Doven eisen
ondertitels
op regio-tv
PZC
Nederlands kampioenen slagwerk
Aanwijsboek als communicatiehulp
Fracties weten wel
raad met besteding
van extra miljoenen
Rijkswaterstaat viert
groot publieksfeest
rond Krammersluizen
Provincie onderkent
belang zonne-energie
Polen wil geen oude
Zeeuwse meetwagen
zeeland
17
Volgens omroep te duur
i6?e.N#J-Iar.m
zaterdag 20 juni 1998
door Harmen van der Werf
OOST-SOUBURG - De televi
sieprogramma's van Omroep
Zeeland TV moeten ondertiteld
worden. De Zeeuwse Stichting
Welzijn Doven heeft via de
Zeeuwse Stichting voor Gehan
dicaptenbeleid (ZSG) die eis op
tafel gelegd bij de omroeporga-
uisatie in Oost-Souburg.
k (Hoofdredacteur-directeur F.
HFeij van Omroep Zeeland heeft
wel oren naar het verzoek, maar
ondertitelen is duur en de om
roep heeft nog meer verlangens
waaraan een hogere prioriteit
wordt toegekend.
Al eerder is het ondertitelen van
de Zeeuwse tv-programma's ter
sprake gekomen in het bestuur
van Omroep Zeeland. De ZSG
zit in dat oestuur. 'Er is echter
nog geen oplossing gevonden',
it
"Politiediensten
boeken succes
"met drugsactie
s TERNEUZEN - De gecombi-
-t neerde drugscontrole van de
■r iZeeuws-Vlaamse politie, Belgi-
g Ische collega's, marechaussee en
it douane is redelijk succesvol
7 verlopen. In Zeeuws-Vlaande-
ren werden zeven Fransen aan-
gehouden die in het bezit bleken
van zestig gram softdrugs.
I- De Belgen namen enkele hon-
7 derden grammen hennep enhasj
t- in beslag. Donderdagavond laat
i- icon in Gent ook nog een duo
n worden aangehouden dat had
i- geprobeerd om aan de politie te
t, ontkomen. Ook zij bleken in het
i- bezit te zijn van drugs. Ook
n werd een automobilist uit Tour-
-t nai aangehouden en van een
i- ooete van 1250 gulden voorzien
it voor rijden onder invloed. Hij
had kort voordat hij in de auto
ir stapte ook een joint gerookt,
n maar werd daarvoor niet be-
Le boet.
laat de ZSG in een persbericht
weten. 'Wij begrijpen niet dat
het allemaal zo lang moet duren.
Nog onlangs heeft Omroep Zee
land gelden naar het Rijk terug
gestort, omdat deze naar eigen
zeggen niet nodig waren. Als het
aan ons had gelegen, was daar
snel een besteding voor gevon
den'.
Feij van Omroep Zeeland vindt
die redenatie niet opgaan. „Wij
hebben vorig jaar eenmalig geld
overgehouden. Dit jaar zal dat
niet gebeuren. Ondertitelen is
ook niet zomaar geregeld. Je
hebt er apparatuur en een stuk
of twee, drie gespecialiseerde
mensen voor nodig.
Omroep Zeeland TV heeft een
jaarlijks budget van vijf miljoen
gulden per jaar. Door de latere
start van activiteiten bij de tele
visie bleef er in 1997 ruim
900.000 gulden over. Dat is te
ruggegeven aan het Rijk. Hoe
veel ondertitelen per jaar kost,
weet Feij niet.
„Wij willen wel ondertitelen,
maar wij hebben nog andere
dingen op ons verlanglijstje
staan. Zo willen we naar één uur
televisie per dag toe. Wij willen
wat meer in het weekeinde gaan
doen. En op onze verlanglijst
staat ook een dependance in
Zeeuws-Vlaanderen, met een
lijnverbinding.
Enige hoop richt Feij op bespre
kingen die gaande zijn tussen
het ministerie van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschappen
(OCW) en de overkoepelende
organisatie van regionale om
roepen ROOS over de financie
ring van regionale omroepen.
„Dat zal waarschijnlijk per pro
vincie bekeken worden. Daarin
kan ondertiteling meegenomen
worden."
Voorzover de omroepbaas weet,
is er nog geen regionale omroep
die televisie-uitzendingen on
dertiteld. Op de vraag 'Omroep
Zeeland kan dus een primeur
binnenhalen?' antwoordt Feij:
„We zullen zien."
Eddy Kaaisteker (links) en Joey Marijs behaalden in Arnhem de nationale titel slagwerk.
foto Dirk-Jan Gjeltema
door Jacqueline Pons-Maas.
WILHELMINADORP - Twee muzikanten
uit Zuid-Beveland kregen in Arnhem het
predicaat Nederlands kampioen slag
werk. Een eerste prijs met onderschei
ding.
De negentienjarige Eddy Kaaisteker uit
Wilhelminadorp en de zeventienjarige
Joey Marijs uit Goes namen 2 mei in Arn
hem deel aan het Nederlands Top-solis-
tenconcours van de KNMF (Koninklijke
Nederlandse Federatie van Muziekveren-
ingen). Zelf lijken ze al niet meer zo onder
de indruk van hun titels 'Nederlands
Kampioen met onderscheiding', maar
vertellen toch met een glimp van trots
over hun resultaten in Musis Sacrum.
Joey Marijs behaalde in sectie D (multi-
percussion - alle slagwerkinstrumenten)
54 punten. Een zeer hoge score want er
wordt gejureerd in zes rubrieken met een
waardering van tien punten. Elk dus goed
voor negen punten. Eddy Kaaisteker uit
Wilhelminadorp heeft zich laten horen als
solist in sectie C en behaalde met een mu
ziekstuk op de kleine trom 56 en een halve
punt. Afzonderlijk deden zij eerder mee
aan Zeeuwse solistenconcoursen waar
Joey 2 maal kampioen werd en Eddy een
maal. Bij de Top-solistenconcoursen in
Arnhem won Eddy tweemaal en Joey
driemaal. Beide jongens zijn bijzonder
gedreven in hun spel, maar zien de toe
komst totaal verschillend tegemoet. Joey
die met negen lentes koos voor slagwerk
instrumenten kreeg aan de Zeeuwse mu
ziekschool les van Anton Dekker en volgt
nu naast zijn VHBO in Goes de vooroplei
ding aan het Haags Conservatorium. Be
roepsmatig wil hij in een orkest gaan spe
len en daarnaast misschien een beetje les
geven. „Het liefst speel ik klassiek" zegt
hij, „maar ook wel een beetje lichte mu
ziek. Wanneer je in een orkest speelt kun j e
echt musiceren. Je bent geen achtergrond
en steekt er ook niet bovenuit. Je bent een
onderdeel van het geheel. Als je Mozart-
symfonietjes speelt zul je niet veel slag
werk horen, maar bij een stuk van Stra
vinsky, dan heb je echt veel leuks te doen.
Ook in de moderne muziek is heel veel
slagwerk." Joey kan met zijn ambitie
vooruit, want hij is instructeur van een
drumband, speelt mee in de Fanfara Eup-
honia, De BigBand van de Zeeuwse Mu
ziekschool, de Brassband Excelsior uit
Kloetinge, het slagwerkensembles van
Jan Anthonisse van de Zeeuwse Muziek
school in Middelburg en het Nationaal
Jeugdfanfare Orkest in Bilthoven.
Eddy daarentegen, zojuist geslaagd voor
zijn Havo, wil de handel in. De muziek
blijft zijn hobby. Hij was zes jaar toen hij
bij Euphonia kwam en er de slagwerkbe
ginselen leerde van Kees Schrijver, waar
door hij in het jeugdorkest terecht kwam.
Met twaalf jaar ging hij naar de Muziek
school waar Anton Dekker hem de ver
fijndere technieken bijbracht. Hier be
haalde hij zijn diploma D. Hij is lid van
Euphonia Goes en De Echo in Wilhelmi
nadorp, is instructeur bij Advendo in Wol-
phaartsdijk en geeft bij meerdere vereni
gingen les aan leerlingen. Zondagmorgen
zijn beide landskampioenen tussen 12.00
en 13.00 uur te beluisteren tijdens het
Manhuistuinconcert dat gegeven wordt
door Fanfare Euphonia
door Richard Hoving
MIDDELBURG - Na ruim vier
uur debatteren had PvdA-frac-
tievoorzitter D. J. Holtkamp er
vrijdag schoon genoeg van. „Dit
kan toch niet de bedoeling zijn."
De behandeling van de voor
jaarsnota in de Staten van Zee
land, die bedoeld was om te pra
ten over de verdeling van bijna
19 miljoen gulden, liep uit op
een visionaire bespiegeling.
Vier dagen voordat het college
van Gedeputeerde Staten zich
tijdens de zogenoemde voor
jaarsconferentie buigt over de
financiële ruimte voor het vol
gende begrotingsjaar was het
aan de Staten om met voorstel
len te komen.
Infrastructuur
In veel gevallen sloten de voor
stellen aan bij de uitgangspun
ten die het dagelijks provincie
bestuur onlangs verwoordde in
de brochure Voortvarend Zee
land. Hierin wordt de nadruk
gelegd op het verder ontwikke
len van de economie door onder
meer te investeren in infrastruc
tuur.
De WD riep het college op om
in elk geval de tien miljoen gul
den die eenmalig zijn verkregen
uit de verkoop van de provincia
le aandelen in het Brabantse
Waterwinningsbedrijf de Bies-
bosch, in te zetten voor het be
vorderen van de werkgelegen
heid. „Wij hebben geen reden
tot klagen in onze provincie,
maar we moeten ons wel besef
fen dat de economie en vooral de
werkgelegenheid kwetsbaar
is."
Fractievoorzitter J. Suurmond
lanceerde en passant de idee om
Zeeland te promoten als woon
gebied voor telewerkers en
mensen met een functie waarin
ze veel moeten reizen.
CDA-fractievoorzitter J. Ram-
ondt waarschuwde GS de fi
nanciële meevallers niet in één
keer uit te geven. „De besteding
kan wat ons betreft gespreid
over meerdere jaren plaatsvin
den." Het tegengaan van de
tweedeling in de zorg en het rea
liseren van de inspanningsver
plichting voor windenergie
noemde Ramondt als belangrij
ke aandachtspunten. De SGP
wees op de ongunstige vooruit
zichten voor de agrarische sec
tor. „Benieuwd zijn wij naar de
inhoud van uw plannen die
moeten leiden tot het vitaal
houden van het platteland", al
dus W. Kolijn.
Toekomst
J. de Zeeuw verklaarde dat de
D66-fractie de financiële mid
delen onder meer wilde inzetten
voor versterking van het milieu
beleid, bevorderen van goede
renvervoer over water en
herinrichting van het landelijk
gebied. De Zeeuw greep de gele
genheid aan om zijn visie voor
de verre toekomst uiteen te zet
ten. „Hoe ziet Zeeland er in 2025
dan uit?", vroeg hij zich hardop
af. Naast goed wonen en wer
ken, zo vervolgde De Zeeuw,
moet het over ruim 25 jaar goed
leven zijn. „En vooral gericht op
een duurzaam beleid waarvan
onze kleinkinderen in 2025 zul
len zeggen: 'Die provinciaaltjes
uit de jaren negentig hebben het
zo slecht nog niet gedaan'."
Vragen
Voor de eenmansfractie van
GroenLinks was de behande
ling van de voorjaarsnota aan
leiding om een groot aantal
vragen te stellen die slechts zij
delings aansloten bij de beste
ding van de extra miljoenen
voor de begroting over 1999. F.
van Kollem wilde onder meer
duidelijkheid over de verhoog
de uitstoot van dioxine begin ju
ni door de staalfabriek Sidmar
in het Belgische Zelzate. „Is er
misschien extra geld nodig om
te voorkomen dat Zeeland de
volgende keer niet tijdig op de
hoogte wordt gesteld?"
Gedeputeerde D. J. P. Bruinoo-
ge (PvdA financiën) hoorde de
tientallen suggesties geduldig
aan. „Ik concludeer dat u in gro
te lijnen de koers volgt die het
college heeft uitgezet." PvdA-
fractievoorzitter Holtkamp
stelde na ruim vier uur teleurge
steld vast dat de behandeling
van de voorjaarsnota niet hele
maal volgens de afspraken was
verlopen. „De commissie werk
wijze moet de zaak nog maar
eens grondig evalueren. In
plaats van ons te beperken tot
het geven van voorzetten voor
de besteding van het geld zijn er
visionaire inzichten over het
jaar 2025 gegeven."
AOB Zuid - Nederland
feliciteert alle geslaagden
Succes In je toekomstige loopbaan
r
adviseurs [AO B/ Zuid - Nederland
opleiding ^OB Zuid - Nederland, regio Tilburg,
beroep St. Josephstraat 104, Tilburg, tel. 013/ 542 56 78
door Harmen van der Werf
BRUINISSE - Rijkswaterstaat
Zeeland zet vandaag, zaterdag,
haar beste beentje voor bij de
Krammersluizen in de Philips-
dam. De rijksdienst houdt er
open huis vanwege het 200-ja-
bestaan, met een rondvaart
over het Volkerak-Zoommeer,
excursies over het sluizencom-
plex, een dia- en lichtshow, een
treintje over de vlakbij gelegen
vogelboulevard en de bezichti
ging van drie milieu- en meet-
boten.
De Krammersluizen bevinden
zich vanaf het water bekeken
tussen de Oosterschelde en het
Volkerak-Zoommeer, vanaf het
land tussen de Grevelingendam
en Sint-Philipsland. Het com
plex is één van de paradepaard
van Rijkswaterstaat in Zee
land.
Het bevat een geavanceerd sys
teem voor de scheiding van zoet
water uit het Volkerak en zout
water uit de Oosterschelde. Op
de open dag, die duurt van 9.30
tot 16.00 uur, wordt tijdens ex
cursies alles verteld over dit
scheidi ngssysteem.
Wie van water houdt en het Vol-
kerak-Zoommeer eens van een
andere kant wil zien, kan mor
gen een rondvaart over het meer
maken. Of een bezoekje brengen
aan de gespecialiseerde meet-
en milieuboten Argus, Hout-
vliet en Sepia van Rijkswater
staat. Voor vogelliefhebbers
rijdt een treintje vanaf de
Krammersluizen naar de Slik
ken van de Heen, met uitleg over
natuurontwikkelingen onder
weg, verzorgd door Stichting
Het Zeeuwse Landschap.
Er draait bij de sluizen constant
een diaklankbeeld over het slui-
zencomplex, Philipsdam, Oos
terschelde en Volkerak-Zo om
meer. De Bond van Nederlandse
Architecten (BNA) komt met
een lichtshow over architectuur.
En een dixieland-orkest zorgt
voor één keer voor een ander ge
luid bij de Krammersluizen dan
dat van scheepsmotoren en vo-
door René Schrier
GOES - Het begon eigenlijk
allemaal met een aanwijsboek
voor een van de deelnemers
van het Goese activiteitencen
trum, Henk van Eek. Van Eek
heeft communicatieproble
men en het leek hem en de me
dewerkers van het centrum
makkelijk om een boek te heb
ben waarin Van Eek allerlei
dingen kon aanwijzen. Zo zou
hij duidelijk kunnen maken
wat hij bedoelt.
Vrijdagmiddag kreeg Henk
van Eek het eerste 'Aanwijs
boek', maar in de tussentijd is
er wel wat veranderd. Het is
niet langer een boek voor Van
Eek alleen. Iedereen met een
taalstoornis of een andere
communicatiestoornis kan er
gebruik van maken. Het is dan
ook niet bij een oplage van één
exemplaar gebleven. Hij kreeg
het eerste exemplaar uit han
den van mevrouw M. G. M.
Casemier-Kleij, gedelegeerd
bestuurder van de Stichting
Zorg Lichamelijk Gehandi
capten (ZLG). Zij constateer
de dat alle dingen waar men
sen in het dagelijks leven mee
te maken krijgen in het boekje
staan. Daarnaast merkte ze op
dat het een handig klein for
maat heeft, zodat het makke
lijk meegenomen kan worden.
Echt een voorbeeld van zorg
op maat, aldus mevrouw Case-
mier. Er zijn wel andere aan-
wijsboeken, maar die zijn vol
gens haar nogal kinderlijk van
aard en groter van formaat.
Koppeling
Logopediste H. Aarts legde uit
dat alles in ons leven gericht is
op communicatie. Bij voor
keur in de vorm van taal en
vervolgens in de vorm van ge-
Jan Haas (tweede van rechts) legt de werking van zijn Aanwijsboek uit. foto Dirk-Jan Gjeltema
schreven teksten. Ze vond het
daarom een goede zaak dat in
het aanwijsboek een koppe
ling wordt gemaakt tussen af
beeldingen en geschreven
woorden. Regiomanager H.
Overdam van de stichting
ZLG noemde het aanwijsboek
een prima hulpmiddel voor
mensen met een niet aangebo
ren hersenletsel. Kunstenaar
en medewerker van het Goese
activiteitencentrum Jan Haas
en logopediste Aarts hebben
het boek gemaakt. Het bevat
130 pagina's en is verdeeld
over 44 categorieën. Om het
zoeken makkelijker te maken
zijn de verschillende onder
werpen ieder van een eigen
kleur voorzien. Het aanwijs
boek is ontwikkeld voor men
sen met afasie, een taalstoor
nis die ontstaat door hersen
letsel. De combinatie van vol
wassen afbeeldingen en tref
woorden maakt het boek ook
geschikt voor verstandelijk
gehandicapten, voor mensen
met auditieve stoornissen en
anderen, die moeite hebben
met het gesproken en/of ge
schreven woord
rRieiB*.1- uirMeAiee BSNiKFe&znujk^\ Vises'*: 6EUJK otmJKeei/n&xHD/£
vet/>&esieF. i&ir we eneBc&iTeeeM HloeMPAif&iy's'SGsrp/eBceemj
DieANPeK:"mfweTeNHerveu>eK£c>HMt&/, HeBBern 'tcve? pnvToPHn/oeA". sestr',
Q/sPéAM VANAFPeVieuóeis.oPHETjuKre "iHWBLUJkeFteL?ineNPisj'"..lKfó£.r"'
MoMevr AF&ei/EH en OFvyANP uinovAtca&i!'?.^ om een als if yf
door Richard Hoving
MIDDELBURG - De zorgvul
dig in de week gelegde motie
van Delta Anders om het op
wekken van zonne-energie te
stimuleren is gisteren door een
meerderheid van de partijen in
Provinciale Staten aanvaard.
Het voornemen van de eemans-
fractie om in het jaar 2002 naar
80.000 zonnepanelen te streven
werd afgedaan als 'te ambiti
eus'.
Ruim een week voor de Staten
vergadering had M. Wiersma al
le partijen de tekst van zijn mo
tie en een discussienotitie onder
de titel Een zonnige toekomst
toegestuurd.
De goede voorbereiding bleek
het halve werk. Met uitzonde
ring van de WD stemden alle
partijen in met het verzoek aan
het dagelijks provinciebestuur
om 'in overleg met Delta Nuts
bedrijven een actieplan op te
stellen dat moet leiden tot een
versterkte toepassing van zon
ne-energie'.
Techniek
Volgens de liberalen is de stand
van de techniek nog niet ver ge
noeg gevorderd om het plaatsen
van zonnepanelen aan te moedi
gen. „De verhouding tussen de
kosten en opbrengsten is nog ui
terst ongunstig", aldus H A
Polderman-Martin. De WD-
woordvoerster stelde voor om
de aandacht voorlopig te rich
ten op het ontwikkelen van zon
nepanelen die een hoog rende
ment opleveren. „Misschien dat
hierbij nog een rol is weggelegd
voorde Hogeschool Zeeland."
WD-gedeputeerde J. I. Hen-
nekeij (WD, energie) had even
eens weinig op met de motie van
Delta Anders. Hij rekende
Wiersma voor dat zes windmo
lens net zoveel duurzame ener
gie opleveren als 80.000 zonne
panelen. „Om 6,3 megawatt
windenergie op te wekken moet
15 miljoen gulden worden geïn
vesteerd.
Het opstellen van 80.000 pane
len kost 80 miljoen gulden",
constateerde Hennekeij.
Bijzaak
Het streefbeeld van Delta An
ders voor het jaar 2002 was voor
de overige partijen bijzaak.
Ook Wiersma tilde na afloop
van de vergadering niet zo
zwaar meer aan de plaatsing
van 80.000 zonnepanelen in het
jaar 2002. Volgens hem deed het
besluit van de Staten recht aan
het zonnige imago dat Zeeland
toch al heeft. „Door te vragen
om een actieplan wordt het sig
naal afgegeven dat zonne-ener
gie een alternatief is voor de toe
komst."
COR DE JONGE
door Harmen van der Werf
MIDDELBURG - Oost-Eu
ropa zit niet meer verlegen
om afdankertjes uit het rijke
West-Europa. De provincie
dacht een oude meetwagen
luchtverontreiniging wel een
nuttig, tweede leven te kun
nen geven in Polen of een an
der voormalig Oostblokland.
Maar helaas, Oost-Europese
landen willen het ding nie't
hebben.
In Oost-Europa zijn ze de
laatste jaren ruim voorzien
van moderne meetsysteem
voor alle mogelijke milieu
problemen, heeft de provin
cie uitgedokterd.
De Europese Unie heeft daar
de hand in gehad met allerlei
hulpprogramma's. In het
Verre Oosten, onder meer in
Vietnam, bestaat wel belang
stelling voor het afdankertje
uit Zeeland, maar dat vindt
de provincie weer niet zo'n
goed idee. Dat kost namelijk
provinciaal geld. Er zouden
eerst reparaties aan de meet
apparatuur moeten plaats
vinden en er zouden ook
hulpinstrumenten meege
stuurd moeten worden.
Toch blijft de oude meetwa
gen niet onbenut. Het voer
tuig wordt ingeruild en de
provincie krijgt daarvoor
nieuwe bemonsteringsappa-
ratuur terug. Dat kost niks en
de oude bemonsteringsappa-
ratuur was aan vervanging
toe.