Bonn vliegt
Praag in
de haren
Crisis of geen crisis, Jeltsin gaat vissen
Servische deserteurs
hangen rond in Tirana
Noodhulp EU
voor Soedan
PZC
Fanatici slaan toe in Kashmir
CDU'er regelt volgens politie
zaakjes via huurmoordenaar
Joodse kolonisten
gedood op Westoever
Dijken langs Jangtze bezwijken
buitenland
Ruzie over Sudetenduitsers
Hooggerechtshof
verwerpt verzet
van Clinton
Mensen bedolven onder puin
Zwendel met Bahreinse dinars
Schroder zwakt uitspraken af
Drinkwater Sydney weer veilig
Thais leger in geldnood
van Fraassen
hoimnd
international
dagtochten
programma
Crisis dreigt na vertrek
VN-inspëcteur uit Irak
woensdag 5 augustus 1998
van onze redactie buitenland
PRAAG - De Duitse bondskan
selier Kohl heeft gisteren uitla
tingen van zijn kersverse Tsje
chische ambtsgenoot Zeman
5 volstrekt onacceptabel ge-
j| noemd. De premier had de 2,5
miljoen etnische Duitsers die
H net na de Tweede Wereldoorlog
uit Tsjechoslowakije werden
t verdreven, vergeleken met com
munisten en rechts-radicalen.
Het is Praag een doom in het oog
r dat Bonn zogeheten Sudeten
duitsers kandidaat stelde voor
een nieuw Duits-Tsjechisch
verzoeningsforum. Het overleg
orgaan is juist bedoeld om de ge
spannen verhouding tussen de
buurlanden te verbeteren. Maar
Zeman vreest dat de Sudeten
duitsers hun aanspraken op in
dividuele schadevergoeding
willen doorzetten.
Kohl wil de premier bij de eerst
komende ontmoeting laten we
ten dat op basis van diens 'ab
surde' uitlatingen geen goede
relatie tussen buren mogelijk is.
WASHINGTON - President
Clinton moet zijn advocaten la
ten getuigen in de Lewinsky-af
faire. Dit verklaarde gisteren de
voorzitter van het Hoogge-
rechtshof Rehnquist.
[jRehnquist verwierp daarmee
;een beroep van het Witte Huis
;om te voorkomen dat de Grand
«Jury onder meer Clintons advi-
Jseur Lindsey en Witte-Huisad-
ivocaat Breuer verhoort. Dit
'gaat over stappen die de presi
dent zou hebben genomen om te
•verhullen dat hij een verhou-
,ding heeft gehad met stagiaire
■Lewinsky, dan wel haar aanzet
te tot het plegen van meineed.
ANP/RTR
De bondskanselier beschouwt
de Duitsers uit het Sudetenge-
bied als slachtoffers van de
Tweede Wereldoorlog.
De Tsjechische vice-premier
Lanskv wees de kritiek van
Kohl als 'buitensporig' van de
hand. Volgens de plaatsvervan
gend regeringsleider zijn de
woorden van Zeman, sinds juli
premier, totaal verkeerd geïn
terpreteerd.
De Duitse minister van Buiten
landse Zaken Kinkel zei giste
ren dat 'de aanhoudende kritiek
van bepaalde Tsjechische mi
nisters onnodig en onbegrijpe
lijk is'. De bewindsman erkende
echter dat 'ook enkele harde uit
latingen van Duitse zijde' in
Tsjechië werkten als olie op het
vuur.
Ondertussen benadrukte de
Zuid-Duitse deelstaat Beieren
zijn dreigement om een toe
treding van Tsjechië tot de Eu
ropese Unie te blokkeren. In het
christen-democi'atisch gere
geerde Beieren woont een groot
deel van de verdreven Sudeten
duitsers. Zij voimen een be
langrijk blok (conservatieve)
stemmers bij de regionale ver
kiezingen in september.
DPA/ANP/AP
Dc Indiase artillerie nam gisteren opnieuw het grensgebied van Pakistan onder vuur.
foto Tauseef Mustafa/EPA
van onze redactie buitenland
SRINAGAR - Aanhangers van een afscheidingsbeweging in het
Indiase deel van Kashmir hebben gisteren een aantal families
uitgemoord. Zij overvielen een kleine twintig mensen in hun
slaap, onder wie vrouwen en kinderen, en schoten hen dood.
De aanslag had plaats in het dorpje Salina, gelegen op circa 45
km van de regionale hoofdstad Poonch en was het gewelddadig
ste incident op de zesde dag van de strijd die de Kashmiri sepa
ratisten voeren in het grensgebied tussen India en Pakistan.
Maandag maakten Indiase autoriteiten bekend dat Kashmiri-
separatisten in de deelstaat Himachal Pradesh 34 mensen had
den gedood. De afgelopen dagen zijn meer dan honderd mensen
om het leven gekomen. Het merendeel sneuvelde tijdens artille
riegevechten aan de omstreden Pakistaans-Indiase grens.
De buurlanden geven elkaar de schuld van het geweld. Bespre
kingen van premier Sharif van Pakistan en premier Vajpayee
van India over de kwestie zijn tot nu toe op niets uitgelopen.
AP/RTR
door Hans Hoogendijk
MOSKOU - Een kleine week ge
leden brak de Russische presi
dent Jeltsin zijn vakantie in het
noordelijke Karelië af vanwege
de urgente economische crisis,
zo luidde de officiële medede
ling. De eerdere verklaring dat
de Russische leider wegens het
zeer slechte weer, waardoor zijn
visvakantie in het water was ge
vallen, naar het zonnige Mos
kou was teruggekeerd, werd
niet meer aangehaald.
Gisteren heeft Jeltsin zijn va
kantie weer voortgezet. Dit keer
is hij naar het pittoreske Valdaj-
gebied, 350 kilometer ten
noordwesten van de hoofdstad,
gevlogen. 'Het Russische Zwit
serland', wordt dit visrijke me
rengebied met zijn glooiende
heuvels genoemd. Hoe lang hij
daar zal blijven, wist een
woordvoerder van het Kremlin
niet te vertellen. Maar half au
gustus wordt hij weer terug ver
wacht, omdat dan een aantal
hoge buitenlandse bezoekers
verwacht wordt. Raadselachtig
blijft wat hij die zes dagen in
zijn even buiten Moskou gele
gen residentie Gorki-9 heeft ge
daan. Premier Kirijenko kwam
op bezoek om verslag uit te
brengen over onder meer zijn
ontmoeting met Maschadov, de
president van de naar onafhan
kelijke strevende deelrepubliek
Tsjetsjenië. En ex-premier
Tsjoebais verstrekte Jeltsin de
tails over de miljardenlening die
hij in opdracht van het staats
hoofd met het Internationale
Monetaire Fonds had afgeslo
ten. Verder tekende Jeltsin een
aantal decreten.
Dat waren toch allemaal zaken
die hij evengoed in Karelië had
kunnen afwerken. Geen spoor
van de intensieve voorbereidin
gen op de hete herfst die er vol
gens het staatshoofd aankomt.
Rest de voor de hand liggende
conclusie dat hij zich gewoon
verveelde in Karelië, waar hij
vanwege de regen geen stap
buiten de deur kon zetten. En
passant bezorgde hij met zijn
verrassende terugkeer zijn vele
politieke tegenstanders weel
een paar ongewisse dagen. Wat
broedt de sluwe vos uit in zijn
datsja, zullen ze zich afge
vraagd hebben. Waarschijnlijk
is dat ook de bedoeling van Jel
tsin geweest.
Nu de hittegolf in Moskou vol
gens de weerkundigen voorbij is
en het ten noorden van de
hoofdstad behoorlijk stabiel
weer belooft te wprden, is Jel
tsin dus weer vertrokken. GPD
BERLIJN - In de puinhopen van een door een explosie inge
stort Berlijns huis liggen mogelijk negen mensen, zo hebben
reddingswerkers gisteren gezegd.
Onder de vermisten is de 13-jarige Sven Tornow. Reddings
werkers zeiden gisteren dat er een kleine kans was dat de jon
gen nog leefde, omdat hij zich in een van twee kamers bevond
die niet helemaal zijn ingestort en waar met sonarapparatuur
een vage hartslag is waargenomen.
Van een ouder echtpaar is ook duidelijk dat zij onder de brok
stukken liggen. Van zes andere bewoners was dat nog niet ze
ker. De rest - in het huis in de wijk Steglitz woonden 21 men
sen - ontsprong de dans. Brandweerchef Alfred Böhme zei dat
de explosie waarschijnlijk is veroorzaakt door een lek in een
aardgasleiding. In het pand waren ook enkele winkels geves
tigd. AP
BRUSSEL - In België is een enorme zwendel met valse Bah
reinse dinars aan het licht gekomen Achter de valsemunterij
met een omvang van 715 miljoen gulden gaat een internatio
nale organisatie schuil met vertakkingen naar Frankrijk,
Zwitserland en Zuid-Amerika.
De Belgische j ustitie hield i n verband met de zaa k onlangs een
52-jarige piloot uit het Waalse Lasnes enzijn vriendin aan. De
valse dinars zijn gemaakt in Buenos Aires door een bedrijf dat
daarvoor speciaal papier uit Frankrijk gebruikte.
De autoriteiten in Bahrein hebben besloten alle biljetten van
20 dinar uit de roulatie te halen. Valse exemplaren waren al
opgedoken in Libanon, Syrië en Zwitserland. ANP/Belga
FRANKFURT - SPD-kanselierkandidaat Gerhard Schroder
heeft gisteren gezegd geen kerncentrales te zullen stilleggen
na een eventuele overwinning bij de verkiezingen van 27 sep
tember.
Na berichten maandag over plannen van diens adviseurs voor
stillegging van de zes oudste reactoren tegen 2002, maakte
Schróder gisteren duidelijk dat hij dat niet zou doen zonder
overleg met de kemindustrie. ..De contracten zullen worden
nageleefd", aldus de kandidaat. AP
SYDNEY - Het waterleidingbedrijf van Sydney heeft giste
ren bekendgemaakt dat de 3,7 miljoen inwoners het leiding
water weer zonder gevaar voor de gezondheid kunnen drin
ken. Vorige week werd bekend dat het water besmet was met
de parasieten giardia en Cryptosporidium, die diarree kunnen
veroorzaken en symptomen die lijken op die van griep. Cryp
tosporidium kan zelfs dodelijk zijn.
De ontdekking van de ziektekiemen in het drinkwater bracht
de Australische stad die in 2000 de Olympische Zomerspelen
organiseert, ernstig in verlegenheid.
'In de Amerikaanse stad Milwaukee raakte het leidi ngwater in
1993 met Cryptosporidium besmet, wat de dood van honderd
mensen tot gevolg hadMeer dan 400000 mensen werden des-
tijds ziek na gebruik van het water. AP
BANGKOK - Het leger van Thailand, dat door de Aziatische
crisis over weinig financiële middelen beschikt, spoort mili
tairen aan een maand met onbetaald verlof te gaan.
De budgetten voor oefeningen zijn met 60 procent ingekrom
pen. De legercommandant heeft zijn onderbevelhebbers be
volen bouw- en wervingsprojecten uit te stellen en het geld
voor exercities te gebruiken. Het leger is daarnaast begonnen
met het aanleggen van groentetuinen op legerbases, waar sol
daten hun eigen voedsel kunnen verbouwen. AP
door Peter van Nuijsenburg
BONN - De politie in de Duitse
deelstaat Nedersaksen onder
zoekt of een prominent CDU-
politieus opdracht gaf een
schuldeiser te vermoorden.
'Manfred Wulfert (48),
penningmeester van de chris
ten-democratische partij, zou
een Russische huurmoordenaar
in de arm hebben genomen
om een zakenman, bij wie hij
voor 50.000 mark in het krijt
stond, uit. de weg te ruimen. De
politie zou bij toeval achter het
moordcomplot zijn gekomen.
Ze luisterde eind maart tijdens
een onderzoek naar een misdrijf
waarbij de zakenman betrok
ken zou zijn, een telefoonge
sprek af tussen Wulfert en de
Rus Sokolow af. Tijdens het ge
sprek zou Wulfert zich er over
hebben beklaagd dat hij zijn
schuld niet tijdig kon aflossen
en het woord 'Endlösung' (uit
roeien) zou zijn' gevallen. Wul-
wan onze redactie buitenland
JERUZALEM - Op de Westelij
ke Jordaanoever zijn gisteroch
tend vroeg twee joodse kolonis
ten doodgeschoten, terwijl zij
patrouilleerden vlakbij de ne
derzetting Yitzhar.
[Het Israëlische leger heeft in een
uantal Palestijnse dorpen in de
treek een uitgaansverbod afge
kondigd. De Palestijnse Autori
teit is verzocht te helpen bij de
[Speurtocht naar de daders.
|De Palestijnen hebben gisteren
jeen Israëlisch voorstel om een
jdeel van de Westelijke Jordaan
oever tot natuurgebied te be
stempelen verworpen. Het is
piet duidelijk of de vredesbe-
(Adverteiitie)
sprekingen worden voortgezet.
Israël weigert al een half jaar
lang een Amerikaans plan te
aanvaarden dat voorziet in de
overdracht van nog eens 13 pro
cent van de Westoever aan de
Palestijnen. Israël heeft gezegd
dat het maar 10 procent wil
overdragen. In een tegenvoor
stel wierp Israel het idee op om
van de resterende 3 procent een
natuurpark te maken waarop
het zelf blijft toezien. De Pales
tijnse leider Arafat zei dat de
Palestijnen twijfelen over
voortzetting van het overleg, als
de Israëliërs bij hun standpunt
blijven. AP/RTR
fert zou Sokolow voor een lid
van de in Oost-Duitsland ope-
rende Russische maffia hebben
gehouden.
Faillissement
Het doelwit, de Bremense 'za
kenman' Lucks, had Wulfert
50.000 mark geleend. De politi
cus zou na het faillissement van
zijn bouwbedrijf in grote finan
ciële problemen hebben ver
keerd en zou zich met het kre
diet, dat hij in vier weken terug
moest betalen, meer armslag
hebben willen verschaffen.
Wulfert ontkent overigens met
klem dat hij aan de grond zit.
Hoe serieus de moordopdracht
was, is nogniet duidelijk. De po
litie houdt er rekening mee dat
Wulfert wel van plan was om
Lucks om zeep te laten helpen,
maar dat de opdracht een paar
maten te groot was voor Soko
low. De Rus is een crimineel van
het kruimelkaliber. Hij is ver
oordeeld wegens diefstal, op
lichting en mishandeling, maar
is zo goed als zeker geen lid van
de maffia. Sokolow zou Lucks
zelfs op de hoogte hebben ge
bracht van het moordcomplot.
Hoe de zaak ook afloopt, de af
faire komt hoogst ongelegen
voor de CDU van bondskanse
lier Kohl. Over zes weken wor
den er Bondsdagverkiezingen
gehouden; een schandaal zou de
kansen van Kohl ernstig kun
nen schaden. GPD
Een Chinees zoekt temidden van de puinhoop die werd veroorzaakt door de overstroming, be
schutting tegen de zon. foto Robyn Beck/EPA
van onze redactie buitenland
PEKING - Langs de rivier de Jangtze in China
hebben zich de eerste dijkdoorbraken voorge
daan. De overstromingen die daarop volgden
hadden 'een groot verlies aan levens en bezit
tingen' tot gevolg. Dat hebben Chinese media
gisteren gemeld.
De doorbraken, van secundaire dijken, deden
zich op enkele plaatsen in de centraal gelegen
provincies Hubei en Hunan voor.
In de provincie Sichuan kwamen zeker twintig
mensen om het leven door overstromingen.
Hiermee kwam het officiële dodental van de
ongebruikelijk vroege zomerregens op 1288.
Volgens sommige bronnen werden na een dijk
doorbraak in het district Jiayu, zeventig kilo
meter van de stad Wuhan, 150 militairen en
honderden burgers meegesleurd. Een krant
meldde dat elders zo'n 400 militairen in het
water omkwamen toen een dijk brak die 56.000
mensen in twee stadjes beschermde-AP
Reisburo
T/m eind augustus:
iedere dinsdag en vrijdag
LEUKE REIZEN
Programma's kantoren.
doorHarald Doornbos
TIRANA - Ze kwamen, zagen en
deserteerden. De zes Joegosla
vische soldaten die vorige
maand overliepen naar Albane
se rebellen omdat ze weigerden
te vechten tegen de etnische be
volking van Kosovo, hangen nu
verveeld rond in de lobby van
het grauwe hotel Arberia, in het
centrum van de Albanese
hoofdstad Tirana. Voor de in
gang van het hotel houdt een
met een geweer bewapende po
litieman de wacht. Er wordt re
kening raee gehouden dat de
Joegoslavische geheime dienst
de zes jongens wil liquideren.
„Ik wil best vechten voor mijn
land, maar niet tegen de eigen
bevolking", zegt Esad Kuc, een
21-jarige ex-soldaat uit Mon
tenegro, de deelrepubliek die
samen met Servië de republiek
Joegoslavië vormt. „Mijn zus is
getrouwd met een Albanees en
woont in Kosovo. Je denkt toch
niet dat ik tegen m'n eigen fami
lie ga vechten zegt hij op stelli-
ge toon. „Wij willen niet vech
ten", zegt Hafiz Muric, een
andere deserteur, „al een hele
lange tijd leven we met de Alba
nezen samen. Dat is ook ons
volk."
Patrouilleren
Vijf van de zes deserteurs waren
gelegerd in Djakovica. een stad
in West-Kosovo in de buurt van
de grens met Albanië. Daar is
een grote basis van het Joego
slavische leger. Officieel moet
het leger patrouilleren op de
grens tussen Kosovo en Albanië.
Om Albanese rebellen van het
Kosovo Bevrijdingsleger U£K
tegen te houden die vanuit Al
banië Kosovo binnen sluipen
om daar mee te doen aan de
strijd tegen de Servische orde
troepen. Maar er zijn veel bewij
zen dat het leger door heel Kos
ovo wordt ingezet en de politie
helpt bij schoonmaakacties te
gen de U£K. Joegoslavische le
gereenheden zijn al gezien in het
Drenica-gebied, nabij de regio
nale hoofdstad Pristina, waar
een groot Servisch offensief
gaande is tegen de rebellen.
Alle zes behoren de deserteurs
tot etnische minderheden in het
voornamelijk door orthodoxe
christenen bewoonde Joegosla
vië. Drie zijn moslims, afkom
stig uit Montenegro. Twee ko
men uit de Sandzak, een aan
Bosnië grenzende regio in Ser
vië waar overwegend moslims
wonen. Een is een etnische Al
banees uit Belgrado.
„Wij zijn geen Serviërs, wij wil
len niets met hun oorlog in Kos
ovo te maken hebben", zegt
Enes Nurkovic (21) uit Sand
zak. Hij duidt zichzelf aan als
een Bosnische moslim. Allen
klagen over de slechte behande
ling die niet-Serviërs krijgen in
het leger. „Alle officieren zijn
Serviërs", aldus Nurkovic.
„Soldaten uit Montenegro of uit
de Sandzak worden gezien als
tweederangs personen. Omdat
wij moslim zijn hadden we met
eens kogels in onze geweren. Ze
vertrouwen ons niet."
Geweigerd
De afgelopen maanden hebben
tweehonderd Servische politie
agenten geweigerd naar Kosovo
te gaan om daar de Albanese re
bellen te bevechten. De mees
ten, afkomstig uit de Sandzak-
regio, zijn ontslagen of zitten in
de gevangenis.
Welgeteld een dag spendeerde
de deserteurs aan de grens met
Albanië. Ze moesten daar een
uitkijkpost in de.bossen maken.
Hier vandaan dienden ze het
vuur te openen op leden van de
U(pK wanneer die illegaal de
grens zouden overschrijden.
„We liepen steeds verder van de
uitkijkpost, want gezamenlijk
hadden we al besloten om te
vertrekken", vertelt Enes
Nurkovic.
Ze trokken na hun vlucht 22 da
gen lang op met de leden van de
UQK. Daarna reisden ze naar
Tirana. Nu is het afwachten ge
blazen. De VN-vluchtelingen-
organisatie Unhcr betaalt voor
hun hotelkamers, maar wil dat
ze deze week een eigen onderko
men gaan zoeken in Tirana. „We
worden aan ons lot overgela
ten". zegt Esad. „Zonder be
scherming van de Albanese po
litie kunnen we zo vermoord
worden." GPD
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - De Europese Com
missie heeft gisteren besloten 99
miljoen gulden vrij te maken
voor noodhulp aan het zuiden
van Soedan. De steun is be
stemd voor de activiteiten van
het Wereldvoedselprogramma
en andere organisaties in de
door hongersnood geteisterde
provincie Bahr El Ghazal.
Naar schatting 700.000 mensen
in de provincie, die in handen is
van de rebellen, hebben voed
selhulp nodig. De situatie is
rampzalig en steeds meer men
sen sterven door ondervoeding.
Het aantal hulpbehoevenden is
door de droogte en het geësca
leerde gewapende conflict de
afgelopen maanden explosief
toegenomen. Begin dit jaar
schatten organisaties nog dat
250.000 Soedanezen in het ge
bied hulp nodig hadden.
Staakt-het-vuren
De hoop dat de voedselhulp tot
Bahr El Ghazal zal doordringen
is toegenomen nu het regerings
leger deze week een eenzijdig
staakt-het-vuren heeft afge
kondigd. Tot begin april had de
regering zware beperkingen op
gelegd voor vluchten naar het
gebied. De schaal van de crisis is
nadien pas zichtbaar geworden
voor de buitenwereld.
In totaal zijn er naar schatting
2,4 miljoen Soedanezen afhan
kelijk van noodhulp. De hulpor
ganisatie Artsen zonder Gren
zen (AzG) riep de strijdende
partijen in Soedan gisteren op
een eind te maken aan de jaren
lange strijd in het land. Geen en
kel belang van de strijdende
partijen rechtvaardigt de voort
zetting van de oorlog, aldus
AzG. Directeur Geoff Prescott
zei gisteren het eerder afgekon
digde bestand te wantrouwen.
Slechts twee partijen, de rege
ring en de grootste Zuid-Soeda-
nese rebellengroep SPLA
hebben het staakt het vuren af
gekondigd, voor onduidelijk
aangegeven gebieden. Volgens
Prescott is het beginnende re
genseizoen 'de traditionele be
standsperiode', eenvoudig om
dat het vechten moeilijker is
dan in de droge tijd.
De SPLA en de regering begon
nen gisteren in Addis Abeba
voor de derde maal sinds okto
ber met besprekingen over vre
de. ANP/RTR/AP
men om te praten over de laatste
stappen die Irak volgens de VN
nog moet zetten om de sancties
tegen het land op te heffen.
„Als Irak had meegewerkt zou
ik in vijf a zes weken tijd de rap
portage over langeafstandsra-
ketten en chemische wapens
hebben afgerond. In plaats
daarvan vroeg Bagdad mij on
middellijk mijn onderzoek te
staken", aldus Butler.
Irak beschuldigde de VN ervan
te' veel nadruk te leggen op 'on
belangrijke details'. „Na zeven
jaar rondneuzen door de VN is
er geen reden voor nog meer in
spectieprogramma's". aldus
Aziz.
VN-secretaris-generaal Kofi
Annan en Rusland, dat bemid
delde bij vorige conflicten tus
sen de VN en Bagdad, riepen op
tot kalmte. ANP/RTR
van onze redactie buitenland
MANAMA - Tussen de VN en
Irak dreigt door het vertrek van
VN-ontwapeningschef Butler
uit Bagdad een nieuwe crisis.
Butler beschuldigde Irak van
tegenwerking bij de inspectie
op massavernietingswapens.
Bagdad zei dat het zulke wa
pens niet meer heeft en dat de
VN daarom de sancties moeten
opheffen.
Butler, hoofd van de VN-ontwa-
peningscommissie Unscom in
Irak verliet gisteren vervroegd
Irak omdat de Iraakse vice-pre-
mier Tareq Aziz Butlers voorstel
had afgewezen zijn activiteiten
met een maand te verlengen. De
Unscom-chef reisde naar New
York om de Veiligheidsraad bij
te praten. De Unscom-leider
was zondag in Bagdad aangeko-
(Advertentie)
City OnLine in Zeeland