Lichtzinnigheid nekt starters
PZC
Heerema zet jacket op transport
Beat Culture centraal op
Iriedaagse conferentie
Morres-inkopers op
Bal! hervatten werk
Jubilerend Busted besluit
tournee met opname live-cd
Zeshonderd Zeeuwse
brieven aan toekomst
Centrum voor teelt
zoutwatergewassen
krijgt steun Staten
zeeland
19
Zes van de tien bedrijven halen de eerste vijf jaar niet
ondernemend zeeland
kunst cultuur
donderdag 28 mei 1998
door Claudia Sondervan
VLISSINGEN - De startende
bedrijven in Nederland doen
het steeds slechter. Van de
42.000 starters haalt een vijfde
deel het eerste jaar niet, nog
eens zestig procent wordt niet
ouder dan vijf jaar. Minimale
geldmiddelen, onbenul en
lichtzinnigheid kenmerken het
gros van de falers.
Dat concludeert auteur R.
Blom in de profielschets Van
Start tot Ondernemerschap
dat is verschenen bij Graydon
Nederland, onderzoeksbureau
en uitgeverij van bedrijfspu-
blicaties.
Blom schrijft de verslechtering
voor een groot deel toe aan de
versoepeling van de Vesti
gingswet in 1996. Steeds meer
mensen stappen in het onder
nemerschap zonder ervaring
en opleiding, nu voor veel
branches geen vakdiploma
meer vereist is. Het gemiddelde
startkapitaal is slinkende: cir
ca 35.000 gulden; vijfjaar gele
den nog ruim 50.000 guldenIn
48 procent van de gevallen
komt dat beginkapitaal uit sfe
ren van familie en kennissen.
Banken weigeren vaak mede
werking, omdat 56 procent van
de startende ondernemers geen
ondernemingsplan heeft.
De eenmanszaak is met 64 pro
cent de populairste startvorm
voor bedrijven. Deze bedrijfs
vorm is zonder kosten en snel
op te richten. Waar te weinig
starters bij stilstaan is dat in
geval van een bedrijfsfaillisse-
ment ook de ondernemer per
soonlijk failliet kan gaan. De
kostenbeheersing bij veel star
ters is slecht, vinden de onder
zoekers. Ruim 30 procent be
gint met duur en nog lang niet
noodzakelijk personeel, 39
procent begint met gehuurde of
gekochte bedrijfsruimte en 23
procent schaft zich meteen lea
se-auto's aan.
Eenderde van de nieuwe be
drijven draait slecht of met
verlies en schurkt steeds tegen
de grens van sluiting of faillis
sement aan. Bijna zestig pro
cent van de ondervraagden
klaagt over gebrek aan mede
werking van de bank. Dooi-
geldgebrek is bijvoorbeeld
maar 31 procent verzekerd te
gen arbeidsongeschiktheid.
Voor 44 procent van de starters
valt het begin zwaar tegen.
Lange werkweken, moeizame
klantenwerving, concurrentie
en slecht betalende afnemers
verzuren het plezier. Een op de
vijf geeft aan het liefst direct
het zelfstandig ondernemer
schap te willen ruilen voor een
vaste baan, maar ziet geen kan
sen op de arbeidsmarkt.
door René Hoonhorst
HULST - Op het Balinese in
koopkantoor van Morres Meu
belbedrijven uit Hulst worden
nog deze week alle werkzaam
heden hervat. De Nederlandse
vestigingsmanager A van Hou
ten keert vandaag of morgen
terug uit Australië, het land
waarnaar zij tijdelijk met haar
gezin uitweek toen de onlusten
in Indonesië zich vorige week,
vlak voor president Soeharto
aftrad, snel uitbreidden.
Ook de dertien Indonesische
werknemers van het inkoop
kantoor gaan nog vóór pink
steren weer aan het werk. Ove
rigens zorgden enkelen van hen
er samen met éen Zwitserse in
koopster voor, dat de lopende
zaken de afgelopen week ge
woon werden afgehandeld.
Morres heeft dan ook nauwe-
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
lij ks schade opgelopen door de
politieke onrust in Indonesië.
„Bedrijfseconomisch gezien
hebben we niet geleden en ge
lukkig is onze medewerkers
niets overkomen. De situatie
lijkt nu weer onder controle,
hoewel natuurlijk nog moet
blijken hoe de hei-vormings
plannen van de nieuwe presi
dent Habibie vallen bij het
Indonesische volk", zegt
woordvoerder J, Goosen van de
Morres-directie.
Reisadvies
Het ministerie van Buiten
landse Zaken raadt toeristen
nog steeds af naar Indonesië te
reizen. Zakenlieden krijgen
echter geen negatief reisadvies
meer mee. Goosen: „Dat geeft
al aan dat de meeste druk van
de ketel is. Ik verwacht dan ook
dat onze inkopers binnenkort
weer in heel Zuidoost-Azië za
ken kunnen doen. We zullen al
leen even moeten afwachten of
ook alle infrastructuur- om de
goederen te transporteren te
gebruiken is."
Overigens hoeven klanten die
een Aziatisch product hebben
besteld, niet bang te zijn dat
hun meubel langer op zich laat
wachten. „De buffervoorraad
in onze magazijnen is voorlo
pig groot genoeg", verzekert
Goosen.
Gistermorgen passeerde het onderstel voor een gasplatform de boulevard in Vlissingen, op weg naar de Shetland Eilanden.
foto Ruben Oreel
door Claudia Sondervan
VLISSINGEN - Een enorme trapezevorm,
vijftig meter hoog, honderdvijftig meter
lang en vierduizend kilo zwaar, begon gis
teren aan de reis naar zijn eindbestemming
in de Noordzee bij de Shetland Eilanden.
Het jacket BP Bruce, het onderstel voor
een gascompressieplatform van British
Petroleum, is door constructeur Heerema
Havenbedrijf in Vlissingen-Oost op trans
port gezonden.
De bezoekers van de Heeremawerf tijdens
de Open dag van de Techniek hebben de
Bruce half februari in aanbouw gezien.
Het skelet van het platformonderstel do
mineerde vele maanden de horizon in het
Vlissingse Sloegebied. Het jacket werd
eind april al op het ponton gebracht. In de
afgelopen maanden werd de onderste helft
van het gaswinningsplatform afgewerkt,
vastgezet en beveiligd tegen zwaar weer
tijdens het transport. Het ligt tijdens de
reis op een zij en steekt aan de achterkant
van het ponton 35 meter uit. Op de plaats
van bestemming wordt het jacket door het
kraanschip Thialf van Heerema Marine
Contractors verticaal op de zeebodem ge-
installeerd.
Heerema Havenbedrijf werkte met gemid
deld honderd man gedurende het afgelo
penjaar aan het j acket. Opdrachtgever BP
was opgetogen over de levering - twee we
ken eerder dan gepland - en het feit dat de
opdracht onder het budget werd volvoerd.
Het zit zelden zo mee in de offshore-bran
che, beaamt productiemanager Rein
Smidtman, „Het goede weer heeft zeker
meegewerkt." Het bedrijf heeft de afgelo
pen maanden extra mensen, onder meer
uit Schotland, ingezet om de Bruce gereed
te maken.
De Bruce is een van de grotere opdrachten
van Heerema dit jaar. Het bedrijf werkt nu
aan de bouw van het zwaarste jacket dat
het ooit heeft gemaakt: het 6800 ton zware
Shell Shearwater jacket, 116 meter hoog.
Het moet in mei 1999 klaar zijn.
loor Ernst Jan Rozendaal
IIDDELBURG - Zeeland heeft iets met de Beat
feneration. Drie jaar achtereen werd in het kader
het festival Meer dan woorden in 't Beest in
ioes aandacht besteed aan de groep Amerikaan
schrijvers - en hun hedendaagse navolgers - die
uder deze naam bekend werden. Nu het festival
leer dan woorden is opgehouden te bestaan,
rganiseert de Netherlands American Studies As-
ociation in het Roosevelt. Study Centre in Mid-
elburg een driedaagse conferentie over de Beat
lulture. Behalve veel lezingen staan op het pro-
[ramma ook een fototentoonstelling van Chris-
Dpher Felver en een muziek- en poëzieavond in
it Ie Kloveniersdoelen.
t, Iet doel van de conferentie, die woensdag 3 juni
legint, is om de Amerikaanse tegencultuur van de
iren vijftig aan een onderzoek te onderwerpen.
Irwordt niet alleen teruggekeken. Een aantal ou-
ie bekenden uit de kring van de beatniks is in
Middelburg uitgenodigd. Door optredens en do-
umentaires zullen zij proberen de sfeer van vrij-
eid, rebellie en experimenten die het tijdperk
an de Beat Generation kenmerkten weer op te
oepen.
lot de uitgenodigde gasten behoren onder ande-
ffl de Amerikaanse componist David Amram,
ichrijver Ron Whitehead, wetenschapper John
ytell en fotograaf Chris Felver. Zij waren vorig
lar september 09k in Goes aanwezig tijdens het
;stival Meer dan woorden. Amram bood het Roo-
svelt Study Centre destijds een speciale uitgave
an van Jack Kerouacs On the road, het beroemd-
leboek dat de Beat Generation heeft opgeleverd,
ik was al eerder met dit thema bezig", zegt direc-
eur Kees van Minnen van het Roosevelt Study
"entre. „De Netherlands American Studies Asso-
iation houdt elk jaar een wetenschappelijke con
ventie. Nadat ik anderhalf jaar geleden door
Douglas Brinkley, een van de belangrijkste jonge
Jetenschappers in de Verenigde Staten, was
oorgesteld aan Christopher Felver, kreeg ik het
iee de Beat Generation als onderwerp voor zo'n
conferentie te nemen. Felver heeft prachtige fo
to's gemaakt van kunstenaars die tot de Beat Ge
neration behoorden. In eerste instantie was het
bedoeld als een academische conferentie over het
verschijnsel Beat Culture. Maar toen vorig jaar
Tytell, Amram en Whitehead in Goes waren, en ik
met hen kennismaakte, heb ik besloten hen ook in
het programma te stoppen."
Tijdens de conferentie zullen Nederlandse en
Amerikaanse wetenschappers betogen houden
over de betekenis van het werk van belangrijke
beat-schrijvers als Jack Kerouac, Allen Ginsberg,
William Burroughs en Lawrence Ferlinghetti en
over politieke en sociale ontwikkelingen in de ja
ren vijftig, de hoogtijdagen van de Beat Genera
tion. Amram begeleidde Kerouac tijdens zijn be
roemde Jazz-Poetiy Reading in New York in 19 5 7
Hij komt in Middelburg vertellen over zijn per
soonlijke ervaringen met de beroemde schrijver.
Dat geldt ook voor Joyce Johnson, die enige tijd
met Kerouac samenwoonde.
Expositie
Vanaf woensdag is in het Roosevelt Study Centre
ook de expositie Wild in the streets: Beats caught
by the camera van Chris Felver te zien. De Calif or-
nische fotograaf portretteerde een groot aantal
schrijvers en musici die met de Beat Generation
verbonden waren. De tentoonstelling duurt tot 28
augustus.
Woensdagavond vindt in de Kloveniersdoelen een
jazzconcert plaats van David Amram. Hij schreef
de muziek voor Pull My Daisy, een film over de
Beat Generation die ook tijdens de conferentie
wordt getoond, is dirigent van het Brooklyn Phil-
harmonie en trad op met Lionel Hampton en
Dizzy Gillespie. Amram heeft onder anderen Ron
Whitehead en John Tytell gevraagd de avond met
poëzievoordrachten op te luisteren. De toegang
voor deze avond - aanvang 20.30 uur - is gratis,
maar vanwege het beperkte aantal plaatsen is re
servering bij het Roosevelt Study Centre (0118-
631590) noodzakelijk.
De conferentie eindigt vrijdagmiddag.
foto Willem Mieras
door Ernst Jan Rozendaal
WOLPHAARTSDIJK
Busted is niet zomaar een co
verband. De negenkoppige
Bevelandse formatie speelt
weliswaar geen eigen num
mers, maar anders dan de
meeste coverbands mikt ze
niet op de bekende deun. „We
kiezen onbekend werk van
bekende en minder bekende
artiesten", zegt gitarist Toon
de Valck. „Top veertig werk
past er niet in. Dat is de ma
nier waarop we ons willen on
derscheiden van groepen die
bekende hits spelen."
En dat lukt. Busted bestaat
vijf jaar en is vanaf maart be
zig aan een succesvolle jubile
umtournee door Zeeland en
West-Brabant. Tij dens het een
na laatste optreden daarvan,
zaterdag op De Veerhoeve in
Wolphaartsdijk, hoopt de
groep een live-cd op te nemen,
Enthousiast
De Valck: „De tournee is ge
sponsord door Heineken en
we hebben de optredens goed
weten te promoten. Daardoor
trokken we aanzienlijk meer
publiek dan in het verleden.
Dat reageerde geweldig en
thousiast. Zoiets heeft ook
weer een uitwerking op het
podium. Toen hebben we ge
zegd: 'Dit is bijzonder. Deze
optredens moeten we toch
eens goed opnemen.' Zo heb
ben we besloten een cd te ma
ken."
Groei
De afgelopen vijf jaar is
Busted letterlijk en figuurlijk
gegroeid. Aanvankelijk be
stond de band uit De Valck,
zanger Bert Harte, toetsenist
John Soeters, bassist Michel
Vermeulen en drummer Ha
rold in den Bosch. In de loop
dei" tijd traden saxofonist Re
né Nieuwenhuijze, zangeres
sen Yvonne en Diana Joziasse
en trompettiste Vivian Soe
ters toe. „We bestrijken nu een
heel breed spectrum tussen
rock en blues in", aldus De
Valck. „We neigen steeds meer
naar swing, doordat we de
blazers en de zangeressen er
bij hebben. Maar evengoed
kunnen we een rustig blues
nummer spelen of een snoei
hard rocknummer van Jimmy
Barnes."
De Australische rockzanger is
een van de artiesten van wie
Busted composities uitvoert.
Guitar Shorty, Michael Kea-
ton en Barrelhouse zijn ande
re relatief onbekende inspira
tiebronnen. Van toppers als
Eric Clapton, Tina Turner en
Billy Joel staat werk op het re
pertoire dat niet iedereen
kent. De Valck: „Regelmatig
horen we van mensen dat we
zulke goede nummers schrij
ven. Dat komt ook omdat we
de nummers niet klakkeloos
naspelen. Daar heeft niemand
wat aan. We voegen altijd iets
van onszelf toe."
Naam
Zijn de eerste vijf jaar
gebruikt om een goed bandge
luid neer te zetten, de komen
de tijd wil Busted de naams
bekendheid vergroten. Door
een massa posters, flyers en t-
shirts kan de jubileumtoumee
aan weinig Zeeuwse poplief
hebbers ongemerkt voorbij
zijn gegaan. De cd moet de rest
doen. „Als proef hebben we
een concert in het Schutters
hofcafé in Middelburg opge
nomen. Gewoon met twee mi
crofoons in de zaal, omdat we
ook de sfeer wilden vastleg
gen. De balans ontbrak, van
daar dat we zaterdag met een
extra geluidsman werken.
Maar we nemen het niet op
verschillende sporen op en we
mixen niets. We zetten het
concert in één keer op DAT-
tape. Wie de cd in huis haalt,
krijgt precies dat wat wij in de
zaal laten horen."
Concerten Busted: zaterdag 30
mei Be Veerhoeve in Wolphaart-
dijk, 21 uur (cd-opname) en zon
dag 7 juni Kermiskoersconcert
Ovezande15.30 uur.
VLISSINGEN - Tot nu hebben
zo'n zeshonderd Zeeuwen ge
reageerd op de actie Brieven aan
de Toekomst. In totaal hebben
25.000 Nederlanders een brief
gestuurd over hun belevenissen
op 15 mei 1998.
Zeeland zit met één brief op on
geveer zeshonderd inwoners ex-
tact op het landelijk gemiddel
de, Het Nederlands Centrum
voor Volkscultuur in Utrecht
organiseerde samen met het
Openluchtmuseum in Arnhem
de actie Brieven aan de Toe
komst.
Het is de bedoeling dat de verza
meling blieven 15 mei 1998 tot
de best gedocumenteerde dag
van de geschiedenis maakt. De
brieven worden opgeslagen in
een archief. Hoewel de respons
uit Zeeland niet afwijkt van het
landelijk gemiddelde, valt het
aantal inzendingen uit het
Zeeuwse toch wat tegen, meent
Ineke Strouken van het Cen
trum voor Volkscultuur. „Zee
land kennen we als een actieve
regio op ons gebied, net als Bra
bant en Limburg."
Kinderen blijken enthousiaste
schrijvers. Veel kinderen willen
de inhoud van hun brief voorlo
pig geheim houden. Er is
volgens Strouken ook een op
merkelijk aantal brieven van
Toernooi
beach-voetvolley
in Vogelwaarde
VOGELWAARDE - De zaal
voetbalvereniging Wentzler/
Pauwels en de voetbalvereni
ging Vogelwaarde houden
zaterdag 30 mei de tweede editie
van het beach-voetvolley-toer-
nooi. Op het parkeerterrein aan
het sportpark wordt voor dit
festijn zo'n 250 ton wit zand ge
stort. Het spel wordt gespeeld
door teams van drie spelers.
Op het beachterrein komen za
terdag 32 ploegen in actie. Na de
opening door burgemeester Th.
Steenkamp van Hontenisse
woi'dt om 11.45 uur de eerste
voetservice gespeeld, Na het
sportieve gedeelte barst om
20.30 uur in een aangrenzende
feesttent een grote mega beach-
party los. Het evenementenbu
reau het Feest verzorgt de mu
ziek in en tropische ambiance.
Daarnaast zijn er verschillende
optredens van de regionale
band Storm.
onverwachte schrijvers als
kloosterlingen, gevangenen en
asielzoekers ontvangen,
Strouken mist nog wel beschrij-
venissen van gebeurtenissen als
huwelijk, gel en sterven.
„Ik kan me goed voorstellen dat
mensen op die dag wel iets an
ders aan hun hoofd hadden,
maar ik hoop toch dat mensen
hun ervaringen nog op papier
willen zetten." De inzendings
termijn is daarom verlengd tot
15 juni. Het adres, postbus
15598,3503 AZ Utrecht.
Regionaal
overleg voor
cliëntenraden
GOES - Stichting Het
Klaverblad Zeeland heeft
de ondersteuning aan cli
ëntenraden in verzor
gingstehuizen en huur
derscommissies van
bejaardenhuizen uitge
breid.
Het Klaverblad/LOBB
(Landelijke Organisatie
Bewonerscommissies Be
jaardenhuizen) heeft
hiervoor meer uren per
week beschikbaar. Daar
door kunnen huurders
commissies vaker een
beroep doen op onder
steuning. Waar nog geen
hum-derscommissies
aanwezig zijn. kan Het
Klaverblad/LOBB mee
helpen bij het opzetten
daarvan.
Het ligt in de bedoeling dit
jaar ook een regionaal
overleg op te zetten voor
huurderscommissies. In
juni worden in een aantal
plaatsen bijeenkomsten
georganiseerd over het
thema alarmering. De
agenda: 9 juni om 14,30
uur in Poelwijk in Borsse-
le;10juni9.30uurinMeu-
leweie in Wolphaartsdijk;
22 juni om 9.30 uur in
Vorsvliet in 's Gravenpol
der; 8 juli om 14,00 uur in
Rustenburg in Middel
burg en 14 juli om 14.30
uur in Sint Antonius in
Kloosterzande.
In het najaar staan servi
cecontracten en zorg-
abonnementen als the
ma's op het programma.
door Ben Jansen
MIDDELBURG - De mogelijke
vestiging in Zeeland van een in
ternationaal kenniscentrum
voor de teelt van zoutwaterge-
wassen heeft de brede instem
ming van de Zeeuwse Staten.
'Ambitieus', zo betitelde D.
Eveleens gisteren in de staten
commissie economiehetplan, al
tekende hij erbij aan dat het
voorlopig nog maar om een
haalbaarheidsonderzoek gaat.
De provincie zal in dat onder
zoek 200.000 gulden steken.
Eveleens zei zich ervan bewust
te zijn dat de uiteindelijke vesti
ging van het centrum de provin
cie nog veel meer geld zal kos
ten.
Voedsel
Het is de bedoeling dat het ken
niscentrum informatie vergaart
en experimenteert met zoutwa-
terplanten die kunnen worden
geteeld als voedsel of voor de
winning van grondstoffen (olie,
vezels en producten voor de far
maceutische industrie). De rui
me beschikbaarheid van zout
water, de ervaringen met de
teelt van lamsoor en zeekraal en
de aanwezigheid van het onder
zoeksinstituut NIOO/CEMO in
Yerseke maken Zeeland er zeer
geschikt voor. Het onderzoek
richt zich ook op zoutwater-
planten die onder tropische om
standigheden kunnen worden
geteeld. Daarbij wordt gedacht
aan irrigatie van woestijnachti
ge en dus onvruchtbare kustge
bieden. Hierdoor kunnen waar
devolle landbouwgronden en
schaars zoet water worden ge
spaard en voedsel en nieuwe
Databank met
wetgeving bij
bibliotheken
MIDDELBURG - De Zeeuwse
Bibliotheek in Middelburg en de
openbare bibliotheek in Vlis
singen beschikken sinds kort
over de Algemene Databank
Wet en Regelgeving.
Daarmee is de complete Neder
landse wetgeving onder ieders
handbereik: wetten, Koninklij
ke Besluiten, subsidieregelin
gen en een aantal internationale
verdragen.
De databank is ontwikkeld in
opdracht van de Staat en is een
initiatief van het Ministerie van
Bifinenlandse Zaken.
grondstoffen worden ver
bouwd.
Eveleens wilde aan de provinci
ale bijdrage wel de voorwaarde
verbinden dat het centrum ook
inderdaad in Zeeland komt. Ge
deputeerde D. J. R Bruinooge
(PvdA, economie) achtte dat nu
nog niet aan de orde. „We heb
ben het nog maar over een haal
baarheidsonderzoek. Met der
gelijke voorwaarden kunnen we
pas op de proppen komen als we
in een later stadium praten over
subsidie voor de realisering van
het centrum." Bruinooge meen
de overigens dat de vestiging
van een kenniscentrum voor
zoutwaterteelten perfect past in
het Zeeuwse landbouwbeleid,
waarin verbreding van het as-
soidiment gewassen centraal
staat. Over de werkgelegenheid
die het centrum met zich mee
kan brengen, valt nog niets te
zeggen.
(Advertentie)
Wijnen uit Bordeaux
Die hebben geschiedenis gemaakt.
Ook in Middelburg, dat al heel vroeg
profiteerde van wijnimport en
-handel. Van Leerzem zet
in Zeelands hoofdstad een
traditie voort.
Meer dan 80 Chateaux uit het
Bordeaux-district zijn in de rekken
van wijnkoperij Van Leerzem
vertegenwoordigd.
Daar komen wijnliefhebbers uit
wijde omtrek op af!
Molenwater 137, Middelburg
telefoon 0118 613338