Israël onderzoekt vrachtbrieven
Agressieve campagne
itegen rokende jeugd
Minister Zalm houdt vast aan
afspraken over tegenvallers
Project terugkeer
asielzoekers fiasco
Plan voor wachtlijst
asielzoekers stuit op
verzet PvdA en D66
binnenland
Zevenhonderd mensen kampen met klachten na Bijlmerramp
Alternatieve inspectie vliegbasis geweigerd
Asbest in Rotterdamse school
Gebreken aan Opeis en Peugeots
Haast Borst in apothekenzaak
Gezondheidslij n ook voor doven
Wallage eerste burger Groningen
Geluidsklachten naar gemeente
f Gratis
J fotocamera
bij aankoop van een
Politie arresteert
gangster België
Vierde ecoduct geeft dieren de ruimte
vrijdag 2 oktober 1998
van onze redactie binnenland
6 AMSTERDAM - In Nederland
n en Israël hebben de jongste ont-
e hullingen over de Bijlmerramp
aj de roep om meer informatie ver-
3I sterkt. Het Israëlische ministe-
a, rie van Transport onderzoekt de
,r lading van de zes jaar geleden
op de Bijlmer neergestorte El
ir Al-Boeing. In Nederland drong
|ING Groep stelt
J winstverwachting
jj naar beneden bij
a DEN HAAG - De ING Groep
ti stelt de winstverwachtingen
e, voor het hele jaar 1998 naar be-
■v neden bij. De Raad van Bestuur
gaat nu uit van een stijging van
ls de winst per aandeel van 15%
8 ten opzichte van vorig jaar.
ie De verwachtingen waren tot nu
!g toe dat de winst per aandeel met
u 30% zou stijgen. Na Shell, Phi-
lips, KLM, Van Melle, Hoog
ovens is de ING-groep het zesde
concern dat de toekomst iets
somberder in ziet. De winst van
d ING over het eerste half jaar be
droeg 3.841 miljoen.
n „De financiële crisis in Azië en
j andere delen van de wereld la
ten zich ernstiger aanzien dan
bij de publicatie van de half
jaarcijfers in augustus werden
voorzien", stelt ING.
De bank en verzekeringsgroep
denkt zelfs dat de winst 1.5
miljard lager uit zal komen dan
eerst geraamd. De oorzaken
hiervan liggen bij de verliezen
op de handelsportefeuilles, de
sterk gereduceerde volumes in
het internationale financiële
verkeer. De financiële groep
heeft ook voorzieningen moeten
treffen om eventuele klappen op
te vangen als het Russische
bankwezen zijn verplichtingen
niet na kan komen.
De overnames die ING het afge
lopen jaar heeft gedaan, zorgen
ondanks het bijstellen van de
winstveiwachtingen toch voor
een aardige bijdrage aan de net
towinst. Het afgelopen jaar
werden een bank (BBL) in Bel
gië, een bank in Duitsland
(BHF-bank) en in de Verenigde
Staten (Furman Selz) en verze
keraar Equity of Iowa overge
nomen. GPD
de Tweede Kamer bij minister
Borst (Volksgezondheid) aan op
meer duidelijkheid over de do
cumenten. De slachtoffers drei
gen Borst intussen met een kort
geding.
De nieuwe commotie is ont
staan na de bekendmaking
woensdag dat de El Al-Boeing
een grondstof voor het zenuw
gas Sarin aan boord had. Dat
bleek uit de vrachtbrieven.
Naar aanleiding hiervan gaat
het Israëlische ministerie na of
de Israëlische overheid en/of El
Al inderdaad informatie over de
lading hebben verzwegen. Als
de bewuste chemische stoffen
werden vervoerd, dan moet vol
gens het hoofd van de Israëli
sche burgerluchtvaart Yarkoni
worden vastgesteld of dat strij
dig was met richtlijnen van de
maatschappij.
Het onderzoek richt zich alleen
op het vervoer van dimethyl me-
thylfosfonaat (DMMP). Infor
matie over het tot nog toe ge
classificeerd gebleven deel van
de lading wordt niet vrijgege
ven, liet hij weten. Over enkele
dagen komen de eerste bevin
dingen naar buiten.
De stoffen waren bedoeld voor
het Israel Institute for Biologi
cal Research (IIBR) in Nes Tzio-
na dat al jaren in opspraak is
wegens de mogelijke productie
van biologische wapens. Binnen
de Israëlische vredesbeweging
wordt de jongste onthulling op
gevat als bewijs daarvoor.
Risico's
In Nederland wil de Tweede Ka
mer van Borst weten of de pa
pieren die zij van minister Jor-
ritsma ontving duidelijk genoeg
waren om de risico's voor de
volksgezondheid te kunnen be
oordelen. De Kamer besloot on
langs dat er een parlementaire
enquête komt naar de vlieg
ramp.
Zevenhonderd mensen in Am
sterdam-Zuidoost en Diemen-
Zuid kampen met klachten die
zij zelf of hun huisarts in ver
band brengen met de Bijlmer
ramp, zo werd gisteren bekend.
Driehonderd van hen hebben
volgens de artsen klachten die
aan de gevolgen van de vlieg
ramp te wijten kunnen zijn. Bij
de andere vierhonderd patiën
ten is volgens de artsen geen
direct verband te vinden. De cij
fers staan in de tussenti j dse rap
portage Gezondheidsklachten
Bijlmerramp van het Acade
misch Medisch Centrum in Am
sterdam (AMC).
De driehonderd patiënten van
wie volgens artsen zo goed als
zeker vaststaat dat zij kampen
met gezondheidsproblemen die
het gevolg zijn van de ramp,
kampen met psychische proble
men als angst, nervositeit, ge
spannenheid, slaapstoornissen,
depressieve gevoelens en con
centratiestoornissen. De alge
menere, niet gespecificeerde
klachten zijn vooral moeheid,
pijn op diverse plaatsen en een
verminderd vermogen tot licha
melijke inspanning.
Namens de slachtoffers dreigde
advocaat Van der Goen Borst
gisteren met een kort geding. Hij
eist medisch onderzoek door
specialisten. Besluit zij daar
niet binnen twee dagen toe, dan
stapt hij naar de rechter.
Minister Borst vindt medisch
onderzoek op dit moment niet
opportuun, het AMC vindt het
volstrekt overbodig. ANP
zie ook pagina 2
Een actievoerster, vermomd als atoomslachtoffer met kind, wordt weggestuurd bij de poort.
foto Marcel antonisse/ANP
van onze redactie binnenland
VOLKEL - Enkele tientallen
vredesactivisten en antimili
taristen hebben gisterenmid
dag tevergeefs geprobeerd een
'inspectie' uit te voeren op de
vliegbasis Volkel. Volgens hen
liggen op het militaire veld
kernwapens opgeslagen. Het
'inspectieteam' kwam niet
verder dan de hoofdpoort, die
door de actie ruim een uur ge
blokkeerd was.
De beoogde inspectie had
moeten plaatsvinden in het
kader van 'Abolition Day', een
internationale actie tegen
kernwapens. Ook in andere
landen zijn gisteren soortgelij
ke inspectiepogingen onder
nomen, aldus de actievoer
ders.
Na afloop van de actie betrap
te de politie vier vrouwen, ter
wijl ze op een afgelegen plaats
bezig waren het hekwerk rond
de vliegbasis open te knippen.
Bij hun aanhouding is een van
hen door een hond van de
Luchtmacht Bewaking in de
arm gebeten. De vrouw moest
zich in het ziekenhuis laten be
ha ndelen. Tegen de vier is pro
ces verbaal opgemaakt. Daar
na zijn ze in vrijheid gesteld.
Op de Belgische vliegbasis
Kleine Brogel pakte de politie
bij een soortgelijke actie 46
mensen op. Het Forum voor
Vredesactie en Voor Moeder
Aarde hadden op Kleine Bro
gel een 'controlezoektocht' ge
organiseerd naar Amerikaan
se kernwapens. Op de NAVO-
basis zouden ten minste elf
kernkoppen opgeslagen lig
gen. ANP/Belga
ROTTERDAM - Een schoolgebouw van het Albeda College in
Rotterdam is gister gesloten, nadat bij bouwkundige inspec
tie verhoogde concentraties asbest waren aangetroffen. Het
gaat om het gebouw aan de Sportlaan in IJsselmonde.
De leerlingen zijn naar huis gestuurd. De schoolleiding tracht
in de omgeving vervangende lesruimte te vinden. Ongeveer
duizend cursisten maken gebruik van het schoolgebouw Het
Albeda College is een van de grootste instellingen voor be
roepsonderwijs in Rotterdam. GPD/ANP
SLIEDRECHT - De nieuwste modellen van de Opel Astra en
de Peugeot 306 kunnen mankementen vertonen. Bij de Opel
gaat het om de stuurinrichting, bij de Peugeot 306 om de wiel
ophanging. Peugeot roept de 306's terug, bij Opel kunnen
klanten zich melden.
Bij de Astra moet een bevestigingsbeugel die de stuurkolom
verbindt met het dashboard nader worden gecontroleerd.
Opel adviseert klanten die vermoeden dat er iets mis is con
tact op te nemen met hun dealer.
Peugeot roept de enkele honderden eigenaren van de 306 van
dit jaar op om naar de garage te komen om een bout van de
wielophanging te laten controleren. ANP
RIJSWIJK - Minister Borst van Volksgezondheid wil dat zie
kenfondsen al op korte termijn eigen apotheken kunnen op
zetten. Wachten op het formeel opheffen van het verbod daar
op. duurt haar te lang.
Daarom heeft zij de Ziekenfondsraad gevraagd met ingang
van januari 1999 een algemene ontheffing van het verbod te
geven, zo schrijft zij in een brief aan de Tweede Kamer. Later
volgt dan een formele wetswijziging. ANP
UTRECHT - De Korrelatie Gezondheidslijn is vanaf novem
ber ook toegankelijk voor doven en slechthorenden. Er komt
een speciale teksttelefoon die het mogelijk maakt dat deze
groep de lijn kan gebruiken. Nederland telt 300.000 doven en
slechthorenden.
De Korrelatie Gezondheidslijn (0900-1450) bestaat sinds fe
bruari dit jaar en is een wegwijzer voor iedereen die vragen
heeft over gezondheid en welzijn. Voor doven en slechthoren
den komt straks een apart nummer. ANP
GRONINGEN - Burgemeester Wallage van Groningen is gis
teren geïnstalleerd in de gemeenteraad, een dag na zijn beëdi
ging door Commissaris der Koningin Alders.
Met de installatie van Wallage heeft Groningen een definitie
ve opvolger voor Ouwerkerk. die begin dit jaar vertrok. Ou-
werkerk diende zijn ontslag in, omdat hij vond dat de ge
meenteraad onvoldoende vertrouwen in hem stelde na de
Oosterparkwijkrellen en de bestuurscrisis die volgde. ANP
DEN HAAG - Mensen die klachten hebben over geluidsover
last kunnen wat de Tweede Kamer betreft in de toekomst hun
grieven uiten bij de gemeente, in plaats van bij de landelijke
overheid. Het zal echter tot na 2000 duren voor het zover is.
De Kamer stemde gisteren in met de verandering van de wet
Geluidhinder. Nu is de landelijke overheid nog verantwoor
delijk voor regels voor geluidsoverlast. Als de gemeenten de
normen voor wonen, uitgaan en industrie vaststellen, dan zal
de overlast naar verwachting dalen. ANP
door Peter de Kneqt
DEN HAAG - Het terugkeer
project voor. afgewezen asiel
zoekers 'Vrijwillige terugkeer
met opgeheven hoofd' is uitge
lopen op een fiasco. Ondanks de
miljoeneninvesteringen en de
verwachting dat vele asielzoe
kers het project zouden aangrij
pen voor een terugkeer naar het
land van herkomst, hebben
slechts twee asielzoekers van de
regeling gebruik gemaakt.
Het was de bedoeling dat 1.200
afgewezen asielzoekers uit
Ethiopië, Angola en Eritrea
voor de regeling in aanmerking
zouden komen.
Volgende week vergadert een
zware delegatie van de ministe
ries en particuliere instellingen
over het project.
Na Eritrea is, vanwege de 'on
veiligheidssituatie', per 1 okto
ber ook het project in Angola
stopgezet. Het speciaal opge
richte projectbureau voor de
opvang in Angola is woensdag
gesloten. De vier medewerkers
zijn ontslagen.
De 'starre' ambtelijke aanpak
door de overheid, het gebrek
aan vertrouwenwekkend over
leg met de asielzoekers zelf en
onwil bij de regeringen en am
bassades van betrokken landen,
zijn de voornaamste oorzaken
van de mislukking. Daarnaast
blijken landen als Eritrea en
Angola minder veilig dan vorig
jaar bij de start van het project
werd aangenomen. Ook stuit de
overheid op veel verzet bij de
poging alleenstaande minderja
rige asielzoekers terug te laten
keren naar hun thuisland. GPD
zie ook pagina 2
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De regeringspar
tijen PvdA en 1)66 hebben op
voorhand ernsfige bezwaren te
gen het invoeren van wachtlijs
ten voor asielzoekers die dan
vervolgens zelf voor onderdak
moeten zorgen. Staatssecretaris
Cohen van Justitie overweegt
een dergelijke noodgreep.
D66-Kamerlid Dittrich zei het
niet verantwoord te vinden om
mensen in Nederland die heg
noch steg kennen, op straat te
laten. Ze zouden in handen kun
nen vallen van drugsdealers of
in de prostitutie verzeild kun
nen raken, meent hij.
Volgens hem moet het toch mo
gelijk zijn om huisvesting te
vinden, bijvoorbeeld in leeg
staande kazernes. Hij wees er
ook op dat binnenkort in Rijs
wijk het pand vrijkomt van het
ministerie van Volksgezond
heid, dat naar Den Haag ver
huist. „Daar kunnen honderden
mensen in."
PvdA-woordvoerder Middel
heeft soortgelijke bezwaren als
Dittrich. Hij heeft die overigens
al in een eerder stadium geuit,
waarbij hij wees op het gevaar
dat asielzoekers verdwijnen in
de illegaliteit. Beide Kamerle
den zeggen overigens nog niet te
weten wat Cohen precies voor
ogen heeft. WD-woordvoerder
Kamp zei niet te willen reageren
op een voorstel dat hij niet kent.
De PvdA-staatssecretaris zou
de wachtlijsten overwegen om
de Immigratie- en Naturalisa
tiedienst (IND). die de asielver
zoeken behandelt, te ontlasten
en omdat de asielcentra volzit-
ten. Het kabinet praat vandaag
over maatregelen om de stijgen
de toestroom van asielzoekers
het hoofd te bieden.
Cohen maakte eerder bekend
dat hij eventueel tenten gaat in
zetten om asielzoekers op te
vangen. Hij wil bovendien meer
druk uitoefenen op Bosniërs om
terug te keren.
Vluchtelingenwerk noemt de
uitgelekte plannen 'desastreus'.
In een biïef aan de staatssecre
taris waarschuwt voorzitter Te
Loo voor een paniekklimaat.
Het kan volgens hem niet zo zijn
dat mensen die in Nederland be
scherming zoeken, geen opvang
kunnen krijgen.
Te Loo wil in ieder geval datalle
asielzoekers zich melden en la
ten registreren in een aanmeld
centrum. „Alleen diegenen die
kansloos zijn, mogen worden
afgewezen", vindt hij. Te Loo
zegt zelf geen alternatieven
voor handen te hebben om het
asielprobleem het hoofd te bie
den. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Minister Zalm
van Financiën houdt vast aan de
kabinetsafspraak om bij tegen
vallers in de overheidsinkom
sten minder te doen aan de
verlaging van het financie
ringstekort en aan lastenver
lichting. Hij zei dat gisteren
tijdens de financiële beschou
wingen in de Tweede Kamer.
De afspraken houden in dat het
kabinet die eventuele tegenval
lers deels verrekent met het fi
nancieringstekort (dat dan
stijgt) en deels in mindering
brengt op de 4.5 miljai'd die de
regering wil spenderen aan een
grote belastinghervorming die
in 2001 zijn beslag moet krijgen.
Zowel de regeringsfracties van
de VVD en D66 als die van oppo
sitiepartij CDA kritiseerden de
ze week die afspraken.
Zalm legde er gisteren de na
druk op dat de afspraken over
tegenvallers het spiegelbeeld
zijn van de manier waarop het
kabinet met inkomstenmeeval
lers omgaat. Daarbij geldt dat
Paars-2 een deel daarvan benut
voor verlaging van het financie
ringstekort en een deel Voor ex
tra lastenverlichting. Het kabi
net mag de meevallers niet aan
extra uitgaven besteden.
Zalm-norm
De minister herinnerde de Ka
mer eraan dat die 'Zalm-norm'
vooral bedoeld is om rust te
brengen in het begrotingsbe
leid- Het voorkomt, aldus Zalm,
dat je bij iedere mee- of tegen
valler je beleid weer moet ver
anderen, zoals dat voor 1994 het
geval was.
Volgens de bewindsman is er op
die regel maar één uitzondering
die optreedt als het financie
ringstekort in de buurt van de
3% komt, omdat Nederland
zich binnen de Europese Mone
taire Unie heeft verplicht daar
onder te blijven. Dat risico is
volgens hem 'hypothetisch'.
WD en D66 bleven echter bij
hun kritiek. Ze achten zich niet
aan de afspraak over tegenval
lers gebonden, omdat die niet in
het regeerakkoord staat.
Pessimisme
Aanleiding voor het debat over
de kabinetsafspraken over te
genvallers waren de sombere
voorspellingen over de interna
tionale economie die de afgelo
pen weken zijn gedaan. Zalm
relativeerde echter dat pessi
misme met onder meer een ver
wijzing naar de grote marges
waarmee bij economische prog
noses moet worden gerekend.
„Ik heb mij er in mijn tijd als
CPB-directeur altijd over ver
baasd hoeveel invloed die prog
noses op de politiek hebben
gehad aldus de minister. Bo
vendien hebben perioden met
een groei die minder dan 2% be
droeg zich na de oorlog nauwe
lijks voorgedaan,
Staatssecretaris Vermeend zei
de Kamer gisteren toe bij de be
lastinghervorming nog eens
goed te zullen kij ken naar de po
sitie van de middeninkomens.
Alle grote fracties vinden dat
die erbij de belastingoperatie te
bekaaid afkomen. ANP
door Wanda Vervest
DEN HAAG - Agressief, snel en
hard. Dat is volgens de Stich-
j ting Volksgezondheid en Roken
(Stivoro) de manier om jongeren
I te bereiken. Met een harde tele
visiecampagne hoopt de stich-
f" ting de boodschap 'Niet roken is
pas echt stoer' onder de aan-
dacht van de tieners te brengen.
jEen jongen die zijn vader
knock-out slaat, een meisje dat
een automonteur vol in zijn
"kruis grijpt. Stoer en ze roken
niet. Geweld dat door humor
(wordt gerelativeerd noemt Sti-
voro-directeur De Blij het.
'.„Dit is de manier om jongeren te
[bereiken. Zulke spots slaan
aan", aldus De Blij. „Ze snap
pen de boodschap ook en vinden
■hem leuk. Onderzoek heeft dat
uitgewezen." De spots werden
uitgeprobeerd op ouders van
tieners. „En die zien er de humor
ook van in hoor", verzekert de
directeur. „Al worden daar wel
wat wenkbrauwen gefronst."
Dat zijn stichting met de spots
geweld zou promoten, wijst hij
van de hand.
De serie van vijf televisiespots is
met name gericht op jongeren
tussen de 12 en 16 jaar. Veertig
procent van hen rookt. Daar
naast rookt tien procent van de
10- tot 12-jarigen, en vijftig
procent van de 18- en 19-jari-
gen. „Het is de groep tussen 12
en 16 waar we ons de meeste
zorgen over maken", aldus De
Blij. In die leeftijdscategorie
vindt de omslag plaats. Waar ro
ken eerst vies en verderfelijk
wordt gevonden, bezwijkt een
groot aantal toch. De Blij: „In
(Advertentie)
AEG Top Comfort stofzuiger J
deze groep is dus de grootste
winst te behalen. Dit zijn de jon
geren die beginnen te roken."
Gelijktijdig met de tv-spots
loopt er een wat zachtaardiger
project. 'Smoke Free Kids', dat
ook door het Stivoro wordt uit
gevoerd, biedt kinderen tussen
de 12 en 15 jaar een contract
aan. Voor drie jaar niet roken,
ontvangen ze driehonderd gul
den. GPD
AMSTERDAM - Het Landelijk
Rechercheteam heeft gister
middag in Amsterdam een in
België ontsnapte gangster op
gepakt.
Een rechtbank in België veroor
deelde de man in mei tot twintig
jaar cel wegens roofovervallen
op onder meer een casino en een
bank in Gent. In juli slaagde de
man erin te ontsnappen toen hij
werd overgebracht van de ge
vangenis in Brugge naar het ge
rechtsgebouw in Gent. Sinds
dien was hij spoorloos. Begin
deze week kwam uit België een
rechtshulpverzoek. Het is niet
bekend waar en hoelang de man
al in Nederland verbleef. ANP
Een dwarsdoorsnede van het ecoduct. De blokken van polystereen, een soort piepschuim, zijn goed te
zien. Ze vormen de lichtgewicht vulling van de aarden deklaag. foto Tom van Dijke/G PD
door Arnold Zweers
APELDOORN - Rijkswaterstaat en Staatsbosbe
heer geven het Veluws wild én zichzelf een eco
duct cadeau. De eerste overheidsinstelling
bestaat tweehonderd jaar. Staatsbosbeheer hon
derd jaar. Het vierde viaduct van Nederland dat
grofwild en de kleinere dieren ruim baan geeft, is
zo goed als klaar.
Eind van de maand worden de definitieve rasters
geplaatst en gaan de tijdelijke - die de dieren nog
de pas moesten afsnijden - aan de kant. Herten,
reeën, wilde zwijnen en klein wild als dassen, vos
sen en konijnen hebben dan een brede passage
over de Al tot hun beschikking.
De dieren kunnen voor het eerst sinds de aanleg
eind jaren zestig de drukke autosnelweg tussen
Apeldoorn en Amersfoort oversteken. Tien jaar
geleden kwamen er al twee ecoducten tot stand
over de toen opgeleverde autosnelweg A50 tussen
Apeldoorn en Arnhem. Daarna volgde Twente
met een oversteek bij Oldenzaal over de Al. GPD
Je hebt stofzuigers en je hebt de AEG Top Comfort. Het
verschil zit 'm in de pure kracht, de slimme details en de
ergonomische vormgeving. En t/m 31 oktober ook in de
gratis Ricoh YF-10/Date camera die u erbij krijgt! Vraag
in de winkel om meer informatie of bel (0172) 46 84 68.