Den Haag zet ons bij het oud vuil
PZC
PZC
Kosten en gebruik medicijnen
lijken nauwelijks te beteugelen
De Golden Boy van
D66 had hekel aan
politiek met kleine p
Geloofwaardigheid
feiten en meningen
CNV -voorzitter Westerlaken furieus over negeren akkoord sociale partners
20 juni 1948
zaterdag 20 juni 1998
door Sylvia Marmelstein
Misschien komt het wel
doordat het geintje van
werkgeversvoorzitter Hans
Blankert. verkeerd is gevallen.
Die grapte bij de presentatie
van het akkoord van sociale
partners over de privatisering
van de WAO en de WW 'kijk, wij
schrijven regeerakkoorden'. Of
misschien komt het doordat de
politici zich tijdens de formatie
gewoon willen laten gelden.
Maar een echt duidelijke ver
klaring heeft CNV-voorzitter
Anton Westerlaken er niet voor
dat de politiek zich geen malle
moer aantrekt van de adviezen
van werkgevers- en werkne
mersorganisaties.
Furieus is Westerlaken over de
reacties uit Den Haag. Gisteren
pas rolde het advies van de Soci
aal Economische Raad (SER)
definitief van de persen. Maar al
de hele week roepen de PvdA,
WD en D66 in koor dat ze het
akkoord regelrecht naar de
prullenbak verwijzen. „De re
acties zijn gebaseerd op voor
oordelen. De eerste politicus die
het SER-advies heeft gelezen
moet nog geboren worden. We
krijgen gewoon geen enkele
kans", zegt Westerlaken.
Zijn woede zit diep en niet voor
niks. Het was nota bene het (nu
demissionaire) kabinet zelf dat
twee maanden geleden aan de
SER vroeg advies uit te brengen
over de privatisering van de
WAO en de WW. In die raad zit
ten zowel de werkgevers- en
werknemersorganisaties (VNO-
NCW, MKB Nederland en FNV,
CNV, MHP,) als onafhankelijke
kroonleden. „We moesten er zo
snel mogelijk mee komen, zei
den ze. Het stuk moest immers
een belangrijke rol krijgen in de
formatie."
Keihard hebben sociale part
ners gewerkt om tijdig overeen
stemming te bereiken. Dat leid
de tot een uniek akkoord; voor
het eerst in de geschiedenis wer
den werkgevers en werknemers
het eens over de vraag wie
voortaan mag bepalen of ie
mand recht heeft op een uitke
ring en wie die bedragen op de
bankrekeningen gaat storten.
Zelfs de onafhankelijke kroon
leden stemden unaniem in met
hun advies.
„Kortom, de politiek zet niet al
leen de werkgevers- en werkne
mersorganisaties in hun hemd.
Nee, ze hebben de hele SER bij
het oud vuil gezet. Het is een re
gelrechte motie van wantrou
wen tegen de raad", zegt hij
boos. De SER is het Nederland
se symbool van het zogenoemde
poldermodel. „De eex-ste de bes
te politicus die in de toekomst
onze overlegeconomie prijst,
moet nodig aan zelfverbranding
doen."
Staartje
De CNV-voorzitter denkt dat de
zaak nog een staartje krijgt. „De
eerstvolgende keer dat Den
Haag aan ons advies vraagt,
denken we wel twee keer na.
Dan willen we eerst zeker weten
of ze het menen of omdat ze het
voor de vorm aan ons wagenDe
vakbeweging zit niet te wachten
op bezigheidstherapie, onze be
stuurders hebben het al druk ge
noeg. En als het kabinet straks
zijn eigen plan doorvoert, gaat
het geheid mis. Wie mag dan het
puin opruimen? De vakbewe
ging dus!"
Dat is volgens Westerlaken ook
gebeurd bij de afschaffing van
de Ziektewet en de verlaging
van de uitkering van Weduwen
en Wezen (ANW). „Het is één
grote chaos geworden. Of kijk
eens naar de .Arbo-diensten,
Daar heeft de politiek bepaald
dat de werkgever mag kiezen
welke Arbo-dienst zijn werkne
mers keurt. Nu blijkt dat de
artsen een verlengstuk zijn ge
worden van de werkgevers.
Werknemers moeten zo snel mo
gelijk weer aan het werk, ook al
zijn ze ziek."
De politiek heeft echter redenen
om ervoor te zorgen dat sociale
partners niet verantwoordelijk
worden voor de uitvoering. Ja
ren geleden is dat namelijk al
eens mis gegaan. Werkgevers en
werknemers hadden er toen be
lang bij om overtollig personeel
de WAO of de WW in te sluizen.
Zo werden problemen afgewen
teld op de collectiviteit, want
via de belastingen betaalt ieder
een mee aan de uitkeringen. Een
parlementaire enquête (com-
missie-Buurmeijer, begin jaren
negentig) moest eraan te pas ko
men om te onderzoeken hoe
daar een stokje voor gestoken
kon worden.
Politiek en sociale paxfners zij
het over slechts één ding eens: de
van onze redactie binnenland
Hans Wijers maakte als mi
nister van Economische
Zaken een vliegende start. Toen
de D66'er op 19 augustus 1994
op het Binnenhof zijn opwach
ting maakte, was hij de grote on
bekende uit de eerste paarse
ministersploeg. Fotografen
schoten op goed geluk diverse
veertigers aan met de vraag of
zij wellicht 'meneer Wijers' wa-
Een paar maanden later gold hij
al als 'de Golden Boy' van het
paarse kabinet In een paar we
ken tijd had Wijers zijn hele be
zuinigingstaakstelling van 15
procent voor de complete kabi
netsperiode gerealiseerd. Het
Binnenhof stond paf. Dit was
van een onhaagse kordaatheid.
Wijers maakte bovendien ge
schiedenis door de vastberaden
wijze waarop hij het breekijzer
zette in het nagelvaste regime
van de winkeltijden. Amper
twee maanden minister maakte
hij duidelijkdathetwathembe-
treft afgelopen moest zijn met
de strikte sluiting om zes uur 's
avonds. Binnen twee jaar be
reikte hij zijn doel.
Vrije markt
Voordat hij minister werd was
Wijers managing partner bij het
organisatiebureau Horringa
De Koning. Een echte partijman
was hij nauwelijks. Als minister
ontpopte hij zich tot een ook
door VVD-leider Bolkestein ge
waardeerd ideoloog van de vrije
markt. Wijers drukte nadrukke
lijk zijn stempel op het kabi
netsbeleid met zijn pleidooien
voor loonmatiging, lastenver
lichting, sanering van de over
heidsfinanciën en het aanleg
gen van grote infrastructurele
werken. Wijers introduceerde
daarbij de term 'econologie' om
aan te geven dat de economische
groei en goed milieubeleid vol
gens hem hand in hand konden
gaan. Zijn pleidooi voor ver
snelling van economische groei
bracht hem echter heifxaalde-
lijk in botsing met de milieube
weging en ook met de milieulob
by van zijn eigen partij, zoals
bijvoorbeeld in discussies over
een snellere sluiting van de
kerncentrale Borssele.
Leiderschap
Een mogelijk leiderschap van
D66 is van het begin af aan een
constante factor rond het minis
terschap van Wijers geweest. Al
Een demonstratie van leden van de bouwbonden CNV en FNV in Den Haag.
foto CeesZorn/GPD
uitvoering van de sociale zeker
heid moet gedaan worden door
commerciële bedrijven. Uit ver
schillende onderzoeken blijkt
dat het dan goedkoper en beter
wordt. Premies kunnen naar be
neden en werkzoekenden vin
den sneller een baan. Het ver
schil in opvatting draait echter
om de vraag welke organisatie
moet beoordelen of iemand
recht heeft op een uitkering.
De politiek vindt dat die zoge
noemde claimbeoordeling ge
daan moet worden door een
apart en door de overheid ge
stuurd bedrijf. Sociale partners
vinden het beter als die activi
teiten gewoon worden onderge
bracht bij de commerciële 'uit-
keringsf abrieken
Die moeten dan wel worden op
gesplitst in een poot die winst
mag maken (op het storten van
de uitkeringen en het zoeken
van nieuwe banen voor werklo
zen) en een afdeling die geen
winst mag maken (die de keu
ringen doet).
Geschoven
„Als een apart overheidsbedrijf
de keuringen doet, moeten ei-
voortdurend dossiers heen en
weer worden geschoven tussen
de uitkeringsfabrieken en de
keuringsinstellingen. Het ge
vaar dreigt dat werknemers lan
ger moeten wachten op een uit
kering. Bovendien wordt het
voor ondernemers minder aan
trekkelijk om zich op de werk-
nemersverzekex-ingen te stor
ten. Van de door Den Haag
beoogde concuirentie komt dan
niks terecht." GPD
CNV-voorzitter
Anton Westerlaken
in zijn eerste jaar als minister
werd hij getipt als opvolger van
D66-vooiman Van Mierlo. Wij-
ers voelde er niet voor
Dat zou niet vei-andei-en. Afge
lopen voorjaar werd Wijers on
der enoime druk gezet om in
1998 lijstrekker van D 6 6 te wox-
den, Hij deed het niet. Wijers is
wars van politiek gemanoeu
vreer op de vierkante millime
ter, waarmee een lijsttrekker te
maken kx-ijgt. „Politiek met een
kleine p", noemde hij dat.
Excuses
Voor de oppositie gold Wij ers als
de uitvinder van de excuus-cul-
tutxr, door in de Securitel-affai-
re wel schuld te bekennen aan
het niet aanmelden van allerlei
concurrentiebeperkende regel
tjes in ons land aan de Eui'opese
Commissie. Terwijl de oppositie
zijn aftreden eiste, volstond
Wijers met zijn excuses.
Een van de pijnlijkste episodes
van Wijers' ministex-schap was
de teloorgang van Fokkex-, Hij
stelde als voorwaarde voor fi
nanciële steun van het Rijk dat
er gax-anties moesten zijn voor
blijvende wex-kgelegenheid in
Nedex-land. In de Tweede Kamer
wist Wi jers zijn beleidslijn glas
helder uit te leggen en hij raakte
dan ook nauwelijks beschadigd.
Tweemaal raakte Wijers per-
soonlijk in opspraak. Hij was
nog geen week minister of er
waren publicaties dat hij via
vennootschappen op de Antil
len de Nederlandse fiscus zou
hebben ontweken. Wijers wees
de beschuldiging ten stelligste
van de hand, maar hij zette deze
vennootschappen wel om in
BV's naar Nedexlands recht.
Privacy
Fuiieus was Wijers in juni 1995
toen het tv-programma Nova
een groot nummer maakte van
een aantal bezwaren van de be
lastingdienst tegen een aangifte
van hem uit de tijd dat hij nog
geen minister was. Wijers
noemde de gang van zaken een
'grove inbreuk op mijn privacy'.
Inbi-euken op zijn pxlvacy wa
ren Wijers een gruwel. Toen mi
lieu-actievoerders bij hem thuis
aanbelden om hem zonnepane
len aan te bieden, stond Wijers
de volgende dag wel heel chag-
rijnig op de krantenfoto's. En
onlangs pikte hij niet wat het
roddelblad Stoiy schx-eef over
lucratieve opdrachten die Wij
ers zou verstrekken aan het be
drijf van de paxlner van zijn se
cretaresse. GPD
door Margit Kranenburg
Het is een helse klus om de kosten van
medicijngebruik binnen de perken te
houden. De van oudsher matig slikkende
Nederlandse patiënten, blijken meer en
meer geneesmiddelen te gebruiken. Onder
tussen worden steeds meer nieuwe en vaak
dure medicijnen ontdekt, zoals onlangs de
erectiepil en een revolutionair Alzheimer-
middel. Toch moeten de kosten van medicij
nen omlaag, anders breekt het nieuwe kabi
net beloftes aan de kiezer.
De onderhandelaars voor een nieuw paars
kabinet breken zich het hoofd over een drei
gende overschrijding van 1,7 miljard gul
denvoor de komende vier jaar, op een medi
cijnenbudget van 6 miljard gulden per jaar.
Die tegenvaller moet omlaag. De paarse
partijen willen de komende kabinetsperio
de een kleine 2 miljard gulden extra beste
den aan de gezondheidszorg. Ze hebben de
kiezers beloofd dat die vex-velende wacht
lijsten eindelijk korter worden en dat er
meer verplegend personeel komt. Het is dus
niet de bedoeling dat bijna al het extra geld
opgaat aan geneesmiddelen.
Helaas voor de makei's van een nieuw kabi
net zijn er nauwelijks simpele maatregelen
om medicijnen goedkoper te maken. Minis
ter Borst (Volksgezondheid) heeft de afgelo
pen kabinetsperiode al een kunstje laten
zien met de Prijzenwet Geneesmiddelen. De
px'ijzen van medicijnen in Nederland mogen
hierdoor niet hoger uitvallen dan de gemid
delde prijzen in de ons omringende landen.
Ver-der regelt het Geneesmiddelen Vergoe
dingssysteem welke medicijnen wox-den
vei'goed.
Het toelaten van nieuwe geneesmiddelen
gaat mondjesmaat en zorgt altijd voor di
lemma's. De farmaceutische industi-ie komt
steeds met nieuwe middelen, die levens red
den of de kwaliteit van het leven verbeteren.
Daar hangt een px-ijskaailje aan. Neem al
leen al de peperdure aidscocktails of de
nieuwe middelen tegen multiple sclerose
waax-voor het kabinet vorig jaar extra geld
heeft uitgetrokken. De middelen zijn zo
duur omdat de industrie jaren bezig is met
onderzoek en productie. Een mogelijkheid
om de px-ijzen omlaag te brengen is het aan
pakken van groothandels en apothekers.
Dat heeft Pvd A-Kamexiid Rob Oudkeik be
pleit. Hij denkt dat er wel iets te doen is aan
de marges van de in zijn ogen monopolisti
sche groothandels. Ook vindt hij dat er best
wat kan wox-den gedaan aan de kox-tingen en
bonussen die apothekers krijgen van de far
maceutische industx-ie.
Plaspillen
Waai-schijnlijk is het goedkoper maken van
pillen, poeders, drankjes en zalfjes alleen
niet genoeg. Door allerlei ontwikkelingen
in de maatschappij gaat het gebx-uik van ge
neesmiddelen almaar omhoog. Alleen al de
vergxïjzing draagt hieraan bij. Veel ouderen
blijven redelijk gezond omdat zij jarenlang
plaspillen of bloeddrukvexiagers slikken.
Verder nemen in de gezondheidszoi-g ge
neesmiddelen steeds meer de plaats in van
De Necleiiandse kernenergïesector heeft zijn ei
gen geloofwaardigheid een gevoelige slag toe-
gebracht. Minister De Boer ging gisteren over
tot een verbod op nucleaire ti-ansporten in Nederland
nadat was gebleken dat de kerncentrales in Dodewaard
en Borssele vaak de mond hielden over onregelmatig-
hedenbij het vervoer van radioactief afval.
Het vervoer van nucleair afval is de afgelopen tijd
meermalen op de agenda gezet, onder meer door de ac- j
ties van de milieuox-ganisatie Greenpeace. Telkens kon
de kernenergielobby in Nederland de kritiek van de ac
tivisten over het opwerken van het nucleaire afval en
doses straling rond de opwerkingsfabriek in het Franse j
Cap la Hague op basis van de feiten deels weerleggen.
Greenpeace slaagde er met andei-e woorden niet echt in I
een bres in de geloofwaardigheid van de kernenergie- j
sector te schieten. Het nucleaire bastion vertoont nu
wel scheuren door het verbod op nucleaire transporten j
van minister De Boei-.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat bij de door De Boer
genoemde onregelmatigheden relativeringen passen.
Het stralingsniveau van de bewuste ti'ansportcontai-1
ners was weliswaar te hoog, maar de doses radioactivi
teit bleken miniem en hebben geen gevaar voor de
volksgezondheid opgeleverd.
Desalniettemin hebben de kerncentrales zichzelf be-1
hoorlijk in de vingers gesneden. Kernenergie en radio-1
activiteit blijven voor veel Nederlanders synoniem aan I
Tsjernobyl. Kerncentrales in West-Europa mogen veel j
veiliger zijn dan vergelijkbare installaties in Oost-Eu-1
ropa, Borssele mag i-ecent gerenoveerd zijn, noem het
woord straling en de door-snee Nederlander reageert als
een geigerteller in het hart van een kerncentrale.
Of dit terecht is of niet, is nu niet aan de orde. Vanwege j
de gevoeligheid van de materie moeten organisaties die i
zich bezig houden met het gebruik, opslag of transport J
van nucleair materiaal zo open mogelijk opex-eren om
onrust te voorkomen.
Nu blijkt dat de kerncentrales die noodzakelijke open
heid uitérst selectief hebben toegepast, waardoor ze de
schijn van verdenking op zich hebben geladen. De ma- j
noeuvre van minister De Boer was gezien de aard en
omvang van de 'onregelmatigheden' wellicht niet no
dig geweest.
De bewindsvrouw heeft er desalniettemin toe besloten.
Ze hanteert het transportverbod als een soort sanctie,
waarbij het straf aspect niet zit in het niet kunnen ver- J
voeren van nucleair afval - er stonden voor dit jaar tochl
geen transporten op stapel - maar vooral in het bena
drukken dat de kerncentrales geen open kaart hebben!
gespeeld over lekkende containers.
Het al niet zo beste imago van de kernenergie in Neder-j
land is hiermee verder verslechterd. Dat hebben de cen
trales door te spelen met de openbaarheid aan zichzelf
te wijten.
Marshall-hulp
De Senaat en het Huis van Af
gevaardigden zijn het eens ge
worden over de omvang van de
Marshall-hulp. Het huis wilde
onder leiding van afgevaar
digde John Taber vele honder
den miljoenen minder aan
hulp geven, maar de senator
Vandenbex-g heeft dat voorstel
met succes bestreden. In totaal
zullen de Verenigde Staten
ruim zes miljard dollar aan
giften en leningen verstrekken
aan door de oorlog getroffen
landen.
Oorlogsmisdaden
De Duitse generaal Christian
sen staat binnenkort, voor de
rechter. Hij heeft als opperbe
velhebber in Nederland tij
dens de bezetting diverse
kex-en gijzelaars laten dood
schieten. Ook heeft hij na een
aanslag op Duitse militairen
het grootste deel van de man
nelijke bevolking van Putten
naar Duitsland laten deporte
ren; slechts enkelen keerden
terug.
Hagelbui
Een ongekend zware hagelbui
heeft in Kapelle zware schade
toegebracht aan de fruitgaar-
den. De temperatuur was uren
lang slechts vijf graden Celsi
us en de hagelstenen waren tot
twee centimeter dik. Vooral de
appelbomen hebben zwaar ge
leden; gevreesd wordt dat ne
gentig procent van de oogst is
verhield. Van de peren is onge
veer de helft kapot,
Optimisten denken dat het maken van goedkope geneesmiddelen sinds het geklooixde
schaap Dolly slechts een kwestie van tijd is. foto AP
andere remedies. Deze verschuivingen zijn
per saldo vaak goedkoper, maar het genees
middelenbudget stijgt er wel door. Genees
middelen kunnen bijvoorbeeld succes heb
ben, waar vx-oeger een operatie nodig was.
In de geestelijke gezondheidszorg is een
ti-end in de richting van medicijnen in plaats
van px-aatsessies. Verder kunnen patiënten
na een ziekenhuisopname dankzij genees
middelen eerder naar huis.
En dan zijn er nog ingewikkelder verschui
vingen: geneesmiddelengebruik kan ergens
anders dan in de gezondheidszoxgbesparin-
gen opleveren. Met een goed medicijn tegen
bijvooi'beeld migraine kan het ziektever
zuim omlaag. Dankzij meer geld voor de
volksgezondheid zou dus elders een mee
valler kunnen ontstaan. Onderzoek naar
deze zogenoemde farmaco-economie staat
nog in de kinderschoenen.
Ook het toenemende tijdgebrek in de ge
zondheidszorg kan bijdragen aan hogere
kosten. Uit onderzoek is gebleken dat huis-
aifsen met een erg drukke praktijk weinig
tijd per patiënt kunnen uittrekken en snel
ler recepten voorschrijven.
Het wbjtfdt een moeilijke opgave om de drei
gende tegenvaller van 1.7 miljard gulden
weg te werken. WD-leider Bolkestein heeft
gezegd dat politiek gevoelige maati-egelen
als hogere eigen bijdragen of uit het zieken
fondspakket halen van geneesmiddelen zo
veel mogelijk worden vermeden. De onder
handelaars zoeken oplossingen in wat zij
noemen de techniek. De zorgsector zelf
heeft onlangs al een technisch besparings
plan gelanceerd. Een computerprogramma
kan ax-tsen bijstaan bij het kiezen van medi
cijnen. Resultaat: een bespaxing van mini
maal 300 miljoen gulden per jaar. Dat is on
der meer mogelijk omdat het programma
oudere, goedkopere geneesmiddelen kiest
of aangeeft waarom een patiënt helemaal
geen medicijn hoeft te slikken. Het maken
van dit programma kost 'maar' tien miljoen.
Toch staat PvdA'er Oudkerk niet direct te
trappelen. Het plan geeft volgens hem geen
enkele gax-antie dat het daadwerkelijk hon
derden miljoenen guldens bespaart.
Het ingewikkelde en het ongrijpbare van
het geneesmiddelengebruik samen met de
stexke positie van de farmaceutische indu
strie maakt het voor de politiek lastig om in
te grijpen. Maar de ontwikkelingen gaan zo
snel dat alles er over een paar jaar heel an
ders uit kan zien. Optimisten denken dat het
maken van goedkope geneesmiddelen sinds
het gekloonde schaap Dolly slechts een
kwestie van tijd is: dieren worden levende
medicijnfabxieken. GPD
Uitgever:
W. F de Pagter
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
's avonds op zondag-t/m.
vrijdag: vanaf 19.00 uur
in net weekeinde:
verwijzing via de
telefonische boodschap
op de kantoren
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118)472404
Goes: Voorstad 22
4461 KN Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113)273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
4537 AK Terneuzen
Tel. (0115) 694457
Fax. (0115)620951
Axel: Nassaustraat 15
4571 BK Axel
Tel (0115)568000
Fax. (0115) 561415
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel. (0114) 373839
Fax. (0114) 373840
Zierikzee: Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee
Tel. (0111) 454647
Fax. (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst;
8,30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV
City OnLine Internet
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
http-//www.city.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22 00 uur en zondagavond
van 20 00 tot 22.00 uur:
Tel (0118) 484000
Fax(0118)470100
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 95.00;
franco per post 125,50;
per maand 34,75;
per jaar/ 366,50;
franco per post 485.00;
bij automatische afschrijving
per termijn 1.50 korting
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,75.
zaterdag 2,50 p st.;
(alle bedragen inclusief 6 pet. btw);
Postrek.nr.: 3754316
t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen
Advertentietarieven:
184 cent per mm; minimumprijs per
advertentie 27,60;
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief;
speciale posities: tarief op aanvraag;
voor brieven bureau van dit blad
ƒ7.- meer (excl. 17,5 pet btw);
volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag;
(alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet. btw)
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B V.
Vlissingen
