m
Bacteriën gaan vuil
op dakpannen te lijf
Stichting voor tuinbeeld
PZC
Strijd
tegen
algen en
mossen
Expositie Schols
S3 8 Iff" 1:1
Stucwerk in stijl
Wonen tussen kunst
bouwen en wonen
38
De Nationale
1 Hypothe ekbeurs
hypotheken
1'°°
zaterdag 5 september 1998
Advertentie
Het Haagse bedrijf Fred Dak
Cleaning Coating ontwikkelde
een methode om algen en mossen op
pannendaken effectief te bestrijden. Het
milieuvriendelijke procédé is
aanzienlijk voordeliger dan het
vervangen van alle dakpannen.
Een daktuin kan heel aardig
zijn, vooral als je 'm zelf hebt
aangelegd. Op veel daken groeit
echter spontaan een complete
tuin, bestaande uit algen en mos
sen. Vooral schuine daken die met
pannen zijn belegd hebben daar
na een aantal jaren last van. Niet
alleen gaat het uiterlijk van het
pand daardoor ernstig achteruit,
ook de dakpannen zelf lijden eron
der Die worden door de algen en
mossen dermate aangetast dat ze
op den duur poreus worden en
soms bij een beetje wind al in stuk
ken breken.
De Hagenaar Arnold Wierda heeft
daar wat op gevonden. Hij gaat
vervuilde pannendaken te lijf met
een zelf ontwikkeld procédé,
waarin bacteriën een hoofdrol
spelen. Die bacteriën weten wel
weg met algen en mossen. De mi
cro-organismen grazen zo'n hele
daktuin in enkele dagen tijd kaal.
Daarna zorgt de Hagenaar met
een eveneens zelf ontwikkelde co
ating voor een nieuw uiterlijk van
het pannendak.
Wierda hield zich aanvankelijk
met heel andere zaken bezig. Hi]
studeerde rechten, maar vond dat
zo saai dat hij al na een jaar naar
iets anders uitkeek. Via een oplei
ding tot makelaar raakte hij geïn
teresseerd in allerlei bouwkundi
ge problemen, waarvan het dak er
één was.
Chemisch
Het probleem van die algen en
mossen is al langer bekend. Som
mige schoonmaakbedrijven pro
beren ze langs chemische weg te
verwijderen; anderen trachten het
dak met water schoon te spuiten.
Het resultaat is meestal niet om
over naar huis te schrijven. „Je
lost het probleem daarmee niet op.
Dat komt vooral doordat de mi
cro-organismen in de haarvaatjes
van de dakpannen gaan zitten.
Zelfs met heet water krijg j e ze dan
niet weg."
Milieuvriendelijke reiniging van het dak; in het schuim zitten bacteriën, die algen en mossen opeten.
foto Arnold Wierma
Wierda kwam enkele jaren gele
den in contact met een toxicoloog
die de suggestie deed om het met
bacteriën te proberen. Sommige
bacteriesoorten zijn gek op algen
en mossen, dus die zouden zo'n
daktuintje wel kunnen opruimen.
De adviseur had zelfs al wel een
idee welke bacteriesoort daarvoor
geschikt zou zijn.
Het vinden van het juiste beestje
was nog het minst ingewikkeld.
Veel lastiger was om een methode
te ontwikkelen waarmee die bac
teriesoort op de algen en mossen
kan worden losgelaten. „Aanvan
kelijk brachten we die bacteriën
met water op het dak. Tegenwoor
dig hebben we daar een betere ma-
nier voor: we spuiten een schuim
waar de bacteriën in zitten. De
beestjes blijven daar vijf tot tien
dagen en in die periode doen ze
zich te goed aan de voedingsbo
dem. Zolang er nog voldoende al
gen en mossen zijn vermeerderen
ze zich ook, tot enkele miljarden
stuks. Is de voedingsbodem een
maal verdwenen, dan zijn de le
vensvoorwaarden voor de bacteri
ën ook weg en gaan ze vanzelf
dood."
Tweede fase
In de tweede fase van de behande
ling worden met heet water onder
lage druk de resten van de schuim-
behandeling weggespoten. Ook de
atmosferische vervuiling wordt
daarmee aangepakt. Vervolgens
wordt, als het dak droog is, een co
ating op de dakpannen aange
bracht. Zo worden de pannen be
schermd tegen nieuwe aantasting
met algen en mossen. Ook krijgt
het dak door deze behandeling
zijn kleur terug. Dat kan zelfs een
heel nieuwe kleur zij n. Want de co
ating, die door Wierda in samen
werking met een chemiebedrijf is
ontwikkeld, kan in elke gewenste
tint worden geleverd. De coating
is vervaardigd uit kunstharsen op
waterbasis.
Wierda: „We stelden wel hoge ei
sen aan de milieubelasting. Voor
iar ook omdat je
rekening moet houden met de ge
zondheid van de werknemers, die
er de hele dag mee moeten om
gaan. Daarnaast moet er ook een
bepaalde rek in de coating zitten,
zodat temperatuurverschillen ge
makkelijk kunnen worden opge
vangen. Samen met het laborato
rium van het bedrijf waarmee de
coating is ontwikkeld, hebben we
proeven gedaan met gecoate dak
pannen die eerst een poosje de
vrieskist in gingen en daarna in de
ovenen dat in een aantal cycliom
te zien hoe het materiaal zich
houdt. Ook de bestendigheid
tegen uv-straling was erg belang
rijk, want anders krijg je na ver
loop van tijd te maken met ver
kleuring."
Buitenland
De reinigingsmethode die met al
deze elementen door Wierda is
ontwikkeld, wordt sinds enkele
jaren toegepast in de door hem op
gerichte onderneming Fred Dak
Cleaning Coating. Inmiddels
telt het bedrijf zes mensen die vrij
wel het hele jaar door volop werk
hebben. En niet alleen in Neder
land, maar ook in Duitsland en
België. Zeker in dorpen als Lana-
ken en Brasschaat, waar 'onze
Belgische Nederlanders' wonen,
zoals Wierda het uitdrukt, heeft
hij al veel kapitale panden van een
'nieuw' dak voorzien. Ook in eigen
land zijn heel wat vrijstaande vil
la's op dezelfde manier onder han
den genomen.
Maar het zijn lang niet alleen de
duurdere huizen die door de be
handeling in uiterlijk en waarde
vooruitgaan. Ook bij een gewoon
rijtjeshuis is het rendabel het dak
op die manier te behandelen. In
vergelijking met het geheel ver
vangen van alle dakpannen is de
reinigingsmethode aanzienlijk
voordeliger. „En je krijgt er dan
nog een beter dak door ook, want
een nieuw pannendak heeft niet
de beschermende coating die met
deze methode wordt aangebracht.
Een dak met geheel vernieuwde
pannen ziet er dus na een paar j aar
weer verontreinigd uit."
De methode is ook geschikt voor
panden met eternieten dakplaten.
Het vervangen daarvan is een
kostbare geschiedenis, omdat
vanwege het erin verwerkte asbest
allerlei voorzorgsmaatregelen
moeten worden genomen. De pla
ten reinigen en ze voorzien van een
coating is een veel goedkopere op
lossing. De rubberachtige toplaag
van de coating zorgt er ook nog
eens voor dat de asbestdeeltjes ge
heel worden ingekapseld. Uitval
van asbest wordt hierdoor tegen
gegaan, zegt Wierda.
Paul Houkes
Dressoir van Patrick Schols.
Met ingang van vandaag (za
terdag) tot 3 november expo
seert Patrick Schols een collectie
kasten, dressoirs, een secretaire en
enkele heel charmante tafeltjes bij
The Frozen Fountain in Amster
dam. Schols studeerde in 1989
cum laude af aan de Academie
voor Beeldende Kunsten te Maas
tricht in de disciplines schilderen
en grafiek. Zijn werk trok al snel
de aandacht en bevindt zich nu
onder meer in collecties van over
heidsinstellingen, bedrijven en
particulieren.
Sinds 1995 ontwerpt en maakt hij
ook meubels. Ze hebben een orga
nische vormgeving en zijn opge
bouwd uit spaanplaat elementen,
grove houtspaanders die zijn ver-
lijmd en samengeperst. Door ein
deloos schuren en polij sten laat hi j
de vormen ontstaan. De textuur
van het object laat zien hoe dit is
geconstrueerd. Zo ontstaat een
bijzonder evenwicht tussen vorm
en functie. Al zijn werkstukken
zijn unieke objecten. Zijn werk
wijze maakt het wel mogelijk va
rianten te bestellen. Na de exposi
tie zal The Frozen Fountain een
selectie uit het werk van Patrick
Schols in de collectie opnemen.
Thea Wamelink
Expositie Patrick Schols, 5 september
- 3 november 1998, The Frozen Foun
tain, Prinsengracht 629, Amsterdam,
open: ma 13-18 u, di/wo/vrij 10-18 u,
do 10-21 u, za 10-17 u.
Catherine en Pero Feric bewo
nen een markant huis op een
van de Franse Antillen. Een spier
witte villa met uitzicht op zee, ge
heel gevuld met objecten uit vele
landen, antieke prenten, foto's,
gravures en moderne kunst. Het is
een van de voorbeelden van wonen
tussen en met kunst, zoals die in
het nieuwe woonmagazine Villa
d'Arte aan de lezer worden ge
toond.
Het eerste nummer van het woon
blad ligt sinds vorige week in de
schappen. Een tweemaandelijks
tijdschrift dat wordt uitgegeven
door Quote Media Magzines.
Villa d'Arte wil de lezer wijzen op
de aantrekkingskracht van kunst
in het interieur. Dat doet zij aan de
hand van fotoreportages. In het
eerste nummer komen de wonin
gen aan bod van onder anderen
een Rotterdams verzamelaars
echtpaar dat een uitgesproken
voorkeur heeft voor de schilders
van de zogeheten Berlijnse groep.
Een ander onderwerp omvat de
zolder van Waldo Bien in de Am
sterdamse Jordaan waar hij Het
Grote Archief beheert.
Villa d'Arte geeft daarnaast veel
praktische informatie over zaken
als veilingen, beleggen in kunst,
nieuwe boeken, exposities en
adressen van bijzondere winkels
zoals Kitsch Kunst in Rotter
dam. Het woonblad verschijnt in
een oplage van 50.000 exempla
ren. De introductieprijs is ƒ5.-.
Daarna kost het magazine 9,95
GPD
Hoe brengen we kunstenaars
in contact met tuiniers die
op zoek zijn naar beelden, zo
vroegen onder meer een land
schapsarchitect en een kunste
naar zich af. Door een stichting
in het leven te roepen, was het
antwoord. Met de stijgende ver
koopcijfers van tuinbeelden in
het achterhoofd, werd in febru
ari de Stichting Nederlandse
Tuin-Kunst opgericht. Door
deelneming aan diverse zomerse
tuinbeurzen werd sindsdien
ruchtbaarheid aan het project
gegeven.
Het principe van de stichting is
eenvoudig: een telefoontje is
voldoende om de wensen van de
tuinier inclusief de plaatsing
van het beeld van A tot Z te rege
len. De kosten van deze dienst
zijn bij de prijs van het kunst
werk inbegrepen.
Het is de waag of de stichting
werkelijk een leemte vult, want
naast het massale aanbod van
goedkope, vaak kitscherige
beelden door tuincentra, zijn er
meer kunstzinnige en unieke
exemplaren te koop bij zoge
noemde beeldtuinen; woon- en
tuinbladen staan vol met adver
tenties van speciale winkels die
opvallende beelden aanbieden.
Maar misschien zien onderne
mingen eri overheden die in
openbare- en bedrijfstuinen een
beeld willen plaatsen, iets in de
stichting. Deze doelgroepen
schrikken ook niet zo snel van de
hoge prijzen: de beelden kosten
tussen de duizend en honderd
duizend gulden.
Alex van Hoof
Info: Stichting Nederlandse Tuin-
Kunst, Apeldoorn, 055 - 5334490.
Een van de kunstwerken die de Stichting Tuinbeeld in de aanbie
ding heeft. foto Gunnar Vinje
De Nationale Hypotheekgarantie?
maakt werk van uw hypotheek!
Voor Zeeland:
GOES
VLASMARKT
4
TEL. 01
3-251588
MIDDELBURG
STATIONSSTRAAT
17
TEL. 01
8-651 122
VLISSINGEN
BADHUISSTRAAT
137
TEL. 01
8-413900
TERNEUZEN
BROUWERIJSTRAAT
1 1
TEL. 01
5-648990
ZIERIKZEE
MANHUISSTRAAT
1-3
TEL. 01
1-420124
SLUIS
VISSERSSTRAAT
3
TEL. 01
7-461918
De rente op de kapitaalmarkt heeft de afgelopen week heftig geschom
meld. maar is per saldo gelijk gebleven. Daardoor bestaat er nog steeds
ruimte voor rentedalingen.
Wij noteerden deze week dalingen van 0,1 tot 0,3% bij Amev, Generale,
Hooge Huijs/Alkmaar en VSB Bank (per 2 september) voor rentevaste perio
des vanaf 2 jaar. Een aantal maatschappijen heeft de rentetarieven nog met
verlaagd
netto werkelijke
per
rente
afsluit
opgave rente bij fiscale
1 september
vast
provi
bank
besparing van
gedu
sie in
constant
rende
36,35%
50%
ABN AMRO
meegroeihyp.
5 jr.
1,00
5,70
3,09
1,80
meegroeihyp.
10 jr.
1,00
6,00
3,29
1,95
meegroeihyp.
15 jr.
1,00
6,50
3,61
2,18
ann hyp.
variab.
1,00
4,70
3,25
2,57
ann. hyp.
5jr-
1,00
5,50
3,77
2,97
ABP
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,30
2,85
1,63
spaarhyp.
10 jr
1,00
5,60
3,03
1,76
spaarhyp.
15 jr.
1 00
5,90
3,22
1,90
ann.hyp
5 jr.
1,00
5,10
3,51
2,77
ann. hyp.
10 jr.
1,00
5,40
3,70
2,92
Aegon
spaarhyp
5
1,00
5,40
2,76
1,58
spaarhyp.
15 jr.
1,00
5,70
3,13
1,84
AmevLeven
flex.sphyp.
15 ir.
1,00
5,40
2,94
1,70
Bouwfonds
spaarv.hyp.
5 jr.
1,00
5,40
2,86
1,62
Combinatie
spaarvhyp.
10 jr.
1,00
5,90
3-17
1,84
Centraal
spaargar.hyp.
5 jr.
0,25"
5,10
2,68
1.51
Beheer
spaargar.hyp
15 jr
0,25
5,80
3.11
1.81
CVB
10 jr.
1,00
6,10
3,34
1,98
ann.hyp
2 jr
1,00
4,80
3,31
2,62
ann hyp.
5jr,
1,00
5.40
3,70
2,92
Delta Lloyd/
hyp.tot.plan
5 jr.
1,00
5,10
2,76
1,58
Leven
hyp.tot.plan
15 jr.
1,00
5,80
3,19
1,88
Direktbank
besp.dir.hyp.
5 jr.
5,20
2.74
1,53
FBTO
spaarhyp.
5 jr.
0,00
5J0
2,75
1,59
spaarhyp.
15 jr.
0,00
5,80
3,18
1.89
GWK-bank
spaarhyp
5 jr
1,00
5,50
3,00
1.75
ann.hyp
1 jr.
1,00
4,60
3,18
2,52
ann hyp.
5 jr.
1,00
5^30
^64
_2^7_
HNG
spaarv.hyp
5
1,00
5,30
2,87
1,66
spaarv.hyp.
10,r.
1,00
MO
3,19
1,88
HoogHuys/C
hyp.spaarpl. 5 jr.
1,00
5,40
1,62
ING-bank
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,60
3,01
1,73
spaarhyp
10 jr.
1,00
6,10
3,33
1,96
ann. hyp.
0/1 jr.
1,00
4,80
3,31
2,62
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,40
3,70
2,92
Nationale
spaarhyp
5 jr.
1,00
5,50
3,00
1,75
Nederlanden
spaarhyp
15 Jr
1,00
6,00
3,32
1.97
Postbank
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,50
2,98
1,73.
spaarhyp.
5/7 jr.
1,00
5,90
3,24
1.91
spaarhyp. 10/12 jr.
1,00
6,20
3,43
2,05
ann. hyp.
2 jr.
1,00
5,00
3,32
2,61
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,30
3-52
2,77_
PVF pens.
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,00
2,62
1,45
spaarhyp.
15 jr.
1,00
5,80
3,11
1,80
ann. hyp.
5 jr.
0,75
4,80
3,30
2,61
ann. hyp.
10 jr.
0,75
5,40
3,69
2,91
ann. hyp.
15 jr.
0,75
5,60
3-82.
3.01
KW
SNS bank
spaarhyp.
ideaal
1,00
5,40
2,90
1,66
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,60
3,02
1,75
ann. hyp.
1 jr.
1,00
4,80
3,31
2,62
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,40
3,70
2,92
Westland Utr.
lage last
7 jr.
1,00
5,80
3,19
1,89_
Zwolsche Alg.
hyp.-gar-plan
5 jr-
1,00
5,30
2,71
1,48
De vermelde tarieven hebben betrekking op standaard hypotheken met na
tionale hypotheekgarantie. De netto werkelijke rente (nwr) is gebaseerd op
de totale netto lasten van de hypotheek. De vermelde nwr-percentages gel
den voor een man van 30-jarige leeftijd en een hypotheek ad ƒ150.000,-
Voor vrouwen en/of bij andere leeftijden kunnen andere nwr percentages
gelden. Bij andere hypotheekbedragen wijkt de nwr soms enigszins af
(Advertentie)
Huis kopen? Hypotheek inruilen voor lage rente?
Wanneer u via De Graaf Hypotheken uw hypotheek afsluit betaalt u
door de spec, afspraken die zij hebben met bv. Postbank, Bouwfonds,
PVF, ABN-AMRO e.a. veel lagere renten dan in bovenstaande overzich
ten zijn vermeld. Bel voor een vrijblijvende afspraak met één van onze
adviseurs, bij u thuis of op kantoor, overdag of 's avonds. De Graaf Hypo
theken is niet gebonden aan een bank, verz. mij. of franchiseorganisatie.
BEL GRATIS 0800-022 14 15 of 01 18-633 035
Erik Koenders
ontwerpt
stucwerk met
gekleurde
versieringen,
foto PieterKers
Het Amsterdamse bedrijf De
Koenk heeft een oud idee in
een nieuwe jas gestoken. Op wan
den en plafonds brengt de firma
gekleurd stucwerk met bijzonder
creatieve versieringen aan: een
moderne variant op ambachtelijk
stukadoren.
De ornamenten van De Koenk
verschillen sterk van het bekende
reliëf dat vooral op oude plafonds
voorkomt. De eigenaar van de
éénmanszaak, Erik Koenders,
ontwerpt bijvoorbeeld gestileerde
vogels en in een huis waar bewo
ners van design houden kan de
vorm en kleur van bijvoorbeeld
een stoelpoot terugkomen in een
versiering aan de wand. „De klant
is koning", zegt Koenders. „Een
belangrijk verschil met traditio
neel stukadoren is dat ik allerlei
kleuren toepas en zuiltjes, kapite
len en cherubijnen op zowel mu
ren en plafonds kan maken. Als
opdrachtgevers andere wensen
hebben voor de versieringen, vul
ik die graag kunstzinnig in. Klan
ten kunnen kiezen uit mijn be
staande collectie ornamenten of
nieuwe en unieke exemplaren la
ten ontwerpen."
De creatieve inslag van Koenders
is ontstaan door zijn opleiding aan
een kunstacademie die hij combi
neerde met onder meer stuc-klus-
sen voor een aannemersbedrijf.
Het bijzondere stucwerk zal voor
al in de smaak vallen bij mensen
met een moderne woninginrich
ting die gespitst zijn op nieuwe in
terieurontwikkelingen. Deze tr
endsetters zijn ook makkelijker
bereid om voor het opvallende re
sultaat extra te betalen. Een vier
kante meter gekleurd stucwerk
kost tussen de 60 en 100 gulden, in
combinatie met ornamenten be
gint de prijs met 150 gulden en
loopt op tot 250 gulden.
Alex van Hoof
Info: De Koenk, Amsterdam, 020 -
6793320.
