Aardappels komen rot grond uit
vanaf 5/0%*
Verlegenheidspil niet Heer Bommel en de Liefdadiger ©Toonder Studio's
bedoeld tegen blozen
O
varia
Schade-experts gaan voor ministerie de boer op
puzzel
recept
Sè,
het weer
T
woensdag 7 oktober 1998
Al bij de eerste schop die de klei ingaat van het door water
overlast getroffen rampgebied blijkt het. Van de aardappel
oogst is niets meer over dan st inkciide pulp. Ook het nabij ge
legen spruitenveld biedt een troosteloze aanblik: Hier is niets
meer mee te beginnen. Dertig onafhankelijke schade-experts
zijn gistermorgen voor hel ministerie van landbouw letterlijk
de boer opgegaan om de schade op te nemen als gevolg van de
hevige regenval half september. De taxateurs kwamen in Nu-
mansdorp bijeen. Vandaar uit brachtenze de eerste bezoeken.
door Petra Blonk
Het eerste bezoek van het
taxateursduo Rijpkema en
Van den Berg is bij het boeren
bedrijf van vader en zoon Bos in
Rhoon. „Het is niks meer. Het is
gewoon stinkende pulp. Zodra
je de grond openmaakt, ruik je
het al," zegt Rijpkema. De agra
risch register expert heeft de
schop voor een eerste steekproef
de grond nog niet in gestoken, of
de geur van de verrotte aardap-
peldrap komt hem tegemoet. De
bintjes, althans datgene wat er
nog van over is, zien er vies en
verrot uit.
„Het rotten begint aan de bui
tenkant. aan de rand en het kop-
einde," zegt hij. „Ook al lijken
sommige aardappelen voor het
oog misschien nog goed en zien
ze er van binnen blank uit, het is
maar schijn. Kijk eens hoe gla
zig en waterig ze zijn. Dit komt
nooit meer goed," constateert
Rijpkema nadat hij een van de
beter ogende exemplaren door
midden heeft gesneden.
Pieter en zijn zoon Peter Bos
staan er bedremmeld bij „Ja,
we wisten wel dat de oogst van
deze akker verloren is," zegt de
39-jarige Peter Bos die aardap-
pele a en spruiten teelt.Ze kun
nen maximaal twee keer 24 uur
onder water staan, en bij ons
heeft dat veel langer geduurd.
Op sommige plekken stond het
water zo hoog dat het mijn laar
zen in gutste." Zijn vader vult
aan: „Ik heb van de week voor
eigen gebruik, een kistje aard
appelen gespit, de beste die ik
kon vinden. Eerst leek het nog
wel wat, maar na een dag of drie
waren ze allemaal verrot. Je
kunt er echt niks meer mee. Ze
kunnen niet eens naar de aard
appelmeelfabriek."
Onkruid
Voor de schade-experts is het ei
genlijk al snel duidelijk. De
schop gaat voor de zekerheid
nog een eindje verderop de klei
in, maar ook daar komt niets
dan rottigheid, pap en pulp naar
boven. „Dit perceel is voor hón
derd procent, dus volledig ver
loren," zegt Rijpkema. „Het is
niets meer waard. Maar dat
hadden we bij de eerste aanblik
al gezien. Je ruikt het en je ziet
het." Het land staat vol met on
kruid, vooral het soort dat welig'
tiert op natte grond.
De onafhankelijke experts zijn
in dienst van het Bureau Cordi-
natie Expertise-organisaties
(BCE), dat weer is ingeschakeld
door Laser, het bureau van het
ministerie van landbouw. Dit
bureau is belast met de uitvoe
ring van de schaderegeling voor
de nieuwe wet Tegemoetkoming
Schade bij Rampen en Zware
Ongevallen. Het gaat daarbij al
leen om niet verzekerbare scha
des. Het rampgebied bestrijkt
vijfenzestig gemeenten. Bij La
sers zijn al ruim duizend
schademeldingsformulieren in
gediend. Gisteren werden de
eerste veertig gedupeerde voor
al agrarische bedrijven bezocht
in de Hoekse Waard, op Voorne-
Putten en Goeree-Overflakkee.
Over de totale omvang van de
schade bij deze ondernemingen
kunnen de experts nog niets
zeggen.
Peter Bos heeft samen met zijn
vader één van de grootste agra
rische bedrijven in de gemeente
Albrandswaard; 29,5 hectare
spruiten en 11 met aardappelen,
verspreid over meerdere perce
len. „Van de aardappelen is niks
meer over. Van de spruiten
schatten we dat minstens twee
derde helemaal kapot is," zegt
de 39-jarige agrariër. „Ik schat
dat we 480.000 gulden schade
hebben. Dat heb ik in ieder ge
val op het meldingsformulier
ingevuld." Uit pure wanhoop
heeft de boer zijn spruitvelden
vorig week nog bemest met
kunstmest. Die noodgreep
mocht niet baten. „Weggegooid
geld," zegt Rijpkema.
T egemoetkoming
Voor de berekening van de tege
moetkoming moeten de experts
zich houden aan door het minis
terie vastgestelde normen en
berekeningen. Voor de vaststel
ling van de schade in de land
bouw gaan de schade-experts
uit van voorlopige normbedra
gen per hectare. Voor aardappe
len, het gewas waar de meeste
schade is geleden, zal dat 8800
gulden zijn. Dat bedrag is geba
seerd op de gemiddelde prijzen
en opbrengsten van de afgelo
pen drie jaar. De experts bepa^
len hoeveel procent van de ge
schatte opbrengst beschadigd
en onbruikbaar is. Per gewas
worden weer andere normbe
dragen gehanteerd. „De staats
secretaris moet deze voorlopige
bedragen nog wel goedkeuren,"
benadrukt Rijpkema. „Dit is
dus allemaal nog niet defini
tief.
De bedoeling is dat door onder
nemers 65 procent van hun
schade vergoed zullen krijgen.
De schade die de ondernemer
zelf draagt, kan nooit hoger zijn
dan tienduizend gulden. Het
drempelbedrag ligt op duizend
gulden. De gedupeerden wor
den door twee schade-experts
bezocht. De bedoeling is dat nog
voor eind van het j aar alles is af
gewikkeld. Wie erg in de proble
men dreigt te komen, kan een
voorschot op de tegemoetko
ming aanvragen.
Peter Bos: „Het is een lastige si
tuatie. Je houdt je eigenlijk .al
leen vast aan die schaderege
ling. Als die er niet was, waren
we failliet gegaan. Je moet hele
maal opnieuw beginnen. Zie
dan maar eens een tweede hypo
theek op je boerderij te krijgen
Maar de grootste klap moet vol
gens Bos nog komen. „Na de
oogstperiode, als er echt niks
binnenkomt, zal ik waarschijn
lijk pas goed beseffen hoe erg
het allemaal is." GPD
Nu bij VS6 Bank:
Hypotheekrente 12 jaar vast.
Kom langs of bel 0800-8182. Of kijk op internet: www.vsb.nl
"5,2% effectief, geldig tot 17 oktober 1998. Rentewijzigingen voorbehouden.
door Hans Leber
Extreme verlegenheid is te
behandelen met een medi
cijn. Binnenkort kunnen artsen
deze 'sociale fobie' bij hun pati
ënten te lijf gaan met Seroxat.
Maar voor blozen en de gewone
verlegenheid blijft deelname in
een zelfhulpgroep van de Ver
eniging van Verlegen Mensen de
beste oplossing.
Een woordvoerder van produ
cent Smithklein Beecham in
Rijswijk ontneemt de 'gewone'
blozer iedere hoop: „Dit medi
cijn is bedoeld voor mensen die
niet gewoon maatschappelijk
kunnen functioneren; mensen
die vermijdingsgedrag vertonen
door hun verlegenheid, we noe
men dat een sociale fobie. Het is
aan de arts om die groep er tus
senuit te plukken
Heilzaam
Net als Engeland,-Portugal en
Roemenië zal ook de Neder
landse overheid binnenkort
vrijwel zeker toestaan dat Se
roxat tegen de sociale fobie ge
bruikt wordt. Tijdens onderzoe
ken is gebleken dat het middel,
dat al tegen angststoornissen en
depressiviteit wordt gebruikt,
ook bij een sociale fobie heil
zaam uitpakt, Het regelt de aan
maak van serotonine in de her
senen, een belangrijke stof die
'prikkels' van de ene naar de an
dere zenuw transporteert.
De Amsterdamse psychiater dr
A van Balkom, werkzaam bij de
vakgroep psychiatrie van de
Vrije Universiteit, beaamt de
werking. ..Patiënten merken na
ongeveer twaalf weken dat ze
minder vermijdingsgedrag ver
tonen, dat ze zelfverzekerder
worden bij sociale contacten.
Het is dan ook goed dat dit me
dicijn beschikbaar komt voor
mensen met een echte psychia
trische stoornis. Niet voor een
beetje verlegenheid. Dat is ge
woon een karaktertrek."
Bij de Vereniging van Verlegen
Mensen (VVM) in IJsselstein is
voorzitster Rian Baremans blij
met het: nieuws over een medi
cijn. „Tuurlijk! Mensen die zo
verlegen zijn dat ze vermij
dingsgedrag vertonen, missen
een hoop in het leven. Van onze
800 leden is dat lang niet de
helft. Ik schat dat van onze zelf
hulpgroepen met 15 tot 20 deel
nemers, gemiddeld misschien
twee of drie voor zo'n medicijn
in aanmerking komen. De rest
moet gewoon keihard aan de so
ciale vaardigheden werken
Baremans schetst het beeld van
de werknemer die door verle
genheid een dag ziek thuis blijft
als een gesprek met de baas op
de agenda staat. „Of iemand die
angstig is voor een verjaardag,
die geen koffie gaat drinken bij
de buurvrouw. Wat is er fijner
voor dit soort mensen dan een
pil waardoor zij zich weer frank
en vrij durven voelen? Niets is zo
erg als met een handrem door
het leven gaan."
Zelfvertrouwen
Dat Seroxat een gevoel van eu
forie bewerkstelligt en voor de
kick gebruikt kan worden,
wordt door de woordvoerder
van de producent tegengespro
ken. „Andere medicijnen heb
ben dat wel. Ons medicijn geeft
wat meer zelfvertrouwen, maar
zorgt niet voor zo veel energie-
dat mensen plotseling alles aan
denken te kunnen en er aan ver
slaafd raken."
GPD
„Ik laat u niet in de steek", zei Tom Poes ongeduldig. „Als een brekel
zijn zin krijgt, gaat hij zichzelf tegenwerken", zegt Kwetal. „En die
kan het weten, want hij heeft een brekelsteen. Ik weet nog niet pre
cies wat dat is. Maar dat kom ik nog wel te weten, wanneer ik een
vergrootglas heb."„Je praat wartaal", zei heer Bommel kribbig. „Ik
kan je niet volgen. Een heer van mijn stand denkt zuiver en logisch
en alleen op die manier kan het brekelvraagsluk worden opgelost!
Eh... Wat zei je over een brekelsteen?"Tom Poes herhaalde geduldig
wat Kwetal hem verteld had, maar heer Ollie begreep er niet veel
van.„Het lijkt mij gebrabbel", mompelde hij. „Dat mannetje is al
oud en praat naar dat het verstand heeft. Hij met zijn denkraam!
Natuurlijk is het toevallig, dat hij ook naar het Savelbos gegaan is.
Cryptogram
Horizontaal:
1Met deze instrumenten zitten ze voor de buis (6); 4. Het strak zetten is een nerveuze toestand (8); 6. Korte
videofilm over een sierspeld (4); 8. Die balk is groter dan een aardappel (4); 9. Bewaarplaats voor Duitse stuff
(6,3).
Verticaal:
1Het contante geld van een glastuinder (3); 2. Vogel met gerimpelde pootjes (5); 3. Stom beest (4); 5. Com
pagnon die zich niet verveelde (6); 6. Die drank werkt verslavend (4); 7. Gewricht ter informatie (4); 8. Roof
dier om te knuffelen (4).
Oplossing
dinsdag
De woorden op de eerste en der
de verticale regel zijn:CREATIEF
en TENTAKEL.
Het sleutelwoord luidt:
GRONDPACHT.
CaTerï ng
RoEiboot
E iNdpunt
AfTappen
ThAiland
InKlaren
EdElvalk
FaLerner
Vooruitzichten
weer
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
53?
max.
13°
15°
14°
14°
min.
10°
10°
11°
11°
wind
NW 4
ZW 4
ZW 5
ZW 5
Zon
Maan
woensd:
onderl!
donderi
op 7.57 j
woensd:
onderS.!
donderd
op 20.51
De schadetaxateurs Hendrik Jan Koetsier (links) en Rinus Dieleman (midden) bekijken in Sommelsdijk de aardappels van boer Arco Ste-
houwer (rechts)foto Robert Vos/ANP
Nautisch bericht
Matige noorden-tot noordoostenwind, 4 Beaufort. Later afne'
naar 3 Beaufort. Het zicht is matig tot goed. Temperatuur kusii.
is 16 graden.
Waterstanden
Maar wat heeft hij daar gevonden! Een steen! Terwijl ik..."„Daar
gaat het nu niet om", zei Tom Poes ongeduldig. „De hoofdzaak is,
dat Brekel onschadelijk gemaakt wordt. En dat kan alleen wanneer
hij zijn zin krijgt. U moet dus vriendschap met hem sluiten."Nu
bleef heer Bommel staan en een toornige uitdrukking verduisterde
zijn gelaat.„Onzin!" riep hij met overslaande stem. „Hoe is het mo
gelijk om vriendschap te sluiten met iemand als Lieven Brekel?"Op
dat moment ritselde het in de struiken en vanachter een woudreus
trad de heer Brekel te voorschijn.„Waarom is dat onzin?" vroeg hij
droevig. „Wat is dat nu toch jammer! Kunnen we dan werkelijk
geen vrienden zijn? Dag en nacht ben ik bezig om lichtpuntjes te
verspreiden. Ik bedoel het toch goed?"
WOENSDAG
Hoog water
Laag wate
7 OKTOBER
uur
cm uur
cm
uur
cm gur
Vlissingen
03.28
288 15.47
280
09.57
200 22.21
Terneuzen
03.48
315 16.08
307
10.27
212 22.56
Bath
04.51
362 17.12
350
11.34
234
Roompot Buiten
03.20
225 15.40
214
09.35
132 22.05
Zierikzee
05.25
189 17.35
176
11.00
121 23.25
Stellendam Buiten
04.00
220 16.20
203
09.30
076 21.55
Wemeldinge
05.15
218 17.30
209
11.10
139 23.35
Philipsdam West
05.55
197 16.40
185
11.10
131 23.33
DONDERDAG
Hoog water
Laag wate
8 OKTOBER
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
Vlissingen
04.11
28616.31
280
10.43
20 1 2310
Terneuzen
04.31
311 16.51
307
11.13
213 23.35
Bath
05.36
358 17.56
349
00.04
266 12.11
Roompot Buiten
04.05
221 16.20
215
10.15
132 22.45
Zierikzee
06.10
185 18.25
178
11.40
122
Stellendam Buiten
04.40
21817.00
205
10.10
076 22.40
Wemeldinge
06.00
214 18.15
210
11.50
140
Philipsdam West
06.40
195 17.25
186
11.55
131
LL
H Hogedaikgebied
O
lichte sneeuw
ffc- matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
V» 1
Europa:Zeer nat
Hans Belterman
Schorseneren met roereieren
Ooit werden ze 'armelui's asperges' genoemd. Tegenwoordig worden
ze in de meest vooraanstaande restaurants in ons land als een deli
catesse beschouwd.
Echt populair zijn ze nooit geweest en dat heeft niets met de smaak te
maken maar wel met het schoonmaken van de schorseneren. Het was
een vervelend werkje waar je erg smerige handen van kreeg.
Wanneer je echter de schorseneren eerst een klein half uurtje kookt dan
kun je de huid er gemakkelijk van af trekken zonder dat je je handen vuil
maakt.
Voor 4 personen:
1.25 kg schorseneren; 60 gram boter; 25 gram bloem, gezeefd; ca. 2.5 dl
melk; 50 gram geraspte belegen Goudse kaas; zout, witte peper uit de
molen; snufje nootmuscaat; 6 eieren.
Boen de schorseneren onder stromend koud water schoon. Leg ze in een
pan en schenk er zoveel kokend water bij tot ze royaal onder liggen. Laat
de schorseneren 20 a 25 minuten koken. Stort ze daarna op een vergiet
en laat ze tot lauwwarm afkoelen. Trek hierna de huid van de schorsene
ren af. Snijd ze in stukjes van ca. 5 centimeter en leg ze, om het verkleu
ren tegen te gaan, onmiddellijk in koud water. Zet de stukjes opnieuw op
met ruim kokend water waaraan wat zout is toegevoegd. Kook de schor
seneren in ca. 20 25 minuten zacht en gaar.
Laat 30 gram boter in een reeds verhit pannetje smelten. Wacht tot het
schuim van de boter begint weg te trekken. Roer de gezeefde bloem er
door en blijf zolang roeren tot een vrij gladde massa is verkregen.
Schenk de melk er bij en blijf zolang roeren tot een licht gebonden saus
is verkregen. Laat de saus 8 minuten zachtjes sudderen. Roer de kaas er
door en breng de saus op smaak met wat zout, peper en nootmuscaat.
Houd de saus warm.
Breek de eieren in een kom. Houd 1 eierdooier apart. Klop de rest los en
voeg er een scheutje (enkele eetlepels) melk en wat zout en peper aan
toe. Laat de rest van de boter in een reeds verhitte koekenpan smelten.
Schenk de eieren er bij en blijf alles zolang roeren en omscheppen tot de
eieren voldoende zijn gestold.
Laat de schorseneren na het koken goed uitlekken. Leg ze in het midden
van een voorverwarmde schaal. Klop de achtergehouden eierdooier snel
door de hete saus. Schenk de saus over de schorseneren. Schep de
roereieren rondom het gerecht.
Tip: met een klontje boter omgeschudde en met fijngehakte peterselie
bestrooide aardappeltjes smaken er evenals enkele plakken gekookte
ham goed bij.
H ij" 0
a r 3o" o
23 VERWACHTING VOOR WOENSDAGMIDDAG 7 OKTOgj
Zeer veel neerslag wordt verwacht in het grensgebied van Ital
Slovenië en oostenrijk. Dit wordt veroorzaakt door een storint
vanuit Zuid-Frankrijk naar het noorden trekt. Aan de oostkant
deze depressie trekt een groot gebied met bewolking en rege'
naar het noorden. Waar dit gebied tegen de'alpen omhoogge
stuwd wordt, valt de meeste neerslag. De storing zorgt ookm
rest van het Alpengebied, de Benelux, Denemarken en Duitsi
voor regen. In het midden en zuiden van Italië en voormalig-*
osiavië zorgt een koufront voor regen- en onweersbuien.
Ten noorden van de Alpen ligt de temperatuur tussen de 100
15 graden. Aan de zuidkant loopt het kwik op tot ruim bovend
20 graden. Alleen in het uiterste zuidwesten en zuidoostenvï
Europa speelt de zon een hoofdrol en komt de temperatuurt
boven de 25 graden uit. Zonnig is het ook in de buurt van eer'
gedrukgebied in het noordoosten van Europa. Vooral de Bal»
Staten en delen van Rusland profiteren daarvan. Elders inSc»
naviè en Rusland schijnt af en toe de zon en blijft het overwe?
droog. Alleen langs de westkust en in het uiterste noordenk?
bui vallen, in het noorden zelfs met sneeuw. De Britse eiland
hebben een overwegend droge dag met af en toe zon.
Zeeland: Herfst
Het kille najaarsweer van de afgelo- Door: Gerald van dei:
pen tijd lijkt aan een einde te komen.
De oostelijke stroming die verantwoordelijk was voor een aar
van koude continentale lucht, draait de komende dagen
naar meer westelijke richting. Voordat de lucht Nederland ber
strijkt ze eerst over het nog relatief warme zeewater. Echter,
achtig blijft het wel. Elke dag is er wel kans op een periode mei-
gen of enkele buien. Met name in het weekeinde kan ook dei
af en toe flink uit de slof schieten. Vandaag blijft de bewolking
overheersen. Terwijl in het noorden en noordoosten van hetla
af en toe regen kan vallen, blijft het in de provincie Zeeland ov?
wegend droog. Wel is de bewolking dik genoeg om af en toe»
drup loste laten. Door het gebrek aan zonneschijn blijft bover;
de temperatuur onder de maat. In combinatie met de matiger;
den-tot noordoostenwind wordt het niet veel warmer dan een
graad of 13. In de loop van komende nacht trekt een regengebi-
de regio binnen. Door de
overvloed van de bewolking
kan het niet veel verder af-
koelen dan 10 graden. Geen zon fl|
Morgen lijkt dan een bewolk- NO 5 lij
te en regenachtige dag te
wo rd e nE r sta at d a n ec hte r vJÜlJ] J j
wel minder wind die overi- j
gens geleidelijk krimpt naar NO 5 f~--r - ij
noordwest. Opnieuw wordt J-,
het circa 13 graden. sjM LajITTi2°!~TjT
Na donderdag draait de wind ®*li§ J 7: jjgj 1
naar zuidwestelijke richting TVlkÉ
en kunnen hier nog een aan- 3 0l3°[V-
tal graden bij komen. IlO°r^" V
De herfst blijftwel prominent |t ~I§8L<,_/, "^jff
aanwezig. Van tijd tot tijd val- u -J4hjJ
ten er buien,in het weekend M
zeltS mogelijk gepaard met Minimumtemperatuur voor de komende nachl g
