Jorritsma beperkt tunneltarief
Petiet graaft in het verleden
Betonnen boot na 57
naar Sas
-jaar terug
Onderzoek naar
vergunningplicht
kernafvaltransport
Politie ontmantelt
hennepkwekerij
Minister komt schoorvoetend tegemoet aan wens Kamer
Commissie waarschuwt
|voor tekort aan zoet
water in volgende eeuw
zeeuwse almanak
Solo
door Lianne Sleutjes
DEN HAAG - Minister A Jor
ritsma (Verkeer en Waterstaat)
Te Veldhuis niet
bij behandeling
Scheldetunnel
DEN HAAG - WD-Kamerlid J.
te Veldhuis uit Middelburg
moest gisteren voor de tweede
keer verstek laten gaan bij het
onderwerp dat hem zo na aan
het hart ligt: de Scheldetunnel.
Wegens ziekte kon hij de Tun-
nelwet Westerschelde niet be
handelen. WD-collega J. Geluk
uit Schuddebeurs verving hem
en hield daarmee zijn maiden
speech. Twee jaar geleden kon
Te Veldhuis wegens privé-be-
slommeringen niet aanwezig
zijn toen de Kamer tot de bouw
van de tunnel besloot.
perkt de jaarlijkse stijging van
de toltarieven voor de Wester-
scheldetunnel sterker in. Hier
mee denkt ze tegemoet te komen
aan de wens van een deel van de
Tweede Kamer.
Die vond, op de WD na, de
voorgestelde maximale stijging
van jaarlijks tien procent toch
wat aan de hoge kant, zo bleek
gisteren bij het debat over de
Tunnelwet Westerschelde. Deze
wet regelt de oprichting van de
nv die de tunnel laat bouwen en
gaat exploiteren. Rijk en pro
vincie zijn nu de aandeelhou
ders van de nv, zij hopen dat
straks ook private ondernemin
gen instappen.
Jorritsma zelf meent dat het
spel van vraag en aanbod het ta
rief wel in de hand houdt. Als de
tol te hoog is, wil geen automo
bilist meer door de Westerschel-
detunnel, redeneert zij. Die
wijkt dan wel uit naar de Lief-
kenshoektunnel of rijdt via
Antwerpen. Bovendien moeten
I door Sheila van Doorsselaer
i
SAS VAN GENT - De Zee
meeuw, Nederlands oudste be
tonnen boot, komt weer terug
naar 'thuishaven' Sas van Gent.
De boot is een van de eerste Ne
derlandse producten van gewa
pend beton en is gebouwd als
proef. De Zeemeeuw diende als
demonstr atiemateri aal
Het initiatief voor de bouw
kwam van de gebroeders Picha
en oud-burgemeester van Sas
van Gent, L. Stevens. De Zee
meeuw gaat definitief voor an
ker in het recent opgerichte in
dustrieel museum in Sas van
Gent. De Zeemeeuw is 4,20 me
ter lang, 1,40 meter breed en 60
centimeter diep en dateert van
door Rolf Bosboom
-
DEN HAAG - De ontwikkeling
van glastuinbouw, sierteelt,
bollenteelt en andere sectoren
die afhankelijk zijn van een goe
de zoetwatervoorziening, moet
^worden tegengegaan op de
HZeeuwse en Zuid-Hollandse ei-
■landen. Investeren op die plaat-
H sen is weinig zinvol, omdat de te
verwachten problemen met de
zoetwatervoorziening alleen
met 'kostbaar kunst- en vlieg
werk' kunnen worden opgelost.
Dat stelt de Raad voor het Lan
delijk Gebied in zijn advies
Overvloed en schaarste, water
als geld, dat gisteren is gepre
senteerd.
De Raad, een onafhankelijk ad
viescollege, heeft op verzoek
van minister J. J. van Aartsen
(Landbouw, Natuurbeheer en
Visserij) een rapport opgesteld
over de gevolgen van klimaat
verandering en zeespiegelstij
ging voor het landelijk gebied.
ËcjDoor toename van kooldioxide
(CO,) in de atmosfeer stijgt de
temperatuur op aarde. Daar
naast is de zeespiegel deze eeuw
10 tot 25 centimeter gestegen.
Verder is er sprake van meer
neerslag en wateroverlast in de
winterperiode en verdroging in
de zomerperiode.
Verdroging
Ele ontwikkelingen zetten zich
aar verwachting de volgende
euw versterkt door. Daardoor
ntstaat waarschijnlijk nog
rf meer verzilting, verdroging en
wateroverlast. De overvloedige
beschikbaarheid van water van
goede kwaliteit wordt steeds
minder vanzelfsprekend. Daar
om is, vooral bij beleidsmakers,
een omslag in het denken over
water dringend noodzakelijk,
zo stelt de Raad voor het Lande
lijk Gebied. Na de traditionele
strijd tegen het water is het nu
boog tijd voor een gevecht voor
het water.
in droge zomers zal de politiek
moeten besluiten waarvoor het
schaarse water zal worden ge-
bruikt, stelt de commissie. „Het
besef moet doordringen dat er
iets faliekant mis is", vindt
IV. H. Brandenburg van de Raad
voor het Landelijk Gebied,
i,Wanneer we in de zomer echt
moeten gaan besluiten waar we
ons schaarse water voor moeten
[ebruiken, durf ik niet te zeg-
Ijen, maar ik ben nu begin vijftig
on ik maak het nog wel mee."
Set adviescollege is van mening
óat niet langer het huidige ge
bruik van het landelijk gebied
opalend moet zijn voor het wa-
Rijk en provincie als aandeel
houders de tarieven goedkeu
ren, aldus de minister.
Monopolie
De Kamer vond dat iets te ge
makkelijk geredeneerd. Alter
natieven liggen niet direct naast
de deur eii dus is de tunnelex
ploitant eigenlijk een monopo
list die het voor het zeggen
heeft. Bovendien streven de
aandeelhouders naar deelname
van private partijen. Dan heeft
de overheid minder te vertellen
over de tarieven, aldus de Ka
mer. Overigens hebben die pri
vate partijen zich nog steeds
niet gemeld voor deelname.
Jorritsma deed de Kamer een
handreiking uit vrees dat an
ders een SGP-amendement zou
worden aangenomen. Dat be
helst de jaarlijkse ministeriële
goedkeuring van de toltarieven
en daar ziet Jorritsma absoluut
geen heil in.
Ze wil nu de eerste twee jaar het
tarief met maximaal tien pro
cent laten stijgen, acht procent
gedurende het derde en vierde
jaar, zes procent gedurende het
vijfde en zesde jaar en vier pro
cent voor de jaren daarna. Of de
Kamer dat voldoende vindt,
moet vandaag blijken tijdens de
stemming over liet wetsvoor
stel. Overigens liet de PvdA ver
stek gaan bij het debat. Woord
voerder J. Feenstra vond het
wetsvoorstel zoals het er lag
'wel goed'. PvdA en WD heb
ben samen een meerderheid in
de Kamer. Jorritsma wees een
lager tarief voor omwonenden
van de tunnel af. Ze voelt hoog
uit voor iets vergelijkbaars als
het huidige lagere veertarief
voor Zeeuws-Vlamingen. Ze wil
er wel voor zorgen dat veelge-
bruikers bijvoorbeeld via een
abonnement voor minder geld
naar de overkant kunnen.
Als de tunnel klaar is, zal het
eerste toltarief gelijk zijn aan
het laatste veertarief.
1887De Zeemeeuw bleef tot
1941 eigendom van de firma Pi-
cha-Stevens. In 1941 werd ze
overgedragen aan de Amster
damse dierentuin Artis. Daar
bleef het schip tot 19 67waar de
Zeemeeuw de laatste jaren in de
pelikaanvijver lag.
Daar kwam de historische be
tonnen boot toch niet echt tot
haar recht en het schip ging over
naar de Nederlandse Cementin-
dustrie. Tijdens het Sasse Sche-
pentrekkersfeest, zaterdag 27
juni, zal een afgevaardigde van
de Maastrichter Eerste Neder
landse Cement Industrie (ENCI)
De Zeemeeuw officieel overdra
gen aan de gemeente Sas van
Gent. Waarnemend burgemees
ter Th. Steenkamp zal de boot
symbolisch in ontvangst nemen.
terbeheer, maar dat de bestaan
de watersituatie juist het ge
bruik moet gaan bepalen. Om
die reden is bijvoorbeeld de ves
tiging van glastuinbouw op
plaatsen waar geen goede zoet
watervoorziening is, zoals in
Zeeland, onverstandig.
Zeespiegel
De Raad staat verder onder
meer stil bij de veranderingen in
de Westerschelde. Door stijging
van de zeespiegel en bagger-
werkzaamheden nemen de om
vang van cle waterstroom en de
stroomsnelheid toe. Gebieden
met ondiep open water, slikken
en schorren worden daardoor,
nog meer dan nu al gebeurt,
aangetast. Ook de kraamka
merfunctie van de Westerschel
de komt meer en meer in het ge
ding.
Door de stijgende zeespiegel
ontstaat er ook steeds meer
kustafslag. De Raad voor het
Landelijk Gebied verwacht dat
de omvang van de jaarlijkse
zandsuppleties de komende ja
ren zal verdubbelen.
Voor de landbouw voorziet de
Raad slechts beperkte gevolgen,
aangezien de sector relatief snel
kan inspelen op gewijzigde om
standigheden. Bovendien gedij
en veel hier geteelde gewassen,
zoals granen en suikerbieten,
beter bij hogere CO,-concentra-
ties.
In de visserij leidt de afname
van het aantal strenge winters
mogelijk tot meer kokkels en
mossels door afnemende vorst-
schade. Anderzijds neemt de
kans op stormschade aan mos
selpercelen toe.
Voor de recreatiesector ziet de
Raad vooral positieve gevolgen.
Door de stijging van de gemid
delde temperatuur zijn er kan
sen voor verlenging van het
toeristenseizoen. Ook de water
recreatie kan toenemen, al zal
het veel inspanning vergen om
zwemmers goede waterkwali
teit te kunnen blijven bieden.
Vouwwagen
gestolen
SINT JANSTEEN - In de Heer
straat in Sint Jansteen is in de
nacht van dinsdag op woensdag
een vouwwagen weggehaald.
De kampeerwagen van het merk
Alpenkreuzer stond geparkeerd
onder een carport en stond klaar
voor de vakantie. Met de dief
stal van de vouwwagen met in
boedel is een bedrag van drie
duizend gulden gemoeid.
Museum rond de Ramp vervulling van jongensdroom
Een tientallen jaren durende fascinatie leverde Ad Petiet een indrukwekkende collectie oude machines op. foto Dirk-Jan Gjeltema
door Peter van den Belt
OUWERKERK - Een jongens
droom wordt vervuld. Einde
lijk komt het er: een Waters
noodrampmuseum. Ad Petiet
uit Middelburg, 47 inmiddels,
is daar bijzonder blij mee. Bin
nenkort maakt de Stichting
Caissons 1953 in een van de
vier Phoenixcaissons bij Ou-
werkerk een begin met de in
richting van het museum. De
vaste tentoonstelling moet een
historisch verantwoord over
zicht geven van een tragische
periode in de Zeeuwse ge
schiedenis.
De collectie van Ad Petiet
krijgt daarin een prominente
plaats. ïn de loop der jaren
bouwde hij een indrukkende
verzameling op; kruiwagens,
draglines, zandzakken, stei
gers, bulldozers - allerhande
materiaal dat destijds werd
gebruikt bij het dichten dei-
dijken. Wellicht vanaf augus
tus al is een groot deel van zijn
collectie in Ouwerkerk te zien.
Het begon voor Petiet allemaal
bij het garagebedrijf van zijn
vader. De Heidemij, bezig met
herstelwerken na de overstro
ming van 1953, leverde motor
fietsen en pompen ter repara
tie af. De kleine Petiet was
meteen geïnteresseerd. Maar
een echt verpletterende in
druk maakten de kranen en
bulldozers die bij Vrouwen
polder aan het werk waren.
Vanuit het zomerhuisje van
zijn ouders volgde hij gefasci
neerd de vorderingen. ,,Ik was
geïmponeerd door die grote
machines. Diezelfde werktui
gen werden later ingezet bij de
nieuwbouw in Middelburg,
vlakbij ons huis. De aannemer
was toen ondertussen een ken
nis van mijn ouders. Ik vroeg
hem nu en dan om een folder en
legde een verzameling aan."
Oude materiaal
Zo werd een passie geboren.
Vanaf dat moment wilde Mid
delburger Petiet zelf aanne
mer worden. Hij volgde een
technische opleiding, maar
zijn leven nam een andere
wending. Petiet ging werken
bij de ZWN. De interesse bleef
echter. Een museum, dat wilde
hijeen museum waarin een zo
compleet mogelijk beeld
wordt gegeven van de Ramp en
de daaropvolgende herstel
werkzaamheden. Maar hal
verwege de jaren zeventig
vonden zijn ideeën daarover
weinig weerklank. „Onder
tussen waren al die machines
Het museum moet in een van de vier Phoenixcaissons bij Ouwerkerk komen, foto Aero Lin Photo
aan het verdwijnen. Vanaf de
oorlog was de ontwikkeling
stil blijven staan, maarin 1972
kwam de ommekeer. Hydrau
lische machines en kranen die
werkten op oliedruk deden
hun intrede. Met het oude ma
teriaal wilde niemand meer
werken."
Drama
Via een importeur kwam de
Middelburger een kraan in Bo
degraven op het spoor. „In juli
1980 ben ik gaan kijken. Hij
zag er slecht uit, een drama. De
machine was jaren niet meer
gebruikt. Iedereen verklaarde
me voorgele, wat moest ik daar
nou mee doen. Maar zoals an
deren op zoek zijn naar een
postzegel, wil ik dét. Een hele
tijd is het bij die ene kraan ge
bleven. Want hoe oud ook, die
dingen kosten geld."
Hulp kwam uit een onver
wachte hoek. Petiet werd ge
vraagd om rekwisieten en
adviezen te leveren voor speel
films, televisieseries en recla
mecommercials. Na een aarze
lend begin werd zijn naam
steeds bekender in de filmwe
reld. Filmsets werden naar
zijn aanwijzingen aangekleed
of gewijzigd. En was er ergens
een haven nodig, of een tank
station uit de jaren vijftig, dan
wist Petiet wel hoe die er uit
moet zien. De tv-serie De
Brug, een commercial voor de
Euro en de met een Oscar be
kroonde speelfilm Karakter
zijn opnamen waaraan Petiet
zijn medewerking heeft ver
leend. Momenteel is hij druk
doende voor de set van De Zie
ner, naar een boek van Vest
dijk.
Dat werk levert geld op om zijn
passie en het materiaal te be
kostigen. Voorlopig staan de
rekwisieten die herinneren
aan Zeelands strijd tegen het
water opgeslagen in diverse
loodsen, verspreid over de pro
vincie.
Strijd
Zo bezit Petiet de locomotief,
enkele keepwagons en tiental
len meters raüs die in 1957
werden gebruikt bij de werk
zaamheden in Zierikzee. Op
een ontwerpschets voor zijn
tentoonstellingsruimte in Ou
werkerk heeft het treintje een
belangrijke plaats gekregen.
„Het museum zal niet direct
gericht zijn op de ellende van
de ramp, maar vooral inzicht
geven in de strijd tegen het wa
ter. De mensen moeten bin
nenkomen in 1953, met de
daarbij horende geluiden. Ik
wil beelden op de wanden pro
jecteren die geleidelijk overlo
pen in de realiteit." Een wer
kelijkheid die tot leven moet
komen dankzij de verzameling
van Petiet.
door Lianne Sleutjes
DEN HAAG - Minister M. de
Boer (Milieu) onderzoekt of zij
het vervoer van lege kernafval
containers naar Nederland aan
een vergunning kan onderwer
pen. Tot die tijd zijn deze retour
transporten, evenals transpor
ten van containers met
uitgewerkte splijtstofstaven
naar het buitenland, verboden.
De Boer denkt tot anderhalf
jaar nodig te hebben om diverse
extra maatregelen te treffen, liet
zij de Kamer gisteren weten.
Zij wil ook de Kernfysische
Dienst, de 'arbeidsinspectie'
van de kerncentrales, met in
gang van volgend jaar onder het
ministerie van VROM laten val
len. Die is nu onderdeel van het
ministerie van Sociale Zaken.
De dienst wist, in tegenstelling
tot De Boers departement van
Milieu, wel dat de kerncentrales
containers retour hadden ge
kregen met te hoge doses radio
activiteit, maar heeft niet de op
dracht om VROM te informeren,
aldus de minister. De Kamer
ging akkoord met de door haar
voorgestelde maatregelen.
GroenLinks-Kamerlid M. Vos,
die de zaak had aangezwengeld,
blijft de gang van zaken absurd
vinden. De Boers ministerie ba
gatelliseerde de zaak aanvanke
lijk en bleek later niet goed
geïnformeerd te zijn.
Door de extra maatregelen moet
het ministerie voortaan wel al
les weten over het transport van
kernmateriaal. De Boer wil de
centrales via transportvergun
ningen een meldplicht opleg
gen. Haar eigen milieu-inspec
tie controleert de gaande en
terugkomende containers
voortaan ook. De Boer vraagt
deze week nog aanhaar Europe
se collega-ministers om elkaar
te informeren in geval van be
smettingen met radioactiviteit.
Vorige week bleek dat in de af
gelopen tien jaar tien lege con
tainers met een verhoogde be
smetting uit Frankrijk naar de
kerncentrale Borssele zijn te
ruggebracht. In Dodewaardzijn
twee containers gearriveerd
met een te hoge stralingsnorm,
leeg teruggekomen uit Groot-
Brittannië.
De Boer stelde dat er over de in
formatieverstrekking geen con
flict is met de kerncentrales. Die
hebben toegezegd voortaan
alles bij VROM te melden. De
besmettingsgraad van de con
tainers varieerde van ruim 4 Be-
querel tot 180 Bequerel. De Boer
benadrukte dat er nooit gevaar
is geweest voor de gezondheid
van de bevolking of de werkne
mers van de kerncentrales.
De containers die met de splijt
stofstaven richting Groot-Brit-
tannië of Frankrijk gingen, wa
ren in alle gevallen onbesmet,
aldus De Boer. Daarop is door de
Kernfysische Dienst gecontro
leerd. Wel heeft de Franse op
werkingsfabriek Cogéma laten
weten dat in 1995 een Borsselse
container is gearriveerd met een
besmetting. Kerncentrale Bors
sele heeft laten weten dat die
niet bij haar kan zijn ontstaan.
Volgens De Boer lijkt de conclu
sie gerechtvaardigd dat de be
smetting in Frankrijk heeft
plaatsgevonden.
Borssele heeft voor dit jaar geen
transporten richting Frankrijk
op de agenda staan en dus kor
men er ook geen lege containers
retour. Dodewaard zou na de zo
mer splijtstofstaven richting
Groot-Britannië vervoeren.
Dief ontsnapt
met zijn buit
MIDDELBURG - Een bewoner
aan de Nadorst weg in Middel
burg heeft gisterochtend om
half zes een inbreker betrapt in
zijn woning.
De man koos meteen het haze-
pad. De bewoner mist een porte
monnee met wat geld, diverse
pasjes en een sleutelbos.
door René Schrier
SINT-MAARTENSDIJK - De
politie heeft gistermiddag een
grote hennepkwekerij in een be
drijfsverzamelgebouw op het
industrieterrein in Sint-Maar
tensdijk opgerold..
Dat gebeurde nadat er een
waarschuwing was binnenge
komen voor brandgevaar na
oververhitting van elektrici
teitskabels. Medewerkers van
het nutsbedrijf Delta hadden
namelijk bij werkzaamheden
aan een zekeringkast gemerkt
dat bepaalde leidingen wel erg
veel stroom trokken en ook
oververhit waren.
Brandgevaar
Zij kregen het vermoeden dat ze
met een hennepkwekerij te ma
ken hadden; bovendien was er
sprake van brandgevaar. Daar
om werd de politie gewaar
schuwd, die direct in actie
kwam. Bij de inval in de loods
vond de politie een grote kweke
rij met achtduizend hennep
planten: vierduizend oogstklare
en vierduizend jonge. De loods
zelf was op professionele wijze
ingericht. Zo waren de wanden
Dieven stelen
1500 kilo brons
KAPELLEBRUG - Een inwo
ner uit Kapellebrug deed giste
ren aangifte van een ongebrui
kelijke diefstal.
Op eenbedrijf aan de Afrika weg
in Hulst hebben dieven een hoe
veelheid van 1500 -<kilo brons
meegenomen. De waarde van
het gestolen spul bedraagt on
geveer 5000 gulden.
voorzien van een tien centime
ter dikke laag purschuim om ge
luid en stank tegen te gaan. Ver
der waren er een professionele
drogerij en inpakkerij.
Op het moment dat de politie de
inval deed reed een auto aan de
achterzijde van de loods weg.
De politie hield de auto bij Tho-
len staande; de bestuurder was
een 39-jarige man uit Gouder
ak. Uit het onderzoek moet blij
ken wat zijn betrokkenheid bij
de hennepkwekerij is. De politie
heeft gisteren zo veel mogelijk
planten en materiaal wegge
haald. De planten zullen wor
den vernietigd en de apparatuur
gaat naar de Dienst der Domei
nen.
De straatwaarde van de planten
bedraagt ruim drie ton. Op
straat wordt voor vijf gram wiet
tien gulden betaald Van één
plant komt minstens twintig
gram.
Stroomdraad
velt bromfietser
TERNEUZEN - Een 16-jarige
bromfietser uit Terneuzen is
dinsdagavond gewond geraakt
doordat onbekenden een kope
ren stroomdraad over het fiets
pad hadden gespannen.
De jongen reed over de Haar
man weg en bleef met zijn nek
haken achter de draad. Hij
kwam daarbij ten val. De brom
fietser heeft als gevolg van het
incident flinke striemen en
brandwonden opgelopen in zijn
nek en moest naar een dokter.
De politie van Terneuzen onder
zoekt de zaak en vraagt of even
tuele getuigen zich willen mel
den.
Hij kioam een kano kopen,
deze Vlissinger Een peddel
vaartuig voor één persoon
graag; want ook al houdt hij
zijn omgeving altijd goed in
de gaten, de liefde van zijn le
ven heeft de Vlissinger nog
niet gevonden.
Nu had de verkoper, zoals dat
verkopers betaamt, direct
een goede tip voor zijn klant.
Want laatst was er een ka
noer in dezelfde omstandig
heden in de winkel geweest;
en die had tóch een tweeper
soons vaartuig gekocht. Dan
kon hij alvast wennen, voor
het geval dat een dame naar
zijn zin zich spoedig zou aan
dienen. Was dat niet ook iets
voor de Vlissinger?
Nou nee, dacht de man. „Dan
zul je het net zien; zit ik over
twintig jaar nog steeds tegen
zo'n lege plek voor me aan te
staren."
