Leden CZAV krijgen restitutie
PZC
Gamma Terneuzen bouwmarktreus
Slachtofferhulp blij
met mogelijkheid
anonieme aangifte
Worsteling tussen zin en zijn
Boek over drama-oefeningen is
goede leidraad voor onderwijs
zeeland woensdag 4 november 1998 20
Mogelijk door hoge omzetten en lage kosten
in detail
ondernemend zeeland
De harde leerschool
van Maria Callas
kunst cultuur
door Claudia Sondervan
WEMELDINGE - CZAV, Co-
operatieve Zuidelijke Aan- en
Verkoopvereniging b.a. in We-
meldinge, keert in totaal 2,4
miljoen gulden uit in nakortin-
gen aan haar leden in de land
en tuinbouwsector. Directeur
A W. Bierens verwacht voor het
in september afgesloten boek
jaar 1998 minimaal eenzelfde
resultaat te behalen als in 1997.
Zoals het er naar uitziet res
teert na de nakorting nog een
resultaat van 3,6 miljoen gul
den.
Dat geld wordt in de reserves
van de organisatie gestopt en
onder meer gebruikt voor ver
dere uitbreiding van de Agri-
landsupermarkten en OK-ben-
zinestations. Van die stations
zijn er in aanbouw in Kapelle,
Vlissingen en Oost-Souburg,
die in 1999 opengaan.
De winst is ontstaan door hoge
omzetten in diverse afdelingen
en zeer lage organisatiekosten.
De nakortingen worden ver
strekt op afnames gewasbe
schermingsmiddelen (vier pro
cent) en curatieve fungiciden
(zes procent) tegen schimme
laandoeningen bij gewassen in
akkerbouw en fruitteelt.
Deze middelen werden in dit
natte teeltseizoen veel meer
toegepast dan andere jaren. Op
meststoffen en veevoer wordt
twee procent nakorting gege
ven. CZAV restitueert bedra
gen vanaf minimaal honderd
gulden. De teruggaves vormen
een welkome lastenverlichting
voor de land- en tuinbouw, in
dubio over de kwaliteit en
bruikbaarheid van zowel de
opgeslagen producten als de te
velde staande gewassen en de
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus IS,
43S0 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
Forel Visspecialist uit Dor
drecht opent donderdag 5 no
vember een nieuwe viszaak in
winkelcentrum Zuidpolder in
Terneuzen. In de nieuwe zaak
zijn alle visspecialiteiten te
krijgen. Ook kan men er terecht
voor vers gebakken vis en
stoofschotels. Burgemeester R.
Barbé van Terneuzen verricht
donderdag om 15.00 uur de of
ficiële opening.
Het Onderdeurtje, speciaal
zaak voor baby- en kindermo
de aan de Hobeinstraat in
Vlissingen wordt vrijdag 6 no
vember heropend door de
Zeeuwse theaterduo Muis en
Leeuw. Ze delen om 16.00 uur
kleurplaten uit bij de ver
nieuwde winkel, die na vijfjaar
een nieuwe koers is ingeslagen.
De zelfmaakmóde heeft
plaatsgemaakt voor een collec
tie baby- en kinderkleding in
maten tot en met 164. Er zijn
nog twee rekken met kleding
uit het eigen atelier.
lage prijzen bij varkens- en
rundveehouderij en
De kwaliteit van de graanoogst
verschilt zeer binnen het CZ-
AV-gebied Zuid-Nederland en
neemt van het zuiden richting
noordgrens danig af. De kwali
teit voldoet echter voor de vee
voederindustrie, die grote hoe
veelheden afneemt tegen lage
prijzen. De betere kwaliteiten
graan voor zetmeel- en maalin-
dusterie worden beconcur
reerd door grote voorraden in
de EU en kwalitatief op het
randje staande partijen, die de
prijs drukken. De prijzen van
aardappelen als Bintje stijgen
aanzienlijk door zorgen of er
wel voldoende aanbod is. Van
de monopolierassen zijn nog
geen prijzen bekend, maar er
De winnaar van de eerste
BOV-trofee in Midden-Zee
land wordt vrijdag 6 november
bekend gemaalit in Grand Ho
tel Arion in Vlissingen. In ge
zelschap van commissai'is van
de koningin in Zeeland W. T.
van Gelder en alle Midden-
Zeeuwse burgemeesters wordt
om 17.00 uur duidelijk welk
bedrijf geselecteerd is om de
Beste Ondernemers Visie. Tij
dens de de bijeenkomst geeft
prof. drs. F. Stevens, directeur
van het Instituut Nederlandse
Kwaliteit een lezing.
Europatuin Oostburg opent
vrijdag 6 november om 20.00
uur de kerstshow met het the
ma 'My home is my castleZa
terdag 7 (08.00-17.00 uur-) en
zondag 8 november (11.00 tot
17.00 uur) houdt het tuincen
trum aan de Nieuveltweg open
dagen. Nog meer open dagen,
tussen 11.00 en 17.00 uur,
houdt het tuincentrum op de
zondagen 6,13 en 20 december.
zal ook weinig beschikbaar-
zijn, verwacht de coöperatie.
De benodigde bruinrotvrij-
verklaringen stagneren boven
dien de leveringen. CZAV stel
de deze week de nieuwe
vestiging in Middelburg in het
voormalige DMD-pand op Ar-
nestein officieel open voor de
relaties rondom Middelburg.
Coasters
Door de ligging aan het Kanaal
door Walcheren wil CZAV de
locatie ook gebruiken voor de
ontvangst van coasters met
meststoffen uit het buitenland,
De oude vestiging aan de Kle-
verskerkseweg wordt gesloten
maar fungeert nog als graan-
opslag'.
De CZAV, die nu aan het zeven
tigste boekjaar begint, ge
bruikt de jaar-vergadering op
15 januari 1999 om stil te staan
bij de betekenis van coöpera
tieve organisaties voor indivi
duele boeren anno 1999,
daartoe aangezet door de cen-
tenniumvieringen van collega
coöperaties als Cebeco-Han-
delsraad en Rabobank.
De vergadering begint om 14
uur in De Stenge in Heinkens-
zand.
Met nog eens duizend vierkante meter erbij is de Terneuzense Gamma-vestiging de grootste in Zee
land en één van de grotere in Nederland geworden. foto Charles Strijd
door Claudia Sondervan
TERNEUZEN - Drie jaar na
opening kreeg Gamma-vesti
ging Terneuzen duizend vier
kante meter oppervlak erbij en
een herziening van het interi
eur. De jonge loot van de Inter-
gamma bouwmarktengroep in
het Zeeuws-Vlaamse blijkt
meer dan renderend.
Met nog eens duizend vierkan
te meter erbij is de markt aan
de Kennedylaan. tegenover ei
genaar De Hoop bv, 4550 vier
kante meter groot en daarmee
de grootste in Zeeland en één
van de grotere in Nederland.
Woensdag 11 november her
opent de bouwmarkt met fees
telijkheden en gelegenheidsac
ties.
De extra vierkante meters wor
den gebruikt om het assorti
ment in de vele artikelgroepen
te verdiepen. ,,Waar we eerst
vijf meter schap van hadden,
staat er nu zegt maar twintig
meter van", legt franchisene
mer van de Gamma-formule in
Terneuzen, J. N. Paulusse uit.
Op die manier kan de bouw
markt het steeds grotere areaal
aan nieuwe producten van fa
brikanten naar het pubhek
brengen, zonder de traditione
lere producten weg te drukken.
De nieuwe ruimte werd daar
naast gestoken in een groter
magazijn en zaaghal met nieu
we machinerie. Het aanvanke
lijk personeelsbestand van
vijftien medewerkers is inmid
dels aangevuld tot 45 mensen,
waarwan 28 voltijd. Voltijd
wordt ook de telefoonbezetting
van de bouwmarkt, om vragen
van klanten omtrent beschik
baarheid van materiaal te be
antwoorden.
Omvang
Zestig tot zeventig procent van
de klanten komt uit Terneuzen
en directe omgeving, maar de
bouwmarkt trekt door zijn om
vang klanten uit heel Zeeuws-
Vlaanderen. De eerstvolgende
Gamma bouwmarkt zit een do
zijn kilometers verderop, op de
grens in Zelzaete maar heeft
een bescheidener maat. De
doehetzelf-markt is als één van
de weinige sectoren van de de
tailhandel nog steeds groeien
de.
In de Randstad bij de grotere
bouwmarkten blijft schaalver
groting de trend in de strijd om
het marktaandeel waarbij
brancheverbreiding naar de
groene gebieden in de tuinsec-
tor en uitstapjes in interieurin
richting niet geschuwd wor
den. In Terneuzen zal Gamma
geen tuincentrum-afdeling of
kleinmeub^lsectie beginnen,
stelt Paulusse. „We gaan nu
echt niet meer bloemen verko
pen. We blijven aan de basis: de
aangever voor de kleine ver-
bouwinkjes in en om het huis."
Terug naar de basis is ook een
nieuwe service die de bouw
markt verleent: de losse ver
koop van schroefjes en boutjes,
op veler verzoek. „Mensen die
maar een paar van die dingen
nodig hebben worden verplicht
een blister met veertig stuks
aan te schaffen. We hebben een
weegschaal neergezet waarop
de klant zelf zijn materialen
kan afwegen en meenemen te
gen een eenheidsprijs."
door Jacques Cats
MIDDELBURG-De stichting
Slachtofferhulp Zeeland juicht
het toe dat er mogelijkheden ko
men om anoniem aangifte te
doen van geweldsmisdrijven.
Woordvoerder J. Geelen ver
wacht dat slachtoffers daardoor
eerder naar de politie zullen
stappen. Vrees voor nog meer
problemen weerhoudt gedu
peerden er nu nog van in bepaal
de gevallen een zaak aanhangig
te maken. Premier Kok heeft de
mogelijkheid van anonieme
aangifte eerder deze week aan
gekondigd tijdens het slotdebat
over geweld op straat.
De stichting Slachtofferhulp
moet er bij de eerste opvang op
wijzen dat de verdachte, door de
stukken in te zien die zijn advo
caat in bezit heeft, achter de
naam en het adres van het
slachtoffer kan komen. Geelen:
„Dat beangstigt mensen. Het
komt voor dat slachtoffers
daarop besluiten dan maar geen
aangifte te doen."
„Dat wordt voer voor juristen".
F. Bos, chef recherche van de po
litie Walcheren, verwacht dat
het niet direct geregeld zal zijn
slachtoffers anoniem aangifte
te laten doen van geweld. Vol
gens Bos moet de wetgeving er
op worden aangepast. „Bij een
aangifte behoor je een naam te
hebben. Dat is nodig om een
zaak met succes op de recht
bank te kunnen afronden."
Officieel document
Voor aangiftes geldt dat ze niet
telefonisch kunnen worden af
gehandeld. Dat dient te gebeu
ren op het politiebureau, maar-
dat hoeft niet per se in de plaats
waar de gebeurtenis heeft
plaats gehad. Op het bureau
vertel je als slachtoffer wat je is
overkomen. De verklaring
wordt vervolgens opgenomen in
een officieel document: het pro
ces-verbaal van aangifte. Daar
in worden naast de vermelding
van het tijdstip en de plaats en
een omschrijving van het straf
bare feit ook persoonsgegevens
opgenomen.
Met dat officiële stuk kan de po
litie vervolgens het speurwerk
beginnen en stappen nemen zo
als het aanhouden van verdach
ten. De aangifte is voorts van
belang om over te leggen als er
bij de verzekering een clairr,
wordt ingediend. Informatie uil
een aangifte wordt opgeslagen
in de computer. Iedere politie
agent kan zo dag en nacht op
verschillende plaatsen over die
informatie beschikken.
Gerucht
Er zijn gevallen voorstelbaar
waarbij de politie geen aangifte
nodig heeft om een onderzoek te
beginnen. Zo kan bijvoorbeeld
een zaak worden opgestart als
bij gerucht is kennis genomen
van een ernstig misdrijf. Het ge-
beurt ook dat getuigen van ge
weldsmisdrijven niet willen
hebben dat hun naam bekend
wordt. In dat geval is het aan dt
rechter-commissaris om te be
palen of iemand al dan niet als
'bedreigde getuige' zal worden
beschouwd.
Justitie in Middelburg melddt
afgelopen zomer een toenanif
van het aantal geweldsmisdrij
ven. Vorig jaar werden 777 de
licten geregistreerd. In 1996 wa
ren dat er 645. Deze cijfen
geven een vertekend beeld vat
de werkelijke situatie. Een on
derzoek onder de Zeeuwse be
volking heeft aangetoond datds
gemiddelde aangiftebereidheid
op het terrein van geweldsmis
drijven 29 procent bedraagt.
Solistenconcours
voor het eerst
in Z-Vlaanderen
MIDDELBURG - De afdelinp
Zeeland van de Koninklijke Ne
derlandse Federatie van Mu
ziekverenigingen (KNFSI
houdt zondag 8 november voo:
de eerste keer een solistencon
cours in Zeeuws-Vlaanderen.
In gebouw Malpertuus in Cling
zullen vanaf twee uui- 'smic
dags negentien solisten en kie
ne ensembles hun partij speler
Het aantal deelnemers is no.
niet groot, maar 'het is eve
wennen' stelt afdelingsvoorzit
ter C. J. Schout in het voor
woord van het programma
boekje. Zowel slagwerkers al
blazers doen eraan mee. Ai
de el n emers worden beoordeel:
door het KNFM-jurylid J. W.l
de Laat.
De strijd tussen binnen- en buitenwereld staat centraal in 'Teibele en haar demon'.
foto Marijke Folkertsma
Toneelvoorstelling naar Jiddisch sprookje I. B. Singer
door Ali Pankow
OUWERKERK - Het Jiddische
sprookje 'Teibele en haar de
mon' van de Poolse schrijver Is
aac Bashevis Singer geldt als
basis voor het tonen van een
worsteling tussen zin en zijn,
tussen roes en betekenis, tussen
binnen- en buitenwereld. To
neelgroep Ouwerkerk wil die
strijd laten zien met een thea
tervoorstelling met spel, muziek
en dans, onder leiding van mid
denkader-regisseur Ad van
Geesbergen en choreografe Ni
cole Meijsen.
Teibele is een jonge onbestorven
weduwe van een echtgenoot die
haar verlaten heeft, omdat hij
niet aan zijn 'echtelijke plich
ten' kan voldoen. Zolang niet
duidelijk is of deze ex nog leeft,
is Teibele gedoemd haar nach
ten in eenzaamheid door te
brengen. Onderdrukte driften
en begeerten doen haar van de
monen dromen.
Alchonon, de hulponderwijzer
die hopeloos verliefd is op Tei
bele, verzint een duivels-oplos-
sing. Hij bezoekt haar als de
demon Hurmizah, die haar ver
leidt en haar erotische fantasie-
en vervult.
Als de hulponderwijzer echter
meer wil dan de twee nachtelij
ke bezoeken per week, waagt
hij zijn vriend Menasha om
raad. Deze verzint een overlij
densverklaring van Teibeles ex-
man, zodat de weg naar een re
gulier huwelijk open ligt. Als
demon maakt Alchonon Teibele
wijs, dat zij voorbestemd is om
met de hulponderwijzer te trou
wen. Ondanks haar afschuw
van de hulponderwijzer gehoor
zaamt Teibele, maar ze komt
niet over haar weerzin heen. Zij
gelooft Alchonon niet als hij
onthult dat hij haar beminde
demon heeft gespeeld en ze
kwijnt weg, verlangend naar
haar duivelse minnaar.
Brutaliteit
Toneelgroep Ouwerkerk geeft
een hedendaags beeld van dit
Jiddische sprookje en laat het
verhaal van Teibele en haar de
mon afspelen tepridden van een
wereld van toeschouwers, die
commentaar leveren op wat zij
zien en menen te zien. „We had
den dit stuk al eerder gelezen,
maar toen ontbrak ons de bruta
liteit en hadden we nog te wei
nig zicht op een mogelijke
aanpak", zegt regisseur Van
Geesbergen. Het stuk is hier nog
meer weinig keren opgevoerd.
Voor zover- hij heeft kunnen na
gaan in Nederland alleen door
het Ensemble Raamtheater uit
Antweipen. Dat gezelschap
bracht de voorstelling ook in
België en Israel.
Bij de toneelgroep in Ouwer
kerk achtten spelers en regis
seur de tijd rijp de uitdaging aan
te gaan. Om de tegenstelling
tussen binnen- en buitenwe
reld, het conflict tussen lust en
verstand aan te scherpen heeft
Van Geesbergen twee monolo
gen aan de oorspronkelijke
tekst toegevoegd. Die monolo
gen komen uit 'Ten Oorlog' van
Luk Perceval enTomLanoye, de
succesvolle compilatie van alle
koningsdrama's van Shakespe
are. Die monologen versterken,
volgens Van Geesbergen de hy
pocrisie van de toeschouwers in
de buitenwereld. Zij geven blijk
van hun afkeuring over de lus
ten en het mateloze in de bin
nenwereld, maar herkennen die
verlangens wel en hunkeren zelf
evenzo.
Dubbelheid
„Die dubbelheid willen we laten
zien met onze voorstelling",
zegt de regisseur. „We zijn er
niet op uit een boodschap over
te brengen of een eindoordeel te
vellen in de zin van: dat heb je
d'r nou van. We streven er naar
een boeiend spektakel te maken
met elementen van helderheid,
banaliteit, religie en rituelen."
De cast wordt gevormd door:
Eugène Totté, Yolanda Smits,
Joke van Stuyvenberg, Guido
den Broeder, Leo van Gemeren,
Rianne de Waal en Jannie
Kunst.
Gezien de vormgeving waarbij
zowel podium als zaalvloer
worden gebruikt, kan slechts
een beperkt aantal toeschou
wers per opvoering aanwezig
zijn.
De voorstellingen worden gegeven
op 20, 21, 27 en 28 november in het
dorpshuis in Ouwerkerk, aanvang
20.30 uur.
MIDDELBURG,
Stadsschouwburg
'Masterclass', van Terrence Mc-
Nally, door Toneelgroep Amster
dam, met o.a. Sigrid Koetse, Es-
thelle Linssen, Eveline Karssen
en Jeroen Bik. Vormgeving van
Paul Gallis, regie van Gijs de
Lange.
door Willem Nijssen
In 1971 geeft Maria Callas
een serie masterclasses in
New York. Ze worden druk
bezocht door vele bekende
artiesten, waaronder ook de
toneelschrijver Terrence Mc-
Nally. In die jaren is Maria
Callas niet alleen een (zij het
reeds tanende) beroemdheid,
maar ook veelbesproken in
de roddelpers. Dat begon al
in 1958 met de zogenaamde
'Rome walkout', haar weige
ring om vanwege een ver
koudheid de tweede acte van
'Norma' uit te voeren. En dat
terwijl de Italiaanse presi
dent onder de gasten was.
Ook haar verhouding met de
rijke reder Aristoteles Onas-
sis heeft vele tongen in bewe
ging gebracht; niet het
minste feit daarbij was de
'afwijzing' ten gunste van
Jacky Kennedy. Roem en
roddel, het zijn vaker de in
grediënten geweest voor een
artiesten-tragedie.
Dat het leven van Maria Cal
las een tragedie was, heeft ze
lang kunnen verbergen.
Maar tijdens die bewuste
masterclasses .moet het toch
wel door haar werk heen ge
schemerd hebben. Terrence
McNally heeft het in ieder
geval opgemerkt, en vele ja
ren later (1995) in het toneel
stuk 'Masterclass' verwerkt.
Een boeiend en humoristisch
stuk, dat terecht bekroond
werd met de Tony Award
voor het beste nieuwe stuk.
De gedramatiseerde Maria
Callas hoeft niet in detail de
ware Maria Callas te zijn, om
toch haar tragedie te kunnen
overbrengen. De manier
waarop ze in het stuk haar
studenten benadert, ver
raadt alles over de grandeur
en de tragiek van het perso
nage. Aan de hand van de
grote rollen die zij ooit zong
(en waar haar studenten nu
eer mee willen inleggen)
haalt Maria Callas herinne
ringen op aan haar verleden.
Ook de pijnlijke. En in de
correcties die ze aanbrengt,
laat ze zien wat kunst voor
haar betekent en hoe zij zelf
daar totaal voor leefde.
Zinnetjes als „Alleen ons
werk telt" of „Ik heb een har
de leerschool gehad" en „Ik
ben nooit jong geweest" ko
men er als terzijdes uit. Maar
ze schetsen mee aan het beeld
van iemand die zó alleen was,
dat alleen de kunst haar kon
redden. Daarin de beste te
zijn, is de belangrijkste reden
van bestaan. Maar wie een
maal de beste is, weet tevens
het best wat ook in de kunst
tóch altijd onvolmaakt zal
blijven. Natuurlijk probeert
Maria Callas die geest van to
tale overgave over te brengen
op haar studenten, maar-be
wust of onbewust - ook dat
besef van het eeuwig onvol
maakte brengt ze over, en
niet zonder cynisme. Het is
juist dat dubbele wat in
'Masterclass' het sterkst ont
roert. Omdat het vanuit een
grote machteloosheid ge
beurt, en zeer waarschijnlijk
zonder dat in zijn volle om
vang te beseffen.
Dat alles moet een actrice
weten om haar rol te kunnen
spelen, en dat alles moet zij
kunnen vergeten om haar rol
te kunnen spelen. Sigrid
Koetse kan ook die dubbel
heid zeer goed aanbrengen
en slaagt erin een prachtige
rol neer te zetten. Soms be
vlogen, dikwijls schamper,
altijd honderd procent alert,
bewust van haar imago, ei
send („Kunst is domineren
maar dienend („De compo
nist is God."). Dat is de Maria
Callas die zij creëert en die
zozeer geloofwaardig is dat
er momenten zijn, waarop de
een niet meer van de ander is
te scheiden. Momenten ook
waarop de tragiek voelbaar
is, en de bewondering voor
een opera-zangeres overgaat
in de bewondering voor een
vrouw die totaal heeft ge
leefd. Al was dat dan een le
ven waarin het geluk dik
wijls niet langer duurde dan
één enkel optreden.
CAdvertentie
City OnLine in Zeelan
door Ben Oerlemans
VLISSINGEN - Het nadeel van
boeken over drama en toneel is
dat ze vaak te eenzijdig gericht
zijn. Sommige zijn gewijd aan
de praktijk van het toneel, an
dere specialiseren zich teveel in
de theorie. Dramabegeleider
Sjaak Vane heeft onlangs een
bijzonder leesbaar werk ge
schreven over drama-activitei
ten op scholen. De auteur werkt
als docent dramatische vorming
in het basisonderwijs en is vèr-
bonden aan de deeltijdopleidin
gen in het MBO in Zeeland.
Het boek is voornamelijk be
doeld voor gebruik op scholen.
Elk hoofdstuk begint met een
uiteenzetting van de leerdoelen,
waarna een theoretische inlei
ding volgt, met opdrachten en
een praktische uitwerking
daarvan. „Ik wilde met dit boek
een totaalproduct neerzetten",
verklaart Vane. „Niet alleen de
theorie, maar juist werken met
voorbeelden uit de praktijk."
De diverse oefeningen worden
in het boek zelf grondig uitge
werkt. Op pagina 64 wordt
bijvoorbeeld een voordracht
middag besproken, In de lin
kerkolom staat een grondige en
stapsgewijze theorie van een
dergelijk evenement beschre
ven, terwijl rechts op de pagina
een eventuele uitwerking daar
van volgt als leerlinge Cora ook
daadwerkelijk zo'n middag
houdt.
„Ik wilde in mijn boek de ver
beelding centraal stellen", zegt
Vane, doelend op zijn aanpak.
„Drama staat altijd ver van de
mensen af, ik wil het dichterbij
brengen. Dagelijkse bewegin
gen erbij betrekken. Als het wa
re de grens tussen fantasie en
werkelijkheid een beetje ophef
fen om te laten zien datje drama
in alle facetten van het leven te
genkomt."
Gehandicapten
Hoewel een grondige toneelthe
orie in elk hoofdstuk aan bod
komt, wordt vooral veel overge
laten aan de fantasie en de
creativiteit. Het is vooral de be
doeling dat het boek als lesma
teriaal in het MDGO gebruikt
gaat worden. „In deze tak van
onderwijs is men meer gericht
op zorg", aldus Vane. „Vandaar
dat er in Drama-activiteiten
vaak ook oefeningen voorko
men voor bijvoorbeeld gehandi
capten, jongeren of asielzoe
kers."
Ook overdrachtskunde aan on
derwijzers komt aan bod. „Het
boek is zeer zeker te gebruiken
voor bijvoorbeeld groepen als
scouting of als direct praktijk-
werk. Maar het is voornamelijk
lesmateriaal voor docenten die
aan andere leraren iets willen
overdragen."
De algehele opbouw is logisch.
Van het verzinnen en verbeel
den tot licht uitbeelden, energe
tisch voelen, teksten schrijven
en een heel verhaal maken en
dat op de planken of televisie
brengen. Het laatste hoofdstuk
is gewijd aan speciale doelgroe
pen zoals ouderen, gehandicap
ten en multiculturele groepen.
Door de modulaire opzet is het
boek direct in de praktijk inzet
baar. Tussen de hoofdstukken
door zijn er theoretische en
praktische oefeningen om te
toetsen of de stof voldoende is
'ingedaald'.
Rollenspel
De kern van het boek bestaat er
uit dat drama een ander licht op
iemands leven kan laten schij
nen. Door je via een rollenspel in
een ander in te leven, kun je je
verplaatsten in een andere posi
tie. Drama kan abstracte be
grippen op een concreter en di
recter niveau overbrengen dan
traditionele lesstof. Het schrij
ven van een gedicht of het den
ken in beelden doet vaker een
dieper appèl op iemands onbe
wuste en boort diepere lagen
aan. Vane geeft daarnaast ook
aan dat er aan drama-activitei
ten vaak gevaren kunnen kle
ven. „Snoezel-activiteiten kun
nen tot apathie leiden en je moet
heel goed in de gaten kunnen
houden dat ontspannen mo
menten kunnen omslaan in een
beklemmende sfeer." De auteur-
geeft per hoofdstuk en activiteit
voldoende instructies om deze
valkuilen in de gaten te kunnen
houden.
Het boek is een vervolg op 'Wer
ken met Drama. Drama-activi
teiten voor agogische beroe
pen'. „Dat boek is stukken
uitgebreider en breder van op
zet." Maar Drama-activiteiten
zal voor iedereen die in het on
derwijs met toneel en expressie
te maken heeft een zeer goede
leidraad zijn.
Drama-activiteiten is uitgegeven bij
uitgevenj Nelissen Educatief en
kost f 32,-
Sjaak Vane: „Drama staat altijd ver van de mensen af, ik wil het
dichterbij brengen." foto Lex de Meester
