Zware kritiek op zorg bij Arduin
m
Hulstenaar 'ontrestaureert'
Vlissingse schilderijen
Senioren niet bang voor buitje
VVD wil debat in
parlement over
loodsenreglement
Zwartboek van twee moeders over misstanden door personeelstekort
Verzet provincie tegen
schrappen opleidingen
voor automonteurs
Sidmar Zelzate moet
uitstoot van dioxine
drastisch beperken
zeeuwse almanak
Drukte
doorRoelf Reinders
MIDDELBURG - Ouders van
meervoudig gehandicapte kin
deren in Arduin vinden de ver
zorging van hun kinderen ver
onder de maat. Door het perso
neelstekort van de Middelburg
se stichting voor gehandicap
tenzorg krijgen de zwaardere
gehandicapten niet de 'zorg op
maat' die de directie bij de ver
zelfstandiging van Arduin in
1996 heeft beloofd. „Arduin is
een schaakspel met het perso
neel en de gehandicapte kinde
ren als pionnen die de directie
naar eigen goeddunken ver
schuift", aldus een zwartbrief
van twee moeders. Zij willen
anoniem blijven uit angst voor
maatregelen tegen hun kinde
ren. Directeur P. van den Beemt
is 'zeer onder de indruk' van het
zwartboek. Hij wil dat de klach
tencommissie van Arduin 'de
onderste steen boven haalt'.
Volgens een van de opstellers
van de zwartbrief vinden veel
ouders van zwaargehandicapte
kinderen de zorg op Arduin
slecht. Maar zij zouden de
zwartbrief niet hebben onderte
kend omdat ookzij bang zijn dat
het negatieve gevolgen heeft
voor hun kinderen.
Volgens de ouders zitten zwaar
gehandicapte kinderen tijdens
de dagbehandeling in groepen
die een verkeerde samenstelling
en onvoldoende leiding hebben.
„In de groepen zitten ook ge
dragsgestoorde kinderen", zegt
een vrouw die de zwartbrief
heeft opgesteld. „Op een groep
zitten maar twee of drie vaste
begeleiders die al hun aandacht
bij de gedragsgestoorden moe
ten houden. De meervoudig
gehandicapten worden overge
laten aan invallers en uitzend
krachten die vaak ongeschoold
zijn." Dit leidt volgens de vrouw
vaak tot situaties waarin de ge
dragsgestoorden de zwaarge-
handicapten aanvallen.
Verder klaagt de brief over de
veelvuldige wisselingen van be
geleidingsteams. „Goede vaste
begeleiders worden vaak zo
maar overgeplaatst en vervan
gen door onbekenden", zegt de
vrouw. Dit leidt volgens haar tot
grote onrust onder de kinderen.
„Probeer maar eens met een
kind om te gaan als je het niet
kent. De ene begeleider geeft
een beker thee zus. de ander zo.
Het kind begrijpt er helemaal
niets van. Als mijn kind stil en
triest thuis komt, weet ik dat er
weer een verandering is ge
weest." Volgens haar heeft haar
zoon in de afgelopen drie maan
den negentien verschillende be
geleiders gehad.
De zwartbrief is volgens de
vrouw via het ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en
Sport bij de klachtencommissie
van Stichting Arduin terecht
gekomen. Met haar klachten is
zij al verschillende malen bij de
directie van Arduin geweest,
zegt zij, net als een aantal ande
re ouders. Ze voelt zich niet seri
eus genomen. „Met de directie
valt niet te praten. Ze laten je
met een big smile praten en zeg
gen dat ik geen gelijk heb. Ter
wijl de littekens van de beten
van een gedragsgestoorde in de
handen van mijn zoon staan."
Sluitstuk
Volgens de vrouw wil Arduin als
voorbeeldinstituut goede sier
maken met kleine woonvormen
en bedrijfjes voor gehandicap
ten van hogere niveaus, terwijl
de zorg voor de zwaardere ge
handicapten het 'sluitstuk' is.
„Zorg op maat is de slogan bij
Arduin. Waar is die maat, denk
ik dan. De zorg is er niet eens."
Volgens de samenstellers van
het zwartboek komen er bij de
verzorging van de gehandicap
ten 'zware blunders' voor. Ze
geven het voorbeeld van een
blinde j ongen die met een maag
sonde wordt gevoed die 's och
tends op de grond werd gevon
den. De nachtwacht zou zes keer
per nacht de jongen controleren.
Uit onderzoek bleek later dat de
door Henk Postma
MIDDELBURG - Het provin-
2 ciebestuur verzet zich tegen de
14,1 opheffing van Zeeuwse vbo-op-
i5, leidingen motorvoertuigen-
techniek. De BOVAG (belan-
l0' genorganisatie van de
autobranche) wil dat de helft
van deze opleidingen wordt op
gedoekt. De resterende oplei
dingen zouden dan verstevigd
kunnen worden.
Gedeputeerde Staten waar
schuwen dat de Bovag daarmee,
t wat de Zeeuwse situatie betreft,
n- in eigen vlees snijdt. „Hetterug-
!r' brengen zal noch de kwaliteit,
jre noch de kwantiteit verhogen",
30 schrijft het college in de regiovi-
m sie voor de herschikking van
f' mavo/vbo/vso.
!r' De opstelling van de BOVAG
komt er op neer dat de scholen-
gemeenschappen Nehalennia
(Middelburg) en De Rede (Ter-
ig neuzen) hun kleine vbo-oplei-
ir-dingen voor automonteur zou-
e 1 den moeten sluiten, ten gunste
van de wat grotere opleidingen
van Groot Stelle (Goes) en het
Zwin College (Oostburg). Maar
volgens gs gaat die vlieger niet
top: vbo-leerlingen zullen eerder
voor andere opleidingen kiezèn,
j dan voor een opleiding ver van
huis.
De BOVAG staat echter sterk.
{J Staatssecretaris Netelenbos
j heeft zich al zo'n beetje voor
halvering van het aantal oplei
dingen laten winnen. Boven
dien dreigt de BOVAG de aange
sloten leden te adviseren geen
gediplomeerden meer in dienst
te nemen van scholen die 'te
Bedrijfswagens
De H 200 vanaf f 25.495,-
incl b.t.w. f 29.956,60
ftfwk HU CCH f>9C(lHi
Veere, 0118 - 501451
jongen vele uren op de grond
heeft gelegen. Volgens de vrou
wen belooft de directie steevast
'meer vast personeel op de groe
pen', waar niets van terecht
komt.
Directeur P. van den Beemt wil
een diepgaand onderzoek door
de klachtencommissie naar de
inhoud van het zwartboek. Hij
zegt de feiten uit het zwartboek
niet te kennen. „Ik ben niet op
de hoogte van deze verhalen en
het lijkt me zorgvuldiger dat ik
daar niet op reageer. Ik wil dat
alles wordt uitgezocht, Arduin
heeft niets te verbergen." Vol
gens het zwartboek heeft de di
rectie het personeel dringend
verzocht niet met interne mis
standen naar buiten te komen.
kleine' opleidingen in stand
houden. Met die opstelling pro
beert De BOVAG te voorkomen
dat scholen kleine opleidingen
motorvoertuigentechniek
'kunstmatig' in leven houden
door ze samen te voegen met op
leidingen mechanische tech
niek. Dergelijke 'intersectorale'
opleidingen zijn niet vakgericht
genoeg, vindt de branche-orga
nisatie. Het provinciebestuur
ziet liever dergelijke intersecto
rale opleidingen ontstaan, dan
dat opleidingen voor regio's ver
loren gaan. Reden waarom er
voor wordt gepleit de kwestie
nog eens met alle betrokkenen
te bespreken.
Soepeler
Het provinciebestuur wijst erop
dat de INNOVAM het oplei-
dings- en examencentrum van
de mobiliteitsbranche) een veel
soepeler houding aanneemt dan
de BOVAG, en dat garagebe
drijven moeite hebben om aan
jonge monteurs te komen. Slui
ting van opleidingen zou het te
kort aan jonge monteurs nog
groter maken.
De Temeuzense scholenge
meenschap De Rede heeft laten
weten de afdeling motorvoer
tuigentechniek gewoon te wil
len handhaven. De school ver
wacht dat de herschikking
mavo/vbo/vso tot meer vbo-
leerlingen zal leiden. De afde
ling motorvoertuigentechniek
zou daarvan kunnen profiteren.
Verder wordt benadrukt dat de
opleiding programmatisch goed
is afgestemd op vervolgonder
wijs in het Regionaal Opleidin
gen Centrum Westerschelde,
onder meer omdat inet dezelfde
docent wordt gewerkt.
De Middelburgse scholenge
meenschap Nehalennia zou mo
torvoertuigentechniek het liefst
samenvoegen met mechanische
techniek. Maar gezien de hou
ding van de BOVAG acht de
school de kans zeer klein daar
toestemming voor te krijgen.
Daarom wordt nu overwogen de
opleiding motorvoertuigen
techniek om te zetten in een op
leiding die meer is gericht op
scheepwerktuigbouwkunde.
Walcherse vbo'ers die 'écht' mo
torvoertuigentechniek willen
gaan doen, worden dan door
verwezen naar Groot Stelle in
Goes. Blijkens de regiovisie be
staat nog een mogelijkheid dat
op Tholen een vbo-opleiding
motorvoertuigen van de grond
komt. Het Schelde College in
Bergen op Zoom overweegt zo'n
opleiding te vestigen in Sint
Maartensdijk.
ZIERIKZEE - Plastic kapjes, regenpakken en capuchons om
lijstten dinsdagmiddag de start van de fietstocht voor senioren
bij sportpark Den Hogen Blok in Zierikzee. Het weer nodigde
met een stevige wind en af en toe buien niet bepaald uit voor en
fietstocht,maar de organisatoren besloten het er toch maar op te
wagen.
De tocht van 2 6 kilometer ging dit keer door de polder van Kerk-
werve en Brouwershaven naar Port Greve. De seniorenfiets
tochten worden dit jaar voor de achtste keer gehouden. Vanaf
eind april tot begin september wordt er elke twee weken op de
dinsdagmiddag een route door de regio gefietst.
De tochten zijn bedoeld voor mensen vanaf vijftig jaar en
ouder. Vlak voor het startsein barstte er nog een buitje los met als
gevolg dat alle deelnemers stevig verpakt in plastic op de fiets
stapten. foto Marijke Folkertsma
Wim de Maat:„Ik had de schilderijen al eens gezien, maar nu heb ik ze per vierkante centimeter bestudeerd."
foto Charles Strijd
door Maurits Sep
HULST - Het Stedelijk Museum van Vlis-
singen bezit een hele mooie, afwisselende
collectie schilderijen. De kunstwerken
zijn er echter slecht aan toe. Wim de Maat,
restaurateur te Hulst, gaat zestien mari
tieme schilderijen en portretten van de re
dersfamilie Lampsins in hun oude luister
herstellen. Zelf spreekt hij niet van res
taureren maar van 'ontrestaureren'. De
grootste schade is namelijk aangebracht
door andere restaurateurs, zegt hij. „Alle
lagen gaan er nu weer af om het oorspron
kelijke schilderij te laten zien."
„Nederland had lange tijd de slechtste
restaurateurs ter wereld", beweert De
Maat. „Zij restaureerden niet, ze verdoe
zelden. Ze schilderden een doek gewoon
half over zodat je de schade niet meer zag.
Nu lijmen we elk scheurtje afzonderlijk.
Vroeger plakten ze er met was een nieuw
doek achter. Die methode van wasbedoe-
king wordt de Hollandse methode ge
noemd. Die heeft hele collecties in Neder
land zwaar beschadigd."
Het nadeel van deze methode is dat de was
en het doek onder hitte op het schilderij
werden geperst. Het zuur in de was tast
het oude linnen doek aan en de structuur
van de originele verflaag is erdoor veran
derd. Bovendien zijn soms zulke groffe
doeken achter het origineel geplakt, dat
het schilderij net een plank is geworden
Dat is bijvoorbeeld met 'De rede van Vlis-
singen' (1715) van C. Louw „Deeigenheid
van veel schilderijen is verloren gegaan",
stelt hij somber vast.
Zulke praktij ken maken het werk voor De
Maat er ook niet gemakkelijker op. „De
moeilijkheid van een zware overschilde
ring is dat je niet ziet wat eronder zit. En
soms raakt een schilderij nog zwaarder
beschadigd als je de bedoeking eraf haalt
dan wanneer je die laat zitten." Extra
complicatie bij de kerncollectie van het
Stedelijk Museum is dat van een aantal
werken helemaal geen documentatie
voorhanden is..Elk schilderij is anders en
elke restauratie is anders. Ik weet niet al
tijd precies wat er ooit aan is gedaan. Het
kost tijd om dat uit te zoeken. Je moet ook
voorzichtiger zijn. Een restaurateur
graaft, net als een archeoloog. Een schil
derij is weliswaar heel dun, maar je mag
geen millimeter te ver gaan."
Methode
De Maat (40) heeft zijn restaurateursop
leiding gevolgd in Gent, twintig jaar gele
den. Juist rond die tijd veranderde de
opvatting over hoe schilderijen moeten
worden gerestaureerd. Hij gebruikt nu de
door de Amerikaan Berger ontwikkelde
methode, waarbij met ultraviolet-weren-
de vernissen wordt gewerkt. „Bijna alle
grote musea passen die methode toe. Mijn
restauratiewerk is straks heel eenvoudig
te traceren. Ónder uv-licht krijg je een an
dere weerkaatsing op plekken die geres
taureerd zijn."
Het Stedelijk Museum wordt omgevormd
tot een Zeeuws Maritiem Museum en
wordt gevestigd in het in 1641 gebouwde
huis van de Vlissingse redersfamilie
Lampsins aan de Nieuwendijk. De kern
collectie maritieme werken krijgt een
plaats in het nieuwe museum. De Maat
werd zeven jaar geleden betrokken bij het
onder-zoeken en beschrijven van de col
lectie van het Stedelijk Museum. Hij kent
de schilderijen dus al enkele jaren.
Spannend
„Er zitten index-daad werken bij die je
echt niet kunt laten zien zonder ze te be
handelen. Van sommige schilderijen laat
de verf los", beaamt hij. Een maand gele
den kreeg hij de eerste serie binnen. „De
eerste tijd kijk je goed. Wat is er met een
doek aan de hand? Ik had ze allemaal al
eens gezien, maar nu heb ik ze per vier
kante centimeter bestudeerd. Je moet ze
eerst goed in je hoofd hebben, voor je kunt
beginnen.
De Maat zegt de opdracht niet te zien als
een uitdaging. „Ik doe gewoon mijn werk.
Het uiteindelijke resultaat is heel belang
rijk. Er zitten echt topstukken uit de acht
tiende eeuw in de collectie. Ik wil ze weer
de uitstraling van toen geven. Ze hoeven
er dus niet als nieuw uit te zien. Je moet
juist kunnen zien dat het oude schilderij
en zijn."
Van den Beemt: „Ik ontken
niets. Ik laat de zaak uitzoeken.
Ik zeg alleen dat ik nog nooit heb
gehoord dat mensen die het mo
del-Arduin bekijken het gevoel
hebben een gesloten gemeen
schap aan te treffen."
door Wout Bareman
ZELZATE - De uitstoot van het
giftige en kankerverwekkende
dioxine door staalgigant Sid
mar in de grensgemeente Zelza
te moet drastisch omlaag. Ge
beurt dat niet, dan verspeelt de
fabriek mogelijk een aantal be
langrijke vergunningen. Sid
mar heeft inmiddels samen met
de Belgische milieu-inspectie
een actieplan opgesteld om de
uitstoot te minimaliseren. Op 1
januari volgend jaar moet de
eerste reductie een feit zijn.
Milieuorganisaties en over
heidsinstanties in de Zeeuwse
grensstreek werden begin juni
opgeschrikt door berichten in
de Vlaamse media dat Sidmar
de normen voor uitstoot van di
oxine met minstens 2,5 procent
overschrijdt. Aangezien die ver
vuiling niet ophoudt bij de grens
nam de provincie Zeeland direct
contact op met de Vlaamse mi
lieu-inspectie teneinde de on
derzoeksresultaten in handen te
krijgen. Volgens een woord
voerder is het onderzoeksrap
port tot nu toe niet in Middel
burg ontvangen. „De provincie
Oost-Vlaanderen beschikt er
ook nog niet over, het is kenne
lijk een zaak die op een hoger ni
veau speelt. De Zeeuwse milieu
inspectie heeft contacten gelegd
met de Belgische collega's. Wat
het resultaat daarvan is, moeten
we nog afwachten."
Sidmar heeft zich bereid ver
klaard fiks te investeren in
voorzieningen die de dioxine-
uitstoot moeten beperken. Voor
industriële bedrijven bestaat
weliswaar nog geen Europese
norm - in tegenstelling tot ver
brandingsovens - maar daar
wordt volgens de Vlaamse mi
nister Theo Kelchtermans (Mi
lieu) wel aan gewerkt. Het
Vlaamse parlementslid Vera
Dua (Agalev) is niet gerustge
steld door dat antwoord. Zij
vermoedt dat de uitstoot bij
Sidmar omvangrijker is dan
wordt aangenomen en ze vindt
voeding voor die opvatting in
het feit dat Sidmar vooraf wist
op welke momenten de milieu
inspectie metingen verrichtte
én het gegeven dat het bedrijf
zelf weigert onderzoeksresulta
ten openbaar te maken. Volgens
de parlementariër gaat Sidmar
gewoon door met de verbran
ding van gevaarlijke stoffen.
De dioxine-uitstoot reikt, vol
gens onderzoek van de milieu
inspectie, tot in de woonkern
van Zelzate. M. Vereecken van
de Welzijnsraad Sas van Gent
gaat er dan ook van uit dat ook
de Zeeuws-Vlaamse grens
streek te lijden heeft onder de
luchtvervuiling. De welzijns
raad is wél al geruime tijd in het
bezit van het rapport.
J. Lonink nieuwe
burgemeester
Sas van Gent
SAS VAN GENT - Het burge-
meesterloze tijdperk van de ge
meente Sas van Gent heeft niet
langer dan een maand moeten
duren. Met ingang van 1 juli
treedt de 47-jarige PvdA'er J.
A H. Lonink uit Veenhuizen aan
als opvolger van mevrouw
J. M. II. M. van Rest.
De benoeming van de sociaal
democraat, die tot voor kort
werkte als waarnemend-burge
meester van het inmiddels her
ingedeelde Drentse Norg is in
Sas van Gent goed gevallen. De
vertrouwenscommissie uit de
raad had zich unaniem achter
de kandidatuur van Lonink ge
schaard
Lonink was van 1976 tot 1983
plaatsvervangend voorzitter
van de Euregioraad Twente-
Nedersaksen, hoofd economi
sche zaken van de gemeente Al
melo. Van 1988 tot 1994 zat hij
in de Tweede Kamer. Tevens was
Lonink van januari 1996 tot be
gin januari van dit jaar waarne
mend-burgemeester in Norg.
door Lianne Sleufjes
DEN HAAG - De VVD-fractie
wil het Belgisch-Nederlandse
verdrag waarin h'et Schelde-
loodsenreglenrent wordt her
zien per se bespreken in de
Tweede Kamer.
De partij vindt dat nodig omdat
het kabinet bezwaren van de
Raad van State terzijde schuift
en omdat de privatisering van
het loodswezen op stapel staat.
Zij heeft daarom het kabinet ge
vraagd het verdrag ter uitdruk
kelijke goedkeuring aan de Ka
mer voor te leggen. Als niemand
van de parlementariërs zich had
geroerd was het verdrag per 8
juli stilzwijgend goedgekeurd.
In het nieuwe loodsenreglement
voor de Westerschelde wordt
Twee gewonden
op Philipsdam
SINT PHILIPSLAND - Bij een
ongeval op de Philipsdam zijn
gistermiddag twee inzittenden
van een auto gewond geraakt.
De bestuurder, die uit de rich
ting van Sint Philipsland
kwam, wilde een vrachtwagen
inhalen, maar zag daarbij een
tegemoetkomende wagen over
het hoofd. Door een snelle reac
tie kon die auto een frontale bot
sing voorkomen, maar beide
wagens raakten elkaar wel en de
inhalende auto belandde op zijn
zijkant op de rijbaan. De inha
lende bestuurder en zijn inzit
tende werden geworkl overge
bracht naar het ziekenhuis. De
bestuurder en de inzittenden
van de andere auto kwamen met
de schrik vrij.
onder meer vastgelegd dat de
Nederlandse loodsen 27,5 pro
cent van de Scheldevaarders
krijgen toebedeeld en de Belgen
de rest. Een dergelijke afspraak
druist volgens de Raad van Sta
te in tegen het Europees recht.
De Raad stelde adviseerde daar
om het verdrag in deze vorm niet
naar de Kamer te sturen. Het
kabinet wuift de kritiek van de
Raad van State weg, het meent
dat de wettelijke rgeling wel is
toegestaan.
Privatisering
WD'er J. Blaauw vindt het nog
al wat om een dergelijk advies
opzij te schuiven en wil daarom
meer tekst en uitleg van het ka
binet. Ook wil hij bij het debat
over het nieuwe Schelderegle-
ment de privatisering van het
loodswezen betrekken, Het ka
binet wil de monopoliepositie
van het loodswezen doorbreken
en concurrentie invoeren zodat
ook andere aanbieders op de
markt kunnen komen.
Computerdief
steelt administratie
bedrijf in Goes
GOES - Maandagavond tussen
18.45 uur en 19.00 uur zijn twee
computers gestolen bij een be
drijf aan de Stanleywegte Goes.
Op die computers wordt de ad
ministratie van het bedrijf bij
gehouden.
Omstreeks het tijdstip van de
inbraak is bij het bedrijf een
verdachte personenauto gesig
naleerd. De Goese politie zoekt
getuigen die rond die tijd iets
bijzonders hebben gezien.
De arbeiders bij dat Vlissing-.
se bedrijf zien zich de laatste
tijd geconfronteerd met een
steeds grotere stapel werk
die, naar het lijkt, met steeds
minder mensen moet worden
verricht. Vakanties, compen
satiedagen en ziekte eisen
hun tol.
Nu hebben de werknemers,
zoals dat in een democratisch
bedrijf hoort, diverse verte
genwoordigingen die in situ
atie als deze aan de bel
kunnen trekken. Deze afge
vaardigden hadden vorige
week dus een vergadering be
legd om eens grondig over de
werkdruk te praten.
Helaas, de vergadering is uit
gesteld: er was nog te veel
werk te doen om er over te
praten.