Breed draagvlak bestemmingsplan
PZC
Petiet graaft in het verleden
Maria Ommegang smeedt band tussen
cultuur en de verschillende geloven
Stichting wil af
van Concertzaal
in Middelburg
W oon-werkproj eet
voor psychiatrische
patiënten Kloetinge
N-Beveland ontkomt
niet aan Zalmsnip
vakantiehuisbezitters
zeeland vrijdag 26 juni 1998 b 12
Noord Bevelands Belang als enige tegen gewijzigde opzet voor Landelijk Gebied
Een bon in
Grijpskerke
voor brave
bestuurders
door Ondine van der Vleuten
KLOETINGE - Een plek waar
(ex-)psychiatrische patiënten
kunnen wonen, werken en in
dien nodig even terug kunnen
vallen op de geestelijke gezond
heidszorg. Dat idee van de fami
lie Van Oostrum uit Kapelle
neemt, na twee jaar van voorbe
reidingen, concrete vormen aan.
Bij Kloetinge moet de boerderij
verrijzen waar dit alles moge
lijk is: een tuinbouwproject met
vier woonunits en een bedrijfs
gebouw. In januari werd de
Stichting Moerhoeve opgericht,
die voor de ontwikkeling en
straks de exploitatie zorgt. Voor
dat laatste wordt ook samenge
werkt met een tuinbouwbedrijf.
De bewoners van Moerhoeve
gaan zelf hun brood verdienen -
en als het even kan winst maken
- met de teelt van tuinplanten,
kleinfruit, kersen en pruimen.
Stichtingsvoorzitter C. Kosten-
se, voormalig geneesheer-direc
teur van het Ziekenhuis Wal
cheren: „Moerhoeve is een
Op verkenning
in omgeving
fort Rammekens
VLISSINGEN - Natuurgebied
Rammekenshoek en het Fort
Rammekens kunnen van 30 juni
tot en met 13 september verkend
worden onder leiding van een
IVN-gids.
In circa anderhalf uur krijgt de
bezoeker een rondleiding in het
ruim veertig jaar geleden aan
gelegde bos rond de kreken, die
zijn onstaan na een geallieerd
bombardement in 1944. In de
kreken zijn nu vogels en paling-
broodriffen te vinden. De muren
van het fort, met zijn boeiende
verleden, bieden onderdak aan
unieke muurbloemen. Ook de
schorren en slikken ten oosten
van het fort worden bezocht.
Kaarten voor de rondleidingen,
elke dinsdag om 19.30 uur en el
ke zondag om 14 uur, zijn ver
krijgbaar bij de VW Vlissingen,
het Stedelijk Museum Vlissin
gen of bij de poort van het fort
zelf. Voor groepen zijn op ver
zoek ook rondleidingen op an
dere tijden mogelijk.
particulier initiatief van de fa
milie Van Oostrum, die uit per
soonlijke ervaring weet dat het
moeilijk kan zijn weer op de ar
beidsmarkt terug te komen als
iemand ooit psychische proble
men heeft gehad. Zelfs al ben je
intussen weer in staat te wer
ken. Bijzonder is dat Moerhoeve
die mensen een vast thuis biedt,
begeleiding vanuit de zorgsec
tor als dat eventueel toch weer
even nodig is, en een vaste werk
plek. Het is géén tussenstap
naar een reguliere baan."
Kleinschalig
Voor de eventuele geestelijke
ondersteuning tekent levert
Emergis, de Zeeuwse instelling
voor geestelijke gezondheids
zorg. De afgelopen maanden
heeft Emergis meegedacht en
adviezen gegeven over de invul
ling van het landbouw-zorgpro-
ject. Het advies van Emergis om
Moerhoeve kleinschalig te hou
den is overgenomen: er komen
dan ook slechts vier vaste bewo
ners. Tegenover de begeleiding
die Emergis biedt, staat dat
Moerhoeve op haar beurt cliën
ten van Emergis (onregelmatig)
werk kan bieden. „Tuinbouw is
seizoensarbeid", legt Kostense
uit. „Soms zal er veel werk voor
derden zijn, soms zullen de vas
te bewoners het alleen af kun
nen."
Zelfbedruipend
Het gaat daarbij uitdrukkelijk
om méér dan alleen een zinvolle
dagbesteding. Tekenend is het
feit dat Moerhoeve een joint
venture is aangegaan met een
tuinbouwbedrijf. „Het is wel
degelijk de bedoeling dat de
deelnemers winst maken. In
eerste instantie met de teelt en
verkoop van kleinfruit, kersen
en pruimen. Later kunnen in het
winkeltje wellicht ook jam, bes
sensap en dergelijke worden
verkocht. Moerhoeve moet een
zichzelf bedruipend project
worden."
Bij de Stichting Moerhoeve zijn
als bestuurslid dan wel als advi
seur vertegenwoordigers be
trokken van de geestelijke
gezondheidszorg, het land
bouwbedrijfsleven, teeltdes
kundigen, financiële, juridische
en communicatiedeskundigen.
Er is intussen een vergunning
aangevraagd voor nieuwbouw
tussen Kapelle en Kloetinge.
door Mieke van der Jagt
WISSENKERKE - Vier fracties
waren dik tevreden en eentje,
die van Noord Bevelands Be
lang (BBB) stemde tegen. Het
ging om de gewijzigde vaststel
ling van het Bestemmingsplan
Landelijk Gebied, een plan
waarmee de gemeente haast
heeft moeten maken om onge
wenste ontwikkelingen, met na
me in de intensieve veehouderij,
tegen te gaan.
De fracties van SGP, VVD, CDA
en PvdA toonden zich gelukkig
met het plan. dat in de plaats
komt van twee totaal verouder
de plannen die nog stammen
van ver voor de herindelingsda-
tum van 1995. NBB stemde te
gen. De voornaamste kritiek
van fractievoorzitter A Ouds
hoorn was dat teveel van het ei
land Noord-Beveland geel was
ingekleurd. Volgens Oudshoorn
betekent dat dat Noord-Beve
land de deur wagenwijd open
zet voor grootschalige land
bouw. Door niet alvast in te
spelen op de verweving van de
functies landbouw, recreatie en
natuur en landschap, laat de ge
meente, volgens de NBB-frac-
tie, niet alleen een kans liggen,
maar speelt zij ook gevaarlijk
spel. Als Europese subsidies te
ruglopen, de bewegingen op de
wereldmarkt de prijzen gaan
bepalen, kan het voor de betrek
kelijk kleine Noord-Bevelandse
boeren weieens onmogelijk
worden om met louter land
bouwactiviteiten een boterham
te verdienen. Vooral de functies
landbouw en recreatie zouden,
stelde Oudshoom in een sub
stantieel betoog, minder ge
scheiden moeten zijn.
Burgemeester M. Everaers
toonde zich verbaasd over de
houding van de NBB-fractie.
„We hebben hierover uitput
tend met elkaar gesproken en ik
betreur de plotselinge negatieve
ZIERIKZEE
Expositie - In de expositiegang
van verpleeghuis Cornelia
Stichting in Zierikzee is tot 1
oktober een tentoonstelling te
zien van grafische technieken
van de kunstenares Saskia Eg-
gink uit Zierikzee. De expositie
in de Cornelia Stichting is te be
zichtigen van 8 tot 20 uur.
houding." Everaers liet blijken
niet van plan te zijn om al teveel
tijd vrij te maken voor een dis
cussie over het Bestemmings
plan. Wel stelde hij NBB gerust
over de mogelijkheden tot snel
inspelen op nieuwe ontwikke
lingen.
De andere fracties stoelden hun
tevredenheid op het feit dat zo
weinig bezwaren tegen het plan
zijn ingebracht, waarvan voor
een deel aan tegemoet kon wor
den gekomen. Zelden is een
planologische actie van Noord-
Beveland zo breed gedragen ge
weest, stelden de fracties die de
ambtelijke dienst dan ook met
het werkstuk complimenteer
den.
Museum rond de Ramp vervulling van jongensdroom
door Peter van den Belt
OUWERKERK - Een jongensdroom
wordt vervuld. Eindelijk komt het er: een
Watersnoodrampmuseum. Ad Petiet uit
Middelburg, 47 inmiddels, is daar bij
zonder blij mee. Binnenkort maakt de
Stichting Caissons 1953 in een van de
vier Phoenixcaissons bij Ouwerkerk een
begin met de inrichting van het museum.
De vaste tentoonstelling moet een histo
risch verantwoord overzicht geven van
een tragische periode in de Zeeuwse ge
schiedenis.
De collectie van Ad Petiet krijgt daarin
een prominente plaats. In de loop der ja
ren bouwde hij een indrukkende verza
meling op; kruiwagens, draglines, zand
zakken, steigers, bulldozers - allerhande
materiaal dat destijds werd gebruikt bij
het dichten der dijken. Wellicht vanaf
augustus al is een groot deel van zijn col
lectie in Ouwerkerk te zien.
Het begon voor Petiet allemaal bij het
garagebedrijf van zijn vader. De Heide-
mij, bezig met herstelwerken na de over
stroming van 1953, leverde motorfietsen
en pompen ter reparatie af. De kleine Pe
tiet was meteen geïnteresseerd. Maar een
echt verpletterende indruk maakten de
kranen en bulldozers die bij Vrouwen
polder aan het werk waren. Vanuit het
zomerhuisje van zijn ouders volgde hij
gefascineerd de vorderingen. „Ik was ge
ïmponeerd door die grote machines. Die
zelfde werktuigen werden later ingezet
bij de nieuwbouw in Middelburg, vlakbij
ons huis. De aannemer was toen onder
tussen een kennis van mijn ouders. Ik
vroeg hem nu en dan om een folder en leg
de een verzameling aan."
Oud materiaal
Zo werd een passie geboren. Vanaf dat
moment wilde Middelburger Petiet zelf
aannemer worden. Hij volgde een techni
sche opleiding, maar zijn leven nam een
andere wending. Petiet ging werken bij
de ZWN. De interesse bleef echter. Een
museum, dat wilde hij; een museum
waarin een zo compleet mogelijk beeld
wordt gegeven van de Ramp en de daar
opvolgende herstelwerkzaamheden.
Maar halverwege de jaren zeventig von
den zijn ideeën daarover weinig weer
klank. „Ondertussen waren al die machi-
Een tientallen jtfren durende fascinatie leverde Ad Petiet een indrukwekkende collectie oude machines op.
foto Dirk-Jan Gjeltema
nes aan het verdwijnen. Vanaf de oorlog
was de ontwikkeling stil blijven staan,
maar in 1972 kwam de ommekeer. Hy
draulische machines en kranen die werk
ten op oliedruk deden hun intrede. Met
het oude materiaal wilde niemand meer
werken."
Via een importeur kwam de Middelbur
ger een kraan in Bodegraven op het
spoor. „In juli 1980 ben ik gaan kijken.
Hij zag er slecht uit, een drama. De ma
chine was jaren niet meer gebruikt. Ie
dereen verklaarde me voor gek, wat
moest ik daar nou mee doen. Maar zoals
anderen op zoek zijn naar een postzegel,
wil ik dat. Een hele tijd is het bij die ene
kraan gebleven. Want hoe oud ook, die
dingen kosten geld."
Hulp kwam uit een onverwachte hoek.
Petiet werd gevraagd om rekwisieten en
adviezen te leveren voor speelfilms, tele
visieseries en reclamecommercials. Na
een aarzelend begin werd zijn naam
steeds bekender in de filmwereld. Film
sets werden naar zijn aanwijzingen aan
gekleed of gewijzigd. En was er ergens
een haven nodig, of een tankstation uit
de jaren vijftig, dan wist Petiet wel hoe
die er uit moet zien. De tv-serie De Brug,
een commercial voor de Euro en de met
een Oscar bekroonde speelfilm Karakter
zijn opnamen waaraan Petiet zijn mede
werking heeft verleend. Momenteel is hij
druk doende voor de set van De Ziener,
naar een boek van Vestdijk.
Dat werk levert geld op om zijn passie en
het materiaal te bekostigen. Voorlopig
staan de rekwisieten die herinneren aan
Zeelands strijd tegen het water opgesla
gen in diverse loodsen, verspreid over de
provincie. Zo bezit Petiet de locomotief,
enkele keepwagons en tientallen meters
rails die in 1957 werden gebruikt bij de
werkzaamheden in Zierikzee. Op een
ontwerpschets voor zijn tentoonstel
lingsruimte in Ouwerkerk heeft het
treintje een belangrijke plaats gekregen.
„Het museum zal niet direct gericht zijn
op de ellende van de ramp, maar vooral
inzicht geven in de strijd tegen het water.
De mensen moeten binnenkomen in
1953, met de daarbij horende geluiden.
Ik wil beelden op de wanden projecteren
die geleidelijk overlopen in de realiteit."
Een werkelijkheid die tot leven moet
komen dankzij de verzameling van Pe
tiet.
GRIJPSKERKE - Aan de Lood-
holseweg, die Grijpskerke met
Aagtekerke verbindt, staan
agenten de snelheid van de au
to's te meten. Eén auto wordt er
uit gepikt en naar de kant van de
weg gewezen. De auto stopt, het
raampje gaat omlaag en een
moeilijk kijkende bestuurder
zegt een onbetamelijk woord.
De Grijpskerkenaar krijgt een
bon, geen boete maar een waar
debon omdat hij zich zo keurig
aan de snelheidlimiet van tach
tig hield.
Veilig Verkeer Nederland en de
Zeeuwse Waterschappen be
loonden gisteren in Grijpskerke
mensen die zich aan de regels
hielden op tachtig-kilometer
wegen. Volgens campagnecoör
dinator R. Meester in Zeeland
gebeurt driekwart van het aan
tal ongelukken op dergelijke
wegen. Twee mensen werden
beloond voor hun goede ver
keersgedrag. Zij kregen van wa
terschapsbestuurder Bert van
der Hoef een waardebon ter
waarde van 250 gulden voor een
extra autovaardigheidstrai
ning.
Extra cursus
Meester verklaart waarom ie
mand die zich al aan de regels
houdt juist een extra cursus ca
deau krijgt. „Iedereen kan wel
zo'n cursus gebruiken. De men
sen leren er vaardigheden die je
niet bij de gewone rijlessen
leert."
Waar normaal gesproken hard
rijders worden bestraft werden
gisteren brave automobilisten
beloond. Van der Hoef verklaart
de andere aanpak, „We leggen
vanuit het Waterschap wel
drempels en andere dingen neer
maar het weggedrag kunnen we
niet veranderen. Op deze ma
nier misschien wel."
Promotieteam
Tijdens de speciale actie reden
tussen kwart voor twee en vijf
over vier zeventien automobi
listen te snel. Vanwege het spe
ciale karakter van de controle
werden de lagere overtreders
aangesproken door het promo
tieteam van Veilig Verkeer Ne
derland. Dertien van hen kregen
geen bekeuring, maar een folder
waarin nogmaals werd gewezen
op de gevaren van te snel rijden.
De vier anderen reden zo snel,
dat zij ter plekke een boete kre
gen. De hoogst gemeten snel
heid bedroeg 115 kilometer.
door Mieke van der Jagt
WISSENKERKE - Het was met
tegenzin maar het kan niet an
ders. De gemeente Noord-Beve
land gaat de Zalmsnip ook
uitkeren aan eigenaars van va
kantiehuizen in Noord-Beve
land.
De fractie van Noord-Beve-
lands Belang maakte daartegen
bezwaar. „Misschien zijn er wel
mensen met tien van die huisjes,
overal in Nederland. Die krij
gen dan tien keer een Zalmsnip.
Wij vinden dat ze die maar moe
ten krijgen in de gemeente waar
ze zijn ingeschreven", stelde A
Oudshoorn. Uit de woorden van
burgemeester M. Everaers bleek
dat de gemeente met het pro
bleem heeft geworsteld, maar
geen mogelijkheid ziet om de
vakantiesnippen, die ook met de
verontreinigingsheffing wor
den verrekend, in de zak te hou
den. De raad betreurde dat in
zijn geheel maar alleen de NBB-
fractie liet weten niet te kunnen
meegaan met de gang van za
ken. Tijdens de raadsvergade
ring, donderdag in Wissenker-
ke, werd ook het standpunt dat
vertegenwoordiger L. Wisse
heeft gehuldigd in het Recrea
tieschap Veerse Meer, ietwat ge
nuanceerd. Wisse heeft niet ver
klaard dat Noord-Beveland uit
het Veerse-Meerschap zou tre
den maar wel dat hij de raad
daartoe zou adviseren.
De gemeenteraad wil graag dat
de gemeente snel gaat onder
zoeken wat de beste manier van
handelen is. De fracties willen
weten of de gemeente zelf de oe
vers en andere voorzieningen
beter kan onderhouden, of dat
goedkoper kan en wat de conse
quenties van uittreden precies
zijn. Voor de gemeenteraad van
Noord-beveland staat als een
paal boven water dat het Veer
se-Meerschap steeds duurder
wordt en dat voor dat geld
steeds slechtere prestaties wor
den geleverd.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Directeur G.
Peijs van de Stichting Stads
schouwburg Concertzaal
(SSC) in Middelburg wil af van
de Concert- en Gehoorzaal in de
Singelstraat. Hij boekt op het
beheer van deze locatie elk jaar
een tekort van 100.000 gulden.
Omdat de SSC zich vorig jaar
geplaatst zag voor extra kosten,
onder meer in verband met de
oprichting van de Zeeuwse The
aterstichting, vreest Peijs dat
het tekort over 1997 de twee ton
zal overschrijden. Met een ver
wachte versoepeling van het
BTW-tarief op podiumkunsten
en het afstoten van de Concert
zaal is het totale tekort van de
SSC volgens hem binnen enkele
jaren weg te werken.
Hoeveel verlies de SSC de afge
lopen jaren heeft in totaal gele
den, wil Peijs noch wethouder
van cultuur M. A Strous - te
vens voorzitter van de SSC -
onthullen. Peijs geeft aan dat
een accountant nog bezig is met
de rekening over vorig jaar. Het
tekort op de Concertzaal is
structureel en baart Peijs daar
om zorgen. Volgens hem is de
exploitatieopzet verkeerd. De
Concertzaal wordt verpacht
aan een ondernemer in ruil voor
zaalhuur. De bijkomende kos
ten van veel activiteiten zijn
echter voor rekening van de
SSC. Peijs: „Als er een feest
wordt georganiseerd gaat de
baromzet naar de pachter en de
schoonmaakkosten zijn de vol
gende dag voor ons. Als een af
wasmachine kapot gaat, moe
ten wij die maken."
Dit jaar heeft de SSC de huur
van de Concertzaal voor clubs
en koren met eenderde ver
hoogd. Jaarlijks krijgt de SSC
van de gemeente Middelburg
twee ton subsidie ten behoeve
van de Concertzaal, maar de
kosten liggen een ton hoger, al
dus Peijs Hij wil proberen de fi
nanciële problemen zelf op te
lossen.
Ook de duivel was vorig jaar present tijdens de Ommegang. Hij wilde Eva nogmaals verleiden om
van de verboden vrucht te eten.
door Mooike de Moor
BERGEN OP ZOOM - Een
bonte stoet van zo'n duizend
man in bijbelse kledij trekt
zondag zingend, dansend en
declamerend door de binnen
stad van Bergen op Zoom. Het
is een religieuze en culturele
rondgang. Voor de 54ste keer
loopt de Maria Ommegang dit
jaar door de oude Markiezens-
tad.
Om drie uur zwaaien de poor
ten van het oude Markiezenhof
aan de Steenbergsestraat open
en klinkt luid bazuingeschal
als startsein voor de stoet. Bij
belse figuren zingen en dansen
en vertellers declameren op in
dringende wijze hun verhalen
voor het publiek. Na een rond
gang door de binnenstad ein
digt de Ommegang om vijf uUr
waar hij begonnen is: in het
Markiezenhof.
De zondag begint met een
Hoogmis in de Sint Gertrudis-
kerk. Bisschop Muskens van
Breda is een van de belangrijk
ste aanwezigen. Na de mis
krijgt het publiek de gelegen
heid de stadsmonumenten te
bezichtigen. De Gevangen
poort, de Sint Gertrudiskerk,
het stadhuis en het Ravelijn
zijn tot drie uur vrij openge
steld.
In 1945 trok de eerste Maria
Ommegang door de binnen
stad van Bergen op Zoom. Het
religieuze festijn is ontstaan
vanuit een belofte uit de Twee
de Wereldoorlog. Kapelaan
Ovens beloofde in 1942 de be
volking van Bergen op Zoom.
dat als de stad veilig de oorlog
doorkwam, er elk jaar een
dankstoet gelopen zou wor
den. De rondgang werd opge
dragen aan Maria, de Moeder
Gods.
Koningscrucifix
De Maria Ommegang is ge
stoeld op de Roomse Rondgang
uit de vijftiende eeuw. De ka
tholieken uit Bergen op Zoom
trokken toen met een Konings
crucifix door de stad. Tijdens
de Reformatie in 1590 is het
kruis verloren gegaan. Zonder
dit heilig reliek wilde de Bergse
bevolking de rondgang niet
meer maken. Na de oorlog
werd de eeuwenoude traditie
dus weer nieuw leven ingebla
zen. Omdat het heilige kruis er
niet meer was, werd de stoet
opgedragen aan Maria.
Vreugden
Tijdens de Maria Ommegang
worden de Zeven Vreugden
van Maria uitgebeeld. Een van
die Vreugden is de boodschap
van de engel Gabriël aan Maria
dat zij de moeder van God zou
worden. Omdat dit tafereel als
een van de belangrijkste wordt
gezien, is er een speciale Maria
Boodschap-wagen gemaakt,
die in de stoet meetrekt.
„De Ommegang heeft niet al
leen een religieuze betekenis
maar ook een culturele", ver
telt K. Booij, de voorzitter van
de Stichting Lieve Vrouwe Gil
de. „De stoet vertelt een ver
haal uit de Roomse overleve
ring." Booij probeert daarom
steeds jongeren te bewegen om
deel te nemen of in ieder geval
te komen kijken, omdat de
gang naar de kerk tegenwoor
dig geen populaire tijdsbeste
ding meer is.
Ook al is de Ommegang van
oorsprong katholiek, niemand
hoeft per se Rooms of zelfs reli
gieus te zijn om mee te doen.
„Er werken ook protestanten
mee in de organisatie en in de
uitvoering", verklaart Booij.
De voorzitter stimuleert de sa
menwerking tussen de gelo
ven. Doordat zowel katholie
ken als protestanten meedoen,
hoopt Booij dat de Ommegang
de oecumenische gedachte uit
ademt.
De Maria Ommegang wordt
door verschillende commissies
in stand gehouden. De Stich
ting Lieve Vrouwe Gilde
verzorgt de juridische kant.
Verder zijn er verschillende af
delingen zoals kleding, attri
buten en financiën. Elk jaar
kost de Ommegang zo'n
500.000 gulden. Het bedrag
wordt bij elkaar gebracht door
collectes en bijdragen van par
ticulieren en bedrijven.
Sint Gertrudis, schutspatrones van de stad Bergen op Zoom, met
op de achtergrond de Sint Gertrudiskerk, tijdens de Ommegang
van vorig jaar.
