Nu twee biografieën Anne Frank
PZC
Nederlandse piercers
vinden implantaties
een te groot risico
varia
4
Auteurs voorzien vrijwel tegelijk in leemte
het weer
SÊ.
Heer Bommel en de Liefdadiger ©Toonder studio s waterstanden
puzzel
recept Jannvvande,Lee
GRATIS
JURIDISCH
ADVIES
070-3147788
vrijdag 28 augustus 1998
Zeeland: Koelte blijft
Alles rond Anne Frank
is kennelijk nieuws,
aldus de reactie van het
Rijksinsituut voor Oor
logsdocumentatie op de
'nieuwe' pagina's uit het
dagboek van Anne Frank.
Hun openbaarmaking ge
beurt nagenoeg gelijktij
dig met de publicatie van
twee biografieën van An
ne Frank: deze week de
eerste, op 7 september de
volgende. In het laatste
boek zouden ook de tek
sten opgenomen zijn, die
Otto Frank na de oorlog
heeft geschrapt in zijn
dochters dagboek.
door Aad Wagenaar
Anne Frank begon haar we
reldberoemd geworden
dagboek op 12 juni 1942, haar
dertiende verjaardag. De laat
ste woorden schreef zij op 1 au
gustus 1944. Drie dagen daarna
viel een SD-commando het
pand Prinsengracht 263 in Am
sterdam binnen, waar Anne
Frank zich met haar vader Otto,
moeder Edith en zus IVIargot,
drie leden van de familie Van
Pels en de tandarts Fritz Pfeffer
in een achterhuis verscholen
hield. De acht onderduikers
werden via Westerbork naar Po
len en Duitsland getranspor
teerd. Zeven van hen kwamen
daar om; alleen Otto Frank
overleefde de vernietigings
kampen en dodenmarsen.
Bij tientallen miljoenen mensen
over de hele wereld strekt hun
kennis over Anne Frank niet
veel verder dan de ruim twee
jaar van haar bestaan, die het
meisje zelf in de dagboeken
heeft beschreven. Die periode
begint in de etagewoning aan
het Merwedeplein in Amster
dam-Zuid die de familie Frank
sinds eind 1933 bewoont. Maar
al binnen een maand, op 7 juli
1942, wordt het achterhuis de
benauwde plaats waar Anne
haar observaties en overpein
zingen neerschrijft in het dag
boek en de brieven aan haar ge
fantaseerde vriendinnetje Kitty.
Behalve uit Anne Franks dag
boek, dat sinds 1947 in tal van
vertalingen is verschenen, ken
nen heel wat mensen het verhaal
van die tijdspanne juni 1942-
augustus 1944 ook van het to
neelstuk Het Achterhuis, dat
overal 'is opgevoerd, en van de
Amerikaanse speelfilm. Kennis
over wat er aan de achterhuis
periode voorafging en hoe het
Anne Frank en de haren is ver
gaan na de Duitse inval is echter
veel minder breed verspreid.
Die wetenschap bevindt zich
immers, versnipperd, in tiental
len boeken en filmdocumentai
res.
Biografie
Het is wonderlijk dat bij die vele
en vaak omvangrijke publica
ties tot dusver geen echt boek
over Anne Frank was, dat zich
de pretentie van biografie aan
mat. Maar nu dienen zich er op
eens twee tegelijk aan. Deze
week verscheen 'Pluk rozen op
aarde en vergeet mij niet - Anne
Frank 1929-1945'van deEngel-
se schrijfster Carol Anne Lee
(1969) en op 7 september wordt
'Das Madchen Anne Frank' van
de Oostenrijkse historica Melis-
sa Müller-Brandstatter (1967)
gepubliceerd.
De race tussen de uitgeverijen
Balans en Bert Bakker is door de
eerste gewonnen qua tijdstip
van publicatie, maar daar staat
de voorpubliciteit tegenover,
die het boek van Müller-Brand
statter de afgelopen dagen heeft
gekregen door de belofte dat de
lezer daarin kennis kan nemen
van de vijf zogenaamde geheime
bladzijden uit Anne Franks
dagboek.
Al ver voor verschijning heeft
menige kenner van de Anne
Frank-bibliografie zich afge
vraagd wat de aangekondigde
biografieën nog voor nieuws
zouden kunnen bevatten. Voor
zulke ingewijden zijn ze dan ook
niet bestemd. Want 'Pluk rozen
op aarde en vergeet mij niet'
heeft inderdaad over Anne
Frank en haar dagboek niets te
melden, dat niet al ergens be
schreven stond.
Niettemin is het een waardevol
en welkom boek. Uit de versnip
pering van de vele studies en ge
tuigenissen heeft Carol Ann Lee
één lopend levensverhaal weten
te smeden.
Maar het boek legt het af tegen
het dagboek. Hoe goed en gede
tailleerd de bijna zestien jaar
van haar leven ook beschreven
zijn, niemand heeft Anne Frank
tot dusver beter geportretteerd
door Jaap Beetstra
Naast de gewone huis-tuin-
en-keuken tatoeage en de
piercing is in Groot-Brittannië
en de Verenigde Staten de im
plant de nieuwe trend. Daarbij
wordt een staafje of bolletje van
edelmetaal vlak onder de huid
aangebracht, zodat de vorm op
de huid zichtbaar blijft. In Ne
derland kan de belangstellende
trendvolger zich alleen in Rot
terdam een implantatie laten
aanmeten.
Wettelijk is daar niets op tegen,
maar de meeste Nederlandse
piercers en tatoeëerders voelen
niets voor deze nieuwe mode.
„Wij doen het zeker niet. Ik vind
het levensgevaarlijk." Willem
Middendorp van Tattoo Rob
Body Art Studio in Den Haag is
heel stellig in het afwijzen van
de nieuwe trend. Hij wijst op het
risico dat implantaten als het
ware aan de wandel gaan.
„Waar in je lijf blijft zo'n dinge
tje dan?", vraagt Middendorp
zich af. „Om dezelfde reden
doen we geen tijdelijke tatoea
ges. Die zijn na zo'n vijf jaar
weer verdwenen, maar die inkt
(Advertentie)
Otto Frank met zijn dochters Margot en Anne.
dan zijzelf heeft gedaan. Des te
boeiender is het daarom om bij
Carol Ann Lee nog eens over de
twijfels van Anne Frank te le
zen. hoe zij zich herhaaldelijk
met de zin en kwaliteit van haar
schrijven bezighield en over het
belang van haar dagboek na de
ooidog mijmerde. Anne Frank
reageerde enthousiast op de op
roep die Bolkestein, de minister
van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, op 28 maait 1944
via Radio Oranje deed. Hij vroeg
zijn bezette landgenoten vanuit
Londen om na de bevrijding
eenvoudige geschiedenisdocu
menten als brieven en dagboe
ken beschikbaar te stellen. An
ne schreef toen: „Stel je eens
voor hoe interessant het zou
zijn, als ik een roman van het
Achterhuis uit zou geven, aan de
titel alleen zouden de mensen
denken, dat het een echte detec
tive-roman was.' Een paar we
ken later echter bleek ze wat
terneergeslagen over haar
foto ANP
schrijverij: mijnh. Bolke-
steyn of Gerbrandi zullen aan
mijn dagboeken heus niet zo
veel hebben..."
Maar op 11 mei 1944 uitte ze
zich zeer duidelijk over haar
ambities: „Je weet allang dat
m'n liefste wens is dat ik een
maal journaliste en later een be
roemde schrijfster zal worden.
Of ik deze grootheids -(waan
zin!)- neigingen ooit tot uitvoe
ring zal kunnen brengen dat zal
nog moeten blijken, maar on
derwerpen heb ik tot nu toe nog
wel. Na de oorlog wil ik in ieder
geval een boek getiteld Het Ach
terhuis uitgeven, of dat lukt
blijft ook nog de vraag, maar
m'n dagboek zal daarvoor kun
nen dienen."
Anne Robin
Vervolgens heeft Anne Frank
zich gezet aan het herschrijven
van haar dagboeken op losse
velletjes dun papier. Ze liet som
mige dingen weg, vulde andere
aan, veranderde data en stelde
een lijst met schuilnamen op,
zichzelf daarbij Anne Robin
noemend. Toen de Duitsers het
achterhuis binnenvielen, was ze
met het herschrijven gevorderd
tot 29 maart 1944.
Heeft Anne Frank nu wel of niet
gewild dat haar dagboek eens
gepubliceerd zou worden? Som
migen leiden uit een passage uit
een pas boven water gekomen
brief aan Kitty af, dat Anne het
niet wilde. Ze schreef: „En ook
zal ik er zorg voor dragen dat
niemand het (dagboek, red.) in
handen krijgt."
Ook David Bamouw van het
Rijksinstituut voor Oorlogsdo
cumentatie, die in 1986 een we
tenschappelijke uitgave van de
dagboeken verzorgde, wil zich
niet met zekerheid uitlaten over
Anne's uiteindelijke bedoelin
gen. Het staat voor hem echter
vast dat het meisje een beroemd
schrijfster wilde worden.
Weinig nieuws
De deze week voor het eerst ge
publiceerde dagboekpagina
waarin Anne Frank het huwe
lijk van haar ouders op de korrel
neemt, bevatte voor Bamouw
weinig nieuws. De kritiek van
Anne was hem al bekend uit de
eerste versie van haar dagboek.
Otto Frank schrapte daarin 47
regels waarin zijn dochter zich
over haar vader en moeder en
hun huwelijk uitlaat. Bamouw
liet die tekst ook in de, zes jaar
na de dood van Otto Frank ge
publiceerde, wetenschappelijke
editie van de dagboeken uit res
pect achterwege.
Zo bezien veroorzaken de nu
opgedoken vijf dagboekbladen
geen wetenschappelijke aard
verschuiving. „Maar", zegt Da
vid Barnouw, „alles rond Anne
Frank is kennelijk nieuws, zelfs
als de dagboekpagina's blanco
waren geweest." GPD
De komende dagen zal de middag- Door: Tom van der Spek
temperatuur beneden de 20 graden
blijven. Pas na het weekeinde wordt het wat warmer en gaat ook de
onstandvastigheid uit de lucht. De zon breekt dan wat vaker door
en het blijft wellicht droog. Gisteren voerde een matige tot vrij
krachtige noordwester koele en onstabiele lucht aan, waarin naast
opklaringen, talrijke buien meetrokken. Wat dat betreft ziet het er
vandaag een stuk beter uit, want wellicht blijven de buien achter
wege en ook de zon breekt wat vaker door. De noordwestenwind is
matig, aan de zeekant eerst nog af en toe vrij krachtig. De tempera
tuur blijft laag voor eind augustus, het kwik stokt bij een graad of j
17. Vanuit het westen sluipt een hogedrukgebied naderbij, maar
dat kan niet verhinderen dat er op zaterdag nog een storing over dej
Noordzee naar het zuiden komt afzakken, die dan opnieuw veel
wolkenvelden veroorzaakt, waaruit soms een beetje regen lekt.
Zondag zoekt het hogedrukgebied verbinding met een ander hoog
boven Scandinavië. Door de
ze ontwikkeling draait de I
wind naar noord, en na het
weekeinde naar noordoost.
Er wordt dan drogere en min
der frisse lucht vanaf het con
tinent aangevoerd. Zondag
vormt wat dat betreft nog
een overgangsdag met wol
kenvelden en enkele zonnige
momenten, maar de kans op
regen neemt af en de mid-
dagtemperatuur boekt al een
lichte winst. Begin volgende
week tendeert het weer een
beetje naar nazomer.
Het blijft droog, de zon breekt
vaker door en bij een matige
noordooster wordt het over
dag rond 21 graden.
Minder buien
-IV-
Vooruitzichten
zaterdag
zondag
maandag
dinsdag
weer
max.
18c
19°
21 c
21°
min.
8°
12°
13°
13°
wind
NW 3
N 2
NO 3
NO 4
Zon
vrijdag
onder 20.41
zaterdag
op 6.53
Maan
vrijdag
onder 23.20
zaterdag
op 14.16
Nautisch bericht
Het blijft overwegend droog met zonnige perioden en zeer goed
zicht. De noordwestenwind is matig, kracht 4, maar vooral
's ochtends nog af en toe vrij krachtig.
De watertemperatuur ligt rond 18 graden.
VRI.inAft
blijft wel in je lichaam achter.
Zo'n tatoeage is trouwens na
een half jaar ook niet mooi meer,
dus je loopt ook nog eens meer
dan vier j aar voor j oker.
Volgens Bob Moelker, in Rotter
dam al dertig jaar bekend als
Tattoo Bob, zijn implantaten
niet riskant. Een exemplaar dat
hij bij zichzelf had ingebracht
zat te diep onder de huid, maar
dat heeft hij er gewoon weer uit
gehaald. „Als je iets doet met je
eigen arm heb je maar één hand
om mee te werken, en dan ge
beurt er wel eens zoiets." Moel
ker is met implantaties begon
nen omdat er vraag naar is,
maar die vraag is te klein om
echt van een trend te spreken.
„Het zijn incidentele gevallen.
Ik denk dat ik in totaal zo'n vijf
tig implants gedaan heb." Daar
zal de prijs ook iets mee te ma
ken hebben. Een eenvoudige
implantatie kost al gauw 750
gulden.
Krokodillenniensen
„Op zich zijn implantaten niets
nieuws", vertelt Willem Lie-
vhart van Tattoo en Piercing
Studio Bodycult in Amsterdam.
„Ik loop al 24 jaar mee in dit
vak, en ik ken het wel uit boe
ken. Je hebt een stam in Afrika,
de krokodillenmensen. Die ste
ken al sinds mensenheugenis
steentjes onder hun huid. Onze
studio zal het niet gaan doen.
Het gaat ons teveel de extreme
kant uit."
Tatoeage-goeroe Henk Schiff-
macher van het Tattoo-museum
in Amsterdam is het daar hart
grondig mee eens. „In het bui
tenland komen zulke dingen
wel voor. Japanners laten wel
parels in hun geslachtsdelen im
planteren omdat dat goed zou
zijn voor de seksuele prestaties,
en in Indo-China laten mensen
wel stukjes goud onder de huid
aanbrengen omdat je dan rijk
zou worden. In Nederland ge
beurt het heel weinig, en vol
gens mij mag het van de wet ook
helemaal niet."
Dat laatste valt mee. Volgens
woordvoerder Richard Lancee
van het ministerie van Volksge
zondheid is er wettelijk niets op
implants tegen. „Het gaat om
een stukje zelfbeschikking. Wat
mensen doen en laten moeten ze
in principe zelf weten. Een pier
cing of implant is geen medisch
ingrijpen. Je moet je natuurlijk
wel houden aan hygiënische
richtlijnen die iedere GG&GD
voor tattoo- en piercingbedrij-
ven opstelt." GPD
„Zo is het!" riep de heer Brekel uit, toen de magistraat binnentrad.
„U voelt de dingen fijn aan, zoals ik gehoord heb. We blijven lachen,
is uw motto! Kijk, met u kan ik praten!" „Eh, tja, haha", zei de ma
gistraat wat onzeker. „Mijn gevoel voor humor is bekend, ja. Maar
eh... wie bent u?" „Mijn naam", hernam de ander, „is Lieven Brekel.
Altijd daar, waar wat licht en vrolijkheid gebracht moeten worden.
Dag en nacht ben ik bezig met het oplossen van moeilijkheden van
anderen. Zo heb ik bijvoorbeeld de parkeermeters uitgevonden - en
het doorzichtige plakband."
„O, aha", riep de burgemeester uit. „Bent dat? Prettig u eindelijk
te ontmoeten! En nu wilt u ons helpen met die vechtersbazen? Dat
zei de commissaris tenminste.",,Juist ja," gaf de ander toe, „de Ri
chels en de Loenen. Die staan niet op zichzelf, hoor! Hun probleem
is algemeen, zou ik willen zeggen. Het is een huisvestingsvraagst.uk,
wat u?" „Net wat ik al dacht!" riep de magistraat uit. „Slechte hui
zen, slechte zedenHij wilde verder gaan, doch nu stapte de bezoe
ker voor hem uit naar buiten.„Eerst even iets anders", verklaarde
hij. „Om een begripvolle sfeer tussen ons te kweken, heb ik een klein
geschenkje voor u meegenomen." Hij begaf zich naar de auto die
voor het bureau geparkeerd stond en trok een soort toeter uit zijn
tas.„U bent een liefhebber", sprak hij. „Dat zie ik aan uw wagen.
Daarom is dit voor u. Moet u eens luisteren!" En hij stak de hoorn
knijpend omhoog, zodat het instrument het geloei van een droevige
koe liet horen.
VRIJDAG
Hoog water
Laag water
28 AUGUSTUS
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
06.35
205 18.47
200
00.36
179 12.35
158
Terneuzen
06.55
228 19.09
223
01.06
187 13.05
16"
Bath
07.52
267 20.08
259
02.02
210 14.06
192
Roompot Buiten
06.30
155 18.50
150
00.25
134 12.40
112
Zierikzee
08.05
152 20.10
150
01.50
139 14.00
118
Stellendam Buiten
07.00
144 19.10
137
00.15
092 12.30
070
Wemeldinge
08.05
174 20.20
171
01.55
152 14.00
131
Philipsdam West
08.10
164 20.20
160
01.50
147 14.00
126
ZATERDAG
Hoog water
Laag water
29 AUGUSTUS
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
07.10
18919.28
182
00.59
16913.05
152
Terneuzen
07.29
21119.45
205
01.28
177 13.38
162
Bath
08.26
248 20.42
241
02.25
200 14.35
189
Roompot Buiten
07.10
14419.30
136
01.00
129 13.20
111
Zierikzee
08.30
146 20.45
141
02.20
134 14.30
116
Stellendam Buiten
07.30
134 19.45
126
01.00
089 13.20
071
Wemeldinge
08.40
166 20.50
161
02.20
148 14.30
130
Philipsdam West
08.45
156 21.00
150
02.15
141 14.30
124
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
dft.
lichte sneeuw
mist
matige sneeuw
zware sneeuw
v-
lichte regen
matige regen
zware regen
hagel
Europa: Noordstroming
Doorloper
Horizontaal:
1. Vleessoort; 2. kuitsteen, hersenfilm (afk.); 3. chemisch element, herkauwer; 4. muzieknoot. Itali (op
auto's), punt van een lijst, meervoud (Lat. afk.); 5. ooit, tijdig; 6. voegwoord, sacrament; 7. vrouwelijke
watergeest, bijbelse naam; 8. onterechte veronderstelling, dyne (afk.), domoor; 9. proost, koffiedik; 10.
deel van het oog; 11. trommel-
1 2 3 4 5 6 7 8 9 Slag, schaakterm; 12 idem (afk.),
metaal, kunsttaal; 13. nood,
1 maanstand.
Verticaal:
1. Vogel, beeldverhaal; 2. ontwor
telen, akelig, lofdicht; 3. geheel wit
dier, op dat moment, enfin; 4. rek
baar boordlint, klaar, zie aldaar; 5.
vuilnishoop, aantreffen, voordat;
6. wondvocht, vogel, welwillende
lezer, Romeinse Rijk; 7. uitdruk
king, Europese hoofdstad, herrie;
8. voertuig, water in Friesland, be
houdens vergissingen, luiaard,
plaats in Gelderland; 9. stekelig
dier, schijnsel, knuppel.
Oplossing
donderdag
Spook, kaas, steel, prooi, stip, pa
rel, raam, kubus, satan, kluif, de
mon, poema, vloed, kolom.
Het citaat is van Henry Maret: „Het
zijn nooit de gelukkigsten, die het
opstandigst zijn".
Kalkoenfilet met
pikante bramensaus
(4 personen)
Overrijpe bramen kunnen uitstekend
tot een saus worden verwerkt. En
niet alleen voor dessert maar ook als
begeleider van vlees of gevogelte. Sui
ker wordt in dit geval niet toegevoegd,
tenzij de saus erg veel 'zuur' bevat. In
dat geval voegt u een mespunt toe. In
plaats van bouillonpoeder kunt u ook
een stukje van een bouillonblokje afbre
ken en verkruimelen.
Ingrediënten:
ca. 450 gram kalkoenfilet
peper en zout
boter om te bakken
1-1,5 dl vers bramensap
5 eetlepels water
1 volle theelepel bouillonpoeder
allesbinder
klontje boter
enkele bramen om te garneren.
Bereiding:
Wrijf het stuk kalkoenfilet in met peper
en zout en bak het in hete boter gaar en
mooi bruin. Neem het vlees uit de pan,
schenk de bakboter weg en blus de bo
dem met het bramensap en het water.
Los bouillonpoeder hierin op.
Roer alle aanbaksels van de bodem van
de pan met een houten lepel los. Laat
het vocht even inkoken en proef of nog
peper of zout moet worden toege
voegd. Maak de saus af met enkele
druppels citroensap en bind met een
beetje allesbinder.
Snijd het stuk kalkoenfilet in dikke plak
ken en geef de bramensaus hierbij.
Garneer met enkele bramen
In grote delen van West- en Noordwest-Europa zetten noordelijke
winden de temperatuur stevig onder druk. De 20 graden zal in de
ze gebieden op slechts enkele plekken bereikt kunnen worden.
Zo ligt de temperatuur op de Britse eilanden vrijwel overal tussen
de 16 en 18 graden en op veel plaatsen in Scandinaviëis-het zelfs
enkele graden frisser. Maar ook in de Benelux en in Duitsland en
Polen is het met 15 tot 17 graden behoorlijk fris. In de heersende
noordstroming ontstaan bovendien gemakkelijk buien. De zuide
lijke delen van de Britse eilanden houden het echter droog, maar
veel zon zullen ze ook hier niet zien. In een meest droog en af en
toe vrij zonnig Frankrijk is het 19 tot 27 graden. Deze 27 graden
moet echter in het uiterste zuidoosten opgezocht worden. Spanje
en Portugal beleven een zomer die niet op lijkt te houden. De zon
doet hard zijn best en het is er ongeveer 30 graden. Boven Italië
bevindt zich een storing die enkele stevige onweersbuien tot ont
wikkeling doet komen. Ook boven de Balkan ontstaan een paar on
weersbuien. Dit is echter nog maar een voorproefje voor vannacht
en morgen overdag. Dan vallen in een groot gebied tussen Zuid-
Italië en het zuidwesten van Rusland stevige onweersbuien.
In Noord-ltalië is het dan inmiddels droog geworden.
Problemen gehad
tijdens uw vakantie? 1
De ANWB helpt
haar leden met gra
-
tis juridisch advies.
Bel nu
ANWB
Rechtshulp
