Aan Herbalife zit een bijsmaakje
PZC
Kerstmarkt imkerij open
Geen extra geld voor
nieuwe noodlokalen
St. Willibrordcollege
Ambulances niet altijd op tijd
Fusie van scholen inspireert
jonge dichters tot kunstwerk
zeeland
14
Dubieuze voedingsadviezenen geheimzinnige promotie in 'privé-sfeer'
Onduidelijkheid over
Auvergnepolder blijft
D66 wil referendum
over verkeer Krukweg
dinsdag 1 december 1998
door Arjan van Westen
VLISSINGEN - Het Amerikaanse be
drijf Herbalife (HL) biedt een oplos
sing voor twee problemen: vetzucht en
geldgebrek. Met een geraffineerde
marketingstrategie slijt het wereld
wijd afslankproducten en vitaminen-
pillen. De verkoop van deze waar
geschiedt ook in Zeeland door lokale
distributeurs. Artsen en diëtisten vin
den het een zorgelijke ontwikkeling,
dat leken zich op de
voedingsadviesmarkt begeven. Er
wordt - om maar zo veel mogelijk te
verkopen - een geneeskundige werking
van de producten gesuggereerd. In ho
tel Arneville in Middelburg zijn maan
delijks HL-bijeenkomsten.
In een zaaltje op de eerste verdieping
van Arneville zijn aan het begin van de
avond twee dames bezig HL-produe-
ten uit te stallen. Eén ervan is Anita
Staps, ex-wereldkampioene judo, en
dat laat ze nieuwe klanten weten ook.
Hoe mooi ze de potjes, doosjes en het
pr-tennisracket ook etaleren, slechts
een handjevol mensen zal het resultaat
bewonderen. Twee nieuwe geïnteres
seerden dagen op. Een drietal trouwe
gebruikers, die tevens verkopers zijn,
treedt op voor de nieuwkomers. Ze ver
tellen dat ze dankzij HL een flink
aantal kilo's verloren hebben. Een ge
forceerd applausje valt hun ten deel.
Stralend van gespeeld geluk zeggen ze
door gebruik van HL bewuster en ge
Mark Hughes, grondlegger van het HL-
imperium, verdiende miljoenen aan
zijn wondermiddeltjes.
zonder te zijn gaan leven. De twee
vriendelijke leidsters voegen daar
graag aan toe dat een HL-klant een zo
veel mooier, beter mens is geworden
dankzij deze poedertjes en pillen.
Afvalshakes
Er zijn diverse HL-producten: aller
eerst formule 1, de afslankshakes van
81 gulden per blik, dan is er formule 2,
de reinigings- en darmtabletten, (goed
voor de darmvlokken, zegt één van de
medewerkers van HL) kosten 33 gul
den per 90 capsules. Voor 36 gulden
mag formule 3, een potje vitaminen en
mineralen mee naar huis worden geno
men. De middelen moeten volgens ver
kopers van HL in combinatie met
elkaar gebruikt worden. En een heel le
ven lang.
Tegenwoordig is Staps voedingsdes
kundige in Nieuwerkerk. Ze profileert
zich bij potentiële klanten als iemand
die van zeer dichtbij topsporters bege
leidt. De sportarts van de Nederlandse
Judobond T. Schers vindt het zeer on
waarschijnlijk en -afkeurenswaardig
als topatleten HL gaan gebruiken.
Schers: ,,De diëtist van de bond en ik
raden gebruik van HL af."
Uitgebalanceerd
Staps is volgens de sportarts dan ook
niet betrokken bij begeleiding van de
judoka's van de bond. Dat zij gebruik
makend van haar contacten binnen de
bond onlangs aan judoka's over HL
heeft verteld, noemt Schers 'ongeluk
kig'. „Als ik dat had geweten, was ik er
heen gegaan om enige aanvulling op
haar voedingsadviezen te geven. Spor
ters verdienen een uitgebalanceerde
voeding. HL biedt die zeker niet", aldus
de sportarts. Volgens Staps kent de arts
de producten niet.
Vijfenzeventig procent van de Neder
landse bevolking heeft volgens Staps
gezondheidsklachten als gevolg van
slechte voeding. Daarmee is de nood
zaak van HL-producten volgens haar
aangetoond. Óp de meeting worden
ziekten genoemd als Crohn en bronchi-
tis. HL zou deze volgens de distribu
teurs soms kunnen voorkomen.
Opvallend is dat die ziekten in het pro
motiemateriaal niet genoemd worden.
Dat HL geen medicijn is, wordt op de
bijeenkomst gezegd. Desalniettemin
wordt door het noemen van de ziekten,
de indruk gewekt dat HL een vergaan
de positieve invloed op het lichaam
heeft. „Het is een schemergebied", zegt
de voorlichter van de inspectie voor de
gezondheidszorg. „Ook al zeg je na
drukkelijk dat het geen medicijn is. Je
kan niet zomaar een claim leggen op
bepaalde ziekten."
Toezicht op de verkoop en kwaliteit
Een goed figuur moet uit deze potjes komen.
van de HL-producten is een taak van de
keuringsdienst van waren. Ook die
plaatst vraagtekens bij HL. Toch mag
HL op de markt. „Zo lang er geen men
sen zijn die klachten over het spul heb
ben, vindt er geen onderzoek naar de
betrouwbaarheid van HL plaats", laat
de keuringsdienst in Den Haag weten.
De grondlegger van HL, Mark Hughes,
schopte het van krantenjongen tot mil
jonair. Iedere nieuwe klant van HL
krijgt dat succesverhaal te horen. Een
potentiële verkoper schuilt immers in
hem of haar. De nieuwe distributeurs
gaan dankzij een beloningssysteem
zelf op zoek naar gebruikers en verko
pers. De kas van de HL-goeroe wordt zo
flink gespekt.
HL kenmerkt zich door geheimzinnig
heid. Voorlichters in Nederland zijn
moeilijk te traceren. Het zijn de lokale
distributeurs die de pr voor het bedrijf
opknappen. Serieuze Nederlandse we
tenschappelijke onderbouwing over de
werking van HL kan niet worden gege
ven. Distributeurs schennen met dr.
David Katzin, die in de Verenigde Sta
ten in dienst is van HL. In Nederland
heeft nog geen enkele arts of diëtist
zich gemeld als fanatiek pleitbezorger
van HL. Het wordt afgekeurd of hoog
stens voor kennisgeving aangenomen
dat de patiënt het gebruiken wil. „Zij
willen hun eigen markt beschermen en
verdiepen zich daarom niet in HL",
luidt het weerwoord van de distribu
teurs, als er uit medische hoek kritische
geluiden komen.
Volgens E. Covers, secretaris van de
Nederlandse Vereniging van Diëtisten,
schuilt in de geheimzinnigheid van HL
het succes. „Mond-tot-mond-reclame
in de privésfeer is de beste overtui
ging." Govers keurt HL af, „Zeker,
mensen verliezen er kilo's door. Maar
als je er niet bij mag eten, dan doe je dat
ook van een theedieet."
Verkopers zeggen dat het met HL goed
verdienen is. Wordt er meer dan zesdui
zend gulden bruto per jaar verdiend,
dan moeten deze verkopers ingeschre
ven staan bij de Kamer van Koophan
del (KvK). Dit wordt tijdens de
presentatie niet gezegd. „Een midden
standsdiploma is vereist als er zo veel
met de verkoop van een product wordt
verdiend", meldt de KvK in Middel
burg. Op geen enkele manier wordt er
over het belang van dit diploma tijdens
de bijeenkomst in Arneville gesproken.
Staps: „Bij mijn weten hebben we geen
diploma nodig, omdat we niet in een
winkel verkopen."
Staps meent dat winstbejag geen reden
mag zijn om HL te gaan verkopen. Dat
strookt niet met de presentatie in Arne
ville. Daar zegt zij de laatste maand
tienduizend gulden met de verkoop van
het spul te hebben verdiend. Dat kun-
door Esme Soesman
THOLEN - Het gesprek dat
maandag gevoerd is tussen
vertegenwoordigers van de
gemeenten Tholen en Bergen
op Zoom over de ontwikke
lingen in de Auvergnepolder
heeft geen nieuwe informatie
opgeleverd. Zo bleek 's
avonds bij de vergadering
van de commissie gemeente
lijke ontwikkeling van Tho
len, tot grote teleurstelling
van de fracties WD, D66 en
PvdA „Bergen op Zoom is
nog steeds bezig met de haal
baarheidsstudie", vatte wet
houder W. C'. van Kempen de
uitkomst van het gevoerde
overleg summier samen.
Verschillende fractieverte
genwoordigers probeerden
meer informatie los te peute
ren. Zo vroeg E. Frigge-Ho-
gesteeger (VVD) of de plan
nen voor de ontwikkeling
van een bedrijventerrein te
genover Tholen-stad wel
licht kleinschaliger gaan uit
pakken dan oorspronkelijk
gepland. Een vraag, waarop
Van Kempen het antwoord
schuldig moest blijven. Het
zelfde gold voor het verzoek
van M. A J. van der Linde
(PvdA) om meer duidelijk
heid te scheppen over het
tijdstip wanneer wel infor
matie kan worden verwacht.
Het uitblijven van antwoord
frustreerde ook J. van den
Donker (D66): „Want er bo
venop zitten is wel leuk.
Maar wij weten helemaal
niets."
Veiligheid
De wethouder gaf wel aan de
punten die in een voorgaande
vergadering door de raads
fracties zijn aangedragen -
zoals de vraag om maskeren
de beplanting en aandacht
voor de veiligheid van de
Tholenseweg - op tafel in
Bergen op Zoom te hebben
neergelegd.
„Maar pas als het haalbaar
heidsonderzoek is afgerond,
weten wij meer."
foto's uitfolder Herbalife
nen anderen ook, want eerder deze
avond werd al te verstaan gegeven: „Er
is hier in Zeeland een enorme markt."
De magere opkomst in Arneville is daar
echter geen bewijs voor.
Bonus
Iedere gebruiker, die zelf verkoopt,
krijgt vijfentwintig procent korting.
De introductie van een nieuwe distri
buteur levert een bonus op. Een zeer
Amerikaanse wijze van ver-koop. Aan
een persoon die nadrukkelijk heeft ge
zegd op eigen initiatief naar Arneville
te zijn gekomen, wordt uitgelegd dat
hij via internet is uitgenodigd door de
mevrouw die naast hem zit. De vrouw,
die zijn distributeur wordt en dus de
bonus incasseert. Staps: Dat doen we
zo, omdat onze klanten een goede bege
leiding nodig hebben."
W. Jautze verkoopt HL in Brouwersha
ven. „Ik heb ouderdomssuiker en ben
met de shakes geholpen. Zelf adviseer
ik dan ook aan mensen met deze kwaal
om HL te gebruiken."
Jautze, die de verkoop van HL er naast
zijn verfspuiterij bij doet, erkent dat er
soms niet al te bonafide verkopers
rondlopen. „Je mag, vind ik, niet zeg
gen dat j e een zi ekte er mee kan voorko
men." Mensen die dat wel doen zijn vol
gens hem vaak 'meisjes die snel geld
willen verdienen'.
Arendskerke of zelfs Oud-Sab-
binge moeten nadenken over de
Krukweg. Hij vroeg zich of dat
wel de weg was die bewandeld
moet worden om tot een oplos
sing te komen.
Daar komt volgens de wethou
der bij dat de problematiek niet
eenvoudig is. Maatregelen op de
Krukweg hebben tot in de wijde
omgeving gevolgen. Die gevol
gen gaan vaak verder dan de
mensen die zich daar momen
teel druk overmaken, zich reali
seren.
Hij raakte nog enigszins opge
wonden toen Jansen suggereer
de dat in het Goese Meer wordt
beweerd dat 't Hart zich niet erg
inzet om tot een oplossing van
het probleem te komen, omdat
in die nieuwe wijk weinig kie
zers voor zijn partij wonen, 't
Hart: „Deze gedachte werp ik
verre van mij." De wethouder
constateerde dat dat gegeven
niet relevant was en toonde zich
verheugd dat Jansen zich van
die suggestie distantieerde.
door René Schrier
WILHELMINADORP - Als het
aan D66 in de Goese gemeente
raad ligt mag iedere inwoner
van die gemeente zich bij de
Statenverkiezingen volgend
voorjaar, uitspreken over een
oplossing voor de verkeerspro
blematiek op de Krukweg langs
het Goese Meer. Iedereen heeft
er toch een mening over, Iaat ze
die dan maar geven ook, was de
suggestie van het D66-raadslid
J. M. Jansen maandagavond in
een vergadering van de commis
sie ruimtelijke ordening, finan
ciën en onderwijs.
Wethouder M. L. 't Hart (PvdA,
ruimtelijke ordening) vond zo'n
enquête of referendum geen
goed plan. Hij erkende dat veel
mensen een mening over de ver
keersproblemen in dat gebied
hebben. Maar het plan van D66
uitvoeren, zou betekenen dat
ook inwoners van Goes-zuid, 's-
Heer Hendrikskinderen, 's-Heer
door René Schrier
GOES - De gemeenteraad van
Goes voelt er niets voor om ex
tra geld beschikbaar te stellen
voor vernieuwing van de nood-
lokalen van het Sint Willibrord
college. Iedereen is het erover
eens dat de twaalf noodlokalen,
gehuisvest in drie gebouwen,
dringend vervangen moeten
worden en wel op korte termijn,
maar het financiële plafond is
bereikt.
Meer geld voor de huisvesting
van het onderwijs is er in 1999
niet. Daar komt bij dat noch de
raad, noch wethouder M. L. 't
Hart (PvdA, onderwijs) een toe
zegging wil doen in welk jaar de
lokalen dan wel vervangen kun
nen worden.
De reden voor dat laatste is sim
pel volgens de wethouder. In de
gemeente Goes wordt de huis
vesting van de scholen met een
verordening geregeld. Alle aan
vragen van het onderwijs wor
den aan die verordening ge
toetst. Op die manier wordt
ieder jaar een huisvestingsplan
opgesteld.
Nu al zeggen dat het Sint Willi
brordcollege in 2000 op dat plan
komt te staan, zou theoretisch
andere scholen die in dat jaar zo
mogelijk nog ergere huisves
tingsproblemen hebben tekort
doen.
De rector van het Sint Willi
brordcollege, F. C. van dei-
Knaap, maakte maandagavond
gebruik van het spreekrecht in
een vergadering van de raads
commissie ruimtelijke orde
ning, financiën en onderwijs om
nog eens te pleiten voor sloop
van de noodlokalen en voor
nieuwbouw. Iedereen vond dat
hij gelijk had, maar hij moest
uiteindelijk met lege handen
vertrekken.
Voorzet
't Hart gaf de raadsleden nog
wel een bescheiden voorzet met
de suggestie dat zij kunnen be
sluiten meer geld voor het Goese
onderwijs uit te trekken, maar
hij voegde er meteen aan toe dat
de raad dan ook wel moet zeg
gen waar dat geld vandaan moet
komen.
De wethouder merkte op dat hij
de huisvestingsproblematiek
van onder meer het Sint Willi
brordcollege wil betrekken bij
een onderzoek naar de huisves
ting van het totale onderwijs in
Goes. In dat kader wilden enke
le raadsleden van Van der
Knaap weten of hij het be
zwaarlijk zou vinden om enkele
klassen op een andere locatie
onder te brengen. Dat zag de
rector niet zitten. De spoorweg
overgang bij Ockenburgh is een
te grote barrière, vond hij. Dat
zou de identiteit van de school
aantasten.
Het probleem was des te schrij
nender omdat Van der Knaap
aangaf dat zijn school volgens
de verordening niet in aanmer
king komt voor verbetering,
omdat de prognoses uitwijzen
dat er zes leerlingen tekort zijn
op een totaal van 1050 leerlin
gen. De huidige lokalen zijn vol
gens hem een aantasting van
goed onderwijs aan de school, 't
Hart onderstreepte dat. Hij had
het over armzalige noodloka
len.
Nieuwdorp
houdt avond
over veiligheid
NIEUWDORP - De ge
meente Borsele houdt
maandag 7 december een
veiligheidsavond in
Nieuwdorp. Dan wordt
een ongeval in scène gezet
en zullen hulpverleners
van politie, brandweer en
GGD een demonstratie
geven van hun werkzaam
heden als er een ongeval
is. De veiligheidsavond
begint om 19.30 uur en is
in en bij het verenigings
gebouw aan de Herten-
weg in Nieuwdorp.
Het 'ongeval' zal zich op
de kruising Hertenweg-
/Havenweg te Nieuwdorp
voordoen. Omwonenden
zijn daar van te voren over
ingelicht. Na afloop van
de demonstratie zullende
hulpverleners in het ver
enigingsgebouw hun
werkwijze toelichten en is
er de mogelijkheid vragen
testellen. J. Griep van Eu-
rogas zal het een en ander
vertellen over de veilig
heid van zijn bedrijf. De
straathoekwerker geeft
informatie over overige
hulpverleners op wie tij
dens een calamiteit een
beroep kan worden
gedaan.
door Ab van derSluis
VLISSINGEN - Burgemees
ter A C de Bruijn van Veere
heeft maandagmiddag de
Christmas Fair in imkerij
Poppendamme geopend. Zij
opende bovendien de ten
toonstellingen Muizen en Rat
ten, Natuur in de Duinen, Ou
we Zakken en Landschappen
en Bloemen.
De Christmas Fair duurt tot
en met 24 december. Daarna
schakelt de imkerij voor de
kinderen over naar een Win
terfeest, waar poppentheater
Parabel dagelijks om half
twee en om drie uur een voor
stelling geeft.
De grote schuur van de imke
rij is omgetoverd tot een sfeer
volle kerstmarkt.
Uiteraard zijn er allerlei
kerstspullen te koop, maar
daarnaast is ook te zien hoe
ambachtslieden hun produk-
ten maken. Hun werk heeft
iets met kerst te maken. Zij
vervaardigen onder meer
kaarsen, kaarten, kandelaars,
kerstdecoraties en muziek.
Wie de fair bezoekt, moet
langs de tentoonstelling Mui
zen en Ratten. De expositie
geeft een beeld hoe er vroeger
op het platteland, maar ook in
de steden strijd is gevoerd te
gen dit (on)gedierte. De imke
rij toont ouderwetse vallen uit
de wereld, maar laat ook
staaltjes van huisvlijt te zien.
Bezienswaardig in dat ver
band is een emmer, waarop
een deegrol ligt. Rondom de
deegrol is een aantal plakjes
spek bevestigd. Als de muis
het vlees wilde pakken, draai
de de deegrol waarna de muis
verdronk.
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - Op Walcheren moet een betere
verdeling van uitrukposten voor ambulances ko
men. Bij spoedritten in de drukke zomermaanden
kan een ziekenwagen vanuit standplaats Vlissin-
gen of Middelburg niet altijd binnen de vastge
stelde tijd van 15 minuten in het noorden van Wal
cheren aankomen. Zo duurde het meer dan een
half uur voordat het strand van Domburg werd
bereikt.
Over een nieuwe uitrukpost in de gemeente Veere
wordt momenteel overlegd. Dat iDevestigt D.G.
Murre, directeur Stichting Ambulancedienst
Walcheren (SAW).
Inhetkwaliteitsverslagover 1997 van SAW wordt
het probleem inzichtelijk gemaakt: een ambulan
ce vanuit Vlissingen of Middelburg heeft in het
hoogseizoen 23 minuten nodig om in Oostkapelle
aan te komen, in Westkapelle 22 minuten en bij
het strand van Domburg 33 minuten.
„We hebben die gegevens toen afgezet tegenover
de tijd die een helikopter nodig heeft. In 1997 heb
ben we die tien dagen op proef mogen gebruiken.
De helikopter was binnen zes en zeven minuten
ter plaatse."
De helikopter bleek een efficient middel tegen de
tijdsoverschrijding. „Maar het bleef bij een proef.
Want de SAW krijgt een budget toegewezen en
daarmee moeten we het doen. Het gebruik van de
helikopter in de zomermaanden, juni, juli, augus
tus, is helaas veel te duur voor ons."
Murre vult aan dat het er de komende tijd ook niet
beter op zal worden. „Er worden alsmaar meer
hobbels en andere verkeersremmende maatrege
len genomen. In de zomer hebben we heel veel last
van het verkeer, vooral omdat er steeds meer 30-
kilometergebieden komen. Dat leidt tot opstop
pingen."
De grote schuur van imkerij Poppendamme in Veere is omgetoverd tot een sfeervolle kerstmarkt.
foto Ruben Oreel
door Miriam van der Schot
KOUDEKERKE - Evenwicht
tussen fuserende basisscholen
en het behouden van de eigen
identiteit. Dat is het idee achter
het kunstwerk dat leerlingen
van vijftien gefuseerde Veer se
en Noord-Bevelandse basis
scholen hebben gemaakt. In ie
der kiertje en achter ieder deur
tje in het object zitten gedichten
die de kinderen hebben geschre
ven. Het gehele object dingt in
april mee naar een prijs bij de
landelijke poëziewedstrijd voor
kinderen.
Alle 1438 kinderen van de vijf
tien protestants-christelijke
basisscholen zijn vanaf de jong
ste kinderboekenweek aan de
slag gegaan met poëzie en het
kunstwerk. Iedereen leverde
een gedicht in en per school wer
den er acht gedichten uitgeko
zen. Ook maakten alle scholen
een voorwerp zoals een gezicht,
een kastje met deurtjes of een
papierkoker, waarin de gedich
ten gestopt zijn. Uiteindelijk
zijn alle voorwerpen aan elkaar
gemaakt, wat resulteerde in het
huidige werk. Naast het kunst
voorwerp is een selectie ge
maakt van alle gedichten en die
is verwerkt in een echte dicht
bundel. Hoe het werk beoor
deeld wordt op de wedstrijd is
voor directrice Agnes de Jong
van 't Klinket in Koudekerke
nog een raadsel. Want er zijn in
dividuele prijzen en prijzen
voor een school. Maar dit werk
is door een groep scholen ge
maakt. „We hebben de stichting
Kinderen en Poëzie over onze
inzending ingelicht, want we
wilden er zeker van zijn dat dit
mocht. Maar ze waren heel en
thousiast. We hebben ook al ge
vraagd of we het werk na afloop
kunnen terugkrijgen. Want dan
kunnen we het om de beurt ten
toonstellen op alle scholen."
Het idee voor het maken van het
kunstwerk ontstond rond 1 ja
nuari 1998. Toen zijn de protes
tants-christelijke basisscholen
gefuseerd. „Uit die fusie wilden
we iets positiefs laten ontstaan.
Want vaak hoor je dat fusies ge
paard gaan met veel vervelende
dingen", zegt. De Jong. „Hier
mee willen wij laten zien dat het
mogelijk is om samen te werken
en tegelijkertijd dingen te doen
op je eigen manier. Het onder
werp poëzie is namelijk op iede
re school anders aangepakt."
Eva Borstelaar (1) en Cereso van Garsel van basisschool 't Klinket bekijken voor het kunstwerk de poë
ziebundel waaraan 1438 Veerseen Noord-Bevelandse kinderen aan meewerkten. foto Ruben Oreel
