kan de
aan
De lach moet als een vlam opschieten
C3
Nieuw zang/theater
van Karin Bloemen in
Bergen op Zoom
12
Vlaams barokorkest
II Fondamento
brengt eerbetoon
aan Jan Zelenka
13
Theo Jordans
schildert sfeer
in boerenschuur
15
woensdag 30 september 1998
Helaas is Godzilla
een monster
dat geen gevoel
voor humor heeft
16
Zeeland in
het teken van
de wetenschap
16
Riverdance - The Show in
Ahoy'Rotterdam. Met on
der anderen The River
dance Irish Dance Troupe,
The Moscow Folk Ballet
Company en Firedance
Andalucia. Vandaag
(woensdag) en 1,2, 3 okto
ber, 4 oktober ('s middags
en 's avonds), 6, 7,8,9 ok
tober, 10 oktober ('s mid
dags en 's avonds) en 11
oktober ('s middags). Voor
enkele voorstellingen is
aan de kassa van het sport
paleis nog een beperkt
aantal kaarten (van 75 tot
110 gulden) verkrijgbaar.
dere onderscheiding in de
wacht.
Voor Bill Whelan heeft het me-
ga-succes van 'Riverdance'
een wat andere bete
kenis. Als
compo
nist, pro
ducer en
arrangeur
genoot hij al
een behoor
lijke bekend
heid. maar
dan vooral bij
z'n vakgeno
ten. De (be
roemder) colle
ga's die in de loop
der jaren een be
roep op hem heb
ben gedaan vor
men samen een
imposante rij: U2,
Van Morrison, Kate
Bush, Tanita Tika-
ram, Johnny Logan,
The Dubliners.
Filmscores
Zelf zal Whelan, ooit
met Planxty een ge
waardeerde gast in het
Nederlandse folkcircuit,
ook wellicht eerder aan
andere mijlpalen denken
als z'n staat van dienst
wordt doorgelicht. Bij
voorbeeld aan de muziek
die hij schreef voor de vijf
tien toneelstukken van W.B.
Yeats in het kader van het aan
deze schrijver gewijde thea
terfestival in Dublin. Of aan de
diverse 'filmscores', zoals voor
'Lamb' (met Liam Neeson)
Ook voor hem geldt dat z'n
muzikale interesse nauwelijks
grenzen kent. Daarom - en
evenzeer om commerciële mo
tieven - laat Whelan in de 'Ri-
verdance'-shows meer horen
dan alleen het geluid uit eigen
land of wat daarvan is afge
leid. In de tweede helft van de
voorstelling wordt, middels
gastoptredens een brug gesla
gen naar andere 'werelden' (de
dansculturen van Amerika,
Spanje, Rusland, Macedonië),
ofwel op geraffineerde wijze
voorkomen dat de verveling
kan oprukken.
terug
keer in Dublin
meldde Doyle zich aan bij
het op stapel staande tour
neegezelschap, waar ze
gaandeweg meer speelruim
te voort zich heeft kunnen
opeisen.
Haar tegenspeler Brean-
dan de Gallai is eveneens
meer dan een getalenteer
de danser. Als muzikant
weet hij van wanten op
een helerits instrumen
ten en reikt zijn belang
stelling verder dan de
oude en nieuwe volks
muziek waar 'River
dance' van overloopt:
als 'jazz-cat' beproef
de hij z'n geluk in
Amerika, voordat hij
koos voor de veilig
heid van een bestaan
als gymnastiekle
raar.
De Gallai kan zich
erop beroepen de
hele opmars vanaf
dag 1 te hebben
meegemaakt,
want hij behoor
de tot de 'Song
festival-ploeg',
die Moya Doherty samenstel
de in de veronderstelling dat
het om een 'eenmalige aanbie
ding' ging. De Gallai timmert
tussendoor ook als acteur aan
de weg. Zijn bekendste wa
penfeit aan dat front is tot dus
ver
een van de
hoofdrollen in de Britse
film 'The Brylcreem Boys'
(1996).
Zakenvrouw
Belangrijker dan de poppetjes
op het toneel zijn voor 'River
dance' de geestelijke ouders
Bill Whelan en Moya Doherty,
die de 'onverwachte bliksem
inslag' op die zaterdagavond
in mei 1994 hebben uitge
bouwd tot avondvullende ex
travaganza die tot in de verste
uithoeken aanspreekt. Voor
Doherty is dat nooit vermoede
succes op een flinke omscha
keling komen te staan, want in
haar voorafgaande loopbaan
'was het produceren van televi
sieprogramma's uitgegroeid
tot haar specialiteit en door
gaans ging het daarbij dan om
serieuze kost.
Haar vaardigheden als stille
kracht achter de rap ontwik
kelde rage rond het 'rivierdan-
sen' zijn natuurlijk niet onop
gemerkt gebleven. In eigen
land gaat Moya Doherty. die in
haar jonge jaren als Shakespe-
are-actrice nooit echt aan de
bak kwam, intussen door als
schoolvoorbeeld van een ge
slaagde zakenvrouw en sleept
ze als zodanig de ene na de an-
Eerst wist men buiten Ierland van niets. Toen veroverde
'Riverdance -The Show' in een mum van tijd de halve we
reld. Vervolgens kwam de door ruzie ontstane variant
'Lord Of The Dance', die niet minder aansloeg. Het Kelti
sche dans- en zangspektakel, in 1994 internationaal geïn
troduceerd tijdens het Eurovisie Songfestival in Dublin,
heeft in Nederland misschien nog wel de meeste respons
gekregen. Want zonder dat er een forse promotiecampag
ne aan te pas kwam, kreeg Ahoy' Rotterdam een ongeken
de run op de kaarten voor zowel de ene als de andere neo-
folkloreshow te verwerken.
door Louis Du Moulin
Voor 'Riverdance - The Show'
zal het Rotterdamse sportpa
leis tot 11 oktober maar liefst
veertien keer vollopen. Dat
nadat 'Lord Of The Dance' in
mei jongstleden al goed was
voor zes uitverkochte avon
den, die direct ook historisch
waren omdat de hoof drolspe-
l'endej regisseur Michael Flat-
ley tot veler verrassing daarbij
bekendmaakte te zullen stop
pen met zijn krachtenverslin-
dende optredens.
Onnavolgbaar
Met hem is meteen een voor
naam verschil genoemd tussen
de beide op traditionele leest
geschoeide mystieke glamour-
producties. In het 'Herendans-
spektakel' eist Michael Flatley
een centrale rol voor zich op,
terwijl bij 'Riverdance - The
Show' de blikvangende mo
menten veel meer zij n verdeeld
over het hele gezelschap. Ge
geven de voorgeschiedenis is
die andere benadering best be
grijpelijk. Flatley stapte in ok
tober 1995 uit de 'originele'
voorstelling, omdat hij vond
dat z'n onnavolgbare voet^of-
fels te weinig op de voorgrond
traden en te karig werden be
loond.
Op dat moment, ruim een jaar
na de toumeestart van 'River
dance', verdiende de in Chica
go opgegroeide Ierse-Ameri
kaan al een slordige ton per
week, dus beslist een vermo
gen. Maar hij voorvoelde dat er
voor hem veel meer in zou zit
ten als hij onder eigen vlag zou
verder varen. Vandaar dat hij
de drie miljoen gulden inves
tering in 'Lord of The Dance'
nooit als een grote gok heeft
beschouwd. Achteraf is de
kleine bewegingskunstenaar
maar wat blij dat het tot een
breuk is gekomen met de part-
Joanne Doyle
ners met wie hij het 'River-
dance'-concept ontwikkelde.
'Riverdance - The Show' is
dichterbij het oorspronkelijke
vertrekpunt gebleven dan
'Lord Of The Dance'. In het
pretpakket van Whelan Do
herty is de Keltische mystiek
nadrukkelijker aanwezig. An
ders gezegd is de algehele sfeer
aanmerkelijk minder 'macho'.
Authentieker, stijver van op
zet. maar daarmee tegelijker
tijd niet zo volgens de 'wetten
van Las Vegas'.
Rondom de basisgroep, The
Riverdance Irish Dance Trou
pe, die bij het draaien en 'tip
pen' op de schoenpunten tel
kens naar voren komt als een
onfeilbare menselijke machi
ne, manifesteren zich twee so
listen, die waarschijnlijk nooit
zo'n sterstatus zullen verwer
ven als Michael Flatley. Al
thans niet in dit dienstver
band. Deels omdat ze minder
prominent hun kunsten verto
nen, anderzijds omdat ze in
tussen deel uitmaken van een
gigantische onderneming, die
het 'Riverdance'-concept
heeft uitgebreid tot een rond
trekkend circus voor drie ge
zelschappen. De Ierse wereld
veroveraars kunnen zodoende
gelijktijdig Europa, Noord-
Amerika en Azië/Australië be
spelen, een uitbating die door
het publiek zonder morren
wordt geaccepteerd, omdat
het niet voor een bekende
naam komt. maar voor de
show op zich.
Ahoy'-klanten moeten er dan
ook op rekenen
dat ze niet de
solisten voor
ogen krijgen
uit de video
band 'Live At
Radio City
Music Hall',
die een fors
aantal van hen
al zal bezitten of
heeft gezien. De
plekken van de
'principal
dancers' uit die
voorstelling, Jean
Butler en Coline
Dunne, zijn voor
wat betreft dit deel
van de wereld over
genomen doorJoan
ne Doyle en
Breandan de Gallai.
Eerstgenoemde danst
al vanaf haar derde,
wonzelfs allerlei kam
pioenschappen, maar
had nooit gedacht dat
ze ermee een goed be
legde boterham kon
verdienen.
Daarom studeerde Joan
ne Doyle daarnaast poli
tieke wetenschappen, on
der meer in Ljubljana,
waar ze via de bewuste Eu
rovisie-uitzending uit haar
Rive*'
dance
TheSho*-
Kersen -
vaderland opnieuw kennis
maakte met 'riverdance'. De
zeven minuten die het pauze
nummer duurden zou
den haar leven voor
goed veranderen.
Bij
Eric van Sauers (33) won vorig jaar glansrijk het Cameret-
tenfestival in het Rotterdamse Luxor-theater. De Suri
naamse cabaretier, die ooit begon als stand-up-comedian,
debiteerde zijn grappen op mitrailleursnelheid. Hij geniet
nog na van het succes. Maar de Grote Twijfel heeft al toe
geslagen. Van Sauers: „Het is eigenlijk treurig om bezig te
zijn met humor. Om mensen aan het lachen te moeten ma
ken. Ik heb het wel meegemaakt dat we met zo'n vijf of zes
stand-up-comedians aan een tafel zaten en dan wanhopig
op zoek waren naar een dijenkletser. Kijk, als je matig suc
ces hebt, valt het wel mee. Maar als het publiek eenmaal
plat gaat, heb je een probleem. Dan wil je nooit meer onder
dat niveau komen."
door Cees van Hoore
Eric van Sauers is niet het type
cabaretier dat met omwoelde
haardos en de blik op oneindig
van de sokken wordt gereden
door aanstormend verkeer.
Strak in het zwart, blik op 'had
je wat?', komt hij de Amster
damse bodega Keijzer binnen.
Na wat argwanende blikken
en wat introducerend geneu
zel, raakt hij enigszins in
vorm, flitst er soms even een
twinkeling op in zijn oogop
slag.
„Ik trad eerst op als stand-up-
comedian", zegt hij, „maar
nooit in Amsterdam, waar ik
woon. Dat vond ik toch een
beetje link allemaal. Je vrien
den die je dan ineens grappig
zagen doen, nee, dat hoefde
voor mij niet. Maar Theo
Maassen heeft me toch voor de
leeuwen geworpen in het Betty
Asfalt Complex. Er was ie
mand uitgevallen en ik moest
twintig minuten vol lullen. En
het ging, het ging! De ene grap
na de andere. A l'improviste.
Fris van de lever. Meteen afre
kenen! Boter bij de vis. Paf,
paf, paf, paf!"
„Ik had toen een hoge grap
dichtheid. Maar ik bouw het
nu rustiger op. Van mij hoeven
er niet meer voortdurend van
die dijenkletsers de zaal in te
worden geslingerd. Ik hou
meer van het verhaal, waaruit
plotseling, als een vlam, een
lach opschiet. Ik heb veel be
wondering voor Richard
Pryor, een donkere stand-up-
comedian. De zelfspot van die
man! Zijn observat ievermo
gen is briljant, hij kan heel
beeldend vertellen. Hij is de
baas op het toneel."
Eric van Sauers: „Als ik eenmaal op het toneel sta, denk ik: Ik zal ze eens even wat laten zien.'
„En dat nu trekt mij aan Alsik
daar eenmaal sta, denk ik: laat
ze de pleuris maar krijgen, ik
zal ze eens even wat laten zien.
Op de toneelschool moest je al
tijd rekening houden met an
deren, op elkaar inspelen, ant
woorden op wat de ander zei.
Dat is niks voor mij. Ik wil niet
foto Taco van der Eb
met andermans tekst bezig
zijn. Ik wil zelf wat zeggen.
„Ik heb best veel geleerd op die
toneelschool, maar af en toe
gingen dingen toch aan me
voorbij. Wé hadden les van
Helmert Woudenberg. Die had
dan uitgezocht welk element
het meest bij je hoorde. Water,
vuur, aarde, noem maar op. En
dan moest je met dat element
in gedachten iets spelen. Heel
extreem, heel heftig. Ik kon
dat niet. Later zei hij dat hij bij
mij het verkeerde element had
gekozen. Ja, daar sta je dan
met je goeie gedrag."
„Ik zoek niet naar de makke
lijke lach. Ik wil de mensen de
samenleving laten zien zoals
ik die zie. En dan krijg je vaak
iets absurds. Neem nou dat ge
zeik over die cocaïnehandel
van Bouterse: de ene helft van
de Surinaamse samenleving
hier in Nederland interesseert
het geen moer, de andere helft
vindt het retegoed spul."
Splinters
„Barend en Witteman wilden
me destijds in hun programma
hebben, samen met nog wat
andere donkere cabaretiers.
Dat heb ik geweigerd, daar zie
ik niks in. Ik wil mezelf niet in
een vakje laten stoppen Er is
geen stroming in het huidige
cabaret. Iedereen is individua
listisch bezig. Vroeger deden
we spelletjes aan de huiska
mertafel. met zijn allen. Nu zit
iedereen in zijn eentje e-mail-
tjes te sturen, in zijn eentje
porno te bekijken achter zijn
computer. De versplintering
heeft toegeslagen. Maar wat
glinsteren de splinters mooi
Van Sauers kreeg onlangs een
rol in Theo van Gogh's speel
film 'De Pijnbank'. Hij speelt
een bankbediende, „Hartstik
ke leuk om te doen, dat filmen.
Maar vermoeiend. Het gaat
beeldje voor beeldje, allemaal
erg fragmentarisch. Maar het
eindresultaat is mooi, al denk
ik niet dat de film een groot
publiek zal trekken. Wel gek,
hoor, om je eigen harses zo
groot op het doek te zien."
Eric van Sauers is hard bezig
met zijn nieuwe programma.
„Maar ik weet bij god nog niet
wat het gaat worden. Het is te
hopen dat Patrick Kluivert
weer eens iemand verkracht,
anders wordt het moeilijk. De
Gay Games? Nee, dat is alweer
ouwe koek. Ze hadden die spe
len in Kampen moeten organi
seren, in zo'n plaats waar een
homo nog netjes trouwt, maar
niet in Amsterdam, waar de
dark room alweer afgeblad
derd is. Ach, ik zie wel wat ik
ga doen. Ik schrijf geen letter
op. Ik denk erover na en vlak
voor de voorstelling weet ik
precies wat het wordt."
Cabaret Eric van Sauers,
donderdag 1 oktober om
20.30 uur try-out in 't Beest
Goes.
