Clinton
^ermaant
Chinezen
PZC
Belgische SM-rechter
verliest zijn pensioen
Amnesty hekelt streng
regime Japanse cellen
SDLP aan kop bij verkiezingen Ulster
Bemanning duikboot komt om
Akkoord IMF met
Indonesië getuigt
van pessimisme
buitenland
Dissidenten opgepakt
lik
iiiimrffiirT^^'lf
Vloord op
raadslid
Baskenland
Luzac College
op alle vestigingen
Sporthaldrama in Rusland
Nieuw licht op dood Diana
Israëliërs gedood door Hezbollah
Extreem-rechts afgetroefd
Twee nomadenstammen ontdekt
Regeerakkoord
in Hongarije
vrijdag 26 juni 1998
lan onze redactie buitenland
'EKING - De Amerikaanse
(resident Clinton heeft gisteren
ip de eerste dag van zijn staats-
lezoek aan China het belang
;an vrijheid en zelfontplooiing
;oor alle mensen benadrukt.
K Voorafgaand aan de welkomst-
eremonie in Xian werd de bur-
;errechtenactivist YangHai op-
epakt nadat het Amerikaanse
v-station ABC vergeefs had ge-
irobeerd hem te interviewen,
n Guilin, dat ook op Clintons
eisroute ligt. werd Li Xiaolong
ingehouden, een voormalig lid
an de dissidentengroep Stem
Ier Mensenrechten,
foorafgaand aan het staatsbe-
MADRID - Een gemeenteraads-
id in Spaans Baskenland is gis-
eren bij een bomaanslag omge-
iomen. Volgens de politie zit de
laskische afscheidingsbewe-
jing ETA achter de actie. De
lom in het dorp Renteria nabij
ian Sebastian kostte het leven
lan Manuel Zamarreno, raads-
id van regeringspartij Partido
popular. Zijn lijfwacht raakte
;ewond, maar is buiten levens
gevaar.
'olgens de politie was de bom
levestigd aan een motorfiets die
ïaast de auto van de politicus
tond. Zamarreno trad iets meer
ian een maand geleden aan. Hij
'olgde José Luis Caso op, die in
lecember in een café in Irun
loor de ETA werd doodgescho-
en. De moord op Zamarreno
;ou de zesde dodelijke ETA-
lanslag op PP-functionarissen
:ijn in de laatste twaalf maan-
ien. RTR/AFP
zoek was er veel kritiek om Clin
ton, omdat hij in Peking met
president Jiang Zemin aan een
ceremonie zal deelnemen op het
Tiananmenplein. Daar werd in
1989 de democratiebeweging
van studenten bloedig onder
drukt, met honderden, mogelijk
zelfs duizenden doden tot ge
volg.
Clinton wilde de Chinese leiders
echter niet bruskeren. Hij wees
tijdens een tussenstop in Alaska
op de successen die het geduldi
ge Amerikaanse beleid mond
jesmaat heeft geboekt: „China
sluit zich aan bij meer interna
tionale verdragen en heeft en
kele dissidenten vrijgelaten."
Clinton mag zich in die opvat
ting gesterkt voelen door een
belofte die Jiang aan de voor
avond van zijn bezoek deed.
„China zal omstreeks halverwe
ge de volgende eeuw zijn veran
derd in een modern socialistisch
land, machtig, democratisch en
beschaafd", aldus Jiang voor
een delegatie Jonge Communis
ten.
Al voor zijn bezoek - het eerste
van een Amerikaanse pi-esident
sinds cle Tiananmen-tragedie -
had Clinton duidelijk gemaakt
dat hij geen dissidenten zou ont
moeten, omdat hij geen 'onver
standige reacties' van de Chine
zen wilde uitlokken. Toch zij n er
dissidenten gearresteerd. De
Chinese politie pakte woensdag
al Li Zhiying op die in Xian
ijvert voor de burgerrechten,
evenals Yan Jun, die in een brief
aan Clinton had geëist dat deze
in China dissidenten zou ont
moeten. In Peking en Shanghai
houdt de politie dissidenten in
de gaten. Professor Ding Zilin,
die de slachtoffers van 1989 bij
staat, kan de campus in Peking
niet verlaten. „Wij zijn bezorgd
dat sommige dissidenten zijn
gearresteerd of anderszins las
tiggevallen", zei Witte-Huis-
woordvoerder Mike McCurry in
Xian. AFP/DPA/RTR-
Noord-Ierse kiezers staan te midden van het puin bij het stembureau van Newtonhamilton, dat woensdag ernstig werd beschadij
een autobom. foto John Gil
;d door
as/EPA
van onze redactie binnenland
BELFAST - De grootste katho
lieke partij van Noord-Ierland,
de Sociaal-Democratische Ar-
beidspartij (SDAP), heeft met
25 procent de meeste stemmen
gekregen bij de gisteren gehou
den parlementsverkiezingen.
Dit meldde vannacht het Ierse
radio-station RTE op basis van
exit polls, navraag bij kiezers
die net hun stem hebben uitge
bracht. Tweede in de race is de
grootste protestantse pai'tij, de
Ulster Unionists, met 20 pro
cent, aldus RTE.
Ongeveer zeventig procent van
de kiezers namen de moeite om
te gaan stemmen. Bij het refe
rendum over het vredesakkoord
van Goede Vrijdag vorige
maand lag de opkomst op 81
procent. De verkiezingen ver
liepen zonder incidenten. Aan
de vooravond van de stembus
gang raakten twee mensen ge
wond bij een bomexplosie in
Newtownhamilton. De verant
woordelijkheid voor deze aan
slag is opgeëist door een katho
lieke splintex-groep die tegen het
vredesakkoord voor Ulster is.
De Noord-Ieren konden kiezen
uit zestien partijen. Er waren
292 kandidaten, van wie er 108 -
zes in elk van de achttien kies
districten - een zetel krijgen in
het nieuwe parlement voor
Noox-d-Ierland, dat sinds 1969 is
geteisterd door onrust en poli
tiek geweld tussen de protes
tantse meerderheid en de katho
lieke minderheid. De zetels
worden verdeeld volgerxs het
stelsel van eveni'edige vertegen
woordiging, waarmee de Brit
ten weinig vertrouwd zijn.
De komende weken wordt een
uit twaalf leden bestaande
Noord-Ierse x-egering gevormd
die bevoegdheden van Londen
overneemt. De afgelopen 24 jaar
is Noox-d-Ierland direct vanuit
de Britse hoofdstad geregeerd.
De vei"wachting is dat David
Trimble, leider van de grootste
protestantse partijde UUP,
premier wordt. Zijn plaatsver
vanger zou John Hume van de
katholieke sociaal-democrati
sche SDLP kunnen worden.
Om aan de eisen van de pro-Ier
se republikeinen tegemoet te
komen komt er een samenwer
kingsraad met de Ierse repu
bliek. Deze gaat zich bezighou
den met grensoverschrijdende
kwesties als economische ont
wikkeling en culturele betrek
kingen.
In Londen werd gisteren de 29-
jarige Noord-Ier James Mc-
Cardle tot 25 jaar celstraf ver-
oordeeld voor medeplichtigheid
aan een zware bomaanslag in de
Londense wijk Docklands op 9
februari 1996. Die aanslag op
Canaxy Wharf, die een eind
maakte aan een achttien maan
den durend IRA-bestand, kostte
twee mensen het leven. DPA/R-
TR/ANP
door Paul Koopman
BRUSSEL - De wegens SM-
praktijken veroordeelde Bel
gische rechter Koenraad Au-
rouseau verliest niet alleen
zijxx baan eix burgerrechten,
maar ook het pensioen dat hij
gedurende 19 jaar rechtspre
ken in Mechelen had opge
bouwd. Dat is het gevolg van
de uitspraak gisteren van het
Hof van Cassatie, de hoogste
rechtbank in België, die oor
deelde dat de 53-jarige magi
straat geen recht heeft op vrij
willig ontslag, maar uit zijn
ambt moet worden gezet.
Aurouseau wilde zich wel bij
de eerdere uitspraak neeiieg-
gen, maar vroeg vrijwillig
ontslag aan om op die manier
zijn pensioenrechten te be
houden. Dat ontslag werd
hem echter door de minister
van Justitie geweigerd.
Het juridische steekspel rond
om de seksuele voorkeuren
van Mechelse x-echter heeft in
België de afgelopen maanden
veel beroering gewekt. Au-
i-ouseau werd eind voi'ig jaar
geschorst en veroordeeld tot
intrekking van alle burger
rechten gedurende vijf jaar
omdat hij zijn echtgenote op
haar eigen verzoek had afge
ranseld. Van de SM-spelletjes
maakte het echtpaar video
banden voor eigen gebruik,
die in de echtelijke woning
werden aangetroffen. Hoewel
de echtgenote zichzelf uit-
drukkelijk niet als slachtoffer
beschouwt, vond de recht
bank toch dat de magistraat
over de schreef was gegaan.
In de Gazet van Antwerpen
stelde Rita Janvier, professor
ambtenarenrecht aan de Ant
werpse universiteit UIA afge
lopen dinsdag dat deze weige-
ring 'sterk lijkt op natrappen'.
Volgens de hoogleraar had de
minister het ontslag van Au-
rouseau niet mogen weigeren
omdat zo'n houding iix het
Belgische ambtenareni-echt
alleen gerechtvaardigd kan
worden met een beroep op de
continuïteit van de recht
spraak. Aurouseau legde me
teen zijn werk neer toen hij in
verdenking werd gesteld. Wel
heeft hij vei-volgens in diverse
interviews de in zijn ogen
'heksenjacht' op het sadoma
sochisme in België gehekeld.
De magistraat uit Mechelen
zit niet bij de pakken neer. Hij
ovex*weeg nu naar het Hof van
de Mensenrechten in Stx-aats-
burg te stappen om zijn ver
oordeling aan te vechten. Ook
heeft hij uitzicht op een nieu
we baan, die volgens hem ech
ter niets te maken heeft met
zijn oude beroep. GPD
Zaterdag 27 juni, 14.00-17.00 uur:
Amsterdam, Prinsengraclit:927
Arnhem, Kortcstraat 1
Breda. Parkstraac 12-14
Den Haag, Parkweg 9
Eindhoven, Jan van Hoofistraat 8
tel. 1)20 4286560 Hilversum, Korte Noorderweg 12a tel. 035 6854011
tel. 026 4428168 Rotterdam;Van Vollenhovenstraat 10 tel. 010 4369967
tel. 076 5220945 Sittard, Dominicanenwal 1 tel. 046 4516765
tel. 070 3588323 Utrecht. Otterstraat 2 tel. 030 2322797
tel. 040 2465978 Zwolle, Willemsvaart 16b tel. 038 4220018
Zaterdag 27 juni, 10.00-12.00 uur:
Alkmaar, Breedstraat 9 tel. 072 5156511 Bergen op Zoom, St. Josephstraat 57 tel. 0164 233390
Donderdag 2 juli, 19.00-21.00 uur:
Luzac College Gorinchem. locatie Open Dag: Stadhuis Gorinchem, Stadhuisplein 1, tel. 030 2322797
Het Luzac College is voornemens in Gorinchem haar 14e vestiging te openen.
Zeer veel aandacht voor de leerling
Les in kleine groepen
Studievaardigheidstraining
Hoog slagingspercentage
Het Luzac College is een particuliere
school voor het diploma MAVO, HAVO
ofVWO.
Meer informatie bij het
secretariaat Luzac College:
tel. 070 3508455
fax 070 3508459
Slagen in één jaar...
dat doe je bij het Luzac College!
MOSKOU - Zeker 22 mensen zijn gisteren in het zuiden van
Rusland omgekomen, toen in een sporthal een balkon instort
te. Er vielen tussen de 39 en zestig gewonden.
Het ongeval gebeurde in de hoofdstad Naltsjik van de Zuid-
Russische republiek Kabai'dino-Balkarië, Het betonnen bal
kon van zo'n 50 meter breed begaf het tijdens een worsteltoer-
nooi. De meeste doden vielen onder de toeschouwers die on
der het balkon zaten. Waarschijnlijk is het ongeval te wijten
aan een ondeugdelijke constructie. DPA/RTR/AFP
PARIJS - De hulpverleners die prinses Diana direct na haar
auto-ongeluk in Parijs op 31 augustus vorig jaar probeerden
te redden, hebben haar mogelijk meer kwaad dan goed ge
daan. Dat kwam omdat ze alleen aan symptoombestrijding
deden en geen idee hadden hoe erg de verwondingen waren.
De prinses kreeg op de plaats van het ongeluk transfusies die
niet het bedoelde effect hadden - haar dalende bloeddnxk te
laten stijgen - omdat de vloeistof via een scheur in de longader
in haar borstkas stroomde.
Dit blijkt uit het boek Enquête sur la mort de Diana (Onder
zoek naar de dood van Diana) van de Franse journalisten
Jean-Marie Pontaut en Jeröme Dupuis van het blad L'Ex-
press, dat deze week een voorpublicatie brengt. RTR
SIDON - Strijders van de Hezbollah-beweging hebben gis
terochtend vroeg in de bufferzone in Zuid-Libanon een Israë
lische patrouille aangevallen. Daarbij zijn twee Israëlische
soldaten omgekomen en er vier gewond geraakt.
De aanval had plaats in de buurt van Houla. anderhalve kilo
meter van de Isx-aëlische grens.
Israel ging onmiddellijk tot vergelding over door bekende in-
filtx-atieroutes van de Hezbollah te bombarderen. Over
slachtoffers van de vergeldingsactie was nog mets bekend.
Later die dag werden de overblijfselen van een soldaat die vo
rig jaar werd gedood, Itamar Ilya, aan Israël worden overge
dragen. In i-uil hiervoor zal Israël de lichamen van 40 gedode
Libanese guei-rillastrijdei's aanbieden en meer dan 60 gevan
gen guerrillastrijders vrijlaten. AP
BRISBANE - Een onafhankelijke politicus in de Australische
deelstaat Queensland gaat een coalitie voi'men met de Labor-
partij zodat deze kan regex-en. De stap verhindert dat de ui
terst-rechtse Eén Natie-partij bepaalt wie de regering vormt.
De onafhankelijke Peter Wellington zei in een verklaring dat
naar zijn mening Labor het beste in staat is een stabiele rege
ring voor de volgende drie jaar te vormen. Labor behaalde bij
de deelstaatverkiezingen op 13 juni 44 zetels, één te weinig
voor de meerderheid in het 89 zetels tellende parlement van
Queensland. DPA
JAKARTA - In de binnenlanden van Irian Jaya zijn twee on
bekende nomadenstammen ontdekt, die communiceren door
middel van gebarentaal. Dat meldde gisteren het Indonesi
sche persbureau Antara.
De uit 20 families bestaande Vahudate-stam en de uit 33 fa
milies bestaande Aukedate-stam struinen gebieden langs de
rivier de Mamberamo af, zo werd gezegd. Het was niet duide
lijk of de stammen, die werden ontdekt door medewei-kers
van de Indonesische overheid in Irian Jaya, eerder in aanra
king zijn geweest met de buitenwereld.
Irian Jaya, dat de westelijke helft van het eiland Nieuw-Gui-
nea vormt, bestaat voor een groot deel uit onherbergzaam ge
bied. AP
DONGAE - De Zuid-Koreaanse marine lichtte gisteren in de haven van Dongae de eerder deze week ge
zonken Noord-Koreaanse duikboot. In de onderzeeër vonden de Zuid-Koreanen de lijken van de acht
opvarenden. Het was onduidelijk of de mariniers collectief zelfmoord hebben gepleegd. De kleine on
derzeeër werd maandag ontdekt in de Zuid-Koreaanse territoriale wateren. Het schip was verstrikt ge
raakt in een vissersnet. foto AP
door Judith Stalpers
TOKYO - Japan is in vergelij
king tot andere geïndustriali
seerde landen redelijk veilig.
Statistieken spreken boekde
len. Uit de cijfers blijkt verder
dat de kans dat je in Japan in de
gevangenis terecht komt, veel
kleiner is dan in de westerse we
reld. Maar de Japanse gevange
nissen zijn wel streng. Dat harde
reginxe wordt aan de kaak ge
steld door Amnesty Internatio
nal in een rapport dat vandaag
verschijnt.
Slechts 30 op de 100.000 inwo
ners komen in een Japanse ge
vangenis en de trend-is dalende.
In de VS liggen je kansen 12
maal hoger, tei-wijl daar verhou
dingsgewijs steeds meermensen
gevangenisstraffen ki'ijgen op
gelegd.
Volgens onderzoekers heeft dit
met culturele verschillen te ma
ken die diepe wortels in de
maatschappij hebben. In Japan
bestaat de opvatting dat men
sen zichzelf kunnen verbeteren.
Je moet het in de ogen van de Ja
panse wetgever wel heel bont
hebben gemaakt, wil je in de ge
vangenis terecht komen. Het
verschil zit in de definitie van
'bont'. Gi'osso modo kun je zeg
gen dat in Japan misdaden die
gezien wox-den als een bedrei
ging voor de samenleving, wor
den bestraft: moord, brand
stichting, di-ugsgebi-uik en -
handel of geoi-ganiseerde mis
daad. Op afpersing en laten af
persen staan mildere straffen.
Japan kent in theorie de dood
straf, maar die wordt steevast
omgezet in gevangenisstraf Ge
vangenschap woi-dt in Japan
gezien als een dwanginstru-
ment.-
Mensonterend
Amnesty stelt dat gedetineer
den in Japanse gevangenissen
blootstaan aan wrede, mensont
erende en denigrerende behan
deling vanwege het gebruik en
misbi-uik van handboeien en
andere bewegingsbeperkende
instrumenten, en vanwege het
toepassen van zware straffen
voor geringe ovei'tredingen van
uitermate gecompliceei-de ge-
vangenisregels', aldus het rap
port. Het rapport is gebaseerd
op zo'n 60 gesprekken met ex-
gevangenen en niet op systema
tisch onderzoek.
Amnesty veroordeelt met name
het gebniik van de zogenoemde
'beschermingscellen' als straf-
instrument. Gedetineerden
worden soms om de onbenullig-
ste redenen in deze isolatiecel
len gezet, waar ze leren en/of
metalen handboeien ki-ijgen
omgelegd en stil in het midden
van de cel moeten blijven zitten.
Kortom, in Japanse gevangenis
sen worden de mensenrechten
op grove wijze overtreden, aldus
Amnesty. Het roept de Japanse
regering op om verandeiingen
in de strafinstellingen door te
voeren waarbij internationale
normen worden aangehouden.
Opvallend is inderdaad de over
al aanwezige herinnering aan
de regels: in de spiegel naast de
wastafel staat hoe kort je je bak
kebaarden moet scheren. In de
wachtkamer van de dokter
word je vermaand niet de ande
re wachtenden aan te kijken of
aan te spreken. 'Hoe sti-ikter de
regels, des te veiliger is het in de
gevangenis', is het commentaar
van chef-cipier Koichi Watana-
be. GPD
door Ronald Frisart
JAKARTA - Het nieuwe ak
koord tussen Indonesië en het
Internationale Monetaire
Fonds (IMF), dat gisteren werd
gepresenteerd, is ingegeven
door negatieve toekomstver
wachtingen. De koers van cle In
donesische roepiah gistermid
dag niet van z'n plaats. De index
van Jakarta's effectenbeurs
zakte een procent weg.
Door de golf van geweld die in
mei vooraf ging aan het aftreden
van president Soeharto 'kampt
de economie met een zeer ernsti
ge crisis', aldus de in Jakai'ta ge
presenteerde stukken. De bijge
stelde cijfers getuigen daarvan.
Die zijn allemaal negatiever
dan de uitgangspunten van het
akkoord dat Indonesië in april
met het IMF sloot.
Werd toen nog gedacht dat de
inflatie dit jaar tot twintig pro
cent beperkt zou kunnen blij
ven, nu wordt gerekend op tach
tig procent. Economen achten
honderd procent echter realisti
scher. Het april-akkoord ging
ervan uit dat de economie in
1998 maximaal vijf procent zou
krimpen, terwijl nu een achter
uitgang wordt voorzien van ten
minste tien procent. Analisten
houden het op twintig procent.
Het cijfer waarop iedeireen zich
- terecht - blind staait, is de
koers van de roepia. De econo
mische monteurs dachten enke
le maanden geleden nog dat die
rond de zesduizend per dollar
kon 'worden gestabiliseerd, nu
denken ze aan tiendduizend
roepiah per dollar eind dit jaar.
Volgens financiële analisten is
ook dat nog aan de optimisti
sche kant. De meesten geloven
niet dat de munt zover kan aan-
ti'ekken. Niet als het de rest van
dit jaar in Indonesië i*ustig
blijft, en zeker niet als er weer
sociale onrust uitbreekt.
Dat nieuwe onrust nog altijd tot
de reële mogelijkheden behoort,
vormt de grootste bedreiging
voor het nieuwe akkoord. De
economische beleidsmakersj
kunnen nog zulke mooie afspra
ken maken, zonder politieke
stabiliteit hangt een nieuwe uit
barsting van geweld als een
zwaard van Damocles boven
hun akkoorden. Slechts onom
keerbare politieke hervormin
gen kunnen aan die onzekerheid
een einde maken.
Het jongste akkoord tracht so
ciale rust wel te bevorderen
Afgesproken is dat de Indonesi
sche overheid subsidies hand
haaft tot het economisch weel
beter gaat. Via subsidie op rijst,
kunstmest, spijsolie, brandstof
fen en medicijnen hoopt men de
klappen voor de minder bedeel
den wat te matigen.
Dat slaat een flink gat in de
overheidsbegroting, maar mi
nister Bambang Subianto heeft
al laten weten dat hij daaxvoor
buitenlandse hulp wil inzetten.
Het IMF-akkoord rept over be
nodigde extra middelen van
vier tot zes miljard dollar.
Het IMF zelf komt nog niet me
teen over de brug. De Indonesi
sche superminister voor Econo
mie en Financiën, Ginandjar
Kaï-tasasmita, zei gisteren dat
hij de volgende tranche van de
IMF-miljarden in augustus ver
wacht. Analisten vragen zich
bezorgd af of het fonds daaraan
voorafgaand opnieuw een con
troleteam stuurt. Zulke bezoek
jes hebben vooral de neiging de
roepiah omlaag te duwen. En
dat was nu net niet de bedoe
ling. GPD
BOEDAPEST - De drie cen
trum-rechtse partijen die vorige
maand de Hongaarse parle
mentsverkiezingen wonnen,
zijn het over de laatste details
van het regeerakkoord eens ge
worden. De regering van pre
mier Viktor Orban wordt waar
schijnlijk op 8 juli tijdens een
zitting van het nieuwe parle
ment beëdigd.
Orbans Jonge Democraten (Fi-
desz-MPP) die 148 van de 386
zetels veroverden, leveren 12
van de 17 ministei\s, de populis
tische Partij van Kleine Boeren
(FKGP, 48 zetels) van Jozsef
Torgyan krijgt vier ministers
posten en het Hongaarse Demo
cratische Forum ^MDF, 19 ze
tels) levert één minister
Hoewel vooral de Jonge Demo
craten eerder een verandering
van het strakke bezuinigingsbe
leid van de vorige regering be
loofden, menen de meeste waar
nemers in Boedapest dat het in
de praktijk zo'n vaart niet zal
lopen. Ook de nieuwe regering
heeft zich vastgelegd op het te
rugdringen van de inflatie (nu
nog mim 15 procent) en het be
perken van het begrotingste
kort (circa 5 procent). GPD
