COURANT
Religieuze twist ontsiert bruiloft
11IIB
Rode Kruis verschafte nazi's vluchtweg
4 WEKEN
Noodweer teistert de VS
Hockeygoud voor mannen
Tientallen doden
bij geweldsexplosie
in West-Kosovo
VOOR 15,00
FOTO VERSCHOORE
Commotie over communie protestanten bij huwelijk Maurits en Marilène
18'
jlZ
ZW 6
Later buien
Eerst veel bewolking en af en toe regen.
Vanmiddag buien, mogelijk met onweer
en windstoten. Maxima rond 19 graden.
241e jaargang no. 129
dinsdag 2 juni 1998
losse nummers 1,75
Beving treft Afghanistan
Een aardbeving in de pro
vincie Takhar in het noor
den van Afghanistan
heeft duizenden mensen
het leven gekost. De VN
heeft vanuit Pakistan een
luchtbrug voor medica
menten. voedsel
en dekens ge- C
opend.
Weer minder pinksterbezoek
Met ongeveer 275.000 overnachtingen is de pinksterdrukte
dit jaar weer een tegenvaller geweest voor de toeristische sec
tor. Hoewel Zeeland de meeste zonuren van heel Ne
derland had, kwamen de campings gemiddeld
slechts voor negentig procent vol te zitten.
Riante oefenzege Oranje
Het Nederlands elftal heeft zichzelf in stemming gebracht
voor de WK. Mare ©vermars wees de ploeg gisteravond de
weg naar een riante 5-1 -zege i n de oef enweds t ri j d tegen Para
guay. De aanvaller van Arsenal
maakte de eerste twee treffers
en bereidde de derde voor.
radio en televisie: 2; binnenland: 3; varia: 4; buitenland: 5;
zeeland: 7,9 en 11; sport: 13,14,15,16,17,19,21 en 23
van onze redactie buitenland
PRISTINA - Bij een nieuwe ex
plosie van geweld in de Servi
sche provincie Kosovo is zijn het
afgelopen weekeinde tientallen
doden gevallen. De politie be
weerde dat ze in de regio Deca
ni, in het westen van Kosovo,
tientallen militante Albanezen
heeft gedood.
Volgens de Albanezen zelf zijn
er in het weekeinde 37 Albane
zen gedood, 27 bij gevechten in
Decani en tien bij een bestor
ming door de Servische politie
van het dorp Poklek, 25 kilome
ter ten westen van de hoofdstad
Pristina. Twee Servische poli
tiemannen zijn volgens de Ser-
ven omgekomen bij gevechten
in Decani.
Naar aanleiding van het geweld
is een vluchtelingenstroom uit
Kosovo naar Albanië op gang
gekomen. Zo'n tweeduizend et
nische Albanezen, vooral vrou
wen, kinderen en bejaarden,
hebben KosoVo verlaten en zijn
zondag en gisteren in Troboja,
een Albanese grensstreek, aan
gekomen. De minister van Bin
nenlandse Zaken van Albanië
bet weten dat de vluchtelingen
worden opgevangen en eten en
kleding krijgen. De regering van
Albanië heeft de Verenigde Sta
ten en de Europese Unie opge
roepen tot interventie.
Bij de aanval op het dorp Poklek
had de Servische politie volgens
Albanese bronnen mensen uit
hun huizen gehaald. Tien bewo
ners werden door de politie ge
dood. Vétn één van hen was de
hals doorgesneden. Na afloop
staken de politiemannen 26 hui
zen in brand.
Volgens de Joegoslavische
staatskrant Politikia hadden de
militante Albanzen verscheide
ne dorpen in de omgeving van de
grensplaats Junik onder vuur
genomen.
In Pristina werd gisteren tegen
Shell in Iran
TEHERAN - Shell overlegt met
Iran over de ontsluiting van het
omvangrijke gasveld Noord-
Pa rs.
Een belangrijke hindernis daar
voor is verdwenen, omdat de
Verenigde Staten twee weken
geleden toezegden af te zien van
sancties tegen bedrijven die
deelnemen aan Iraanse gaspro
jecten. RTR/AFP/ANP
het Servische bewind gedemon
streerd door zo'n 10.000 etni
sche Albanezen, onder wie
2.000 kinderen. De vijandelijk
heden van dit weekeinde waren
de hevigste sinds begin maart,
toen de Servische politie meer
dan tachtig Kosovo-Albanezen
doodde. De afgelopen maanden
zijn meer dan 200 mensen omge
komen in Kosovo. AP
(Advertentie)
(eenmalig binnen zes maanden)
ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 15,00
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 33,25
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 93,50
Naam:
Voorletters: m/v
Straat:
Postcode:
Plaats:
Telefoon:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 0800-0231231
De PZC
NU BIJ 1-UUR FOTO
SERVICE ALTIJD GRATIS
VLISSINGEN GOES MIDDELBURG ZIERIKZEE HULST TERNEUZEN
door Bob Kroon
GENEVE - Duizenden Duitse
oorlogsmisdadigers en Europe
se nazi-collaborateurs hebben
na de Tweede Wereldoorlog met
hulp van het Vaticaan en het In
ternationale Comité van het Ro
de Kruis (ICRC) naar Argentinië
en andere Zuid-Amerikaanse
landen kunnen vluchten. Onder
hen bevonden zich kopstukken
als de beruchte kamparts Josef
Mengele, die zich op 25 mei 1949
met een reisdocument van het
ICRC in Genua inscheepte met
bestemming Argentinië, waar
hij later een bloeiende dokters
praktijk opende.
Met deze onthullingen opent
Proyecto Testimonio. een on
derzoekscommissie die enkele
maanden geleden werd inge
steld door Argentijnse regering,
een nieuwe historische beerput.
Het ICRC in Genève is in reactie
zelf in zijn archieven gedoken
met de belofte, dat de onderste
steen zal bovenkomen.
De 38-jarige Mengele, berucht
om zijn huiveringwekkende
medische experimenten met
concentratiekampgevangenen,
kreeg zijn Rode Kruispas onder
de valse naam Helmut Gregor,
'wetenschapper uit Zuid-Tirol'.
Eenmaal door het welwillende
regime van Juan Peron toegela
ten, nam hij zijn ware naam
weer aan, vestigde zich als dok
ter en trouwde met een Argen
tijnse, die hem een zoon schonk.
Toen oorlogsmisdadiger Adolf
Eichmannin 1960 dooreenlsra-
elisch commando in Buenos Ai
res werd gepakt, verdween
Mengele naar Paraguay. Negen
tien jaar later werd zijn lijk aan
getroffen op een Braziliaans
strand. 'Verdronken bij het
zwemmen', volgens de overlij
densakte.
Volgens Argentijnse en Zwitser
se historici heeft het ICRC, met
medewerking van katholieke
instanties in Itaüë en zelfs met
medeweten van het Vaticaan,
destijds vijfduizend Duitse,
Oostenrijkse en Kroatische na
zi's aan reispassen geholpen, die
door Argentinië, maar ook Zwe
den en Colombia als officiële
documenten werden erkend.
Volgens diverse bronnen zou de
Italiaanse delegatie van het
ICRC op eigen houtje tot eind
1948 daarnaast niet minder dan
63.750 van deze reisdocumen
ten hebben afgegeven. Buiten
medeweten van het hoofdkwar
tier in Genève", aldus een ICRC-
woordvoerder.
Gestapo-chef Klaus Barbie, de
'beul van Lyon', en SS-com-
mandant Erich Priebke, on
langs in Rome veroordeeld we
gens de executie van 335 gijze
laars, maar ook de Kroatische
beul Sakic, waarvan Argentinië
onlangs bepaalde dat hij aan
Zagreb mag worden uitgele
verd, zouden met Rode-Kruis-
passen naar Argentinië zijn ont
komen. Priebke emigreerde
Een inwoner van Lyon in Pennsylvania loopt langs een verwoest huis.
van onze redactie buitenland
CHICAGO - Onweersbuien en
wervelstormen hebben afge
lopen weekeinde in de Ver
enigde Staten meer dan tien
mensen het leven gekost en
een dorpje in South Dakota
volledig van de kaart geveegd.
Honderden woningen werden
verwoest en duizenden men
sen kwamen zonder elektrici
teit te zitten door tornado's
die over het noordelijke deel
van het Midden-Westen .van
de VS raasden. Volgens de
plaatselijke politie verraste
een wervelwind de inwoners
van het gehucht Spencer dat
vervolgens zo goed als volle
foto Brad Bower/AP
dig werd verwoest. Zes men
sen kwamen om het leven; de
helft van de driehonderd dor
pelingen raakte gewond.
De storm maakte verder do
delijke slachtoffers in onder
meer Michigan (drie), Massa-
chussetts (twee) en Pennsyl
vania (één). RTR
moeiteloos onder de naam Otto
Pape, met vrouw en twee kinde
ren. Zelfs Hitiers Kroatische
zetbaas, de dictator Ante Pave-
lic, die verantwoordelijk wordt
geacht voor de dood van 800.000
Serviërs en zigeuners, zou als
priester in 1947 met een ICRC-
document naar Buenos Aires
zijn gereisd.
Rattenroute
De indirecte betrokkenheid van
het Vaticaan en het Peron-regi-
me bij het opzetten van de roem
ruchte 'Rattenroute' naar Ar
gentinië was al eerder in de
openbaarheid gekomen. De in
1962 overleden Oostenrijkse
bisschop Alois Hudal, die in zijn
geschriften openlijk sympathi
seerde met het nationaal-socia-
lisme, was een van de organisa
toren van de ontsnappingslij n.
In zijn memoires beweert bis
schop Hudal als 'overtuigd anti
communist' te hebben gehan
deld, op instigatie van het Vati
caan. GPD
Nieuwe koersval
op beurs Moskou
MOSKOU - De aandelenkoer
sen in Rusland zijn gisteren met
nog eens 10,2 procent gekelderd
ondanks sussende woorden van
premier Kirijenko over de fi
nanciële crisis in zijn land.
De koersen raakten vorige week
al in de versukkeling. De Russi
sche centrale bank verhoogde
de rente van 50 tot 150 procent
om de roebel te stabiliseren. De
koers ging desondanks omlaag.
De maatregelen die de regering
vorige week vrijdag nam, waren
voor het Internationaal Mone
tair Fonds (IMF) aanleiding de
kredietverlening aan Rusland te
hervallen. Eind deze maand
krijgt Moskou 670 miljoen dol
lar overgemaakt, een deel van
de 10,2 miljard dollar dat het
IMF vasthield omdat Rusland
zich niet aan de voorwaarden
van deze hulp kon houden.
RTR/KRF
van onze redactie binnenland
APELDOORN - Behouden
de rooms-katholieken en
hervormden hebben afwij
zend gereageerd op de eu
charistieviering tijdens de
huwelijksinzegening van
prins Maurits en Marilène
van den Broek.
Drie hervormde leden van het
Koninklijk Huis en andere pro
testanten lapten de kerkelijke
voorschriften aan hun laars
door ter communie te gaan. Dat
was in strijd met de leer van de
Rooms-Katholieke Kerk en de
opvattingen binnen de Neder-
NOS moet hostie
terughoudend
in beeld brengen
UTRECHT - De Rijksvoorlich
tingsdienst heeft de NOS zater
dag verboden de uitreiking van
hostie aan hervormde leden van
het Koninklijk Huis van dicht
bij te filmen. Op last van de RVD
draaide de NOS de camera's
weg, zo heeft de woordvoerder
van kardinaal Sintbnis gezegd.
De Rijksvoorlichtingsdienst
ontkent met nadruk dat er spra
ke was van een verbod. „Het ter
communie gaan wordt in de
Rooms-Katholieke Kerk alge
meen beschouwd als een sterk
persoonlijk moment. Dat hoeft
niet close in beeld. Daarom heb
ben we bij de voorbereiding van
de uitzending aan de NOS ge
vraagd om de communie zo te
rughoudend mogelijk in beeld
te brengen", verklaart RVD-
hoofddirecteur Eef Brouwers.
De NOS bevestigt de lezing van
de RVD. ANP
Tien gewonden
bij aanrijding op
A58 bij Rilland
RILLAND - Een aanrijding
vrijdagavond op de zuidbaan
van de Rijksweg A58 even voor
bij de afslag Rilland heeft tot
tien gewonden en een ravage ge
leid.
Een 39-jarige vrouw uit Bergen
op Zoom voegde vanaf de oprit
Rilland in achter een bestelbus
met aanhangwagen. Aanslui
tend schoot zij door naar de
linkerweghelft, waardoor ze in
botsing kwam met een daar rij
dende auto. De auto van de
vrouw botste vervolgens tegen
de bestelbus aan, waarna beide
wagens in de rechterberm be
landden. Een andere personen
wagen draaide enkele keren in
het rond en kwam tot stilstand
in de middenberm.
In de drie wagens zaten in totaal
twaalf mensen. Tien van hen
raakten gewond, waarvan drie
ernstig. De gewonden kwamen
uit Bergen op Zoom, Krabben-
dijke, Bath en Kruiningen. Vier
ambulances brachten de slacht
offers naar het Oosterschelde-
ziekenhuis in Goes en de Lie-
vensberg in Bergen op Zoom.
Zeven van de gewonden konden
na behandeling weer gaan, de
andere drie moesten in het zie
kenhuis blijven.
Politieagenten van Reimers-
waal en Goes leidden het ver
keer twee uur lang om, de
brandweer van Rilland bluste
een in brand gevlogen auto en
maakte de weg schoon. Bij de
bestuurster is een bloedproef
afgenomen.
Clinton legt zich
neer bij getuigen
in seksschandaal
WASHINGTON - De Ameri
kaanse president Clinton spant
geen beroep aan tegen de ge
rechtelijke uitspraak dat twee
van zijn naaste adviseurs moe
ten getuigen in de zaak over de
vermeende seksuele relatie tus
sen de president en Witte Huis
stagiaire Monica Lewinsky.
De rechter had bepaald dat Bru
ce Lindsey en Sidney Blument-
hal geen aanspraak mogen ma
ken op een bepaling die normale
rechtsgang uitsluit vanwege de
staatsveiligheid of het natio
naal belang.
Clinton wilde op grond van die
bepaling voorkomen dat het
tweetal voor een Grand Jury
moet verschijnen. Die jury dient
te beslissen of de onafhankelij
ke openbaar aanklager Ken
neth Starr de president kan
aanklagen voor meineed of het
aanzetten tot meineed. RTR
De enorme ontlading na het winnende doelpunt van Teun de Nooi
van onze sportredactie
UTRECHT r Voor de derde keer in de historie won het Neder
lands mannenhockeyteam op het WK goud. De ploeg van bonds
coach Roelant Oltmans versloeg in stadion Nieuw Galgenwaard
in Utrecht na verlenging (sudden death) Spanje met 3-2. Zondag
moest de Nederlandse vrouwenploeg genoegen nemen met zilver
na verlies in de finale tegen Australië (3-2).
ir. foto Marc van der Kort/GPD
Voor de mannen was de finale een reprise van die van de Olympi
sche Spelen in Atlanta (1996). Toen was Nederland eveneens
sterker dan Spanje (3-1). Met de wereldtitel volgt Nederland Pa
kistan opDat land versloeg Oranje vier jaar geleden in de finale.
De finale werd bijgewoond door tal van genodigden, onder wie
kroonprins Willem-Alexander en de IOC-leden Anton Geesink
en Hein Vërbruggen.
zie ook pagina 13
landse Hervormde Kerk (NHK).
Alleen katholieken mogen aan
de eucharistie deelnemen. In
tercommunie, het gezamenlijk
nuttigen van de maaltijd des
Heren, is formeel niet toege
staan. Toch nodigde pastor G.
Oostvogel iedereen uit om in
vrijheid van geweten ter com
munie te gaan.
De hervormde prinses Juliana,
prins Bernard en prinses Mar
griet gaven gehoor aan deze op
roep. Ook prins Maurits nam
aan de eucharistie deel. Als
niet-katholi eke partner van zijn
katholieke Marilène mocht al
leen hij dat doen. Koningin Bea
trix gi ng ni et ter communie .Dat
doet ze nooit.
Het behoudende Contact
Rooms-Katholieken (CRK)
drong gisteren in een reactie bij
kardinaal Simonis aan op het
ontslag van pastor Oostvogel.
Als de pater dominicaan voor
stander van intercommunie is,
kan hij volgens het CRK geen
pastor meer zijn.
Het CRK is 'hevig verontrust en
teleurgesteld' over de eucharis
tieviering tijdens de oecumeni
sche huwelijksdienst. Volgens
voorzitter dr. N. Stienstra was
er geen enkele noodzaak voor
die viering. Protestanten moes
ten nu, in een hervormd kerkge
bouw, kiezen tussen het overtre
den van de rk-regels en het niet
volledig meedoen aan de plech
tigheid. Oostvogel, die als pro
gressief bekend staat, be
schouwde het eucharistisch ge
bed 'als uitgangspunt voor ei
gen creativiteit, voegde van al
les toe en liet ook een aantal be
langrijke zaken weg', aldus
Stienstra- Het is volgens haar de
vraag of nog wel sprake was van
een goedgekeurd gebed. Oost
vogel had bovendien niet ieder
een ter communie mogen uitno
digen.
Evalueren
Kardinaal Simonis wil pas later
deze week op de huwelijksinze
gening van het prinselijk paar
reageren. Eerst gaat hij de ge
beurtenissen 'zorgvuldig evalu
eren' met de leiding van de Ne
derlands Hervormde Kerk. Dan.
komt ook het optreden van de
hervormde predikant N. ter
Linden ter sprake. De voorgan
ger uit Amsterdam assisteerde
Oostvogel tijdens de viering
door de kelk met wijn (bloed van
Christus) vast te houden. Ook
dat was in strijd met de kerkelij
ke regels. De leiding van de
NHK moet Ter Linden daarvoor
op het matje roepen, zei alge
meen secretaris dr. ir. J. van der
Graaf van de behoudende Gere
formeerde Bond in de Neder
landse Hervormde Kerk. De
predikant heeft volgens hem de
kerkorde 'aan zijn laars gelapt'.
De verbijstering in orthodox-
protestantse hoek geldt niet al
leen het feit dat protestantse le
den van het Koninklijk Huis de
katholieke hostie in ontvangst
namen en dat de hervormde do
minee Ter Linden aan de viering
van de eucharistie deelnam,
maar ook het feit dat in een pro
testantse kerk een rooms-ka-
tholiek sacrament ten uitvoer
werd gebracht. GPD/ANP
zie ook pagina 4
Snorfietser
COLIJNSPLAAT - De 68-jarige
C. J. Kasse uit Kampen is zater
dagmorgen overleden, nadat hij
een dag eerder met zijn snorfiets
op de Verlaetweg in Colijns-
plaat was gevallen.
Het ongeluk gebeurde doordat
de man naast de weg terecht
kwam. Toen hij dit wilde corri
geren kwam hij ten valZijn ver
wondingen waren zo ernstig dat
hij in de loop van zaterdagoch
tend in het ziekenhuis overleed.