Elke hint tot contact
genadeloos afgekapt
Musical-regisseur brengt
operette onder jongeren
Kloppend Hart van Vlissingen
Sim Bolus
Poppentheater Sim Bolus speelt de voorstel
ling Opa's geheim.
Het verhaal gaat over opa Bram die in een piep
klein béjaardenhuisje woont. Zijn vrouw Marie
is er niet meer, maar elke dag komt Freekje, z'n
kleinzoon op bezoek en samen hebben ze veel
pret. Bij het bekijken van foto's van vroeger ont
dekt Freekje opa's geheim... De rol van opa
wordt gespeeld door Hans van der Haar, die te
vens de poppen manipuleert. Elles Punt deed
de regie. Voor volwassenen en kinderen vanaf
5 jaar.
wo. Eigen theater in Ambachtscentrum,
Goes, 15.00 uur
Hamerliefde
De schrijvers Ronald Giphart en Joost Zwager
man brengen het programma Hamerliefde.
Het duo zorgt tijdens deze 'voorleesavond op
niveau' voor messcherpe taalvondsten, harts
tochtelijke poëzie en hilarische en ontroerende
verhalen.
do. Arsenaaltheater, Vlissingen, 20.15 uur
Masterclass
Sigrid Koetse speelt in de voorstelling Master
class de operadiva Maria Callas.
Toneelgroep Amsterdam brengt dit integere
en ontroerende toneelstuk met zang en dans
van Terence McNaily in een vertaling van Coot
van Doesburgh. De voorstelling is gebaseerd
op de masterclasses die Maria Callas in de
herfst van haar carrière gaf aan de Juilliard
School New York. Drie studenten worden ge
confronteerd met hun muzikale tekortkomin
gen en de opvattingen van hun lerares. De re
gie was in handen van Gijs de Lange.
do. Schouwburg De Maagd, Bergen op Zoom,
20.15 uur
Kleine Leeuwen
De Kleine Leeuwen is een acrobaten- en kung
fu-ensemble uit China.
Het gezelschap komt uit de provincie Shaanxi,
die bekend staat als de bakermat van de Chine
se cultuur, die ook de zeer speciale acrobatiek-
traditïe voortbracht'. Het ensemble heeft meer
dan honderd nummers op het repertoire staan.
Het optreden wordt ondersteund dooreen live-
orkest met authentieke Chinese instrumenten.
vr. Theater Mondragon, Zierikzee, 20.00 uur
The Fall
The Fall is een choreografie van Truus Bronk-
horst en Marien Jongewaard.
Deze dynamische voorstelling gaat over man-
nengedrag en mannenemaneipatie, met sub
tiele verwijzingen naar eerder werk van Truus
Bronkhorst. De acht dansers voeren een haast
magisch-ritische dans op, erotisch en explo
sief. The Fall wordt wel gezien als één van de
belangrijkste dansdocumenten van de jaren
negentig.
Zie ook elders in deze bijlage.
vr. 't Beest, Goes, 20.30 uur
Joop Visser
Voor het eerst sinds 1985 is Joop Visser weer
eens op Tholen te beluisteren.
Met zijn karakteristieke, schalks-norse stem
brengt Visser zijn geestige en kritische liedjes.
za. 't Ouwe Raedhuus, Poortvliet, 20.15 uur
Operette
De Hoofdstad Operette brengt de voórstelling
Das Land des Lachelns.
Deze operette, op muziek van Franz Lehar, ver
telt het liefdesverhaal van de Europese Lisa en
de Chinese prins Sou-Chong. Ondanks hun
sterke gevoelens voor elkaar zijn de culturele
verschillen zo groot door de liefde niet over
brugd kunnen worden. Bekende liederen zijn
Dein ist mein ganzes Herz en Immer nur La-
cheln. Jochen Gnauert deed de regie en de mu
zikale leiding berust bij Gottfried Stohr.
Zie ook elders op deze pagina.
za. Schouwburg De Maagd, Bergen op Zoom,
20.15 uur
Ockham's Scheermes
Bij de Zeeuwse Komedie gaat de voorstelling
Ockham's Scheermes in première.
Dit toneelstuk van TitusTiel Groenestege en
Han Romer handelt óver de ouder-kind-relatie.
Wat de ene generatie zelf heeft moeten onder
gaan van ouderlijke zijde, speelt in een andere
vorm weer door in de relatie tot de eigen kinde
ren. In deze voorstelling zijn vader en zoon, ge
speeld door Ron Thiry en Henk Geelhoed, con
fronterend aanwezig. De regie was in handen
van Katinka van den Dool.
Zie ook elders op deze pagina.
za. Vestzaktheater, Vlissingen, 20.30 uur
Bommel
Opus One brengt een voorstelling met Ollie B.
Bommel en Tom Poes.
De voorstelling De Trullenhoedster, naar een
verhaal van Marien Toonder, bestaat uit een
mix van dans, muziek, mime en zang. John
Yost bewerkte het verhaal - een persoonlijke
keuze van Toonder - en deed tevens de regie.
Frans Schraven ontwierp de choreografie, Ton
Scherpenzeel componeerde de muziek en Coot
van Doesburgh schreef de liedteksten. Voor ie
dereen vanaf 8 jaar.
zo. Theater Mondragon, Zierikzee, 15.00 uur
De dag
Toneelgroep De Appel speelt De dag, de moe
der van de nacht.
Schrijver Lars Norén schetst in dit toneelstuk
een genadeloos beeld van wanhopig en mach
teloos naartoenadering zoekende mensen.
Centraal in het drama staat de hotelhouder
Martin. Het stuk, in de vertaling van Karst
Woudstra, wordt gespeeld door Eric Schnei
der, Christine Ewert, Reinout Bussemaker en
Marcel Ott. De regie was in handen van Aram
Adriaanse.
Zie ook de voorpagina van deze bijlage.
di. Stadsschouwburg, Middelburg, 20.00 uur
Boudewijn Büch
'Hoe word ik schrijver? Een Cursus' heet het
nieuwe theaterprogramma van Boudewijn
Büch.
Hij geeft hierin adviezen, vertelt over collega-
-schrijvers met wie hij ruzie heeft gehad en
maakt overduidelijk dat het schrijven van een
boek een uitermate nare klus is.
di. Zuidlandtheater, Terneuzen, 20.00 uur
Henk Geelhoed en Ron Thiry spelen in het toneelstuk
Ockham's scheermes eikaars ouders. Thiry is de vader die
niet kan communiceren met zijn zoon, gespeeld door Geel
hoed. Maar de laatste speelt een dubbelrol, want hij is in
het stuk ook even de grootmoeder. Geelhoed:Ockham's
scheermes gaat erover dat je naar je vader en moeder toe
moet kunnen stappen met de vraag: 'Houden jullie van
me?' En dat ze zeggen: 'Ja, we houden van je'. Maar het
lukt de personages in dit toneelstuk voor geen meter om
dat uit te spreken."
door Ernst Jan Rozendaal
In Kees de Jongenwaar
schijnlijk de succesvolste pro
ductie die de Zeeuwse Kome
die ooit op de planken bracht,
waren ze ook vader en zoon.
Misschien is het daarom dat
Geelhoed meteen aan Ron
Thiry dacht toen hij de toneel
tekst van Titus Tiel Groeneste
ge en Han Römer las.
„Ik volg een opleiding voor
middenkader-regisseur bij
theaterschool De Ambitie in
Middelburg. ïk was op zoek
naar een stuk om te regisseren
en ik had Ockham's scheermes
in mijn achterhoofd zitten. Ik
herinnerde me dat het ooit in
Vlissingen was opgevoerd en
dat het volgens iedereen zo
mooi was geweest. Ik ben het
gaan lezen en ik dacht meteen:
'Dit hoef ik niet te regisseren.
Hierin wil ik zelf spelen.Als ik
toneelstukken lees, zie ik ook
meteen de poppetjes erbij.
'Ken ik iemand die de vader
kan spelen?', dacht ik. Ik zag
onmiddellijk Ron Thiry voor
me.
Behalve een goede acteur is hij
trouwens ook een ontzettend
aardige man om mee te wer
ken. Dat speelde ook mee."
Katinka van den Dool werd
bereid gevonden de regie voor
haar rekening te nemen. Za
terdag gaat Ockham's scheer
mes in première in het Vest
zaktheater in Vlissingen.
Heel helder
Het was in de eerste plaats het
taalgebruik in Ockham's
scheermes, waarvan Geelhoed
zo onder de indruk was. „Het is
mooi, heel helder geschreven",
vertelt hij„Het taalgebruik is
heel achteloos. Vaak is dat in
de communicatie tussen men
sen natuurlijk ook het geval,
terwijl mensen toch wel dege
lijk iets zeggen om wat voor el
kaar te krijgen. In dit stuksluit
de vader zich af voor de toena
deringspogingen van zijn
zoon. Ik denk dat mensen zich
daarmee wel kunnen identifi
ceren. Iedereen krijgt daar als
kind wel eens mee te maken. Er
is duidelijk een band, maar die
twee mannen krijgen het niet
over hun lippen om te zeggen
dat ze van elkaar houden. Dat
merk je dus op een andere ma
nier in wat ze zeggen en doen.
Volgens Geelhoed is Ockham's
scheermes geen dramatisch
stuk. „Het is eerder caba
retesk. De toon is luchtig, de
teksten zitten niet boordevol
ellende. Integendeel, er valt
veel te lachen. Toch is de tra
giek van het stuk natuurlijk
dat de vader elke poging tot
echt contact afkapt"
Boodschap
„Ik vraag me wel eens af bij to
neelstukken: 'Zit er nou een
boodschap in of niet?' Dat is
hier wel het geval. Het publiek
wordt met dit toneelstuk een
spiegel voorgehouden. Kom
maar kijken hoe deze vader en
zoon het er van af brengen en
doe daar je voordeel mee, zou
ik zeggen. Vaak is theater een
uitvergroting van de werke
lijkheid, maar bij Ockham's
scheermes niet. We laten zien
wat er dagelijks gebeurt."
„Het zou mooi zijn als een va
der en een zoon samen deze
voorstelling bezoeken en na
afloop in het café gaan zitten
en zeggen: 'Hoe zit het nou met
ons?' Dat het misschien een
aanleiding is om dingen tussen
ouders en kinderen helder te
krijgen. Dat ze niet tot het
laatste moment wachten zodat
er vlak voor het afscheid nog
even het een en ander gezegd
moet worden. Maar voor een
acteur staat zo'n boodschap
niet voorop. Voor ons is het
vooral boeiend om deze thea
terfiguren op het podium neer
te zetten. Als er dan nog iets
extra's gebeurt, is dat mooi
meegenomen."
Veilig gevoel
Geelhoed is zeer te spreken
over de regie van Van den
Dool. Ze weet zeer goed de es
sentie van een stuk te vatten en
stelt acteurs om hun gemak,
vindt hij. „Zij kan goed analy
seren waarom je iets moet
doen op het toneel en waarom
je iets moet zeggen. Maar ze
kan ook aangeven waarom je
eèn hoop dingen juist niet
moet doen. Verder geeft ze ac
teurs een veilig gevoel op het
podium. Dit stuk heeft ze in
een mooie mise en scène ver
pakt. Ik wil niet te veel ver-
klappen, maar in het decor
Henk Geelhoed (I) en Ron Thiry zijn de spelers in de productie 'Ockham's scheermes'vai
Zeeuwse Komedie. foto Marga Hellend',
komt tot uitdrukking dat het
verleden van de personages als
het zwaard van Damocles bo
ven hun hoofd hangt."
De acteurs van de Zeeuwse
Komedie voelen geen extra
druk voor de eerste voorstel
ling na het ongekende succes
van Kees de Jongen. Geelhoed
niet, tenminste. „Met Kees de-
Jongen had ik persoonlijk het
idee dat we ons moestén be wij -
zen. De toekomst van de
Zeeuwse Komedie hing er van
af. We moesten uit het Vest
zaktheater en een alternatief
was er nog niet. Dat moesten
we bevechten met een met een
ontzettend goede voorstelling,
vond ik. Dat was spannend.
Nu weten we dat de Zeeuwse
Komedie een plek houdt in
Vlissingen, in de Willem III-
kazeme. Dus is Ockham's
scheermes weer een gewone
voorstelling. Dat betekent nog
steeds dat het van topniveau
moet zijn, alleen word ik er
niet zenuwachtig van. Ik!
me van die hoge yerwachï
gen losmaken."
Ockham 's scheer mes it,
de Zeeuwse Komedie,
Vestzaktheater in Vlissl
gen.Za 10, 17,24,31 ah
ber, 7,14,21,28 no vent
Aanvang: 20.30 uur. Mi
nees: zo 1, 15,29 nov, li
woensdag 7 oktober 1998
Immer nur lacheln, altijd maar glimlachen'. En nooit even
het kleinste stukje emotie laten zien.... De Chinese prins
heeft het er maar moeilijk mee. Heeft zijn Weense bruid
hem verlaten, kan hij zich niet eens lekker laten gaan. Mi
nutieus zet regisseur Jochen Gnauert met de Canadese te
nor Dan Chamandy deze beroemde tragische aria uit 'Das
Land des Lachelns' neer. Nee, hier komt geen zanger het
podium op die vervolgens met los gebaar zijn lied de zaal
in zingt. Die manier van operette maken is wat Gnauert
betreft voorbij. Want operette is meer dan een Land des
Lachelns. Theater dat de moeite waard is, ook voor de ko
mende generaties, vindt hij.
door Hans Visser
„Ik wil met de operette een
jong publiek boeien", zegt de
35-jarige regisseur Jochen
Gnauert. „Ik wil het genre red
den voor mijn generatie.In
Duitsland maakte hij naam
met tal van opmerkelijke thea
terproducties. Zijn jongste
was de musical The Rocky
Horror Show. In de productie
Das Land des Lachelns van
Franz Lehar, uitgevoerd dooi
de Hoofdstad Operet
te, wil hij laten zien
dat operette nog lang
geen achterhaalde
vorm van theater is.
Integendeel. Trou
wens, de gemiddelde
leeftijd van de .solis
ten komt niet boven
de 35 uit.
,Ik houd van operette
en het zou zonde zijn
als het genre zou uit
sterven. Daarom wil
ik de operette redden
voor de jeugd, een
nieuwe generatie.
Maar dat betekent
wel dat je er op een
ander manier naar
moet durven kijken.
Je moet proberen de
sterke kanten van het
genre naar voren te
halen. Want die zijn
er. Natuurlijk, je
moet er geen hiphop
van willen maken.
Maar het is wel zaak
dat je probeert te ap
pelleren aan de
smaak van een jong
publiek.
„Operette is in wezen
iets onzinnigs. Het
heeft niets met de
realiteit te maken.
Maar juist daarin
schuilen voor ons als theater
makers grote mogelijkheden
om amusement van het hoog
ste niveau te scheppen. Maar
het gekke is dat er in Duitsland
nogal serieus over wordt ge
daan."
„Ik ben gek op onzinnige din
gen, Monty Python's Flying
Circus bij voorbeeld. En slap
stick. Dat gebruik ik graag in
mijn voorstellingen. Daarom
is het soms jammer dat ik
meestal moet werken in een
land waar ze alles zo ernstig
opvatten. Hoe liefdeloos
wordt bij ons operette ge
maakt, terwijl ik me juist
daarin zo goed kan uitleven. Je
hoeft niet altijd louter tralala
te brengenmaar tochIn Ne
derland is dat heel anders."
Onsterfelijk
Das Land des Lachelns vertelt
het verhaal van de Chinese
prins Sou-Chong. Lehar
schreef die rol indertijd, als
was het maatwerk, op de stem
Acteur Bert Simhoffer speelt oom Tschang in
Lehar's operette Das Land des Lachelns, dat
door de Hoofdstad Operette wordt uitgevoerd.
foto Phil Nijhuis
van zijn goede vriend Richard
Tauber. Het lied Dein ist mein
ganzes Herz in die operette
maakte de tenor onsterfelijk.
Sou-Chong wordt als gezant
in Wenen verliefd op de Oos
tenrijkse Lisa, met wie hij
trouwt en die hem volgt naar
Peking als hij wordt terugge
roepen. Maar in China ont
staan er problemen, als blijkt
dat hij het aan zijn stand ver
plicht is er nog een aantal an
dere vrouwen op na te houden.
Een mooi thema, zo'n botsing
tussen twee culturen. Maar
Gnauert prikt daar snel door
heen.
„Das Land des Lachelns heeft
in wezen niets met China te
maken. Het had overal kunnen
spelen. Lehar misbruikt die
wex-eld louter als excuus om
exotisch getinte muziek te
kunnen schrijven. Op zich niet
zo bijzonder, want toen Mo
zart Die Entführung aus dem
Serail schreef was het mode
om allerlei Turkse elementen
in opera's te verwerken."
„Maar het verhaal dat Lehar
vertelt kun je nu, in deze tijd
met zo veel huwelijken tussen
mensen uit andere culturen,
niet verkopen.
Paplepel
Gnauert kreeg de operette niet
echt met de paplepel ingego
ten. Hij studeerde muziekwe
tenschap, waarbij hij zich
specialiseerde in het Duitse
muziekleven tijdens het Derde
Rijk. Later, toen hij als student
assisteerde bij het regisseren
aan het Münchener Gratner-
platz Theater, leerde
hij de artistieke moge
lijkheden van de musi
cal en operette kennen.
Daar ook zag hij de
moge li j kheden van het
combineren van diver
se theaterdiciplines.
Zo staat hij nu te regis
seren met de Britse
choreografe Donna
Perilli onafscheidelijk
aan zijn zijde. Want
ook voor de zangers is
beweging in deze pro
ductie van groot be
lang. „Donna komt uit
Engeland, maar werkt
in Duitsland veel voor
de grote operahuizen,
waar ze vaak heel ei
genzinnige balletten
ontwerpt."
Twee jaar lang dacht
Gnauert na over een
manier waarop hij van
Das Land des La
chelns een geloof
waardige, bij de 21ste
eeuw passende voor
stelling zou kunnen
maken.
Uiteindelijk bedacht
hij een aantal theater
geesten, die de perso
nages besturen. Zij
kunnen ze laten opko
men en weer van het
toneel doen verdwijnen. On
begrijpelijk, onzinnig oprette-
gedrag van allerlei personages
krijgt aldus achtergrond.
Vol liefde
„We spelen met het genre.
Maar we gaan daar ook vol
liefde mee om. Bijvoorbeeld:
een mooie aria die niet logisch
past in het verhaal, kun je dan
toch op een komische manier
proberen te gebruiken. En
waar Das Land des Lachelns
in wezen een tragisch slot
heeft, kunnen we daar dan
toch een komische draai aan
geven. Maar dat lukt alleen
met eenijzersterke rolbezet
ting, met mensen die goed
kunnen zingen en acteren. De
dialogen moeten kracht heb
ben als bij een goed toneelstuk.
Elk woord telt enheeft iets met
een ander woord te maken."
Zaterdag 10 oktober
Stadsschouwburg De
Maagd, Bergen op Zoom,
20.15 uur.
Zaterdag 21 november
Zuidlandtheater, Terneu
zen en op 6 en 7 april in de
Stadsschouwburg in Mid
delburg.
Regisseur Jochen Gnauert van de Hoofdstad Operette.
Brasserie 't Hart van Vlissingen onderscheidt zich op verscheidene
punten van soortgelijke restaurants. Bij het binnenkomen valt me
al een attribuut op dat vragen oproept. Het is een theepot die niet
zoals je zou verwachten rechtop staat, maar op z'n kant ligt. Uitba
ter Johan Landsbergen geeft desgevraagd uitleg.
door Rien van Reems
De liggende theepot is zijn eigen
ontwerp. Wanneer je de theepot
rechtop zet dan zie j e.onder het dek
sel een schuin geplaatst, geperfo
reerd aardewerken schot. Dat
werkt als een zeef die de theeblade
ren tegenhoudt zodra je de theepot
kantelt in een liggende positie.
Doordat de theebladeren droog ko
men te liggen blijft de thee net zo
licht van kleur als u hem wilt heb
ben,
De theepot is tekenend voor de cre
ativiteit van de eigenaar van 't Hart
van Vlissingen die ook van de kaart
van zijn restau rant iets bijzonders
maakte. Nergens bijvoorbeeld
kwam ik ooit een gerecht tegen als
gebakken zandhaai (ƒ26,50) en ook
het oud-hollands draadjesvlees
met Amsterdamse uitjes getuigt
van een gevoel voor het ongewone.
Zandhaai is een produkt dat als bij
vangst van de Zeeuwse vissers
zelden een keuken zal halen. Ten
onrechte want het is een smakelijke
vis, mits goed klaargemaakt. Het
vlees is stevig en wordt door de kok
van 't Hart van Vlissingen stevig ge
kruid.
Pittig
Dat laatste is ook het geval met
mijn oud-hollands draadjesvlees
(ƒ27,50), een lekker gaai-gestoofd
Brasserie en Fonduerestaurant 't
Hart van Vlissingen
Aagje Dekenstraat 3 (Scheldeplein)
4381 RM Vlissingen
Tel. 0118-411560
I Fax. 0118-416099
Geen sluitingsdag
Keuken geopend van 12.00 tot
21.00 uur, 's zondags vanaf 16.00
uur
Creditcards: Eurocard en Visa
Rolstoel: even melden bij
reserveren
Kinderen: kroket, frikandel en saté
met, maar ook halve spare rib
In weekend reserveren geadviseerd
sueadèlapje, een pittig potje waar
in de zachtzure gele uitjes mooi sa
mengaan met het gepeperde vlees.
Ik krijg er de laatste rabarbercom-
pote van het seizoen bij en die zal nu
wel zijn vervangen door een andere
veiTassende garnituur.
Johan Landsbergen streeft er naar
de garnituren van op de kaart blij
vende succesgerechten regelmatig
te vernieuwen, 't Hart van Vlissin
gen heef tin de paar jaar van zijn be
staan een vaste gastenbestand ge
kregen dat zulke aanpassingen
waardeert.
't Hart van Vlissingen heeft een uit
gebreide kaart met vooral veel vis
gerechten. Vooral de Zeeuwse
specialiteiten zijn populair: Wilde
oesters van 11,25 voor drie tot
ƒ32,50 voor een dozijn, Zeeuwse
hangcultuurm osselen (ƒ28,50),
vers gekookte Oosterscheldekreef t
van 3 00 gram 37,5 0) en de Verse
Kreef tensoep met een tipje cognac
10,50) die ik mijnals voorgerecht
goed laat smaken. Er staan maar
liefst nog zes soepen op de kaart,
van ƒ7,00 tot ƒ8,50, waaronder een
smakelij ke Zeeuwse vissoep en een
pittige pepersoep.
Onder de koude voorgerechten (van
ƒ12,50 tot ƒ20,50) verscheidene sa
lades en bij de zes warme voorge-
rechten (van ƒ1350 tot 1850) als
duurste bijvoorbeeld warm ge
rookte zalm met bieslookmayonai
se.
Behalve de reeds geprezen zand
haai zie ik bij de visgerechten slip
tongetjes voor 24,50, een Vispotje
uit de oven 26 ,50) en gegrilde
scampi's, zes negen of twaalf voor
ƒ23,00 tot ƒ35,00.
De gast kan bij 't Hart van Vlissin
gen onbeperkt spate ribs eten voor
ƒ27,50 maar ook een vegetarische
schotel krijgen bestaande
uit diverse gebakken groentes in
een tomatencoulis, gepaneerd en
even gegratineerd in de oven voor
ƒ17,50.
Steengrillen of gourmetten kost
ƒ34,50 en een specialiteit is de
'overheerlijke oerham', een eenper
soons beenhammetje voor ƒ26,50. -
Ik neem als nagerecht ijs met verse
vruchten en slagroom (ƒ10,50),
simpel en puur en lekker fris.
