Kleine sportclubs in het nauw
Aan Herbalife zit
een bijsmaakje
PZC
Goese huizen in trek
zeeland
14
Sluiting Schouwse zaaltjes funest voor clubkas
Ambulances Walcheren komen niet altijd op tijd
Milj oeneninvestering
moet leegloop wijk
Goese Polder keren
fomuikf
dinsdag 1 december 1998
door Peter van den Belt
ZIERIKZEE - Kleine vereni
gingen komen in de problemen
als op Schouwen-Duiveland
sportzalen worden gesloten.
Van onderbezetting, één van de
argumenten voor sluiting, is
geen sprake, zeggen gebruikers.
Veel verenigingen hebben juist
moeite om een vrij uurtje te vin
den, zoals bijvoorbeeld in de
Raamstraat in Zierikzee, waar
het dringen is op de vrijdag
avond.
De gemeente wil door het slui
ten van de kleinere accommo
daties het gebruik van de grote
sporthallen in Zierikzee en
Burgh-Haamstede bevorderen.
Vanavond, dinsdag, vergadert
de commissie maatschappelijke
aangelegenheden over het on
derzoek dat Marktplan Advies
over de Schouwse binnensport-
accommodaties heeft uitge
bracht.
Daarin wordt gesteld dat van de
gymzalen aan de Raamstraat en
de Grachtwegin Zierikzee en de
Julianastraat in Burgh-Haam
stede er een of twee dicht kun
nen.
Te duur
Maar verhuizen naar een sport
hal is voor veel verenigingen
geen haalbaar alternatief. „Tij
dens de training moet je je ver
staanbaar kunnen maken. Dat
gaat moeilijk in zo'n grote hal.
Informatie over
sportvrijwilligers
WISSENKERKE - De gemeente
Noord-Beveland houdt maan
dag 11 januari om 19.30 uur in
het gemeentehuis in Wissenker-
ke een voorlichtingsbijeen
komst over het onderwerp 'vrij
willigers die actief zijn in
sportverenigingen'.
Gesproken wordt over hoe de
vereniging vrijwilligers kan be
houden en hoe potentiële vrij
willigers te benaderen zijn.
P. Vader van de Zeeuwse Sport
raad verzorgt de informatie.
Ook wordt informatie verstrekt
over de ondersteuningsmoge
lijkheden van het vrijwilligers-
beleid en kan kennisgemaakt
worden met welzijnswethouder
A H Dees-de Looff.
Bovendien is de huur te duur",
stelt A de Graaf van tafeltennis
vereniging Scaldina.
Die club ijvert bij de gemeente
al 25 jaar tevergeefs voor speel-
en trainingsuren op vrijdag
avond. De Graaf: „Vanaf de op
richting ligt die claim er al,
maar de gemeente heeft er nooit
wat aan willen doen. Terwijl we
toch voorrang zouden horen te
hebben op een buitensportver
eniging als AV. Delta Sport die
op die avond wel gebruik maakt
van de zaal. Veel van onze leden
studeren elders en kunnen dus
doordeweeks niet op de cluba
vonden komen."
Interen
De vereniging speelt nu noodge
dwongen op donderdag. Vol
gens de voormalig secretaris
van Scaldina is de club door de
ongunstige speeltijden en de
zaalhuur al een tijdje aan het in
teren op het eigen vermogen.
Penningmeester T. J. van Wijn
gaarden van gymnastiekvereni
ging Rust Roest uit Zierikzee
spreekt ook zijn bezorgdheid uit
over de toekomst. Na de ver
koop (vijf jaar geleden) door de
gemeente van het pand aan de
Kaersemakerstraat in Zierikzee
aan muziekvereniging Kunst en
Eer, moest de vereniging uitkij
ken naar een andere locatie.
„Maar alles zat toen al vol. Daar
sta je dan met vijf groepen. Waar
moesten we naar toe. Met ge
handicapten of kleuters kim je
niet 's avonds na negenen gaan
gymmen. Alleen dan is er soms
nog ruimte."
Drie locaties
Momenteel verdeelt Rust Roest
de gym-uren over drie locaties:
de gymzaal van scholenge
meenschap Schouwen-Duive
land, de sportzaal aan de Raam
straat en een ruimte in een
sportschool. Het liefst zou de
vereniging alle uren in het goed
koopste gebouw (Raamstraat)
geven. „Maar die zit vol, en an
dere zalen zitten ook vol, of zijn
veel te groot en te duur. Voor de
sportzaal van de scholenge
meenschap betalen we nu al het
dubbele dan we voor de Raam
straat betalen. Meer huur. door
bijvoorbeeld een deel van de
sporthal te huren, kunnen we als
vereniging van 55 leden en met
een jaarlijks budget van vijfdui
zend gulden niet opbrengen."
Tafeltennisvereniging Scaldina voelt niets voor verhuizen naar de sporthal.
foto Marijke Folkertsma
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - Op Walcheren
moet een betere verdeling van
uitrukposten voor ambulances
komen. Bij spoedritten in de
drukke zomermaanden kan een
ziekenwagen vanuit stand
plaats Vlissingen of Middelburg
niet altijd binnen de vastgestel
de tijd van 15 minuten in het
noorden van Walcheren aanko
men. Zo duurde het meer dan
een half uur voordat het strand
van Domburg werd bereikt.
Over een nieuwe uitmkpost in
de gemeente Veere wordt mo
menteel overlegd. Dat bevestigt
D. G. Murre, directeur Stich
ting Ambulancedienst Walche
ren (SAW). In het kwaliteitsver-
slag over 1997 van SAW wordt
het probleem inzichtelijk ge
maakt: een ambulance vanuit
Vlissingen of Middelburg heeft
in het hoogseizoen 23 minuten
nodig om in Oostkapelle aan te
komen, in Westkapelle 22 minu
ten en bij het strand van Dom
burg 33 minuten.
„We hebben die gegevens toen
afgezet tegenover de tijd die een
helikopter nodig heeft. In 1997
hebben we die tien dagen op
proef mogen gebruikenDe heli-
'kopter was binnen zes en zeven
minuten ter plaatse." De heli
kopter bleek een efficient mid
del tegen de tij dsoverschri j ding.
„Maar het bleef bij een proef.
Want de SAW krijgt een budget
toegewezen en daarmee moeten
we het doen. Het gebruik van de
helikopter in de zomermaan
den, juni, juli, augustus, is he
laas veel te duur voor ons."
Hobbels
Murre vult aan dat het er de ko
mende tijd ook niet beter op zal
worden. „Er worden alsmaar
meer hobbels en andere ver-
keersremmende maatregelen
genomen. In de zomer hebben
we heel veel last van het verkeer,
vooral omdat er steeds meer 30-
kilometergebieden komen. Dat
leidt tot opstoppingen."
Hij noemt het een grote verbete
ring als er op het platteland van
Walcheren één van de vijf am
bulances permanent wordt ge
stationeerd. „De ideale verde-
lingzalzijn: twee ambulances in
Middelburg, twee in Vlissingen
en één in Veere. Veere juicht dit
initiatief toe, maar we moeten
het nog' uitwerken, Riet klinkt
heel eenvoudig; we komen er
ook wel uit, maar we moeten wel
voor de beste oplossing, oftewel
locatie, kiezen."
door René Schrier
GOES - Als de gemeente
Goes niet oppast is de leeg
stand in de Goese Polder bin
nen de kortste keren opgelo
pen van de huidige 6 procent
naar 26 procent. Om die ten
dens te keren zal er tot 2006
een bedrag van 33 tot 35 mil
joen in de wijk gestopt wor
den. De gemeente betaalt
daaraan mee, en voor een be
langrijk deel ook de Regiona
le Woningbouwvereniging
Samenwerking (RWS). De
bedoeling is een groot
scheepse opknapbeurt van
de Goese Polder, die ervoor
moet zorgen dal de wijk
(weer) aantrekkelijk wordt.
Ambtenaar H. Schinkel
lichtte maandagavond in een
vergadering van de gemeen
teraadscommissie ruimtelij
ke ordening een tipje van de
sluier van de toekomstplan
nen met de Goese Polder op.
In antwoord op vragen gaf hij
aan dat het niet de bedoeling
is op grote schaal woningen
te slopen. Daarmee zou
ruimte voor aantrekkelijke
nieuwbouw vrijgemaakt
kunnen worden.
Daar hebben de gemeente en
de RWS niet voor gekozen
omdat dat een te grote kapi
taalvernietiging zou zijn.
Het bedrag van pakweg 35
miljoen dat in de wijk gestopt
wordt is ongeveer 5 procent
van het kapitaal dat tot nu
toe in de wijkis geïnvesteerd.
Wethouder M. L. 't Hart
(PvdA ruimtelijke ordening
en financiën) gaf met klem
aan dat het college 'keihard'
wil voorkomen dat de situa
tie in de Goese Polder groeit
naar een leegstand van 26
procent. Schinkel vulde aan
dat wie over tien jaar naar de
Goese Polder kijkt de wijk
niet meer terug zal kennen.
Bezorgd
Weliswaar wordt er al jaren
flink gebouwd in Goes, maai
de raadsleden beginnen zich
toch enigszins bezorgd te
maken over de beschikbaar
heid van bouwgrond. Daar
om klonk erbij verschillende
fracties een oproep om de in
vloed van projectontwikke
laars te beknotten. Zo werd
gesuggereerd projectont
wikkelaars 60 procent van
hun bouwgrond in te laten le
veren als ze een overkomst
met de gemeente willen af
sluiten voor de realisatie van
een nieuw plan. M. K. Diele-
man (CDA): „We zijn al vaak
genoeg geconfronteerd met
projectontwikkelaars die
grond voor onze neus wegko
pen. Stel u daar keihard te
genop."
C. F. Möhlmann (SGP/GPV/
RPF) waarschuwde niet te
gretig al te veel grond aan te
kopen. De tijden kunnen nog
wel eens veranderen, voor
speldde hij. Möhlmann kon
zich de renteverliezen uit het
verleden nog te goed herin
neren.
J. M. Jansen (D66) vond dat
er op dit moment te weinig
bouwmogelijkheden in Goes
zijn voor met name twee-on-
der-één-kap woningen. Dat
leidt er toe dat mensen naar
andere gemeenten uitwijken,
meende hijHij vond sowieso
dat er in Zeeland sprake is
van scheve verhoudingen.
Goes zou best wat meer wil
len en kunnen bouwen, dacht
hij, terwijl er op de Vinex-lo-
catie Middelburg/Vlissingen
gebouwd wordt voor de leeg
stand.
Terugkomen
Schinkel was wat minder be
zorgd. Hij gaf aan dat er dit
jaar in Goes 340 huizen wor
den opgeleverd. Dat zijn er
7 0 meer dan waar de woning
markt om vraagt. Goes zal
daardoor groeien met ruim
500 inwoners. Verder ant
woordde hij dat mensen die
uitwijken na verloop van tijd
toch weer terugkomen. Ook
waarschuwde hij voor het
gegeven dat bijvoorbeeld in
Goes-zuid wel veel gebouwd
kan worden, maar dat leidt
dan tot extra leegstand in de
Goese Polder. Onderzoeken
hebben uitgewezen dat 20
procent van de mensen die
huizen komen in de nieuwe
wijken in Goes-zuid, uit de
Goese Polder komt.
De problematiek die Jansen
aankaartte is een kwestie die
wethouder 't Hart met Gede
puteerde Staten wil bespre
ken.
Schouwen-Duiveland in oude ansichten
Een goed figuur moet uit deze potjes komen. foto's uit folder Herbalife
van waren. Ook die plaatst
vraagtekens bij HL. Toch mag
HL op de markt. „Zo lang er
geen mensen zijn die klachten
over het spul hebben, vindt er
geen onderzoek naar de be
trouwbaarheid van HL plaats",
laat de keuringsdienst in Den
Haag weten.
De grondlegger van HL, Mark
Hughes, schopte het van kran
tenjongen tot miljonair. Iedere
nieuwe klant van HL krijgt dat
succesverhaal te horen. Een po
tentiële verkoper schuilt im
mers in hem of haar. De nieuwe
distributeurs gaan dankzij een
beloningssysteem zelf op zoek
naar gebruikers en verkopers.
De kas van de HL-goeroe wordt
zo flink gespekt.
Geheimzinnig
HL kenmerkt zich door geheim
zinnigheid. Voorlichtei-s in Ne
derland zijn moeilijk te
traceren. Het zijn de lokale dis
tributeurs die de pr voor het be
drijf opknappen. Serieuze Ne
derlandse wetenschappelijke
onderbouwing ovér de werking
van HL kan niet worden gege
ven. Distributeurs schermen
met dr. David Katzin, die in de
Verenigde Staten in dienst is
van HL. In Nederland heeft nog
geen enkele arts of diëtist zich
gemeld als fanatiek pleitbezox--
ger van HL. Het wordt afge
keurd of hoogstens voor kennis
geving aangenomen dat de
patiënt het gebruiken wil. „Zij
willen hun eigen markt bescher
men en verdiepen zich daarom
nietinHL", luidt het weerwoord
van de distributeurs, als er uit
medische hoek kritische gelui
den komen.
Volgens E. Go vers, secretaris
van de Nederlandse Vereniging
van Diëtisten, schuilt in de ge
heimzinnigheid van HL het suc
ces. „Mond-tot-mond-reclame
in de privésfeer is de beste over
tuiging." Govers keurt HL af,
„Zeker, mensen verliezen er ki
lo's dooi-. Maar als je er niet bij
mag eten, dan doe je dat ook van
een theedieet."
Verkopers zeggen dat het met
HL goed verdienen is. Wordt a:
meer dan zesduizend gulden
bruto per jaar verdiend, dan
moeten deze verkopers inge
schreven staan bij de Kamer van
Koophandel (KvK). Dit wordt
tijdens de presentatie niet ge
zegd. „Een middenstandsdiplo
ma is vereist als er zo veel met de
verkoop verdiend", meldt de
KvK in Middelburg. Op geen
enkele manier wordt er over het
belang van dit diploma tijdens
de bijeenkomst in Arneville ge
sproken. Staps: „Bij mijn weten
hebben we geen diploma nodig,
omdat we niet in een winkel ver
kopen."
Staps meent dat winstbejag
geen reden mag zijn om HL te
gaan verkopen. Dat strookt niet
met de presentatie in Arneville.
Daar zegt zij de laatste maand
tienduizend gulden met de ver
koop van het spul te hebben ver
diend. Dat kunnen anderen ook,
want eerder deze avond werd al
te verstaan gegeven: „Er is hier
in Zeeland een enorme markt."
De magere opkomst in Arneville
is daar echter geen bewijs voor.
Bonus
Iedere gebruiker, die zelf ver
koopt, krijgt vijfentwintig pro
cent korting. De introductie van
een nieuwe distributeur levert
een bonus op. Een zeer Ameri
kaanse wijze van verkoop. Aan
een persoon die nadrukkelijk
heeft gezegd op eigen initiatief
naar Arneville te zijn gekomen,
wordt uitgelegd dat hij via in
ternet is uitgenodigd door de
mevrouw die naast hem zit. De
vrouw, die zijn distributeur
wordt en dus de bonus incas
seert. Staps: Dat doen we zo,
omdat onze klanten een goede
begeleiding nodig hebben."
W. Jautze verkoopt HL in Brou
wershaven. „Ik heb ouderdoms-
suiker en ben met de shakes ge
holpen. Zelf adviseer ik dan ook
aan mensen met deze kwaal om
HL te gebruiken."
Jautze, die de verkoop van HL
er naast zijn verfspuiterij bij
doet, erkent dat er soms niet al
te bonafide verkopers rondlo
pen. „Je mag, vind ik, niet zeg
gen dat je een ziekte er mee kan
voorkomen." Mensen die dat
wel doen zijn volgens hem vaak
'meisjes die snel geld willen ver
dienen'.
Op het Kraanplein in Zierikzee is jarenlang de boekhandel en
boekbinderij van A C. de Mooij gevestigd geweest. Naast de
boekhandel was tevens een snelpersdrukkerij gelegen, die eveneens
van De Mooij ivas. Nadat de eigenaar overleden was, werd de boek
handel door de dames De Mooij in 1920 overgedaan aan J. E. van
den Broek.
Jan Ernst van den Broek was Zeeuw van geboorte en werd op 2 april
1894 te Middelburg geboren. Zij vrouw heette Maria Maaike Lit-
tooij en zij was uit Klundert afkomstig. Nadat ze eerst elders in Zie
rikzee hadden gewoondbetrokken ze op 1 oktober 1920 de afge
beelde boekhandel op het Kraanplein. Dit grote pand ivas in die tijd
bekend onder 'huisnummer D441 en nu als nummer 4. In deze boek
handel was tevens de 'Zierikzeesche Leesbibliotheek' gevestigd en
Van den Broek adverteerde ook met hel 'Zierikzeesch Vidpenhuis'.
Buiten het vlak van zijn professie bewoog deze stadgenoot zich ja
renlang op een breed terrein van het maatschappelijk leven. Zijn
grote verdienste was zijn participatie in de 'Vereniging tot Bevorde
ring van het Luchtverkeer op Schouwen-Duiveland'. Met een aan
tal anderen droeg hij in belangrijke mate bij in de totstandkoming
van de KLM-luchtlijn naar Schouwen-Duiveland. (Rotterdam-
Hamstede-Vlissingen-Knocke). Toen deze luchtlijn eenmaal een
feit was geworden, iverdhij stationchef op hetvliegveldHaa7?istede.
Deze sympathieke stadgenoot had in zijn tijd verer zitting in talrij
ke comités en commissies en was ook jarenlang secretaris van de
ZOV (Zierikzeese Oranje Vereniging). Met een aantal andere stad
genoten werd Van den Broek in de bange oorlogsjaren door de bezet
ters gegijzeld en gevangen gezet te Sint Michielsgestel. Tot aan zijn
pensionering was hij reservemajoor bij de intendance en was drager
van diverse onderscheidingen, waaronder het officierskruis voor
langdurige dienst. In 1946 verliet hij Zierikzee. Later overleed hij te
Amstelveen.
Correspondentie over deze rubriek kan worden gevoerd met C. Pols,
postbus 30, 4300 Aa, Zierikzee.
door Esme Soesman
GOES - Het gaat hard met de
verkoop van woningen die ge
bouwd gaan worden in plan
Duizendblad in de Goese wijk
Nieuw West. Van de eerste fase,
die 39 woningen omvat, zijn er
al 32 verkocht. De eerste wonin
gen worden naar verwachting
begin 2000 opgeleverd.
Gebouwd wordt er overigens
nog niet. Op dit moment werkt
Bouwcombinatie Nieuw West
aart-het bouwrijp maken van het
gebied. Volgens verkoopleider
J. Sonke heeft het natte weer
van de afgelopen tijd tot op he
den slechts een kleine week ver
traging tot gevolg gehad. „Eind
januari is het bouwrijp maken
gereed. In de loop van februari/
maart beginnen we denk ik met
het bouwen van woningen.",
blikt Sonke vooruit. De tweede
fase wordt volgens de huidige
planning ingezet in mei.
In totaal zullen 79 woningen een
plaatsje in Duizendblad krijgen
in verschillende prijsklassen.
door Arjan van Westen
VLISSINGEN - Het Ameri
kaanse bedrijf Herbalife (HL)
biedt een oplossing voor twee
problemen: vetzucht en geldge
brek. Met een geraffineerde
marketingstrategie slijt het we
reldwijd afslankproducten en
vitaminenpillen. De verkoop
van deze waar geschiedt ook in
Zeeland door lokale distribu
teurs. Artsen en diëtisten vin
den het een zorgelijke ontwik
keling, dat leken zich op de
voedingsadviesmarkt begeven.
Er wordt - om maar zo veel mo
gelijk te verkopen - een genees
kundige werking van de pro
ducten gesuggereerd. In hotel
Arneville in Middelburg zijn
maandelijks HL-bijeenkom-
sten.
In een zaaltje op de eerste ver
dieping van Arneville zijn aan
het begin van de avond twee da
mes bezig HL-producten uit te
stallen. Eén ervan is Anita
Staps, ex-wereldkampioene ju
do, en dat laat ze nieuwe klan
ten weten ook. Hoe mooi ze de
potjes, doosjes en het pr-tennis-
racket ook etaleren, slechts een
handjevol mensen zal het resul
taat bewonderen. Twee nieuwe
geïnteresseerden dagen op. Een
drietal trouwe gebruikers, die
tevens verkopers zijn, treedt op
voor de nieuwkomers. Ze vertel
len dat ze dankzij HL een flink
aantal kilo's verloren hebben.
Een geforceerd applausje valt
hun ten deel. Stralend van ge
speeld geluk zeggen ze door ge
bruik van HL bewuster en ge
zonder te zijn gaan leven. De
twee vriendelijke leidsters voe
gen daar graag aan toe dat een
HL-klant een zoveel mooier, be
ter mens is geworden dankzij
deze poedertjes en pillen.
Afvalshakes
Er zijn diverse HL-producten:
allereerst formule 1, de af-
slankshakes van 81 gulden per
blik, dan is er formule 2, de rei-
nigings- en darmtabletten,
(goed voor de darmvlokken,
zegt één van de medewerkers
van HL) kosten 33 gulden per 90
capsules. Voor 36 gulden mag
formule 3, een potje vitaminen
en mineralen mee naar huis
worden genomen. De middelen
moeten volgens verkopers van
HL in combinatie met elkaar ge
bruikt worden. En een heel le
ven lang.
Tegenwoordig is Staps voe-.
dingsdeskundige in Nieuwer-
kerk. Ze profileert zich bij po
tentiële klanten als iemand die
van zeer dichtbij topsporters
begeleidt. De sportarts van de
Nederlandse Judobond
T. Schers vindt het zeer onwaar
schijnlijk en afkeurenswaardig
als topatleten HL gaan gebrui
ken. Schers: „De diëtist van de
bond en ik raden gebruik van
HL af."
Uitgebalanceerd
Staps is volgens de sportarts
dan ook niet betrokken bij bege
leiding van de judoka's van de
bond. Dat zij gebruik makend
van haar contacten binnen de
bond onlangs aan judoka's over
HL heeft verteld, noemt Schers
'ongelukkig'. „Als ik dat had ge
weten, was ik er heen gegaan om
enige aanvulling op haar voe
dingsadviezen te geven. Spor
ters verdienen een uitgebalan
ceerde voeding. HL biedt die
zeker niet", aldus de sportarts.
Volgens Staps kent de arts de
producten niet.
Vijfenzeventig procent van de
Nederlandse bevolking heeft
volgens Staps gezondheids
klachten als gevolg van slechte
voeding. Daarmee is de nood
zaak van HL-producten volgens
haar aangetoond. Op de mee
ting worden ziekten genoemd
als Crohn en bronchitis. HL zou
deze volgens de distributeurs
soms kunnen voorkomen. Op
vallend is dat die ziekten in het
promotiemateriaal niet ge
noemd worden. Dat HL geen
medicijn is, wordt op de bijeen
komst gezegd. Desalniettemin
wordt door het noemen van de
ziekten, de indruk gewekt dat
HL een vergaande positieve in
vloed op het lichaam heeft. „Het
is een schemergebied", zegt de
voorlichter van de inspectie
voor de gezondheidszorg. „Ook
al zeg je nadrukkelijk dat het
geen medicijn is. Je kan niet zo
maar een claim leggen op be
paalde ziekten."
Toezicht op de verkoop en kwa
liteit van de HL-producten is
een taak van de keuringsdienst
Mark Hughes, grondlegger van het HL-imperium, verdiende mil
joenen aan zijn wondermiddeltjes.
®HERBAL!F£
®HERgAL!F£
formule
fopnule 4
