School Clinge wordt buur Sterre
Ruim duizend jaar en geen goed orgel
PZC
Hulst maakt zich op
voor Reynaertfeesten
zeeland dinsdag 18 augustus 1998 z 13
Zeldzame krab bij Saeftinge
Overleg over uitbreiding Redoute
Duo opgepakt wegens diefstal
Inbraak in zomerwoning
Nieuwe shirts voor koersballers
Toezichthouders grijpen dief
Instituut verstandelijk gehandicapten verwacht betere integratie bewoners
Kerstavond
in de zomer
Kosovo-actie
slaat aan
Dertig limiet in
Aardenburg
'E'U'E9{ OMZIEït
Telefoons weg
Tien mille voor
ouderenzorg Sas
Vernielingen
aan auto's
MIDDELBURG - Vissers hebben gisterochtend in de buurt
van Saeftinge een blauwe zwemkrab opgevist. Een unieke
vondst, want tien jaar geleden is in Nederland voor het laatst
een blauwe zwemkrab gevonden. Het schaaldier is ongeveer
vijftien centimeter breed en vijf tot tien centimeter lang. Het
beestje heeft een groen/blauwe rug, blauwe poten en rode
scharen. Ook heeft het zwemvleugels met rode stekels. De
krab. een vrouwtje, leefde aanvankelijk nog, maar is tegen de
middag doodgegaan. De krab wordt geconserveerd en over
gebracht naar het Zeeuws Biologisch Museum. Blauwe
zwemkrabben komen van origine voor langs de Amerikaanse
kust Inmiddels zijn ze ook ingevoerd in ondermeer Frankrijk
en Denemarken.
SAS VAN GENT - De directie van verzorgingstehuis De Re
doute in Sas van Gent gaat met het college van burgemeester
en wethouders praten over een gemeentelijke bijdrage voor
de uitbreiding van de recreatiezaal. De recreatiezaal is veel te
klein en de directie is al vier jaar lang bezig het benodigde geld
bij elkaar te krijgen. Acties van de Vrienden van De Redoute
en van de bewoners hebben al een aanzienlijk bedrag opgele-
verd en een plaatselijke bank heeft al toegezegd de helpende
hand aan te bieden. Als de financiële kant rond is, moet nog
worden gewacht op toestemming van het provinciaal bestuur.
HULST - Een 32-jarige man en een 31-jarige vrouw uit Ter-
neuzen zijn zondagmiddag in Hulst aangehouden omdat zij
verdacht worden van diefstal uit zowel een winkel aan de
Bierkaaistraat als aan de Gentsestraat in Hulst. Uit eerstge-
noemde zaak werd een broek van een kostuum ter waarde van
779 gulden meegenomen. Deze werd later in de auto van de
verdachten gevonden, evenals een jas van 499 gulden, die
door de eigenaresse van de winkel aan de Gentsestraat als ge
stolen was opgegeven. De twee Terneuzenaren wei-den na het
opmaken van een proces-verbaal heengezonden
RETRANCHEMENT - Een 50-jarige man uit Ottobeuren
(Duitsland) heeft maandag aangifte gedaan van diefstal uit
zijn zomerwoning aan de Grote Chnstoffelstraat in Retran-
chement. Bij de inbraak werden enkele gouden sieraden en
een bedrag van rond de duizend gulden gestolen.
HOEK - De koersbalgroep van de Stichting Welzijn Ouderen
Hulst hoopt in de nabije toekomst een eigen toernooi op poten
te zetten. De groeiende club, 26 spelers vanaf zestig jaar,
wordt komend jaar gesponsord door een plaatselijke super
markt De koersballers - die sinds kort behalve op donderdag
morgen ook op woensdagmiddag in De Lovenhoek in de Iris
straat spelen - krijgen begin september nieuwe shirts van de
sponsor en hopen zich daarna nog meer in de kijker te spelen.
VLISSINGEN - Toezichthouders hebben maandagochtend
in Vlissingen op heterdaad een winkeldief in de kraag gevat
In de Lange Zelke in het centrum van de stad hielden zij een
27-jarige man uit Vlissingen aan. De man had juist een zonne
bril ter waarde van 12,50 gulden gestolen in een winkel in de
Walstraat. De man rende met zijn buit hard weg via de Lange
Zelke. Daar konden de toezichthouders hem tegenhouden.
Zij droegen hem daarna over aan de politie. De Vlissinger
moet zich voor de rechter verantwoorden voor de diefstal.
door Barend Pelgrim
CLINGE - De gemeente Hulst
en instituut De Sterre onder
zoeken of een verplaatsing van
de basisschool Sint Bernardus
van de Gravenstraat naar de
Sterredreef haalbaar is. De
bouw van de school in de hoek
Malpertuuslaan-Sterredreef
zou volgens de gemeente het
dorpscentrum van Clinge ver
sterken. Bovendien maakt Ster-
redirecteur J. Biegstraten er
geen geheim van dat hij de
WESTDORPE - Het begon een
paar jaar geleden als geintje,
maar intussen is het een traditie
geworden: viering van kerst
avond in de Jeansbar in West-
dorpe. Dit jaar wordt kerst
avond in countrysfeer gevierd
op zaterdag 29 augustus.
De Zeeuws-Vlaamse muzikan
ten John Dancer en Diederik
Benjaminsz zorgen voor pas
sende deuntjes voor de befaam
de line-dansen. De kerstavond
in de Jeansbar begint om 22.00
uur. Zondag 30 augustus wordt
er nog een kerst-playbackfesti-
val gehouden. 'Zangers' van alle
leeftijden mogen vanaf 14.30
uur hun favoriete kerstlied
playbacken.
OOSTBURG - De West-
Zeeuws-Vlaamse handtekenin
genactie 'Kosovo, steunen en
doorgeven' - bedoeld om aan de
Nederlandse minister van Bui
tenlandse Zaken, J. van Aartsen
bezorgdheid over de situatie in
Kosovo te uiten - is goed verlo
pen. Ruim 970 mensen onderte
kenden de open brief aan de mi
nister die ter inzage lag tijdens
de weekenddiensten van één en
twee, en acht en negen augustus
in de plaatselijke kerken in West
Zeeuws-Vlaanderen. In de brief
wordt de minister verzocht zijn
inspanningen te intensiveren en
samen met Europese collega's te
werken aan een oplossing voor
de situatie in Kosovo.
school graag in de richting van
het centrum voor verstandelijk
gehandicapten wil halen om de
integratie tussen het dorp en De
Sterre te vergroten.
Al sinds begin 1998 wordt er ge
discussieerd over de plek waar
de nieuwbouw van de Bernar-
dusschool moet plaatsvinden,
maar de partijen zijn er nog
steeds niet uit. In eerste instan
tie koos de dorpsbevolking van
Clinge voor de Kennedylaan
maar die locatie werd door B en
W van Hulst verworpen omdat
de kosten te hoog zouden zijn.
Daarom vindt nu een hei-over
weging plaats. Op dit ogenblik
liggen drie mogelijke plaatsen
op tafel: naast gemeenschaps
huis Malpertuus, op het terrein
van De Sterre en aan het eind
van de Julianastraat. De loca
ties Malpertuus en Sterredreef
lijken de beste papieren te heb
ben omdat plaatsing naar het
eind van de Koningin Juliana
straat ook erg kostbaar zal blij
ken in verband met grondver
werving. De Julianastraat is
ook uit verkeersoogpunt en
vanuit het oogpunt van verster
king van het centrum niet ide
aal.
Mooie plek
Volgens de Sterredirectie is de
gemeente Hulst wel te vinden
voor bouw aan de Sterredreef.
,,In het verleden was ons terrein
altijd 'heilig' maar het is de be
doeling dat het een gewone wijk
van Clinge wordt", legt Bieg
straten uit. Er is overleg met het
gemeentebestuur van Hulst en
ik denk dat dit een mooie plek is
voor een school. De landelijke
saneringscommissie (instantie
die gaat over terreinen van in
stituten zoals De Sterre, red.)
bekijkt of wij grond kunnen in
brengen." De verhuizing van de
school naar de overkant van de
drukke Gravenstraat stuit niet
temin op flinke bezwaren van de
dorpsbevolking. Zij vinden de
dagelijkse oversteek van de
doorgangsweg te gevaarlijk
voor hun kinderen.
Verkeer
Wethouder van openbare wer
ken W. Kayser denkt echter dat
de schoolverplaatsing de herin
richting van de Gravenstraat én
van de hele dorpskern zal ver
snellen. ,,Een school kan de vei
ligheid juist verhogen. Een ste
debouwkundig bureau heeft al
schetsen klaar over hoe alles er
uit zou komen te zien", verdui
delijkt Kayser. De gemeente
denkt er serieus over om de Gra
venstraat volledig af te sluiten
voor vrachtverkeer door een
verbinding te maken tussen de
Woestijnestraat en de Tiberg-
hienweg, het Clingse bedrijven
terrein. Vracht wagens moéten
in de toekomst om het centrum
van Clinge heen", meent de wet
houder. „In de Gravenstraat,
tussen de. Molenstraat en de
Woestijnestraat, komt dan een
dertig-kilometerzone met een
bijzonder veilige oversteek
plaats ter hoogte van de school."
Kayser acht een grondruil met
gesloten beurzen tussen De
Sterre en gemeente ook niet on
denkbaar. De Sterre kan dan
nieuwbouw plegen aan de Gra
venstraat op de huidige locatie
Bernardusschool en de school
zou dan - wat grond betreft -
kosteloos naar de Sterredreef
kunnen. „Ik hoop op een ver
standige beslissing van dorps
raad en schoolbestuur", verdui
delijkt Kayser. „De bewoners
van Clinge moeten zich realise
ren dat toekomstige woning
bouw in de kern Clinge naar alle
waarschijnlijkheid ten westen
van de Gravenstraat (kant
Nieuw-Namen, red.) gebeurt. In
dat licht is het alleen maar slim
om de school in het hart van het
dorp te plannen." In september
gaan de betrokken partijen
weer rond de tafel om de plan
nen verder te bespreken.
Schoolbestuur en dorpsraad
waren niet bereikbaar voor
commentaar.
De basisschool Sint Bernardus aan de Gravenstraat in Clinge. foto Charles Strijd
AARDENBURG - Het grootste
deel van de bebouwde kom van
Aardenburg wordt dit najaar
ingericht als dertig-kilometer
zone. Nadat automobilisten
eerder in de Peurssensstraat al
niet harder dan dertig kilometer
per uur mochten, zijn nu de wij- i
ken Oude Stad en West en de rest
van het centrum aan de beurt.
Alleen de Weststraat, die speci
aal als winkelstraat wordt inge
valt niet onder het dertig-
invoering van de lagere
maximum-snelheid in Aarden
burg hoort bij de te nemen
maatregelen voor Duurzaam
„Een maximum-snel-
van dertig zal in de toe
wel overal binnen de be
kom gaan gelden, is de
verwachting. Aardenburg is nu
ién van de proefprojecten", stelt
gemeentesecretaris J. Janssen
Sluis-Aardenburg. Om de
snelheid af te dwingen,
het niet om alleen an-
verkeersborden neer te
letten. Waar nodig worden rij
banen versmald of wordt de be
aangepast.
invoering van de nieuwe
krijgt dit na
zijn beslag.
REDACTIE
ZEEUWS-VLAANDEREN
Axelsestraat 16
4537 AK TERNEUZEN
Tel: (0115) 694457
Fax: (0115)620951
e-mail: redtern@pzc.nl
C.A.M. van Gremberghe (chef)
W.A. Bareman
P.I.F.M. Cappetti
M. Modde
S. van Doorsselaer
J.F.D. Bakker (sport)
's Gravenhofplein 4
4561 AJ HULST
Tel: (0114) 373839
Fax:(0114)373840
e-mail: redhulst@pzc.nl
R.E.A. Hoonhorst
B.J.G. Pelgrim
CENTRALE REDACTIE
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA VLISSINGEN
Tel: (0118) 484000
Fax:(0118)470102
e-mail: redactie@pzc.nl
City OnLine/Internet
http://www.pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
door Frank Gijsel
Momenteel worden in Aardenburg
plannen gesmeed om het uit 1955
daterende kerkorgel in de Sint Baafs-
kerk te restaureren. Tijdens de braderie
in het weekeinde van 18 en 19 juli wer
den met de verkoop van wafels voor
zichtig al wat gelden bij elkaar ge
schraapt. In 1991 is door orgelbouwer
David Kunst uit Zuidzande reeds een
deelrestauratie uitgevoerd. Het door de
firma Flentrop uit Zaandam gemaakte
orgel was toen dringend aan een op
knapbeurt toe. Helaas waren de gelden
niet toereikend om het werk af te ma
ken.
Met het verbeterplan, waarmee tussen
de zestig- en tachtigduizend gulden is
gemoeid, zal de klankgeving gevoelig
verbeteren. Speciaal de windvoorzie-
ning is aan verbetering toe. Bij de jaar
lijkse uitvoering van de Matthaus Pas
sion van J. S. Bach op Passiezondag is
de kerk geheel bezet met muzieklief
hebbers. Dit jaar vond de Passion voor
de 45e keer plaats. De Sint Baafskerk
staat te boek als een van de markantste
gebouwen van de Aardenburg. Daarin
past, zo moge duidelijk zijn, een volle
dig bespeelbaar orgel dat al zijn klan
ken kan doen uitvloeien.
Volgens de kronieken is de Aarden-
burgse Sint Baafskerk al in 959 ge
sticht. Op de plaats van de kapel van de
oude burcht zou een kerk zijn gebouwd
Als we de kerk via de westdeur binnen
komen ontdekken we meteen al dat de
kerk bestaat uit twee geheel verschil
lende gedeeltes. Elk met zijn eigen stijl.
Het oostelijk gedeelte van de kerk is ge
bouwd in een duidelijk Gotische stijl.
Naar de vorm is het een Vlaamse kunst
hallenkerk. Het westelijk gedeelte is
gebouwd in de stijl der Scheldegotiek,
die een overgang vormde van de Ro
maanse naar de Gotische bouwstijl. De
vroeg-Romaanse kerk had een drie-
beukig schip met een klaverbladvor-
mig koor. Deze Romaanse kerk werd in
1202 verwoest. In de loop der eeuwen
stond de Sint Baafskerk aan meerdere
verwoestingen bloot. De laatste ver
woesting vond plaats in de Tweede We
reldoorlog. Toen bleef er slechts een ru-
ine over. De restauratie vond plaats on
der supervisie van de Rijksdienst voor
de Monumentenzorg.
Verbouwd
Tijdens de toen gedane opgravingen
werden de fundamenten blootgelegd
van het klaverbladvormige Romaanse
koor. Op deze fundamenten bleken zich
de restanten te bevinden van een vroeg-
Gotisch koor. Een evenzijdig gesloten
hoofdkoor met driezijdig gesloten zij
kapellen. Aan de bouw van dit koor
werd in het tweede decennium van de
dertiende eeuw begonnen. Deze bouw
moet een tijdlang stilgelegen hebben en
De Sint Baafskerk in Aardenburg.
is daarna gewijzigd voortgezet. Er is la
ter nog heel wat verbouwd aan deze
kerk. Vooral het gedeelte in Scheldego
tiek. Vanaf de veertiende eeuw is de
Sint Baafskerk vele malen ernstig be
schadigd.
Als prins Maurits in de Tachtigjarige
Oorlog Aardenburg bezet, heeft de kerk
geen dak meer en staan alleen de pila
ren. muren en toren nog overeind. Nog
tijdens die oorlog wordt de toren geres
taureerd. Maar het duurt dan nog enke
le jaren voor de rooms-katholieke Sint
Baafskerk door de protestanten als
preekkerk gebruikt kan worden. De zij -
beuken worden dan van daken voor
zien. De Staten-Generaal verschaffen
verschillende malen de nodige subsi
dies. Na de Tachtigjarige Oorlog wordt
de westgevel hersteld. In die gevel
wordt dan het Wapen der Generaliteit
aangebracht. Voor de westingang was
toen al een portaal gebouwd. In dit por
taal waren aan weerskanten banken
geplaatst. De oudere mensen en invali
den zaten daar de kerkgangers om een
aalmoes te smeken. Dit portaal is tij
foto Charles Strijd
dens de Tweede Wereldoorlog zo zwaar
beschadigd, dat het is afgebroken door
Monumentenzorg. Nu is de oorspron
kelijke spitsbogige deuromlijsting nog
te zien. Door geldgebrek is er tijdens de
restauratie na de Tweede Wereldoorlog
geen onderzoek gedaan naar de grootte
en de vorm van de kapel. Wel werden
enige natuurstenen traptreden en een
prachtig versierde vloer van de sacris
tie blootgelegd.
Gerfkamer
Interessant is het bij toeval ontdekte,
gemetselde smalle trapje, dat vanuit de
sacristie omhoog voerde. De sacristie
noemde men ook wel de gerfkamer. Dat
is de kamer waarin de priester zich ge
reed maakt voor de dienst. De kerk
heeft gedurende zijn bestaan steeds
weer veranderingen ondergaan. Zo ook
in de tijd van de Franse overheersing.
Toen werd de oostelijke helft van de
kerk gebruikt als excercitieplaats voor
het garnizoen. Daardoor was de kerk
niet bruikbaar. Het vele geld dat toen
werd uitgegeven voor de ingrijpende
veranderingen leidde wel tot vermin
king van het interieur. De preekkerk
werd toen verplaatst naar het oosten.
Als afsluiting van het dertiende-eeuw-
se gedeelte bouwde men een tussen-
schot. waarop het orgel werd geplaatst.
Bij het opruimen van de enorme hoe
veelheden puin na de bombardementen
in 1944 zijn ook enige grafzerken ge
vonden, die afkomstig waren van de in
de Tachtigjarige Oorlog gesloopte Ma-
riakerk. Deze zerken waren onderste
boven gebruikt als stoepstenen. Ze zijn
nu met de goede kant boven in de vloer
van de Sint Baafskerk aangebracht. Bij
graafwerk in het zuidgedeelte van het
dwarspand werd een beschilderd graf
blootgelegd Aan de binnenzijde van
het keldertje bleken op een dun laagje
pleister wijnranken met trossen drui
ven in kleur te zijn geschilderd. Rijks
diensten en kunsthistorici werden van
de vondst op de hoogte gebracht en in
de periode daarna werden er nog meer
beschilderde graven blootgelegd. Veer
tien van deze sarcofagen zijn uit de
grond gelicht, nadat ze eerst aan de bui
tenkant met gewapend beton waren
versterkt. De nu in de kerk staande
grafkelders zijn geconserveerd.
Kruistochten
In Zeeuws-Vlaanderen zijn na de oor
log ook in Hulst, Sluis en Sint Anna-
ter-Muiden grafschilderingen gevon
den. De grootste aantallen schilderin
gen zijn echter gevonden in de Belgi
sche provincies Oost- en West-Vlaan-
deren. De mensen hebben de gedachte
gehad dat het voor de overledene be
langrijk was in een graf te rusten met
schilderingen van Jezus, Maria, enge
len, heiligen en kruisen aan de binnen
zijde van het graf. Soms zijn ook blad
en bloemversieringen aangebracht.
Mogelijk heeft het vertrouwen in magi
sche krachten een rol gespeeld. Hoogst
waarschijnlijk hebben ook de kruis
tochten hun invloed uitgeoefend. Uit
Vlaanderen hebben namelijk veel gelo
vigen aan de kruistochten meegedaan.
De datering van de grafschildering is
met eenvoudig, omdat er geen inscrip
ties zijn aangetroffen. Er zijn ook geen
aanwijzingen of jaartallen in de graf
kelders te vinden. Er kan wel een vage
datering worden gegeven, gebaseerd op
de ligging in de kerk, de formatie van de
bakstenen en de aanwezigheid van mo
tieven. Op grond hiervan komt men tot
de conclusie dat de oudste grafschilde
ringen dateren van het eind van de der
tiende eeuw.
Hoe je het ook bekijkt: de Sint Baafs
kerk in Aardenburg is een uniek ge
bouw dat een goed orgel verdient. Al
leen al de facade van de rugwerkkast op
zich is al een ornament voorde kerk De
initiatiefnemers zijn echter nog steeds
op zoek naar gelden.
doorEdy de Witte
HULST - Traditiegetrouw viert
Hulst het laatste weekeinde van
augustus de Reynaertfeesten.
Door een combinatie van spek
takel, wedstrijden, rommel
markt, stands en shows trekt het
evenement jaarlijks duizenden
toeschouwers. Nieuwe attrac
tieve onderdelen geven een ex
tra tintje aan de festiviteiten.
Vrijdagavond 28 augustus wor
den de Reynaertfeesten muzi
kaal geopend met een concert
van de Morressingers. Het koor
brengt op een podium aan de
Vismarkt een afwisselend pro
gramma met folkloremuziek,
traditionals en countrv-en-
westemliederen
Zowel zaterdag 29 als zondag 30
augustus staan er in de binnen
stad kraampjes van ambulante
handel en middenstand, aange
vuld met stands van verenigin
gen en instellingen. Er klinkt
muziek vanaf diverse podia en
dweilorkestjes strooien hun
vrolijke noot over het feestter
rein. Er zijn modeshows en een
draaimolen. Het 's-Gravenhof-
plein wordt ingeruimd voor de
verkopers die op de rommel
markt hun spulletjes aan de
man brengen.
Modelbouw
Op de binnenvest bij het Rey-
naertmonument varen de boot
jes van de modelbouwvereni-
ging Temeuzen. Er staan ook
modelstoommachines. OP za
terdagavond is er vanaf het in
vallen van de duisternis een
demonstratie met verlichte
vaartuigen.
Op de zondag geeft de model-
bouwvereniging Temeuzen een
demonstratie van het vliegdek-
schip Karei Doorman. Mensen
kunen bouwtekeningen van
modellen kopen. Ook klinkt er
dan tussen de kraampjes door
de vlotte babbel van een aantal
standwerkers. Zij strijden met
hun verkooptechniek om dé
Reynaerttrofee die door burge
meester A Kessen wordt uitge
reikt. Rond de basiliek kan ge-
PHILIPPIXE
SKW-expositie - In de Schotse
Hoek in Philippine houdt stich
ting Sociaal Kultureel Werk
(SKW) tijdens de Mosselfeesten
in het weekeinde van 29 en 30
augustus een tentoonstelling
van de vervaardigde werkstuk
ken. Tevens worden ambachten
als kantklossen, glasgraveren
en houtbewerken gedemon
streerd.
snuffeld worden tussen boeken,
antiek en curiosa.
Ook muziekliefhebbers komen
aan bod. Zaterdag draait op de
Grote Markt de Radio 10 Gold
show. Rondom de Vismarkt be
gint omstreeks 20.00 uur de lu
dieke gekostumeerde stoelen
dans. In de Bruine Pater kan
men deelnemen aan een karao-
keshow.
Zondagmiddag is de Nationale
Postcodeloterij present op de
Grote Markt Tijdens de vier uur
durende Kanjer Karavaan
wordt bingo gespeeld voor een
goed doel Er staat ook een serie
recordpogingen op het pro
gramma. Het Jeugdorkest The
Young Ones speelt onder leiding
van Joop de Poorter op de Vis
markt De sportievelingen kun
nen doelschieten in de Ajax-
promotiebus.
GOES - In de nacht van zondag
op maandag is ingebroken in de
Primafoonwinkel aan de Lange
Vorststraat te Goes. Men kon
binnenkomen via de achterzijde
van het pand. Vanuit de maga
zijnruimte in de winkel werd
een groot aantal mobiele tele
foons weggenomen. De dader(s)!
zijn weer via dezelfde weg ont
komen.
SAS VAN GENT - Het Juliana
Welzijn Fonds heeft tiendui
zend gulden toegekend aan de
Stichting Algemene Ouderen
zorg Sas van Gent. Het geld is
bestemd voor de uitbreiding
van de recreatiezaal van de
stichting.
TERNEUZEN - Een 37-jarige
inwoner van Temeuzen heeft
zondag aangifte gedaan van
vernieling aan zijn op de Nico-
laas Beetsstraat geparkeerde
auto. De buitenspiegel werd,
vermoedelijk de nacht ervoor,
vernield. Ook aan de auto van
een 39-jarige Eindhovenaar
werden vernielingen aange
bracht. Dit gebeurde aan de
Woordwcg in Groede. De ver
nieling van de voorruit levert
waarschijnlijk een schadebe
drag van duizend gulden op.
