Milj ar deninj ectie
economie Japan
Fransen moeten nog wennen
aan 'nieuwe' franc uit 1948
PZC
Wateroverlast
Raad van State geeft
toestemming voor
grotere Maasvlakte
Laatste loodjes
Staal- en kolensector
Oost-Europa moet
zich snel aanpassen
economie
Enorm pakket stimuleringsregelingen
Nedcar verlaagt productie
Eén op drie werkt onder druk
Echte kerstboom weer in
Sigaret met shagsmaak
SNS betaalt Justitie 1,7 miljoen
Banen weg
bij Philips
Roermond
belasting belicht
dinsdag 17 november 1998
'jvan onze redactie economie
TOKIO - De Japanse regering
<j trekt bijna 24 biljoen yen 372
miljard) uit voor een plan om de
economie uit het slop te trekken.
Nog nooit heeft Tokio zo'n groot
bedrag voor stimuleringsmaat
regelen aangewend. Analisten
vroegen zich gisteren af of de
miljarden wel op de juiste plek
terecht komen.
Premier Keizo Obuchi maakte
het plan, waarvan details al wa
ren uitgelekt, gisteren voor de
televisie bekend. De regering
hoopt met de maatregelen een
einde te maken aan de al twee
jaar durende recessie in het
land. Het Japanse economische
planbureau zei dat de economie
door het pakket volgend jaar al
met 2,3 procent zal groeien.
Vooral bedrijven en particulie
ren profiteren van het stimule
ringsplan. Zij zullen 6 biljoen
yen minder aan belasting hoe
ven af te dragen. De vennoot
schapsbelasting, een van de
hoogste in de wereld, wordt ver
laagd naar 40 procent. Het
maximumtarief voor de inkom
stenbelasting gaat van 65 naar
50 procent.
Tokio wil met de belastingver
laging bereiken dat de Japan
ners meer gaan uitgeven. Hun
consumptiegedrag is door de re
cessie op een historisch diepte
punt beland. Japanners sparen
bijna al hun verdiende geld. De
regering geeft daarom ook 700
van onze redactie economie
DEN HAAG - De gemeente
Rotterdam mag doorgaan
met de uitbreiding van
Maasvlakte-West. Dat heeft
de Raad van State gisteren
beslist. Deze uitspraak
maakt de weg vrij voor de
vestiging van het goederen
distributiecentrum Distri-
park Maasvlakte en het Rail
Service Centrum.
Tegen het plan waren bij de
Raad van State bezwaren in
gediend door de gemeente
Westvoorne en de vereniging
Verontruste Burgers van
Voome. Zij zijn vooral bang
voor meer herrie, als straks
het Rail Sex-vice Centrum op
de Maasvlakte feitelijk de
start en het eindpunt is van
de Betuwelijn. Dat betekent
dag en nacht herrie, zo kreeg
de Raad van State eerder te
horen tijdens behandeling
van de kwestie.
Volgens de uitspraak is de af
stand tussen de uitbreiding
van de Maasvlakte-West en
de woonbebouwing van
Voorne groot genoeg, name
lijk 700 meter of meer. En de
ze afstand is voldoende om
mogelijke herrie tegen de
houden, meent de Raad van
State.
Er moet nog wel een milieu
vergunning worden afgege
ven, waarin de geluidsnor
men voor deze bedrijven op
de Maasvlakte-West zijn
Het Gemeentelijk Havenbe
drijf Rotterdam wil eerst de
uitspraak van de Raad van
State nader bestuderen alvo
rens met een inhoudelijke re
actie te komen. Een gedeelte
van de nog te bebouwen
Maasvlakte-West is al bouw
rijp gemaakt. ANP
miljard yen uit aan waardebon
nen die de bestedingen nog ver
der omhoog moeten trekken.
De oveiige 18 biljoen gaat voor
het grootste deel naar over
heidsbestedingen in onder meer
de infoi-matie- en telecominfra-
structuur. Een klein deel is be
stemd voor hulp aan personen
die na een hei-structurering van
hun bedrijf werkloos zijn ge
worden.
Verdeeld
Analisten reageerden verdeeld
op het stimuleringsplan. Voor
de meesten is er weinig nieuws
onder de zon. Er zijn vooral
twijfels of de 18 biljoen aan
overheidsbestedingen wel goed
besteed worden. Japanners
hebben er een handje van om dit
uit te geven aan zinloze lieve
lingsprojecten, aldus analisten.
De maati-egelen voor werkloos
heidsbestrijding konden wel
bekoren.
De beui-s in Tokio x-aakte ook
niet in extase door de maatrege
len. Het grootste deel was al uit
gelekt, waardoor er voor de be
leggers weinig verrassingen
meer waren. De Nikkei-index
van de 225 belangrijkste aande
len sloot 1,1 procent hoger op
14.428,27 punten.
Overschot
Gistei'en werd ook bekend dat
het overschot op de lopende re
kening van Japan in september
veel harder groeide dan was ver
wacht. Het positieve saldo van
ruim 1.9 biljoen yen (ƒ31 mil
jard) lag ruim 70 procent boven
het niveau van dezelfde maand
vorig jaar. Analisten hadden ge
rekend op een toename van 46
procent.
De jongste cijfers tillen het
overschot over de eerste helft
van het Japanse begrotingsjaar
naar 8,3 biljoen yen (ƒ132 mil
jard). Dat is een groei van ruim
44 procent vergeleken met de
dezelfde periode vorig jaar.
De fikse toename is onder meer
een gevolg van de export die
aantrok doordat de waardeda
ling van de yen Japanse produc
ten in het buitenland goedkoper
heeft gemaakt. RTR/AFP/ANP
AMSTERDAM - In de RAI te Amsterdam werd gisteren de laatste hand gelegd aan de beurs Oil,
Gas and Petrotech 98, die vandaag open gaat. Op de foto staan kunststofpijpen, die bedoeld zijn
voor aan- en afvoer van stoffen zoals het koelwater voor kerncentrales. Ook in de petrochemische
industrie worden deze pijpen veel gebruikt. foto Koen Suyk/ANP
BORN - De Nederlandse automobielfabriek Nedcar laat het
personeel in de laatste maanden van het jaar minder diensten
draaien dan gepland. De vermindering van de productie heeft
volgens Nedcar geen gevolgen voor de 6500 arbeidsplaatsen.
Dat heeft president-directeur C. Dewulf van Nedcar gisteren
volgens de vakbonden medegedeeld aan het personeel tijdens
een presentatie van een nieuw systeem van roosterdiensten.
De fabriek heeft te kampen met een tegenvallende vraag Mit
subishi's Carisma en Volvo's V40 en S40. Volgens een woord
voerster doordat de economische crises in verschillende delen
van de wereld 'van invloed zijn het koopgedrag.' ANP
VOORBURG - Eén op de drie werkenden (twee miljoen perso
nen) werkte vorig jaar regelmatig onder hoge tijdsdruk. Meer
dan twee van de vijf werkenden moet geregeld in een hoog
tempo werken. Het regelmatig in hoog tempo werken is toege
nomen van 38 procent in 1994 tot 43 procent in 1997. Dat
meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Daaruit komt verder naar voren dat een kwart van de werken
den geregeld lichamelijke kracht moet gebruiken bij het
werk. Een combinatie van lichamelijke belasting en hoge
tijdsdruk deed zich vooral voor bij verpleegkundigen en zie
kenverzorgenden. Deze beroepsgroep telde in de onderzochte
periode 150.000 personen. ANP
WOERDEN - De belangstelling voor de echte kerstboom on
der de Nederlandse gezinnen zet door. De kunstboom groeit
niet meer tot aan de hemel, zo blijkt uit reacties van de bran
che- en enkele inkooporganisaties.
De plastic boom heeft vorig jaar een grote klap gekregen toen
in de media berichten verschenen over de schadelijke gevol
gen voor het milieu als deze bomen worden verbrand. Er ko
men dan zware metalen vrij en het broeikasgas kooldioxide.
„Tussen 1990 en 1995 was de verkoop van de kunstboom een
fantastisch verhaal", zegt directeur F. Gnodde van de inkoop
organisatie Inkova uit Woerden, waar onder meer Europatuin
en Intratuin bij zijn aangesloten. ..Maar de mensen kiezen nu
vooreen echte boom die ook best wat duurder mag zijn." ANP
LEEUWARDEN -Shagmerk Drum komt met een filtersigaret
die smaakt als een met de hand gedraaide sigaret van shag.
Binnen een aantal maanden moet hij tot de top tien onder de
sigarettenmerken behoren. Aan de Drum-sigaret ging twee
jaar aan ontwikkeling vooraf.
De sigaret wordt gemaakt bij Austria Tabak, een grote siga-
rettenfabriek in Oostenrijk. De smaak van de Drum-sigaret
komt 'sterk overeen' met die van de shag van Drum die wordt
geproduceerd in de tabaksfabrieken in Joure en Drachten.
Het verkrijgen van de typische shagsmaak en -geur was tege
lijk het moeilijkste: in shag wordt een tabaksoort gebruikt -
'firecured'; met vuur gedroogde tabaksbladeren - die vrijwel
niet voorkomt in sigaretten. GPD
DEN BOSCH - De SNS bank betaalt 1.7 miljoen aan Justitie
in het kader van een schikking. De bank heeft de schikking
getroffen om 'een negatieve uitstraling jegens de vennoot
schappen' te vermijden, zo meldde de bank, onderdeel van
SNS Reaal Groep, gisteren.
Dit jaar werden administratieve onregelmatigheden ontdekt
die dateerden uit de periode 1994 en 1995. Een directielid nam
in juni dit jaar met onmiddellijke ingang ontslag. Hij was in
de periode 1994-1995 afdelingshoofd van de afdeling Trea
sury en Effecten. ANP
van onze rredactie economie
BRUSSEL - De Oost-Europese
staal- en kolenindustrie moet
sneller en ingrijpender aanpas
singen doorvoeren. Anders is
deze sector niet op tijd rijp een
vrije Europese markt, zo vreest
minister Jorritsma van Econo
mische Zaken. Hetzelfde geldt
in mindere mate voor de textiel
sector en scheepsbouw in de vijf
Oost-Europese landen die on
derhandelen over het EU-lid-
maatschap.
Jorritsma denkt dat bij het
huidige tempo van herstructu
reringen de kolen- en staalindu-
ROERMOND - Bij Philips Com
ponents in Roermond verdwij
nen ongeveer honderdvijftig ar
beidsplaatsen. De reorganisatie
is volgens Philips nodig vanwe
ge de forse prijsdalingen voor
elektronische onderdelen als
condensatoren en weerstanden.
Ook de crisis in Azië eist haar
tol. Een deel van de productie
wordt overgebracht naar Tai
wan.
Philips sluit gedwongen ontsla
gen niet uit. Ongeveer vijftig
productiemedewerkers zullen
elders bij Philips een baan krij
gen. Daarnaast ver-wacht het
concern dat door natuurlijk
verloop en het niet verlengen
van contracten, nog eens vijftig
mensen zullen afvloeien. Het lot
van de vijftig overige staffunc
tionarissen is nog onzeker.
PhiÜps Roermond maakt cera-
mische meerdaags condensato
ren, dunne filmweerstanden en
speciale weerstanden.
De bonden zijn zeer bezorgd
over de situatie in Roermond.
.,Als deze reorganisatie niet vlot
en efficiënt verloopt, dan zal de
vestiging dichtgaan", voorspelt
bestuurder M. Willems van De
Unie.
Philips wil een deel van de fa
briek in Roermond verkopen
aan de Britse investeringsmaat
schappij Compass Partners
International, zo werd in sep
tember bekend. Volgens een
woordvoerster van Philips staat
de maandag bèkendgemaakte
reorganisatie los van deze ver
koop. ANP
strie in Polen, Tsjechië, Honga
rije, Estland en Slovenië
„onmiddelijk ondersteboven
wordt geblazen. Of deze bedrij
ven moeten zich op de been zien
te houden via forse staatssteun.
Daar zitten we binnen de Euro
pese Unie ook niet op te wach
ten. We streven ernaar deze
landen zonder uitgebreide uit
zonderingsbepalingen toe te la
ten treden."
Volgens Jorritsma hebben de
kandidaat-lidstaten niet in de
gaten hoe ver ze moeten gaan.
D at bleek haar gisteren nog eens
duidelijk tijdens overleg met de
Europese industrieministers en
bewindslieden uit de vijf Oost-
Europese landen. „Bovendien is
het ze niet duidelijk dat ze er-
veel minder tijd voor hebben
dan wij in de EU vroeger, vanaf
de jaren vijftig, hadden."
Spanje heeft in ruim vijftien
jaar tijd tachtig procent van de
capaciteit in de nationale staal
industrie afgebouwd. Dat leid
de tot een verlies van vele tien
duizenden arbeidsplaatsen.
Een studie van de Europese
Commissie voorspelt dat aan
passing van de Oost-Europese
staalindustrie op termijn tussen
de 60.000 en 200.000 banen gaat
kosten.
De herstructureringen in de
Oost-Europese industrie zullen
tien miljard ecu 22,2 miljard)
kosten. De huidige EU-lidstar
ten konden voor hun herstruc
tureringen in totaal rekenen op
een bedrag van 300 miljard ecu
666 miljard). Jorritsma: „De
ruimte is veel kleiner voor de
kandidaat-toetreders. Daar
naast is ook nog de vraag wie de
rekening voor die herstructure
ringen moet betalen."
De EU werkt nu al met de kan
didaat-leden samen via part
nerschappen. Deze regelingen
zouden kunnen worden aange
past, denkt Jorritsma. Dat zou
mogelijk leiden tot hogere bud
getten. Wijziging van de be
staande regeling is in principe
een zaak van de Europese Com
missie. De lidstaten moeten
daar dan weer mee instemmen.
Jorritsma zegt dat zij gisteren
de kandidaat-leden vooral
heeft willen waarschuwen. „Ik
hoor de Poolse minister wel met
enige trots zeggen dat al 45 pro
cent van de staalindustrie is
aangepast. Maar heeft een groot
land als Polen wel voldoende
tijd, als ze begin volgende eeuw
al willen toetreden tot de EU.
Het tempo ligt nu duidelijk te
laag." ANP
door Cees van Zweeden
Met tienduizend buiten
landse toeristen per week
biedt Sarlat, een stadje van
11.000 zielen in de Dordogne, in
de zomer een internationale
aanblik. Maar de afgelopen zo
mer werd die aanblik nog ver
sterkt door de wijze waarop de
winkeliers hun goederen had
den geprijsd: in Franse francs én
in Europese euro's.
Sarlat was in 1989 de eerste stad
in Frankrijk die haar winkeliers
vroeg alle Europese valuta te
accepteren, het was in oktober
1997 ook de eerste stad op het
Oude Continent waar winkels
hun artikelen in de nieuwe
munteenheid prijsden. „Wij zijn
hier altijd al voor Europa ge
weest", zegt directeur Christian
Salive van Citroën. „Leve Berg
kamp."
Aan het dubbelprijzen van arti
kelen hangt echter, zo gezegd,
een prijskaartje. „Neem een
fruithandelaar op de markt die
te maken heeft met dagelijkse
prijsschommelingen", vervolgt
Salive, die destijds een van de
pioniers was van het project.
„Hij is iedere ochtend twintig
minuten kwijt met het affiche
ren van de nieuwe prijzen."
Sarlat is een kleine gemeente
zonder veel financiële midde
len. „Maar wie niet rijk is, moet
slim zijn", zegt onderburge
meester Xavier Louy. „We heb
ben de winkeliers etiketten ver
strekt waarop de prijzen gewist
en veranderd kunnen worden,
en voor die kosten hebben we
een subsidie gevraagd in Brus
sel. Omdat we de eerste stad in
Europa waren die een dergelijk
initiatief nam, kregen we die
subsidie ook, 125.000 franc.
Prijzen
Heeft het gewerkt? Vast staat
dat het initiatief van Sarlat el
ders in Frankrijk is gevolgd.
Grote supermarktketens als
Continent en Leclerc prijzen nu
ook hun artikelen in euro's, en
banken als Crédit Lvonnais ge
ven de saldi in euro's. Of bij
voorbeeld de inwoners van Sar
lat nu beter weten dat een euro
ongeveer 6.5 franc doet, is nooit
onder-zocht, maar directeur Sa
live denkt van wel.
Initiatieven als in Sarlat, zo
lang voor de invoering van de
euro, verraden een angst voor de
chaos waarin de nieuwe munt
het land kan storten. Die angst
komt in Frankrijk vooral voort
uit de lancering van de 'nouvel
De Franse minister van Financiën Strauss-Kahn (midden) presenteerde vorige week een euro en een
boekje met handige tips over de munt. foto Thomax Coex/EPA
franc' in 1948, die precies hon
derd keer zo veel waard was als
zijn voorganger. Veertig jaar la
ter zijn er nog steeds Fransen,
zelfs jongeren, die zeggen: „Ik
heb die auto gekocht voor 12
miljoen franc."
De angst voor chaos in de hoof
den van miljoenen Fransen is zo
groot dat ex-president Valéry
Giscard d'Estaing twee jaar ge
leden in het weekblad L'Express
een betoog hield voor eenvoud.
Onder de kop '1 euro 7 francs'
noteerde hij: 'Voorzien is dat de
wisselkoers in zes cijfers wordt
gegeven! Dat wil zeggen: voor
de franc een eenheid met vij f cij
fers achter de komma... je ge
looft het niet. Dat zijn formules
die misschien aanvaardbaar
zijn voor de specialisten van fi
nanciële markten, maar niet
voor de arme burgers, die een
zakrekenmachientje nodig zul
len hebben om de prijs in euro's
om te rekenen. De koers van de
euro is nu 6,4609 franc. Waarom
kondigt de regering, in plaats
van dit bizarre cijfer te handha
ven, geen koers van exact 7
francs aan?'
Vliegende start
Het antwoord is eenvoudig. Als
Frankrijk recht heeft op een
koers van 7 francs, wil Neder
land een koers van drie gulden.
En dan wordt de gulden plotse
ling 2,3 franc, in plaats van de
huidige 3,3.
Hoewel Frankrijk met het dub
belprijzen van artikelen een
vliegende start heeft gemaakt,
is het land op andere terreinen
achtergebleven. Blij kens peilin
gen kent 65 procent van de
Fransen de naam 'euro', en kan
een meerderheid van hen bij be
nadering de koers schatten.
Maar van de bedrijven met min
der dan elf werknemers heeft
tweederde nog geen enkele
voorbereiding op de komst van
de euro getroffen. Zelfs veel gro
te Franse bedrijven steken ma
ger af bij bijvoorbeeld het Ne
derlandse Philips, dat 1.500
man heeft gezet op de euro (en
de millenniumbug). De prijs
voor de knulligste start ging
echter naar de fabriek waar de
Franse centrale bank de eigen
versie van de euro-munten laat
maken (die onder meer worden
gesierd met de Franse Marian
ne). Die fabriek was de eerste in
Europa waar een euro van de lo
pende band kwam, maar de eu
forie daarover verstomde snel
toen de Europese Unre van Blin
den vaststelde dat de Franse eu
ro's voor blinden niet te 'lezen'
waren.
Negen miljoen munten van 10
cent gingen terug naar waar ze
vandaan waren gekomen: de
smeltoven. GPD
door Wil Wouters
De staatssecretaris van
Financiën heeft in okto
ber speciale regels afgekon
digd voor ondernemers en
particulieren die in het wes
ten van Nederland en in de
len van Brabant en Limburg
door wateroverlast zijn ge
troffen. Na bekendmaking
van deze regels zijn ook an
dere delen van het land door
wateroverlast getroffen. Een
redelijke uitleg van het be
sluit van de staatssecretaris
zal leiden tot een bredere
werking en toepassing dan in
het besluit zelf is aangege
ven.
Ook ondernemers en parti
culieren, die na bekendma
king van de staatssecretaris
slachtoffer van waterover
last zijn geworden, zullen
door de ongeschreven regels
van behoorlijk bestuur een
beroep op dit besluit kunnen
doen. Temeer omdat in het
besluit zelf al een ruimere
werking wordt aangekon
digd.
Ondernemers, die zelf geen
waterschade hebben gele
den, maar die toch aantoon
baar schade lijden door de
wateroverlast, kunnen vol
gens dit besluit ook een
beroep doen op de tegemoet
komingen. Wel zal de belas
tingdienst ieder verzoek op
individuele basis beoorde
len. Zo wil de fiscus voorko
men dat de regeling tot
misbruik leidt, waardoor
concurrentievervalsing kan
optreden.
Uitstel
De tegemoetkomingen be
staan uit een uitstel voor in
diening van de periodieke
aangiften voor de loonbelas
ting en omzetbelasting. Van
groter belang is de soepele
houding van de ontvanger bij
een verzoek om uitstel van
betaling. Hierin zit ook de te
gemoetkoming voor particu
lieren. De ontvangers moeten,
bijvoorbeeld rekening hou
den met een verwachte be
lastingrestitutie op basis van
het verlies over 1998.
Verder hoeft de ondernemer
of de particulier voor de op
lossing van zijn betalings
problemen niet eerst een
lening bij een bank aan te
vragen. Er wordt geen onder
scheid gemaakt tussen zake
lijke en persoonlijke of pri-
vé-schulden.
De ontvanger mag het ver
zoek ook niet afwijzen omdat
er voldoende vermogen is. En
wanneer het betalingsver-
zoek slechts op een periode
van twaalf maanden betrek
king heeft, kan de bereke
ning van de betalingscapaci
teit achterwege blijven.
Verder moet de ontvanger bij
het vaststellen van de beta
lingsregeling rekening hou
den met betalingsverplich
tingen, die het gevolg zijn
van de wateroverlast.
Wel mag de ontvanger nadere
voorwaarden stellen wan
neer het uitstel van betaling
tot invorderingsproblemen
zou kunnen leiden. Ook is er
'normaal invorderingsrente
verschuldigd van 3,25% per
jaar.
Vernietiging
Volgens het besluit van de
staatssecretaris moet de in
specteur van de belasting
dienst verzoeken om vernie
tiging of vermindering van
voorlopige aanslagen met
voorrang behandelen. Ook
moet hij positief reageren op
een verzoek om een voorlopi
ge teruggave door een ach
terwaartse verliesverreke-
ning. Met andere woorden:
wanneer 1998 aantoonbaar
tot een verlies leidt, kan een
teruggaaf van inkomstenbe
lasting over voorgaande ja
ren gevraagd worden.
Het is overigens wel zo dat
uitkeringen voor geleden be
drijfsschade een onderdeel
vormen van het bedrijfsre
sultaat. Daarom zijn zij van
invloed op het belastbaar in
komen en de belastinghef
fing.
Een ander punt is dat door de
wateroverlast bedrijfsmid
delen zoveel schade geleden
kunnen hebben, dat de her
stelwerkzaamheden niet als
onderhoud, maar als een in
vestering beschouwd moeten
worden. In dit geval moeten
de uitgaven op de balans ver
meld worden, waarop in de
komende jaren afgeschreven
wordt. Bij nieuwe vervan
gende investeringen in be
drijfsmiddelen is volgens het
besluit investeringsaftrek
mogelijk Maar zijn er be
drijfsmiddelen verloren ge
gaan binnen de zogenaamde
desinvesteringstermijn, dan
kan de desinvesteringsbijtel-
ling achterwege blijven.
Tot slot: voorraden kunnen
door de wateroverlast in prij s
zijn gedaald of onverkoop
baar zijn geworden. Zo kun
nen ze een bijzondere be
drijfslast vormen.
Mr. C. W.B.M. Wouters is de belas
tingadviseur te Koudekerke