Sober wegenplan maakt kans
Verslagenheid bij
inlichtingendienst
van KPN in Goes
Smoezelige kantjes van de stad aangepakt
Ophalen biobak zwaar en ongezond
Dolfijn Renée weer in
natuurlijke omgeving
Minister Netelenbos geeft regio 's sprankje hoop op extra geld
Rem op groei
van aantal
kolonies
aalscholvers
zeeuwse almanak
Hoog
.1
PZC zeel
la
woensdag
n<
november 199
3
doorHarmen van der Werf
DEN HAAG - Met een versober
de uitvoering van wegenprojec
ten maken provincies meer kans
op geld van de rijksoverheid.
Minister J. Netelenbos van Ver
keer en Waterstaat heeft dins
dag dit signaal afgegeven in de
Tweede Kamer. Maandag praat
de minister in Zeeland over de
projecten.
CDA-Kamerlid J. P. Balkenen
de wilde gisteren tijdens het
vragenuurtje van Netelenbos en
haar collega G. Zalm van Fi
nanciën weten hoe het zat met
de herberekening van het inves
teringsbudget van Verkeer en
Waterstaat.
Volgens die uitgelekte herbere
kening zou er tot 2010 anderhalf
milj ard gulden meer te besteden
zijn, met name voor regionale
projecten. Netelenbos weigerde
dat bedrag te bevestigen: „Er is
nog geen uitsluitsel over de
hoogte van het bedrag en de tijd
waarin dat beschikbaar kan ko
men."
Open overleg
Waaraan het geld zal worden
besteed, is helemaal nog de
vraag. Netelenbos wil eerst met
de regio's 'open bestuurlijk
overleg' voeren. Begin decem
ber is de Tweede Kamer vervol
gens aan zet, bij de bespreking
van het volledige Meerjaren
programma Infrastructuur en
Transport (MIT).
De minister van Verkeer en Wa
terstaat liet wel doorschemeren
dat zij het op prijs stelt als re
gio's aangeven of en hoe op pro
jecten kan worden bezuinigd.
„Dat hier of daar een aquaduct
of een viaduct niet nodig is, om
een iets mindere variant te ma
ken, die natuurlijk wel voldoet
aan de milieu-randvoorwaar
den."
De laatste opmerking was met
name bedoeld voor de D66-Ka-
merleden A D. Bakker en F. C.
Giskes, die de vrees uitspraken
DEN HAAG - De aalscholver
mag blijven, maar het aantal
van deze vogels mag niet einde
loos uitbreiden. Het ministerie
van Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij wil met natuurbe
schermingsorganisaties maat
regelen treffen om te voorkomen
dat er nieuwe broedkolonies
van aalscholvers ontstaan.
Tegen bestaande broedkolonies
van aalscholvers, zoals in het
Veerse Meer en het Volkerak-
Zoommeer, wil het ministerie
van LNV niks ondernemen,
hoewel zeker rond IJsselmeer
ivissers steen en been klagen
over de vogels.
Volgens LNV is het alleen in in
ternationaal verband mogelijk
iets aan het aantal aalscholvers
te doen, omdat ze niet aan een
plaats gebonden zijn. Er is over-
■J leg geweest, maar dat is mislukt.
De speelruimte voor Nederland
om maatregelen te nemen is
door het mislukken van dat
I overleg beperkt, stelt staatsse-
I Cretans G. H. Faber in een brief
aan de Tweede Kamer. Het enige
j wat overblijft, is het voorkomen
I van nieuwe broedkolonies van
l aalscholvers in bestaande en
nieuw te ontwikkelen natuur-
j gebieden.
Bomen
j;' Faber richt zich hierbij met na
me op het IJsselmeer, waar de
binnenvisserij veel last zegt te
hebben van aalscholvers. Zij
j heeft de natuurbeschermings-
organisaties in dat gebied ge-
1 vraagd de ontwikkelingen goed
in de gaten te houden, om zono
dig samen maatregelen te tref-
fen.
De verwachting is dat er ook in
Zeeland broedkolonies van aal-
I scholvers bijkomen; op de grens
met Noord-Brabant in het Mar-
kiezaat en in Zeeuws-Vlaande-
ren bij de Braakman. Aalschol
vers broeden in bomen. Zij
voeden zich met vis, niet alleen
met paling, maar ook met ande
re vissoorten.
Honderd
hardrijders
op de bon
AXEL - Bij een radarcontrole
maandagavond op de Lange-
weg in Axel reden veertig van de
vierhonderd passanten harder
dan de toegestane 80 km per uur.
Hoogst gemeten snelheid was
130 kilometer per uur. In Koe
wacht reden zestig van de drie-
honderd passanten te hard.
dat Verkeer en Waterstaat extra
geld wil besteden aan asfalt
door milieuvoorzieningen te
schrappen. In het regeerak
koord van Paars-2 is voor de
landschappelijke inpassing van
(spoor)wegen twee miljard gul
den uitgetrokken.
Pijnlijke beslissingen
„Ik sluit niets uit", hield Nete
lenbos de handen vrij. „Wij
staan voor pijnlijke beslissin
gen. Ik moet dan wel een goed
verhaal hebben richting provin-
doorConny van Gremberqhe
TERNEUZEN - Het gaat beter
met de zwaar getergde Tcrncu-
zense binnenstad. De drugs
overlast is er behoorlijk terug
gedrongen, er zijn bewoners
bijgekomen, huurhuizen die
lang leegstonden, zijn verkocht
en bewoond en ook fysiek is de
wijk wat opgeknapt, dankzij
de inzet van de bewoners,
gemeente en woningbouwver
eniging. Kortom - zo gaf wet
houder K. van der Hoofd (volks
huisvesting) van Terneuzen
dinsdag aan - hel gaat de goede
kant op.
„Maar", benadrukte Van der
Hoofd, „we beseffen ons met
zij n allen dat we er nog lang niet
zijn." Om echter de aandacht
voor de leefomgeving een blij
vend karakter te geven lanceer-
de de wethouder, samen met di
recteur E. van Exter van de
Woningbouwvereniging Ter-
neuzen, de najaarscampagne
'herfstbries', een logisch ver
volg op de actie lentebries, die
dit voorjaar gehouden werd.
Herfstbries richt zich op de ver
betering van het leefmilieu in de
binnenstad.
Gemeente, bewonersplatform
cies waarom we bepaalde dure
(milieu)investeringen toch
doen."
Netelenbos wil met regio's tot
contracten komen, waarbij de
vraag is wat zij met oude afspra
ken over bijvoorbeeld de N57
(Dammenroute plus tunnel bij
Middelburg) en de Zeeuws-
Vlaamse verkeersveiligheids-
projecten doet. „Ik wil klare
wijn schenken", richtte zij zich
tot CDA'er H. Hillen die haar fel
aanviel, „om de regio's de beste
betrouwbaarheid te geven."
Gedeputeerde J. I. Hennekeij
(verkeer) loopt zich intussen al
warm voor zijn confrontatie
met de minister die samen met
staatssecretaris M. de Vries
maandag in Zeeland op bezoek
komt. Hij heeft samen met on
der anderen de Middelburgse
wethouder P. Brakman op een
rijtje gezet wat de gevolgen zijn
van Netelenbos' besluit voorlo
pig geen geld uit te trekken voor
de N57 op Walcheren met het
aquaduct bij Middelburg. Hen
nekeij: „Dat heeft consequen
ties voor de ruilverkaveling
Walcheren, het bestemmings
plan Veerse Poort, de ontwikke
lingen in het Stationsgebied en
voor de plannen die Middelburg
voor de wat langere termijn aan
het maken is. Je kunt vaststellen
dat de N57 van dit alles de rug
gengraat vormt. Het enige wat
we vragen is dat de minister zich
aan de harde afspraken houdt
die we hebben gemaakt."
Dat zelfde geldt voor de N61 in
Zeeuws-Vlaanderen die welis
waar in het Meerjarenprogram
ma Infrastructuur en Transport
van Netelenbos is blijven staan,
maar waarvan de uitvoering is
opgeschoven. Hennekeij: „De
N61 vormt een wezenlijk onder
deel van het project Duurzaam
Veilig Verkeer dat we in West-
Zeeuws-Vlaanderen aan het
uitvoeren zijn."
Hennekeij is ook al bezig de
'fracties in de Tweede Kamer
met het oog op de behandeling
van Netelenbos' begroting te
bewerken.
ken, door tuinafscheidingen op
te sieren, door gore hoekjes
schoon te maken.
Schutting
Van Exter en Van der Hoofd
wierpen zich gisteren met verf
en kwast op de blauwe schut
ting van gerecycled afvalmate-
riaal, die sinds het begin van de
ze week het bouwterrein voor
het nieuwe theater scheidt van
de rest van de buurt. Op de muur
werden de eerste noten van het
Neuzenlied aangebracht, dat in
de loop van de week volledig op
de muur wordt aangebracht.
Er had gisteren nog meer moe
ten gebeuren in de binnenstad,
maar door de slechte weersom
standigheden werd een aantal
activiteiten afgelast. Zo zullen
de versieringselementen die de
kinderen van de basisschool De
Triangel gemaakt hebben, later
worden aangebracht op de
muur die de speelplaats van de
school scheidt van de omliggen
de huizen. Ook de nieuwe ver
lichting voor de spits van de
Willibrordus toren laat nog even
op zich wachten. De alpinisten
van K2-Terneuzen durfden het
gisteren niet aan om de toren
langs de buitenzijde te beklim
men.
door Richard Sandee
en Mieke van der Jaqt
GOES - Bij de Inlichtingen-
ploeg in Goes heerst verslagen
heid en boosheid. Alle 28
medewerkers hebben dinsdag
middag officieel te horen gekre
gen dat ze vanaf 1 oktober vol
gend jaar hun baantje kwijt
zijn.
„Althans in Goes. Wie dit werk
wil, blijven doen kan naar
Utrecht of naar Den Bosch.
Maar we werken allemaal vier
uur per dag. We zouden vier uur
moeten gaan reizen voor vier
uurwerk."
De mevrouw klinkt, zelfs nu ze
boos is, nog correct en vriende
lijk. „We willen niet met naam
en toenaam in de krant. We heb
ben wel begrepen dat ze liever
hebben dat we niet met de pers
praten. Per slot van rekening
werken we nog tot 1 oktober en
de deur voor Rotterdam, de plek
die voor de meesten het meest in
aanmerking komt als alterna
tief, is op een klein kiertje ge
houden."
Dom beleid
Den Bosch en Utrecht zien de
dames absoluut niet zitten. De
meesten hebben een gezin en
andere economische banden
met Zeeland. Veel dames van in
lichtingen werken er al twintig
jaar of meer.
„Afgezien van het feit dat ik
mijn werk kwijt raak; ik vind
het een dom beleid van KPN. Ze
gaan nu alles concentreren in de
Randstad en in het hart van Ne
derland. Het noorden gaat ook
helemaal dicht. Dit is werk wat
je overal kunt doen, het kan nog
wel thuis met wat technische
aanpassingen. Maar KPN gaat
centraliseren op de drukste
punten in Nederland. De wegen
zitten propvol."
Haar collega en lotgenoot ziet
de baas nog wel meer fouten
door Marcel Modde
NEELTJE JANS - De gestreepte
dolfijn Renée verkeert sinds
dinsdag weer in warmere wate
ren. Het dier werd in de vroege
morgen vanuit de opvang op
Waterland Neeltje Jans via Rot
terdam naar de Franse haven
plaats La Roebelle vervoerd.
Even voor het middaguur werd
Renée uitgezet in het vrije sop en
kon ze op zoek naar haar soort
genoten in de Golf van Biskaje.
Volgens research-assistente J.
Hardeman, die de reis begeleid
de vanuit het Dolfinarium in
Harderwijk, is de terugkeer van
Renée voorspoedig gelopen. De
dolfijn is op Neeltje Jans in een
'gekiste hangmat' per vracht
wagen naar Rotterdam Airport
gebracht. Vandaar ging het met
het vliegtuig en het laatste stuk
je opnieuw over de weg naar La
Rochelle. Met behulp van een
politieboot kreeg Renée een
stuk buiten de haven haar vrij
heid weer terug.
„Als het goed is ligt Renée op dit
moment ergens lekker te sparte
len." Hardeman wist nog niet of
de dolfijn er in is geslaagd snel
aansluiting te vinden bij soort
genoten. „Maar in die omgeving
worden regelmatig groepen dol
fijnen gesignaleerd, dus als het
goed is moet dat niet al te veel
moeite kosten."
Longontsteking
Gestreepte dolfijnen leven over
het algemeen in (sub)tropische
wateren. Renée was eind vorig
jaar uit koers gerankt en spoelde
op 8 december aan op het strand
van Renesse. Ze bleek te tijden
aan een longontsteking en kon
amper nog zwemmen. De eerste
drie weken van haar verblijf in
maken. „Mensen kosten geld en
salariskosten gaan van de winst
af. Ze zijn al bezig om de werk
nemer zoveel mogelijk te ver
vangen door een computer. De
werknemers van de inlichtin
gendienst die de KPN voor ogen
heeft, mogen helemaal niet
meer praten. Ze bedienen de
knoppen en de computer zegt
het nummer. Maar veel mensen
willen helemaal geen computer
aan de lijn hebben, die bellen om
een mens te horen. Hoe vaak ik
al niet gehoord heb: 'Oh, daar
net had ik een andere juffrouw
aan de lijn'. Volgens mij gaat
ook hier de kost voor de baat uit.
Het kan wel steeds goedkoper
moeten, maar voor service wil
len de meeste mensen best beta
len. Als wij met 28 mensen niet
betaald kunnen worden van 95
cent per gesprek, dan weet ik het
niet meer. Maar ja, een compu
ter zal wel goedkoper zijn."
Hard
Dat de reorganisatie Zeeland zo
hard treft, is opmerkelijk in het
licht van de belofte die KPN
ruim een jaar geleden aan de
Zeeuwse VVD-fractie deed. Die
bracht in september '97 een be
zoek aan het bedrijf, naar aan
leiding van de stei-ke banen
groei destijds. Over 1995 en
1996 waren er in totaal vijftig
arbeidsplaatsen bijgekomen.
WD-fractievoorzitter J. Suur-
mond herinnert zich nog goed
dat de KPN'ers hem tijdens het
bezoek verzekerden dat het
aantal banen de komende jaren
'stabiel' zou blijven.
De fractievoorzitter vindt het
'machtig jammer' dat de werk
nemers er nu toch uitvliegen.
Maar hij kan niet anders dan
zich bij het besluit neerleggen,
zo verklaart hij. „Toen de PTT
nog als het ware een verlengstuk
van het ministerie was, kon je
flink tegen zoiets tekeer gaan.
Maar dat helpt nu niets meer."
het opvangcentrum in Harder
wijk moest het dier 24 uur ach
tereen in het water worden be
geleid door haar verzorgers. In
april werd ze gezond genoeg be
vonden om in het bassin van
Neeltje Jans weer te wennen aan
het wilde leven. In eerste instan
tie raakte Renée andermaal in
de problemen en was een speci
ale behandeling in Harderwijk
vereist. In augustus keerde ze
terug naar Zeeland. Vorige
maand verhuisde ook bruinvis
Ids vanuit het opvangcentrum
op Neeltje Jans naar z'n natuur
lijke omgeving in de Noordzee.
Automobilist
schept drie
bejaarde zussen
TERNEUZEN - Drie zussen van
76, 79 en 85 jaar, afkomstig uit
Terneuzen en Roosendaal, zijn
dinsdag bij het oversteken op
een oversteekplaats aan de Ter-
neuzense Rooseveltlaan zwaar
gewond geraakt toen zij werden
geschept door een auto.
De vrouwen zijn per ambulance
overgebracht naar ziekenhuis
De Honte en hun toestand is nu
stabiel. De 25-jarige Temeu-
zense automobilist, die het drie
tal schepte, was bezig met het
inhalen van de auto voor hem.
Hij had niet gezien dat de auto
juist afremde om de vrouwen de
gelegenheid te geven over te ste
ken.
Op dit moment passeerde de
Terneuzenaar en reed de vrou
wen aan. De man is voor verhoor
meegenomen naar het bureau
en kreeg hulp aangeboden van
het Bureau Slachtofferhulp.
Najaarscampagne Herfstbries in Terneuzen
Wethouder K. van der Hoofd (links) lanceerde met directeur E. van Exter van de Woningbouwvereni
ging Terneuzen, de najaarscampagne 'herfstbries'. foto Charles Strijd
en woningbouwvereniging wil- beeld te geven - iets aan hun derhouden, door afval te ver-
len ook dit najaar mensen be we- woonomgeving te verbeteren, wij deren, door krotten opnieuw
gen - door zelf het goede voor- Dit kan door de tuin goed te on- voor bewoning geschikt te ma-
El Hattaca, Peter Vercammen en Remco Hoogesteger (vlnr) halen het gftafval in Oost Souburg op.
door Arjan van Westen
VLISSINGEN - Vuilnismannen heb
ben problemen met de bak voor het
groente, fruit en tuinafval (gft). Stank
overlast en het formaat van de bak zor
gen voor klachten bij de afvalophalers.
Bovendien zeggen ze dat het werk er
zwaarder door geworden is. „Er zou
voor het werken met de biobakken best
wél een extra vergoeding mogen ko
men", vindt Peter Vercammen, chauf
feur van een vuilniswagen in de ge
meente Vlissingen.
De groene biobak werd enkele jaren ge
leden geïntroduceerd om het milieu te
sparen. Voor- en tegenstanders bakke
leien regelmatig over de gevolgen voor
de gezondheid. Heikel pupt is dat bac
teriën en schimmels, die in de gft-bak
ontstaan, de luchtwegen aantasten.
Met name cara-patiënten ondervinden
er last van.,Het hoort niet zo, maar zelf
gebruik ik de gft-bak niet", aldus Ver
cammen. „Kijk, als ik in de zomer in
mijn tuintje aan het barbecuen ben,
wil ik wel van m'n saté genieten."
De stank en de op het rottende afval af
komende insecten maken dat volgens
hem onmogelijk. Het straatbeeld in
Oost-Souburg, volgens de vuilnisman
nen toch een plaats waar de biobak
populair is, maakt duidelijk dat Ver
cammen niet de enige is die de bak on
plezierig vindt. Nauwelijks meer dan
de helft van de bewoners heeft de groe
ne bak buiten staan. Als de bruine bak
ken, waar het gft-afval ook in mag,
opgehaald worden, staan er meer con
tainers op straat.
Vleesresten
In de zomer is het vervelend werk om de
bakken te legen. Vliegen komen op de
stank af. „Het ergste zijn de bakken met
vleesresten", aldus Remco Hoogeste
ger. Net als collega El Hattaca is hij op
uitzendbasis vuilnisman. Beiden von
den het onplezierig om in zomer met
biobakken te werken, „Maar het went
wel", zegt Remco. In vergelijking met
het ophalen van vuilniszakken is het
wegwerken van de inhoud van de bak
ken extra inspannend. Er is namelijk
een handeling bijgekomen. De bak
moet weer terug worden gereden. En als
zeer irritant wordt ervaren dat de bio
logische massa in de bak vaak moeilijk
los laat. Dan moet er stevig geschud
worden, voordat de etensresten in de
wagen terecht komen.
Aan het einde van de dag rijden de op
halers naar een loods in Vlissingen-
Oost. Daar staat de compostsorterings-
installatie van de OLAZ. De dampen
zijn er zichtbaar en de stank is door
dringend. „In de zomer is het er nauwe
lijks vijf minuten uit te houden", meent
Vercammen. Hij moet altijd de wagen
uit en inspecteren of de gehele lading
wel in de loods terecht komt. Vercam
men: „Als er te veel ander afval dan het
gft bijzit, dan wordt de lading niet ge
accepteerd. Dan moet het naar stort,"
De vuilnismannen moeten dus tijdens
het ophalen met enige regelmaat de
deksels van de bakken lichten en kijken
wat er in de biobakken zit. Indien nodig
foto Lex de Meester
geven ze een gele kaart. Maar het voort
durend openen van bakken en het ver
plicht controleren, is geen prettig werk.
Alle drie de vuilnismannen geven toe
dat het gesjouw met afvalbakken geen
werk is dat ze hun gehele arbeidscarriè-
re volhouden. Het is lichamelijk onge
zond werk. Vercammen wil een extra
vergoeding. „Want de jongens werken
er keihard voor.
Volgens het ministerie van Volkshuis
vesting Ruimtelijke Ordening en Mi
lieubeheer (VROM) lopen consumenten
geen bijzondere gezondheidsrisico's
vanwege het gft-afval. Dat wordt an
ders indien de bak niet eenmaal in de
week wordt geleegd.
Tevens blijkt uit onderzoek dat af
valophalers teveel in contact staan met
schimmels en bacteriën. Daardoor
komt een ontsteking van de luchtwegen
bij vuilnismannen vaker voor dan bij
andere beroepsgroepen. Maar volgens
het onderzoek is dat risico bij het werk
met de groene bakken niet hoger dan bij
het legen van de bruine bakken.
Hij zag ertegenop als tegen
cle berg waarop hij zo ongaar
ne vertoeft. Voor de meesten
is een tripje tiaar New York
bepaald geen straf, maar
voor die Vlissinger wel. Hij
ivordt gekweld door een he
vige mate van hoogtevrees.
Een vrees die nog werd ver
sterkt door de niet onwaar
schijnlijk te ach ten mogelijk
heid dat zijn partner hem
tijdens het verblijf in New
York van het ene magnifieke,
hoog gelegen uitzichtpunt
naar het andere zou willen
meetronen. Ook de weten
schap dat een hotelkamer
was gereserveerd op de zes
tigste verdieping vervulde
hem met grote zorg.
In Neiv York toonde men aan
de receptie van het hotel veel
begrip voor 's mans fobie. We
hebben ivel een kamer op een
lagere verdieping voor u",
sprak de receptioniste vrien
delijk.
Het werd de 34ste. En dat
hielp niet echt.
