Illegalen
raken in
het nauw
OM eist vijftien jaar cel en TBS
tegen pensionhoudster Anjum
sMSZIl
lllll JJi'JJSI -2J3J3JjT JsiJJiÜ
J^UDü.f pBJ1 JJJ3J3JJJlL
Paarse partijen
vinden paspoort
onthutsend duur
Doorbraak in
LiteROM-zaak
Man in Eindhoven urenlang gegijzeld
Kluizenaar blijft 60 jaar verborgen in hartje Gouda
Stellingen op het Binnenhof
ti^hb
binnenland
Vier doden door ongeval op A2
Onrust in Van Mesdagkliniek
Brug dicht, korting bus en trein
Ontuchtige voorganger in gevang
Leden struikelblok GPV en RPF
Kabinet blijft bij koppelingswet
Nieuwe CAO
itreekvervoer
Zes jaar voor
doodsteken
van basgitarist
Paars-2 vecht
voor extra
geld zorgsector
Topman SNS
op vrije voeten
Aidsvaccin in
Nederland getest
vrijdag 19 juni 1998
van onze redactie binnneland
EINDHOVEN - Een 52-jarige Eindhove-
naar heeft gisteren zijn 63-jarige schoon
vader geruime tijd in diens woning aan de
Zeelsterstraat gegijzeld. De man, die een
vuurwapen bij zich had, wilde op die ma
nier een betere behandeling afdwingen
voor zijn vrouw die in een psychiatrisch
ziekenhuis verblijft.
Na bijna vijf uur gaf hij zijn actie op. Het
slachtoffer bleef ongedeerd en is opge
vangen door professionele hulpverleners.
De verdachte is aangehouden. De dader
meldde de gijzeling zelf telefonisch bij de
politie. Die zette onmiddellijk de omge
ving af. Omwonenden moesten him huis
verlaten. Een gespecialiseerde onderhan
delaar van de politie heeft urenlang via de
telefoon op de gijzelnemer ingepraat.
In een nabijgelegen wijkbureau richtte de
politie een crisiscentrum in dat werd be
mand door een beleidsteam. De politie is
boos op het regionale tv-station TV8. Dat
belde in de loop van de dag met de gijzel
nemer. Die vertelde onder meer dat zijn
vrouw door psychiaters is gek gemaakt.
„Dit is een slechte zaak. Zo'n telefoontje
kan de onderhandelingen doorkruisen.
Dit is sensatie zoeken", aldus een woord
voerder van de politie. De verdachte
wordt vandaag voorgeleid aan de officier
van justitie in Den Bosch. ANP
AMSTERDAM - Door een auto-ongeval op de A2 nabij het
knooppunt Holendrecht bij Amsterdam zijn gisterochtend
vier mensen om het leven gekomen. De bestuurder van de wa
gen raakte zwaargewond. Hij is inmiddels buiten levensge
vaar. De slachtoffers waren collega's die gezamenlijk naar
hun werk reden in het Westelijk Havengebied in Amsterdam.
De vijf mensen zaten in een auto die mogelijk te hard reed. De
wagen raakte van de weg, schampte de vangrail en botste op
een afzetting van Rijkswaterstaat op de vluchtstrook.
Eén van de overledenen is een 20-jarige man uit Sprang-Ca-
pelle. Hij was de broer van de 18-jarige bestuurder uit dezelf
de plaats. De overigen zijn een 47-jarige man uit Oostvoorne,
een 32-jarige man uit Hardinxveld-Giessendam en een 36-ja-
rige man uit Raamsdonksveer. ANP
GRONINGEN - De ambtenarenvakbond AbvaKabo heeft in
een brief aan minister Sorgdrager van Justitie haar beklag
gedaan over problemen in de Van Mesdagkliniek in Gronin
gen. Werknemers klagen al geruime tijd over onderbezetting.
Veel nieuwe personeelsleden staken hun werkzaamheden
voortijdig aangezien ze de druk en de werkomstandigheden
niet aankunnen. Volgens de bond moet de minister van Justi
tie snel ingrijpen wil de veiligheid van de werknemers ge
waarborgd blijven. De bond vindt dat de directie niet ade
quaat met een aantal problemen omgaat. ANP
ROTTERDAM - Medewerkers van bedrijven gevestigd in de
Alblasserwaard, de Drechtsteden of Noord-Brabant krijgen
tussen 21 en 31 augustus flinke kortingen op het openbaar
vervoer van en naar Rotterdam. Ze ondervinden dan overlast
door de afsluiting van de Van Brienenoordbrug. Rijkswater
staat wil die vervelende gevolgen op deze manier zo klein mo
gelijk houden.
De brug wordt afgesloten om de klep te vervangen. In het
wegdek van de oude brugklep zijn vorig jaar scheurtjes ont
dekt. Ook roestvorming vormde een probleem. GPD
BREDA - De rechtbank in Breda heeft gistermiddag een 55-
jarige dominee van de Open Hof Federatie uit Breda voor on
tucht en verkrachting tot zeven jaar gevangenisstraf veroor
deeld. Tegen de man was ook zeven jaar geëist.
Volgens het vonnis misbruikte de 55-jarige voorganger gedu
rende tien jaar in zijn woonplaats en in vakantiebungalows in
Nieuw-Vossemeer, Bladel en Raamsdonkveer twaalf vrou
wen, die tussen de 20 en 55 jaar oud waren. Bij een aantal van
hen werd verkrachting bewezen. De rechtbank verwierp het
verweer van de dominee dat de seksuele contacten met weder
zijds goedvinden plaatshadden. ANP
DEN HAAG - De christelijke politieke partijen GPV en RPF
zullen bij de volgende Kamerverkiezingen één gezamenlijke
kandidatenlijst indienen. Maar het GPV staat nog huiverig
tegenover een fusie met de RPF. omdat deze partij ook niet-
gereformeerden als lid toelaat.
GPV en RPF presenteerden gisteren een gezamenlijk rapport
over de politieke samenwerking tussen beide partijen. In dat
rapport staat dat er geen verschillen in de grondslag van beide
partijen zijn die een fusie in de weg staan. Maar terwijl het
RPF een fusie nadrukkelijk toejuicht, wil het partijbestuur
van de GPV ook de mogelijkheid van een federatief verband
onderzoeken.
Pas op een congres in januari 2000 zullen de partijen definitief
besluiten over de wijze van samengaan. ANP
Een 52-jarige Eindhovenaar geeft zich over na het gijzelen van zijn schoonvader.
foto Bert Jansen/ANP
door Peter de Kneqt
DEN HAAG - Het kabinet
houdt ondanks massaal protest
vast aan invoering van de zoge
heten koppelingswet per 1 juli
aanstaande. Aan de hand van
deze wet kunnen illegalen wor
den uitgesloten van een groot
aantal voorzieningen als kin
derbijslag, huursubsidie en ge
zondheidszorg. Alleen voor heel
schrijnende gevallen zal een
uitzondering worden gemaakt.
Van versoepeling van de zoge
noemde 'witte illegalenrege-
ling' kan geen sprake zijn.
Dat zei staatssecretaris Schmitz
(justitie) gisteren tijdens over
leg in de Tweede Kamer. Hoe de
uitzonderingsregeling emit
gaat zien. maakt de regering
volgende week bekend. PvdA en
D66 geven daarna pas aan of zij
genoegen nemen met het stand
punt van het kabinet. De VVD is
nu al tevreden met de regeling.
Buiten het parlement protes
teerden gisteren tientallen 'wit
te illegalen' tegen de in hun ogen
'rigide' wetgeving.
Eerder luidden al een aantal
grote gemeenten en cle Vereni
ging van Nederlandse Gemeen
ten (VNG) de noodklok. Zij wil
len uitstel van de wet omdat ze
vrezen fouten te zullen maken
bij de uitbetaling van uitkerin
gen aan illegalen, waardoor ze
eventueel later zelf voor de kos
ten moeten opdraaien. Met na
me de sociale diensten zijn nog
niet klaar voor invoering van de
nieuwe wet. Ook willen ge
meenten en VNG een 'humane'
behandeling van illegalen die al
heel lang in ons land verblijven.
In de kou
Honderden illegalen, met name
Marokkanen, Turken en Egyp-
tenaren, komen door de wet in
de kou te staan. Deze zoge
noemde 'witte illegalen' blijven
vanaf 1 juli verstoken van aller
lei voorzieningen. Kinderbij
slag, verzekeringen, huursubsi
dies en dergelijke, worden dooi
de nieuwe wet voor deze groep
abrupt stopgezet als door kop
peling van gegevens zichtbaar
wordt dat zij zonder wettelijke
verblijfspapieren in Nederland
zijn.
De meeste 'witte illegalen' wer
ken al een groot aantal jaren,
soms zelfs 15 tot 20 jaar, in Ne
derland maar voldoen toch niet
aan de eisen die de nieuwe wet
aan hen stelt. Ze kunnen niet
aantonen zes jaar aaneen (mini
maal 200 dagen per jaar) te heb
ben gewerkt. Veel 'witte' illega
len verrichtten seizoenswerk in
bijvoorbeeld de kassen, de hore
ca of confectieateliers.
Internet
Honderden 'witte illegalen' en
belangenorganisaties hebben
de aanval op het 'witwasbeleid'
van de overheid ingezet op In-
temet. Op een eigen website
voeren zij actie tegen de koppe
lingswet. Met schrijnende bio
grafieën van allochtonen en
steunbetuigingen van gemeen
ten, kerken, advocaten, vak
bonden en comités hopen de
'witte illegalen' alsnog het tij te
kunnen keren. GPD
van onze redactie binnenland
GOUDA - De gemeente Gouda
heeft op het voormalige bedrij
venterrein aan de Nieuwe Gou
we Oostzijde een illegale wo
ning ontdekt, waar al zestig jaar
een kluizenaar blijkt te wonen.
De woning is aangesloten op het
water en het licht, er wordt zelfs
post naar toegestuurd, maar ze
komt echter op geen enkel offi
cieel document van de gemeente
Gouda voor.
De gemeente en de voormalige
eigenaar van het terrein waren
dan ook volledig verrast toen
Goudse ambtenaren de houten
woning met een dak van golf
platen ontdekten. Verscholen in
een groene moerassige wilder
nis, vastgeklemd tussen spoor
en asfalt, troffen de ambtenaren
het kleine onderkomen aan. Dat
gebeurde toen ze de situatie
voor de ontwikkeling van het
nog braakliggende bouwterrein
in kaart brachten. Het voorma
lige terrein van de Melkunie
wordt gereed gemaakt voor de
bouw van een brandweerkazer
ne en kantoren.
De bewoner is de niet erg
spraakzame 64-jarige Gerrit
Lit. Lit zegt al bijna zestig jaar
op het zeer verlaten, onherberg
zame en moeilijk te bereiken
plekje, midden in Gouda te bi
vakkeren. Het huis is naar zijn
zeggen door zijn vader ge
bouwd. Net nadat de woonark
van de familie Lit, gelegen in de
Gouwe, in de Tweede Wereld
oorlog door de Duitsers in be
slag was genomen.
Lit is sinds vier jaar met de vut
en werkte daarvoor veertig jaar
lang bij de Plantsoenendienst
van de gemeente Gouda. De
kluizenaar vult zijn dagen nu
met vissen, tuinieren op zijn
volkstuintje en een 'beetje aan
rommelen'.
Dat rustige teruggetrokken le
ven zal overigens niet lang meer
duren. Het staat voor de verant
woordelijk wethouder J. Ver-
meij wel vast dat de woning weg
moet. Maar dat gebeurt volgens
Vermeij in goed overleg met
Gerrit Lit. 'We handelen dit fat
soenlijk met elkaar af', reageert
Vermeij. Zo wordt er voor Gerrit
Lit een andere woonruimte ge
regeld. Er bestaat ook een kleine
kans dat Lit op zijn stekkie kan
blijven zitten. 'Maar dan moet
de projectontwikkelaar daar
mee instemmen', aldus de ge
meente. De projectontwikke
laar zegt echter nog geen con
tact met Lit te hebben gehad en
ook niet te weten waar de wo
ning van Lit staat. Voor Gerrit
Lit mag dit zo blijven. ANP
DEN HAAG - Een stellagebouwer aan het werk op het Haagse Binnenhof. Voor optredens van
daag en morgen van het Residentie Orkest worden tribunes en een podium gebouwd. De concer
ten worden gegeven in het kader van de festiviteiten Den Haag 750 jaar. foto Rob Keeris/GPD
van onze parlementsredactie
DEN HAAG - De paarse partij
en vinden dat de overheid het
paspoort niet langer mag ge
bruiken als melkkoe. Staatsse
cretaris Kohnstamm van Bin
nenlandse Zaken denkt echter
iniet dat een spectaculaire prijs
verlaging voor de burger in het
(verschiet ligt.
jHet fabriceren van een nieuw
paspoort kost 21,30. Het Rijk
brengt de gemeenten die het
paspoort moeten uitgeven ech
ter 53,95 in rekening. De ge
meenten brengen vervolgens de
burger bedragen in rekening die
kunnen oplopen tot meer dan
120.
Voor Kamerlid Scheltema (D66)
reden om te pleiten voor een
maximumprijs. Zijlstra (PvdA)
tvil dat het Rijk in overleg met
de gemeenten komt tot een lage
re prijs. Remkes (WD) vindt ei
genlijk dat winst uit den boze
moet zijn als er sprake is van
'gedwongen winkelen' bij de
overheid.
'•Vel kan hij zich voorstellen dat
ie prijs binnen een gemeente
varieert naarmate de dienstver-
UTRECHT - De VSN Groep en
ie vakbonden zijn het eens over
een nieuwe CAO voor het
itreekvervoerpersoneel. Na het
vastlopen van het overleg ruim
fen week geleden kwamen de
partijen er gisteren snel uit,
waarmee de stakingsdreiging
volledig van de baan is. Beide
lartijen zijn blij dat zij er einde
lijk uit zijn.
)e 18.000 werknemers van
itreekvervoerbedrijf VSN krij-
[en een CAO met een looptijd
van twee jaar, die met terugwer
kende kracht ingaat op 1 janua
ri 1998. Voor dit jaar is een
loonsverhoging van 3,6 procent
overeengekomen. Voor volgend
aar 3,4 procent. In ruil voor dit
oonbod gingen de bonden ak
koord met een langere looptijd
van de arbeidsovereenkomst.
Zij wilden eigenlijk een 1-jarige
UAO. De bonden moeten het
mincipe-akkoord overigen nog
wel aan hun leden voorleggen.
Ie onderhandelingen in het
treekvervoer hebben zich
taanden voortgesleept. ANP
lening beter is, bijvoorbeeld een
extra voor een snelle afhande
ling. Varma (GroenLinks) wil
voor het 'rijksdocument' één
prijs voor het hele land.
Staatssecretaris Kohnstamm
erkende dat uit het rapport een
'redelijk onthutsend beeld' te
voorschijn komt. Maar als het
Rijk aan de gemeenten het goe
de voorbeeld zou geven, snijdt
het zichzelf lelijk in de vingers.
Het verschil tussen de kosten
van fabricage en de prijs die het
Rijk ontvangt van de gemeenten
is, levert de schatkist per jaar
55,6 miljoen op. In de kabi
netsformatie onderhandelen de
partijen om kleinere bedragen,
aldus de vertrekkende staatsse
cretaris Kohnstamm.
Niettemin gaat de staatssecre
taris met de gemeenten praten,
want dat zou toch al moeten in
verband met de uitgifte van een
nieuwe generatie reisdocumen
ten per 1 januari van het jaar
2001. ANP
van onze redactie binnenland
LEEUWARDEN - Officier van
justitie mr. G. Veenstra heeft
vijftien jaar cel en TBS met
dwangverpleging geëist tegen
een 52-jarige pensionhoudster
uit Anjum. Zij wordt verdacht
van de moord op de 26-jarige
Louw de Jong en van doodslag
op de 38-jarige Herman Sonne-
mans. De slachtoffers zijn op
kerstavond en op eerste kerst
dag vorig jaar opgegraven uit de
tuin van het pension van de ver
dachte in Anjum. De pension
houdster ontkent alle betrok
kenheid bij de twee moorden.
Deze zaak zette tijdens de kerst
dagen de kleine gemeenschap
op zijn kop. De meest wilde ver
halen deden de ronde in Anjum.
Om de geruchten over nog meer
lijken te ontzenuwen, zette Jus
titie de meest' geavanceerde
technieken in. Zo werden er F-
16's met infraroodcamera's en
grondradars gebruikt.
Officier Veenstra noemde het
opmerkelijk dat een 52-jarige
vrouw terechtstaat wegens de
moord en doodslag op twee
mannen. Zij vergiftigde volgens
hem op 23 december De Jong
met alcohol en slaapmiddelen
en sloeg daarna met een moker
zijn hersens in. Een half jaar
eerder takelde ze met een slag
hamer het gezicht van Sonne-
mans toe en begroef hem, gehol
pen door een tweede verdachte -
een man uit Dokkum, in een
kuil. Bizar detail is dat Sonne-
mans eer-der deze kuil zelf groef.
De zaak kwam aan het rollen
nadat een buurtbewoner zich op
24 december meldde bij de poli
tie in Dokkum. Hij had de dag
ervoor meegeholpen met het op
ruimen van het lijk van Louw de
Jong. De pensionhoudster
kwam op 23 december op de
fiets bij de buurtbewoner met de
mededeling dat zij De Jong had
'omgelegen' en dat hij moest
helpen het lijk op te ruimen. Bij
het pension gekomen zag hij in
de gang een bloedspoor tot de
buitendeur, zo breed als het
hoofd van een mens. Later nam
de pensionhoudster de getuige
mee naar buiten, waar hij onder
het tentdoek het dode, maarnog
warme lichaam van De Jong
aantrof.
Een pensiongaste, die aanvan
kelijk als verdachte gold, ver
klaarde dat de pensionhoudster-
De J ong eerder dronken gevoerd
had met jenever. In zijn bloed is
inderdaad een hoge concentra
tie slaapmiddelen aangetroffen.
De meest belastende verklaring
over de dood van Sonnemans
komt van de tweede verdachte
uitDokkum. Hij kwam op 23 ju
ni naar het pension. Sonnemans
was dronken en werd in een auto
gezet, omdat de pensionhoud
ster hem uit het pension wilde
hebben. Later op de avond re
den de pensionhoudster en de
tweede verdachte Sonnemans
naar zijn caravan die bij het
pension stond. De tweede ver
dachte en Sonnemans hadden
hier eerder in opdracht van de
pensionhoudster een gat gegra
ven voor een toiletvoorziening
op de camping. Tegen de eerder
genoemde buurtbewoner had de
pensionhoudster echter gezegd
dat het gat voor Sonnemans was
bedoeld. „Als hij dronken is kan
ik hem zo het gat induwen"ver
telde zij.
De tweede verdachte die eerder
was uitgestapt, zag dat de pen
sionhoudster de auto reed tot
aan het gat. Sonnemans viel uit
de auto, waarop de pension
houdster hem met een zware
slaghamer nog een klap op zijn
hoofd gaf. De tweede verdachte
moest Sonnemans vervolgens
begraven in het gat.
De advocaten van de pension
houdster vinden de getuigen
verklaringen, waarop het OM
het bewijs baseert ongeloof
waardig. Volgens hen is nog te
veel onduidelijk om tot een ver
oordeling te komen.
Het Pieter Baan Centrum con
cludeert dat de pensionhoud
ster uit Anjum sterk verminderd
toerekeningsvatbaar is en dat
de kans op herhaling van ernstig
agressieve delicten groot is. Het
centrum adviseert TBS met
dwangverpleging op te leggen.
Officier Veenstra neemt dat ad
vies over.
Uitspraak 2 juli. ANP
AMSTERDAM - De rechtbank
in Amsterdam heeft gisteren een
27-jarige muzikant veroordeeld
tot zes jaar gevangenisstraf
voor het doodsteken van de 24-
jarige Arjen Dijkstra, basgita
rist van de Friese band Gaos. De
veroordeelde moet tevens
50.000 betalen aan Dijkstra's
partner en haar kleine kind.
De officier van justitie had acht
jaar tegen de verdachte geëist.
Het steekincident vond in janu
ari plaats in de Amsterdamse
Staatsliedenbuurt, waar een
uitwisselingsprogramma
plaatsvond voor Friese en Am
sterdamse popgroepen. Tijdens
de optredens kregen de twee on
enigheid, maar legden die even
later weer bij.
Desondanks ontstond na afloop
weer ruzie en stak de uit Am
sterdam afkomstige verdachte
het dronken slachtoffer met een
knipmes in zijn borst. Deze
overleed dezelfde nacht onge
merkt in de bus naar huis. ANP
DEN HAAG - Paars-2 wil voor
komen dat miljardentegenval
lers de zo verlangde investerin
gen in zorg en onderwijs onmo
gelijk maken.
Specialisten van PvdA, D66 en
WD maken momenteel een lijst
van extra uitgaven in de zorg
sector van 1,8 miljard gulden.
Bij onderwijs neigt men ertoe
absolute voorrang te geven aan
het verkleinen van de klassen
ten koste van meer computers in
de klas. GPD
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Het Neder
lands Bibliotheek en Lektuur
Centrum, de NBLC, gaat vijf ton
verdelen over de auteurs van
wie er werk op de zogenoemde
LiteROM staat. De LiteROM is
een cd-rom met meer dan 50.000
literaire recensies.
De NBLC had de LiteROM aan
vankelijk uitgegeven zonder de
auteurs ergens in te kennen en
dat schoot de joumalistenbond
NVJ, de Vereniging van Letter
kundigen VvL en ook het Ne
derlands Uitgeversverbond
NUV in het verkeerde keelgat.
Schrijver en PZC-recensent
DEN BOSCH - Het maandag
door de Fiscale Inlichtingen- en
Opsporingsdienst (FIOD) aan
gehouden bestuurslid van de
SNS Bank Nederland is gisteren
vrijgekomen. Hij werd aange
houden in het kader van het on
derzoek naar fraude via de Am
sterdamse Effectenbeurs. Dit
onderzoek staat bekend onder
de naam Operatie Clickfonds.
SNS Bank maakte de vrijlating
bekend. De bank meldt: „In
middels is gebleken dat SNS
Bank Nederland geen verdachte
is in het kader van het click-
fondsonderzoek". Secretaris W.
van Bochove van de bank wilde
geen mededeling doen over de
vraag of het bestuurslid nog wel
verdachte is in verban^ met pri-
vétransacties. ANP
Hans Warren wierp zich zelfs
persoonlijk in de strijd. Het ge
zelschap spande een procedure
aan, maar de zaak is gisteren ge
schikt met de belofte van het
NBLC. Wil het NBLC in de toe
komst nieuwe kritieken op de
LiteROM zetten, dan moeten de
auteurs eerst toestemming ge
ven en vervolgens een vergoe
ding van voorlopig 62,50 per
artikel ontvangen, zo is ook af
gesproken.
Het Nederlands Uitgeversver
bond maakte gisteren bekend
dat zijn Groep Wetenschappe
lijke en Professionele Uitgevers
(WPU) en het samenwerkings
orgaan van wetenschappelijke
instellingen Innovatie Weten
schappelijke Informatievoor
ziening (IWI) een convenant
gaan opstellen over licenties
voor elektronische informatie.
Ook gaan ze experimenteren
met interbibliothecaïr elektro
nisch leenverkeer. ANP
DEN HAAG - Een Amerikaans
farmaceutisch bedrijf gaat ook
in Nederland een aidsvaccin
testen. Dat gebeurt bij het Insti
tuut voor klinische farmacolo
gie van Pharma Bio Research in
Zuidlaren.
Doel van de proef op dertig vrij
willigers is na te gaan in hoever
re het vaccin ervoor zorgt dat
het lichaam antistoffen aan
maakt. De entstof is in het bui
tenland al beproefd. ANP
(Advertentie)
IliHHHI.'HjH'Ifll
Meer kans, meer geld, in de Staatsloterij.
