^VD stemt
net missie
Kosovo in
Netelenbos zou marktwerking smoren
PZC
Getouwtrek om dode eskimo
ierfkens op haar hoede
)ij subsidiëring Scholten
)rinkwater krijgt
twee BTW-tarieven
Erasmusprijs voor twee rebellen
Vrijwilligers met
bijstand mogen deel
vergoeding houden
binnenland
iberalen voor waarnemers
defensie heeft
jeen geld voor
ifeteranenbonus
Ook loonwerkers claimen schade
Vliegverbod Lynx opgeheven
Waterfunctie Willem-Alexander
Bankdirecteur vast voor fraude
Heroïneverstrekking uitbreiden
Man zit ten
onrechte drie
weken in cel
Vertienvoudig uw geld
nog even voor de kerst.
woensdag 25 november 1998
JjorJaco van Lambalgen
HAAG - De WD heeft gis-
;n onder druk van het kabi-
jtliaar verzet tegen het sturen
waarnemers naar Kosovo
jegeven. Woordvoerder
iauw vindt dat de VVD-mi-
iters Van Aartsen (Buiten-
idse Zaken) en De Grave (De-
isie) er nu alles aan doen om
veiligheid van de waarne-
rs te waarborgen,
regering komt de Tweede
ier 'een heel eind tegemoet'
ït haar voorstel een vertrou-
lijk overleg te houden over de
latregelen die genomen zijn
de veiligheid van de waarne-
te garanderen, aldus
iauw.
WD trok daarom haar steun
ir de motie van CDA en GPV
om 'op dit moment' nog niet
[besluiten over het sturen van
larnemers naar Kosovo. Vori-
vveek verklaarde Blaauw nog
it hij voor de motie zou stem-
DN HAAG - Staatssecretaris
Ja Hoof van Defensie heeft
Hen geld voor een extra 'vete-
Inexxduizendje' voor ambtena-
die als dienstplichtigen
;r dan twee jaar in militaire
;nst hebben gezeten,
overgrote meerderheid van
Tweede Kamer steunt een
jétsvoorstel van het CDA-Ka-
lerlid Van Ardenne-Van der
°|oeven om ook deze groep van
djigeveer 25.000 veteranen fi-
erkenning te geven,
ejaar Van Hoof zei gisteren in de
iapier dat hij er geen geld voor
jjeft. „Uit een lege portemon-
ee valt geen geld te halen", zo
ft hij.
k Kamer gaat nu zelf op zoek
sar geld bij Defensie. GPD
men waarmee hij pal tegenover
twee van zijn eigen ministers
kwam te staan.
Weggehoond
De motie haalde het gisteren
met het wegvallen van de libe
rale steun niet. De draai van de
WD werd weggehoond door
een deel van de Kamer. Nu wa
ren alleen CDA SP en de kleine
christelijke partijen voor.
Het CDA verweet de liberalen
'voor de politieke druk' van de
betrokken bewindslieden be
zweken te zijn. Blaauw wees
erop dat de regering pas over
anderhalve week over de waar
nemers besluit. De motie had
wat de WD betreft dan ook be
ter niet in stemming gebracht
kunnen worden. „Inhoudelijk is
er niets veranderd tussen nu en
vorige week", betoogde CDA-
woordvoerder Verhagen achter
af. Als uitzending toen niet aan
de orde was, dan is het dat nu
ook niet.
De WD stelde dat de regering
alles op alles zet om de veilig
heid van de waarnemers te ver
groten. Zo bepleitte minister
Van Aartsen bij zijn Ameri
kaanse ambtgenoot Albright
gisteren nog eens dat de Ver
enigde Staten nauwer betrok
ken raken bij de evacuatie
macht van de NAVO die in
Macedonië gestationeerd
wordt. Zij moet de waarnemers
van de Organisatie voor Veilig
heid en Samenwerking in Euro
pa (OVSE) in geval van nood uit
Kosovo halen. De WD wil dat
de Amerikanen de gegevens van
de spionagesatelheten delen
met de betrokken NAVO-part-
ners.
Ook wil de WD dat er op het
hoofdkwartier van de OVSE-
missie in de Kosovaarse hoofd
stad Pristina officieren van de
NAVO komen, om de communi
catie tussen de OVSE en de eva
cuatiemacht te verbeteren.
Daar zou minister De Grave aan
werken. GPD
De eeuwenoude mummie wordt geprepareerd.
foto Hans Steinmeier/ANP
van onze redactie binnenland
ROTTERDAM - De discussie
over de aanwezigheid van een
dode eskimo op de expositie
Botje bij botje in de Kunsthal
te Rotterdam laait steeds meer
op. Het Westfries Museum, dat
het lijk aan de Kunsthal uit
leende, weet inmiddels niet
meer wat te doen.
Drie weken geleden protes
teerde de organisatie Artic
Peoples Alert ertegen dat in de
Rotterdamse Kunsthal de
stoffelijke resten van een twee
eeuwen geleden overleden in
woner van Groenland werd
geëxposeerd. Tevergeefs. Ten
toonstellingssamensteller W.
Pijbes stalde de door het West
fries Museum aan Rotterdam
uitgeleende eskimoresten ge
woon uit.
Korte tijd daarna gooide het
Deense ministerie van Buiten
landse Zaken meer gewicht in
de schaal. Denemarken, waar
van Groenland deel uitmaakt,
vindt dat de resten niet in een
museum in Nederland, maar
in Groenland zelf thuishoren.
Na twee eeuwen gesol, menen
de Denen, heeft de eskimo rust
verdiend en moet hij worden
begraven. In een brief aan het
Westfries Museum lieten ze
dat weten.
Kippendrafje
Het gemeentelijk Westfries
Museum is echter geen eige
naar van de eskimo. Dat is het
gemeentebestuur van Hoorn
en dus kwam de burgemeester
van Hoorn in zicht. De Deense
autoriteiten zetten burgerva
der P. Janssens vorige week
voor het blok, maar Janssens
liet zich niet intimideren. De
eskimo is inmiddels al eeuwen
dood en hoeft van Janssens
niet op een 'kippendrafje' te
rug naar Groenland. Nadat de
expositie in de Kunsthal in ja
nuari is afgelopen, meent
Janssens, moet het gemeente-
bestuur maar besluiten of de
eskimo terug moet of niet.
En zo belandt het dilemma op
het bord vandirecteur R.
Spruit van het Westfries Mu
seum. De directeur adviseert
het collegeinzijn beslissingen.
Spruit heeft inmiddels al con
tact opgenomen met andere
museumdirecteuren in Neder
land, want het gaat volgens
hem niet alleen om de eskimo
uit Groenland. Ook de mense
lijke resten van andere volke
ren in andere musea kunnen op
deze manier opgeëist gaan
worden. En dan is volgens
Spruit het einde zoek.
De Groenlandse premier J.
Motzfeldt zei dat de Kunsthal
het gebalsemde lichaam van
de eskimo moet teruggeven.
„Het kan de overgrootvader
van iemand hier zijn", zei een
woedende Motzfeldt voor de
Deense televisiezender TV2.
De Deense regering is bereid
een DNA-test te eisen om vast
te stellen of het om een Inuit,
een eskimo-bewoner van
Groenland, gaat. ANP/AP
)or Jaco van Lambalgen
EN HAAG - Minister Herf-
;ns van Ontwikkelingssamen-
erking zal in de toekomst
rtra voorzichtig zijn met sub-
dieaanvragen van hulporga
van PvdA-senator
eholten. „Ik ben nu gewaar-
Hhuwd en een gewaarschuwd
rouw telt voor drie", verklaar
de de minister gisteren in de Ka
mer na vragen van het CDA
Scandinavische landen hebben
onlangs vastgesteld dat er bij de
hulporganisaties AEI en Awepa
van Scholten, die zij steunden,
financiële misstanden heersen.
Daarnaast zou Herfkens' voor
ganger Pronk verschillende ke
ren tegen het advies van zijn
loor Maurice Wilbrink
PEN HAAG - Huishoudens
boeten een deel van hun water-
jebruik blijven afrekenen tegen
iet lage BTW-tarief van 6 pro-
ient. De waterconsumptie die
aiet wordt gezien als 'primaire
levensbehoefte' wordt in de toe-
somst belast tegen het hoge
(5TW-tarief van 17,5 procent.
De drie regeringspartijen PvdA
yVD en D66 bestuderen nog
poeveel kubieke meter water
per huishouden onder het lage
6-procentstarief moet vallen.
Maar over het principe zijn ze
pet wel eens. Het voorstel van
Itaatssecretaris Vermeend van
Financiën om al het drinkwater
pnder het hoogste BTW-tarief te
prengen, haalt het niet.
Het voorstel van Vermeend past
|n een pakket maatregelen om
het belastingstelsel te 'vergroe-
een': de belasting op arbeid
rordt verminderd, maar de hef-
igen op consumptie gaan om-
loog. In de Kamer is er brede
steun voor deze aanpak. Maar
het hoger belasten van drink
water leverde alle partijen sta
pelsprotestbrieven op, waaraan
hu gehoor wordt gegeven.
Advertentie
Een hoog BTW-tarief voor
drinkwater zou een gemiddeld
huishouden 35 gulden per jaar
kosten. Het zou de schatkist in
totaal 250 miljoen gulden ople
veren, maar dit wordt aan de
burger teruggegeven door een
verlaging van de inkomstenbe
lasting. De paarse fracties zoe
ken nu naar een manier om
dekking te vinden voor die 250
miljoen gulden. Ze willen ver
mijden dat de inkomstenbelas
ting hoger uitkomt.
Om die reden haalt het amende
ment van CD A-Kamerlid Reits-
ma om drinkwater, zoals nu het
geval is, volledig onder het lage
tarief te laten vallen, het niet.
Reitsma's plan leidt tot een klei*-
ne verhoging van de inkomsten
belasting. Het CDA krijgt alleen
steun van de SP. GPD
ambtenaren in geld hebben bij
gedragen aan de organisaties
van Scholten. Het CDA wilde
dat Herfkens de bijdragen aan
de betrokken organisaties op
schort.
Herfkens wees er allereerst op
dat 'een minister altijd het recht
heeft adviezen van zijn ambte
naren naast zich neer te leggen'.
Vervolgens kondigde zij aan dat
zij nieuwe aanvragen van AEI
en Awepa extra zorgvuldig zal
bekijken. Er lopen echter geen
verzoeken. De laatste bijdrage
dateert van vorig jaar, toen Ont
wikkelingssamenwerking
20.000 gulden bijlegde voor een
conferentie in Harai'e over ge
weld tegen wouwen en kinde
ren. De afgelopen jaren hebben
Scholtens organisaties tussen
de 1,6 en 2 miljoen gulden ge
had.
Egotripperij
Herfkens weerlegde een deel
van de kritiek die ambtenaren
op de PvdA-senator hadden. Zo
heeft de ambassade in Maputo,
die vooraf kritisch was over de
komst vaft waarnemers van
Awepa bij de verkiezingen in
Mozambique, achteraf overwe
gend positief over de organisa
tie geoordeeld.
De ambassade verweet Schol
ten 'egotripperij', aldus Herf
kens. Maar als dat een criterium
zou zijn in ontwikkelingssa
menwerking bleven er niet veel
organisaties over, stelde de mi
nister laconiek vast. GPD
Een onderonsje na de uitreiking van de Erasmusprijs aan Sellars (1) en Kagel (r). foto Cor Mulder/AN P
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Prins Bern-
hard heeft gisteren op het Ko
ninklijk Paleis op de Dam in
Amsterdam twee Erasmusprij-
zen uitgereikt. De Duits-Argen-
tijnse componist en cineast
Mauricio Kagel en de Ameri
kaanse theater- en filmmaker
Peter Sellars ontvingen de on
derscheiding wegens hun bij
dragen aan de Europese cultuur.
Wegens het veertigjarig jubile
um van de Erasmusprijs werd de
onderscheiding, een oorkonde
en het geldbedrag van 300.000
gulden voor personen die zich
verdienstelijk maken op cultu
reel of maatschappelijk gebied,
dit jaar aan twee personen toe
gekend. Koningin Beatrix,
prins Claus, prins Willem-
Alexander en prinses Margriet
waren ook aanwezig.
Sellars en Kagel zoeken in hun
vaak controversiël e werken bei
den het contrast tussen traditie
en vernieuwing, zei prins Bern-
hard in zijn toespraak. Beiden
zijn rebellen die met soms bizar
re en gedurfde creaties gedach
ten over kunst en samenleving
stimuleren. „Uw kameleontisch
meesterschap zet de luisteraar
voortdurend op het verkeerde
been", hield de prins de compo
nist Kagel (68) voor.
Van Sellars (41) roemde Bern-
hard zijn gave om om-echt en on
begrip in de wereld via theater-
en operaproducties aan de kaak
te stellen. Sellars voelt zich door
het culturele"klimaat in de Ver
enigde Staten genoodzaakt in
Europa te werken, zei hij in zijn
dankwoord, omdat experimen
tele kunstvormen in zijn ge
boorteland niet altijd op prijs
worden gesteld. Hij benadrukte
het belang dat Nederland zijn
eigen culturele identiteit be
houdt en niet de Amerikaanse
klakkeloos overneemt. ANP
Vandaag kijkdag
14.00-20.00 uur 25 november
Kunst- en Antiek
VEILING
26 november, aanvang 13.30 uur
Zeeuws Veilinghuis
Herengracht 74, Middelburg
Tel. 0118-650680
door Dineke van der Burg
DEN HAAG - Coalitiepartners
WD en D66 vinden dat PvdA-
minister Netelenbos van Ver
keer en Waterstaat te ver is
doorgeschoten in haar afspra
ken met vakbonden over de
marktwerking in het openbaar
vervoer. De afspraken die zij
heeft gemaakt, zorgen ervoor
dat de concurrentie op het spoor
en de busbaan 'ten grave wordt
gedragen', aldus de twee frac
ties.
De WD wil dat de minister bin
nen een week uitlegt hoe de af
spraken tot stand zijn gekomen.
Als deze vragen niet naar tevre
denheid worden beantwoord,
dan wil WD'er Hofstra op
nieuw praten over de begroting
van Verkeer en Waterstaat. D66
overweegt een apart debat aan
te vragen.
Toezeggingen
PvdA GroenLinks en CDA zien
vooralsnog in de nieuwe afspra
ken geen aanleiding de minister
op het matje te roepen. Netelen
bos heeft maandag, onder druk
van een landelijke staking, ver
gaande toezeggingen aan
vakbonden gedaan. De be
windsvrouw stemde in met het
voorstel dat nieuwe vervoersbe
drijven al het personeel, inclu
sief vrijwel alle CAO-afspraken
over vut en pensioenopbouw,
moet overnemen van oude ver
voerders. Hiermee gaat de mi
nister een forse stap verder dan
het wetsvoorstel dat al door de
Raad van State was goedge
keurd. Daarin staat dat nieuwe
bedrijven niet al het personeel
hoeven over te nemen. Voor on
der meer de administratieve
sector golden geen garanties.
Ook waren er geen afspraken
over de vut- en pensioenrech
ten.
De bewindsvrouw heeft ambte
naren de opdracht gegeven sa
men met de vakbonden de situa
tie verder te bestuderen.
WD'er Hofstra vindt dat alle
spelregels voor marktwerking
op deze manier worden door
broken. „Nieuwe bedrijven
zouden eerst te maken krijgen
met alleen het directe personeel
zoals chauffeurs of conduc
teurs. Nu moeten ze ook het in
directe personeel overnemen.
Zeventig procent van de kosten
van een bedrijf bestaat uit loon
kosten. Als dit allemaal moet
worden overgenomen, dan kan
er dus geen sprake zijn van con
currentie." Hofstra wil ook we
ten of deze regeling voor vertra
ging zorgt.
Pikken
Ook D66'er Van Walsem vraagt
zich a f of de Tweede Kamer deze
handelwijze 'moet pikken'.
„Het is de bedoeling dat het
openbaar vervoer beter moet
gaan worden voor de klant. Dat
kan niet als nieuwe vervoerders
alle lasten moeten overnemen."
De voorganger van Netelenbos,
WD-bewindsvrouw Jorritsma,
moest eind vorig jaar van de
rechter een voorstel intrekken,
omdat Jorritsma te onzorgvul
dig omging met garanties voor
het personeel. Die onduidelijke
afspraken zorgden vorig jaar al
voor de nodige stakingen.
Binnenkort wordt het streek
vervoer en het lokale spoorver
voer in regio's opgedeeld.
Geïnteresseerden kunnen dan
'solliciteren' op zo'n regio. Het
bedrijf dat de beste service aan
reizigers biedt tegen relatief la
ge subsidie kan dan de concessie
krijgen voor zo'n regio. Het stre
ven is erop gericht dat midden
volgend jaar de eerste particu
liere bedrijven gaan rijden. Zo'n
35 procent van het openbaar
vervoer moet worden geprivati
seerd. Provincies en gemeenten
die direct na de invoering van de
nieuwe wet het openbaar ver
voer gaan aanbesteden, krijgen
een extraatje. In 2003 besluit de
Kamer of de markt werking ver
der wordt uitgebreid. GPD
DEN HAAG - De agrarische loonwerkers, verenigd in de or
ganisatie Cumela, willen net als de boeren in aanmerking te
komen voor een schadevergoeding wegens de wateroverlast.
De Cumela vraagt premier Kok te bemiddelen in het overleg
dat de loonwerkers hebben met staatssecretaris De Vries van
Binnenlandse Zaken en minister Apotheker van Landbouw.
Zij weigeren tot nu toe de loonwerkers ook onder de schadere
gelingen te laten vallen. De loonwerkers zijn het hier niet mee
eens. Doordat ze minder werk hebben gehad vanwege de nat
te percelen, krijgen de bedrijven 10 tot 40 procent van de vaste
bedrijfskosten niet vergoed. ANP
ALKMAAR - Het vliegverbod voor de Lynx-marinehelikop
ters is opgeheven. Volgens de marine is definitief aangetoond
dat metaalmoeheid van de rotorkop de oorzaak was van het
ongeval met de Lynx op vliegbasis De Kooij in Den Helder op
10 november. Het toestel kantelde bij het opstijgen, doordat
een rotorblad afbrak. De vier inzittenden raakten gewond.
Plet toestel werd totaal vernield.
De rotorkoppen uit dezelfde productieserie als die van de ver
ongelukte Lynx worden in afwachting van nader onderzoek
naar metaalmoeheid voorlopig niet gebruikt. Dit houdt niet
in dat alle Lynx-toestellen aan de grond moeten blijven. ANP
DEN HAAG - Prins Willem-Alexander wordt in januari lid
van de Commissie Integraal Waterbeheer, een overleg- en ad-
viesorgaan op het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Het is
de bedoeling dat hij op termijn voorzitter wordt van de com
missie, die in nauw contact staat met lokale en provinciale
overheden en waterschappen.
Dat werd gisteren duidelijk bij de officiële bekendmaking van
het Wereld Water Forum van de Wereld Water Raad, dat in
maart 2000 in Nederland gehouden wordt. De initiatiefne
mers willen een wereldwijde visie op duurzaam waterbeheer
ontwikkelen.
De prins combineert zijn nieuwe Nederlandse functie, waar
voor hij een kantoor op Verkeer en Waterstaat krijgt, met twee
internationale: honorair lid van de Wereld Water Commissie
en beschermer van het Global Water Partnership. ANP
LEEUWARDEN - Een van de topdirecteuren van de Fries
land Bank zit vast op verdenking van fraude. In zijn functie
als belastingadviseur bij zijn oud-werkgever, de Groningse
vestiging van Moret, Ernst Young, zou hij geholpen hebben
bij het verduisteren van inkomstenbelasti ng. Het gaat daarbij
om de verkoop van matrassenfabriek RAWI uit Winschoten.
Het Fraudeteam Noord van het Openbaar Ministerie, dat het
onderzoek verricht, heeft meerdere verdachten op het oog.
De Friesland Bank stelt de directeur niet op non-actief. „Wij
hebben alle vertrouwen in onze directeur. Ónze bank staat er
bovendien volledig buiten", aldus A Offringa, bestuursvoor
zitter van de Friesland Bank. ANP
UTRECHT - Heroïneverslaafden in Utrecht. Groningen en
Maastricht/Heerlen kunnen binnenkort mogelijk ook deelne
men aan een proef waarbij ze heroïne op medisch voorschrift
gratis krijgen toegediend. Zulke experimenten in Amsterdam
en Rotterdam verlopen goed. Na de eerste fase adviseerden
drie commissies gisteren minister Borst van Volksgezondheid
de experimenten uit te breiden. De experimenten kenden in
de eerste drie maanden geen ernstige ongewenste neveneffec
ten. Een proef in Den Haag gaat overigens niet door, omdat er
geen overeenstemming is over de financiering. ANP
door Hans van Soest
DEN HAAG - Bijstandsgerech
tigden die vrijwilligerswerk
verrichten, mogen voortaan een
vergoeding van 150 gulden per
maand behouden, zonder dat
dit op hun uitkering wordt ge
kort. Deze wetswijziging geldt
alleen voor langdurig werklo
zen en bijstandsgerechtigden
die geen sollicitatieplicht heb
ben. Daarbij gaat het om alleen
staande ouders met kinderen
jonger dan 5 jaar, personen ou
der dan 57,5 jaar en zij die om
medische of persoonlijke rede
nen niet meer hoeven te sollici
teren van hun gemeente.
Dit is een van de aanpassingen
in de sociale wetgeving, die gis
teren door de Tweede Kamer is
goedgekeurd. Het kabinet
kwam met dit voorstel om het
langdurig werklozen makkelij
ker te maken werkervaring op te
doen. Ook moet de maatregel
vrijwilligerswerk aantrekkelij
ker maken en ervoor zorgen dat
bijstandsgerechtigden niet
'achter de geraniums zitten te
vei'kommeren'.
De WD wilde wel de belofte
van het kabinet dat de regeling
niet wordt uitgebreid voor alle
bijstandsgerechtigden. „De
prikkel om zelfstandig in je on
derhoud te voorzien moet blij
ven", vindt VVD'er Wilders.
Oppositiepartij het CDA vindt
de regeling daarentegen niet ver
genoeg gaan. CDA-woordvoer-
ster Bijleveld wees erop dat
werknemers die vrijwilligers
werk verrichten meer belas
tingaftrek krijgen dan de 150
gulden die bijstandsgerechtig
den krijgen.
De Kamer sprak gisteren nog
over enkele kleine andere aan
passingen. Zo wordt het zwan
gerschapsverlof van werkloze
vrouwen niet langer afgetrok
ken van de totale WW-duur
waar zij recht op hebben. Verder
hoeven werkgevers geen WAO-
premie meer te betalen voor sta
giaires die in hun bedrijf werken.
De praktijk leex'de dat veel be
drijven dit te duur vonden en
daax-om geen werkervarings
plaatsen meer aanboden aan
jongeren. Stagiairs die arbeids
ongeschikt raken, krijgen
vooi-taan een uitkering van de
overheid. GPD
LEEUWARDEN - Een 30-jari-
ge man uit Amsterdam heeft 22
dagen onschuldig gevangen ge
zeten in Leeuwarden, omdat
justitie hem voor een ander aan
zag. Zijn advocaat, Roodhof, is
verbijsterd en stelt de Staat ver
antwoordelijk.
De Amsterdammer heeft van
meet af aan getracht de politie
en personeel van de gevangenis
ervan te overtuigen dat hij wex-d
aangezien voor een ander. Pas
gisterochtend werd het justitie
via vingei'afdnxkken duidelijk
dat het inderdaad om de ver-
keerde ging. Roodhof had justi
tie voordien een kort geding
aangezegd.
Zijn cliënt komt oorspronkelijk
uit Ethiopië en is kennelijk
verwisseld met een eveneens 30-
jax-ige man afkomstig uit Ma
rokko, die dezelfde vooi- en
achternaam heeft, waar echter
het tussenvoegsel Ben bijhoort.
De man ontving vorige maand
een briefje van de politie met het
verzoek zich te melden. Op het
bureau kreeg hij te horen dat er
nog een straf tegen hem open
stond van een veroordeling.
Hetgeen niet waar was. ANP
Advertentie
Bel 0800-8182 voor een
koopsompolis van het VSB ProfijtPlan.
VSB BANK
wvvw.vsb.nl VSB. Daar kom je verder mee. i«
