Jeltsin komt met crisisplan
Aardbeving in Afghanistan treft
groter gebied dan eerst gedacht
PZC
Twintig jaar voor
moordenaars Cools
Bee Gees gaan op wereldreis
buitenland
Jakarta
erkent bond
Pakpahan
Grote industrielanden bespreken financiële noodhulp voor Rusland Japanse dief strooit met geld
Bemiddelingspogingen conflict India-Pakistan
Straf na kritiek via Internet
Nederlander vermoord in België
Sinatra stierf 2 uur na hartaanval
Walvis neemt wraak
Milanese rechter eist
celstraf en miljoenen
boete tegen Berlusconi
Maffia-proces
Rapport onthult belang
handel neutrale landen
voor nazi-bewapening
Doden door
explosie in
rechtbank Iran
Urinetest voor HIV-besmetting
woensdag 3 juni 1998
JAKARTA - De Indonesi
sche regering heeft giste
ren de Welzijnsvakbond
van de dissident Muchtar
Pakpahan erkend. Minis
ter van arbeid Fahnii Idris
maakte na een onderhoud
met president Habibie be
kend dat de Welzijnsvak
bond aan alle criteria vol
doet om formeel erkend te
worden.
De Welzijnsvakbond is de
grootste arbeidsorganisa
tie in Indonesië. Onder de
regering van de in mei
afgetreden president Soe-
harto werd de bond syste
matisch onderdrukt. Pak
pahan werd vorige week
vrijgelaten uit de gevan
genis, waar hij drie jaar
uitzat wegens het aanzet
ten tot rellen op het eiland
Sumatra in 1994. Sinds
zijn vrijlating zijn andere
aanklachten ingetrokken.
De organisatie van Pak
pahan en andere vakbon
den protesteren al lange
tijd tegen de te lage lonen
die onder Soeharto wer
den betaald. Ook worden
betere werkomstandighe
den geëist.
Idris liet dinsdag echter
blijken dat een verhoging
van het minimumloon ge
zien de preciare economi
sche situatie van het land
er niet in zit.
Inflatie
Het aantal werklozen ligt
op 13,4 miljoen en dat
zouden er twee miljoen
meer worden als de econo
mie dit jaar met 10 pro
cent krimpt, zoals de rege-
ring-Habibie verwacht.
De inflatie zal dit jaar op
zo'n 80 a 85 procent lig
gen.
De economische crisis
dreigt tot een bevolkings
explosie te leiden. De prijs
van voorbehoedsmidde
len is vervijfvoudigd
waardoor stellen zich
hebben moeten terugtrek
ken uit gezins-plannings-
programmas, aldus
minister van Bevolkings
zaken Ida Bagus Oka gis
teren in de pers.
AFP/KRF/ANP/AP
van onze redactie buitenland
MOSKOU - De Russische presi
dent Jeltsin presenteert eind de
ze maand een noodplan dat een
einde moet maken aan de finan
ciële en economische crisis in
zijn land. Over de inhoud van
het crisisprogramma deed het
Kremlin gisteren Yiog geen me
dedelingen, maar de aankondi
ging droeg wel bij tot een krach
tig herstel van de effectenbeurs
in Moskou.
Jeltsin stelde het noodplan in
het vooruitzicht tijdens een ont
moeting met de topmannen van
de tien belangrijkste concerns
van het land. Hij riep hen op
meer in eigen land te investeren
om te helpen de crisis te over
winnen. Volgens hem zullen dan
ook de buitenlandse investeer
ders weer interesse tonen.
Jeltsin had de concerns uit het
bankwezen en de energiesector
gevraagd naar het Kremlin te
komen om de stand van zaken te
bespreken. De bijeenkomst is
'onvermijdelijk nu de staat in
problemen zit, de economie be
gint te kraken, en de buiten
landse investeerders beginnen
op te stappen', stelde hij.
Obligatiemarkt
Momenteel onderhandelt Mos
kou met tien toonaangevende
buitenlandse banken om de
obligatiemarkt, die de afgelo
pen weken flink te lijden heeft
gehad, weer overeind te helpen,
aldus vice-minister van Finan
ciën Michael Kasjanov.
Via het IMF willen de Verenigde
Staten samen met andere grote
industrielanden, verenigd in de
Groep van Zeven (G-7), zonodig
aanvullende steun bieden. In re
geringskringen is vernomen dat
de G-7-landen daarvoor vol
gende week bijeenkomen in Pa
rijs. De Franse minister van
Financiën Strauss-Kahn zei
dinsdag dat hij en zijn collega's
van de groep nog telefonisch
contact zouden hebben over de
situatie in Rusland.
Over de omvang van extra kre
dieten zijn geen mededelingen
gedaan, maar analisten menen
dat Rusland minstens tien mil
jard dollar 20 miljard) nodig
heeft om de onrust op de finan
ciële markten te bezweren. Ove
rigens stond dinsdag nog niet
vast of er inderdaad een nieuw
pakket komt. De belofte van
Jeltsin en het vooruitzicht van
internationale steun zorgden op
de effectenbeurs in Moskou
voor een krachtige opleving. De
belangrijkste koersindex sloot
met een forse winst van 12,25
procent na een val met 10,2 pro
cent op maandag- De koers van
de roebel was redelijk stabiel.
RTR/KRF
PRAAG - Greenpeace-activisten spelen een tenniswedstrijd met een wereldbol als bal om hun protest tegen de kernproeven van In
dia en Pakistan te symboliseren. De nucleaire wedstrijd speelde zich af in de Tsjechische hoofdstad Praag.
foto Judita Thomova-Meurova/EPA
van onze redactie buitenland
ISLAMABAD) - In het conflict tussen In
dia en Pakistan, ontstaan door de kern
proeven in beide staten, willen diverse
landen bemiddelen. De vijf huidige kem-
mogendheden de Verenigde Staten,
Rusland, China, Groot-Brittannië en
Frankrijk zullen morgen in Genève een
gecoördineerde strategie bespreken
waarmee zij een verdere escalatie willen
voorkomen.
Japan heeft een conferentie voorgesteld
over de omstreden streek Kashmir, waar
India en Pakistan al decennia over twis
ten. Beide landen eisen het bestuur op
over de regio, waarvan Pakistan eenderde
controleert en India tweederde. Het ge
schil leidde al drie keer tot een oorlog tus
sen beide staten. Het Pakistaanse minis
terie van Buitenlandse Zaken verzocht
Japan dinsdag te bemiddelen met de in
ternationale gemeenschap, die Pakistan
en India na hun atoomtests in een politiek
en economisch isolement heeft geplaatst.
De regering in Tokio beschouwt de kem
proeven als een zeer ernstige bedreiging
voor de stabiliteit in het zuiden van Azië.
Japan wil kredieten aan Pakistan op
schorten, maar staakt de humanitaire
hulp niet.
Pakistan toonde zich dinsdag voor het
eerst bereid een internationale bemidde
laar te aanvaarden in het conflict over
Kashmir. Maar de Indische premier Vaj
payee maakte zondag tijdens een gesprek
met VN-chef Annan duidelijk dat India
bemiddelaars afwijst en problemen met
Pakistan direct wil bespreken.
De VN-Ontwapeningsconferentie in Ge
nève veroordeelde India en Pakistan dins
dag scherp en eist van beide landen dat zij
toetreden tot het Verdrag vooreen verbod
op kernproeven.
In Pakistan groeit de kritiek op de kem
proeven. De Nationale Partij van Baloe-
tsjistan veroordeelde zowel India als Pa
kistan. RTR/DPA/AFP
TOKIO - Een dief die gisteren in Japan 70 miljoen yen (ruim
750.000 gulden) bemachtigde, heeft maar korte tijd kunnen
genieten van zijn gestolen fortuin.
Vlak na zijn misdaad in de westelijke stad Maihara begaf de
tas met de buit het. midden op straat. De dief nam de benen
terwijl passerende voetgangers de ruim 7.000 biljetten op-
raaptenen overdroegen aan de politie. „Er ontbrak geen stui
ver", verklaarde een woordvoerder van de politie over de re
actie van de eerlijke voetgangers
De dief is aangehouden. Hij verklaarde dat hij een autoruit
had ingeslagen om de tas met geld van een handelaar in on
roerend goed te bemachtigen. AFP
ISTANBOEL - Een rechtbank in Turkije heeft gisteren een
18-jarige jongen veroordeeld tot tien maanden celstraf omdat
hij op het wereldwijde computernetwerk Internet kritiek had
geuit op de Turkse politie.
Emre Ersoz leverde in december via zijn computer kritiek op
het politieoptreden tijdens een demonstratie van blinde men
sen in de hoofdstad Ankara. De rechter oordeelde dat Ersoz de
nationale veiligheidstroepen openlijk had beledigd. De poli
tie spoorde de tiener op nadat een andere bezoeker van de In-
temet-pagina hem had aangegeven.
Het was de eerste rechtszaak n Turkije waarbij een gebruiker
van Internet gestraft werd voor zijn uitspraken. Voorlopig
hoeft Ersoz de gevangenis nog niet in. De rechtbank stelde
zijn straf vijf jaar uit. ANP
MEERLE - In Het Belgische Meerle bij Hoogstraten is in de
nacht van maandag op dinsdag een 58-jarige Nederlander
vermoord in zijn appartement. De politie heeft geen idee door
wie de man is vermoord en wat het motief van de dader(s) is.
Het slachtoffer en zijn 36-jarige vrouw waren maandagavond
thuisgekomen en naar bed gegaan in hun woning boven een
bakkerij in het centrum van Meerle.
Omstreeks half vier sloeg de vrouw alarm bij de buren. Ze had
haar man badend in een plas bloed aangetroffen. De vrouw is
inmiddels gehoord. BELGA
LOS ANGELES - Frank Sinatra overleed twee uur nadat hij
een hartaanval had gekregen, zo blijkt uit zijn overlijdensak
te. Sinatra (82) stierf op 14 mei in het Cedars-Sinai Medical
Center in Los Angeles.
De zanger was thuis toen hij door een hartaanval werd getrof
fen, aldus de arts Jeffrey Helfenstein die de akte opmaakte.
Een half uur voor zijn dood, toen Sinatra op de afdeling inten
sive care lag, kreeg hij een hart-longstilstand.
Sinatra's vrouw Barbara zat met vrienden in een restaurant te
eten op het moment dat haar man thuis in elkaar zakte. Zij
spoedde zich naar het ziekenhuis en was bij Sinatra op het
moment dat hij zijn laatste adem uitblies. AP
OSLO - Een walvis die door een Noorse harpoen was getrof
fen, heeft de boot van zijn belagers geramd waardoor twee
walvisvaarders in het ijskoude water belandden. De walvis
wist te ontsnappen.
Het Noorse schip Bolga bevond zich ten noorden van Noorwe
gen toen de dwergvinvis met een haipoen werd geraakt Het
dier ramde de Bolga, een houten schip van zestien meter lang.
Daardoor brak de mast en vielen de twee mannen die in het
kraaiennest op de uitkijk zaten in zee.
Eén van de twee Noren brak enkele ribben. De andere bleef
ongedeerd. De Bolga raakte zwaar beschadigd. AP
LONDEN - De Bee Gees (vlnr. Maurice, Robin en Barry Gibb) gaan weer een wereld-tournee maken, 31 jaar nadat ze hun eerste hit
scoorden. In Londen ontvouwde de popgroep gisteren de plannen voor de muzikale wereldreis. foto Andrew Stuart/AP
12 van onze redactie buitenland
12
MILAAN - De openbaar aan
klager in Milaan heeft gisteren
5,5 jaar cel en een boete van
cr 12,15 miljard lire (14 miljoen
gulden) geëist tegen de rechtse
Y! politicus en mediamagnaat Sil-
H vio Berlusconi wegens omko-
11! ping en fraude.
07 -
13 In zijn hoedanigheid als eige-
naar van de onderneming Fin-
invest heeft Berlusconi volgens
de justitie fraude gepleegd om
de Italiaanse socialistische par
tij te financieren van de in bal
lingschap in Tunesië wonende
nis ex-premier Craxi. In totaal zou
Berlusconi in oktober 1991 on-
3ji geveer 20 miljoen gulden naar
Craxi hebben doorgesluisd. Het
geld liet hij overmaken naar
banken op de Bahama's, in
Hongkong en in Zwitserland.
Openbaar aanklager Francesco
Greco eiste tegen Craxi een cel
straf van vier jaar en een boete
van 15 miljard lire (17 miljoen
gulden). De ex-premier wordt
verdacht van illegale financie
ring van zijn partijEerder werd
hij wegens andere corruptieza
ken al veroordeeld tot twintig
jaar cel.
Wanneer de rechtbank vonnis
wijst, is niet bekend. Mocht het
tot een veroordeling komen, dan
wordt die pas van kracht als de
zaak tot in de hoogste instantie
is uitgevochten. Dat kan nog
wel tien jaar duren.
Berlusconi's problemen met de
justitie begonnen in november
1994, toen een onderzoek werd
geopend naar corruptie in de
tijd dat de mediamagnaat pre
mier was. Sinds die tijd is het
aantal rechtszaken tegen hem
gestegen tot boven de vijftig.
AFP
van onze redactie buitenland
TUNIS - Het gerechtshof in Tu
nis heeft de twee Tunesische
moordenaars van de voormalige
Belgische vice-premier André
Cools gisteren ieder veroordeeld
tot twintig jaar gevangenis
straf. De voorzitter zei dat het
gerechtshof de twee beklaagden
schuldig acht aan moord met
voorbedachte rade.
Het proces tegen de twee huur-
REGGIO CALABRIA - Een ge
rechtshof in de Zuid-Italiaanse
stad Reggio Calabria heeft 34
leden van de Calabrese maffia -
de N'Drangheta - tot levenslang
veroordeeld. Voor 41 anderen
hadden de rechters in totaal 521
jaar opsluiting in petto.
Met deze veroordelingen kwam
een einde aan een megaproces
tegen een misdaadclan die tot de
gevaarlijkste van Calabrië werd
gerekend. In totaal stonden 93
mensen terecht. Achttien zijn
vrijgesproken.
De veroordeelden werden
schuldig bevonden aan 44
moorden - gepleegd tussen 1986
en 1991 - in de machtsstrijd tus
sen N'Drangheta-clans. AFP
moordenaars vond plaats zeven
jaar na de mysterieuze dood van
Cools. Het tweetal heeft de
moord bekend.
De voormalige vice-premier en
leider van de Waalse socialisten
Cools werd in juli 1991 's och
tends voor zijn woning bij Luik
neergeschoten. De moorde
naars ontvingen gezamenlijk
een bedrag van ongeveer 11.000
gulden voor hun daad. Zij ston
den in eigen land voor de rechter
omdat Tunesië geen uitleve
ringsverdrag met België heeft.
Over het motief van de moord is
weinig duidelijk. In België zijn
tien personen aangeklaagd of
beschuldigd van betrokken
heid, maar duidelijke bewijzen
ontbreken.
Als het vermoedelijke brein
achter de moord werd de ex-mi-
nister van pensioenzaken Van
der Biest aangewezen. Begin
1997 kwam hij echter op vrije
voeten. De betrokkenheid van
zes Italiaanse verdachten zou
duiden op activiteiten van maf-
fiaondememingen, die via Van
der Biests latere functie als mi
nister van Openbare Werken di
verse interessante overheids
contracten in de wacht sleepten.
Cools zou hier een stokje voor
hebben willen steken.
DPA/AFP
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De handel
tussen het Derde Rijk en neutra
le landen die de oorlogsmachine
van de nazi's draaiende hielden
was zeker 800 miljoen dollar
waard, ofwel 7 miljard dollar
naar de huidige koers. De nazi's
betaalden de goederen voor een
deel met goud en tegoeden die
van joden en buitenlandse ban
ken waren geroofd. Dat staat in
een rapport van de Amerikaan
se regering dat dinsdag is vrij
gegeven.
„De oorlogsinspanningen van
de nazi's werden gesteund dooi
de handel -met neutrale landen
die belangrijke materialen le
verden die essentieel waren
voor de oorlogsvoering", zei de
Amerikaanse onderminister
van buitenlandse zaken Stuart
Eizenstat bij de presentatie van
het rapport. Eizenstat zei dat de
gevechtskracht van nazi-Duits-
land zou zijn ondermijnd als de
neutrale landen waren gestopt
met de handel.
In het rapport worden Zweden,
Portugal, Spanje, Turkije en Ar
gentinië als belangrijke han
delspartners van de nazi's opge
voerd. Zweden leverde onder
meer ijzererts en kogellagers,
Portugal en Spanje leverden
erts en wolfraam voor de aan
maak van staal. Banken in de
neutrale landen belegden geld
voor de nazi-regering of Duitse
burgers. Daarnaast beheerden
Zwitserse banken zeker 500
miljoen dollar aan Dui tse pri vé-
en overheidstegoeden
Een aantal neutrale landen, die
ook handel dreven met de Geal
lieerden, voerden na de oorlog
aan dat ze een Duitse inval
vreesden als ze de dienstverle
ning en de levering van grond
stoffen zouden stopzetten.
Spanje sprak de Amerikaanse
beschuldiging tegen. „Spanje
heeft geen door de nazi's gesto
len goud witgewassen", zei mi
nister van buitenlandse zaken
Abel Matutes. De Zwitserse re
gering het weten dat het rapport
geen essentieel nieuwe bevin
dingen bevat.
De Portugese premier Antonio
Gutteras zei in een reactie dat
zijn land niets te verbergen
heeft. Turkije gaf een soortgelij
ke verklaring uit. AP
TEHERAN - Een explosie in de
hal van een islamitische recht
bank in de Iraanse hoofdstad
Teheran heeft dinsdag vermoe
delijk twee mensen het leven ge
kost. Minstens twee anderen
raakten gewond. De ontploffing
richtte aanzienlijke schade aan.
Of de ontploffing een ongeluk
was of een aanslag is niet duide
lijk. Volgens een woordvoerder
van de Iraanse justitie ging het
om onachtzaamheid bij het
transport van explosieven die
als bewijsmateriaal bij een
rechtszaak nodig waren.
Maar een woordvoerder van de
oppositiegroepering Mujahed-
din Khalq zei dat het om een
aanslag gaat waar zijn groepe
ring achter zit. Ook over het
aantal slachtoffers zijn geen
eensluidende mededelingen ge
daan. De staatstelevisie meldde
dat er twee doden en twee ge
wonden waren, maar volgens
getuigen waren er zeker veer
tien gewonden. DPA/RTR/AFP
LOS ANGELES - Ook met urine kunnen mensen getest worden op
IIIV, het virus dat aids veroorzaakt. Binnenkort komt in de Verenig
de Staten een urinetest op de markt, die net zo betrouwbaar is als de
bloedtest.
Dit heeft het Amerikaanse Bureau voor Voedsel en Geneesmiddelen
(FDA) gisteren bevestigd. Producent van de nieuwe test is het be
drijf Calypte in Califomië.
Volgens de directeur van het bedrijf willen veel mensen zich niet la
ten testen, omdat zij geen bloed willen laten afnemen. Uit markton
derzoek blijkt dat nu twee maal zoveel mensen bereid zijn zich te la
ten testen, aldus het bedrijf.
Voordeel van de urinetest is dat hij veiliger is voor degenen die hem
uitvoeren. Voor zover bekend kan HIV niet via urine worden door
gegeven.
In Nederland is een dergelijke test niet voorhanden, aldus een
woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid. DPA
van onze redactie buitenland
KABOEL - De streek in het
noorden van Afghanistan die
zaterdag getroffen werd door
een verwoestende aardbeving is
waarschijnlijk veel groter dan
was aangenomen. Een woord
voerster van het Internationale
Rode Kruis (ICRC) zei gisteren
dat dat blijkt uit waarnemingen
vanuit de lucht.
Volgens het ICRC heeft de be
ving, met een kracht van 7,1 op
de schaal van Richter, in het
bergachtige noordoosten van
Afghanistan landverschuivin
gen veroorzaakt. Ook dorpen in
het gebied ten noorden en zui
den van de getroffen streek blij
ken te zijn verwoest. De getrof
fen regio is veertig procent
groter dan werd aangenomen.
Volgens het ICRC zijn in de
puinhopen van de huizen tot nu
toe geen overlevenden aange
troffen. Het Rode Kruis weiger
de een schatting te geven over
het aantal slachtoffers. Andere
hulporganisaties spreken van
meer dan 5.000 doden. Vooral
bejaarden en kinderen zouden
onder instortende woningen be
dolven zijn geraakt, omdat de
beving zich 's middags voordeed
toen veel mannen en vrouwen
op het land aan het werk waren.
Bij de vorige aardschok in fe
bruari vielen eveneens duizen
den doden. De beving van zater
dag was een stuk krachtiger dan
die van vier maanden geleden.
Helikopters
Het Rode Kruis en andere hulp
organisaties beschikken inmid
dels over drie helikopters waar
mee gewonden en andere
overlevenden worden opge
haald en overgebracht naar de
overvolle ziekenhuizen en me
dische hulpposten. De VN pro
beren nog twee helikopters te
krijgen om de werkzaamheden
op te voeren.
In het getroffen gebied in de
provincie Takhar wonen onge
veer 60.000 mensen, voorname
lijk boeren. Van hen zou twee
derde nu dakloos zijn. Het is in
het gebied 's nachts erg koud,
maar veel mensen durven door
de naschokken niet terug naar
hun huizen, voorzover die nog
overeind staan.
De burgeroorlog bemoeilijkt de
acties van buitenlandse hulpor
ganisaties. De Verenigde Naties
deden dinsdag een oproep hulp
beschikbaar te stellen. Vooral
helikopters en brandstof zijn
broodnodig. Daarbij zouden
vooral de landen ten noorden
van Afghanistan - Pakistan,
Tadzjikistan, Oezbekistan en
Kazachstan - behulpzaam kun
nen zijn.
Het Nederlandse Rode Kruis
heeft een voorschot van 100.000
gulden beschikbaar gesteld. De
Europese Commissie stelde 3,3
miljoen gulden beschikbaar
voor noodhulp. Het geld gaat
naar buitenlandse organisaties
die in het rampgebied de bevol
king van eerste hulp voorzien..
Minister Pronk trekt één mil
joen gulden voor noodhulp uit.
Taliban
De radicaal-islamitische Tali
ban, die tweederde van Afgha
nistan in zijn macht heeft, is niet
bereid tot een staakt-het-vuren.
Het rampgebied ligt in dat deel
van het land dat in handen is
van de oppositie dat in oorlog is
met de fundamentalistische
machthebbers in Kabul.
De minister van Informatie van
de Taliban, Mulla Amir Khan
Muttaqizei dinsdag dat zij n be
weging niet van plan is hulpgoe
deren te sturen. Hij denkt dat de
oppositie in het gebied van de
ramp wil profiteren door in de
aanval te gaan. ANP/RTR/AFP
