Voor funshoppers
en fietsers
Dal der rozen
buitengebied
pzc
1 v4> door het oog van Wim Riemens
woensdag 5 augustus 1998
razen. Wie met gezwinde spoed in
Parijs wenst te geraken kan alleen
in sinjorenstad Antwerpen
opstappen.
Roosendaal is lief voor fietsers.
Vrij liggende rijwielpaden zorgen
voor een veilige verbinding tussen
het centrum en de tegen de kern
aangeplakte buitenwijken. Voor
wie niet wenst te volstaan met de
natuurlijke schoonheid van de
royaal aanwezige stadsparken
biedt het fietspadennetwerk een
vlotte aansluiting met de bosrand,
waarbij locaties als Visdonk en het
Rozenven waarborgen bieden
voor aangenaam verpozen.
Wouwse Plantage
Met de herindeling kreeg
Roosendaal het 950 hectare grote
Landgoed Wouwse Plantage in de
schoot geworpen. Voor het
grootste deel betreft dat
particulier bezit, maar er blijft
nog voldoende bos over om op
jaarbasis rond 200.000
wandelaars te trekken. In het
museum De Ghulden Roos,
gevestigd in een van de spaarzaam
aanwezige monumenten van de
stad, wordt met name de
geschiedenis van Roosendaal uit
de doeken gedaan. Te Wouw
koestert een neerlandicus de
grafische collectie van het lokale
museum In den Groenen Zonck als
een kostbaar bezit. Liefhebbers
van het spuitgastwezen vinden in
Wouw een brandweermuseum.
De lokale overheid hanteert in het
uitdragen van de
aantrekkelijkheden van de stad
met graagte de slogan 'Beleef 't in
Roosendaal'. Voor wie er oog voor
heeft is er inderdaad het een en
ander te doen. Een evenement dat
het lokale karakter sterk
overstijgt is het jaarlijkse
wielerfestijn met de naam Draai
van de Kaai. Altijd goed voor de
komst van vedetten of kleppers uit
de ten tijde van de koers zojuist
beëindigde Tour de France De
qua niveau toch niet misselijke
Acht van Chaam verbleekt bij de
belangstelling die uitgaat naar de
ronde van Roosendaal.
Een bezoek aan de Roosendaalse
kermis, begin september, is
eveneens een must. Het aantal
deelnemers is altijd zo groot dat
het spektakel over een aantal
straten en pleinen wordt
uitgesmeerd. Naast een
nostalgische kermis is er veel
aandacht voor eigentijds vermaak
met veel technische hoogstandjes.
Bij de verkiezing kermisstad van
het land prijkt Roosendaal op de
tweede plaats. Waarvan
luidruchtig acte.
De Paal, buurtschap aan de
oever van de Westerschelde,
twee kilometer noordelijk van
Graauw, is de juiste oplossing van
Door het oog van Wim Riemens in
Buitengebied van vorige week.
Een handvol huizen achter een
stevige zeewering op Deltahoogte.
Het vissersdorp De Paal is een
voortzetting van de haven van
Graauw, toen die door
bedijkingen van de Westerschelde
werd afgesloten. Omstreeks 1900
was De Paal nog de thuishaven
van meer dan tachtig
mosselschippers. Aan die
activiteiten kwam eind jaren
zeventig abrupt een einde omdat
de oude haven onder de nieuwe
zeedijk verdween. Ook een
scheepswerf onderging dat lot.
De Paal zonder haven - dat kon
natuurlijk niet. Daarom werd
buitendijks een nieuwe getijhaven
voor pleziervaartuigen
aangelegd, die vanaf mei 1980 in
gebruik is bij de
watersportvereniging Saeftinghe.
Bij eb liggen de bootjes op het
droge. De voormalige
vissersplaats wordt in 1767 voor
het eerst genoemd. De naam is
mogelijk afkomstig van een
nabijgelegen 'paalhooft'.
Aannemelijker is dat de
toenmalige bewoners palen
hebben geslagen om een kade te
krijgen voor bet laden en lossen
van goederen. Op kaarten uit de
achttiende eeuw staat ook de
benaming De Paaien.
Toen de Graauwse Kaai in 1852 als
haven werd opgeheven, werd De
Paal gemeentehaven. Ondanks
het feit dat voortdurend strijd
gevoerd moest worden tegen
verzanding, werd er veel
overgeslagen: bieten, vlas,
kunstmest, steenkool. Eind jaren
dertig beleefde de haven zijn
glorietijd. Het dorp telde 600
inwoners, 14 cafés en acht
winkels. Na de Tweede
Wereldoorlog liepen de
activiteiten gestaag terug. De
bedrijvigheid rond de haven
verdween. Nu domineert een grote
loods van de
watersportvereniging het beeld.
Flink wat goede inzendingen deze
keer. Een aantal inzenders zat in
de goede richting maar noemde
een verkeerde naam, zoals
Baalhoek, Kruispolder en
Duivenhoek. Ook kwam
Ellewoutsdijk voor. De winnaars
zijn: ABiesbroeck, Hulst, G. de
Roeck, Hansweert en H. Wullems,
Temeuzen. Zij krijgen een
waardebon toegestuurd.
De vraag van de nieuwe opgave
luidt: wat is de naam van het
gehucht op de foto van Wim
Riemens? Oplossingen kunnen tot
en met uiterlijk zaterdag 8
augustus worden gezonden aan:
Redactie PZC, Buitengebied,
postbus 18, 4380 AA, Vlissingen.
fax 0118-470102, e-mail
redactie@pzc.nl. Onder de
inzenders van goede oplossingen
worden drie waardebonnen
verloot.
door Jacques Cats
Wie verkikkerd is op
voorvaderlijk erfgoed doet
er goed aan bij Bergen op Zoom
halt te houden of twintig
kilometers door te karren naar
Breda. In het tussen deze
bevolkingscentra opgetrokken
Roosendaal zijn panden die tot het
monumentale stedenschoon
kunnen worden gerekend te tellen
op de vingers van een
onvoorzichtige houtzageri j-
medewerker.
Het gemis aan allure wordt weer
ruimschoots goedgemaakt door
het royale winkelbestand. Met dit
gegeven voor ogen plus de
wetenschap dat er veel
parkeerruimte voorhanden is,
willen Bergenaren ietsje
gemakkelijker over de diep
ingewortelde rivaliteitsgedachte
heen stappen en in het dal der
rozen inkopen doen. Daarbij
moeten ze zich wel voegen in een
gemêleerd gezelschap, want ook
veel Zeeuwse ingezetenen en een
niet uit te vlakken aantal
zuiderburen uit het aanpalende
België maken deel uit van het
funshoppend publiek. Op de
vrijdagse koopavond en op
zaterdag valt in het ruim
opgezette winkelcentrum eerder
sappig Vlaams te beluisteren dan
een plat lokale tongval.
De West-Brabantse
centrumgemeente heette
voorheen Roosendaal en Nispen.
Na een recente herindeling zou de
fotografie Lex de Meester
benaming nog mondvoller kunnen
luiden nu ook een fors stuk Wouws
grondgebied is ingepalmd. Dat
leverde niet alleen een
bevolkingstoename op tot 75.000
koppen, maar ook een
aanzienlijke uitbreiding van
groen, van welke kleur de nu
kortweg Roosenaal genoemde
gemeente al zoveel had.
De ontstaansgeschiedenis van
Roosendaal dateert van de
twaalfde eeuw. In die tijd
bestaande gehuchten leven zoveel
later voort in de naamgeving van
wijken, zoals Kalsdonk.
plaatselijk beter bekend als de
Philipswijk, genoemd naar een
van Roosendaals voornaamste
broodheren voor de aanmaak van
tl-buizen. Een in de twaalfde
eeuw gestichte kapel zou de
voorloper worden van de huidige
St. Janskerk. Dit bedehuis vormt
samen met het prominent
aanwezige en slechts nog voor
franje-activiteiten benutte
raadhuis het zuinige historische
gezicht van Roosendaal.
Met vijftien horecazaken ligt de
functie van uitgaanscentrum op
de Oude Markt. Het verkeer wordt
er mondjesmaat toegelaten, zodat
er extra veel ruimte is om
terrassen wijd uit te bouwen. De
tapperijenin de naar het stadshart
toeleidende wegen versterken de
mogelijkheden tot ontspannen
stappen. Op de Nieuwe Markt is
winkelen troef. Dat geldt ook voor
nabije koopcentra als De Rozelaar
en de Biggelaar. Wie de naam
Roosendaal liet vallen kreeg in het
verleden meteen beelden van
sigaren (Kaveewee) en borstels
voor ogen.
Red Band
Later zouden
breigoederenfabrieken en de
drop- en suikerwerkenfabriek
Red Band hun intrede doen. In het
voormalige turfdorp hebben de
suiker- en de Ligafabriek met hun
weeïge luchtje lange tijd mede de
industriële sfeer bepaald.
Gaandeweg verschoof het accent
meer richting dienstensector. Uit
Zeeland afkomstige en voor dit
gewest bestemde post werd tot
voor kort in Roosendaal
herverdeeld. Wegens verplaatsing
van het expeditieknooppunt gaat
een brief die van Middelburg naar
Biggekerke moet (afstand zes
kilometers) eerst ter afstempeling
naar Rotterdam. Begrijpelijk dat
het schrijven dan niet de andere
dag op andermans deurmat is te
verwachten. Maar we zaten in
Roosendaal: ontsluitingswerken
rond de naar de Randstad leidende
A17 hebben handel en industrie in
Roosendaal laatstelijk een forse
oppepper bezorgd.
De stad heeft het door de jaren
heen sterk van de
knooppuntfunctie moeten
hebben. Voor een plaats die faam
geniet als spoorstad moet het wel
een zeer hard gelag zijn de hoge
snelheidstrein in een naadloos
aansluitend tempo onder de
stationsoverkapping door te zien
