Wildschade kost boeren kapitaal
Restauratie van een leien dakje
Oogst van zwarte bessen weer begonnen in Borsele
Twee jaar cel en tbs
geëist voor bedreigen
ex-vriendin met wapen
Pleidooi voor meer
kleur in Vlissingen
Borsels college wijst
extra natuurgebied
naast Sloebos af
zeeland
20
Snel toestemming voor jacht in De Manteling gevraagd
geslaagd
vrijdag 3 juli 1998
doorTheo Calkoen
DEN HAAG - De schadeposten,
die agrariërs in hun boeken
moeten opnemen omdat er in
het natuurgebied de Manteling
van Walcheren niet gejaagd
mag worden, belopen inmiddels
tienduizenden guldens. Dat
vertelde de advocaat van de
Vereniging De Wildbeheereen-
Schap kiest voor
palingvissers
in Grevelingen
OUDDORP - Het Grevelingen-
schap heeft zich gisteren ge
keerd tegen permanente open
stelling van de Brouwerssluis
als dat ten koste gaat van het
aantal geslachtsrijpe palingen
in het Grevelingenmeer. Het
schap schaarde zich daarmee
unaniem achter de eerder geuite
bezwaren van de beroepsaalvis-
sers. Die willen dat de sluis on
geveer vijfendertig dagen per
jaar dicht blijft, omdat anders
zeventig procent van hun in
komsten 'wegzwemt'.
Het was de Schouwen-Duive-
landse wethouder C.W. Veel
hoek, lid van de Raad van Be
stuur van het schap, die de
'schieraalkwestie' gisteren tij
dens een vergadering van het
schap aanzwengelde ,,Ik vind
dat de openstelling moet wor
den aangepast aan de wensen
van de palingvissers", zei Veer-
hoek. ..Lang geleden is de
palingvissers al voor ogen ge
houden dat ze in het Grevelin
genmeer konden blijven vissen.
Dat staat weliswaar nergens
zwart op wit, maar toch." Veer-
hoek zei niet te willen dat de
sluis, zoals nu nog het geval is,
gedurende een half jaar dicht
moet blijven. „Als ik het goed
begrepen heb, gaat het de pa
lingvissers om slechts vijfen
dertig dagen per jaar dat de sluis
dicht moet zijn. Laten we in
overleg met hen komen tot een
regime waarin iedereen zich
kan vinden."
Rijkswaterstaat wil de Brou
werssluis gedurende het hele
jaar openstellen omdat dat be
ter is voor de zuurstofhuishou
ding in het Grevelingenmeer.
heid Manteling van Walcheren.
mevrouw7 H. Lamers, donder
dag tijdens een hoorzitting bij
de Raad van State in Den Haag.
De hoorzitting werd gehouden
omdat De Wildbeheereenheid
tracht via een spoedprocedure
bij de Raad van State toestem
ming te krijgen om jagers De
Manteling in te sturen. „Veel
agrariërs zijn de wanhoop na
bij", aldus advocaat Lamers
De jachtrechten voor het na
tuurmonument zijn ingewik
keld geregeld De provincie
Zeeland heeft van het ministe
rie van Landbouw. Natuurbe
heer en Visserij een mandaat
gekregen voor de vergunning
verlening. Van de provincie
kreeg De Wildbeheereenheid
zondermeer vergunning voor de
jacht op konijn, wilde eend, ver
wilderde kat, ree- en damwild,
haas en fazant. Natuurbescher
mers klaagden daarover bij het
ministerie van Landbouw. Niet
zonder effect, bleek later. Het
ministerie schrapte de jaehtmo-
gelijkheden op ree-, damwild.
haas en fazant uit de vergun
ning. Reden was dat het minis
terie de rust in het natuurmonu
ment zo veel mogelijk wil bewa
ren.
Geen regulering
Volgens De Wildbeheereenheid
gebeurt er momenteel iets an
ders. De populatie van de dieren
neemt hand over hand toe om
dat er al jaren niet meer wordt
gereguleerd door jagers. Om
schade aan gewassen van agra
riërs te voorkomen kan er alleen
gejaagd worden buiten het na
tuurmonument. Daarvoor wil
het ministerie wel vergunning
afgeven.
Dergelijke vergunningen ko
men echter alleen los als schade
aangetoond kan worden. Dat is
vooral wanneer de gewassen er
al staan, in het voorjaar en in de
lente. Dat is ook de tijd dat de
cüeren jongen hebben. Gevolg is
nu dus dat ze in een kwetsbare
tijd worden opgejaagd. „Zou je
de zaken gewoon in de winter
kunnen reguleren binnen het
natuurmonument, dan speelt
dat probleem niet", aldus advo
caat Lamers.
De Wildbeheereenheid is daar
om (alweer maanden terug) het
besluit van het ministerie gaan
aanvechten om een deel van de
jachtvergunning te schrappen.
Een dergelijke procedure heeft
het vervelende gevolg dat de he
le vergunning geschorst blijft.
Het zal nog wel even duren
voordat de procedure afgerond
kan worden
Omdat de situatie nu uit de
hand zou lopen, heeft De Wild
beheereenheid een spoedproce
dure aangespannen bij de Raad
van State. Dat is de procedure.
die donderdag aan de orde was.
De Wilbeheereenheid eist dat er
gedurende de looptijd van de
andere procedure bij de Raad
van State wel gebruik gemaakt
kan worden van de jachtver
gunning. De schorsing moet er
dus af.
Agrariërs houden De Wildbe
heereenheid als jachthouder
verantwoordelijk is voor de
wildstand in de omgeving van
het natuurmonument Zij die
nen daarom bij De Wildbeheer
eenheid claims in wegens wild
schade. Een tuinder zegt al over
de 50.000 gulden schade te heb
ben vanwege vraatzuchtige re
eën.
Het ministerie van Landbouw
betwist vooralsnog de schades.
In veel gevallen zouden de boe
ren, bij voorbeeld door middel
van afrastering, veel meer heb
ben kunnen doen om schade te
voorkomen.
De uitspraak in de spoedzaak is
begin volgende week bij de
Raad van State te verwachten.
Overigens stelt De Wildheer-
eenheid niet schadevergoe-
dingsplichtig te zijn als in de
spoedzaak nul op het rekest
wordt verkregen. Er zou dan im
mers aan de zijde van de jagers
sprake zijn van 'overmacht'.
door Aector Dooms
MIDDELBURG - Officier van
justitie mr. R. Jeuken heeft gis
teren bij de rechtbank in Mid
delburg tegen een 25-jarige man
zonder vaste woon- of verblijf
plaats twee jaar cel en tbs met
dwangverpleging geëist. De
man heeft volgens de officier
zich schuldig gemaakt aan be
dreiging met geweld en een po
ging tot afpersing.
Op 19 januari ging hij naar de
woning van zijn ex-vnendin in
Missingen om verhaal te halen
over zijn stukgelopen relatie.
Volgens zijn ex en haar vriend
werden ze onder bedreiging van
een vuurwapen in de woning
vastgehouden. „De vrouw werd
bovendien door hem bewerkt",
zei de officier. Vervolgens
dwong hij de man 200 gulden af
te geven.
Dezelfde dag zocht hij iemand
uit de Vlissingse drugsscene op,
omdat hij van hem nog geld te
goed zou hebben. Nadat hij de
voordeur had geforceerd trof hij
de man op bed aan. Daar zou hij
volgens getuigen de man met
een pistool hebben bedreigd.
..Waar is je geld? Waar is je
'bruin' had hij volgens een
van de getuigen geroepen. Ver
volgens was hij kwaad gewor
den en had hij de man mishan
deld. De verdachte ontkende op
de zitting grotendeels de feiten.
Van bedreiging met een wapen
zou geen sprake zijn geweest.
Gedragsdeskundigen stelden
vast dat de verdachte met een
ernstige persoonlijkheidsstoor
nis kampt. De geweldsdelicten
zouden onder invloed van alco
hol en drugs zijn gepleegd. Uit
de rapportage bleek dat hij ver
minderd toerekeningsvatbaar
moet zijn geweest. Geadviseerd
werd tbs met dwangverpleging.
De uit Libanon afkomstige man
heeft een tragische levensloop
gekend. Als vijf jarig kind ver
loor hij zijn ouders. Daarna ging
hij op zwerf toer langs vele lan
den. Hij werd geestelijk en sek
sueel misbruikt. In Nederland
mag hij als ongewenste vreem
deling niet blijven. De verdach
te zelf vond dat hij hulp nodig
had en hoopt in de toekomst in
een ander land zijn status te
krijgen.
De restauratie van het dak van de Middelburgse Ooslkerk is van een leien dakje gegaan.
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - De restauratie van het
leien dak van de Oostkerk is klaar. Bouw
bedrijf Peters uit Middelburg heeft de
klus sneller geklaard dan verwacht. Vol
gens W. Th. van der Veur, sectiehoofd
bouwkunde bij de gemeente Middelburg,
zou het dak aanvankelijk pas in septem
ber/oktober opgeleverd worden. „Maar,
we hebben geen enkele tegenvaller gehad.
Als je de leien eraf haalt, moet je maar af
wachten hoe de kapbekleding eruit ziet."
De Oostkerk werd vorig jaar mei na twee
jaar van restauratiewerkzaamheden fees
telijk in gebruik genomen. Nog geen jaar
later moest de kerk opnieuw in de steigers.
Al tijdens de opknapbeurt rezen er vragen
over de kwaliteit van de leien dakbedek
king. Het dak bleek er slechter aan toe dan
was gedacht.
foto Lex de Meester
„Uiteindelijk is gebleken dat de ribben,
de draagconstructie van het dak, hele
maal niet waren aangetast", aldus Van der
Veur. „De dakbekleding van inlands gre
nen was ook nog zó goed, dat het niet ver
vangen hoefde te worden. Het dak ziet er
fantastisch uit. De Oostkerk kan er weer
tachtig jaar tegen."
De kosten van de klus, zeshonderddui
zend gulden, zijn gedeeld door de gemeen
te en het kerkbestuur.
foto Willem Mieras
door René Schrier
HEINKENSZAND - De zwar-
te-bessenoogst is losgebarsten.
Deze week zijn de oogstmachi-
nes gaan rijden. Het zijn
speciale voertuigen, die aan
vankelijk met hulp van de
landbouwuniversiteit in Wa-
geningen ontwikkeld zijn voor
de druivenoogst in Frankrijk.
In Engeland zijn de machines
aangepast voor de bessenoogst
en Nederlandse, vooral
Zeeuwse, bessentelcrs hebben
ze vanuit Engeland overge
haald.
In totaal 7 5 procent van het Ne
derlandse bessenareaal staat
in Borsele. Daar is ook eeri co-
operatie van zwarte-bessente-
lers, die verder enkele leden op
Tholen en in West-Brabant
heeft. De coöperatie heeft in
totaal 6 grote zelfrijdende
oogstmachines en 2 kleinere
machines voor jonge planten.
De overgrote meerderheid van
de bessen gaat naar fabrieken
van bedrijven als Hero en Coe-
berg die er sap en drank van
maken. Andere fabrieken zoals
SVZ in Etten-Leur en Mondi-
foods maken er halffabrikaten
en concentraten van. Daar
naast wordt een deel van de
productie verwerkt in Zeeuwse
streekeigen producten. Zo
maakt de familie Boonman in
Nieuwdorp Borselse bessen
wijn. het Siepje in 's-Heeren-
hoek maakt kruidenazijn,
chutney en jams, er worden
bessenbonbons gemaakt,
evenals paté. De productie aan
Borselse bessenwijn is in vijf
jaar tijd gegroeid van 5.000
flessen tot 20.000 flessen.
Jenever
Sinds donderdag is er een
nieuw product gemaakt van
Borselse zwarte bessen bij. Dat
is zwarte-bessenjenever. Dis
tilleerderij Fa. Dirkzwager uit
Schiedam heeft de jenever ont
wikkeld. G. M. Kleinjan van
dat bedrijf maakte bij de pre
sentatie duidelijk dat de al eer
der vervaardigde crème de cas
sis de Zélande wel een mooi
product is, maar de markt
daarvoor is aan de kleine kant.
De afzet is ongeveer 80.000
flessen per jaar. De markt voor
bessenjenever is veel groter.
Daarvan kunnen 3 miljoen
flessen afgezet worden. Van
daar dat het bedrijf wel geïnte
resseerd was in de ontwikke
ling van een nieuw product.
Burgemeester ir. J. L. M. Man-
dos van Borsele kreeg de eerste
fles van Kleinjan en schonk die
vervolgens onmiddellijk uit
aan een vertegenwoordiging
van de Ringrijdersvereniging
Zuid-Beveland. Bessenjenever
drinken uit een pollepel is na
melijk traditie bij de ringrij-
ders. Mandos merkte in een
korte toespraak op dat de pro
ductie van allerlei artikelen op
basis van zwarte bessen ëen
aantal jaren geleden op kleine
schaal is begonnen, maar nu
beter loopt dan iedereen had
verwacht. Hij sprak de hoop uit
dat dat ook met de jenever het
geval zal zijn, omdat daarmee
tevens wordt aan aangegeven
dat er uit Borsele hele mooie
producten komen.
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - Als de beschil
dering van gevels en kozijnen
binnen het spectrum van histo
rische kleuren past, dan moet
Vlissingen er niet zo moeilijk
over doen. In de negentichdc,
achttiende en zeventiende eeuw
was Vlissingen veel kleurrijker
dan menigeen denkt. Dat stelt
Vlissinger Ronald den Broeder,
naast PvdA-raadslid ook bouw
kundige, met specialisatie res
tauratie.
Nu de discussie is opgelaaid
over de rijke variatie aan kleu
ren van panden in de Vlissingse
binnenstad, hoopt Den Broeder
dat er niet te „rigide wordt vast
gehouden aan voorschriften".
„Vlissingen is van oudsher een
maritieme stad. Daarin passen
veel natuurkleuren. Oude schil-
dei'ijen, olieverf stadsgezichten
laten ons zien dat kleuren die
momenteel worden toegepast,
historisch verantwoord zijn. Ik
heb het over blauwig, kobalt
blauw bijvoorbeeld, maar ook
gelig, grijs, rood, allerlei aar-
denkleuren."
In vroegere tijden zijn allerlei
variaties natuurkleuren
gebruikt. „Laatst heeft het Ste
delijk Museum aan het Bella-
mypark een opknapbeurt on
dergaan. Ik heb toen een aantal
verflagen met een krabber^
weggehaald. Ik kwam verras
sende kleuren tegen. Echt don
kerrood, maar ook blauwig et
grijs."
De welstandscommissie buigt
zich momenteel over de kleur
stelling van woningen in dt
Vlissingse Nieuwstraat.
Broeder hoopt dat er geen voor
beeld aan Middelburg wordt ge.
nomen. Middelburg wil streng;
kleurvoorschriften binnen be
schermd stadsgezicht hanteren
„En dan wordt er gedacht
het bekende wit, crème e
groen. Dat zou toch monotoc:
zijn. Inderdaad hebben Midde',
burg en Vlissingen dezelfd-
welstandscommissie. Maar
gels voor Vlissingen hoeven nie,
voor Middelburg te gelden."
Hij verwacht dat er over dit
derwerp de komende tijd nog
veel discussie zal volgen. „1
hoop het. Dat is de enige manie;
om iets duidelijk te krijgen
Vlissingers moeten weten wai
ze aan toe zij nAls er binnen be
schermd stadsgezicht voora
overleg gevoerd dient te worde
over kleurkeuze, dan moet da
ook gebeuren. De argumentati
van de gemeente voor klein
voorschriften kan niet gevoti
den worden in een historisch
onderbouwing. Ik vind al di;
kleuren persoonlijk een hee
aardig gezicht."
door René Schrier
HEINKENSZAND - De provin
cie moet eventuele natuurcom
pensatie, voor de baggerwerken
in de Westerschelde, in het wes
telijk deel van de gemeente Bor
sele vergeten.
In die hoek is geen extra ruimte
voor aanleg van natuurgebie
den. bovenop de al voorziene
maximaal 200 hectare bos in de
Sloerandzone. Als de provincie
per se in dat gebied compense
rende natuurmaatregelen wil,
dan moet dat in die 200 hectare
gebeuren.
„De druk op de grondmarkt in
die hoek van de gemeente is
Groot Stelle, Goes
Vbo bouwtechniek timmeren: Emiel
Joosse, 's Heer Arendskerke.
Vbo Bouwtechniek metselen: Peter Job-
se, Oostkapelle.
Reynaert College, Hulst
Mavo: Karei-Jan Kerckhaert, Hengstdijk;
Viola Provo, Axel; Anneke den Tenter,
SintJansteen.
Havo: Anouska Buijs, Graauw; Jelle Sa-
velsberg. Koewacht.
De Schans, Terneuzen
Mavo: Marjan van de Bilt, Sluiskil
Vbo-verkoop: Roy van Groningen, Axel.
Nehalennia, Middelburg
Mavo: Stefan Maljers, Veere; Meivin Te-
lussa, Oost-Souburg; Judith Vos, Mid
delburg.
Havo: Maura Goring, Vlissingen, Mat-
thijs Hoitsma, Middelburg; Ronnie Kalle-
mein, Veere; Merijn Schooleman, Mid
delburg; Miranda Slabber, Arnemuiden.
Atheneum: Esther Ruempol, Middel
burg; Wouter Verbeek, Vlissingen; Vin
cent van der Vliet, Middelburg.
Professor Zeeman, Zierikzee
Havo: Trung Huynh, Zierikzee; Marjon
Jonker, Burgh-Haamstede; Monica Nat
te, Noordgouwe; Dennis Verwest,
Dreischor; Noortje Wehrmeijer, Bruinis-
se; Bert-Jan Zondag, Zierikzee.
Vwo: Amarens Bijlsma, Zierikzee; Leo-
nie Merle, Zierikzee.
Zeldenrust-Steelantcollege, Terneuzen
Vbo: Suheidi Mercelina, Terneuzen.
Mavo: Robin Hamelink, Zuiddorpe;
Thom Kerckhaert, Terneuzen.
Havo: Joeri van Aalst, Axel; Georgie de
Eis 16 maanden
tegen dealer Axel
MIDDELBURG - Tegen een 22-
jarige inwoner uit Axel is giste
ren bij de rechtbank in Middel
burg twee jaar gevangenisstraf,
waarvan acht maanden voor
waardelijk, geëist. Officier van
Justitie mr. C. Fetter achtte po
ging tot doodslag, openlijke ge
weldpleging, dealen in soft
drugs, wapen- en drugsbezit
bewezen. Er ontstond 26 juli vo
rig jaar in de binnenstad van
Terneuzen een bedreigende si
tuatie, toen de verdachte van
dichtbij een schot afvuurde op
twee mensen.
De kogel raakte een muur. De
verdachte verzekerde dat hij
niet gericht had geschoten.
De toedracht was niet helemaal
duidelijk, maar het vermoeden
bestond dat een conflict in de
drugswereld eraan ten grond
slag heeft gelegen. Volgens de
officier zou de man vorig jaar
vanuit een woning in de Van Bo
venstraat in softdrugs hebben
gedeald. Dat werd ontkend. In
die woning, waarin hij verbleef,
werd 26 juli behalve het vuur
wapen ook vijf kilo hasj aange
troffen.
De man bagatelliseerde verder
de vechtpartijen in Hulst (april
'97) en Terneuzen (november
'96), waarbij hij een hoofdrol
zou hebben gespeeld.
Uitspraak 16 juli.
groot, door aanleg van wegen
een tunnel en het bos om he
Sloe. Nog meer kan dat gebiei
niet aan", dat bracht donder,
dagavond de Borselse wethou
der drs. R J. Vollaard (PvdA
ruimtelijke ordening) in de ge
meenteraadsvergadering naa:
voren.
De raad discussieerde over he:
voorstel van het college var
burgemeester en wethouder
om een bos en een bedrijven ter
rein in de Sloerandzone aan
leggen. Dat is mede een gevo
van de aanleg van de Wester
scheldetunnel. De gemeente
raad had uiteindelijk geen be
zwaar tegen het voorstel van
en W.
Block, Westdorpe; Jeroen Hage, Sluisl!
Evelien Kunst, Sas van Gent; Karlij-
Lippmann, Terneuzen; Arjen Roost, Te-
neuzen; Martine Simonse, Sluiskil; Ad-
aan Switynk, Terneuzen; Esmerall
Troost, Terneuzen; Wendy de Vos, Te-
neuzen.
Atheneum: Maartje Kuijpens, Terne,
zen; Hein Machielse, Terneuzen; Man:
lein de Meijer, Terneuzen; Jan Wille
Spijker, Terneuzen; Chantal Verlinde
Zaamslag.
Christelijke Scholengemeenschap Wi
cheren
Vlissingen
Mavo: Annemieke de Kunder, Vlissm
gen; Patricia van de Nadort, Oost-Sou
burg; Esther Wierikx, Oost-Souburg.
Middelburg
Vbo handel: Ronald Kuzee, Middelbur:
Monika van de Ree, Breskens; Wouw
Saman, Domburg; Hugo Zijnen, Midde-
burg.
Vbo verzorging: Mirjam Houmes, Vfe
singen; Els Hozee, Middelburg.
Vbo Bouwtechniek: Michel de Gro?
Middelburg.
MIG/MAG-lassen: Jacko van Belze
Middelburg; Lucien van den Driest, V
delburg; Hanco de Visser, Oostkapelle
Mavo: Robert Baas, Veere; Shens
Gierdharie, Arnemuiden; Vincent Harde
man, Oostkapelle; Nanda Huiszoon, Mil
delburg; Aart-Jan Kabboord, Middel
burg; Dirk-Jan de Kuyper, Middelbur;
Anne Marije Oomkens, Middelburg;Pau
Reiter, Oost-Souburg.
Havo: Jeroen Goedman, Middelburg
Sander Koole, Westkapelle; Johan Nieu
wenhuize, Grijpskerke; Coen Stork, VI»
singen; Ellen Willeboordse, Vlissingen.
Vwo: Fedde Jasperse, Grijpskerke; Jer
nifer Nagtegaal, Oostkapelle.
De Rede, Terneuzen
Mavo: Yeliz Ersahin, Terneuzen; Sati Kt
ra, Terneuzen; Priscilla Klaverweide, At
el; Lennart Strijd, Terneuzen; Feme
Wolfert, Terneuzen.
Havo: Döne Eryürük, Terneuzen; Jimm
Sleuyter, Terneuzen; Patricia van Zww
den, Terneuzen.
Vwo: Karlien van de Griek, Hoek, Viot
Knijff, Zaamslag; Lienke Nanninga, Sas
van Gent; Silvia Pladdet, Zaamslag
Remko Wakker, Biervliet; Dimitry van*
Wege, Terneuzen.
Zwin College, Oostburg
Havo: Jérome Ie Grand, Zuidzands
Dwight van Hulle, Eede; Patrickvan Mo:
relgem, Sluis; Erika Paridaen, Aarden-
burg.
Atheneum: Christophe Sutin, Hoofd
plaat.
Scheldemond, Vlissingen
Mavo: Kora Baas, Vlissingen; Esen Ba
kos. Vlissingen; Esmeralda van Donge*
Nieuw en St. Joosland; Maarten van de-
Hoek. Oost-Souburg; Marije Platteeu»
Vlissingen; Yasemin Ózgelik, Vlissinge"
Havo: Jennifer Joosse, Oost-Souburg
Debora Koelma, Vlissingen; Annema'*
Koeman, Vlissingen; Alice Moore, VU
singen; Sharoony Sloof, Vlissingen
Mark Wittens, Vlissingen.
Vwo: Chantal van der Broek, Vlissingen:
Suk Fang Hau, Vlissingen; Cathalijne
Kouwijzer, Vlissingen; Nienke de Looft
Vlissingen; Frank Vanbesien, Vlissingen
Buys Ballot College, Goes
Vbo Administratie: Klazien de Wits*
Yerseke.
Vbo Verzorging: Elina Straayer, Goes
Marcelle Troost, Goes.
Vbo Theoretische richting: Sandra vr
Tilburg, Goes.
Mavo: Ramona Does, Goes; Edwin OW
beeke, Waarde; Mariska Rijn, 's-He?
Hendrikskinderen; Willian Rotte, Burg*-
Haamstede.
Havo: Paula van den Berg, Burgh-Haar
stede; Bart Boot, Kerkwerve; Mari|k!
Crijns, Wemeldinge, Peter Goedhsit
Biezelinge; Michelle van Harten, Gofö
Tim Jonker, Goes; Arnold van OuyW
kerk, Kortgene; Annemarie van de VW-
de,'s-Heer Hendrikskinderen.
Atheneum: Debora Jobsen, Zierikzes
Marika Sinke, Yerseke.