Nederland vergeven van de asbest
PZC
PZC feiten en meningen
Crisis economie
Rusland deert
buurlanden niet
Lerarenopleiding hbo kan weg
Franz Josef Strauss
was politicus die met
vuist op tafel sloeg
Advocaat Bob Ruers hielp al meer dan zevenhonderd slachtoffers
3 oktober 1948
T Tet heeft de Socialisti-
n sche Partij SP) jaren
van strijd gekost. Maar
medio 1999 komt het er
dan: het Instituut Asbest
slachtoffers. De instelling
zal standaard 90.000 gul
den aan smartengeld
uitkeren. Dat bespaart
patiënten van longvlies-
kanker, een inogelijk ge
volg van het in aanraking
komen met asbest, de lij
densweg van een proces.
Bob Ruersdé 'asbest-ad-
vocaat' in Nederland en
SP-senator, is trots op de
ze 'overwinning'
zaterdag 3 oktober 1998
door Raymond Peil
Ondanks de diepe recessie in
Rusland gaat hel de voor
malige Oostbloklanden en ex-
staten van de Sovjetunie al een
paar jaar voor de wind. „Uiter
aard zijn wij bezorgd over de fi
nanciële turbulentie in de we
reld, die ook deze landen kan
raken, maar eigenlijk zijn de
ontwikkelingen helemaal niet
zo slecht, integendeel."
Dat zegt Johannes Linn, vice-
president van de Wereldbank
voor Oóst-Europa en Centraal-
Azië, die 24 landen onder zijn
hoede heeft. Vooral landen die
op termijn lid van de Europese
Unie hopen te worden, hebben
al zulke sterke economische
banden met West- en Midden-
Europa aangeknoopt dat de
Russische catastrofe hen niet
raakt.
Linn somt op dat Estland, Li
touwen, Letland, Polen, Tsje
chië, Slowakije Hongarije en
Slovenië het 'eigenlijk heel goed
hebben gedaan'. „Ze hebben de
crises in Azië en Rusland uitste
kend doorstaan. De economi
sche groei bedroeg van 1995 tot
1998 gemiddeld 5,3 procent.
Voor dit jaar rekenen we op 4,5
procent."
Hyperinflatie
De hyperinflatie in een groot
deel van deze landen is, dankzij
ingrijpende hervormingen,
drastisch afgenomen, van 150
procent (prijzen worden in een
jaar tijd anderhalf keer zo hoog)
naar ongeveer tien procent. Er
komen behoorlijk wat buiten
landse investeringen binnen,
(8,4 miljard dollar per jaar). De
rente is door de internationale
woelingen gestegen, maar niet
blijft 'zeer redelijk'.
Turkije doet het, volgens Linn,
ongeveer even goed. Alleen Bul
garije en Roemenië kampen met
wat tegenslagen.
De Bulgaren hebben een soort
grote schoonmaak moeten hou
den, onder aanvoering van het
Internationaal Monetair Fonds,
in het bankwezen. Terwijl de
Roemenen door politiek rumoer
de zaak het land onvoldoende
op de rails hebben kunnen kt
gen.
In Centraal-Azië en de Kaul
sus meldt Linn „drie jaren y,
gemiddeld vijf procent gro
vooral in landen waar hen:
mingen gedegen worden aanj
pakt."
Armenië, Georgië, Kazachsft
Kirgizië en Azerbeidzjan pro
teren daarbij onder meer van.
miljard dollar steun die de
reldbank - deels via haar zusti
voor achtergebleven lander
dit jaar hebben toegezegd,
Op goede spoor
Ondanks recente oorlogen cc
stateert de Wereldbank datB;
nië en Tadzjikistan op het go-
spoor zitten.
,Het ziet er goed uitIn Bosnt
er na twee jaar van goede ge.
sprake van aanzienlijk verbe
ring in de economie en - hoi
we - politieke stabiliteit. K
wel je aan Albanië kunt z>
kan dat soms van zeer kc
duur zijn", aldus Linn, die v,-
dit land nu even een uitzon;
ring moet maken.
Oekraïne
Het zwaarst getroffen door
Russische problemen wordt
Oekraïne, waar ook de sch-
gedaalde olie- en grondstoffi
prijzen hard aankomen. „He
in de Oekraïne wat minder d
matisch", aldus de Wereldhaf
manager.
„De schulden zijn lager en di
nanciële turbulentie raakt, i
land niet zo ernstig als Ruste-
Mogelijk groeit de econco
zelfs dit jaar. De financiële!
eenstorting van Rusland is -
bespaard gebleven. Maar ze;
nog niet boven Jan."
Linn meent dat de gevolgenii
de Russische crisis voor,
meeste van 'zijn' landen
perkt maar beheersbaar i)
„Hier en daar loopt de hai]
terug, onder meer in Arme;
Georgië en Kirgizië. Kaza;j
tan en Azerb eidz j an hebben 1
van de gedaalde olieprijs. N(
als de West-Europese econix
gezond blijft en men tijdigic
geert op de nieuwe ontwikte
gen blijft Rusland in Oost-I
ropa en Centraal-Azië verred
het moeilijkste probleem."C<
door Marcel van Silfhout
Het ergste geval? Bob Ruers
hoeft maar even na te den
ken. „Dat was vorig jaar. Een
man van 32 jaar, in de Achter
hoek. Hij had nooit met asbest
gewerkt, maar was besmet ge
raakt door de kleding van zijn
vader. Ik leerde hem kennen
toen hij nog gezond was. Hij en
zijn vrouw hadden net besloten
te trouwen en waren een prach
tig huis aan het bouwen. Op de
dag dat het huwelijk was ge
pland, werd hij begraven."
Er volgt een korte stilte. „Maar
alle gevallen zijn vreselijk.
Longvlieskanker betekent een
complete aftakeling van de
mens. Iemand die 80 kilo woog,
komt uiteindelijk op de helft. Of
er is ineens een vochtophoping
van 3 liter. Je hoeft het maar één
of twee keer meegemaakt te
hebben om te weten hoe erg het
is."
De machteloosheid is groot. „Je
kunt er niets aan doen. Als de
diagnose is gesteld, duurt het
meestal nog geen jaar of je bent
dood. Ik kende iemand die al
binnen drie maanden stierf. Het
gebeurt ook ineens. Alsof er een
knop omgaat. De ene dag ben je
nog kerngezond, de volgende is
er benauwdheid, gehoest en die
ondraaglijke pijn.
Afgelopen week nog, bezocht
Ruers een man waarbij de pijn-
zenuwen in de rug waren door
gesneden om het leed te ver
zachten. „Maar het hielp al niet
meer." Na zo'n bezoek heeft hij
maar één remedie; „Ik zet de ra
dio meestal erg hard aan."
Het enige dat hij kan doen, is er
kenning en begrip bij de voor
malige werkgever van deze
Specialisten verwijderen in mei 1998 asbestcementresten die werden aangetx-offen naast een speeltuin in Vlissingen. foto Ruben Oreel
mensen te krijgen. Smartengeld
van de werkgever dus. Sinds hij
zich beginjaren negentig als ad
vocaat op de asbestzaken wierp,
heeft hij er al ruim 700 behan
deld. De geordende archiefkas
ten in zijn ouderwets statige bu
reau vormen daarvan de stille
getuige. Een archief vol wedu
wen.
Beroepsziekte
Ruers, in 1995 mede-oprichter
van het uit SP'ers bestaande Co
mité Asbestslachtoffers, heeft
zich enorm verdiept in de mate
rie en geschiedenis van het in
1870 ontdekte isolatie-materi
aal. Maar des te meer hij aan de
weet kwam, des te meer hij zich
verbaasde. In Engeland en
Amerika is het materiaal vanaf
1910 op grote schaal gebruikt.
In 1919 bleek al dat de verzeke
ringsmaatschappijen asbest-
werkers niet wilde vei*zekei-en,
terwijl asbestose in Engeland in
1931 al als beroepsziekte werd
erkend. In Nedex-land, waar de
asbest-industrie pas na de oor
log op gang kwam, werd het in
1949 een officiële beroepsziek
te.
Desondanks veranderde ervoor
werknemers niets. Asbest werd
zelfs populairder. Ok het in 19 6 9
verschenen px-omotierapport
van di'. J. Stumpius, bedrijfsarts
bij scheepswerf De Schelde,
werd nagenoeg genegeerd. „Dat
rapport eindigt met de conclu
sie: 'Asbest is een groot pro
bleem voor de volksgezondheid.
Overheid grijp in.' Maar dat is
dus niet gebeurd. Dat is dood-
en doodzonde. Het heeft onno
dig duizenden levens gekost."
Wat er wel gebeurde was een
verbod op het giftiger geachte
blauw asbest. Maar daar kon je
een ontheffing op ki-ijgen. Ru
ers: „En het cynische is dat die
ontheffing ook bij bosjes is ver
leend. Vooral aan het asbestbe-
drijf Eternit in het Overijsselse
Goor."
De vakbonden bereikten in de
jaren zeventig ook niets. Pas
eind jaren tachtig, als Remi
Poppe zich als 'milieuman' van
de SP ex-mee gaat bemoeien en
letterlijk scheepswerven en fa
brieken platloopt, komt het on-
demerp asbestslachtoffers
weer op de politieke agenda.
In 1989 is er het proefproces van
'de drie weduwen' tegen het we
reldwij d actieve Eternit. In
1994 wox-dt .eindelijk een alge
meen verbod op asbest van
kracht. Maar pas als het KRO-
progamma 'Ook dat Nog' medio
1995 uitpakt met een schrijnend
item over asbestslachtoffei-s -
waarbij er twee miljoen mensen
voor de buis zitten - is het hek
pas echt van de dam en zijn
werkgevers vaker bereid om het
smai-tengeld te betalen.
Uiteindelijk betaalde ook Eter
nit vlak voor het vonnis. Dat
was de eerste doorbraak tegen
het bedrijf in het bij Almelo ge
legen dorp. Ruers: „Die strijd
was lastig. Goor is helemaal
vergroeid met het daar in 1936
gekomen Eternit. Je kent het
wel, ze sponsoren de voetbal
club, het verenigingsleven en
het is natuurlijk werkgelegen
heid." Hij noemt het bedrijf dan
ook uitermate cynisch. „Het is
in feite dood door schuld. In
1975 waren er al honderd as-
best-doden per jaar en wat
schrijven ze de overheid en de
SER? 'Het valt wel mee,' 'me
disch is er niets vastgesteld' en
'als je maar veilig werkt.'
Inmiddels is de asbest-produc-
tie van Eternit overigens uit
Goor verdwenen. Ruers kwaad:
„Ze hebben de asbestfabriek
simpelweg naar een dorpje in
België verplaatst!" Daar is net
als in Engeland nog geen ver-
bod. Al gaat dat veranderen om
dat er binnenkort Europese
richtlijnen komen.
Bemoedigend
Bemoedigende voorbeelden zijn
er ook. De electriciteitscentra-
les in Nederland gaan er beter
mee om en geven zelfs begelei
ding aan hun met asbest be
smette werknemers. In een zaak
van Ruers werd smartengeld
door een verzekeraar afgewe
zen omdat het verjaard zou zijn.
De weduwe van man belde Ru
ers echter een paar dagen latex-
op. „De directeur van de Elek-
triciteits Productiemaatschap
pij Zuid-Nederland had gezegd:
'We zijn een sociaal bedrijf. Dan
betalen we het maar uit eigen
zak.' Petje afhoor."
Hoewel de grootste strijd nu is
gestreden, zegt Ruers dat we
nog lang niet zijn veiiost van as
best. „Onze samenleving is ver-
geven van de asbest. Overal
waar hitte is, is isolatie en dus
asbest. Als je goed kijkt in Ne
derland, het zit overal."
In Utrecht, waar Ruers raadslid
is voor de SP, heeft hij door mid
del van een motie een asbest-in-
ventarisatie in overheidsgebou
wen afgedwongen. „Maar
eigenlijk moet dat overal gebeu
ren. Daarna moet je bekijken
waar je ook echt moet ingrij
pen."
Schildersziekte
De paniek die er nu vaak is
rondom asbest, gaat Ruers soms
te ver. „Vroeger werd het geba
gatelliseerd en moest ik op de
gevaren wijzen. Maar nu is het
business geworden en slaat het
aan de andere kant weer door. Je
krijgt echt geen probleem van
één zo'n vezeltje. Als je niets
breekt, boort of schuurt is het
niet gevaarlijk omdat het aan
het cement is gebonden. Het ligt
ook op mijn schuur Laat maar-
lekker liggen."
Inmiddels zijn de felicitaties al
om. Het dagblad Trouw schreef
in haar hoofdredactioneel com
mentaar dat de komst van het
instituut mede te danken is aan
'de grote inzet van de Socialisti
sche Partij.' Staatssecretaris
Hoogervorst gaf dezelfde, voor
deze partij ongebruikelijke, lof
tuitingen.
Ruers is echter nog lang niet uit
gestreden. „Ik vraag me af wat
we er allemaal van hebben ge
leerd als je nu ziet wat er aan de
hand is rond OPS, 'de schilders
ziekte.' Ik heb daar weer een
soort déja vu gevoel van tien
jaar geleden. De oplosmiddelen
tasten de hersenen op een vrese
lijke manier aan. Ook hier zie je
dat de Bouw- en Houtbond van
de FNV heeft gezegd: 'stop nou
met die handel', maar toch gaat
het door." GPD
zie ook pagina 13
door Uta Winkhaus
Op de tiende sterfdag is het
aan het graf van Franz Josef
Strauss niet meer zo druk als
vlak na zijn dood. Toch leeft de
voormalige premier van Beieren
xxog volop in de harten van het
volk. In cafés hangen foto's met
een zwart rouwlint, in souvenir
winkels worden bierkruiken
verkocht met de beeltenis vaxx
'FJS'. Als mede-oprichter van
de Christelijk-Sociale Unie
(CSU) gold Strauss als een op
merkelijk, maar ook omstreden
politicus. De CSU maakt de ba
lans op en koestert de erfenis
van Strauss.
Strauss werd geboren op 6 sep
tember 1915. In München stu
deerde hij economie, geschiede
nis en letteren. Nadat hij tijdens
de Tweed e Wereldoorlog officier
was geweest en bij Stalingrad
was gelegerd, richtte Stx-auss in
1946 met geestverwanten de
CSU op. In 1949 werd hij lid van
de eex-ste Bondsdag. Van 1953
tot 1962 beklegdde hij verschil-
lende ministersposten, waaron
der Defensie.
Conservatisme
Al vroeg was Strauss opgeval
len wegens zijn conservatisme
en uitgesproken antisocialisme.
In oktober 1962 speelden die
ovex-tuigingen een grote rol toen
Strauss redacteux-en van het
weekblad Der Spiegel het arres
teren op beschuldiging van
landverraad. Het blad had een
bericht over het leger gepubli
ceerd, dat voor een deel op ge
heime documenten berustte. De
affaire kostte Strauss de kop.
Hoewel zijn prestige zwaar was
beschadigd, was Strauss verre
van uitgerangeex-d. In 1961 was
hij vooi-zitter van de CSU ge
worden en hij bouwde zowel in
Beieren als in Bonn verder aan
zijn loopbaan. In 1966 keerde
Strauss terug op het hoogste
plan als minister van Financiën
in de brede coalitie van
CDU/CSU en SPD. Strauss
werd in 197 8 en 19 82 tot premier
van Beieren gekozen.Ondex-wijl
had hij één van zijn bitterste ne
derlagen geleden, toen hij als
lijsttrekker van de CDU/CSU in
1980 kansloos ten onder ging te
gen SPD-kanselier Helmut
Schmidt.
De politiek in Beieren leek niet
zonder FJS te kunnen. Des te
groter was de schok toen
Strauss op 1 oktober 1988 tij
dens de jacht in Regensburg in
elkaar zakte. Twee dagen latex-
overleed hijzonder het bewust
zijn te hebben herwonnen.
De CSU leek de klap in eerste in
stantie goed op te vangen. Max
Streibl werd premier, Theo Wai-
gel partijvoorzitter Maar al snel
kwamen er schandalen aan het
licht, die hun wox-tels hadden in
het tijdperk-Strauss. Streibl
struikelde over de Amigo-affai
re, waarbij hij moest toegeven
gratis vliegreizen te hebben
aangepakt. Achter de schermen
was een gevecht bezig om de op
volging tussen Waigel en Ed
mund Stoiber. Stoiber won en
wist bij de deelstaatverkiezin
gen de absolute macht van de
CSU nog maar eens vast te hou
den.
Openheid
De nieuwe leiders van de CSU
wi sten de partij uit het dal te ha
len door de politieke stijl van
Strauss af te zweren. Geen ge
konkel meer, maar openheid,
luidde het devies. Stoiber ging
de regering leiden als een mana
ger, met efficiëntie als doel. Op
de barokke levenslust in Bei
eren liet Stoiber zijn Pruisische
discipline los.
Bij het herdenken van Strauss
komt de CSU tot de conslusie
dat hij weliswaar een politicus
was die graag in het duister ope
reerde, maar ook visie had. Zo
zorgde Strauss ervoor dat Bei-
ex-en industrie- en technologie-
bedrijven aantrok, waardoor de
'Freistaat' minder afhankelijk
werd van de landbouw. Ook
maakte hij van de CSU een
volkspartij.
Sneeuwbal
In 1983 was Strauss een van de
drijvende krachten achter de
miljardenkx-edieten aan de
DDR, die werden verstrekt op
voorwaarde dat de Oost-Duit-
sers meer reisvrijheden kregen.
Volgens Peter Gauweilex-, frac
tieleider van de CSU in de Bei
erse Landdag, bracht FJS daar
mee de sneeuwbal aan het rollen
die in 1989 de Berlijnse Muur
omver kegelde.
Gauweilex- prijst Strauss als een
'Beiex-se De Gaulle'. Waigel -
vindt dat overdreven, maar
Manfred Röber, een Oost-Duit
ser die in Rott am Inn het gx-af
van Stx-auss bezoekt, voelt wel
iets voor de vergelijking. „Hij
was de enige, die een achter-
werk in zijn broek had. Hij sloeg
op tafel wanneer dat nodig
was", zegt Roeber vol bewonde-
x-ing. AP
Studie volgens deskundige beter thuis bij pabo of universiteit
door Martijn Reusink
De hbo-opleidingen tot le
raar voor het voortgezet
ondex-wijs hebben hun langste
tijd gehad. Zij zouden moeten
opgaan iix nieuwe onderwijs-
instituten, bijvoorbeeld
samen met de pedagogische
academies voor het basison
derwijs (pabo's) exx delen van
universiteiten. Op die scholen
kunnen generalisten worden
opgeleid, die zich onderschei
den van de specialisten met
een academische opleiding of
ervaring in het bedrijfsleven.
Zo kaxx de tanende belangstel
ling voor het vak van leraar
worden verhoogd, verwacht
onderwijsdeskundige ir W. C.
M. van Lieshout.
De oud-voorzitter van de Ka
tholieke Universiteit van Nij
megen zou dezer dagen de
zogenaamde Taskforce Lera
renopleidingen leiden, een
groep deskundigen die cle mi
nister adviseert hoe het vak
van docent weer aantrekkelijk
en bij de tijd kan wox-den ge-
maakt. Zou, want dat gaat niet
door. Minister Hermans heeft
zich bij zijn aantreden enige
bedenktijd gegund.
De gepensioneerde Van Lies
hout (70 jaar): „Ik vind het he
lemaal niet onverstandig dat
de minister even pas op de
plaats maakt en nadenkt over
zijn stx-ategie. Ik hoop alleen
dat het niet te lang gaat duren.
Het gevaar is dat er straks
niets gebeurt, of dat de oplei
dingen zelf hun koers uitstip
pelen zonder dat er landelijk
beleid is."
Geen geld
Van Lieshout en tal van andere
besturen op het gebied van on
derwijs vrezen dat er weinig
terecht komt van alle plannen
om de lerax-enopleidingen te
hei-vormen. „De nieuwe mi
nister kan wel met een frisse
blik de problemen in het on
derwijs willen oplossen, maar
hij heeft één probleem: hij
heeft het regeei-akkoord on
derschreven. Dat betekent dat
hij geen geld heeft om alle
plannen voor de lerarenoplei
dingen uit te voeren."
Waarom kiezen steeds minder
jongeren voor het vak van le
raar in het vooi-tgezet onder
wijs? Van Lieshout verfoeit elk
simpel antwoord op deze
vraag. Te lage salarissen of te
weinig status zijn volgens hem
geen afdoende verklaringen,
Van Lieshout vindt het onderwijs een op zichzelf gerichte we
reld. foto Ger Loeffen/GPD
hoezeer zij ook meespelen. De
Limburgse onderwijs- en oi--
ganisatiedeskundige zoekt de
oplossing in een totaal nieuwe
benadering van het vak.
„Het ondeiwijs lijkt een op
zichzelf gerichte wereld. Voor
een deel is dat ook zo. De maat
schappij is de afgelopen twin
tig jaar zo sterk veranderd, dat
geen enkele jongei-e meer ver
wacht van zijn 25ste tot zijn
pensioen dezelfde baan bij de
zelfde baas te houden. Alleen
in het ondeiwi js zie je nog vaak
ambachtelijke structuren die
veel weg hebben van de oude
gilde-organisaties. Je stapt er
als jongeling in en je weet pi-e-
cies welke stappen je zult
doorlopen. Dat beeld bestaat
althans bij veel jongeren en
dat schi-ikt af."
Van Lieshout pleit voor meer
wisselwerking tussen het on
derwijs en het bedrijfsleven.
Leraren moeten vaker uit het
bedi'i j f sleven worden gerekru
teerd of juist vanuit het onder
wijs buiten de schoolmm-en
gaan wex-ken. „Je krijgt dan
niet alleen meer praktische
kennis op school, maar ook een
mix van specialisten en gene
ralisten. De moderne leraar
kan niet meer meester zijn op
alle terreinen. Taakverdeling
is onvermijdelijk. Ookgenex-a-
listen blijven nodig. Nu het
pakket in de laagste klassen
van het voortgezet ondeiwijs
is vei-breed tot vijftien of zes
tien vakken, kun je het kinde
ren niet aandoen om ze met
evenveel verschillende docen
ten op te zadelen."
Dit nieuwe profiel van de le
raar biedt volgens Van Lies
hout meer mogelijkheden tot
loopbaanontwikkeling. „Je
krijgt er ook heel andere types
bij als lei-aar, bijvoorbeeld
hbo'ers informatica die vijf of
zes jaar in het bedrijfsleven
hebben gewerkt. De organisa
tie van de school wordt daar
door flexibeler. Dit betekent
wel dat het management van
de school een andere rol krijgt.
De rector of directeur is niet
meer de man of vrouw die de
roosters opstelt en door de
gangen loopt om te kijken of
alles wel goed gaat, maar de
persoon die de doelstellingen
van het bedrijf formuleert, be
waakt en evalueert."
Eigenwaarde
Eigenwaarde en pei-soonlijke
uitstraling zijn volgens Van
Lieshout de belangrijkste wa
pens van een schoolleidei-,
„Een manager in het onder
wijs moet vooral ook eens 'nee'
kunnen zeggen. Zo mag je best
grenzen stellen aan het aantal
neventaken dat een docent
heeft. Nee zeggen, betekent
ook da t j e een verzoek om deel -
name aan een cursus Engels
niet kunt honorex-en, omdat je
tijd en geld juist voor andere
bijscholingsactiviteiten hebt
gereserveerd. Of dat een roos
ter wel eens onvoordelig voor
deze of gene uitpakt, omdat je
de leerlingen zo weinig moge-
li jk tussenuren wi lt geven.
Het zijn volgens de onderwijs
deskundige allemaal verve
lende boodschappen die op de
korte termijn misschien kwa
lijk worden genomen, maar op
lange termijn hun nut bewij
zen. „Wie daarin consequent is
dwingt respect af bij docenten
en ouders."
Mag een directeur ook 'nee'
zeggen tegen de dikke stapels
nieuwe richtlijnen die maan
delijks door het ministerie
naar de scholen worden ver
stuurd? Van Lieshout glim
lacht: „Ik denk dat de meeste
directeux-en dat inmiddels wel
goed kunnen. Die circulaires
woi-den met een flinke korrel,
zout genomen. Er bestaan in
het onderwijs al lang twee
soorten werkelijkheid: een zo
als die op het ministerie en in
de politiek wordt gezien, en de
werkelijkheid die in de prak
tijk wordt ex-vai-en." GPD
Blank en zwart
Het hooggerechtshof van de
staat CaUförnië heeft bepaald
dat de wet die een huwelijk
tussen een blanke met iemand
van een ander ras verbiedt, in
strijd is met de Amerikaanse
grondwet. Aan een blanke
vrouw die met een zwarte man
wilde trouwen was door de
burgerlijke stand van Los An
geles in eerste instantie een
huwelijksvergunning gewei
gerd.
Thyssen veroordeeld
De Duitse staalmagnaat Fritz
Thyssen is door een Duits zui
veringsgerechtshof in lichte
graad schuldig bevonden aan
collaboratie met de nazi's. Hij
moet 15 procent van zijn bezit
ting inleveren. Thyssens w
mogen wordt geschat op!
miljoen Mark. De industri
gaf Hitler financiële steunl
het aan de macht komen, 1
Negevwoestijn f
Israël weigert om de Neg
woestijn af te staan, zo^.
voorgesteld in het plan Ber^
dotte. De Israëli's zeggen r
ze met de woestijn tweede.^
van hun grondgebied enof
alle natuurlijke reserves zt?
den verliezen.
Loodsensociëteit
In Vlissingen wordt binn^
kort de bouw van de Sociëij-
van het Nederlands Loods?,
zen aanbesteed. De bouw^
nog in 1948 moeten beginiK,
i
City OnLine Internet
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
http://www.pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231 of maandag
t/m vrijdag- op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht in te;
spreken op de band of de J
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en I
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30 i
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000
Fax(0118)470100
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 95,00,
franco per post 125,50;
per maand 34,75;
per jaar 366,50;
franco per post 485,00;
bij automatische afschrijving 2
per termijn 1,50 korting;
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,75.
zaterdag 2,50 p.st.;
(alle bedragen inclusief 6 pet. btw,
Postrek.nr.: 3754316
t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen j
Advertentietarieven:
184 cent per mm, minimumprijs":
advertentie 27,60;
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief;
speciale posities: tarief op aanvrs-1
voor brieven bureau van dit blad
ƒ7,- meer (excl .17,5 pet btw);
volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag
(alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet. btw)
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B V
Vlissingen
Uitgever:
W. F de Pagter
Hoofdredactie:
A L Oosthoek
A L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie
Postbus.18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur
in het weekeinde;
verwijzing via de
telefonische boodschap
op de kantoren
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)472404
Goes: Voorstad 22
4461 KN Goes
Tel (0113)273000
Fax (0113)273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
4537 AK Terneuzen
Tel. (0115) 694457
Fax. (0115) 620951
Axel: Nassaustraat 15
4571 BK Axel
Tel. (0115) 568000
Fax. (0115)561415
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel. (0114) 373839
Fax. (0114)373840
Zierikzee: Grachtweg 23
4301 KJ Zierikzee
Tel. (01111454647
Fax (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV
