Philip Morris schept 150 banen
PZC
EuropaTuin trekt ander jasje aan
Operaspektakel
Riders to the Sea
blijkt kassucces
Juweel als drager van de tijdgeest
zeeland
10
Sigarettenfabrikant breidt productiecapaciteit uit
Viswinkels voeren met
mosselen campagne
ondernemend zeeland
in detail
Nader onderzoek naar
moord Turkse man
bij de Zeelandbrug
kunst cultuur
Harry Muskee sluit
popfestijn Marktrock
af in Middelburg
V
vrijdag 28 augustus 1998
BERGEN OP ZOOM - Philip
Morris in Bergen op Zoom gaal
de productiecapaciteit van de
sigarettenfabriek aanzienlijk
opschroeven. Dat heeft de di
rectie gisteren bekend ge
maakt. Naar verwachting
schept de investering zo'n 150
extra arbeidsplaatsen. Het be
treft vooral banen in de pro
ductie. Momenteel werken er
1740 mensen.
Philip Morris investeert in Ber
gen op Zoom 191 miljoen gul
den om de capaciteit van het
machinepark uit te breiden.
Een deel van het geld is nodig
om nieuwe machines aan te
schaffen voor de productieaf
delingen. De operatie vergt een
flinke herschikking binnen het
bestaande complex. De siga
rettenfabrikant verwacht be
gin volgend jaar de extra capa
citeit te hebben bereikt. De
werving van extra personeel
begint komende week al.
Volgens algemeen directeur J.
Schipper van Philip Morris
Holland is de uitbreiding nodig
om te voldoen aan de groeiende
vraag naar sigaretten in EU-
landen. Niettemin zal het be
drijf ook proberen om op ande
re exportmarkten nog groter te
worden. Directeur Schipper
steekt van een opsteker voor de
vestiging Bergen op Zoom.
„Uit deze investering blijkt ons
vertrouwen in de toekomst en
ons voortdurend succes in Eu
ropa."
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus IS,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
door Richard Sandee
VLISSINGEN - De Neder
landse visdetailhandel slaat op
vrijdag 4 en zaterdag 5 septem
ber de handen ineen voor een
gezamenlijke mosselactie. Met
kookdemonstraties en gele
genheid tot proeven, willen ook
Zeeuwse handelaren de consu
menten wijzen op de voordelen
van de visspecialist. De actie
wordt gehouden omdat steeds
meer mensen hun vis bij de su
permarkt kopen.
Het Verbond van de Neder
landse Visdetailhandel (VNV)
is uiteraard niet blij met die
ontwikkeling. Secretaris M.
Mens vertelt wat de speciaüst
volgens hem meer te bieden
heeft: „Eén van de positieve
punten is dat je een verhaal
krijgt bij wat je koopt. De vis
handelaar kan bijvoorbeeld
vertellen hoe je mosselen zoal
klaar kunt maken. Daarnaast
heeft de echte specialist wat
zaken in zijn assortiment die je
goed bij een bepaald gerecht
De uitbreiding staat geheel los
van het plan voor de bouw van
een 'cast-leaf-fabriek' aan de
overzijde van de Zoomweg-
Noord. Philip Morris, geves
tigd westelijk van de weg, zou
daar de tabak die niet in de si
garetten is beland, opnieuw
willen ver-werken. De restta-
bak gaat nu naar Amerika. De
procedure voor de bouw van de
nieuw fabriek loopt inmiddels.
Volgens woordvoerdster B.
Walraven van Philip Morris in
Bergen op Zoom is het plan
niettemin een beetje vooruit
geschoven. Twee zulke ingrij
pende operaties tegelijkertijd
of kort op elkaar zijn volgens
haar voor het personeel moei
lijk te behappen-. Overigens
zijn milieu-organisaties tegen
de bouw van fabriek aan de
oostzijde van de A4, omdat die
te dicht bij natuurgebieden
komt te liggen.
De productievestiging in Ber
gen op Zoom, waar ruim drie
honderd Zeeuwen werken, is
de grootste plant van Philip
Morris buiten de Verenigde
Staten. De fabriek maakt naast
Marlboro, de filtersigaret met
het meeste succes in Europa,
kunt gebruiken, zoals een ge
schikte wijn."
Mens zegt dat de invulling van
de mosselactie voor een groot
deel afhangt van de afzonder
lijkevishandelaren. „Het proe
ven zal overal wel kunnen,
maar de bedoeling is toch dat
iedereen het zoveel mogelijk op
zijn eigen manier doet. De één
kan er een hele kermis van ma
ken, met bij voorbeeld een wed-
strijd mossels-eten. De ander
houdt het wat soberder, dat zal
mede afhangen van de locatie
van de zaak."
De VNV-secretaris weet niet
hoeveel Zeeuwse visspecialis
ten zullen deelnemen, maar
landelijk doen er 250 mee. Ge
zien het feit dat alle mossels in
Nederland uit Zeeland komen,
valt te verwachten dat er ook
hier behoorlijk animo voor de
actie is. Deelnemende hande
laren hebben een poster aange
plakt met de tekst 'op 4 en 5
september zetten we de boel
goed op z'n kop! 't Is móssel-
feestbij uw visspecialist'.
ook bekende merken als Ches
terfield, Philip Morris, Merit
en L&M. In Nederland bevindt
zich ook nog èen kantoor in
Amsterdam, van waaruit 125
mensen zich bezighouden met
verkoop en marketing.
Plet fabricageproces is geavan
ceerd en doorloopt een aantal
stappen. In de 'primary' wordt
de tabak voorbewerkt. Daarna
volgt het bevochtigen, sauzen,
snijden en drogen. Vervolgens
is de tabak gereed om te wor
den verwerkt tot sigaretten.
Dat gebeurt in de 'secondaiy',
waar ook de filters worden ge
maakt. Het productieproces is
zeer ver geautomatiseerd. De
snelste machines spugen er
veertienduizend sigaretten per
minuut uit. Per dag zijn dat er
340 miljoen stuks.
Modehuis Marita opende
donderdag aan het Plein in
Zaamslag. De winkel wordt ge
leid door C. VleghelsZijn echt
genote, M. Vleghels, leidt het
Modehuis Marita in Zierikzee.
Hun zoon, C. Vleghels junior,
staat op diverse weekmarkten
in Zeeuws-Vlaanderen met
mode onder de naam Mode
Yvonne. De winkels in
Zaamslag en Zierikzee verko
pen volgens mevrouw Vleghels
de betere middenklasse dames
mode, chic en sportief met een
jong karakter. Op de openings
dag worden klanten verwel
komd met een attentie.
door Richard Sandee
GOES - EuropaTuin, een landelijke tuin
centrumketen met onder meer vestigingen
in Goes, Oostburg en Renesse, maakt zich
op voor een metamorfose.
Het logo en alle andere 'huisstijlonderde
len' zoals prijskaartjes, cadeaubonnen en
infokaarten, gaan er anders uitzien. Ook
het personeel krijgt een nieuwe outfit. Te
gelijkertijd introduceert de keten een
huismerk waarin een serie grondproduc-
ten wordt opgenomen, naar eigen zeggen
tegen 'een scherpe prijs-kwaliteit verhou
ding'. EuropaTuin vond dat het na negen
jaar mooi was geweest met de oude huis
stijl. W. Kik, bedrijfsleider van het filiaal
in Goes, legt uit waarom. „De nieuwe stijl
moet ons een sterkere eigen identiteit ge
ven. Het oude logo leek nogal veel op dat
van Intratuin." De nieuwe eigen-merk
producten zijn potgrond, tuinturf, tuin
grond en compost. Kik: „We hebben de
beste fabrikanten van die zaken geselec
teerdvoor ons huismerk." Volgens de Goe-
se bedrijfsleider streeft EuropaTuin steeds
meer naar het bieden van 'zorgeloos tuin-
plezier'. De manier waarop dat gebeurt is
opvallend: het inperken van het keuze
aanbod voor de klanten. Kik: „In veel tuin
centra zie je bijvoorbeeld tien heggescha-
ren hangen. De consument weet dan niet
meer welke hij moet kiezen. Daarom selec
teren wij de beste drie, zodat het wat ge
makkelijker wordt. Dat is ons beleid voor
de toekomst."
door Aector Dooms
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg heeft donderdag
de strafzaak tegen een 37-jarige
man uit Rotterdam, die ervan
wordt verdacht de 40-jarige Ab
durrahman Yalcinkaya om het
leven te hebben gebracht, voor
nader onderzoek terugverwe
zen naar de rechter-commissa-
ris. De verdachte ontkende
gisteren stellig ook maar iets te
maken te hebben met de moord
nabij de Zeelandbrug, waarvan
het aangespoelde lijk op 27
maart aan de Oosterscheldedijk
nabij Moriaanshoofd op Schou-
wen-Duiveland door vissers
werd aangetroffen.
In een brief aan de rechter-com-
missaris liet de Rotterdammer
eerder deze week weten dat zijn
zwager verantwoordelijk is
voor de moord. Dit werd ook nog
eens bevestigd door de vrouw
van de verdachte.
Volgens officier van justitie mr.
Y. A C. C. Willems bevinden
zich voldoende bewijsmiddelen
in het dossier. Een aantal getui
gen heeft belastende verklarin
gen tegen de verdachte
afgelegd. Tijdens het nader on
derzoek zullen door de rechter
commissaris opnieuw getuigen
worden gehoord. Het is niet uit
gesloten dat er nog meer daders
bij de moord betrokken zijn ge
weest. In het politie-onderzoek
leidde het spoor naar de Turkse
gemeenschap in Rotterdam.
Advertentie
Over het motief heeft men nc
geen zekerheid. Sectie heeft ui'
gewezen dat het slachtofft
voor zijn dood zwaar mishar
deld is en vermoedelijk vanaf c
Zeelandbrug i n het water van c
Oosterschelde is geworpei
waarna hij tengevolge van h<
letsel en/of door verdrinking oi
het leven is gekomen. De behar
deling van de moordzaak wore
op 19 november voortgezet.
Het wekte overigens bevreerc
ding dat raadsvrouw mr. H. va
der Wal geen verzoek tot onmic
dellijke in vrijheidsstelling va
haar (ontkennende) cliënt, di
in Torentijd in voorarrest zit, ir
diende. „Er kan een reden voc
zijn. Ik kan niet in de hoofde
van de verdachte en de advocal
kijken", reageerde de officier.
Expositie over
oude zakken
AXEL - Ouwe Zakken is de tit<
van de expositie die op 2 sep
tember van start gaat in h<
Streekmuseum van Axel. Hc
gaat om een tentoonstelling va
oude, antieke balen waar vroe
ger onder meer landbouwpro
dukten en andere goederen i
werden vervoerd en opgeslager
De verzameling bestaat uit dei
tig exemplaren uit de collecti
van de vereniging Den Ouwe
Woagen. De zakken zijn ge
maakt van jute of linnen, ee
materiaal dat tegenwoordig no
nauwelijks voor deze doeleir
den gebruikt wordt door d
komst van kunststof zakken.
Op bepaalde zakken is de naai
van de boerderij te lezen waar z
werden gebruikt, er zit ee
exemplaar bij dat gebruü
werd voor antraciet en eierkc
len. De tentoonstelling loop
van 2 tot en met 12 september e
geopend op woensdag tot en me
zaterdagvan 13.30 tot 17.00 uu
Boete voor
drugsbezit
TERNEUZEN - Op het Terneu
zense Huizingaplein hield d
politie woensdagavond twe
Fransen uit Calais staande, z:
hadden 25 gram hennep op zal
De drugs werden in beslag ge
nomen. Het tweetal kreeg ee
boete van 150 gulden.
door Marcel Modde
TERNEUZEN - De vrees bij de
Terneuzense schouwburgcom
missie voor een financieel deba
cle van de gecombineerde slot
manifestatie van het Festival
van Zeeuws-Vlaanderen en het
Zeeland Nazomerfestival blijkt
onterecht. De vijf geplande
voorstellingen van het opera
spektakel Riders to the Sea in
een loods van Standfast Yachts
in Breskens zijn nagenoeg uit
verkocht.
Een gevolg is wel dat de belang
stelling voor de overige pro
gramma-onderdelen iets min
der is, aldus directeur Walter de
Clercq.
Het gaat volgens hem om een
klein percentage dat de voor
keur- geeft aan het slotfestijn bo
ven één van de andere concer
ten. „Je ziet een bepaalde trek
van, zeg maar, Oost- naar West-
Zeeuws-Vlaanderen. Veel men
sen bezoeken nu eenmaal
slechts één voorstelling. Maar
om welke aantallen het precies
gaat, is op dit moment moeilijk
te meten.
Evaluatie
Dat zal achteraf moeten blijken
bij de evaluatie. Natuurlijk
heeft een dergelijk spektakel
enig effect op het bezoekersaan
tal voor het overige aanbod.
Daar was vooraf ook rekening
mee gehouden. Maar echt grote
gevolgen lijkt het niet te krijgen.
De duur van het festival is met
een week teruggebracht tot
twee weken. Daarentegen is het
budget gelijk gebleven. Het pu
bliek krijgt dus - dat is de andere
kant van de medaille - meer
kwaliteit. Zoals het er nu naar
uitziet, spelen we budgettair
quitte."
De schouwburgcommissie, te
vens verantwoordelijk voor de
bestuurlijke gang van zaken
rond het Zeeuws-Vlaamse festi
val, keerde zich in januari nog
.tegen het operaplan van toema-
lig directeur Yolanda Mergler.
De financiële risico's werden te -
groot geacht. De Clercq, destijd
nog 'gewoon' penningmeester,
had eveneens zijn bedenkingen.
Net als de andere commissiele
den legde hij die naast zich neer
toen Mergler met een volledige
begroting op de proppen kwam
en de gemeente Oostburg zich
bovendien voor 25.000 gulden
garant stelde.
Het Festival van Zeeuws-
Vlaanderen '(indirect het ge
meentelijk Zuidlandtheater)
heeft één voorstelling die 75.000
gulden kost. Het geld om de vier
andere uitvoeringen mogelijk te
maken, werd vergaard via spon
sors, subsidies en uit de kaart
verkoop. Met de directie van
Zeeland Nazomerfestival is af
gesproken dat eventuele tekor
ten zullen worden gedeeld. Dat
risico is nu 'nul', aldus De Cler
cq. „Langzamerhand groeit het
idee datjeeik jaar zo'nuitschie-
ter in het programma moet op
nemen. Zoiets hoort ook echt bij
een festival. Mensen verwach
ten telkens wat nieuws. Een ex
tra prikkel die hen motiveert om
weer langs te komen."
Riders to the Sea van Vaughn Wil
liams, door het Residentieorkest en
Zeeuwse koren, wordt uitgevoerd
op 24 tot en met 27 september. Hel
Festival van Zeeuws-Vlaanderen
begint op 12 september.
Concert Urker Mannenkoor
KAPELLE - De Sticht ing Woord en Daad, de reformatorische
zendingsstichting die dit jaar het 25-jarig jubileum viert,
houdt zaterdag 12 september een concert door het Urker
Mannenkoor Crescendo in de Nederlandse Hervormde kerk
inKapelle.
Crescendo staat onder leiding van Meindert Kramer. Tijdens
het concert zal ook Annette Louwerse optreden, samen met
het koor en met dwarsfluitsolo's.
Aan het klavier van het Kapelse orgel zal Henk van Putten uit
Kampen plaatsnemen.
De opbrengst van het concert is bestemd voor Indiase vissers
kinderen in het. dorpje Vadarevu aan de Golf van Bengalen.
Woord en Daad heeft voor Vadarevu een ontwikkelingspro
gramma opgesteld dat de inwoners moet helpen zelf de ergste
armoede het hoofd te bieden. Het concert begin om 19.00 uur.
doorTrees van Herpen
KNOKKE - Wanneer op 31 de
cember 1999 om middernacht
overal het feest losbarst zal het
gemeentebestuur van Knokke
niet meedoen aan de 'millenni-
umgekte'. Maar in de aanloop
naar die eeuwwisseling wil de
badplaats in een aantal ten
toonstellingen wel de tijdgeest
vangen. 'Het juweel, weerspie
geling van het nieuwe fin de si
ècle' is de eerste in deze reeks.
Vanaf zondag tonen 25 Vlaam
se ontwerpers in cultureel cen
trum Scharpoord sieraden, ge
maakt op de drempel van de
21e eeuw.
Het juweel siert al eeuwenlang
de mens en kan dus gezien
worden als een sociologische
leidraad voor de menselijke le
venswijze.
De veranderingen in uiterlijke
vormgeving lopen parallel met
de ontwikkeling van de maat
schappij. Het is daarom inte
ressant om te vragen naar de
drijfveer van de huidige ont
werpers. Waarommaken zij nu
wat ze maken en in hoeverre
verschilt dat van hetgeen aan
het einde van de vorige eeuw
werd gecreëerd?
Daan De Decker, één van de
exposanten, meent dat de hui
dige mens gewend is aan snelle
veranderingen en vanuit die
ervaring veel verwacht van de
toekomst. „Aan het einde van
de vorige eeuw dacht men dat
er niets meer te verwachten
viel. Er was een gezamelijk ge
voel van doem, het einde van
de eeuw betekende ook het
einde van de beschaving. De
sieraden uit die tijd waren een
vormig, alles leek op elkaar.
Nu is dat anders, iedere ont
werper wil nadrukkelijk zijn
eigen stempel op zijn werk zet
ten om zo als individu voort te
leven."
Variëteit
Een blik op de ruwhouten tafel
leert dat De Decker gelijk
heeft. Op sobere wijze gepre
senteerd, liggen de meest uit-
- eenlopende vormen en materi
alen te kijk. Goud en zilver-
mat of glanzend- koper en
brons, (half)edelstenen wed
ijveren met rubber, kiezel en
touw. Grof ogende colliers zijn
te vinden naast filegraine mi
niatuurtjes. Draagbare ringen
en kijkobjecten gaan zij aan
zij. Een etnisch geïnspireerd
halssieraad vindt een plaats
naast een bijna klassieke scha
kelarmband. De variëteit is
enorm.
Maar reflecteert al deze schit
tering het fin de siècle gevoel?
Geertje Bruyninckx woont te
midden van de havenloodsen
en dokken van Antwerpen.
Haar sieraden van donkergrijs
gepatineerd zilver en ijzer lij
ken met hun gesloten, bonkige
vormen op die grijze gebou
wen. Daan De Decker legde
het afgelopen jaar een bijzon
dere belangstelling voor wa
tertorens aan de dag. Dat is
vertaald in de kunstig aaneen-
gevlochten zilverdraad-rea-
ties die allemaal een konische
torenvorm meekregen.
Marie-Benedicte de Schrijver
liet haar werk ontspruiten aan
zwanger- en moederschap,
ovale vormen met losliggende
kralen erin. Siegfried De Buck
is niet louter,kunstenaar maar
vooral ook ambachtsman. Een
sieraad moet ook technisch en
mechanisch functioneren, hij
ze maakt anatomisch passend
door veelal onzichtbare schar-
niertjes. Elk van deze kunste
naars laat zich door het mo
ment inspireren en dat dat
moment samenvalt met het
eind van de eeuw, so what?
Op een apart gezette tafel
wordt een hommage aan
stadsgenote Dominique Van
Heddegem gebracht. Deze op
39-jarige leeftijd verongeluk
te ontwerpster was de inspire
rende lerares aan het Sint Lu-
caspaviljoen - nu Karei de
Grote Hogeschool in Antwer
pen - voor een aantal van de
jongere kunstenaars.
Ontwikkeling
Gedurende tien jaar exploi
teerde zij 'Que Van', een juwe-
lenatelier-galerie in Knokke.
In haar ontwerpen is een dui
delijke ontwikkeling te zien
van complex en fragiel naar
ingetogen en sculpturaal. De
perfecte afwerking was steeds
het handelsmerk van Van Hed-
degems creaties. Op tientallen
tentoonstellingen in binnen-
en buitenland is het werk van
Dominique te zien geweest,
waarvoor ze erkenning in de
vorm van prijzen ontving. In
'Que Van' organiseerde zij dik
wijls tentoonstellingen met
werk van anderen.
'Het juweel, iveerspiegeling van
het nieuwe fin de siècle' is van 30
augustus tol 8 november dagelijks
tussen 10.00 en 19.00 uur te zien in
C.C.Scharpoord te Knokke.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Cuby and the
Blizzards sluiten zaterdag 5
september het tweedaagse pop
festival Marktrock in Middel
burg af. Op verschillende loca
ties in de stad worden in totaal
veertien popconcerten gegeven,
omdat op vrijdagavond 4 sep
tember in tien cafés popgroepen
optreden in het kader van de
Muzikale Kroegentocht 1998.
De naam Cuby and the Bliz
zards heeft een magische klank
in de vaderlandse popgeschie
denis. In de loop van de jaren
vijftig begon in Nederland
voorzichtig een popcultuur te
ontstaan.
Opeens kwam vanuit het Drent
se Grollo een nieuw geluid.
Daar luisterde zanger Harry
Muskee (1941) dagelijks naar de
radio-uitzendingen van de
American Forces Network,
waarin originele Amerikaanse
bluesmuziek werd uitgezonden.
Muskee richtte de band Cuby
and the Blizzards op en verbluf
te Nederland met het debuutal
bum Desolation. Een blanke
Drentse zanger bleek blues
nummers met zoveel vuur en
overtuiging te kunnen vertol
ken, dat het leek alsof hij in de
Mississipi-delta was opge
groeid. Cuby and the Blizzards
werd een cultband, mede door
de inbreng van gitarist Eelco
Gelling - de Nederlandse Eric
Clapton - en pianist Herman
Brood - toen nog Neerlands
grootste popster in wording.
In de jaren zeventig hield de
groep op te bestaan. Gelling
stapte over naar de (inmiddels)
Golden Earring en Herman
Brood begon zijn uiteindelijk
zeer .succesvolle solo-carrière.
Muskee bleef bluesmuziek spe
len. Hij trad op met Red, Whit
Blue, de Harry Muskee Banc
de Muskee pang en Muskee. Vo
rig jaar besloot hij toteenreüni
van Cuby and the Blizzards
overigens zonder Hermai
Brood. Tijdens optredens streef
hij ernaar niet alleen de oud
Cuby-successen te spelen, maa
een overzicht te geven van der
tig jaar blues in Nederland.
Bad to the Bone
Cuby and the Blizzards spelei
zaterdag 5 september om 21.3'
uur op de Markt in Middelburg
In het voorprogramma staan d
Jumpin' Jacks (20 uur). Een da;
eerder probeert Bad to the Bon
de Middelburgse Markt plat t
spelen. Het Rotterdamse kwar
tet werd eind jaren tachtig als d
ruigste en opwindendste rock
band van Nederland be
schouwd, maar gooide na twei
cd's plotseling de handdoek ii
de ring. Dit jaar werd een come
back gemaakt met het albun
Primitive Urge. Voorafgaan:
aan het optreden van Bad to thi
Bone (22 uur) staat de groei
Dragline gepland (20.30 uur).
Tegelijk vindt op vrijdagavont
4 september de Muzikale Kroe
gentocht plaats. Daarvoor ziji
de volgende groepen geboekt
Plus Four (in Desafinado), Ful
Size Funky (in Café Schutters
hof), Jan van der Mey Sessioi
Band (in Miller-Time), The Ar
rows (in Hart van Middelburg)
Shiver (in La Pampa), Hot Clul
Samois (in De Mug), Confusioi
(in De Herberg), B.S.U.R. (ii
The Duke), Tune (in Vantoen
Vannu) en de Surprise-Band (ii
Rock Desert). In de discotheel
Night Train draait de Drive li
Show van Radio 10 Gold soul
muziek. Aanvang kroegentocht
21 uur.
V s
Cuby and the Blizzards.
