Plassen op
straat wekt
ergernis
Opspij keren en dichtmaken
Ritthemse met missie in Afrika
PZC
PZC
Goese onderneming
kandidaat voor werk
WVG op Walcheren
I tffK PALLADIO
zeeland
11
Enquête in Middelburg
Ploegwedstrijd
in Nieuwland
j Wegafzetting
in Vlissingen
Controle werknemers op schepen
Hasjschip onder de hamer
Geding afvalbedrijf haalt niks uit
Slot jeugdweek valt in water
EK zwemmend redden
J. C. Koopman
op SGP-zetel
in Thoolse raad
Normaal speelt
in Zeelandhallen
VOLOP
ZOMERO PRUIMING
40%
50%
vrijdag 4 september 1998
0
door Jeroen Bos
MIDDELBURG - Middelbur
gers ergeren zich aan wildplas-
sers. Uit een enquête van de
ft Stichting Isis, gehouden op 27
juni 1998, blijkt dat ruim 71
i procent van de inwoners zich
c stoort aan wildplassen binnen
de bebouwde kom.
Tevens zijn er volgens 83 pro-
cent van de ondervraagden te
te weinig openbare toiletten in de
ij binnenstad. De stad Middel-
e
NIEUWLAND - Als de weergo-
den willen meewerken, doen
morgen, zaterdag, elf ploegers
lij. mee aan de regionale ploegwed-
strijd Walcheren. De krachtme-
ting wordt gehouden op een per-
ceel grond van landbouwer
ie Chris de Visser aan de Sloeha-
aj venstraat in Nieuw- en Sint
!C, Joosland. De wedstrijd begint
d om 13.00 uur.
1 VLISSINGEN - De Industrie-
weg in Vlissingen wordt maan-
dag voor een gedeelte afgezet
tCr voor alle verkeer.
De werkzaamheden duren tot
]fr eind van de week. Het gaat om
het gedeelte tussen de Paul Kru-
gerstraat en het kruispunt Oude
ii. Industrieweg, Hermesweg. De
Oj weg is in beide richtingen afge-
sloten. Het verkeer wordt omge-
leid.
IK
ARNEMUIDEN
Ringrijden - Ringrijdersvereni-
K ging In Galop uit Arnemuiden
j houdt zaterdag 5 september een
g wedstrijd in Arnemuiden. De
j, wedstrijd begint om 8.00 uur en
duurt tot 17.00 uur.
burg heeft op dit moment twee
openbare toiletten en een open
baar urinoir.
Op wildplassen staat in de pro
vinciehoofdstad momenteel een
boete van zestig gulden. Dit is
conform de landelijke norm.
Ruim de helft van de onder
vraagden vindt dat dit bedrag
zelfs omhoog mag. Ook van een
alternatieve straf, het schoon
maken van een urinoir, is onge
veer een zelfde percentage voor
stander.
Vervelend
Volgens L. P. Kuijl, voorlichter
van de politie Walcheren, ziet de
politie wildplassen niet als een
echt probleem. „We vinden het
meer een vervelende uiting",
legt Kuijl uit. „Wij snappen dat
het vervelend is voor de mensen
die wonen op plekken waar
wildplassen veel voorkomt. Om
wildplassen en ander hinderlijk
gedrag te voorkomen, hebben
we vrijdag- en zaterdagavond
mensen op straat die op dit soort
wangedrag controleren."
De politie Walcheren voert op
dit moment een lik-op-stuk-be-
leid om het wildplassen tegen te
gaan. Dit maakt deel uit van het
plan van aanpak 'Stop het
drankgebruik en hinderlijk ge
drag op de openbare weg'. Wild
plassers wordt direct een boete
opgelegd die ter plekke betaald
kan worden.
Taboe
De Stichting Isis hield de en
quête om de kennis over pias-
problemen bij mannen van vijf
tig jaar en ouder te vergroten en
het taboe weg te nemen. Volgens
de stichting kunnen deze pro
blemen leiden tot wildplassen.
Eén van de symptomen is name
lijk vaak kleine beetjes te
moeten plassen. Met de actie
'Piasproblemen hoeft u niet te
nemen' probeert de stichting
duidelijk te maken dat de pro
blemen vaak met medicijnen te
verhelpen zijn.
Ina Davidse: „Het doet me wel goed te zien dat mensen nu minder in angst leven voor hun goden."
foto Ruben Oreel
door Jeroen Bos
RITTHEM - Ina Davidse (42)
uit Ritthem heeft de afgelopen
vier jaar doorgebracht op een
zendingsmissie in Ghana. Ze
woonde en werkte in Tamale,
een stad van zo'n honderddui
zend inwoners in het noorden
van Ghana. Deze zomer is ze
voor een paar maanden thuis.
Maar als vrijwilligster voor de
Nederlandse afdeling van Wy-
cliffe, een internationale orga
nisatie van bijbelvertalers,
vertrekt zij 20 september op
nieuw voor twee jaar naar het
verre Tamale.
Ina Davidse: „Het is niet mak
kelijk om voor een paar jaar
naar een vreemd land te gaan.
Alles is er nieuw en je hele we
reldje verandert. De mensen
heb ben gebruiken die voor ons
Nederlanders misschien een
beetje vreemd zijn. Zo leerde
ik dat het onbeleefd is om in
een kring met je benen over el
kaar te zitten. Je doet je dan
voor als de belangrijkste van
de groep. Tamalezen éten met
hun handen. Maar alleen met
hun rechterhand, dus voor het
eten was je alleen die hand en
niet je linker."
Lezen
„De komende twee jaar ga ik
mij vooral bezig houden met
de boekhouding op het alfabe-
tiseringskantoor. In het voor
namelijk agrarische Tamale is
analfabetisme wijdverspreid.
Wij proberen lokale leraren te
vinden om volwassenen te le
ren lezen en schrijven. Delera
ren krijgen een training en
vervolgens verzorgt Wycliffe
lesboekjes in de lokale taal.
Dat is belangrijk omdat er in
de omgeving van Tamale zo'n
zestig verschillende talen wor
den gesproken. De mensen
spreken vaak alleen hun eigen
taal."
„Wycliffe ziet alfabetisering
als de toegang tot ontwikke
ling. In gebieden waar het al-
fabetiseringsproces aanslaat,
krijgt men al snel de behoefte
om meer te doen. Er wordt bij
voorbeeld een kliniekje ge
opend of een landbouwcorpo
ratie opgericht. Met hulp van
de organisatie is bijvoorbeeld
in een dorpje nabij Tamale
zo'n drie a vier hectare maïs,
cassave en cashew geplant."
„Naast alfabetisering houden
wij ons bezig met het vertalen
van bijbels in de lokale talen,
We hebben niet als taak te
evangeliseren. Dat gebeurt
vanuit de plaatselijke kerken.
Wij geven ze alleen de bijbels
daarvoor. Onze vertalingen
zijn van het Nieuwe Testa
ment. Als dat de mensen aan
spreekt, vertalen ze meestal
zelf het Oude Testament."
„Naar mijn mening zijn de
mensen veelal blij met onze
bijbelvertalingen en kunnen
ze er goed mee over weg. De
Tamalezen hebben zelfs een
eigen term gevonden om dit uit
te drukken. 'Ti bon neesim' be
tekent 'wij willen het licht'.
Met hulp van Wycliffe schrij
ven de mensen ook traditione
le, christelijke liederen in hun
eigen taal. Oude feesten en ce
remonies blijven vaak hetzelf
de maai- krijgen een nieuwe
christelijke inhoud. Op die
manier mengen ze het geloof
met hun eigen tradities."
Goden
„Ik heb dan ook niet het gevoel
dat er door ons toedoen lokale
rituelen en ceremonies ver
dwijnen. Het doet me wel goed
te zien dat mensen nu minder
in angst leven voor hun goden.
In het verleden verhuisden
mensen soms naar een ander
dorp om te vluchten voor de
toorn van hun lokale god. Of ze
weigerden een waterput te
bouwen op het land van een
gevreesde afgod. Met als ge
volg dat ze hetzelfde water als
drinkwater bleven gebruiken
waarin ze zich wassen en naar
het toilet gaan. Ik vraag me na
melijk af of de mensen er wel
bij gebaat zijn als een hele ge
meenschap in angst voor haar
goden leeft."
DEN HAAG - De Arbeidsinspectie gaat dit najaar de naleving
van de Wet Arbeid Vreemdelingen (WAV) op binnenvaart
schepen controleren. De WAV bepaalt dat een werkgever ie
mand van buiten de Europese Unie alleen met een tewerkstel
lingsvergunning in dienst mag hebben. Vorig jaar hebben de
arbeidsbureaus met de werkgevers en werknemers in de bin
nenvaart afgesproken zo weinig mogelijk gebruik te maken
van niet-EU-ingezetenen. Nu dat akkoord een jaar oud is.
gaat de Arbeidsinspectie de naleving van de wet controleren.
Wanneer vreemdelingen zonder vergunning worden aange
troffen, wordt proces-verbaal opgemaakt. ANP
's-GRAVENDEEL - Het zeiljacht Nina uit Stockholm dat de
douane en waterpolitie eind 1996 in Vlissingen onderschep
ten met vijf- tot zesduizend kilo hasj aan boord, wordt geveild
door Domeinen van het ministerie van Financiën. De Nina is
na de hasjvondst door de rijksoverheid in beslag genomen.
Aan boord van het zeiljacht bevond zich een groepje Denen,
dat de lading uit Marokko naar Scandinavië wilde smokke
len. Vanwege het slechte weer en schade aan de boot besloten
de Denen in Vlissingen een veilig heenkomen te zoeken, waar
zij vervolgens in de kraag werden gevat. Zij zijn later uitgele
verd aan Denemarken. Het zeiljacht Nina ligt momenteel bij
Heuvelman Beheer en Exploitatie Maatschappij in 's-Gra-
vendeel, waar het vrijdag 11 september kan worden bezich
tigd.
MIDDELBURG - De president van de rechtbank in Middel
burg ziet geen redenen om de afvalverwerkers, verenigd in
Recycling Scheldebekken bv, te dwingen weer banden aan te
knopen met het openbaar lichaam Afvalverwijdering
Zeeuws-Vlaanderen (AVZV). In een kort geding had de klein
ste aandeelhouder van Scheldebekken, Schrootverwerking
Zeeuws-Vlaanderen (SZV) uit Temeuzen, dat geëist. SZV
vond dat het besluit van eind juni om de overeenkomst van
Scheldebekken met AVZV op te zeggen, ongedaan moest wor
den gemaakt omdat dit het bedrijf fikse schade bezorgde.
SZV had de overige aandeelhouders, Scheldebekken bv en
haar directeur J. van Rooijen voor de rechter gedaagd. Vol
gens een woordvoerster van de rechtbank zijn alle vorderin
gen afgewezen. De argumentatie volgt later.
OOSTBURG - De laatste avond van de jeugd-vakantieweek
in Oostburg is gisteren letterlijk in het water gevallen. Door
het noodweer wat plots losbrak, was het onmogelijk om.de ac
tiviteiten rondom het thema 'Land in Zicht' voort te zetten.
De kinderen hebben onder andere het country-line dansen
moeten missen. Al met al zijn de organisatoren, Stichting
Welzijn West Zeeuws-Vlaanderen, blij met de hoge opkomst
van de afgelopen dagen. Er meldden zich zoveel kinderen aan
dat er zelfs een wachtlijst ontstond.
VLISSINGEN - Zes leden van de Vlissingse Dr. A Staverman-
brigade nemen deze week deel aan de Europese Junioren
Kampioenschappen Zwemmend Redden in Antwerpen.
Het toernooi, dat gehouden wordt van 3 tot 7 september in het
Olympisch Zwembad Wezemberg, heeft een internationaal
deelnemersveld met teams uit België, Duitsland, Italië, Span
je, Frankrijk en Nederland. De Vlissingse zwemmers maken
deel uit van de Nederlandse selectie De Stavermanbrigade
vaardigt dit jaar Maartje van Keulen, Sander van den Berg,
Carlijn Schrijvershof, Sandra Temmerman, Geert Meesen en
Robin van Velzen af.
SINT-MAARTENSDIJK - J. C.
jf Koop uit Sint-Maartensdijk
3. wordt de opvolger van SGP-
ie raadslid A Kersbergen, die per
tg 31 juli van dit jaar ontslag heeft
g genomen als lid van de gemeen-
jj teraad Tholen.
2j
Kersbergen nam al enkele
j. maanden, om gezondheidsrede-
nen, niet actief meer deel aan de
commissie- en raadsvergade-
ringen. Wel woont hij nog frac
tievergaderingen bij.
Koopman, die al enkele jaren
d betrokken is bij de steunfractie
m van de SGP, heeft zijn benoe-
ming aanvaard. In de raadsver-
gadering van maandag 7 sep-
ej tember komt zijn benoeming ter
sprake.
GOES - De Achterhoekse band
Normaal treedt vanavond op in
de Zeelandhallen in Goes.
In het voorprogramma, dat be
gint om 20.15 uur, staat de
Zeeuwse rockformatie Surren
der. De zaal gaat open om 19.30
uur.
REDACTIE
MIDDEN-ZEELAND
Voorstad 22
4461 KN GOES
Tel: (0113) 273000
Fax: (0113)273030
e-mail: redgoes@pzc.nl
te Goes:
M.J. Schrier(chef)
M. J. van Barneveld
I. Huibers
A.M. van der Jagt
E. Soesman
te Vlissingen:
N.J.C. Kluytmans
E.L. Ramakers
M.P.T. Sep
A.A. van der Sluis
K.L. de Vries (sport)
CENTRALE REDACTIE
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA VLISSINGEN
Tel: (0118) 484000
Fax: (0118)470102
e-mail: redactie@pzc.nl
City OnLine/Internet
http://www.pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
door Lukas Fransen
De tijd dat mensen hun paard naar
de hoefsmid brachten is voorbij.
Vandaag de dag komt de hoefsmid zelf
langs om paarden nieuwe hoefijzers
aan te meten. Met een speciaal daar
voor ingerichte bus, rijden de broers
Marcel (34) en Paul (24) van de Broeke
uit Middelburg op afspraak langs ma
neges en boerderijen. Op de zijkanten
van de bus staat met grote letters ge
schreven: 'Hoefsmederij Marcel van de
Broeke'.
Het is half tien in de morgen. Paul
stuurt zijn bus het erf van de boerderij
op. Hij moet vandaag twee paarden be
slaan van een Duitse eigenaresse. Hij
rijdt op tot naast de stallen en opent de
achterklep. De bus is voorzien van alles
wat een hoefsmid nodig heeft. Naast
een oventje, een boor en een bak met ge
reedschap hangen achterin de bus hon
derden hoefijzers. Een aambeeld en
werkbank complementeren de rijdende
hoefsmederij.
Broer
Terwijl de vrouw haar paard van stal
haalt, vertelt Paul hoe hij hoefsmid is
geworden. „Ik ben opgegroeid op een
boerderij en we hadden zelf ook paar
den Mijn broer is begonnen als hoef
smid en zo ben ik er ingerold. In vakan
ties hielp ik hem wel eens met het
vasthouden van het paard of het verwij
deren van de hoefijzers. Ik vond het
werk zo leuk dat ik er verder in wilde.
Het is nu ruim een jaar geleden dat ik de
opleiding voor hoefsmid in Deume heb
afgerond. Het is de enige opleiding voor
dit vak in Nederland en ik zat daar dus
met jongens uit het hele land."
Nu zijn broer op vakantie is, doet Paul
het beslaan van de paarden in zijn een
tje. „Als we met zijn tweeën zijn, doen
we zo'n tien paarden per dag. Het is het
hele jaar druk, met pieken in de zomer.
Vak
Afhankelijk van hoe vaak ermee op de
weg wordt gereden, moet een paard
toch 4 a 5 keer per jaar van nieuwe hoef
ijzers worden voorzien. Het is echt een
vak apart. Je moet het graag doen en
goed met paarden om kunnen gaan. Dat
is geen probleem, want ik ben met ze
opgegroeid. Ik heb van mijn hobby mijn
werk gemaakt."
Het grote paard ondergaat gelaten hoe
de hoefsmid de hoef van zijn voorbeen
tussen de knieën neemt. Behendig ver
wijdert hij het hoefijzer en snijdt de af
gestorven zool uit. Ook de straal, die
voor de doorbloeding van de voet zorgt,
wordt bijgesneden. Vervolgens wordt
de nagel geknipt, waarna de hoef met
een grote vijl glad wordt gemaakt. Na
dat dit ritueel zich drie keer herhaald
heeft, kan Paul het paard zijn nieuwe
ijzers aanmeten. Het tweede paard dat
geduldig op zijn beurt wacht, kijkt al
die tijd geïnteresseerd toe.
Stemming
Als het paard met zijn been trekt,
spreekt Paul het rustig toe. J e kunt aan
de ogen of de oren zien in wat voor stem
ming het paard is. Bange paarden moet
je rustig toespreken, anders worden ze
alleen maar banger Tegen brutale
paarden kun je wat harder optreden.
Als ze rustig zijn en niet vaak met hun
oren draaien, weet je dat ze vertrouwen
in je hebben. Ach, als het goed i s, zijn ze
er ondertussen wel aan gewend. Bij een
veulen worden de hoeven al gekapt en
als ze drie jaar zijn krijgen ze voor het
eerst ijzers."
Als het oventje op temperatuur is ge
bracht, legt Paul de vier nieuwe hoef
ijzers erin tot ze roodgloeiend zijn. Met
een lange tang haalt hij er één uit en
loopt ermee naar een hoef van het
paard. Sissend wordt het hete metaal
op zijn plaats gebracht. Dit gaat met
een grote rookontwikkeling gepaard.
Een indringende brandlucht teistert de
reukorganen van mens en dier. Het
paard blijft heel rustig en lijkt er niets
van te voelen. „Dat is ook zo", legt Paul
uit. „De buitenkant van de hoef, de
hoomwand. is namelijk gevoelloos."
Het plaatsen van het hete hoefijzer gaat met een enorme rookontwikkeling ge
paard. foto Lex de Meester
De jonge hoefsmid brengt het hoefijzer
naar zijn aambeeld en slaat het met een
hamer in de goede vorm. Het zweet
druppelt van zijn voorhoofd en de ade
ren in zijn armen zwellen op onder de
hevige hamerslagen. „Het is zwaar
werk. Je moet rekening houden met je
lichaam, anders houdt je het niet lang
vol. We kregen op school ook les in ergo
nomie, waarbij we leerden in welke
houding je het beste onder het paard
kunt staan. Het zijn vooral je rug, heu
pen en knieën die het zwaar te verduren
hebben."
„Net als iedere voet anders is. is ook el
ke hoef anders", legt Paul uit terwijl hij
zijn bezwete voorhoofd afveegt aan zijn
shirt „Elk hoefijzer moet dus op maat
gemaakt worden. Voorhoeven zijn ook
ronder dan achterhoeven, die een meer
ovale vorm hebben." Als het ijzer de
goede vorm heeft, wordt het op de hoef
gespijkerd. Vervolgens worden de na
gels omgekruld. Opspijkeren en dicht
maken heet dat in vakjargon. Als alle
vierde hoeven voorzien zijn van nieuwe
ijzers, wordt het paard weer op stal ge
zet.
Nadat ook het tweede paard beslagen
is, legt Paul het gebruikte gereedschap
weer in de bus. „So, das ist fertig", zegt
hij tegen de Duitse. Goedkeurend
plaatst ze ook haar tweede paard in de
stal. „Zehr gut", knikt ze tevreden naai
de jonge hoefsmid. Het is bijna twaalf
uur en Paul stap\ snel in zijn bus om op
tijd voor het middageten te zijn. Daar
na moet hij weer op pad om andere
paarden van nieuwe hoefijzers te voor
zien.
Arjan van Westen
VLISSINGEN - De drie Wal-
cherse gemeenten, verenigd in
Maatschappelijke Zorg Wal
cheren (MZW), gaan vrijwel ze
ker de hulpmiddelen voor ge
handicapten die een beroep
doen op de Wet Voorzieningen
Gehandicapten (WVG uitbe
steden aan JeremiasseBV Reva-
lidatietechniek. Dit bedrijf kan
goedkoper voorzieningen zoals
rolstoelen leveren dan Thuis
zorgcentrum Zeeland. MZW
acht het wel van groot belang
dat het bedrijf in Goes de facili
teiten en personeel van het
Thuiszorgcentrum, dat de laat
ste vier jaar de hulpmiddelen le
verde, overneemt. Momenteel
voeren de twee concurrenten
hierover besprekingen.
„Pas half september weten we
of Jeremiasse de nieuwe leve
rancier wordt", zegt K. Luteyn,
beleidsmedewerker van MZW.
Dat Thuiszorgcentrum Zeeland
en Jeremiasse nu om de tafel zijn
gaan zitten, vindt hij een goede
zaak. „Wij hebben er in elk ge
val geen baat bij als een van de
partijen zich tekort voelt ge
daan." Indien daar sprake van
zal zijn, zouden er juridische
stappen kunnen volgen. ..Dat
zou de definitieve afhandeling
onnodig kunnen vertragen", al
dus Luteyn.
Hobbel
Grootste hobbel vormen de ge
volgen voor het Thuiszorgcen
trum Zeeland, een stichting
voor WVG-werk die door
Thuiszorg Walcheren werd op
gericht. Met 21 personeelsleden
en een winkel in de Badhuis
straat in Vlissingen is het cen
trum voor minstens vijftig
procent afhankelijk van WVG-
opdrachten. Naast de WVG-
verkoop vormt het onderhoud
van de geleverde spullen een be
langrijke bron van werkgele
genheid. Wie dit in de toekomst
mag gaan doen, speelt een rol in
de onderhandelingen van het
Thuiszorgcentrum Zeeland met
Jeremiasse.
Er was eerst sprake van dat op
20 augustus MZW de keuze be
kend zou maken. „Er is uitstel
omdat er geen overeenstem
ming is bereikt", aldus een voor
zichtige M. R. R. Loemeij van
Jeremiasse BV „Alle partijen
moeten nu water bij de wijn
doen", meent hij. De mate waar
in verschilt, want het Thuis
zorgcentrum is de zwakste par
tij. Directeur L. Phernambucq:
Doordat Jeremiasse een voor
lopige vergunning heeft om
WVG-spullen aan MZW te leve
ren, staan zij sterker in de on
derhandeling."
Emotionele tijden
De directeur zegt dat het be
hoorlijk emotionele tijden zijn
voor de 21 medewerkers van het
centrum. Niettemin is hij opti
mistisch en zeer te spreken over
de rol van de Walchersegemeen
ten. Zij garanderen dat nie
mand bij het Thuiszorgcentrum
zijn baan verliest. Wel zou er
volgens Phernambucq een situ
atie kunnen ontstaan dat een
aantal medewerkers straks bij
Jeremiasse in Goes moet gaan
werken.
Na het voorstel van het centrum
te hebben afgewezen, heeft Je
remiasse een tegenvoorstel
voorgelegd. Over de inhoud van
deze voorstellen wilden noch
Jeremiasse, noch het Thuiszorg
centrum Zeeland en het MZW
iets kwijt. Los van de uitkomst
van de onderhandelingen, blijft
de offerte waarmee Jeremiasse
zich bij MZW in de kijker speel
de volgens Loemeij dezelfde.
(Advertentie)
op de collectie buitenmeubelen,
kussens, parasols en barbecues van
jaa/ i/Os tuin- serremeubelen
Wescwal 13, Goes
0113-215838
