Aziatische bui waait over
premie
£Z£l
PZC
Kwakkelzomer op Damrak
Shell levert Boliviaanse
huishoudens zonnepanelen
Havenpool SPAN
verliest kort geding
tegen werkgevers
economie
Hulpgelden
voor DDR
misbruikt
Nederlands bedrijfsleven merkt weinig van crisis in Japan
KPN verdient twee miljard
aan verkoop Vision Networks
Uitstel voor CAO-Tuinbouw
Berk wil wijde wereld in
Recordwinst Goldman Sachs
Zwitserse treinen telefoonvrij
Fiscus controleert Deutsche Bank
£ang XeVe be 'Koningin
BP-station verkoopt geen benzine
belasting belicht
Kostbaar vakantiehuis
Bixmwerijen
woensdag 17 juni 1998
BERLIJN - Van de econo
mische hulp aan Oost-
Duitsland zijn miljarden
mark verduisterd, mis
bruikt of op een andere
manier verdwenen.
Dat concludeert een par
lementaire onderzoeks
commissie DDR-vermo-
gens, die gisterenmiddag
haar bevindingen presen
teerde. Volgens schattin
gen bedraagt de schade
minstens drie miljard en
mogelijk zelfs tien miljard
mark. ANP
van onze redactie economie
DEN HAAG - De financiële cri
sis in Azië lijkt voorlopig geen
vergaande gevolgen te hebben
voor de Nederlandse economie.
Zowel het ministerie van Eco
nomische Zaken, het Centraal
Planbureau, als werkgeversor
ganisatie VNO-NCW zijn het
daarover eens.
„De handel tussen Nederland
en Azië is relatief gezien zeer ge
ring. Een teruglopende vraag
van onze redactie economie
AMSTERDAM - De Amster
damse havenpool SPAN heeft
gisteren het kort geding tegen
de havenwerkgevers verloren.
Het bestuur van de pool eiste
dat de havenwerkgevers 1,3
miljoen gulden in de kas van
SPAN zouden storten.
SPAN heeft dit geld nodig om
dat de bedrijven minder mensen
hebben afgenomen dan aanvan
kelijk was afgesproken.
Door de uitspraak bevindt de
pool zich in acute problemen.
Vandaag lopen de arbeidscon
tracten van de 250 werknemers
die in de pool zitten af.
Als de havenpool niet aan zijn
verplichtingen kan voldoen
staat het voortbestaan opnieuw
van onze redactie economie
DEN HAAG - Vision Networks,
waarin de kabelactiviteiten van
KPN zijn gebundeld, heeft zijn
Britse onderneming ComTel
verkocht. De transactie levert
550 miljoen pond 1,8 miljard)
op. Vision Networks gebruikt de
opbrengst om schulden af te los-
1 sen.
Nieuwe eigenaar van ComTel
uit landen als Japan en Korea
zal daarom ook weinig gevolgen
hebben voor de Nederlandse
economie als geheel", denkt L.
Wong, wetenschappelijk mede
werkster internationale con
junctuur bij het Centraal Plan
bureau (CPB).
Op het ministerie van Economi
sche Zaken stelt een woordvoer
der dat de gevolgen van de crisis
in Azië voor Nederland 'voorlo
pig zeker niet overschat moeten
worden'. „Het Nederlands be-
di'ijfsleven is toch meer gericht
op Europa'en de Verenigde Sta
ten", aldus de zegsman.
De Nederlandse export naar
België is al drie keer zo groot als
de export naar het complete
Verre Oosten, zo nuanceert, op
zijn beurt R. Tjeerdsma, secre
taris internationale economi
sche zaken bij VNO-NCW, het
belang van de handel met de
Aziatische regio.
Maar ondanks het 'relatief ge
ringe' belang van de handel met
Azië, is er toch zorg over de situ
atie daar. Zo wijst de zegsman
van Economische Zaken op het
gevaar dat Japan, dat te maken
heeft met een teruggelopen bin
nenlandse vraag, de eigen
markt zou afschermen voor bui
tenlandse bedrijven.
Een ander effect van de crisis in
Azië is volgens Ecomische Za
ken dat een aantal Aziatische
landen nieuwe exportmogelijk
heden gaat zoeken in de VS, Ne
derland of andere Europese lan
den, aldus de woordvoerder van
het departement.
Vraaguitval
Secretaris Tjeerdsma van VNO-
NCW ziet als een mogelijk nega
tief gevolg van de Aziatische
crisis een vraaguitval aan de
kant van Aziatische landen.
„Wel is het zo dat de pakket sa
menstelling van onze export, in
vergelijking met bijvoorbeeld
Duitsland, wat gunstiger is",
voegt hij eraan toe. Zo expor
teert Nederland relatief weinig
kapitaalgoederen naar Azië en
juist weer veel land- en tuin
bouwproducten. „Bovendien
zitten we eerder in complemen
taire dan in concurrerende pro
ducten", aldus Tjeerdsma.
De Japanse yen herstelde zich
iets van de lage koers van de af
gelopen dagen. Zat de koers
maandag voor het eerst sinds
augustus 1990 onder de 146 yen
per dollar, gisteren was dat even
142,40 yen. Daarna trad er weer
een daling op. maar met 145,95
yen haalde de koers het lage ni
veau van de voorgaande dag
niet. Door het koersherstel van
de yen kon de effectenbeurs van
Tokio een aanvankelijk flink
verbes beperkt houden. Uitein
delijk sloot de index op
14.720,38. Dat is 104,79 punten
of 0,7 procent lager dan op
maandag.
Somber
De centrale bank van Japan
presenteerde gisteren haar
maandelijkse rapport, met
daai'in een somber beeld van de
economie. De bank schrijft dat
het stimuleringsplan van eind
april van omgerekend ongeveer
230 miljard webicht niet zo ef
fectief zal zijn vanwege de snel
le verslechtering op de arbeids
markt.
De binnenlandse vraag blijft
zwak, de productie blijft afne
men en de groei van de export
vermindert, zo concludeert de
bank verder. Het rapport had
niet zoveel invloed op de mark
ten, omdat eind vorig week al
bleek dat Japan in een recessie is
beland. GPD/RTR/AFP
op de tocht. Vorig jaar kwamen
de bonden, de gemeente Am
sterdam en de havenbedrijven
een reddingsplan overeen. Nu
blijken slechts twaalf van de
veertien deelnemende bedrij
ven bereid elk ruim vier ton te
storten. Twee bedrijven, waar
onder het grote OBA, achten
zich niet aan de overeenkomst
gebonden. De toenmalige wet
houder Krikke, die tevens com
missaris was bij OBA heeft in
dertijd toegezegd dat OBA zou
meedoen.
De havenarbeiders komen van
daag bijeen om de situatie te be
spreken. De ondernemingsraad
sluit niet uit dat er acties zullen
volgen. Vorig jaar blokkeerden
havenpoolers enkele malen de
Coen- en IJtunnel. ANP
wordt NTL Incorporated, zo
meldde KPN gisteren.
Eerder dit jaar liet het telecom-
concern, dat het kabelbedrijf
niet langer als een kernactivi
teit beschouwt, weten Vision
Networks op termijn te willen
verkopen. Daaronder vallen nu
ook nog activiteiten in Frank
rijk, Duitsland, Tsjechië en Po
len. ANP
UTRECHT - De onderhandelingen over de CAO-Tuinbouw
zijn stukgelopen. De delegatie van de werkgevers wil eerst
met de achterban praten alvorens verder te onderhandelen.
Volgens FNV Bondgenoten stellen de werkgevers alleen maar
verslechteringen voor. Zo willen zij de lonen verlagen en de
prijscompensatie afschaffen. De werkgevers zijn voorstander
van een nieuw functiewaarderingssysteem, maar dat gaat
volgens FNV Bondgenoten ten koste van de salarissen van de
mensen in de lage loonschalen.
De werkgevers hebben toegezegd binnen tien dagen weer
contact op te nemen met de bondenOnder de CAO-Tuinbouw
vallen 70.000 werknemers. ANP
Werklozen wachten bij het arbeidsbureau in Hongkong. De crisis in Japan zorgt ook voor
stad.
verslechtering van de economie van deze Chinese
foto EPA
GOUDA - Berk (accountants en belastingadviseurs) heeft
grote ambities. Het wil de komende jaren uitgroeien tot het
belangrijkste kantoor in het midden- en kleinbedrijf. Inves
teringen die daarvoor nodig zij n, leiden tot een beperking van
de winstgroei in de jaren tot en met 1999. Vanaf 2000 ver
wacht het kantoor versnelling in de omzet- en winstgroei.
Berk heeft in Nederland 21 vestigingen en ruim 600 mensen in
dienst. Vorig jaar ging de omzet omhoog met 4,6 miljoen
naar 104 miljoen. De groei was nagenoeg geheel autonoom.
De brutomarge steeg door een hogere opbrengst per mede
werker. Ook in 1997 was er al sprake van een beperkte stijging
van de nettowinst door diepte-investeringen. ANP
NEW YORK - De Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs
zit op de goede weg voor de gedeeltelijke beursintroductie die
ze maandag bekendmaakte. In het tweede kwartaal van het
eind november begonnen boekjaar behaalde de bank een re
cordwinst voor belastingen van 1,04 miljard dollar. Dat is 70
procent meer dan de winst in het tweede kwartaal van het vo
rige boekjaar.
In het eerste kwartaal van het lopende boekjaar steeg de winst
met 13 procent tot 1,02 miljard dollar. De eerste zes maanden
waren derhalve goed voor 2.06 miljard dollar aan winst. Het
ziet ernaar uit dat Goldman Sachs dit boekjaar de winst van 3
miljard dollar van 1997 ruimschoots zal overtreffen. ANP
BERN - De Zwitserse spoorwegen gaan in een aantal interci-
tytreinen telefoonvrije zones instellen. Veel klanten klaagden
over het storende gebruik van mobiele telefoons. Daarom is
nu een aantal eerste- entweedeklastreinstellen op drie trajec
ten bij wijze van proef vanaf 27 september 'rustgebied'.
De Schweizer Bahn vindt een volledig verbod voor mobiel
bellen te ver gaan, omdat het gebruik van de draagbare tele
foons tegemoet komt aan een behoefte van de klanten. Als
blijkt dat veel reizigers speciaal een plekje zoeken in de stilte
zone, komen er meer wagons waar telefoneren taboe is. DPA
FRANKFURT - De fiscale opsporingsdienst in Duitsland
heeft een aantal vestigingen van Deutsche Bank doorzocht.
De fiscus is op zoek naar bewijzen voor miljarden marken aan
ontdoken belastingen. De grootste bank van Duitsland is een
van de laatste financiële instellingen in het land die bezoek
krijgen van de opsporingsdienst.
De autoriteiten vermoeden dat de banken hun cliënten heb
ben geholpen met het wegsluizen van geld, vooral naar
Luxemburg en Zwitserland, om de belastingen te ontduiken.
In totaal zou er 600 miljard mark naar het buitenland zijn ver
dwenen, waardoor jaarlijks voor ongeveer twintig miljard
mark aan rente en andere vormen van rendement niet in
Duitsland is opgegeven. DPA
3 door Frank Hendrickx
AMSTERDAM - Dat beleggen
tot volkssport is uitgegroeid,
1 bleek vorig jaar zomer. Vanaf
campings en andere vakantie-
3 adressen in binnen-, en buiten
land stroomden de kooporders
binnen op het Beursplein 5. De
index steeg met bijna 30% tot
t boven de 1000-punten grens be-
3 gin augustus. Een nieuwe term
was geboren: de 'campinghaus-
3 se'. De vooruitzichten zijn nu
minder gunstig.
De zwartkijkers leken de afge-
lopen dagen gelijk te krijgen.
3 Maandag zakte de AEX-index
met 17,7 punten, een verlies van
r 1,5%. Vrijdag moest de belang
rijkste graadmeter zelfs 20 pun
ten toegeven. Gisteren herstelde
t de beurs zich webswaar enigs-
3 zins met 7,5 tot 1.162,2 punten,
3 maar de angst voor een dip
blijft. De crisis in Zuid-Oost-
Azië duurt voort en de Japanse
yen staat op het laagste niveau
in zeven jaar.
Vorig jaar kende de beurs betere
tijden. Aan het begin van de len
te stond de AEX-index nog op
750 punten en mets wees erop
dat het een hete zomer zou wor
den. In de regel kunnen cafés en
restaurants rond het Damrak
dan ook rekenen op extra omzet
in het zomerseizoen. Het gros
van de Nederlanders is dan op
vakantie en de handelaren kun
nen in alle rust genieten van een
lange lunch. Maar vorig jaar
barstte plotseling de gekte los.
Anabst Henk Brouwer van de
Nationale Investeringsbank
kan zich de 'campinghausse'
nog goed herinneren. „Begin ju
ni zei ik voor de gein dat we in
dit tempo wel eens door de
1000-punten konden gaan.
Maar begin augustus gebeurde
dat nog ook. Iedereen was bang
de slag te missen. Ze kochten als
gekken."
Dit keer verwacht Brouwer een
kwakkelzomer. Een collega bij
de Rabobank is iets pessimisti
scher. „Wij gaan er vanuit dat de
AEX-index eind juni op 1100
staat, maar een crash zal er niet
komen."
Volgens de anabsten heeft de
crisis in Rusland nauwelijks in
vloed. „Dat land is niet geïnte
greerd in de wereldeconomie",
zegt Brouwer. De problemen in
Azië zetten de winstverwach
tingen van Amerikaanse onder
nemingen onder druk en hebben
daarom wel invloed op de beurs.
Ze zien Japan echter niet instor
ten. Toch is een campingcrash
niet denkbeeldig. „Als China
devalueert komt Hongkong in
de problemen", aldus Brouwer.
„Dat zal de beurs in Londen ook
voelen. Dan komt de crisis in
Europa." GPD
Advertentie
W exclusief voor onze lezers
de inhuldiging van Wilhelminaverslag van de gedenkwaardige gebeurtenissen
in de feestweek van 31 augustus - 6 september 1898
Op 6 september 1998 is het honderd jaar geleden dat koningin Wilhelmina werd ingehuldigd. Die
gebeurtenis was aanleiding voor een enorm feest, waarvan de voorbereidingen al vroeg plaatsvon
den. Alle lagen van de bevolking waren verenigd in een opbruisend nationaal gevoel. Commissies
werden opgericht om feestelijkheden voor te bereiden. Er werden tentoonstellingen georganiseerd,
optochten en bloemencorso's. De hoofdstad werd voor deze gelegenheid grondig opgeknapt en op
veel plaatsen werd versiering aangebracht. Naarmate de grote dag naderde kwam het dagelijks leven
steeds meer in het teken van de komende gebeurtenissen te staan. De internationale pers stroomde
toe; de eerste hoge bezoekers uit het buitenland lieten zich aankondigen. De plechtigheid in de
Nieuwe Kerk, de feestelijkheden in de stad, het galadiner in het Paleis op de Dam: hoe ver-liepen die
gebeurtenissen op de 6e september 1898
Anne Scheepmaker, journalist, dook in de archieven.
Zij beschrijft in dit verslag de
verwikkelingen en de vele curieuze i
gebeurtenissen die tijdens de I I O 7 O l"C
feestweek plaatsvonden. I ICtCI D
Onder de titel
Lang Leve de Koningin -
De Inhuldiging van Wilhelmina
31 augustus 1898 tot
6 september 1898.
I de verrasse
Deze bon in een
enveloppe zenden aan:
Uitgeverij De Kan
Postbus 18226
1001 ZC Amsterdam of
faxen naar 020 6278550
iliilfte iU
lit
verrassendt
extra s
van u vv krant
Ja ik bestel(aantal) exemplaar(en) van het boekje
Lang Leve de Koningin -
De Inhuldiging van Wilhelmina 31 augustus 1898 tot 6 september 1898.
Ais betaling sluit ik een bank/giro cheque voor f 16,— bij
Ik machtig u het bedrag van f 16,eenmalig van mijn
bank/giro rekening nummeraf te schrijven.
Het boekje kunt u verzenden aan:
Naam
Adres
Postcode Plaats
TelefoonHandtekening
de benzineloze BP-winkel in Rotterdam kunnen passanten terecht voor broodjes, pizza's en
andere versnaperingen
foto Ed Oudenaarden/ANP
van onze redactie economie
ROTTERDAM - Olie- en che
mieconcern British Petrole
um opent vandaag haar eerste
winkel zonder pomp in Ne
derland. De BP Express Shop
aan de Westblaak in Rotter
dam verkoopt gemakspro
ducten, lectuur, tabak, bloe
men en vers, warm en koud
voedsel.
De winkel heeft net als som
mige BP-pompstations in Ne
derland een PetitBistro en een
Al Capone afhaalpizzeria. De
winkel is zeven dagen per
week van 's morgens vroeg tot
's avonds laat open.
De komst van de winkel is in
gegeven door het feit dat de
benedenetage van het hoofd
kantoor van BP in Rotterdam
leegstond. „We kunnen die
met deze winkel uitbaten en
tegelijk producttests en trai
ningen uitvoeren ten bate van
onze pompstations", zegt een
woordvoerster van BP. Het
concern heeft in Polen en
Spanje al eerder een dergelij
ke winkel geopend.
Shell is niet van plan het voor
beeld van BP in Nederland te
volgen, hoewel Shell in Lon
den en Helsinki ook winkels
heeft zonder benzinepomp.
Directeur Schraven van Shell
Nederland ziet meer in het le
veren van service aan de con
sument met supermarkten bij
pompstations langs autowe
gen. Shell doet dat samen met
Albert Heijn. In woongebie
den is Shell bezig om een klei
ner, buurtgericht AH-assorti-
ment bij pompstations in de
schappen te leggen. GPD
Het boekje bevat 64 pagina's en
bevat 10 illustraties.
De prijs is 16,-. formaat 10 x 15 cm
miMÜP... C 7CCHIOC PnilD.UT
van onze redactie economie
ZEIST - Tienduizend huishou
dens en bedrijfjes op het platte
land in Bolivia, die geen aan
sluiting op het elektriciteitsnet
hebben, kunnen binnenkort
toch beschikken over stroom.
Shell Solar Energy levert zon-
ne-energiesystemen aan het Bo
liviaanse energiebedrijf Cre. De
Triodos-bank en het ministerie
van Buitenlandse Zaken zorgen
voor de financiering.
Het gaat om de eerste levering
van Solar in Helmond sinds de
oprichting van Shell Interna
tional Renewables ruim een half
jaar geleden. Het project in Bo
livia is ook de investering van
het Solar Investment Fund van
de Triodos Bank in Zeist, zo
deelden de betrokkenen giste
ren mee bij de levering van de
eerste tweeduizend systemen.
De Nederlandse partijen ver
wachten dat de gekozen opzet
een voorbeeld wordt voor veel
projecten voor duurzame ener
gie in ontwikkelingslanden. Het
Boliviaanse coöperatieve ener
giebedrijf Cre wordt eigenaar
van de systemen die het tegen
een maandelijks bedrag ver
huurt aan de gebruikers. Daar
door moet Cre over zeven jaar
uit de kosten kunnen raken. De
zonne-energiesystemen zijn ge
schikt voor afgelegen gebieden
en zijn onderhoudsarm. De Bo-
livianen krijgen tegelijkertijd
ook spaarlampen voor energie
zuinig gebruik. Daarnaast kun
nen zij eenvoudige apparaten
als radio's, televisies en tele
foontoestellen op het zonnesys-
teem aansluiten.
De kosten van het project be
dragen 14,8 miljoen. De Ne
derlandse Investeringsbank
voor Ontwikkelingslanden be
taalt als onderdeel van een over
heidsprogramma 60%. Dit be
treft een schenking. ANP
door Wil Wouters
Belastingaftrek geldt bij de
verkoop van vakantiebun
galows als een belangrijk ver
koopargument. Middels allerlei
berekeningen die aangeven hoe
fiscaal voordelig de aanschaf is,
trekken projectontwikkelaars
klanten over de streep. Maar is
er op een goede manier rekening
gehouden met de belastinghef
fing? Die vraag is des te actueler,
nu de belastingdienst extra
aandacht aan omzetbelasting
bij vakantiehuizen besteedt.
Verkopers hebben het vooral ge
munt op de zogenaamde eigen
gebruikers, gezinnen die voor
de weekends en de vakanties
een leuk buitenhuis zoeken. In
overleg met banken wordt voor
af een 100%-financiering gere
geld. Ter dekking van de inves
tering wijst de verkoper op de
mogelijkheid de woning een
deel van het jaar te verhuren.
Het verdient echter aanbeveling
vöör aanschaf het fiscale regime
rond de vakantiewoning door te
nemen. De overheid heeft recent
nog eens duidelijk gemaakt hoe
de belastingregels voor de eige
naar van een vakantiewoning in
elkaar zitten. Maakt de eige
naar zelf gebruik van zijn (va-
kantie)woning, dan moet hij in
komstenbelasting betalen over
het huurwaardeforfait. Alleen
renten en kosten van geldlenin
gen en betalingen voor erfpacht
en opstal zijn dan aftrekbaar.
Alle andere kosten voor de wo
ning zijn dan helemaal voor re
kening van de eigenaar en bie
den geen belastingaftrek.
Gaat de eigenaar zijn buiten
huis verhuren, dan moet hij be
lasting betalen over de huurop
brengst. Maar in dft geval kan
hij wel alle uitgaven voor de wo
ning aftrekken. Voor de bouw
kosten geldt een forfaitaire
afschrijving. De inrichtings
kosten komen, afhankelijk van
de verwachte levensduur, op de
jaarlijkse huuropbrengst in
mindering. De vaste lasten, on
derhoudskosten, uitgaven voor
gas, water en electra en bemid-
delingskosten kan de eigenaar
jaarlijks van de huuropbrengst
aftrekken.
Tijdelijk
Bij een tijdelijke verhuur van de
vakantiewoning gelden weer
andere regels. Naast de kosten
van geldlening, van erfpacht en
opstal zijn dan alleen de uitga
ven die rechtstreeks samenhan
gen met de tijdelijke verhuur af
trekbaar. Onder deze uitgaven
vallen de kosten voor het ge
bruik van gas, water en elektri
citeit tijdens de verhuurperiode
en voor de tussenpersoon. Deze
uitgaven komen dan op de huur
opbrengst in mindering en ver
volgens is belasting verschul
digd over 75% van het restant.
Eigen gebruik, volledige ver
huur of tijdelijke verhuur: het is
afhankelijk van de bedoeling en
het feitelijk gebruik. Daarbij
wordt niet gekeken naar de situ
atie per kalenderjaar maar naar
een langei'e peiiode.
Ook bij vexdiuur via een tussen
persoon kij kt de belastingdienst
nauwlettend naar de inhoud
van de bemiddelingsovereen
komst. Bij 'terughuur' voor
eigen gebruik is het huui-waar-
deforfait onverbiddelijk van
toepassing en vallen de huurop
brengsten onder de 75%-rege-
ling. Dan geldt dus een beperkte
aftrek van kosten
Over de huur, die de eigenaar
zelf heeft betaald, hoeft hij dan
geen inkomstenbelasting te be
talen. Het huurwaardefox-fait is
immex-s van toepassing. Hierbij
is sprake van één uitzondering.
Wanneer de woning voor een
vast bedrag en voor een langere
periode dan een jaar aan een
tussenpersoon in verhuur gege
ven wordt, is de verhuuirop-
brengst voox-af bekend en wij
zigt die niet door de 'tex-ughuur'.
Bij verhuur van een vakantie
woning moet de eigenaar naast
inkomstenbelasting ook omzet
belasting betalen. Verhuur in
het kader van een vakantiebe-
stedingsbedrijf leidt tot 6% om
zetbelasting over de verhuurop
brengst. Hierop komt de
omzetbelasting of BTW in min
dering die de eigenaar voor het
huis aan derden heeft betaald.
Dan gaat het niet alleen om om
zetbelasting op de bouw- en in-
xlchtingskosten, maar ook om
de BTW op de nutsvoorzienin
gen en ondei-houdskosten. De
BTW moet dan wel afzonderlijk
op de rekeningen vermeld
staan. Het is belangrijk deze no
ta's te bewaren. Komt de belas
tingdienst na jaren met het
verzoek om afdracht van omzet
belasting over de verhuurop-
bx-engst, dan kan de betaalde
BTW alsnog verrekend worden.
Mr. C.W.B.M Wouters is belas
tingadviseur te Koudekerke.
BONN - De productie van de
1269 bierbi'ouwerijen in Duits
land is vorig jaar toegenomen
van 114,2 miljoen hectoliter tot
114,8 miljoen hectoliter. De
Duitse export bedroeg 9,2 mil
joen hectoliter en de import 3,2
miljoen hectoliter. De consump
tie per hoofd van de bevolking
kwam uit op 131 liter. Beieren
was met 180 liter per hoofd de
dorstigste deelstaat. ANP
