Zalm botst
met Kamer
over euro
m
20%
Bosnië-militairen van
wapensmokkel beticht
Heerlijk avondje?
Aantal WAO'ers stijgt spectaculair
Laatste loten!
Allochtone meisjes doen
meer zelfmoordpogingen
binnenland
Twist om omwisseltermijn
Oude scheepshellingen Zaandam blootgelegd
3
Oproep Kok tot
loonmatiging
is misverstand
'flfffffl JxiöJijjyi; j\|jj
Brieven Annie M. G. Schmidt
RIOD krijgt nieuwe naam
Benzine 1 cent goedkoper
Oss heeft eigen Sinterklaas
Overleg Van Melle levert niets op
Albert de Klerk (81) overleden
26,99
24,99
24,99
GALLGALL
Kamerlid Poppe geweerd bij hofjacht
Ook D66 kiest voor groei
Schiphol op huidige plek
*j\5|
- 'V u*' S.
ZAANDAM - Aan de Hogendijkin Zaandam zijn de resten blootgelegd van een aantal scheepshellingen uit de zestiende en zeven
tiende eeuw. De opgraving werd ingezet als een archeologische begeleiding van de saneringswerkzaamheden voorafgaand aan de
bouw van het woningcomplex Sarabande. Tijdens de werkzaamheden van de saneerder was het wegens vervuiling noodzakelijk om
dieper te gaan dan de geplande saneringsdiepte. Hierbij stootte men op een partij hout. waarin de archeologen een oude scheepshel
ling herkenden. Op het terrein bleken nog meer hellingen in zijn geheel aanwezig te zijn. foto Paul Vreeker/ANP
|door Lianne Sleutjes
E)EN HAAG - De Tweede Kamer
Jjlijft erbij dat de praktische
'omschakeling van de gulden
naar de euro het beste in één dag
jian plaatsvinden. Minister
Zalm (Financiën) is voor een
angere termijn van maximaal
vierweken, zo heeft hij het kabi-
net deze week laten weten.
Het kabinet vergadert vandaag
)ver de overgangsperiode van
le gulden naar de euro. Zalm
raseert zich op het advies van
iet Nationaal Forum voor de in
voering van de euro dat een
korte periode tot maximaal
vier weken wil'. Per 1 januari
2002 wordt dan de euro officieel
ngevoerd als betaalmiddel
naar er kan tot uiterlijk 28 ja-
ïuari met guldens worden be-
aald. Het kabinet besluit nog
voor Kerstmis over de over-
(Advertentie)
OVERHEMDEN
o.a.:
Arrow, John Miller
Ledub, Melka
STEUTEL
ya-ik.
Lange Kerkstr.. 41 Goes
Tel. 0113-270025
gangsperiode, aldus Zalm giste
ren
In tegenstelling tot de minister
vindt de Kamer dat in één keer
overgestapt moet worden op de
euro, de zogenoemde 'big bang'.
Begin dit jaar had de Kamer,
uitgezonderd de SP, hiertoe een
D66-motie willen steunen. Ze
stelde het indienen ervan uit op
verzoek van Zalm. Hij wilde
wachten op het advies van het
Forum.
Zalm meent dat banken en post
kantoren niet in staat zijn om in
één dag aan de grote vraag naar
euro's te voldoen. Hij voorziet
lange rijen bij betaalautomaten
en is bang dat kwetsbare groe
pen als ouderen en gehandicap
ten de dupe worden bij een te
kort aan baar geld.
Financieel woordvoerders Cro
ne (PvdA) en Wijn (CDA) vinden
dit flauwekul. Vier weken lang
twee munten naast elkaar, dat is
pas lastig vinden zij. Crone
schetst het beeld van een kassa
juffrouw die bij iedere klant
naar het rekenmachientje moet
grijpen om te berekenen wat het
wisselgeld in euro's is.Mensen
gaan elkaar wantrouwen; krijg
ik wel genoeg terug", meent
Crone. Wijn en Crone zijn zeer
gecharmeerd van het bod van
het MKB (Midden- en Klein Be
drijf) en de Raad Nederlandse
Detailhandel. Die willen de om
schakeling in één dag.
De financieel specialisten Van
Beek (WD) en Giskes (D66)
blijven eveneens hun eerdere
overtuiging - de big bang -
trouw. Van Beek wil van Zalm
weten waarom het niet in één
dag kan. ,,Ik vind het trouwens
vreemd dat er tussen één dag en
vier weken kennelijk niets an
ders zit."
Giskes, die destijds de motie
wilde indienen, vindt dat Zalm
zijn voorstel beter moet onder
bouwen. ,,Zo'n argument dat
het geldtransport zo gevaarlijk
is als je omwisselt in één dag,
overtuigt niet." GPD
door Hans van Soest
DEN HAAG - Het aantal perso
nen met een WAO-uitkering
groeit spectaculair. Dit jaar ko
men er 32.000 WAO'ers bij. De
stijging is even groot als voor de
ingrijpende wijzigingen in de
WAO-wetgeving begin jaren
negentig. Eind dit jaar komt het
aantal personen met een ar
beidsongeschiktheidsuitkering
op 894.000.
De cijfers zijn afkomstig van het
Landelijk Instituut Sociale Ver
zekeringen (LISV). De resulta
ten worden volgende week door
staatssecretaris Hoogervorst
van sociale zaken naar de Twee
de Kamer gestuurd. Na afloop
van het Najaarsoverleg tussen
kabinet, werkgevers- en werk
nemersorganisaties zei Hooger
vorst nog geen dui del ij k beeld te
hebben van de cijfers. Volgens
werkgeversvoorman Blankert
wordt de groei vooral veroor
zaakt door jongeren. Nog voor
het einde van dit jaar komt Hoo
gervorst met een plan van aan
pak om de explosieve toename
van het aantal WAO'ers in te
dammen. Al eerder gaf hij aan
dat arbeidsongeschikten vaker
moeten worden herkeurd.
Tijdens het Najaarsoverleg is
vooral gesproken over de ma
nier waarop voorkomen kan
door Yvonne Hamar
de la Brethonière
ROTTERDAM - Allochtone
meisjes doen twee tot drie keer
zoveel pogingen tot zelfdoding
als Nederlandse meisjes. Met
het aantal pogingen dat jongens
ondernemen, allochtoon of au
tochtoon. is dat verschil nog
groter.
Dat blijkt uit een epidemiolo
gisch onderzoek dat de Erasmus
Universiteit in Rotterdam over
een periode van zes jaar uitvoer
de in Den Haag. Volgens onder
zoeker J. Schudel. hoogleraar
klinische en sociale psychiatrie,
is sociale stress de oorzaak van
het hoge aantal zelfmoordpo
gingen (parasuïcide) door Turk
se, Marokkaanse en vooral Hin-
doestaans-Surinaamse meisjes.
Tussen 15 tot 19 jaar is het aan
tal zelfmoordpogingen het
grootst. In die leeftijd zijn er ook
grote verschillen tussen de sek
sen. Vooral bij Turkse jongeren:
510 pogingen onder 100.000
meisjes en slechts 25 per 100.000
jongens. Schudel: ..Jongens ui
ten hun onvrede, andei's dan
meisjes, als agressie naar buiten
worden dat zoveel werknemers
arbeidsongeschikt raken. Er
zijn afspraken gemaakt om de
arbeidsomstandigheden bij be
drijven fors te verbeteren.
In 1991 besloot het toenmalige
kabinet tot een verkorting van
de duur en de hoogte van de
WAO om te voorkomen dat het
aantal arbeidsongeschikten zou
doorgroeien tot 1 miljoen. Het
aantal daalde van 921.000 in
1993 tot 855.000 in 1996
Sinds twee jaar stijgt het aantal
WAO'ers weer. Dat werd door
het kabinet altijd geweten aan
de groei van het aantal mensen
op de arbeidsmarkt. Doordat
meer personen aan het werk
toe. Meisjes richten het pro
bleem eerder naar zichzelf.Ne
gatieve uitschieters zijn de
Hindoestaans-Surinaamse jon
geren ,,De Hindoestaanse cul
tuur lijkt meer op de Turkse en
Marokkaanse. Creoolse meisjes
hebben meer vrijheid, zijn mon
dig en zelfstandiger", zegt be
leidsmedewerker Bellaart van
Forum, het Instituut voor Mul
ticulturele Ontwikkeling in
Utrecht.
De adolescentie is altijd moei
lijk. maar juist allochtone meis
jes komen in de knel tussen het
gezin en de maatschappij Ze
worden in het gezin belast mei
veel zaken en moeten voldoen
aan hoge verwachtingen, zegt
Bellaart.
Bij allochtone adolescente
meisjes gebeuren allerlei stress
volle zaken tegelijk. Naast
school is dat het zoeken naar een
eigen en een etnische identiteit
en het zoeken naar een partner.
„Ze trouwen rond hun twintig
ste in meer traditionele gezin
nen. Voor autochtone jonge
mensen beginnen die dingen la
ter". zegt Bellaart „Bij alloch
tone jonge vrouwen neemt
parasuïcide vanaf 20 jaar af,
gingen, kwamen er ook meer
mensen in de WAO en de Ziekte
wet. Het aantal WAO'ers als
percentage van de beroepsbe
volking neemt nu echter toe Bij
het aantreden van het nieuwe
kabinet is afgesproken dat de
komende vier jaar 250 miljoen
gulden moet worden bespaard
door het aantal WAO'ers terug
te dringen. Niet alleen dienen er
minder mensen in de WAO te
recht te komen, ook wil het ka
binet meer arbeidsongeschik
ten aan een baan helpen. Via de
wet REA (Reïntegratie Arbeids
gehandicapten) moeten vol
gend jaar 30.000 WAO'ers werk
vinden. GPD
mogelijk omdat zij berusten in
hun situatie." Onder Nederlan
ders neemt het aantal pogingen
toe naarmate ze ouder worden.
Daadwerkelijke zelfdoding
blijkt tussen de genoemde groe
pen jongeren redelijk gelijk te
liggen. ANP
vrijdag 4 december 1998
door Jaap Folkerts
DEN HAAG - Als laatste rege
ringspartij heeft D66 zich giste
ren uitgesproken voor verdere
groei van Schiphol. Eerder al
schaarden PvdA en VVD zich
achter de plannen van het kabi
net. Dat wil het aantal vluchten
afhankelijk van nieuwe milieu-
grenzen fors laten toenemen.
Een luchthaven in de Noordzee
wijst D66, in tegenstelling tot
PvdA en VVD, voor de komende
twintig jaar resoluut af.
Groei van de luchthaven binnen
de milieunormen is volgens de
democraten alleen mogelijk als
het banenstelsel verandert.
„Dat betekent versnelde aanleg
van de vijfde baan en realisatie
van een tweede Kaagbaan", al
dus Tweede-Kamerlid Van Wal-
sem. Woningen in Zwanenburg
die pal onder de aanvliegroute
liggen, kunnen tegen de vlakte.
De bewoners moeten hiervoor
een flinke vergoeding krijgen,
zo vindt D66. Ook het CDA is
voorstander van groei van
Schiphol.
Binnen de coalitie is wél ver
deeldheid over de noodzaak van
een tweede luchthaven. Een
overlooplocatie in Flevoland
wijst D66, in tegenstelling tot de
PvdA en WD. zonder meer af.
„Zo'n overloop is niet rendabel
en bovendien smeer je de over
last uit over een groter deel van
het land", meent Van Walsem.
Ook een luchthaven in de
Noordzee is voor D66 de komen
de twintig jaar niet in beeld,
vanwege de grote onzekerheden
over milieu-aspecten, veilig
heid en kosten. PvdA en WD
willen dat de optie Noordzee de
komende jaren nader wordt on
derzocht en dat over vier of vijf
jaar een definitief besluit valt.
Het kabinet zal op 18 december
beslissingen nemen over de toe
komst van de Nederlandse
luchtvaart. ANP
DEN HAAG - Het kabinet roept
de werkgevers en de vakbonden
niet op tot loonmatiging. Vol
gens minister K. de Vries van
Sociale Zaken en Werkgelegen
heid zijn de sociale partners
mans genoeg om in de huidige
sociaal-economische situatie op
verantwoorde wijze CAO's af te
sluiten.
De bewindsman zei dit gisteren
na afloop van het Najaarsover
leg in Den Haag. Hij ontkende
dat premier Kok twee weken ge
leden wel tot loonmatiging op
riep. De minister-president zei
toen naar aanleiding van nieu
we. somberder economische
prognoses van het Centraal
Planbureau dat de loonontwik
keling volgend jaar wel wat la
ger kan zijn omdat ook de infla
tie lager uitvalt. In de prognose
gaat het planbureau uit van een
gemiddelde loonstijging van 2,5
procent in 1999, terwijl de FNV
een looneis van maximaal 3,5
procent hanteert
Maar volgens De Vries moeten
de woorden van Kok niet als een
oproep gezien worden.FNV-
voorzitter L. de Waal zei giste
ren dat de uitspraken van Kok
in zijn organisatie aanvankelijk
wel degelijk gezien zijn als een
oproep „Maar dat was kenne
lijk een misverstand." ANP
TREKKING 8 DECEMBER
i
Een absoluut record: 13 miljoen belastingvrij! Zo hoog heeft de Jackpot in de Staatsloterij nog nooit gestaan.
Koop dus vandaag uw loten. Dan maakt u ook nog kans op één van de 100 Creditcards t.w.v. f.3000,-.
Meer kans, meer geld, in de Staatsloterij.
DEN HAAG - Het Haags Letterkundig Museum is gister
avond de nieuwe eigenaar geworden van 23 brieven die Annie
MG. Schmidt in de jaren zeventig schreef aan de Bodegraafse
publicist en journalist Frits Bromberg. Het museum moest er
deze week in het veilinghuis van Bubb Kuyper in Haarlem
8000 voor betalen.
Bromberg kwam met Annie M.G. Schmidt in contact door
haar zijn eerste manuscript van een kinderboek toe te sturen
voor commentaar. Daarna hebben ze gedurende vier jaar
brieven uitgewisseld. Aan de correspondentie kwam een ein
de toen Annie's man stierf en zij alleen nog met een heel klein
groepje mensen contact wilde. GPD
AMSTERDAM - Het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumenta
tie (RIOD) wordt op 1 januari omgedoopt tot Nederlands In
stituut voor Oorlogsdocumentatie (NIO). In de wandelgangen
gaat het instituut Oorlogsdocumentatie' heten.
De nieuwe naam moet de onafhankelijkheid van het Rijksin
stituut ten opzichte van de overheid bevestigen.
De band met de overheid leidde soms tot kritiek als het insti
tuut zich uitliet over politiek gevoelige zaken. ANP
ROTTERDAM - Benzine wordt vanaf morgen 1 cent goedko
per. De prijs van een liter euro ongelood gaat van 2,04 naar
2,03. Super met loodvervanger komt uit op 2,15 en super
plus op 2,09. Diesel blijft even duur 1,37). Eerder deze
week ging de prijs van benzine en diesel ook al omlaag. ANP
OSS - Een onbekende gulle weldoener heeft in de Brabantse
plaats Oss alle kinderen van ouders die een bijstandsuitke
ring krijgen, een goede Sinterklaas bezorgdHet gaat alles bij
elkaar om 765 kinderen die allemaal een cadeaubon hebben
gekregen van 50 gulden. Die kunnen ze besteden in een plaat
selijke speelgoedwinkel.
De bonnen zijn bezorgd in nauw overleg met de Sociale
Dienst. De weldoener wilde onbekend blijven. ANP
BREDA - Overleg tussen de bonden en de directie van snoep
fabrikant Van Melle over een sociaal plan heeft gisteren nog
niets opgeleverd. De bonden vinden dat het bedrijf niet ge
noeg duidelijk maakt in hoeverre het tegemoet wil komen aan
een aantal eisenVan Melle wil de fabrieken i n Breda en Weert
reorganiseren. Dat kost 140 arbeidsplaatsen. Het bedrijf wil
ook andere vestigingen reorganiseren
FNV Bondgenoten vindt dat in het sociaal plan moet worden
vastgelegd dat gedurende een bepaalde tijd geen gedwongen
ontslagen vallen.Ook eist de bond dat Van Melle de overtolli
ge werknemers een baan- en inkomensgarantie geeftANP
HAARLEM - De Haarlemse componist, organist en dirigent
Albert de Klerk is dinsdag in Amsterdam op 81 -jarige leeftijd
overleden aan de gevolgen van een herseninfarct.
In 1956 werd De Klerk samen met Piet Kee benoemd tot stads-
organist van de gemeente Haarlem, een functie die sinds 1983
door Jos van der Kooij wordt vervuld. De Klerk was sinds jaar
en dag de vaste organist van het Adema-orgel in de Joseph-
kerk. Albert de Klerk werd geboren op 4 oktober 1917 in
Haarlem als zoon van componist/organist Jos de Klerk. Hij
werd wereldberoemd als concertorganist en was vermaard
om zijn improvisaties. GPD
..door Hans Leber
i.DEN HAAG - Uit Bosnië terug
kerende Nederlandse militairen
hebben scherpe munitie, gra
naatwerpers en een peperduur
jjsatellietpositiesysteem van De
fensie naar ons land gesmok
keld. Een deel van de goederen
Js mogelijk gestolen.
De zaak kwam vorige week aan
iet licht tijdens een massale
:ontrole door douane en mare-
:haussee, waarbij alle contai
ners met privé-spullen van 800
«rugkerende Bosniëgangers
werden doorzocht. Bij de zaak
:ijn ook officieren betrokken.
Woordvoerder P. Mulder van de
louane bevestigt de smokkel
van 'goederen van deze aard'
naar wil verder niet op details
ngaan. De controles hadden
ilaats in het Duitse Seedorf en
n Venlo, Amersfoort en Eind
hoven waar de containers per
trein arriveerden. Ook drank,
sigaretten, stereoapparatuur en
kleding behoorden tot de smok
kelwaar.
Een woordvoerder van de land
macht zegt dat mderdaad slor
dig met scherpe munitie is om
gesprongen, waardoor patronen
in voertuigen werden aange
troffen. De aanwezigheid van
een satellietsysteem in de privé-
bagage is volgens de woord
voerder in overleg met de batal-
jonsleiding gebeurd. Over de
smokkel van luxe goederen zegt
de woordvoerder: „We zullen de
discipline wat aan moeten trek
ken." Er zijn nog geen arresta
ties verricht. Douane en mare-
chaussee hebben de zaak nog in
onderzoek.
Het is de tweede keer binnen
twee jaar tijd dat Bosniëgangers
bij hun terugkeer worden ver
rast door de aandacht van doua
ne en marechaussee. Destijds
ging het om een controle waar
bij bleek dat de terugkerende
militairen massaal illegale cd's
naar Nederland hadden ge
smokkeld. De cd's moesten zij
inleveren en de militairen kre
gen een boete.
De manschappen die terugkeer
den en hun persoonlijke spullen
per container lieten vervoeren,
behoorden tot de Nederlandse
eenheden die in Bosnië onder
deel zijn van de SFOR-vredes-
macht van de NAVÖ. Zij werden
na een inzet van zes maanden
afgelost door andere eenheden.
De teruggekeerde militairen
zijn voornamelijk afkomstig
van de 42e brigade Pantserin
fanterie Limburgse Jagers uit
het Duitse Seedorf. In Bosnië
zijn nog ruim 1400 Nederlandse
militairen actief. GPD
Advertentie
Famous Grouse Scotch
Blended Whisky 70 cl
met gratis (lesstopper
1 Bonus Mile
Di Saronno Amaretto Originale
•70 cl in luxe geschenkverpakking
Chateau Maine d'Artnan
Cores de Bourg 75 cl
2 (lessen in een
Iraaie geschenkdoos
28^5
Drie toppers uit de Gall 8 Gall Cadeau-Toptien
De komende dagen kunt u flink uitpakken. Met de toppers uit dc Gall Gall Cadeau-Toptien.
Heerlijk om te krijgen, heerlijk om te schenken. En nog feestelijk voor u ingepakt ook.
Dat worden nog eens heerlijke avondjes!
Altijd iets bijzonders.
iatc Aanbieding is geldig tot en met dinsdag 8 december 1998. zolang de
Voor uw dichtstbijzijnde Gall Gall bel. 021 - S* 60 555.
APELDOORN - Beveiligingsmensen van het Koninklijk Huis houden het Tweede-Kamerlid van
de Socialistische Partij. Remi Poppe (links) tegen bij de toegangsweg tot het Kroondomein. Pop
pe wilde gisteren een inspectie uitvoeren tijdens de hofjacht. foto Martin Hollering/ANP
