Clinge wil
school aan
westrand
Ludovicus bankierde en bestierde
PZC
Personeel moet Dow veiliger maken
PZC
Sas vraagt provincie
meer bouwruimte in
groeikern Philippine
Rode Kruis op zoek
naar cursusleiders
zeeland
13
Keuze ruime meerderheid
West-Brabantse bende opgerold
Fietser laat gewonde achter
Van Melle schrapt 140 banen
Sieraden en geld uit huis
Dronken bromfietser bekeurd
Schade bij botsing auto's
Etalage-reclame
voor het theater
'C%>'E9t OMZIT
dinsdag 24 november 1998
door Barend Pelgrim
CLINGE - Ruim tachtig procent
van de bijna honderdvijftig
aanwezige Clingenaren heeft
maandagavond op een informa
tieavond in gemeenschapscen
trum Malpertuus in Clinge ge
stemd voor nieuwbouw van de
basisschool Sint Bernardus aan
de westkant van het dorp.
De informatieavond werd ge
houden op initiatief van de
dorpsraad en de gemeente
Hulst. Ze wilden dorpelingen
grondig te informeren over de
voor- en nadelen van mogelijke
bouwlocaties en vervolgens hun
mening peilen. Het Sterreter-
rein heeft afgedaan als potenti
ële bouwplaats, terwijl ook ge
bleken is dat voor een ruimte
naast Malpertuus weinig voor
standers zijn.
Achtereenvolgens gaven op de
avond diverse sprekers hun vi
sie over een bepaalde mogelijke
plek voor cle school. Directeur
van het centrum voor verstan
delijk gehandicapten, J. Bieg-
straten, deed dat voor de Sterre,
F. Smits namens het schoolbe
stuur, T. van Aalst en J. Taumi-
nio voor stedebouwkundig bu
reau RBOI, W. Kayser als
wethouder van ruimtelijke or
dening en P. Weemaes als wet
houder van onderwijs.
De reacties vanuit de zaal waren
uiteenlopend, maar duidelijk
werd wel dat de Clingenaren
niet veel vertrouwen hebben in
het Hulster gemeentebestuur.
De beslissing over de locatie
wordt al bijna een jaar lang
vooruit geschoven en inmiddels
HULST
Oliebollenactie - De Hulster
carnavalsstichting AHC De
Vossen verkoopt vandaag, dins
dag, oliebollen in de binnen
stad, op de middelbare scholen
en bij verschillende bedrijven.
De opbrengst is voor het carna
val.
zijn al talloze locaties de revue
gepasseerd. In februari van dit
jaar sprak de dorpsbevolking
zich op een soortgelijke infor
matieavond nog uit voor de
Kennedylaan maar die werd
door het gemeentebestuur ge
schrapt wegens te duur. Onder
de dorpsbewoners leeft het ver
moeden dat ondanks déze twee
de inspraakronde het besluit
van het college van B en W al
vaststaat. Sommigen staken dat
tijdens een vragenronde niet on
der stoelen of banken. Burge
meester A Kessen, die de bijeen
komst voorzat, ergerde zich hier
zichtbaar aan en bezwoer dat
het college integer is in deze
kwestie.
Bijval
F. Smits kreeg de meeste bijval
met zijn pleidooi voor een
school aan de Julianastraat-
/Beatrixstraat. Volgens het
schoolbestuur is dit de beste
plek omdat het veilig is, cen
traal ligt in het voedingsgebied
en dat vanuit deze stek een mo
gelijke aantrekking uitgaat
naar de Hulster nieuwbouw
wijk Groote Kreek. Met de toe
lichting van het bureau RBOI
wisten de aanwezigen zich niet
veel raad. Er werd voorgespie
geld wat de plannen van de ge
meente zijn voor de herinrich
ting van de 's Gravenstraat en
dat een school naast Malpertuus
beter zou zijn voor de ontwikke
lingvan een echt dorpshart voor
Clinge.
Op dit ogenblik is de Graven
straat echter niet meer of min
der dan een doorgaande
racebaan door het dorp. De dor
pelingen hebben weinig geloof
in een snelle omvorming van de
ze doorgangsweg. Wethouder
Kayser trachtte hen te overtui
gen dat er in de toekomst geen
zwaar verkeer meer door Clinge
komt, maar hij oogstte slechts
ongeloof. Het gemeentebestuur
denkt nog in december een defi
nitief besluit te nemen.
Do w-mede werkers werden ook buiten de poort attent gemaakt op het nieuwe veiligheidsbeleid.
foto Charles Strijd
door Conny van Gremberghe
TERNEUZEN - Dow Terncu-
zen is een veilig bedrijf, maar
lang nog niet veilig genoeg.
Reden voor de leiding van het
concern om deze week een pro
ject te lanceren dat als voor
beeld moet dienen voor andere
Dow-vestigingen in en buiten
Europa. Zeshonderd mede
werkers van het bedrijf en een
flink aantal medewerkers van
onderaannemers zijn de voor
bije weken geïnstrueerd over
de veiligheids- en milieudoel
stellingen die het concern te
gen 2005 wil bereiken. Deze
medewerkers moeten er nu
voor zorgen dat ook hun colle
ga's zich zullen inzetten om die
doelstellingen te halen.
Het project kost Dow zo'n
800.000 gulden, maar zal - als
de doelstellingen gehaald
worden - een meervoud op
brengen. Dow streeft er met de
campagne naar het aantal on
gelukken en zieken per
200.000 werkuren tegen 2005
met 90 procent te hebben te
ruggebracht. Ook het aantal
verspillingen (lekkages, mor
sen) moet met eenzelfde per
centage omlaag, alsmede het
aantal veiligheidsincidenten
en vervoersongevallen. Daar
naast moet het aantal inciden
ten met motorvoertuigen met
de helft omlaag.
„Het merendeel van dit soort
incidenten, zeker 85 procent,
is te wijten aan menselijk fa
len", legt veiligheidscampag
ne-leider Leo van Dam uit.
„De voorbije tien jaar hebben
we op veiligheidsgebied best
wat bereikt, maar de laatste
jaren zagen we geen afname
meer van het aantal gevallen
zoals we dat begin jaren '90
nog wel zagen. We hebben in
Terneuzen op jaarbasis te ma
ken met zeventig (pleister)on-
gevallen en evenveel milieu
incidentjes. Dat aantal moet
terug, maar dat kan alleen als
we mensen ervan bewust ma
ken dat zij daarvoor zorg moe
ten dragen. De zeshonderd
mensen die we hebben ge
traind, moeten hun collega's
nu gaan sturen."
Veiligheids week
Om extra aandacht op de cam
pagne te vestigen werd deze
week uitgeroepen tot veilig
heids week. Maandagochtend
werden de Do w-mede werkers
bij de hoofdpoort met aandui
dingsborden al bewust ge
maakt op veilig handelen bin
nen de fabriekspoort. Elke dag
zal er de komende week aan
een andere veiligheidsvraag
stuk aandacht besteed wor
den.
Op gezette tijden zullen de re
sultaten van de campagne
worden geëvalueerd. Van Dam
vernacht dat de Benelux-aan-
pak ook elders op Dow-fabrie-
ken zal worden doorgevoerd.
Los van deze campagne gaat
Dow ook nog door met de ver-
keersveiligheidsactie voor
medewerkers buiten de poort.
In dat kader wordt deze week
ook nog een project uitgeko
zen voor verwezenlijking dat
buurtbewoners van Dow heb
ben aangedragen. Dow stelt
voor de uitvoering van de win
nende verkeersmaatregel een
geldbedrag beschikbaar.
BERGEN OP ZOOM - De politie district Bergen op Zoom
heeft dertien personen, voor het merendeel afkomstig uit
West-Brabant, aangehouden die verdacht worden van een se
rie diefstallen en inbraken in Nederland, België en Duitsland.
De bende was onder meer actief in Krabbendijke. Sluis, Ter-
neuzen en Hulst. Vijf van de dertien aangehouden mensen zij n
inmiddels weer op vrije voeten. De politie verwacht dat nog
meer mensen - tussen de tien en twintig - zullen worden ge
hoord. Behalve inwoners van West-Brabant is ook een Am
sterdammer in de reeks misdrijven betrokken. De club heeft
zich schuldig gemaakt aan een groot aantal snelkraken, auto
diefstallen, bedrijfsinbraken en containerdiefstallen. Naar
schatting loopt de schade die hierdoor is aangericht in de mil
joenen guldens.
SLUISKIL - De politie in Temeuzen is op zoek naar getuigen
die zondagochtend gezien hebben hoe op een rotonde bij
Sluiskil een 52-jarige fietser uit Sas van Gent werd aangere
den door een andere fietser. Bij het ongeluk liep de Sassenaar
een gebroken hand en een gebroken rib op. De andere fietser,
die onverlicht was aan komen rijden, maakte zich na de aan
rijding uit de voeten.
BREDA - Bij de vestigingen in Breda en in Weert van snoep-
jesfabriek Van Melle verdwijnen 140 arbeidsplaatsen. Van
Melle geeft de tegenvallende afzet in Rusland als reden voor
de maatregel. Van Melle heeft verder vestigingen in Breskens,
Ridderkerk en een tweede fabi'iek in Breda. Ook daar houdt
het bedrijf de kosten tegen het licht. Directielid Van Dijk ver
wacht niet dat de ingrepen daar banen kosten. Wat Breskens
betreft meldt hij dat de resultaten daar in ieder geval op het
ogenblik geen reden tot klagen geven. Van Melle zet 18 mil
joen gulden (voorbelasting) opzij voor de reorganisatie. Ver
der drukt een lager bedrijfsresultaat de winst. Het resultaat
uit gewone bedrijfsuitoefening zal dit jaar ten minste 15 pro
cent lager uitvallen dan de 59 miljoen gulden van vorig jaar.
PHILIPPINE - Een 52-jarige inwoner van Philippine deed
maandag aangifte van een inbraak in zijn woning aan de Vis
serslaan. Een onverlaat, die vermoedelijk tussen zondag
avond 21 uur en maandagochtend 1 uur zich een toegang tot
het pand wist te verschaffen, ging aan de haal met een bedrag
aan contanten en enkele sieraden.
KOEWACHT - Een 18-jarige bromfietser uit Koewacht werd
in de nacht van zondag op maandag door de politie in zijn
woonplaats van de weggeplukt, omdat hij teveel had gedron
ken. Een ademanalyse wees uit dat de jongeman ruim twee
maal de toegestane waarde alcohol in het bloed had. Dit
kwam hem te staan op een rijverbod van vier uur en een dag
vaarding.
STEENBERGEN - De auto van een 32-jarige man uit Sint
Philipsland is maandagmorgen beschadigd geraakt na een
ongeval in Steenbergen. De automobilist bleef ongedeerd.
Rond half elf botste de man, al rijdend op de Franseweg in de
richting van de Molenweg, tegen de achterzijde van de auto
van een 59-jarige vrouw uit Lepelstraat. De vrouw remde,
omwille van de verkeerssituatie voor haar, opeens af en dat
merkte de bestuurder uit Sint Philipsland te laat op.
TERNEUZEN - Het winkel
complex Steenen Beer in de bin
nenstad van Temeuzen heeft er
tijdelijk een attractie bij: een
theaterwinkel. Je kunt er geen
kaartjes kopen voor het Zuid-
landtheater, je kunt er zelfs niet
eens binnen. „Maar we vestigen
op een wat ludieke wijze wel ex
tra aandacht op de activiteiten
in het theater", legt be-
drijfscoördinator W. G. de Meij
er van het Zuidlandtheater uit.
Het idee ontstond spontaan. „Er
is staan nog enkele units leeg en
voor het winkelende publiek is
dat niet zo'n leuk beeld. Wij
hebben zo'n unit - zeg maar - ge
adopteerd." Er staan panelen
met affiches van een aantal
voorstellingen, er hangen foto's,
spots uit het theater zorgen voor
stemmige belichting en de
grond is bezaaid met klompen.
De Meijer: „Kijk je naar binnen
dan voel je als het ware op je
klompen aan dat je eens een be
zoekje aan het theater moet
brengen..." Binnenkort wordt
de collectie nog uitgebreid met
een aantal poppen van poppen
speler Joop van den Putten uit
Axel. Het theater heeft de win
kelunit voor onbepaalde tijd ter
beschikking.
REDACTIE
ZEEUWS-VLAANDEREN
Axelsestraat 16
4537 AK TERNEUZEN
Tel: (0115) 694457
Fax: (0115) 620951
e-mail: redtern@pzc.nl
C.A.M. van Gremberghe (chef)
W.A. Bareman
P.I.F.M. Cappetti
S. van Doorsselaer
J.F.D. Bakker (sport)
's Gravenhofplein 4
4561 AJ HULST
Tel: (0114) 373839
Fax: (0114) 373840
e-mail: redhulst@pzc.nl
R.E.A. Hoonhorst
B.J.G. Pelgrim
CENTRALE REDACTIE
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA VLISSINGEN
Tel: (0118) 484000
Fax: (0118)470102
e-mail: redactie@pzc.nl
City OnLine/Internet
http://www.pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
door Antoine Prinsen
Bankgebouwen zijn vandaag de dag
prominent aanwezig in onze steden
en dorpen. Deze moderne bankinstel
lingen ontstonden zo'n honderd jaar
geleden. Het bankieren was een uit
breiding van het werken als geldwisse
laar, het omwisselen van de ene munt
voor de andere. De handelslieden gaven
him geld in bewaring aan de wisselaar,
die daarmee betalingen kon doen aan
andere handelaren, die ook een reke
ning bij hem hadden, geld bij hem had
den gedeponeerd dus.
In het begin leende de wisselaar nog
geen geld uit, hij opereerde slechts met
het geld dat bij hem was gestort en dus
daadwerkelijk in kas was. Op een gege
ven moment gingen zij er echter toe
over geld uit te lenen tegen een bepaal
de vergoeding (de rente) en werden de
wisselaars echte bankiers.
Er kwamen bankbiljetten in omloop
die hun waarde alleen ontleenden aan
het feit dat iedereen er vertrouwen in
had, dat wil zeggen iedere bezitter was
er zeker van dat hijdoor dat briefje bij
een bank in te leveren, weer klinkende
munt in handen zou krijgen. Vertrou
wen dus, daar draaide het in de beginja-
ren om bij bankzaken. Verloren de be
zitters van de biljetten het vertrouwen
in de bank en eisten zij massaal klin
kende munt voor hun papier, dan be
stond het gevaar dat de bankier daar
niet aan zou kunnen voldoen, dat hij te
weinig gestort geld in kas had en dat
zijn bankinstelling failliet ging.
Herenhuis
De eerste bankier in Hulst was Ludovi
cus Josephus Maria van Waesberghe,
sinds 1871 woonachtig in Hulst. Hij
kocht van de erven Van Deinse een van
de grootste panden in Hulst, gelegen
aan de Grote Markt/Lange Belling-
straat. Een herenhuis dat in de zestien
de eeuw zo'n driehonderd gulden
waard was (een koopsom die toen werd
voldaan in de volgende 'speciën van
gelde': 16 Franse croonen, 12 Kevsers
croonen, 2 Inghelse croonen, 7 Spaanse
dubbel ducaten, 5 gouden Realen en 5
Angelotten van Batenburg, 1 Hendricx
nobel, 48 Philipsdaalders, 54 Duitsche
daalders en 6 stuivers) en waarvan het
interieur aan behangsels, ijzeren
haardplaten, schouwstukken en schil
derijen alleen al 600 gulden waard was.
Ludovicus van Waesberghe stichtte in
dit pand in 1878 een spaarbank, die na
1900 werd omgezet in de 'Firma Louis
van Waesberghe-Janssens bankiers
kantoor'. Dit kantoor groeide uit tot
een Correspondentschap le Klas van de
Nederlandse Bank en bijkantoor van de
Nationale Bankvereniging, een instel
ling waar gelegenheid was tot disconte-
Het Broederhuis in de Lange Bellingstraat in Hulst is sinds kort opnieuw in ge
bruik als bank.
ring', belening, verwisseling van bank
papier tegen specie en omgekeerd en tot
het, nemen van bankassignaties. Tij
dens het bewind van Louis Francois
Marie van Waesberghe, zoon van Ludo
vicus, werd de firma uitgebreid met bij
foto Charles Strijd
kantoren in Axel, Sas van Gent, Ter-
neuzen, Oostburg en IJzendijke.
Louis overleed echter al op 51-jarige
leeftijd, op zondag 15 januari 1933. In
het Nieuws- en Advertentieblad Zee-
landia verscheen een overlijdensadver
tentie met foto. De invloed van de ban
kier op het maatschappelijk leven zal
groot zijn geweest. Hij grossierde in lid
maat- en voorzitterschappen, was pre
sident-commissaris van het Nieuws
blad Zeelandia, maar ook voorzitter
van de Katholieke Kiesvereeniging
voor den Gemeenteraad te Hulst, lid
van de Sint-Vincentiusvereniging en
regent-secretaris van het Katholieke
Liefdehuis aldaar, lid van de Kamer
van Koophandel, lid van de raad van
toezicht der Handels-Hoogeschool te
Rotterdam en lid van de Kamer voor
Crisis-Pachtzaken te Hulst.
Verlies van varkens
Iedere vereniging die maar enigszins
het belang van het gewest of de stad
Hulst en haar inwoners voor ogen had.
kon blijkbaar een beroep op hem doen
en niet tevergeefs. Hij werd voorzitter
van het Zeeuws-Vlaams Kanalencomi-
té, penningmeester van het comité ter
verkrijging van een Kanaal Hulst-Ax
el, voorzitter van het Comité voor
Priesterhulde, lid der Restaux-atiecom-
missie van de Sint-Willibrorduskerk,
secretaris-peningmeester van de On
derlinge Verzekerings-Maatschappij
voorzitter van de ziekenkas voor het ei
gen personeel, bestuurslid van de afde
ling Hulst van de Bond voor Groote Ge
zinnen en, niet in het minst, voorzitter
van de Vereniging tot uitkering bij ver
lies van varkens.
In de jai-en 192 7-1931 was hij daarnaast
nog lid van Provinciale Staten. Voor al
zijn verdiensten werd hij in 1921 door
H. M. de Koningin benoemd tot Ridder
in de Orde van Oranje-Nassau. Tegen
die tijd was de concurrentie van andei-e
bankinstellingen in Hulst al groot. Be
gin jax-en twintig kende de stad een
leenbank, opgericht door de RK Boe-
x-enbond, een spaarkas opgelicht dooi
de afdeling Hulst van de Ned. RK
Volksbond en een bijkantoor van de
Hanzebank.
Paters
Het huis aan de Lange Bellingstraat en
de bankiersfirma werden daarom ook
in 1942 door de weduwe van Louis'
broer Josephus, Marguerite Ceule-
mans, verkocht aan de NV Incasso
Bank uit Amsterdam. Deze bank ver-
kocht op haar beuit het pand in 1950
aan de Stichting Opvoeding en Onder
wijsinstelling Sint-Marie, gevestigd te
Huijbergen. De paters van Sint-Marie
verzorgden vanuit dit gebouw het on-
derwijs in de Broederschool, die ver
derop in de Lange Bellingstraat stond.
Aan zijn laatste bewoners dankt het
pand de naam waax-onder het nu het
meest bekend is: Broedex-huis. Sinds
kort is het pand opnieuw in gebruik ge
nomen als bankkantoor, nu door de Ra
bobank Hulst-Nieuw-Namen.
door Conny van Gremberghe
SAS VAN GENT - De gemeente
Sas van Gent wil de komende
jaren zich meer als woonge-
meente manifesteren. Met name
de kern Philippine zou volgens
burgemeester J. Lonink van Sas
van Gent het predikaat 'groei
kern' moeten krijgen. Burge
meester en wethouders willen
dan ook dat gedeputeerde
G. J. van Zwieten (ruimtelijke
ordening) op korte termijn Sas
de gelegenheid gunt om in Phi
lippine de wijken Kanaalpolder
2 en 3 te ontwikkelen. Lonink
wil hierover binnenkort met de
gedeputeerde praten.
Volgens de Sasse burgemeester
is in het woningbouwprogram
ma voor de eerstkomende tien
jaar Sas van Gent weinig ruimte
gelaten voor nieuwbouw. De
voorbije jaren werden er in de
kern Sas van Gent jaarlijks tus
sen de 14 en 16 woningen gerea
liseerd, meer meestal ging het
dan om vervangende nieuw
bouw. Dat proces wil de ge
meente gewoon voortzetten.
In Westdorpe hoopt de gemeen
te nog steeds de wijk Oostmo-
lenkreek te ontwikkelen,
waax-voor de planologische'
goedkeuring door de provincie
inmiddels is verleend en waar
Sas veertig woningen mag bou
wen. Dat er nog niet met deze
wijk begonnen is, ligt aan de
trage verkoopondei'handelin-
gen over de grond.
Grote projecten
Voor Philippine geldt volgens
Lonink een ander verhaal. Bin
nen het ROM-px-oject Kanaal
zone Zeeuws-Vlaanderen is het
doi-p net als de wijk Othene in
Terneuzen aangemei-kt als loca
tie voor wat grootschaligere
bouwprojecten. In Terneuzen
wordt er fors gebouwd, maar in
Philippine stagneert de boel,
omdat Kanaalpolder zo goed als
afgerond is. Lonink: „Op basis
van het plan van aanpak willen
wij nu ook in Philippine extra
ruimte voor verdere groei."
Milieugedeputeerde A Dek be
grijpt Loninks claim. „Degroei-
mogelijkheid staat in het plan.
De woningcontingenteringen
doen daar niets aan af. Boven
dien zijn die aantallen geen vas
te gegevens. Volgend jaar gel
den er weer andere getallen."
door Barend Pelgrim
TERNEUZEN - Het Rode Kruis
zit met een groot tekort aan vrij -
willigers voor EHBO-cursussen
op basisscholen. Op het ogen
blik moet de organisatie bijna
steeds 'nee'"' verkopen aan
schoolbesturen die om deze Eer
ste Hulp-opleiding vragen voor
hun leerlingen.
De afdeling in de regio Zeeuws-
Vlaanderen wil daar iets aan
doen. Het bestuur van het Rode
Kruis streeft er naar voor elke
basisschool minimaal twee
mensen te vinden die de EHBO-
lessen gaan vei-zorgen.
Op het ogenblik zijn erslechts
vier mensen die de cursus geven.
De EHBO-cursus is een cyclus
van zestien lessen van een uur,
waarin leeiiingen van d,e groe
pen zeven en acht van gediplo
meerde EHBO'ers les krijgen in
eerste hulp en basiskennis van
verband- en hulpmiddelen.
Volgens coördinatrice van het
Tex-neuzense Jeugd Rode Kruis,
H. Vlierberghe, en coördinatri
ce L. Muller, is de onbekendheid
met de cursus het grootste man
co. Zij menen dat vaak ten on
rechte wordt gedacht dat er een
bepaalde opleiding nodig is'
voor het geven van dei-gelijk
cursussen voor basisschoolkin
deren. Voor het geven van de
EHBO-lessen is echter enkel een
geldig EHBO-diploma nodig;
plus het plezier in lesgeven. Bo
vendien hoeven mensen hele
maal niet aangesloten te zijn bij
het Rode Ki-uis. De Kruisorga
nisatie staat louter in voor de
coördinatie van het programma
in Zeeuws-Vlaanderen.
Bij de cursus worden behalve de
basiskennis Eex-ste Hulp en the
orie ook praktijksituaties nage
bootst, ook met LOTUS-(simu-
latie)slachtoffers. Het Rode
Kruis hoopt verder dat kinderen
door de EHBO-cursus belang
stelling krijgen voor de vervolg
opleidingen A en B.
