Vraagtekens bij EPO-onderzoek
Schuldgevoel van
een Russische arts
PZC
Verzoek vrijlating Michailov afgewezen
PSV profiteert pas
laat van rode kaart
i mHjoen Wtc met is, moet
10 milten nu supersnel zifnl
Bondscoach beloont
Ruud van Nistelrooij
Spelregelkennis van
profspeler beroerd
sport
29
Vier TVM-renners dragen volgens onderzoeksrapport verdachte sporen
Meer kans, meer geld, in de Oudejaarsloterij.
vrijdag 13 november 1998
door Frits Bakker
REIMS - De Russische arts Andrei' Mi-
chailov van de TVM-wielerploeg krijgt
niet het voordeel van de twijfel. De
Franse justitie behandelde gistermor
gen in Reims een hoger beroep, waarin
werd gevraagd om de vrijlating van de
arts. Het verzoek werd door rechter
Gellé van het 'Cour d'Appel' afgewe
zen. Dr. Michailov moet dus voorlopig
in de Robespierre-gevangenis van
Reims blijven.
De Rus krijgt eenstrengerebehandeling
dan ploegleider Cees Priem en verzor
ger Jan Moors vanwege zijn betrokken
heid bij het EPO-transport met een
TVM-auto. Michailov zat zelf niet in de
wagen, die op 9 maart in de buurt van
Reims bij een tolstation werd aange
houden. De politie ontdekte een koel
box met 104 EPO-flacons. die onmid-
dellijk in verband werden gebracht met
de TVM-ploeg.
De 40-jarige Michailov, die met zijn
vrouw en zoon in Brussel woont, heeft
in de verhoren altijd volgehouden dat
de ampullen bestemd waren voor een
Russisch ziekenhuis. Hij kreeg, zo ver
telde hij gisteren, verzoeken van dokter
Volkov in Moskou om EPO te kopen. Via
de Franse advocaat Philippe Gombert
liet hij weten, dat hij in Murcia de 104
ampullen had gekocht en ze via Brussel
naar Moskou wilde laten vervoeren.
Voor het Cour d'Appel, iets buiten het
centrum van Reims, mocht de Rus ach
ter gesloten deuren zijn benarde situa
tie uitleggen. Hij mag één keer per week
bezoek hebben van zijn vrouw en zoon,
en verder alleen met advocaten spre
ken. Cees Priem heeft de arts, van wie de
Zeeuw zegt dat hij hem altijd 'voor de
volle honderd procent' heeft vertrouwd,
niet meer gezien sinds de eerste verho
ren in Reims.
De behandeling van het beroepwaarbij
onderzoeksrechter Madrolle niet aan
wezig was, week af van eerdere be
roepszaken met Priem en Moors. Zo
vertelde Jan Moors: „Toen ik op 3 no
vember moest verschijnen, werd eerst
nog gewacht op een tv-ploeg." Voor de
zaak van Michailov bleven de deuren
hermetisch gesloten. De Rus werd tij
dens de korte ondervragingen bijge
staan door zijn Franse advocaat.
De leiding van TVM wacht het onder
zoek in de zaak Michailov in spanning
af. De arts kreeg binnen de wielerploeg
alle vertrouwen, maar mocht de EPO-
lading iets met de ploeg te maken heb
ben, dan zal TVM de arts onmiddellijk
ter verantwoording roepen als hij vrij
komt. Arjan Bos, economisch directeur,
zei deze week: „Als Michailov ook maar
enige blaam treft, sluit ik niet uit dat er
maatregelen worden genomen."
Wat Priem en Moors betreft zijn er nog
altijd geen twijfels bij TVM. Arjan Bos
heeft het tweetal, dat in een Frans hotel
tot huisarrest veroordeeld is. laten we
ten dat de sponsors onvoorwaardelijk
achter hen blijven staan.
Andreï Michailov wordt binnen het
wielerteam verantwoordelijk gehou
den voor alles wat er op medisch gebied
gebeurt. De Rus kwam acht jaar geleden
bij de ploeg en kon bogen op een respec
tabele staat van dienst in zijn land. Cees
Priem haalde de arts onder meer ook
binnen om als tolk te fungeren. Bij TVM
was hij in het verleden de enige die met
Dmitri Konisjev kon converseren.
Het hoger beroep tegen het huisarrest
van Priem en Moors dient volgende
week donderdag in Reims. Cees Priem:
„Ik kan me niet voorstellen dat we nog
langer in Frankrijk moeten blijven. De
resultaten van de testen zijn bekend,
dus er moet nu toch iets gebeuren. Het is
eigenlijk al vreemd, dat we nog niets
hebben gehoord. Ik zou toch denken:
het dossier is compleet, met de gegevens
van de renners erbij. Dan kunnen ze
maar twee dingen doen: we worden op
geroepen voor verhoor, of we mogen
weg."
door Frits Bakker
REIMS - De wielrenners van de
TVM-ploeg zijn in Frankrijk
volgens een nieuwe methode ge
lest op gebruik van de bloeddo-
ping EPO. Li het testrapport,
dat aan de Franse justitie is
overhandigd, worden vier ren
ners van de TVM-ploeg ervan
verdacht dat ze EPO hebben ge
nomen. Als door die methode
misbruik van EPO (erytropoëti-
ne) door sporters aantoonbaar
is, zou dat een doorbraak zijn in
de wereldwijde opsporing. We
tenschappers zetten echter gro
te vraagtekens bij deze Franse
onderzoeksmethode.
De Limburger Lon Schatten
berg, van de medische commis
sie van de UCI: „Het is niet
onmogelijk, maar wel onwaar
schijnlijk, dat we nu plotseling
in het wielerpeloton EPO kun
nen opsporen. In talloze labora
toria over heel de wereld wordt
er al jarenlang naar gezocht.
Maar het kan natuurlijk altijd.
Bij alle nieuwe uitvindingen is
er iemand geweest die op een
dag kon zeggen: ik heb het ge
vonden. Ik moet het alleen zien,
voordat ik het geloof."
De Franse gerechtelijk onder
zoekster Francoise Bressolle uit
Montpellier beweert niettemin
dat vier renners van TVM vrij
wel zeker EPO hebben gebruikt.
Het bloed van de renners Bart
Voskamp, Peter van Petegem,
Servais Knaven en Laurent
Roux zou de sporen dragen van
het verboden middel. Dat werd
gisteren bekend in kringen rond
het onderzoek. De resultaten
staan in het rapport, dat pas
maandag in handen is gekomen
van de advocaten van TVM.
Verdenking
De EPO-spiegel van de vier ren
ners is zo laag, dat er sterke ver
moedens bestaan voor gebruik
van het middel. TVM-advocaat
Joost van Mierlo spreekt die
verdenking met klem tegen.
„Het zijn verdachtmakingen die
justitie niet hard kan maken,
omdat het wetenschappelijk
niet wordt aangetoond. De
EPO-waarden zijn volgens ex
perts op dat gebied geen slui
tend bewijs voor gebruik van
deze doping."
Lon Schattenberg beaamt dat.
„Het schijnt dat ze bij het on
derzoek onder meer zijn afge
gaan op de ijzer-inbouw bij ren
ners, afgeleid van de aanmaak
van rode bloedlichaampjes.
Maar wielrenners slikken enor
me hoeveelheden ijzertabletten
dus het is een gevaarlijke con
clusie om daarop af te gaan. Bo
vendien: is er genoeg vooron
derzoek gedaan naar normale
waarden, bijvoorbeeld bij man
nen, vrouwen en in verschillen
de leeftijdscategoriën? Dat zijn
allemaal vragen die zich aan
dienen."
Het rapport, dat bij justitie in
Reims ligt, voert de EPO-spiegel
van de renners aan om TVM van
doping-gebruik te verdenken.
De medische test wees uit dat de
hematocrietwaarde (bloeddik-
te) van Bart Voskamp (49,7), Pe
ter van Petegem (49,2) en Ser
vais Knaven (45,4) weliswaar
onder het toegestane minimum
van vijftig procent was tijdens
de testen in de Tour, maar de
EPO-spiegel was veel te laag.
Dat duidt, volgens het justitiële
onderzoek, vrijwel zeker op toe
diening van de prestatie-verho
gende stof. Het EPO-gehalte in
het bloed van een renner moet
bij de methode die de Franse on
derzoekers hanteren boven de
vijf liggen. Wat daaronder ligt,
is verdacht. De vier TVM-ren
ners hadden volgens de testre
sultaten veel lagere waarden.
Zo komt Servais Knaven met
een waarde van 0,7 als laagste
uit de test.
Het rapport is geheim, maar tij
dens de behandeling van de be
roepszaak voor vrijlating van
TVM-ploegarts Andreï Michail
ov zijn de gegevens en cijfers
uitgelekt. Joost van Mierlo heeft
inmiddels sterke vermoedens
welke bronnen die gegevens
naar buiten hebben gebracht.
„Ik ga een aanklacht indienen
bij justitie, want wat ons hier
overkomt is de waanzin ten top.
Het lijkt allemaal verdacht veel
op een politiek spelletje, want
ook de resultaten van het onder
zoek waren eerder bij Franse
kranten bekend dan dat wij ze
hebben gekregen."
De TVM-advocaat heeft een ex
pert geraadpleegd, die zich over
het EPO-onderzoek heeft gebo
gen. „Wij hebben andere ver
klaringen voor een lage EPO-
spiegel." De Franse onderzoek
ster zegt: „Het lichaam maakt
zelf EPO aan, maar bij een toe
diening van buitenaf stijgt de
hematocrietwaarde en zakt het
EPO-gehalte, omdat het li
chaam dan bepaalde stoffen zelf
niet meer aanmaakt. De waarde
wordt gemeten via een ingewik
kelde methode. De Fransen
spreken van de STFR-methode,
dat staat voor Soluble Trans
ferrin Receptor. Daarbij is in
derdaad sprake van een meting
van het ijzergehalte."
Joost van Mierlo heeft („en dat
is wetenschappelijk aange
toond") andere theorieën. Voor
een lage EPO-spiegel zijn vol
gens de TVM-advocaat drie ver
klaringen:
1. De waarde daalt als een ren
ner een ontsteking heeft. En el
ke renner loopt tijdens een grote
ronde wel één of meer ontste
kingen op.
2. Het toedienen van EPO is niet
van invloed op de aanmaak of
het afbreken van de EPO-spie
gel. Het enige dat van invloed is,
is de zuurstofhuishouding.
3. Bij een langdurige, fysieke in
spanning, gecombineerd met
een tekort aan voedsel en vocht,
daalt de waarde.
Het Franse gerechtshof zal aan
de hand van de resultaten niet
temin een beslissing nemen of er
tot een verdere vervolging, of
verhoren wordt overgegaan. De
TVM-advocaten hebben tien
dagen tijd gevraagd om het on
derzoeksresultaat te bestuderen
en in de verdediging te gaan.
Andreï Michailov op weg naar de gevangenis, nadat hij tijdens de Tour de France is aangehouden,
door Frits Bakker
REIMS - De opsluiting van
TVM-ploegarts Andreï Micha
ilov is verlengd en Cees Priem
en Jan Moors hoeven zich ook
weinig illusies te maken. De
Franse justitie is nog niet van
plan de leden van de Neder
landse wielerploeg ook maar
enige vrijheid van bewegen toe
te staan. De verwachtingen in
het dopingproces, dat nu nog
altijd in een onderzoeksfase
verkeert, zijn zelfs onheilspel
lend.
De Franse TVM-advocaat Phi
lippe Gombert zei gisteren in
Reims: „De haat tegen Neder
landers met die tolerante hou
ding in hun drugsbeleid is zo
groot, dat ze alles zullen doen
om dit te winnen. Ik vermoed
ook dat ze dit nog heel lang
gaan rekken."
Het voorarrest van Michailov
en de justitiële controle van
Priem en Moors lopen officieel
volgens de wet op 28 november
af. Daarna kan de onderzoeks
rechter (Madrolle) die periode
nog met twee maanden verlen
gen. „Wij hebben alleen de ze
kerheid dat het TVM-drietal
dus op 28 januari wordt vrijge
laten. als ze dan nog niet zijn
berecht."
„Het zou me niet verbazen dat
de rechtzaak, als die er komt,
nog langer wordt uitgesteld.
Wat is mooier voor de Fransen
om dat net voor de Tour te
doen? Dan hebben ze een
prachtig publicitair wapen in
handen", zei Gombert in
Reims, waar het hoger beroep
van Michailov diende.
Onrecht
De Franse pleiter, die het ge
voel heeft namens TVM tegen
een muur van om-echt op te
boksen, heeft geen twijfel over
de afloop. „Ik weet zeker dat
TVM deze zaak uiteindelijk
gaat winnen. De EPO-vondst
in de auto is voor rekening van
Michailov. Hij heeft zijn ver
haal verteld, over het contact
met de arts in Rusland die om
EPO had gevraagd. Hij voelt
zich alleen heel schuldig te
genover de ploeg, dat hij het ri
sico van het vervoer heeft ge
nomen."
Met de resultaten van de ren
ners-testen kan het Franse hof
- volgens Gombert - ook niet
tot vervolging overgaan. „Het
zou om EPO gaan, om amfeta
mines, om anabolen en om can
nabis. Maar dat zijn allemaal
veronderstellingen die op niets
berusten. De EPO-waarden
zijn toegestaan, voor wat het
hematocriet-gehalte betreft.
Ik kan u de resultaten laten
zien van de vier renners, die
volgens justitie 'verdacht'
zijn."
„Het anabolen-verhaal is uit
de lucht gegrepen, staat niet in
de rapporten. En over de
vondst van amfetamine-spo
ren in de haartesten kan ik kort
zijn: dat is zo minimaal, dat er
geen sprake kan zijn van een
overtreding. Ik heb er vandaag
met Michailov over gesproken.
Hij zegt: 'Het gaat om twee
renners, die waarschijnlijk in
de winter in een discotheek een
xtc-pilletje hebben genomen.
Dat kan nu nog in een positieve
test op amfetamines resulte
ren."
Verbeten
De TVM-advocaat, die de ver
dediging van Michailov doet.
maakte in de uren voor de be
roepszaak een verbeten in
druk. ..Ik heb Andreï gespro
ken en hij wil zijn verhaal kwijt
als hij vandaag vrij komt. We
hebben lang genoeg gezwegen,
hij wil het nu wel eens kwijt",
zei hij. De advocaat, die zelf in
Parijs woont, had echter wei
nig hoop. „De rechter, die de
zaak behandelt, is conservatief
en conformeert zich altijd aan
wat mevrouw Madrolle aan
geeft."
Hij kreeg even later gelijk: Mi
chailov blijft gevangen in
Reims. Het Franse gerecht
vreest nog altijd dat hij naar
Rusland zal vluchten in af
wachting van de rechtzaak.
„Maar ik weet zeker dat Mi
chailov niet meer weg wil uit
Brussel. Hij heeft het goed
daar, hij verdient hier veel
meer dan hij in Rusland kan
verdienen. En ik heb zijn visum
verlengd, dus hij mag ook blij
ven."
De geestelijke toestand van de
Rus, tijdens zijn eenzame op
sluiting. is opvallend goed.
.Hij schikt zich beter in zijn lot
dan het andere tweetal", ver
zekert Gombert. „Andreï doet
foto Reuters
van alles om de tijd te doden:
hij leest veel, leert Frans en
werkt in de gevangenis. De
TVM-zaak houdt hem bezig,
maar hij verwerkt het doorzijn
zinnen te verzetten."
„Het verhaal van het EPO-
transport", zegt Gombert, „is
door de Fransen bewust ach
tergehouden tot in de Tour.
Daar hebben de Fransen na de
Festina-zaak willen toeslaan.
En wat kwam het goed uit dat
het nog een Nederlandse ploeg
was ook."
„Dokter Michailov heeft on
middellijk naar de douane ge
beld toen de EPO-ampullen
waren gevonden. Hij heeft ver
teld van de contacten met het
Russisch ziekenhuis en ge
vraagd: moet ik komen? Maai
de Fransen zeiden dat het niet
nodig was. Daarna hebben ze
maandenlang niets van zich la
ten horen. Totdat de Tour op
zijn kop stond."
Philippe Gombert bestrijdt al
le verhalen over een georgani
seerd dopingnetwerk. „De
Franse krant die het schreef is
een boulevardblad." Hij beseft
niettemin dat de TVM-affaire
een zaak van de lange adem
wordt. Zoals de beroepszaak,
die gisteren diende, op voor
hand al kansloos was. En dat er
ook voor Priem en Moors weer
weinig hoop is. De advocaat:
„Wij doen wat we kunnen: we
kloppen op de deur totdat hij
opengaat."
Advertentie
10 Hoofdprijzen van I¥ f( t
door Mark Caldenhoven
EINDHOVEN - PSV heeft na
roerige maanden de weg naar
boven ingeslagen maar het pad
naar herstel en nieuw elan blijft
bezaaid liggen met hobbels en
gaten. Bijna tachtig minuten
speelde PSV tegen bet al evenzo
kwakkelende Vitesse met een
man meer na een rode kaart voor
doelman Sander Westerveld,
maar pas vlak voor tijd sloeg de
kersverse international Ruud
van Nistelrooij het verlossende
gaatje (3-1).
PSV-Vitesse was het verhaal
van de rode kaart voor Wester
veld. Zijn uitsluiting door
scheidsrechter Hei-man van
Dijk na negen minuten was logi
scherwijs het hoofdthema en
ontnam de papieren topper van
al haar charme. De Arnhemse
doelman beroerde de bal buiten
'de zestien' met zijn bovenarm
na een actie van Van Nistelrooij
Vitesse, offensief gestart met
John van den Brom als scha
duwspits, kon vanwege de rode
kaart meteen het noodscenario
uit de kast halen. Bovendien
trof Vitesse het niet dat Van Dijk
Dirkx de hand boven het hoofd
hield. De arbiter verzuimde de
verdediger voor de tweede keer
geel te geven na een grove char
ge op Nikos Machlas.
PSV had lange tijd weinig pro
blemen met Vitesse. De plaag
stootjes van vooral Machlas niet
meegerekend. De thuisploeg
bracht zich echter in een lastig
parket door opgelegde kansen
(Nilis, Van Nistelrooij en Dirkx)
te laten liggen. Dat uitblinker
Nilis toch de 2-0 binnenwerkte.
leek de deur te sluiten. PSV ver
viel in de tweede helft in fouten.
Vitesse, al tachtig minuten met
tien man, draaide zo hard het
kon de duimschroeven aan. Jo-
chemsen leek de sleutel met een
doeltreffende kopbal te hebben
gevonden, maar Van Nistelrooij
draaide het duel wel in het slot.
PSV - Vitesse 3-1 (2-0). 11. Nilis 1-0.
35. Nilis 2-0, 72. Jochemsen 2-1, S0.
Van Nistelrooy 3-1. Scheidsrechter:
Van Dijk. Rode kaart: 9. Westerveld
(Vitesse), 87. Skerla (PSV. 2x geel).
Gele kaart: Dirkx (PSV), Kreek, Van
den Brom (Vitesse). Aantal toe
schouwers: 29.500.
PSV: Waterreus: Van der Weerden,
Nikiforov, Dirkx (46. Skerla) en Oy-
en; Iwan, Van der Doelen, Khokhlov
(69. Kolkka) en Fuchs; Van Nistel
rooy en Nilis (72. Bruggink).
Vitesse: Westemeid: Van der Schaaf,
Goossen, Kuiper (46. Zeman) en Van
Hintum: Jochemsen. Van den Brom,
Kreek en Laros. Reuser (10. Chani-
otakis) en Machlas. GPD
van onze sportredactie
ZEIST - De Duitse bondscoach
Erich Ribbeek heeft een vete
raan van 37, Lothar Matthaus,
opgeroepen voor de 33ste kra
ker tegen Holland. Collega
Frank Rijkaard een debutant
van amper 22, Ruud van Nistel
rooij.
Rijkaard bracht twee wijzigin
gen, waarvan één noodgedwon
gen, aan in de selectie van het
Nederlands elftal voor de
vriendschappelijke interland
tegen Duitsland, volgende week
woensdag. In vergelijking met
de laatste oefenwedstrijden van
Oranje, vorige maand tegen Pe
ru (2-0) en Ghana (0-0), zijn Ro
nald de Boer en Martijn Reuser
afgevallen. De Ajacied. die om
rust heeft gevraagd, wordt ver
vangen door Aron Winter. Ook
Michael Mols (FC Utrecht) keert
terug in de groep. Halverwege
het laatste trainingskamp
moest hij wegens een blessure
afhaken. Peter van Vossen (Fey-
enoord) zal tegen de Duitsers
worden getest als rechtsbuiten,
de positie waarop Talan (Hee
renveen) in de basis zal starten.
Van Nistelrooij is de zesde nieu
weling die Rijkaard voor de na
tionale selectie heeft opgeroe
pen, sinds z'n aanstelling op 31
augustus.
Selectie Oranje: Doel: Van der Sar
(Ajax). Moens AZ) Verdediging: De
Boer (Ajax). Stam (Manchester Uni
ted), Van Wonderen (Fevenoord).
Van Hmtum (Vitesse). Reiziger (Bar
celona). Middenveld: Cocu (Barce
lona), Seedorf (Real Madrid), Berg
kamp (Arsenal). Davids (Juventus).
Winter (Inter). Overmars (Arsenal).
Aanval: Kluivert (Barcelona), Van
Vossen (Feyenoord), Mols (FC
Utrecht), Talan (Heerenveen), Van
Nistelrooij (PSV).ANP/GPD
door Jan Dagevos
BRESKENS - Met de spelregel
kennis van de meeste profvoet
ballers is het droevig gesteld.
Dat verkondigde topscheids-
rechter Mario van der Ende gis
teravond tijdens de
jubileumviering van de scheids
rechters vereniging Zeeuws -
Vlaanderen in Breskens. „Ook
woensdag bij NAC-NEC heb ik
weer vier keer een situatie aan
de spelers moeten uitleggen",
vertelde de Hagenaar.
Op het punt van spelregels zul
len ze Van der Ende niet zo snel
op een fout kunnen betrappen.
„Het handboek ligt onder mijn
kussen en er gaat geen avond
voorbij of ik kijk er even in. Je
moet zorgen dat publiek, pers,
trainers en spelers je nooit op
dat terrein kunnen pakken. Als
je goed bent in spelregels, geeft
je dat als scheidsrechter een
enorme voorsprong. Ik heb het
bij Feyenoord-Ajax meege
maakt dat ik een indirecte vrije
trap gaf en ik dus keurig mijn
hand in de lucht stak. Komt Rob
Witschge naar me toe en vraagt-
ie of de bal in enen of in tweeën
genomen moet worden. Dan
vraag ik je toch. Rob Witschge,
een jongen met 32 interlands
achter zijn naam... Nou ja, ik
heb in die wedstrijd geen last
meer gehad van die Witschge,
die durfde niks meer te zeggen."
Spelregelkennis en een goede
conditie zijn een absolute voor
waarde om uit te kunnen groei
en tot een toparbtter. „Daar
naast is het zaak jezelf te
blijven", vindt Van der Ende.
„Ga vooral niet proberen om de
clown uit te hangen, al hoef je
ook weer niet de pastoor te spe
len", hield hij de ruim zestig
aanwezige scheidsrechters
voor. Verder is het belangrijk om
de taal van de voetballer te spre
ken. „Als John de Wolf weer
eens op jacht ging naar de achil
lespezen van Kluivert, dan zei ik
niet: John, wil je asjeblieft op
houden met het doorklieven van
de achillespezen van Patrick.
Nee, dan zei ik; hé Sinbad de
Zeeman, doe effe normaal, hou
even op met die pleurisschop
pen, Maar als ik diezelfde din
gen tegen Juul Ellerman zou
roepen, dan zou die van schrik
achter de reclameborden krui
pen."
Van der Ende, die in 1977 zijn
eerste wedstrijd floot, is inmid
dels een wereldtopper. Hij heeft
75 internationale wedstrijden
achter zijn naam staan en was
actief' op twee wereldkampi
oenschappen. „Ik heb vanaf het
begin de hemel willen bestor
men", stelde hij. Zonder slag of
stoot is dat niet gegaan. „Je
moet soms impopulaire maatre
gelen durven te nemen. Dat
deed ik ook altijd al toen ik nog
leraar was. Dan moesten de
leerlingen op 1 oktober een
werkstuk inleveren, tsja en dan
kwamen er ook nog op 3 oktober
met een scriptie aan. Die gingen
dus mooi de prullenbak in. Zo
moet een scheidsrechter ook op
treden, die mag niet met zich la
ten sollen."
Scheidsrechter Mario van der Ende (links) in gesprek met Cees
Steenbakker (rechts), die nauw betrokken is bij het zestigjarig jubi
leum van scheidsrechtersvereniging Zeeuws-Vlaanderen.
foto Peter Nicolai
