Plan voor bebouwing Plein 1940
Een voorstraatdorp is recht van lijn
PZC
Vervolg spektakel
'Het Oproer' kan
rekenen op steun
PZC
zeeland
11
Baarnse projectontwikkelaar wilmarkthalvan acht tot negen meter hoog
Maand cel voor diefstal vlees
Nieuwe revalidatiearts Terneuzen
Boete voor illegaal pieren steken
Nalatige kapitein beboet
Middelburgse indiaan mist mes
/ogelasiel de
dikke viert
derde lustrum
OMZIEN
College Middelburg in
beroep tegen afkeuren
plan Buitengebied
Dieseldief
betrapt in
Middelburg
Bromfietser bij
val gewond
dinsdag 15 september 1998
oor Ab van der Sluis
I1DDELBURG - Macéka Vast-
oed heeft maandagavond zijn
lannen gepresenteerd voor de
ebouwing van het Plein 1940.
laarop wil de Baarnse project-
ntwikkelaar een vvinkelge-
i duw realiseren van twee ver-
iepingen hoog. In het pand is
uimte voor twee 'trekkers', één
i het souterrain en een tweede
p de eerste verdieping. Op de
egane grond is ruimte voor on-
eveer vijf tot acht exclusieve
r inkels. In totaal gaat het om
ngeveer 2600 vierkante meter
e loeroppervlakte. Op de hoek
an het te vergroten Tympaan-
lein wil Macéka Vastgoed een
iformatiepunt vestigen van de
VV, pinautomaten en eventu-
cleen kleine kiosk.
s )e gemeente Middelburg wil al
iren de Lange Delft visueel
oppelen aan de Lange Viele.
aarmee is een begin gemaakt
oor de Markt te herinrichten.
lm winkelend publiek van de
t ange Delft naar de Lange Viele
j n het Geeregebied te lokken,
j ouden er op het Plein 1940
e teer winkels moeten komen.
en eerder plan van Macéka
astgoed om het PZC-gebouw
j an te kopen en dat pand samen
e iet het Plein 1940 te ontwikke-
o, ging niet door.
lolommen
)e Baarnse projectontwikke-
j lar presenteerde maandag-
vond haar nieuwste plannen
an de commissie Sociale Za-
en, Economische Zaken en
lultuur (SEC). Architect C. F.
an der Goes schetste op het
lein 1940 een winkelpand, zo
root als het plein zelf, dat de
itstraling moet krijgen van een
larkthal. Hij wil dat effect be-
siken door gebruik te maken
an acht tot negen meter hoge
olommen met daarachter gro-
6 glaspartijen en metselwerk,
totaal liet hij vijf modellen
i ien.
g ie voorkeur van Macéka gaat
it naar het idee om in de lengte
■j an het pand een passage te ma-
0 en, met daarin roltrappen die
Degang geven tot de eerste ver-
ieping. Het stedenbouwkun-
ïg bureau BVR, dat in opdracht
an Middelburg een toekomst-
isie opstelt, pleit voor een mo-
el waarin een brede entree
j omt via de Pottenmarkt.
Om het "iympaanplein een dui
delijker gezicht te geven, wil
Macéka het plein vergroten. Het
plein krijgt dan de vorm van een
driehoek met op de punt een
bundeling van publiekselemen-
ten. Te denken valt aan geld- en
wisselautomaten, een informa
tiezuil van de VW en telefoon
cellen. In het verlengde daarvan
richting Pottenmarkt wil de
projectontwikkelaar eventueel
een kleine kiosk en een meters
lange stalen overkapping, in
clusief openbare verlichting
waaronder bijvoorbeeld jazz
concerten gehouden kunnen
worden.
Verdeeld
De commissie SEC reageerde
verdeeld op de plannen om het
Plein 1940 te bebouwen. De co
alitiepartijen WD en CDA
toonden zich ronduit tegen. De
PvdA kon zich in grote lijnen
wél vinden in het plan. „Waar
om'', vroeg de liberale fractie
voorzitter drs. P. A H. de Visser
zich af, „zullen we het plein be
bouwen. Wat is de meerwaarde
daarvan Kan er niet beter her
ingericht worden Ook S.
Buisman (CDA) zei 'diep in z'n
hart' tegen de bebouwing te
zijn.
Hij toonde zich niet onder de in
druk van de architectonische en
stedenbouwkundige kwaliteit
van het Macéka-plan. Groen-
Links-fractievoorzitter W. Ar-
don zag in de verdeelde coalitie
een motie van wantrouwen
richting wethouder drs. M. L.
Strous, maar dat vonden CDA
WD en PvdA te ver gaan.
Ondernemers
De ondernemers aan het Plein
1940 zijn volgens Strous
unaniem tevreden over het be
bouwingsplan. Met de horeca
ondernemers aan het Tympaan-
plein wordt nog onderhandeld.
PvdA-fractievoorzitter drs.
B. J. de Reu vindt dat zij wel mo
gen meepraten, maar dat uitein
delijk het college van B en W
met een definitief plan moet ko
men. „Het moet niet zo zijn dat
de vrije krachten weer het spel
bepalen, zoals bij de herinrich
ting van de Markt gebeurde. Het
college moet met een eigen visie
en besluit komen. Nog dit jaar.
Al in '93 is besloten dat we het
Plein 1940 zouden bebouwen.
Gaan we nu 's wat doen, of blij
ven we praten
Macéka Vastgoed presenteerde maandag plannen voor bebouwing van het Plein 1940. De maquette geeft slechts een ruwe schets van het
winkelpand. foto Lex de Meester
door Willem van Dam
ZIERIKZEE - Het is zeer waar
schijnlijk dat er een vervolg
komt op het openluchtspekta
kel 'Het Oproer van Zierikzee'.
Een initiatiefgroep die daar
naar streeft, kan rekenen op de
steun van nagenoeg alle fracties
in de gemeenteraad van Schou-
wen-Duiveland.
Dat bleek maandagavond tij
dens een vergadering van de
raadscommissie voor grondge
bied zaken, ruimtelijke orde
ning en economische zaken. De
raad beschouwt evenementen
als 'Het Oproer' van grote waar
de voor de promotie van Zierik
zee.
Ook wethouder C. W. Veerhoek
(WD) staat positief tegenover
een reprise van het historische
openluchtspel. Hij is bereid om
zich binnen het college van bur
gemeester en wethouders sterk
te maken voor een aanzienlijke
financiële ondersteuning van
het evenement. Dit jaar bedroeg
de gemeentelijke bijdrage
25.000 gulden.
De initiatiefgroep die wil toe
werken naar een jaarlijkse op
voering van een historisch spel
in Zierikzee, leunt op de sympa
thie van onder meer de plaatse
lijke middenstand en de eilan-
delijke WV. Woordvoerder G.
de Groot van de initiatiefgroep
hoopt, dat in de tweede helft van
de volgende maand duidelijk
heid ontstaat over de haalbaar
heid van de plannen.
Medewerking van de gemeente
is daarbij een eerste vereiste.
Gisteravond werd duidelijk, dat
binnen de gemeenteraad groot
enthousiasme bestaat over het
streven om in Zierikzee jaarlijks
een historisch toneelspel op te
voeren.
Alle fractiewoordvoerders wa
ren het roerend met elkaar eens:
de opvoering van 'Het Oproer'
was dit jaar een groot succes en
is derhalve voor herhaling vat
baar. Volgens de raadsleden
leveren dit soort publiekstrek
kers een belangrijke bijdrage
aan de Zierikzee-promotie,
waarvan ook de economische
effecten niet onderschat mogen
worden.
DEN HAAG - Voor diefstal van 39 pakjes vlees uit de Aldi-su-
permarkt in Goes zijn twee vrouwen uit Nieuwegein gisteren
in hoger beroep door het Haagse gerechtshof veroordeeld tot
celstraffen van vier weken.
De straffen zijn gelijk aan de eis van de openbare aanklager en
het eerdere vonnis van de rechtbank in Middelburg.
Bij de diefstal op 27 februari vorig jaar werden de 34- en 30-
jarige vrouw op heterdaad betrapt toen zij de pakjes in een
schort onder hun kleding stopten.
Tegenover de politie bekende de 34-jarige vrouw van tevoren
met twee vriendinnen een afspraak te hebben om te gaan ste
len.
TERNEUZEN - De stichting Revalidatiegeneeskunde Zee
land heeft een nieuwe specialist aangetrokken voor het reva
lidatiecentrum De Wielingen in Terneuzen. Het betreft A C.
Hagedoom.
De arts heeft na zijn algemene medische studie aan de Leidse
universiteit in Hoensbroek de gespecialiseerde opleiding ge
volgd in de revalidatiekunde. Nadien is hij geruime tijd werk
zaam geweest in het buitenland, laatstelijk in Mexico.
Hagedoorn is zijn werkzaamheden in De Wielingen inmiddels
begonnen.
MIDDELBURG - Een 52-jarige Goesenaar is maandag in
Middelburg bij verstek veroordeeld tot een boete van 1.050
gulden.
Officier van justitie mr. Y. A C. C. Willems vond bewezen dat
de verdachte vorig jaar tot drie keer toe op verboden plaatsen
in de beschermde natuurgebieden 'Slikken van de Zand-
kreek' in Goes en 'Slikken van Kats' met een riek pieren had
gestoken.
De milieu-officier eiste voor elke overtreding een boete van
350 gulden, in totaal 1.050 gulden. De economische politie
rechter vonniste conform.
Een 34-jarige inwoner uit Colijnsplaat moet voor het pieren
steken op de 'Slikken van Kats', vorig jaar 2 december, een
boete van 400 gulden betalen. In de uitspraak werd de recidi
ve meegenomen.
MIDDELBURG - De economische politierechter heeft maan
dag in Middelburg een 56-jarige man uit het Duitse Bremer
haven conform de eis veroordeeld tot een boete van 3.000 gul
den.
De kapitein van het zeeschip 'Maris' had 28 november '96 ver
zuimd te melden dat zijn schip met gevaarlijke stoffen op de
Westerschelde voer. De meldingsplicht moet tenminste zes
uur vantevoren gebeuren.
De verdachte meende dat hij in Rotterdam aan alle formali
teiten had voldaan. „Het is flauwekul om dat nog eens te moe
ten melden", had hij na de overtreding gezegd.
MIDDELBURG - Een 37-jarige Middelburger, van Indiaanse
afkomst, heeft aangifte gedaan van diefstal van een ongeveer
60 centimeter lang kapmes, dat hij gebruikte bij het uitvoeren
van een dagelijks ritueel.
Het mes heeft een zwart handvat en zit in een lichtbruine le
deren hoes met franjes eraan. Het betreft een zeer oud familie
stuk, waarvan de waarde onbekend is. De Middelburger is
door de diefstal zeer gedupeerd.
Het mes is ongeveer 5 a 6 weken geleden uit zij n woning gesto
len tijdens een gezellige bijeenkomst waarbij hij niet iedereen
kende.
j-WIDDELBURG - Zaterdag 19
^ptember viert Vogel- en egel-
isiel de Mikke haar 15-jarig be
staan met een open dag. Het
(Isiel begon ooit als een werklo-
Jenproject. Aanvankelijk was
iet alleen een asiel voor vogels.
.Nu zijn er ook zoogdieren te vin-
Jen. Sinds maart dit jaar vangt
jlet asiel ook gevonden reeën op.
Kinderen kunnen tijdens de
fpen dag meedoen aan een vo-
.'Ispeurtocht. Of water, uit de
ijver van het nieuwe revalida-
ieterrein, onderzoeken op
istjes en ander gespuis. In het
lucatief centrum zijn zoogdie-
en vogels van dichtbij te
ien. Het centrum is onlangs
itgebreid met een tweede ana-
imiekast. Op het terrein vind je
Jijzondere vogels, zoals de
iwarte ooievaar, de oehoe en
>f vogels,
fanaf de markt vertrekt om
1.00 uur, en daarna elk uur, een
lardentram naar het vogel-
isiel. Het asiel is achterin Park
borenvliedt te vinden, aan de
Koudekerkseweg 131a in Mid-
elburg en is van 10.00 uur tot
6.00 uur open.
REDACTIE
MIDDEN-ZEELAND
Voorstad 22
4461 KN GOES
Tel: (0113) 273000
Fax: (0113)273030
e-mail: redgoes@pzc.nl
te Goes:
M.J. Schrier(chef)
M. J. van Barneveld
I. Huibers
A.M. van der Jagt
E. Soesman
te Vlissingen:
N.J.C. Kluytmans
E.L. Ramakers
M.P.T. Sep
A.A. van der Sluis
K.L. de Vries (sport)
CENTRALE REDACTIE
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA VLISSINGEN
Tel: (0118) 484000
Fax: (0118)470102
e-mail: redactie@pzc.nl
e City OnLine/Internet
http://www.pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
door Aad de Klerk
Colijnsplaat is jarig, net als Kats
trouwens. Met tal van activiteiten
herdenken beide Noord-Bevelandse
dorpen him 400-jarig bestaan. Sinds
zaterdag - Open Monumentendag -
gaat de aandacht daarbij vooral uit
naar de monumentale plattegrond van
Colijnsplaat; een plattegrond waaraan
het dorp sinds 1996 het predikaat 'be
schermd dorpsgezicht' in de zin van de
Monumentenwet dankt. De rechte lij
nen en rechte hoeken verraden dat dit
voorstraatdorp het resultaat is van
planning. Ook op Walcheren vinden we
twee plaatsen die op dezelfde tekenta
fel als Colijnsplaat lijken te zijn ont
worpen: Oudedorp en Nieuwland. Wel
iswaar zonder de 'dorpsbouwkundige'
allure van dit Noord-Bevelandse hoog
tepunt, maar toch ook: voorstraatdor
pen.
Een dorpstype dat haar naam dankt
aan de belangrijkste straat, meestal de
Voorstraat geheten. Voorstraatdorpen
zijn geen boerendorpen zoals de mid
deleeuwse ringdorpen dat van oor
sprong wel waren, maar nederzettin
gen met een verzorgende functie. Vaak
gesitueerd aan de rand van de polder,
waar buitendijks de mogelijkheid be
stond om een haven te graven. En vrij
wel altijd vormen ze het resultaat van
planning. Hun plaats, soms ook hun
plattegrond, was vaak al in het plan tot
bedijking en verkaveling van de desbe
treffende polder aangeduid. Graag
greep men daarbij eind 16e, begin 17e
eeuw terug op de klassieken, en streef
de men ideale maatverhoudingen na.
Een ideaal dorp was een dorp waar de
geometrie de toon zette.
Volgerland
Oudedorp (of Sint Joosland) werd vol
gens plan geprojecteerd in de Oud-Sint
Jooslandpolder uit 1631. Daartoe was
een gemet minderwaardige grond, zo
genaamd 'volgerland' gereserveerd,
want een dorp bouw je natuurlijk niet
op eersteklas landbouwgrond. Oude
dorp toont de allersimpelste uitvoering
die een voorstraatdorp kon krijgen: die
van een straat loodrecht op de polder
dijk. Niet Voorstraat, maar Sint Joos-
landstraat geheten. Volgens een vroe
gere beschrijving: 'eene dubbele rij van
ongeveer 18 a 20 huizen, die eene blind
loopende straat vormden'. Aan dat
beeld is sindsdien weinig veranderd;
slechts het aantal huizen nam steeds
verderaf. In 1704 waren het er niet meer
dan 15Bij gebrek aan een kerk was het
belangrijkste gebouw herberg De Witte
Zwaan, vanaf 1669 als parochiehuis de
plaats waar schout en schepenen ver
gaderden.
In de volgende polder, die in 1644 werd
ïx
De Kerkstraat - of eigenlijk voorstraat - in Nieuwland werd modern aangelegd, want de straat loopt uit op een rechthoekige
kerkring. foto Lex de Meester
bedijkt als de Middelburgse Polder,
heeft men er alles aan gedaan om een
volwaardiger dorp van de klei te krij
gen. Dat werd Nieuwland. Ook hier
werd vooraf de plaats van het nieuwe
dorp bepaald, maar die was aanzienlijk
ruimer bemeten dan in Oudedorp. Voor
Nieuwland reserveerde men een opper
vlakte van vier gemeten, 'den heeren
verkoopers in eigendom blijvende, af
gestoken en gedestineerd voor het dorp
en kerkhof'. De concrete aanleg van het
dorp doet sterk denken aan de gang van
zaken-in 1598-in Colijnsplaat Land
meter Jacob Pietersen bracht het dorp
in kaart en zette de percelén uit; werk
zaamheden waarvoor hij een bedrag
van bijna twee pond ontving. Voor de
aanleg van het kerkhof met rondom een
sloot werd ruim elf pond uitbetaald.
Het dorp kreeg zijn straten: Veerstraat,
Kerkstraat, Noord- en Zuidsingel ter
weerszijden van het kerkhof, Oostsin
gel of Lange Dreve ten oosten van het
kerkhof. Later werd dit dorpsterrein in
oostelijke richting nog eens uitgebreid
met 400 roeden. Het dorp bleef als 'Am-
bachtsheeren vroon' eigendom van
Middelburg om het voor bebouwing in
erfpacht uit te geven.
De opkomst van dit nieuwe dorp hield
Oudedorp klein. Dat bleef een gehucht,
zonder kerk en - heel belangrijk - zon
der haven. In kerkelijk opzicht kwam
het onder Nieuwland te ressorteren.
Daar verrees in 1650 - opmerkelijk ge
noeg dus niet al bij de stichting van het
dorp - een kerkgebouw op de daarvoor
gereserveerde plaats. Toch verliep ook
de groei van dit dorp bepaald niet on
stuimig. Op een afbeelding in de beken
de Kroniek van Smallegange uit 1696
ontwaren we nog nauwelijks bebou
wing rondom de kerk. Een eeuw later
telde de dorpskom niet meer dan 40
woonhuizen.
Nieuwland is ook in 'dorpsbouwkun
dig' opzicht de meerdere van Oude
doip. De voorstraat - al heet die hier
Kerkstraat - eindigt niet in het niets,
maar loopt uit op een heuse kerkring.
met rond maar rechthoekig. Een mo
derniteit Drie zijden heten samen
Kerkplein, de vierde: Achter de Kerk.
Deze combinatie van voorstraat en ker
kring heeft Nieuwland gemeen met Co
lijnsplaat. Ook daar lag trouwens een
gracht rond het kerkhof; en ook daar is
die inmiddels gedempt. Toch verdient
ook Nieuwland niet de schoonheids
prijs. De Kerkstraat mist de aansluiting
op de polderdijk. Er zijn kennelijk
voorstraatdorpen en voorstraatdor
pen...
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - B. en W. van
Middelburg hebben beroep
aangetekend bij de Raad van
State tegen de weigering van
Gedeputeerde Staten om het
bestemmingsplan Buitengebied
(gedeeltelijk) goed te keuren.
Het college wil voor het hele
buitengebied beperkingen op
nemen voor intensieve tuin
bouw. Het dagelijks provincie
bestuur vindt de argumentatie
van Middelburg onvoldoende.
Volgens G.S. mag het gemeente
bestuur de intensieve tuinbouw
alleen maar beperken in gebie
den die landschappelijk inte
ressant zijn.
De gemeenteraad van Middel
burg stelde vorig jaar november
het bestemmingsplan Buitenge
bied vast. Daarin staat dat er in
het hele buitengebied beperkte
intensieve tuinbouw (witlof- en
champignonteelt) is toegestaan
als neventak van maximaal dui
zend vierkante meter. De om
vang kan worden uitgebreid tot
maximaal vijfduizend vierkan
te meter via een bestemmings
planwijziging.
GS vinden dat het opleggen van
beperkingen aan intensieve
tuinbouw alleen aanvaardbaar
is als de gebouwen komen te lig
gen in gebieden die van land
schappelijk belang zijn. In ge
bieden die een puur agrarische
bestemming hebben, zijn er vol
gens het dagelijks provinciebe
stuurgeen ruimtelijke motieven
om een beperking op te leggen.
Doelstelling
B en W van Middelburg zijn het
niet eens met die argumentatie
en hebben de Raad van State om
een uitspraak gevraagd. De be
langrijkste doelstelling van het
bestemmingsplan Buitengebied
is dat het bestaande grondge
bonden karakter behouden
moet blijven. Kassenbouw, in
tensieve veel teelt of tuinbouw is
in principe mogelijk, maar dan
wel als neventak. Het college
vindt het om die reden ook lo
gisch om in het bestemmings-
MIDDELBURG
Zendingsavond - Vandaag
houdt de Zendingscommissie
der Gereformeerde Gemeente,
om 19.30 uur in de Terhooge-
kerk, W. Teellinckstraat in Mid
delburg, een zendingsavond.
Sprekers komen uit Nigeria en
Iran Jaya.
plan beperkende maatregelen
op te nemen.
In het beroepschrift stellen B. en
W. dat Gedeputeerde Staten in
hun besluit om het bestem
mingsplan gedeeltelijk af te
wijzen volledig voorbij zijn ge
gaan aan de doelstelling van de
gemeenteraad dat intensieve
tuinbouw in gebouwen alleen
maar bij wijze van neventak
mag worden ontwikkeld. Dat
beleid is gebaseerd op dezelfde
argumenten om intensieve vee
teelt in het buitengebied te be
perken. „Er is in onze ogen",
aldus het beroepschrift, „ruim
telijk geen groot verschil tussen
intensieve tuinbouw en inten
sieve veeteeltbedrijven." Het
zonder beperkingen toestaan
van intensieve tuinbouw kan
volgens het Middelburgse ge
meentebestuur leiden tot een
verstening van het landschap.
Daarnaast heeft ongebreidelde
groei gevolgen voor milieu, uit
stoot van schadelijke stoffen en
veel zwaar verkeer over land
schapswegen.
MIDDELBURG - Op de Silo-
weg in Middelburg is zondag
avond een Roemeense vracht
wagenchauffeur op heterdaad
betrapt bij het stelen van diesel
olie uit een hijskraan.
De man hevelde de dieselolie
over in de tank van zijn vracht
auto. De Roemeen is na het op
maken van een proces-verbaal
weer in vrijheid gesteld
MIDDELBURG - Een 18-jarige
bromfietser uit Middelburg is
zondagmiddag op de Turfkaai
in Middelburg gewond geraakt.
De man botste met zijn brom
mer tegen de stenen paaltjes die
langs de weg staan en raakte
daarbij ten val De Middelbur
ger is met onbekend letsel ver
voerd naar het ziekenhuis. Hij
zei te zijn geschrokken van een
passerende en claxonnerende
automobilist, die zonder zich
bekend te maken is doorgere
den De bromfiets werd bescha-
digd.
