Plan voor tweede energiecentrale
Wij willen geen rails door onze tuin
Bressiaanders wacht nieuwe bomruiming
Zeldzame verstekeling
in museum Breskens
Hogeschool Zeeland
vreest bezuinigingen
en afname leerlingtal
Eind dit jaar besluit Hydro Agri over bouw in Sluiskil
zeeuwse almanak
Cruijff
PZC
zeeland
donderdag 10 september 1998
door Conny van Gremberghe
BRESKENS - De bewoners
van de Breskense wijk 't Heem,
het recreatiepark Schone veld,
Fort Soleil en van de huizen
aan de Nieuwesluisweg moe
ten woensdag 30 september
weer tijdelijk hun woningen
verlaten. Die dag wil het
Explosieven Opruimingseom-
mando (EOD) twee vliegtuig
bommen uit de Tweede Wereld
oorlog onschadelijk maken.
De bommen werden onlang bij
grondwerken in het recreatie
park Scheldeveste aangetrof
fen. Het gaat dit keer om een
Amerikaanse duizendponder
en een half zo grote bom van
Britse makelij. Uit veiligheids
overwegingen moeten de wo
ningen in de directe omgeving
van het voormalig fort Frede-
rik Hendrik voor de duur van
de operatie worden ontruimd.
Net als bij voorgaande opera
ties vangt het Rode Kruis op de
Napeleonhoeve toeristen en
inwoners van Breskens op, die
him huis of vakantieverblijf
moeten verlaten. Betrokkenen
zullen ruim voor de ruiming
door de gemeente op de hoogte
worden gesteld van de precieze
gang van zaken die dag. Voor
mensen die met vragen blijven
lopen, wordt een speciaal tele-
foonnumer opengesteld. De
gebruikers van het veer zullen
rekening moeten houden met
stremmingen en het feit dat de
veerdienst voor de duur van de
operatie uit de vaart zal wor
den genomen. Het gemeente
bestuur van Oostburg gaat er
vooralsnog van uit dat dit de
laatste bomruiming aan het
Scheldeveste-terrein zal zijn.
door Conny van Gremberqhe
i SLUISKIL - De kans is groot
dat Zeeuws-Vlaanderen tegen
2001 een tweede gasgestookte
warmtekrachtcentrale krijgt,
die in capaciteit de Elstacentra-
le bij Hoek overtreft. Norsk Hy-
dro Energy bv in Sluiskil, een
j dochteronderneming van de
Noorse energie-en industrie-
groep Norsk Hydro ASA laat
een uitvoerige studie uitvoeren
naar de vervanging van de hui
dige kleine centrales op het ter
rein van Hydro Agri in Sluiskil.
De energiedochter van de
kunstmestfabrikant wil in eer
ste instantie een centrale bou
wen met een vermogen van 490
Megawatt. In de studie zullen
ook een toekomstige uitbrei-
I ding van de nieuwe centrale
worden meegenomen. HAS-di-
recteur Jan Duerloo gaf aan dat
op termijn een uitbreiding tot
zon 1000 Megawatt tot de mo
gelijkheden behoort.
Elstacentrale
In eerste instantie wordt echter
gedacht aan een moderne hoog
rendementscentrale met een la
ge stikstofuitstoot en een ver
mogen van 490 Mw. De
Elstacentrale is enkele tiental
len Megawatts kleiner. De HAS-
centrale voorziet de Sluiskilse
kunstmestfabriek van elektrici
teit en stoom. Ook aan derden
zal stroom worden geleverd.
Gestreefd wordt om de produc-
I tie te kunnen starten in 2001. De
Identiteit dode
vrouw bekend
BATH - De politie Zeeland heeft
de identiteit vastgesteld van de
in de polder bij Bath aangetrof
fen dode vrouw.
j Het is de 51-jarige A Splingaire
uit het Belgische Berendrecht.
Een tien jaar jongere dorpsge
noot is ingesloten op verden-
I king de vrouw door wurging om
het leven te hebben gebracht,
j Het stoffelijk overschot is in
middels overgedragen aan de
i Belgische justitie-autoriteiten
die ook het verdere onderzoek
verrichten.
Advertentie
Brasserie de
DRVKKERY
en Ear Eye
Muziek
presenteren a.s. zaterdag
12 september van
14.30- 16.30 uur
een optreden van
Jazz trjo
Heijnsdijk
met standard bebop
Boekhandel
Fanoy
NIEUW:
H. Kuitert, Jezus 39,90
Tessa de Loo,
Varken in het paleis
f 34.90
Gerard Revc,
Hijgend hert 29,90
enge promorom,
met een griezelprijsvraag
op onze Promotie
CD-ROM voor 5,-
Kantoorboek
handel
De Ruiter
Kaarten-
kabinet
Alles is te koop in...
de
DRVK
Winkel
in Woord
Brasserie
KERY
Beeld &Geluid
noodzakelijke milieu-effect
rapportage is in verbereiding.
Het bedrij f heeft verder voor het
verkrijgen van de vergunningen
een startnotitie ingediend bij
Gedeputeerde Staten.
Verheugd
HAS-directéur Duerloo zei gis
teren verheugd te zijn met het
besluit om een 'mainstudie' op
te starten. ,,We gaan ervan uit
dat die studie eind dit jaar afge
rond is en dat dan de definitieve
investeringsbeslissing genomen
wordt.Wat voor bedrag er pre
cies met de bouw van de instal
laties gemoeid is, wist Duerloo
niet te zeggen. „Vuistregel in de
ze sector is een miljoen gulden
per Megawatt." Wie de centrale
bouwen gaat is nog niet bekend.
Het moederbedrijf, de tweede
energieproducent in Noorwe
gen, heeft weliswaar alle kennis
voor dit soort projecten in huis,
maar het bedrijf maakt zelf ge
wag van 'andere partners'.
In tegenstelling tot bij de bouw
van de Elsta-centrale zal het
Zeeuwse nutsbedrijf Delta niet
deelnemen in de bouw van de
HAS-centrale. Wel, zo liet Del
ta-woordvoerder F. Deij weten,
onderhandelt het nutsbedrijf
met HAS over de afname van
stroom. „Tevens zijn er gesprek
ken gaande over de tarieven
voor Hydro Agri om hun stroom
via het Delta-netwerk bij hun
klanten te krijgen. Bij wet zijn
we verplicht dm voor de doorle
vering te zorgen, maar daar
staat dan natuurlijk wel een
prijs tegenover."
Voor HAS-directeur Duerloo is
de mogelijk bouw van een mo
derne centrale een aardige op
steker. De voorbije jaren werd
de kunstmestfabriek in Sluiskil
fors gemoderniseerd. Zij geldt
nu als de toonaangevend in de
sector. De directeur sloot giste
ren investeringen in andere sec
toren door Norsk Hydro of an
deren niet uit, als de centrale er
eenmaal staat.
Voor de leveranties van gas is
HAS vanaf 1 oktober niet langer
afhankelijk van een regionale
leverancier. Het bedrijf kan
vanaf die datum beschikken
over een pijpleiding die door
loopt tot Zeebrugge, het aan-
landingspunt van Noors en
Bi'its aardgas. Die leiding be
schouwt Duerloo als een be
langrijke troef voor de bouw
van een energiecentrale bij
Sluiskil.
De bestaande verouderde cen
trales leveren een vermogen van
100 Megawatt, waarvan HAS
slechts 60 procent gebruikt. De
rest wordt verkocht.
Völckerdorp niet blij met plannen voor goederenspoorlijn
door Inqrid Huibers
VÖLCKERDORP - Ingeklemd
tussen het Schelde-Rijnka-
naal, de A58 en de A4, ligt in de
polder voorbij Rilland, het
gehuchtje Völckerdorp ver
scholen. Afgelegen en bijna
vergeten. Onlangs werden de
bewoners van de zes huizen
opgeschrikt door alarmerende
berichten over de aanleg van
een goederenspoorverbinding
tussen Antwerpen en Bergen
op Zoom; vlak langs, of door
hun dorp.
„Bestuurders hechten meer
waarde aan de Brabantse wal
dan aan deze polder. Als ze die
spoorlijn echt aan willen leg
gen, dan gaan we actie voe
ren", zegt Andrea de Jonge
mismoedig. En dan ferm: „Wij
willen hier niet weg en we wil
len ook geen rails door onze
tuin."
Of de treinverbinding er komt
is alles behalve zeker. Op de te
keningen van Rijkswaterstaat
en de Nederlandse Spoorwe
gen staan vooralsnog twee mo
gelijke tracés. De komende ja
ren wordt onderzocht welke
van de twee het beste is. Ook
wordt er bekeken of de toena
me van het goederenverkeer
niet toch gewoon over het be
staande spoor zou kunnen
worden opgevangen. Maar,
mocht er rond 2002 toch beslo
ten worden om de nieuwe
treinverbinding aan te leggen,
dan is Völckersdorp de klos.
Ruimte
Na een voorzichtige tik op het
raam, laat De Jonge, knalrood
vest. paarse gebatikde broek,
graag haar huis zien. Tussen de
eettafel en de keuken blijft ze
even staan. „Hier stond vroe
ger een muur. Eigenlijk waren
Het schooltje van Völckerdorp is sinds 1938 in gebruik als boerenschuur, foto's Dirk-Jan Gjeltema
dit twee huisjes." Nog steeds is
het niet een hele riante woning.
Hel is dan ook nauwelijks voor
te stellen dat op de helft van de
oppervlakte vroeger gezinnen
met wel negen of tien kinderen
huisden.
„Kijk hier leefden ze dan." De
Jonge meet met grote passen
een ruimte van een kleine
twintig vierkante meter af.
,,En hier stonden alweer de
varkens. De kamer waar nu
mijn eettafel staat, werd vroe
ger als stal gebruikt."
Historie
Vlekjes zonlicht dringen am
per door tot het met bomen
omzoomde laantje. Langs twee
rijen huisjes loopt de Vierling-
weg na een meter of vijftig
dood op een grote schuur. Een
kleine afgeschermde enclave
in een verder kale polder „Het
mooiste aan deze plek vind ik
eigenlijk de historie", vertelt
De Jonge. Ze haalt meteen een
oude vergeelde foto uit de kast
om haar verhaal te doen.
„Het dorp is in 1903 gesticht
door jonker Völcker, een groot
grondbezitter uit Bergen op
Zoom. Speciaal voor zijn land
arbeiders bouwde hij, na de
bedijking van de polder, dit
dorpje. Achttien huizen ston
den er toen. "De foto uit het be
gin van deze eeuw onthult ver
der een schoolgebouw en een
kerkje.
Tijdens het verhaal wordt De
Jonge steeds enthousiaster.
Völcker was eigenlij k een heel
revolutionair mens, omdat hij
al die voorzieningen voor zijn
arbeiders bouwde." Om even
later nuchter op te merken:
„Waarschijnlijk was het, toen
de polderzo groot werd, econo
mischer om de mensen hier te
huisvesten. Dichtbij het land
waar ze op werkten."
School
In 1938 werd de school wegens
gebrek aan kinderen gesloten.
Het gebouw staat er nog, maai
de ramen zijn kleiner gemaakt
Het dient als boerenschuur.
Van de achttien huizen staan er
na de Tweede Wereldoorlog en
de watersnoodramp nog
twaalf overeind. Ook de kerk is
gesneuveldi Na diverse ver
bouwingen telt het doip nu zes
woningen en een vakantie
huisje.In 1972iserelectriciteit
aangelegd. Pas in 1990 kregen
de bewoners er aardgas.
„Je woont hier helemaal vrij,
maar toch niet alleen" karak
teriseert Esther Noordam de
gemeenschap. „We lopen niet
de hele dag bij elkaar binnen,
maar je kunt wel van je buren
op aan als er eens een keer iets
is." Een oud boerenhuisje is in
haar interieur nauwelijks
meer te herkennen. Alleen de
oude houten trap verraadt nog
iets van zijn herkomst.
Brabants
Trots houdt Noordam haar
vier weken oude zoon Sander
omhoog. „Dit is de eerste echte
Zeeuw van het dorp; het kindje
van de overbuurvrouw is in het
ziekenhuis van Bergen op
Zoom geboren." De meeste be
woners van Völckerdorp voe
len zich meer Brabants dan
Zeeuws. „Voor de dokter, de
tandarts en nu de kraamhulp
moeten wij altijd naar Woens-
drecht of Bergen op Zoom",
zegt Noordam. In Rilland komt
ze eigenlijk nooit.
Van de eventuele komst van
een goederenspoorlijn is ze wel
geschrokken, Een bulderende
trein vlak langs haar fruitbo
men, kippen, konijnen en hon
den zou de idylle ernstig ver
storen. Om actie te voeren, zijn
de plannen voor de spoorlijn
nog te prilvi nd t NoordamOm
meteen hardgrondig uit te roe
pen: ..Maar ik zou er echt flink
van balen als de rails straks
door het dorp lopen."
door Wilma Valk
BRESKENS - Het Visseriimu-
seum in Breskens heeft een
nieuwe bewoner. Sinds ruim een
week huist in het aquarium van
het museum een blauwe krab.
Het dier - met broed - is opgevist
door een Breskense visser net
buiten de kust van Westkapelle.
De eitjes hebben inmiddels een
plekje gevonden in het aquari
um. De kans op een geboortegolf
van blauwe krabbetjes, die oor
spronkelijk aan de oostkust van
Amerika leven, is klein gezien
hun huisgenoot, een roggetje,
niet vies is van een vers eitje.
De krab is ongeveer zestien cen
timeter groot, gemeten over de
breedte van het schild. De scha
ren zijn vrij lang en ongelijk van
grootte. De bovenkant van
lichaam en klauwen zijn don
kergroen, de onderkant porse-
leinwit, de poten blauw en de
uiteinden van de scharen rood.
Deze krabben zijn zeer actieve
dieren en goede zwemmers. Ze
zijn vraatzuchtig en strijdlustig
en hebben veel kracht in hun
scharen.
Ze eten verse vis en aas. In het
museum worden ze nu gevoerd
met mosselen en garnalen. Voor
de bezoeker is het duidelijk, dat
iedere garnaal die langs do krab
zwemt met zijn leven speelt.
Chris van Belle, assistent mari
ne-bioloog van de Universiteit
van Gent en één van de vrijwilli
gers van het visserijmuseum, is
verrukt van de nieuwe aan
winst: „Ik heb er al veel van ge
hoord, van de blauwe krab,
maar nog nooit levend gezien.
Ze komen als verstekeling wel
eens mee met schepen. We moe
ten wel voorzichtig zijn, ze zijn
zeer agressief en hebben uitzon
derlijke goede ogen. die soms als
een telescoop uitgevaren wor
den zodat hun niets ontgaat."
Deze bijzondere gast in het mu
seum van Breskens is gevangen
door de Breskens 10 van Henk
Vermeulen ongeveer 6 kilome
ter buiten Westkapelle. Ver
meulen en de andere vissers van
Breskens weten dat iedere bij
zondere vangst graag gezien is
in het Visserij museum Haast
iedere week brengt men wel bot
ten of wervels van dieren aan
wal en naar het museum boven
de vismijn, foto Charles Strijd
door Arjan van Westen
VLISSINGEN - De Hogeschool
Zeeland ziet de komende jaren
twee bedreigingen op zich afko
men: bezuinigingen en een afne
mend aantal leerlingen. Dit zei
L. N. Labruyère, voorzitter van
het College van Bestuur van de
Hogeschool, gisteren bij de ope
ning van het academisch jaar.
Voorzitter Labruyère zei te vre
zen voor kwaliteitsverlies en
beperking van de toelating van
studenten voor bepaalde stu
dierichtingen.
Ook op de Hogeschool Zeeland
begon gewoontegetrouw het
nieuwe studiejaar met toespra
ken en plechtigheden. K. P. M.
van de Vijver, voorzitter Onder
wijsoverleg van de Brabantse-
Zeeuwse Werkgeversvereniging
Zeeland, sprak over de nood
zaak van goed beroepsonder
wijs in de provincie, niet in de
laatste plaats vanwege de sterk
groeiende vraag naar hoger ge
schoold personeel.
Kansen geven
„Wij zijn er om jonge mensen
kansen te geven en niet om te
praten over studentenstops",
sprak Labruyère. De mogelijk
heid dat de Hogeschool tot deze
drastische maatregel moet ko
men is groot. In het regeerak
koord is geen extra geld voor de
hbo's gekomeh. Er was wel om
meer geld gevraagd,. Labruyè
re: „Bezuinigingen lijden tot
grotere groepen, kwaliteitsver
lies is het gevolg."
Bovendien leidt een te laag bud
get volgens Labruyère tot
uitstel van de broodnodige In
vesteringen in de informatie-
technolgie. Verdergaande fi
nanciering van het onderwijs
door het bedrijfsleven is volgens
hem niet de oplossing.
„Samenwerking met bedrijven
is goed met het oog op stages en
kleinere projecten, maar de fi
nanciering van het onderwijs
hoort niet uit het bedrijfsleven
te komen", aldus Labruyère. Als
het economische tegen zit werkt
dat volgens hem naar het onder
wijs door.
Noodzaak
Voor de toespraak van de voor
zitter van het college van be
stuur had Van de Vijver in zijn
spreekbeurt al op de noodzaak
van hoger beroepsonderwijs in
Zeeland gewezen. Het bedrijfs
leven heeft er grote behoefte
aan.
Tevens maakte Van de Vijver
duidelijk dat de Hogeschool zijn
blik meer op Zeeuws-Vlaande
ren moet richten. „Hier worden
momenteel economische pres
taties verricht."
Vijver zegt dat door de komst
van de Westerscheldetunnel er
een scala aan mogelijkheden in
dit gebied komt. Docenten van
de hogeschool zouden niet altijd
op de hoogte zijn van de moge
lijkheden van het Zeeuwse be
drijfsleven.
Na afloop van de plechtigheid
gaf Labruyère te kennen de zor
gen van Van de Vijver in grote
lijnen te delen. Maar voegde er
aan toe dat er al volop contacten
zijn met het gebied onder de
Westerschelde. De blik van de
Hogeschool Zeeland gaat de
grens over en met Belgische ho
gescholen en universiteiten
wordt volgens hem dan ook in
tensief samengewerkt.
Volgens Franz Beckenbauer
lean alleen Johan Cruijff het
Duitse nationale voetbalelf
tal uit de put halen. En ivie
kan het beter weten dan de
man die als speler en trainer
de Mannschaft tot wereld
prestaties leidde.
Dat gisteravond de Duitse
voetbalbond zo eigenwijs
was dit advies in de wind te
slaan en toch een ander aan
te stellen, kon de pret over de
denkbeeldige knieval van
Der Kaiser voor het Neder
landse voetbalintellect niet
drukken. Een Vlissingse fan
van het Orakel uit Beton
dorp dacht te weten dat Bec-
kenbauers voorstel de hele
voetbalwereld verbaasd mag
hebben, maar dat van Der Jo-
hann maar één reactie te ver
wachten is: dafi is toch lo
gisch...
