Oostenrijk trekt asielnota terug
PZC
Doema stelt stemming
over Tsjernomyrdin uit
Turandot komt eindelijk thuis
Politie voelt zoon
Soeharto aan tand
over bankzaken
Ben ji] stoel genoeg voor
onze huiscollectie...?
pot
buitenland
Slowakije klopt weer aan bij hof in dammenrel
Na kritiek uit Europa op plan dat rechten vluchteling beperkt
Oud-premier
Rwanda krijgt
levenslang
Noord-Koreaanse raket
kan ook een satelliet zijn
Democraten speculeren over vertrek Clinton
stoutenbeek
Moeder doodt haar zes kinderen
Mensensmokkel Saksen verijdeld
Film Yol in Turkije vertoond
Toeristenboycot Maldiven
Ontvoerde Italiaanse vrijgelaten
EU-burgers mogen stemmen
bij raadsverkiezingen België
zaterdag 5 september 1998
door Hans Gertsen
BOEDAPEST - De al jaren du
rende burenruzie tussen Slo
wakije en Hongarije over de
bouw van een stuwdam in de
Donau gaat een nieuwe fase in.
Slowakije maakte eerder deze
week bekend het conflict op
nieuw aan hel in Den Haag ge
vestigde Internationale Hof
van Justitie te willen voorleg-
gen. Volgens Slowakije weigert
Hongarije om een eerder von
nis van het Hof in deze kwestie
loyaal uit te voeren.
Hongarije en het toenmalige
Tsjechoslowakije sloten in
1977 een verdrag dat voorzag
in de bouw van twee stuwdam
men in de Donau. Na de val van
het communisme in 1989 zei de
eerste post-communistische
regering van Hongarije onder
druk van de milieubeweging
het verdrag met Tsjechoslowa
kije eenzijdig op.
De al vergevorderde dam bij
Nagymaros werd later zelfs
weer afgebroken. Tsjechoslo
wakije -en later Slowakije-
zette de bouw van de stuwdam
bij Gabcikovo ondanks felle
Hongaarse protesten echter
door en leidde een deel van de
Donau om. Daardoor kwam de
oude rivierbedding op Hon
gaars grondgebied over enkele
tientallen kilometers vrijwel
droog te staan
Enkele jaren geleden besloten
de twee buurlanden het con
flict voor te leggen aan het in
Den Haag gevestigde Interna
tionale Hof van Justitie. Beide
landen verklaarden toen zich
bij een uitspraak van het Hof te
zullen neerleggen. In septem
ber vorig jaar oordeelde het
Hof dat beide landen fout za
ten; Hongarije door een inter
nationaal verdrag met na te
komen en Slowakije door het
omleiden van de Donau Het
Hof droeg de twee landen op
om opnieuw om de tafel te gaan
zitten en binnen zes maanden
een compromis te bereiken.
Dat is niet gelukt. GPD
van onze redactie buitenland
WENEN - Oostenrijk zal niet
tornen aan het recht van een
asielzoeker op een individuele
behandeling van zijn asielver
zoek. De Oostenrijkse minister
van Binnenlandse Zaken Karl
Schlögl heeft dat gisteren ge
zegd nadat er grote commotie
was ontstaan over een discus
siestuk over het Europese asiel
beleid.
ARUSHA - Oud-premier Kam-
banda van Rwanda is gisteren
door het Rwanda-Tribunaal in
de Tanzaniaanse stad Arusha
veroordeeld tot levenslange
gevangenisstraf. Kambanda
bekende op 1 mei voor het tribu
naal schuld aan alle zes aan
klachten van volkerenmoord.
Verdedigers, aanklagers en het
publiek in de rechtszaal waren
verrast door het zware vonnis.
Maar rechter Laity Karna zei
dat hij de verdachte ondanks
diens bekentenis tot levenslang
veroordeelde omdat Kambanda
als premier extra verantwoor
delijkheid droeg tijdens het
bloedbad in Rwanda in 1994.
Bovendien deed de oud-premier
vrijwillig mee aan de misdaden
en riep hij publiekelijk op tot de
slachtingen.
Bij de genocide in Rwanda-ver
moordden radicale Hutu's tus
sen de 800.000 en 1 miljoen
Tutsi's en gematigde Hutu's.
Kambanda was ten tijde van de
volkerenmoord premier, van
8 april tot half juli 1994.
RTR/AFP
Tegenover de Oostenrijkse
krant Der Standard ontkende
Schlögl dat hij met de discussie
het VN-Vluchtelingenverdrag
heeft willen ondergraven. In
Der Standard spreekt Schlögl
van een 'misverstand'.
Achtergrond
Oostenrijk is met de discussie
nota gekomen als huidig voor
zitter van de Europese Unie. In
de nota over het Europese asiel
beleid werd voorgesteld het
Vluchtelingenverdrag los te la
ten, zodat niet langer hoeft te
worden gekeken naar de per
soonlijke achtergrond van een
vluchteling. De Oostenrijkers
stelden ook voor om een Euro
pees maximum in te voeren.
De suggesties om het Europese
asielbeleid fors aan te scherpen
stuitten op felle kritiek in de
EU-lidstaten. Schlögl zegt be
reid te zijn de gewraakte para
graaf te schrappen uit de dis
cussienota.
Premier Kok toonde zich tevre
den over de geruststellende
woorden uit Oostenrijk. Volgens
de premier is het op zich goed
dat de voorzitter van de Europe
se Unie de discussie aanzwen
gelt over het asielvraagstuk. Op
dit moment is het aantal vluch
telingen zeer ongelijk verdeeld
over de Europese landen.
Bovengrens
Kok vindt het van groot belang
dat er onderling meer overleg is,
maar dat mag er volgens hem
niet toe leiden dat internationa
le verdragen worden opgezegd
of aangepast. De premier is
evenmin voorstander van een
Europese bovengrens aan het
toelaten van asielzoekers.
De notitie die voor alle op
schudding zorgde, werd door
Oostenrijk naar de regeringen
van de EU-lidstaten gestuurd.
In december gaan de verschil
lende landen erover in discussie,
zo is de bedoeling. Staatssecre
taris Cohen van Asielzaken rea
geerde in eerste instantie af
wachtend op het voorstel. Hij
wilde eerst eens alles goed be
kijken, voor hij een reactie zou
geven.
In de Tweede Kamer werd direct
afwijzend gereageerd op het
idee om het individuele asiel
recht aan te tasten. Het CDA
vindt het wel bespreekbaar om
een quotum-regeling in te voe
ren, waardoor asielzoekers eer
lijker worden verdeeld over de
landen van de Europese Unie.
DPA/APA/GPD
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De Ameri
kaanse inlichtingendiensten
sluiten niet uit dat Noord-Ko-
rea afgelopen maandag een sa
telliet in de ruimte heeft ge
bracht. Japan echter twijfelt er
nog steeds ernstig aan of Py
ongyang inderdaad zoals het
zegt geen ballistische raket
heeft afgevuurd maar met een
meertrapsraket een satelliet
heeft gelanceerd.
Een Amerikaanse functionaris
zei dat de inlichtingendienst er
nog steeds van uit gaat dat
Noord-Korea een raket van het
type Taepo-Dong 1 heeft gelan
ceerd: „Maar wij sluiten niet uit
dat een voorwerp in een baan
om de aarde is gebracht."
Maandag ontstond beroering
nadat Japan had bekendge
maakt dat Noord-Korea een ra
ket had afgeschoten. Volgens
Noord-Korea is het inderdaad
een satelliet. ,,Ze verspreidt de
melodieën van de onsterfelijke
revolutionaire lofzangen 'Het
lied van generaal Kim Il-Jung'
en 'Het lied van generaal Kim
Jong-Il"', aldus Pvongvang.
RTR
PEKING - Een Chinese danser, die de rol van beul speelt in de opera Turandot van Puccini,tijdens de generale repetitie in de Verbo
den Stad te Peking. Het is de eerste keer dat de opera, die volgens het verhaal speelt in de Verboden Stad, ook werkelijk op die locatie
wordt uitgevoerd. Vandaagis de première. foto Greg Baker/AP
van onze redactie buitenland
DUBLIN - In het kielzog van de
Democratische senator Joseph
Lieberman, die donderdag had
gezegd dat het gedrag van presi-
(Advertentie)
.Montis wel.
Wij (van Pot Stoutenbeek) zijn, net als
u, best kritisch. Daarom laten we alleen
de mooiste en bekendste meubel-
merken bij ons binnen. Merken als
Montis bijvoorbeeld, met onnavolg
bare designs die u heerlijk laten lezen,
luieren en leven. Een merk dat prima
past in onze exclusieve huiscollectie.
Want naast Montis vindt u nog een
groot aantal andere eigenzinnige
merken en meubels die woonwinkelen
bij Pot Stoutenbeek zo bijzonder
maken. Of u nu komt om te liggen of te
zitten: we zorgen ervoor dat u alleen
het beste vindt.
dent Clinton in de affaire Moni
ca Lewinsky 'immoreel en scha
delijk' was. hebben gisteren
meer Democratische leiders
openlijk gepraat over hun twij
fels over Clinton.
Democraten overlegden over
een openbare berisping of een
andere maatregel. Er werd voor
het eerst in Democratische krin
gen gesproken over de moge
lijkheid dat de president af
treedt. Zo zei Philip Parington.
partijvoorzitter in de staat Co
lorado: „Als het èen probleem
gaat vormen voor onze kandi
daten en onze leiding, dan moet
hij echt goed nadenken en de
zaak bekijken vanuit de optiek
van de partij."
De vroegere partijvoorzitter se
nator Christopher Dodd zei dat
alleen 'sorry' zeggen, zoals Clin
ton eerder vrijdag - overigens
voor het eerst - gedaan heeft,
met genoeg is. Volgens hem
moet Clinton zich direct tot het
Amerikaanse volk richten.
In Dublin zei Clinton dat hij het
in principe eens is met wat Lie
berman heeft gezegd. Clinton:
,,Ik heb een ernstige fout ge
maakt. Het is niet te verdedigen
en ik heb er spijt van."
De gematigde Joseph Lieber
man. tot dusver een trouwe aan
hanger van de president, zei
donderdag dat hij 'diep teleur
gesteld en furieus' was over het
immorele gedrag van de presi
dent in de affaire-Lewinsky. Hij
riep Clinton op duidelijker te
doen uitkomen dat hij een fout
heeft gemaakt.
„De president heeft niet kunnen
aantonen dat hij begrijpt dat
zijn gedrag schade heeft toege
bracht aan zijn ambt en het land
dat hij dient", aldus de senator.
Lieberman klaagde dat hij door
de affaire-Lewinsky niet meer
met zijn tien jaar oude dochter
naar het journaal kan kijken.
Maar de senator voor de staat
Connecticut noemde een aftre
den van Clinton in dit stadium
'onrechtvaardig en ongepast.'
De leiders van het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden ko
men volgende week bijeen om
zich te beraden over het ver
wachte rapport van de speciale
onderzoeker Starr over zijn on
derzoek naar president Clinton.
Starr zou het nog deze maand
willen inleveren. AP/RTR
Fauteuil Lage
Wij komen graag bij u thuis.
Pot Stoutenbeek. Nieuwendijk 89, Axel, Zeeuws-Vlaanderen. Elke zondag geopend van 13.00 tot 18.00 uur.
Telefoon (0115) 56 20 10. SieMatic keukenstudio 1' verdieping. Bezoek ons ook op Internet: www.stoutenbeek.nl
door Hans Hoogendijk
MOSKOU - De bikkelharde
strijd om de macht in Rusland
gaat verder, terwijl de economi
sche chaos in het land met het
uur groeit. De Doema, het parle
ment, besloot gisteren de stem
ming over kandidaat-premier
Tsjernomyrdin uit te stellen tot
maandag. President Jeltsin
bood een half uur voor de stem
ming besprekingen aan met de
Doema-leiders en de Senaat,
waarin de regionale leiders zit
ten, om een uitweg uit de crisis
te vinden.
„Al die tijd hebben we daarom
gevraagd, maar kregen we geen
antwoord en nu we willen stem
men, komt hij met dit aanbod",
zei een communistische afge
vaardigde gisteremiddag. De
communistische partijleider
Zjoeganov, die met Jeltsin de
centrale figuur is in deze strijd,
zei: „Praten willen we best met
Jeltsin, maar we zijn en blijven
tegen deze kandidatuur."
Het parlement nam het voorstel
voor een ronde-tafelgesprek op
maandag in het Kremlin na een
kort. maar ongemeen emotio
neel debat, met royale meerder
heid aan. De Doema kwam
gisteravond ook nog met alter
natieve kandidaten voor de post
van premier. Genoemd werden
de Moskouse burgemeester
Loezjkov, de voorzitter van de
Senaat Strojev en minister voor
Handel Masljoekov.
Eerder op de dag hadden Jeltsin
en Tsjernomyrdin een psycholo
gische overwinning geboekt in
de machtsstrijd met de Doema.
De Senaat nam een niet binden
de resolutie aan, waarin steun
voor Tsjernomyrdin wordt uit
gesproken. Tsjernomyrdin had
gisteren een toespraak tot de
gouverneurs gehouden waarin
hij draconische maatregelen
aangekondigd om het land van
de ondergang te redden. Tsjer
nomyrdin, die boven zichzelf
leek te zijn uitgegroeid, zei on
der meer. „Als we de komende
dagen de paniek niet stoppen,
onze verplichtingen niet nako
men, het probleem van de voed-
selverzorging, het dreigende te
kort aan medicijnen en aan
brandstof voor de winter niet
oplossen, zullen we enorme
ramp beleven Hij had het over
een 'economische dictatuur' die
1 januari moet ingaan: „Sta ons
toe iets te doen dat het land weg
trekt van de grens tussen leven
en dood."
Tsjernomyrdin wil een veel gro
tere staatscontrole op alle vitale
bedrijfssectoren en directe be
taling door bedrijven van hun
schulden op straffe van een fail
lissement of onteigemng. Daar
naast beloofde hij betaling van
de achterstallige lonen en pen
sioenen. Gefinancierd moet dit
programma worden dooreen la
gere, maar algemene belasting
en het sneller laten draaien van
de geldpersen
De schier onstuitbare val van de
roebel wil hij stoppen door de
munt te koppelen aan de valuta
reserves van het land en de
goudvoorraad. „Ik ben bereid
de volledige verantwoordelijk
heid op mij te nemen en dat niet,
omdat ik zo goed ben, maar om
dat een ander maanden nodig
zou hebben om alles te begrij
pen. Die tijd hebben we niet."
GPD
CHICAGO - Een Amerikaanse moeder heeft haar zes kinde
ren vermoord en daarna getracht zichzelf van het leven te be
roven. Volgens een buurman had de vrouw relatieproblemen
en leefde ze al zes maanden gescheiden van de vader van de
kinderen.
De 24-jarige Khoua Her wurgde haar kroost in een apparte
ment in Saint Paul (Minnesota), zo meldde de krant Pioneer
Planet gisteren. Het blad baseert zich op informatie van de
politie. De kinderen, drie meisjes en drie jongens, waren tus
sen de 5 en 11 jaar oud. AFP
PUTTGARDEN-De Duitse grenswacht heeft gisteren op drie
verschillende plaatsen de smokkel van in totaal meer dan 100
mensen verijdeld.
In Saksen werd de illegale binnenkomst van 82 mensen van
uit Tsjechië verhinderd en bij Puttgarden werden 25 Irakezen
tegengehouden voordat zij naar Denemarken konden worden
gesmokkeld.
Vierenzestig Kosovaren en twee Indiërs zaten in een kleine
Tsjechische vrachtauto die in een Saksisch dorp werd aange
troffen. Elders in de oostelijke Duitse deelstaat werd een be
stelauto ontdekt met daarin 16 Kosovaren. AP
ISTANBUL - De Turkse film Yol, die in 1982 op het filmfesti
val van Cannes met een Gouden Palm werd bekroond, mag na
17 jaar ook in Turkije aan het grote publiek worden vertoond.
De film van Yilmaz Giiney is op enkele recente Turkse filmfes
tivals voor een beperkt publiek gedraaid. Vanaf november
mag de film in de bioscoop worden vertoond. Onder druk van
mensenrechtenorganisaties zijn Turkse censoren iets soepe
ler geworden.
Yol gaat over de verschillende vormen van onderdrukking die
Turkije kent. AP
DRIEBERGEN - Wegens de voortdurende onderdrukking
van christenen moeten toeristen het Aziatische vakantiepa
radijs de Maldiven voorlopig mijden. Dat vindt de internat io-
nale evangelische mensenrechtenorganisatie Jubilee
Campaign.
Volgens de organisatie hebben de autoriteiten van de overwe
gend islamitische eilandengroep sinds juni een groot aantal
tot het christendom bekeerde moslims gearresteerd Dertig
tot vijftig christenen zouden gevangen zitten. De Maldivischc
regering zou verschillende buitenlandse christenen het land
hebben uitgezet.
Omdat de Maldiven voor 80% afhankelijk zijn van inkomsten
uit het toerisme, roept Jubilee Campaign 'iedere voorstander
van godsdienstvrijheid' op om de eilanden niet te bezoeken
zolang de autoriteiten de religieuze vrijheid schenden. ANP
ROME - De Milanese zakenvrouw Alessandra Sgarella is ne
gen maanden na haar ontvoering ongedeerd vrijgelaten. Zij is
volgens de Italiaanse televisie gevonden bij het dorp Mo-
schetta di Locri in het zuiden van Italië.
Sgarella, ondernemer en echtgenote van een bekende indu
strieel, werd op 11 december ontvoerd, toen ze op weg was
naar haar huis. De ontvoerders eisten voor haar vrijlating een
recordbedrag van 57 miljoen gulden. De overheid liet direct
beslag leggen op de bezittingen van de familie om te voorko
men dat het losgeld zou worden betaald.
Ruim twee maanden geleden arresteerde cle politie zeven
mannen die van de ontvoering werden verdachtmaar Sgarel
la bleef spoorloos. ANP
door Theo Haerkens
JAKARTA - De zoon van de
voormalige Indonesische presi
dent Soeharto, Bambang, is gis
teren door de politie onder
vraagd over mismanagement en
fraude bij Bank Andromeda,
waarvan hij eigenaar was. Tege
lijkertijd werd zakenman Bob
Hassan, vriend van Soeharto en
tevens minister in diens laatste
kabinet, zes uur lang door de
procureur-generaal onderhou
den over gerommel bij Bank
Umum Nasional. Hij is maan
dag bij de politie te gast.
Beide banken werden met veer
tien andere in november vorig
jaar gesloten omdat ze veel te
veel schulden hadden. Op 15 au
gustus zijn nog eens acht ban
ken gesloten. Herstructurering
van de bankensector is onder
deel van de afspraken met het
Internationaal Monetaire
Fonds om de ingestorte econo
mie weer op poten te krijgen.
Bijna honderd kopstukken van
de banken mogen het land met
verlaten. Sinds gisteren worden
de vliegvelden extra bewaakt
om te voorkomen ze met privé-
vliegtuigjes wegglippen.
Zakentycoon Hassan, die for
tuin maakte met de handel in
hout, en Bambang worden er
van verdacht veel te veel geld te
hebben uitgeleend aan andere
bedrijven die zij ook in eigen
dom hadden. Zo raakten de
banken diep in de rode cijfers.
Hierop staan straffen van zes
jaar en boetes van zes miljard
roepia, meer dan een miljoen
gulden.
Garant
De gesloten banken hebben tot
21 september de tijd om hun
schulden af te lossen bij de na
tionale bank, die zich tegenover
de debiteuren garant heeft ge
steld. Als ze hun verplichtingen
niet nakomen, worden eigena
ren en topfunctionarissen per
soonlijk aansprakelijk gesteld.
Hassan verklaarde dat hij de
schulden van de bank tijdig zal
terugbetalen. GPD
Advertentie
Vandaag
Kunst- en Antiek
VEILING
september, aanvang 13.30 uur
tWi
Zeeuws Veilinghuis
Herengracht 74. Middelburg
tel. 0118-650680
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - Nederlanders en
andere EU-burgers die in België
wonen, krijgen stemrecht hij de
gemeenteraadsverkiezingen in
dat land. De regering heeft een
tweederde meerderheid in het
parlement gevonden voor een
grondwetswijziging.
Tijdens de eerste vergadering na
de zomervakantie keurde het
kabinet gisteren het wetsont
werp goed, dat EU-burgers
stemrecht geeft. Omdat de
rooms-rode coalitieregering de
ze week de steun heeft gekregen
van de Franstalige liberalen
(PRL), beschikt zij in het parle
ment over de vereiste tweederde
meerderheid. De PRL zou be
langrijke toezeggingen hebben
gekregen van de Vlaamse chris
ten-democraten (CVP) voor
vereenvoudiging van de natura
lisatieprocedure.
De Vlaamse oppositiepartijen
reageerden boos Ze verwijten
de christen-democraten van
premier Dehaene dat ze ge
zwicht zijn voor Franstalige ei
sen en de Vlaamse belangen
hebben genegeerd. De Vlaamse
oppositie vreest dat veel EU-
burgers in de randgemeenten
van Brussel op Franstalige par
tijen zullen stemmen, waardoor
Groot-Brussel verder zal ver
fransen.
Allochtone inwoners van Bel
gië. die oorspronkelijk niet uit
een EU-land komen, hebben in
het voorstel nog steeds geen
stemrecht. Belga/ANP
