Mes in onkostenvergoedingen EP
Geweld in Kosovo laait op
Pronk positief over vredesproces Soedan
PZC
Superreservaat
in Suriname
Holbrooke volgt
Richardson op als
VN-ambassadeur
Trainingskamp in Middleburg
Gedetineerden en
asielzoekers in België
te vaak mishandeld
buitenland
Europees Parlement steekt hand in eigen boezem en stemt voor één salaris
Jeltsin volgens
parlementariër
vervangen door
dubbelganger
Cavalese weigert miljoenen VS
Deense super wil 45-plussers
Berin verscheurt jogger
Topfiguur ETA krijgt 83 jaar cel
Sakic terug in Kroatië
Europese Commissie wil
hogere compensatie voor
dubbelgeboekte vluchten
vrijdag 19 juni 1998
door Mare Peeperkorn
STRAATSBURG - Het Euro
pees Parlement zet het mes in
zijn riante onkostenvergoedin
gen. Alleen werkelijk gemaakte
kosten mogen straks nog gede
clareerd worden. De fraudege
voelige voorschotten van
tienduizenden guldens die de
parlementariërs nu standaard
ontvangen, zullen verdwijnen.
Daarnaast roept het parlement
met spoed de hulp in van de Eu
ropese regeringsleiders, om de
problemen rond de hoogte van
de salarissen op te lossen.
De 'grote schoonmaak' in eigen
huis waarmee een meerderheid
van de parlementariërs gisteren
onverwachts instemde, is het
gevolg van de aanhoudende ne
gatieve publiciteit over gesjoe
mel met declaraties. Het streven
is nu om het nieuwe Europarle-
ment dat volgende zomer aan
treedt, met een schone lei te la
ten beginnen.
Bijna alle Nederlandse euro-
parlementariërs zijn dolblij met
de ommezwaai. „Dit toont aan
dat het merendeel van het parle
ment orde op zaken wil", rea
geerde WD-euroleider De
Vries. D'Ancona (PvdA) noemt
het 'van groot belang dat juist in
de huidige situatie deze bood
schap naar buiten komt'.
Van de 500 aanwezige europar
lementariërs steunden 273 het
voorstel om voortaan alleen
werkelijk gemaakte kosten te
vergoeden, 190 waren tegen.
Het plan wordt dit naj aar verder
uitgewerkt. In de praktijk zal
straks voor iedere declaratie een
bonnetje nodig zijn. Nu worden
de vergoedingen - net als in de
Tweede Kamer overigens - stan
daard uitgekeerd. Daarbij gaat
het onder meer om jaarlijks
7.000 voor kantooruitgaven,
de ruimhartige kilometerver
goeding (ƒ1,70 per kilometer)
binnen de Europa, de aparte
van onze redactie buitenland
NEW YORK - In het tropisch
regenwoud van Suriname
wordt een natuurreservaat
van 1,6 miljoen hectare inge
richt. Daardoor ontstaat een
natuurgebied dat half zo
groot is als Nederland.
„Dit is een revolutionaire
stap van de Surinaamse lei
ders", aldus voorzitter Rus
sell Mittermeier van de Ame
rikaanse milieuorganisatie
Conservation International
(Cl), die bij het project be-
trokken is.
Het gebied zal ontstaan door
de samenvoeging en uitbrei
ding van de drie bestaande
nationale parken in Surina
me. De drie parken - de Ra-
leighvallen, de Tafelberg en
het Eilerts de Haangebergte -
hebben een oppervlakte van
400.000 hectare. Daaraan
worden nu de tussenliggende
gebieden, in totaal 1,2 mil
joenhectare, toegevoegd.
Volgens Mittermeier neemt
Suriname met dit project af
stand van traditionele ex
ploitatiemodellen, die vaak
slecht voor het milieu zijn.
„Suriname laat de rest van de
wereld weten dat ze niet hun
regenwoud hoeven te vernie
len om zich economisch te
ontwikkelen."
Cl wil Paramaribo helpen
een strategie te ontwikkelen
om op milieubeheer gerichte
investeringen te trekken. Het
denkt daarbij aan ecotoeris-
me, agro-bosbouw en de ex
ploitatie van niet-houtpro-
ducten uit het woud.
Het project is mogelijk ge
maakt door een beheers-
fonds met een miljoen dollar
aan privé-fondsen. Dat zal
tot tien miljoen dollar wor
den aangevuld om de
beheerskosten langdurig te
kunnen financieren. ANP
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De Ameri
kaanse president Clinton heeft
twee van zijn belangrijkste en
succesvolste diplomaten giste
ren een andere baan gegeven.
Richard Holbrooke wordt de
nieuwe ambassadeur bij de Ver
enigde Naties. Op die post lost
hij Bill Richardson af, die minis
ter van Energiezaken wordt.
De officiële aankondiging van
de benoeming kwam gisteren
nadat het nieuws woensdag al
was uitgelekt via een hoge di-
MOSKOU - Een Russisch com
munistisch parlementslid is er
van overtuigd dat president Bo
ris Jeltsin is vervangen door een
dubbelganger, heeft de krant
Moskovsky Komsomolets giste
ren gemeld. De parlementariër,
Aleksandr Saly, heeft om een
onderzoek verzocht.
Saly zegt dat hij het uiterlijk en
het gedrag van Jeltsin sinds zijn
heiverkiezing in 1996 verdacht
vindt. „Het verschil tussen de
Jeltsin van voor de verkiezingen
en die van na de verkiezingen
springt in het oog", aldus Saly.
Ten eerste vindt hij het opval
lend dat de president sinds het
begin van zijn tweede ambtster
mijn bijna al zijn oude kornui
ten heeft ontslagen en vervan
gen door nieuwe stafleden. Ook
vindt hij het verdacht dat Jel
tsin, aan wiens linkerhand twee
ringers ontbreken, deze hand
tegenwoordig vaak laat zien,
terwijl hij hem vroeger altijd
angstvallig verborgen hield.
Tenslotte wijst Saly erop dat
Jeltsins dochter de officiële
imago-adviseuse is geworden.
Volgens hem is haar taak de
'nieuwe' Jeltsin te helpen bij het
imiteren van het origineel,
De krant erkende dat er overal
ter wereld „mensen zijn die elke
dag vliegende schotels zien en
contact hebben met de geesten
wereld, maar gewoonlijk zijn
dat geen parlementsleden die
wetten maken en deelnemen
aan het politieke leven van een
land." AP
plomaat in New York. Clinton
zei in een verklaring dat Hol-
broooke (57) ruime ervaring in
brengt in zijn nieuwe baan. „Hij
zal ons helpen de Verenigde Na
tes soepeler en efficiënter te ma
ken zodat de VN in de geest van
de oprichters de uitdagingen
van de 21e eeuw aankunnen",
zei Clinton over Holbrooke.
Holbrooke was voor de VS spe
ciale gezant in Bosnië, was am
bassadeur in Duitsland en on
derminister van Buitenlandse
Zaken. De meeste bekendheid
verwierf hij als architect van de
Dayton-akkoorden die eind
1995 een einde maakten aan de
oorlog in Bosnië.
Richardsons belangrijkste taak
als minister van Energiezaken is
volgens Clinton gelegen in het in
de hand houden van het broei
kaseffect. Hij lost op het minis
terie een andere hispano-Ame-
rikaan af, Federico Pena, die in
april dit jaar aankondigde in ju
ni te zullen aftreden.
Sinds Pena aankondigde af te
treden is er gespeculeerd over
zijn opvolger. Hispano-Ameri-
kaanse belangengroeperingen
eisten weer iemand met een
Spaanse achtergrond. Clinton
voldoet met Richardson, die een
Mexicaanse moeder heeft en in
Mexico-Stad opgroeide, aan die
eisen. Kringen rond Richardson
zeiden gisteren dat hij persoon
lijk liever bij de VN was geble
ven, maar 'niemand zegt nee te
gen de president'.
De benoemingen van Holbrooke
en Richardson moeten nog wor
den goedgekeurd door de se
naat. RTR/AFP
vergoeding voor reizen buiten
de Europa 6.600 per jaar) en
de dagvergoeding tijdens de
vergaderingen van het parle
ment 500).
Ook de maandelijkse bijdrage
van bijna ƒ21,000 voor mede
werkers wordt volgend jaar al
leen nog uitgekeerd als de beno
digde arbeidscontracten op
tafel liggen. De Europese Re
kenkamer publiceerde vorige
maand een rapport waaruit
blijkt dat sommige europarle
mentariërs een familielid op de
loonlijst zetten, om zo het geld
in eigen zak te steken.
Onder de tegenstemmers be
vond zich ééri Nederlander: het
Unie van Europa-lid Van Bla-
del, voorheen lid van de PvdA
Daarnaast waren het vooral
Portugezen, Spanjaarden,
Grieken, Ieren en (opmerkelijk)
Duitsers die het strengere de
claratieregime afwezen. Het
'nee' van parlementariërs uit de
zuidelijke landen en Ierland
hoeft geen verbazing te wekken.
Betaald door hun nationale re
gering verdienen zij aanzienlijk
minder dan de collega's uit de
noordelijke landen. Gesjoemel
met de onkostenvergoedingen
geldt als hét middel om deze
verschillen recht te trekken.
Salaris
Naast een strikt bonnensysteem
kan één salaris voor iedereen
fraude voorkomen. Met 316
stemmen voor en 165 tegen,
vroegen de europarlementariërs
de ÉU-leiders 'zich volledig in
te zetten' voor zo'n uniform sa
laris. Over de hoogte daarvan
zal de komende maanden een
keiharde strijd losbranden. Een
werkgroep van het parlement
ziet in ieder geval de financiële
ruimte voor een bedrag tussen
de 19.800 en ƒ26.400 per
maand.
De liberaal De Vries noemt dat
bedrag 'absurd'. De Nederland
se parlementariërs verdienen
nu ruim 10.000 per maand.
Het parlement moet dit najaar
een voorstel presenteren, waar
na de regeringsleiders de knoop
doorhakken. De Vries: „Als er
één salaris is voor Europese
rechters, voor leden van de Eu
ropese Rekenkamer en de Euro
pese Commissie, dan moet dat
toch ook voor de 626 europarle
mentariërs lukken." GPD
MIDDLEBURG - Cursisten kijken naar instructeurs Jeremy Paster (1) en J.C. Callender, die on
dersteboven hangt. De twee laten klimtechnieken zien die worden gebruikt om protestvlaggen op
te hangen. In het plaatsje Middleburg in de Amerikaanse staat Virginia is een trainingskamp voor
mensenrechtenactivisten. Cursisten leren hier de fijnere technieken van de geweldloze confron
tatie bij acties voor mensenrechten. foto Ron Edmonds/AP
van onze redactie buitenland
BELGRADO - Op verscheidene
fronten is het gewejd in Kosovo
gisteren opgelaaid. Hulporga
nisaties klagen dat ze ondanks
toezeggingen van Belgrado nog
steeds geen bijstand in het ge
bied kunnen geven.
Servische troepen en Albanese
strijders van het Kosovo Bevrij
dingsleger (UCK) zijn in ge
vechten verwikkeld langs de
weg tussen de hoofdstad Pristi-
na en Prizren, meldt de onaf
hankelijke radiozender B92 in
Belgrado. Er is geen betrouwba
re informatie over slachtoffers
in het gebied, waar al drie dagen
wordt gevochten.
Volgens het Kosovo Informatie
Centrum vuurden de Servische
troepen vanuit pantserwagens
op Albanese boerderijen. Ook
zouden Serviërs die in het ge
bied wonen zijn gemobiliseerd.
Het Joegoslavische staatspers-
bureau Tanjug beschuldigde
'Albanese terroristen' ervan
twee Servische dorpen vijftig
kilometer ten westen van Pristi-
na te hebben aangevallen. De
inwoners wisten de aanvallen af
te slaan.
Ook in het westen van Kosovo,
tussen Djakovica en de Albane
se grens, is er gevochten, zo
meldde de Democratische Liga
van Kosovo (LDK), de voor
naamste partij in de regio. De
Serviërs zouden er verscheidene
dorpen hebben gebombardeerd.
De regering in ballingschap van
de Kosovo-Albanezen heeft
voorgesteld eenheden voor zelf
verdediging in de dorpen te vor
men. Daarmee erkent ze het
failliet van de pacifistische
koers van haar president, LD In
leider Rugo va.
Het Rode Kruis klaagt dat het
geen toegang krijgt tot gebieden
waar gevochten wordt. Amnes
ty International eist toegang tot
Decani, omdat Servische troe
pen zich mogelijk schuldig ma
ken aan martelingen 'of erger'.
Zeker 150 mensen worden er
vermist. De Joegoslavische pre
sident Milosevic had dinsdag in
Moskou nog toegezegd dat
waarnemers en hulporganisa
ties zich vrijelijk in Kosovo
mochten bewegen.
Hulpverleners maken zich
steeds meer zorgen over een
groep van vijfduizend vluchte
lingen die Kosovo willen ont
vluchten, aldus CNN. Er is niets
meer van hen vernomen sinds
dinsdag, toen Servische grens
troepen het vuur opende op een
bergpad dat naar Albanië leidt.
De Europese Commissie heeft
een noodpakket van 3,3 miljoen
gulden vrijgemaakt voor de op
vang en medische verzorging
van de meer dan 50.000 vluchte
lingen in Kosovo. De hulporga
nisatie Mensen in Nood stelt 1,2
miljoen gulden aan hulpgoede
ren beschikbaar.
In eigen land neemt de druk op
Milosevic om een eind aan het
bloedvergieten te maken toe.
Honderden ouders van Servi
sche soldaten in Kosovo demon
streerden gisteren voor het le
gerhoofdkwartier in Belgrado
om de thuiskomst van him kin
deren te eisen. „Geef onze zonen
terug", schreeuwden ze, „stuur
maar officierszonen naar Koso
vo." DPA/ANP/AFP
door Jaco van Lambalgen
DEN HAAG - Er zit schot in de
vredesbesprekingen over Soe
dan. De regering en de verzets
beweging SPLA lijken voor het
eerst sinds jaren serieus bereid
over een oplossing voor de bur
geroorlog te praten. „Ik kan dat
niet bewijzen, maar ik voel het,
als politicus", zei minister
Pronk van Ontwikkelingssa
menwerking gisteren.
Hij besprak de afgelopen dagen
met ministers en hoge ambtena
ren van vijftien Westerse en
Afrikaanse landen het vredes
proces in Soedan. De landen,
waaronder grote donoren als de
Verenigde Staten, Canada en
Japan, steunen de Afrikaanse
landen die bemiddelen in het
Soedanese conflict.
Gedreigd
Pronk heeft beide partijen vori
ge maand al gedreigd dat Ne
derland de hulp stopzet als de
oorlog doorgaat. „Ik heb hen ge
zegd dat ik het in het parlement
niet kan verdedigen dat we hulp
blijven geven als die door toe
doen van de partijen steeds
duurder wordt", verklaarde de
minister gisteren op een pers
conferentie in Den Haag.
De groep donoren sprak met een
vertegenwoordiger van de Soe
danese regering en een delegatie
van de SPLA Beide partijen
spraken niet met elkaar omdat
de donoren nadrukkelijk de be
middeling overlaten aan de
buurlanden van Soedan.
De Soedanese partijen is te ver
staan gegeven dat zij de hulp
aan het zuiden van het land,
waar een hongersnood dreigt,
moeten vergemakkelijken. De
kosten lopen nu steeds verder op
omdat de hulp alleen per vlieg
tuig kan worden aangevoerd; de
wegen zijn onbegaanbaar door
de regen en deels ondermijnd.
Bovendien staan de partijen
geen hulpvluchten voor de vij
and via hun grondgebied'toe,
„Wij zijn niet donormoe, maar
wij hebben genoeg van het ge
brek aan bereidheid van de par
tijen om voor hun eigen mensen
te zorgen", verklaarde Pronk.
De Soedanese regering en de
SPLA hebben toegezegd mee te
werken.
Het is zijn stellige indruk dat de
NEW YORK - Het Italiaanse dorp Cavalese, waar een Ameri
kaans militair vliegtuig eerder di t j aar een kabelbaanongeluk
veroorzaakte, weigert een schadevergoeding van twee mil
joen dollar die Amerikaanse bedrijven hebben aangeboden.
Wemer Pichler, voorzitter van een comité van slachtoffers en
nabestaanden, wees het aanbod verontwaardigd van de hand.
„Het is geen zaak van dollars, het is een zaak van gerechtig
heid", zei Pichler.
Vertegenwoordigers van Amerikaanse bedrijven waren in
mei in Cavalese. Pichler zei het aanbod van de bedrijven te be
schouwen als 'zwijggeld', omdat duidelijk gemaakt zou zijn
dat het geld alleen wordt betaald als de inwoners van Cavale
se geen verdere drukte maken. Bij het ongeval in februari
kwamen twintig mensen om het leven. AP
KOPENHAGEN - De Deense supermarktketen Netto komt
met een winkel die alleen werknemers ouder dan 45 jaar in
dienst zal hebben. Het gaat om een proefproject om andere
werkgevers, met name in de detailhandel, ervan te overtuigen
'ouder' personeel aan te trekken
De gemiddelde leeftijd bij Netto, met name in de steden, is te
laag, zo stelde onderdirecteur Kirsten Skaarup. Ouderen zijn
juist meer servicegericht, netter, loyaler en minder ziek.
Bij elkaar lopen erin Denemarken zestien van zulke projecten
die worden gesubsidieerd door het ministerie van Arbeid, ter
bevordering van het aannemen oudere werknemers. AFP
HELSINKI - Jagers in het zuidoosten van Finland hebben
gisteren een berin gedood die de avond tevoren in de buurt
van de Russische grens een jogger had verscheurd.
De vrouw van de jogger sloeg alarm toen haar 42-jarige echt
genoot niet thuis kwam, nadat hij midden in de nacht was
gaan joggen in Ruokolahti. 240 kilometer ten oosten van Hel
sinki. Op de plaats waar de man dood werd aangetroffen vond
de politie sporen van een grote berin en een jong.
Zevenentwintig jagers met honden wisten uiteindelijk de
berin en haar jong op te sporen. Beide dieren werden afge
schoten. Het was voor zover bekend de eerste keer deze eeuw
dat een beer in Finland een mens heeft gedood. Er leven in
Finland zo'n zevenhonderd bruine beren. AP
MADRID - De vroegere nummer twee van de Baskische af
scheidingsbeweging ETA Jesus Arcauz Arana is gisteren tot
83 jaar en vier maanden celstraf veroordeeld wegens betrok
kenheid bij een aanslag op een kazerne van de paramilitaire
Guardia Civil.
De 41-jarige Arana leverde volgens de aanklacht de granaten
voor de aanslag, waardoor zes gewonden vielen onder agen
ten. De officier van justitie had 142 jaar tegenhem geëist. AFP
BUENOS AIRES - De voormalige kampcommandant Dinko
Sakic (76) is gisteren aangekomen in Kroatië. Hij zal in zijn
geboorteland terecht staan voor misdaden tegen de mense
lijkheid gedurende de Tweede Wereldoorlog. Mogelijk ver
schijnt hij vandaag al voor de rechter.
De 76-jarige Sakic was onder het fascistische Ustasja-regime
onder meer ondercommandant van het beruchte concentra
tiekamp Jasenovac, ook wel 'het Auschwitz van de Balkan'
genoemd. Ook leidde hij een kamp in Stara Gradiska.
Na de Tweede Wereldoorlog vluchtte hij naar Argentinië,
waar hij vijftig jaar heeft gewoond. Pas begin dit jaar werd hij
opgespoord, nadat een tv-programma zijn oorlogsverleden
aan het licht had gebracht. AFP/RTR.
van onze redactie buitenland
STRAATSBURG - Arrestanten,
gedetineerden en asielzoekers
worden in België nog te vaak
mishandeld. Bovendien zijn de
Belgische gevangenissen verou
derd en overvol. In enkele straf
inrichtingen heerst een geweld
dadig klimaat.
Deze conclusies trekt het Euro
pees Comité ter Voorkoming
van Foltering. Het comité is een
werkgroep van de Raad van Eu
ropa in Straatsburg en legt zich
toe op de naleving van mensen
rechten.
Het comité bezocht in septem
ber vorig jaar vier gevangenis
sen, vier centra voor uitgewezen
asielzoekers en een aantal poli
tiebureaus. In het rapport, dat
gisteren is gepubliceerd, zegt
het comité zich zorgen te maken
over de wijze waarop arrestan
ten, gedetineerden en uitgewe
zen asielzoekers worden behan
deld. Sinds 1993, toen voor de
eerste keer een inspectie werd
uitgevoerd, is de sitiuatie onvol
doende verbeterd, aldus het co
mité.
Het rapport maakt onder meer
melding van arrestanten die
zeggen geschopt en geslagen te
zijn tijdens hun aanhouding en
verhoor. Ook is het 'volkomen
onaanvaardbaar' dat uitgewe
zen asielzoekers met geweld op
het vliegtuig zijn gezet, oordeelt
het comité.
Ook de kritiek op de gevange
nissen is niet mals. De strafin
richtingen zijn geheel of gedeel
telijk verouderd en steeds
overbevolkt. Terwijl plaats is
voor 6.900 gedetineerden, zaten
er vorig jaar 8.200 mensen ge
vangen. In twee gevangenissen
is onder de gedetineerden bo
vendien sprake van 'buitenge
woon verontrustend geweld',
stelt het comité.
De Belgische regering zegt al
actie te hebben ondernomen om
de situatie te verbeteren. Zo
wordt gewerkt aan de moderni
sering van gevangenissen en
uitbreiding van het aantal cel
len. Bovendien wordt de selectie
en opleiding van politiemensen
verbeterd. In de toekomst zal
strenger de hand worden gehou
den aan de gedragsregels die
gelden voor politieagenten, al
dus de Belgische regering. ANP
van onze redactie buitenland
Familieleden rouwden gisteren bij een Kosovaar die twee dagen eerder door een Servische sluipschut
ter werd doodgeschoten op een pad in de bergen op de grens van Kosovo en Albanië.
foto Louisa Gouliamaki/EPA
partijen langzamerhand bereid
zijn echt over vrede te praten.
„De gewone mensen hebben ge
noeg van de oorlog. Bovendien
is er een hele generatie die aan
sluiting wil bij de wereld, die
zich maar blijft ontwikkelen.
Zij zijn nu geïsoleerd." Daar
naast zijn door de al jaren du
rende bloedige strijd hele delen
van het land ontvolkt; er zijn ve
le doden gevallen en vele men
sen op de vlucht geslagen. Pronk
waarschuwde wel dat er nog ve
le obstakels uit de weg geruimd
moeten worden voor er van ech
te vrede sprake is. GPD
LUXEMBURG - Reizigers die
stranden omdat op hun vlucht te
veel stoelen zijn geboekt, kun
nen meer compensatie ver
wachten. Voor een vlucht tot
3.500 kilometer gaat de vergoe
ding omhoog met ruim 65 gul
den tot 400 gulden. Voor inter
continentale vluchten stijgt de
compensatie met 150 gulden tot
775 gulden.
Het gaat hierbij om een voorstel
van de Europese Commissie, dat
gisteren werd besproken tijdens
de vergadering van de Europese
ministers van Transport. Va
kantie- en zakenreizigers die
voor de regeling in aanmerking
willen komen, moeten wel vol
doen aan alle voorwaarden van
de luchtvaartmaatschappij, zo
als een tijdige check-in.
De compensatie komt bovenop
de verplichting van luchtvaart
maatschappijen om passagiers
die door overboeking niet aan
boord kunnen, een vervangende
vlucht aan te bieden. Ook kan de
reiziger de prijs van een ticket
terugeisen, bovenop de betaling
van een compensatie. Er komt
bovendien een plicht voor
maatschappijen om hun klan
ten te wijzen op de mogelijkheid
tot compensatie.
De ministers gingen gisteren al
wel akkoord met de verplich
ting om klanten meer keuze te
geven bij het boeken van vluch
ten. Tachtig procent van de
vluchten wordt geboekt via een
centrale computerregistratie.
Die is internationaal in handen
van vijf luchtvaartmaatschap
pijen. Deze geven vaak alleen
hun eigen vluchten door of -die
van maatschappijen waarmee
ze allianties hebben. Om de con
sument meer keuze en een bete
re prijs te garanderen, moeten
alle mogelijke vluchten voort
aan zichtbaar zijn op het scherm
in een reisbureau. Ook dienen de
computersystemen te wijzen op
alternatieve reisroutes via ho
gesnelheidstreinen. ANP
