Rode Kruis duikt de regio's in
Monumentale sta-in-de-weg
op de Vlissingse boulevard
Vlassers druk met repelen en keren
mi
N ummer weer ga ve
nieuw wapen tegen
hijgers en stalkers
Gedoogbeschikking
kerncentrale wekt
woede Greenpeace
Afdeling Zeeland wordt gesplitst in vier districten
zeeuwse almanak
Vrije tijd
LI
m
ZEEUWS-VLAANDEREN 1
C zeel
land
woensdag 5 augustus 1998
Henk Postma
- Het Rode"1
Zeeland is aan het ver
In plaats daarvan wor
vier districten gevormd.
doel daarvan is bestuursle
en beroepskrachten dichter
de vele honderden vrijwilli
te brengen. Zowel de Kring
als de plaatselijke af
delingen van het Rode Kruis
iijn inmiddels met de nieuwe
jpzet akkoord gegaan.
De reorganisatie moet op 1 ja-
mari 1999 zijn afgerond. Het
Provinciaal Bureau, gevestigd
ian het Molenwater in Middel-
jurg, wordt dan opgeheven. Het
is inmiddels verkocht
een projectontwikkelaar
er kantoor gaat houden. Het
van de Kring Zeeland
de werkzaamheden overdra
aan vier nieuw te vormen
listrictsbesturen: één voor
Vlaanderen, één voor
één voor Schouwen-
en één voor De Be-
'elanden/Tliolen/St. Philips-
and.
De zes parttime beroepskrach-
en die nu nog werken vanuit
iet Provinciaal Bureau worden
'erspreid over vier nog in te
ichten districtskantoren.
Daarvoor heeft het Rode Kruis
jebouwen van plaatselijke af
delingen op het oog. In Zeeuws-
is al beslist om het
in Oostburg te
drie districten zijn
besturen in het leven
samengesteld uit af
van plaatselijke
Op Walcheren
nog aan de vorming van
o'n districtsbestuur gewerkt.
plaatselijke afdelingen blij-
en eigen besturen houden. Wel
ijn ze her en der aan het fuse-
en.
legio-indeling
)enieuwe organisatiestructuur
an Het Rode Kruis sluit niet
aadloos aan op de regio-inde
lingvoor rampenbestrijding die
de overheden er op na houden.
Die telt in Zeeland drie regio's:
Zeeuws-Vlaanderen, Walche
ren/De Bevelanden en Schou-
wen-Duiveland Tholen Sint
Philipsland.
„Het zou natuurlijk prettiger
zijn wanneer de districtsinde
ling van het Rode Kruis daar
mee gelijk liep, maar de afdelin
gen hebben anders beslist", zegt
Riet Mahu, die in Zeeland tot nu
toe de rampenbestrijding van
het Rode Kruis coördineerde.
Erg zwaar wil ze er overigens
niet aan tillen. „Het is het goed
recht van de afdelingen om zelf
te beslissen over de districtsin
deling. Een probleem hoeft het
niet te zijn. Districten zullen nu
afspraken met elkaar moeten
maken. Maar voor mensen die
werkzaam zijn in een organisa
tie als Het Rode Kruis is dat niet
zo moeilijk. Die zijn gewend or
ganisatorische maatregelen te
door Barend Pelgrim
KOEWACHT - Het zijn drukke dagen
voor de vlasverbouwers. Wie zijn ogen een
beetje de kost geeft in de polders van
Zeeuws-Vlaanderen, kan tot 's avonds
laat de vlassers volop in actie zien. Als het
weer de landbouwers goedgezind blijft,
worden volgende week de laatste gewas
sen van de percelen geoogst. Dat zijn de
stukken grond die rond 6 mei zijn inge
zaaid en op het moment nog wat groen
ogen.
De voorzichtige eerste conclusies over de
oogst van dit jaar zijn positief: een kwali
tatief goede vezel, al is de opbrengst wat
betreft zaad en vlas wat aan de lage kant.
Volgens 'vlasdeskundige' René Martinet
uit Heikant hoort dit onlosmakelijk bij
het gewas. De ene keer te zwaar, de andere
keer te kort of te lang, en als de kwantiteit
groot is, laat de kwaliteit te wensen over.
De eerste plukronde, die van het vroeg ge
zaaide vlas, is inmiddels afgerond. In die
pluktijd wordt het vlas met een machine
uit de grond gehaald en in zwaden of rijen
op het land gelegd. Na een droogtijd van
een dikke week worden de halmen gere
peld. Dit houdt in dat de zaadbolletjes
worden verwijderd. Blijft over het om
draaien van het liggende vlas, het zoge
noemde keren. Op het ogenblik zijn de
Zeeuws-Vlaamse vlassers bezig met keer-
en repelklussen.
Lieten de verbouwers in vroeger dagen
hun vlas nog in 'hokjes' op het land staan
om de vezel blank te houden, nu is deze ar
beidsintensieve werkwijze niet meer no
dig: het vlas wordt kunstmatig gebleekt
en mag bijgevolg bruinen op het land.
Binnenkort gaan de vlasser aan het rollen.
De gebruinde vezels worden dan in rollen
opgeslagen voor de verdere verwerking
tot textiel en stoffen maar ook tot isolatie-
en verpakkingsmateriaal tot en met toe
passingen in de autoindustrie.
IC#«gï?
foto Charles Strijd
door Richard Hoving
De Gevangentoren op de Vlis
singse boulevard is wat je
noemt een sta-in-de-weg. Ruim
twintig meter hoog en met een
doorsnee van bijna acht meter
vormt het al ruim vijfhonderd jaar
een onverwoestbare rots in de
branding.
Het is een merkwaardig gezicht.
Geflankeerd door nieuwbouw
staat halverwege de Boulevard de
Ruyter het oudste monument van
Vlissingen. De flats dateren van
nog geen dertig jaar geleden, de to
ren werd vermoedelijk in 1491 ge
bouwd als onderdeel van een mid
deleeuwse stadspoort.
Een groepje toeristen dat tegemoet
komt lopen aarzelt zichtbaar. Ze
staan op zo'n tien meter van de in
gang van de toren en hebben drie
keuzen. Even binnen kijken,
rechtsom het trottoir volgen of
linksom de houten loopbrug ne
men. Het wordt het laatste. Een on
vervalst compromis. „Een beetje
cultuur is meegenomen, maar ei
genlijk komen we voor het verder
op gelegen badstrand."
Een gemiste kans. Eenmaal binnen
vertelt de eigenaar van de toren, die
sinds het begin van de jaren zeven
tig is ingericht als restaurant, het
verhaal achter de stenen kolos. Ad
van der Heijden is goed gedocu
menteerd. Hij beschikt niet alleen
over een flinke stapel oude foto's en
een verzameling krantenartikelen,
maar heeft een paar jaar geleden
ook de beschikking gekregen over
het boek De Westpoort te Vlissin
gen. „Een geschenk van een oud-
Vlissinger, op voorwaarde dat het
boek tot in lengte van dagen in de
toren blijft liggen", vertelt Van der
Heijden.
Verboden toegang
Hoewel een klim naar de omgang
niet op het menu staat en blijkens
het opschrift 'Streng verboden toe
gang' doorgaans ook niet erg op
prijs wordt gesteld, strijkt de eige
naar met de hand over z'n hart.
Tussen de kantelen door zien we
aan de zeezijde het drukke scheep
vaartverkeer en de eerste badgas
ten die zich in het nog koude water
wagen. Aan de landzijde valt ons
oog op andere markante bakens
van Vlissingen, zoals de uitkijkto
ren van het Arsenaal en de toren
van de Sint. Jacobskerk. Heel in de
verte zijn de ronde koepel van de
kerncentrale Borssele en de
schoorsteen van de naastgelegen
kolencentrale zichtbaar.
Aan de bouw van de Gevangento
ren gaat een onverkwikkelijke
handeling vooraf. Een stelletje
schurken uit Sluis steekt op 22 mei
1584 de Westerschelde over en
zaait dood en verderf in het stadje
Vlissingen. Philips van Bourgon-
dië, heer van Vlissingen, besluit
daarop tot de aanleg van wallen
aan de landzijde en muren aan de
zeezijde. In de muur wordt een
poortcomplex aangebracht, be
staande uit twee spitse torens met
daartussen een gebouw dat van een
doorgang is voorzien.
Het complex doet ruim tachtig jaar
dienst als toegangspoort tot de
stad. Als Vlissingen in de tweede
helft van de zestiende eeuw uit
breidt in westelijke richting komen
beide torens binnen de stadsmuren
te liggen. Het tussengebouw en de
grote toren worden ingericht als
gevangenis. Het kleine torentje
doet dienst als kruitmagazijn.
Bomvrije
Onder het Franse bewind worden
de kruittoren en het tussengebouw
in 1811 vervangen door een kazer
ne. De Gevangentoren blijft ge
spaard, maar gaat voortaan door
het leven als de 'bomvrije toren'. De
kap wordt verwijderd, Op het plat
te dak wordt vervolgens een dikke
laag zand aangebracht die een
eventuele bominslag het hoofd
moet bieden.
De Gevangentoren op de Boulevard de Ruyter in Vlissingen dateert
vermoedelijk van rond 1491. De omgang van de toren ligt op zestien
meter hoogte. Van de voet tot aan de windvaan meet de steenklomp
22,5 meter. Het restaurant De Gevangentoren is nagenoeg het hele
jaar open. De omgang kan alleen tijdens de jaarlijkse Open Monu
mentendag op de tweede zaterdag in september worden bezocht.
foto's Lex de Meester
Na de Franse tijd leidt de toren een
kwijnend bestaan. Het is vanaf de
ze tijd dat de Gevangentoren keer
op keer met sloop wordt bedreigd.
Alles en iedereen blijkt zich ineens
te ergeren aan het monument. Het
verzoek van de gemeente om de to
r-en neer te halen wordt in 1883 van
hogerhand afgewezen.
Niet iedereen is daar even blij mee.
In een ingezonden brief in de Mid-
delburgsche Courant pleit een in
woner van Middelburg een paar
weken later onverholen voor sloop.
Hij had een paar dagen eerder in de
krant gelezen dat de toren van de
slopershamer was gered. Een grote
teleurstelling voor allen die zich in
een recht wandelpad langs de zee
hadden verheugd, zo stelde de man.
Verbouwing
Zwaar beschadigd door het strijd
gewoel staat de toren na de Tweede
Wereldoorlog wederom ter discus
sie. Uiteindelijk grijpt de Vlissing
se gemeenteraad in. Met zeventien
Sigmagroepen
Los van de reorganisatie voert
Het Rode Kruis ook nieuwe
werkwijzen door. Zo worden de
geneeskundige pelotons opge
heven. Deze groepen van 65
hulpverleners, die binnen twee
uur inzetbaar zijn om assisten
tie te verlenen in rampsituaties,
zijn in Zeeland nooit uitgerukt.
Ze worden nu vervangen door
veel kleinere eenheden, de zoge
naamde Sigma-groepen (Snel
inzetbare geneeskundige een
heden ter medische assistentie)
Zo'n Sigma-eenheid bestaat uit
24 hulpverleners die werken in
groepen van acht personen.
Zo'n groep kan al meteen in het
eerste uur dat hulp is vereist ter
plekke zijn, en is ook inzetbaar
voor 'opvang en verzorging' bij
kleinere calamiteiten, ontrui
mingen of evenementen. Te den
ken valt aan kettingbotsingen,
evacuaties bij bomalarm en
drukbezochte popfestivals.
Er worden in Zeeland drie Sig
ma-groepen gevormd, één in el
ke rampenbestrijdingsregio.
Per 1 november is de eerste
Zeeuwse Sigma-groep, die voor
Zeeuws-Vlaanderen, operatio
neel. Wat deze ontwikkeling be
treft, zijn de Rode Kruis-afde-
lingen in Zeeland verder dan die
elders in het land.
De reorganisatie betekent ook
dat de officiële functie van Riet
Mahu per 1 augustus is gewij
zigd. Van rampencoördinator,
werkzaam op het Provinciaal
Bureau in Middelburg, is ze nu
'coördinator grootschalige
hulpverlening' geworden Offi-
ciëel gaat ze wei-ken vanuit het
Rode Kruis-kantoorin Breda, in
de praktijk zal ze vooral in Zee
land werkzaam zijn om de Sig
ma-groepen te ondersteunen.
door Jacques Cats
VLISSINGEN - Een nieuw wa
pen tegen 'een gruwelijk ernstig
probleem'. Zo beschouwt Han-
na van de Starre van de Stich
ting Slachtofferhulp Zeeland de
mogelijkheid voor klanten van
KPN Telecom om met ingang
van deze maand op het vaste te
lefoonnet gebruik te maken van
de dienst nunnnerweergave.
Daarmee krijgen ze ook meer
zicht op de identiteit van bela
gers als hijgers en stalkers.
Op een display in het telefoon
toestel of op een los naast het
apparaat te plaatsen schermpje
is het nummer te zien van de
persoon aan de andere kant van
de lijn. De ontvanger kan op ba
sis van deze informatie afwegen
de beller meteen te woord te
staan, daarvan af te zien of de
oproep automatisch te laten
doorlopen naar Voice Mail of
antwoordapparaat.
KPN maakt gewag van grote be
langstelling bij het publiek. Het
nieuwe fenomeen wordt verge
leken met het bekende loergaat-
je in menig voordeur van een
woning: even kijken voordat je
opendoet. Nummerweergave
maakt het mogelijk voortaan
niet meer lastig te worden ge
vallen door bepaalde mensen.
Wreedheid
Volgens de woordvoerster van
de Stichting Slachtofferhulp
Zeeland zijn in deze provincie
'zeker tientallen, maar mis
schien wel honderden personen'
het slachtoffer van telefoonter-
reur, waarbij zich ernstige
gevallen van geestelijke wreed
heid kunnen voordoen. Num
merweergave werpt voor de
hulpverlening het probleem op
dat telefoontjes van de stichting
naar slachtoffers niet meer
doorkomen, omdat belaagde
personen het nummer van
Slachtofferhulp als zijnde on
bekend en dus onbetrouwbaar
negeren. „De tijd zal moeten le
ren wat de effecten zijn. Mis
schien zullen we onze diensten
in het vervolg per brief moeten
aanbieden. Dat werkt wel ver
tragend op de hulpverlening."
De politie Zeeland waarschuwt
voor al te groot optimisme over
de effecten van nummerweerga
ve op de telefoonterreur. De bel
ler kan, net als iemand die een
geheim nummer heeft, te allen
tijde de weergave van zijn num
mer blokkeren.
Loos alarm
De meldkamer van de politie
wordt beduidend minder met
gevallen van loos alarm ge
plaagd, sinds in een publici
teitscampagne is aangegeven
dat bellers kunnen worden her
kend. De meldkamer wordt nog
wel regelmatig belaagd vanuit
telefooncellen. Vooral in deze
vakantieperiode is het regelma
tig prijs. Er wordt vooral zonder
noodzakelijke aanleiding met
het alarmnummer gebeld van
uit telefooncellen langs de kust
van West-Zeeuws-Vlaanderen
en de Schouwse Westhoek
„Dat gebeurt soms een kwartier
of een half uur aan één stuk",
meldt Toon de Waal van het
meidcentrum in Middelburg.
„Dan wordt er als wij opleggen
meteen weer teruggebeld. Dat
gebeurt soms vanuit twee te
genover elkaar staande cellen."
Elk telefoontje wordt in princi
pe serieus genomen. De Waal:
„Vanuit zo'n cel kan vlak daar
na ook een noodoproep komen."
Zakkenrollers
VLISSINGEN - Een 38-jarige
vrouw uit Wolphaartsdijk is gis
termiddag in de Walstraat in
Vlissingen de dupe geworden
van een zakkenroller.
Uit haar schoudertas werd een
portemonnee met geld en pasjes
gestolen. Hetzelfde overkwam
een 26-jarige vrouw uit Ede. Zij
werd bestolen in de Lange Delft
in Middelburg.
van onze regioredactie
BORSSELE - Ondanks dat
kerncentrale Borssele niet alle
geldige vergunningen heeft,
mag ze van de overheid toch
blijven doordraaien. Gisteren
kreeg de kerncentrale, tot erger
nis van milieuorganisatie
Greenpeace, een gedoogbe
schikking.
De voormalige minister Wijers
van Economische Zaken liet
twee weken geleden in ant
woord op Kamervragen van
GroenLinks al weten dat de
centrale wat hem betreft kan
doorgaan met de productie van
elektriciteit.
Intussen loopt de procedure
voor echte vergunningen. Zo
lang die nog niet zijn afgegeven,
kan de centrale toch blijven
draaien. „Stilleggen zou onvei-
ligerzijn", stelt een woordvoer
der van het ministerie van Eco
nomische Zaken. Het kan nog
wel enige jaren duren voordat
de nieuwe vergunningen zijn af
gegeven.
De Raad van State vernietigde
in juni twee vergunningen voor
de centrale, omdat de handteke
ning van de minister van Ver
keer en Waterstaat onder de
vergunning ontbreekt. Eén ver
gunning dateert uit 1994 en gaat
over aanpassingen die de veilig
heid moeten verhogen. De ande
re vergunning uit 1996gaatover
een wijziging in de verrijkings
graad van de splijtstof.
Greenpeace reageert furieus op
de handelwijze van EZ. „Het is
bij de wilde spinnen af. Je wint
na vier jaar een procedure en het
ministerie lacht je gewoon uit.
Zij geeft een gedoogbeschik
king af en de centrale draait ge
woon door. Wat is dan een uit
spraak van de Raad van State
nog waard?" Greenpeace vocht
samen met de stichting Natuur
en Milieu en de Zeeuwse Mi
lieufederatie de vergunningen
aan. De organisaties onderzoe
ken of zij ook de gedoogbeschik
king kunnen aanvechten.
Volgens Greenpeace overtreedt
Nederland ook een internatio
naal verdrag waarin staat dat er
geen kerncentrales mogen
draaien zonder vergunningen.
Het ministerie bestrijdt dat.
EZ stelt dat de centrale niet on
veiliger is omdat er een handte
kening van een minister ont
breekt. „Do vergunningen
waren juist bedoeld om de mo
dernisering mogelijk te maken
en daarmee de veiligheid te ver
groten." ANP
Felicitaties
MIDDELBURG - Commissaris
van de koningin drs. W. T. van
Gelder heeft de leden van het
nieuwe kabinet elk schriftelijk
proficiat gewenst met hun be
noeming en hen uitgenodigd
voor een werkbezoek aan Zee
land.
stemmen voor en twee tegen wordt
in augustus 1959 besloten tot een
ingrijpende verbouwing. Het meest
opvallende is het kleine torentje
dat op de toren wordt geplaatst.
Brieven met het verzoek de Gevan
gentoren te slopen komen de afge
lopen decennia niet meer binnen
bij de krant Het gekrakeel spitst
zich de laatste jaren meer en meer
toe op het behoud van het monu
ment. In het begin van de jaren ne
gentig presenteert Van der Heijden
een plan voor de uitbreiding van
het restaurant. Schuin voor de in
gang moet een modem vormgege
ven serre van glas en metaal ko
men. Een storm van protesten
steekt op Moe van het doorlopen
van alle procedures trekt Van der
Heijden na vijf jaar de bouwaan-
vraag in. „Of ik daar spijt van heb?
Ik praat er liever niet meer over. Als
ik er aan terugdenk hoeveel tijd en
energie ik in de uitbreidingsplan
nen heb gestoken, word ik al weer
kwaad."
Soms denken we nog wel
eens terug aan de tijd dat al
les nog vertrouwd en over
zichtelijk was. Een tijd waar
in de zondag nog als rustdag
werd geheiligd, en er op de
zes overige dagen van de
week gewoon werd gewerkt
of naar school gegaan.
's Zomers ging je even op va
kantie, tegelijk met iedereen.
Daarvoor leverde je dan je
vakantiebonnen in. Van dat
patroon week je verder alleen
af in geval van hoge nood.
Daarvoor had je dan jaarlijks
een paar snipperdagen.
Kom daar heden ten dage
nog maar eens om. Wat va-
kanlies, vrije dagen en ande
re vormen van vrije tijd be
treft, is het tegenivoordig da
gelijks snipperdag. Want ivie
kan nu nog bijhouden hoe het
met al die werk- en schooltij
den is gesteld. Michiel, een
vijfjarig joch uit Middelburg
in elk geval niet.
Gisteren kwam hij terug van
de jaarlijkse logeerpartij bij
familie in de Randstad. „En?
vroeg de buurman, na be
langstellend bij het joch naar
diens vakantie-ervaringen te
hebben geïnformeerd: „En nu
moet je zeker weer naar
school?" Waarop Michieltje
antwoordde: „Nou, voorlo
pig nog niet. Want ik heb nog
een heleboel ATV-dagen.
