Lot oorlogsmonument onzeker
PZC
PZC
De majesteuze entree van Middelburg
Plan country hostels
staat op laag pitje
Bijzonder samenspel
tussen twirlsters
en muziekkorps
Heinkenszandse wijk
krijgt aansluiting
voor huishoudwater
zeeland
11
ollege Veere zoekt verantwoordelijk eigenaar kunstwerk Westkapelle
Provincie int boete Schelde
Onderzoek cocaïnezaak Fogo Isle
Piek steunt anti-racismestichting
Steentje door autoruit gegooid
Strandhuisjes opengebroken
Bromfiets door winkelruit
Voorleesontbijt
in Oostkapelse
basisschool
EVE9i OM
I p -vt, ijAf V'
Hardrijders
op de foto
dinsdag 26 mei 1998
er. stot Nicole Kluijtmans
hs fêSTKAPELLE - De vraag of
el oorlogsmonument van Rudy
q: an de Wint in Westkapelle wel
W, jniet moet worden opgeknapt
10. jhelemaal nog niet aan de orde.
B lij de gemeente Veere zijn ze er
ogniet over uit wie de eigenaar
^net andere woorden wie dus
tif erant woordelijk is voor het on-
jai (erhoud van het monument. De
jnniddels opgeheven Stichting
at.iionumenten Walcheren 40-45
te! (ie in 1990 vijf monumenten op
ta) lïalcheren heeft opgericht is
;o- jrgeten om de monumenten
mjjrmeel over te dragen aan de
:o «meenten.
'ai juridisch gezien is daarom de
gé jigenaar van de grond waarop
monument staat, ook de ei-
erbnaar van het monument. Dat
c; ïil zeggen dat het oorlogsmo-
ument in Westkapelle dat
hngs de Westkappelse kreek is
geplaatst nu eigendom is van
het Waterschap Zeeuwse Eilan
den. Maar het ligt niet voor de
hand dat deze instelling moet
opdraaien voor het opknappen
van het monument dat eind
maart door vandalen in brand
werd gestoken.
In de Stichting Monumenten
Walcheren 40-45, die werd ge
leid door oud-staatsraad drs M.
C. Verburg, waren alle burge
meesters van de vier gemeenten,
onder wie H. van Maldegem van
Westkapelle, vertegenwoor
digd. Moreel gezien is het meer
dan logisch dat de gemeente
zich verantwoordelijk voelt
voor het oorlogsmonument. Dat
stelt Jan Kaland, destijds ge
meentesecretaris van Westka
pelle en nu sectorhoofd bestuur
en samenleving, op persoonlijke
titel.
Hoeveel geld het herstellen van
het oorlogsmonument kost is
door Piet Kleemans
RENESSE - De plannen voor
country hostels in de West
hoek staan op een laag pitje.
In juni wordt duidelijk of de
vestiging van groepsaccom-
modaties in country en wes
ternstijl op Schouwen haal
baar is.
Dan moet de gemeente
Schouwen-Duiveland aan
geven of de plannen passen in
het bestemmingsplan. „We
zouden graag eerst weten of
wat we willen ook kan, voor
dat we er geld in gaan ste
ken", zegt Herman van Oost
van camping De Wijde Bliek
in Renesse. Hij is één van de
drijvende krachten achter
het project. Zelf wil hij op
zijn camping honderd coun-
try hostels neerzetten.
Van Oost is ervan overtuigd
dat er behoefte is aan derge
lijke groepsaccommodaties.
,Er is zeker markt voor. In
Ellemeet heeft camping Kla
verweide groepsaccommo
daties en die zitten bijna con
stant vol. Wij moeten mensen
wegsturen en dat is zonde."
De Renesser recreatieonder
nemer voegt er meteen aan
toe dat een country hostel
meer moet zijn dan een sim
pel houten hutje. „De klant
wil kwaliteit. Frisse douches
en een goede uitrusting.
Van Oost en zijn collega's
moeten nog onderzoek doen
en de plannen verder uitwer
ken. Per bedrijf wordt beke
ken wat mogelijk is, hoe het
er uit moet zien en hoe hoog
de kosten zijn. Van Oost
schat dat pas over twee jaar
kan worden gebouwd.
Hij benadrukt het belang van
initiatieven als de country
hostels en de al eerder - met
succes - geïntroduceerde
camping lodges. De tijd dat
de recreant geen enkele aan
sporing nodig had om voor
Schouwen-Duiveland te kie
zen, is voltooid verleden tijd.
„Wij roepen als recreatieon
dernemers al jaren dat we
daar iets aan moeten doen.
En dan is elke maand die je
met plannen moet wachten
in wezen al te lang."
niet duidelijk. Tot nu toe heeft
niemand de exacte schade opge
nomen. Kaland, zelf woonach
tig in Westkapelle, schat in dat
het een lieve duit gaat kosten.
De gehele edelpekken bekle
ding van het monument moet in
ieder geval worden vervangen.
„Misschien dat het stalen frame
nog is te gebruiken. Maar vol
gens mij komt het neer op het
vernieuwen van het monu
ment."
Ondertussen heeft de bevolking
van Westkapelle, bij monde van
de stichting Dorpsraad Westka
pelle, al laten weten dat de ge
meente het geld beter kan beste
den aan andere zaken. Van meet
af aan was het monument om
streden. De gemeenschap hecht
meer waarde aan het herden
kingsmonument bij de toren.
Bovendien werd het beeldwerk
van de stichting doör het gros
van de Westkappelaars gezien
als een prestige-object van en
kele hoge heren.
Schandalig
Verburg vindt het schandalig
dat de gemeenschap zo denkt
over het monument. Op de vijf
plaatsen waar de dijk was door
gebroken werden door zijn
stichting moderne herden
kingsmonumenten geplaatst.
Hiermee oogstte de stichting
volgens hem veel lof uit alle de
len van het land. Het monument
in Westkapelle vormt een on
derdeel van een keten van mo
numenten. Daarom alleen al is
de gemeente, volgens de oud
staatsraad, min of meer ver
plicht om het kunstwerk te her
stellen.
Een ander uitgangspunt voor de
restauratie kan zijn dat Westka
pelle destijds 40.000 gulden
heeft bijgedragen aan het mo
nument. Kaland is van mening
dat de gemeente dit keer weer in
alle vrijheid moet afwegen of ze
het waard vindt om opnieuw te
investeren in het kunstwerk. „Je
kunt dan de vraag stellen aan de
i nwoners, maar dan weet j e vrij -
wel zeker dat de meerderheid
zegt dat het ding weg moet. Dat
geldt nu eenmaal voor ieder mo
dern kunstwerk."
Deze discussie wordt voorlopig
nog niet gevoerd. Burgemeester
en wethouders van Veere wach
ten eerst het ambtelijk advies af
over wie nu veranwoordelijk is
voor het monument.
Het omstreden oorlogsmonument in Westkapelle wacht op herstel of definitieve verwijdering.
foto Lex de Meester
MIDDELBURG - De provincie heeft de boete geïnd voor het
te laat opleveren van de veerboot Prins Johan Friso door de
Koninklijke Schelde Groep in Vlissingen. Gedeputeerde J. I.
Hennekeij deelde dit maandag mee in de Statencommissie
waterstaat en verkeer. De Schelde maakte eerst wel bezwaar
tegen het van kracht verklaren van de boeteclausule vanwege
de te late oplevering van de veerboot, maar 'wij hebben daar
vervolgens niets meer van vernomen', aldus Hennekeij. De
boete, ongeveer 300.000 gulden, is afgetrokken van de laatste
betaling die de Provinciale Stoombootdiensten (PSD) nog
moest doen aan De Schelde.
VLISSINGEN-Het onderzoek naar de gigantische cocaïne
smokkel met het bij Hansweert aangetroffen schip Fogo Isle
krijgt een forse staart nu er meer zicht lijkt te zijn gekomen op
de criminele organisatie die betrokken is geweest bij de bela
ding van het schip op Curagao. Officier van justitie mr. J. Va-
lente heeft op een vijftiental plaatsen in het land huiszoekin
gen laten verrichten, zoals in Wassenaar, Rotterdam, Den
Haag en Aalsmeer. Er zijn vier personen ingesloten. Aan
boord van de Fogo Isle werd in april vorig jaar een meg-
avondst gedaan; de douane trof in een ballasttank bijna 1300
kg cocaïne aan. Het opderzoek leidde tot de aanhouding van
viermannen, die betrokkenheid werd verweten bij het Neder
land binnensmokkelen van de harddrugs. Drie Vlissingers
kregen gevangenisstraffen van tien, vier en twee jaar opge
legd. Een 54-jaidge, vermogende zakenman, die onlangs van
Curagao naar Vlissingen verhuisde, werd van meet af aan
aangemerkt als hoofdverdachte.
VLISSINGEN - De Anti Racisme stichting Bravo heeft een
bedrag van 1100 gulden gekregen van het Jongerencentrum
De Piek in Vlissingen. Het bedrag was de opbrengst van de het
Poppodium/Nofit Festival dat afgelopen zaterdag in het jon
gerencentrum werd gehouden. Aan het Nofit Festival (No
Fascism in Town) namen acht bands deel. Met het geld gaat
Bravo onder meer een fax-apparaat aanschaffen en lesmate-
riaal en een anti-racisme informatiegids voor Zeeland ont
wikkelen.
MIDDELBURG - Op de Nieuwe Vlissingseweg in Middelburg
is zondagancht een zijruit van een passerende auto ingegooid.
Dat is vermoedelijk gebeurd door iemand die vanaf de Ka
naaldijk een steentje naar de auto gooide. Het is niet bekend
hoe groot de schade is.
VLISSINGEN - Op het Nollestrand in Vlissingen is ingebro
ken in acht strandhuisjes. De deuren werden geforceerd en de
achterwanden werden vernield. De schade bedraagt 800 gul
den. Bij de politie zijn nog geen aangiften binnengekomen
van uit de huisjes vermiste goederen. De inbraken zouden tus
sen zaterdagavond en zondagmiddag hebben plaatsgevon
den.
VLISSINGEN - In de Coosje Buskenstraat in Vlissingen is
zondagnacht een winkelruit vernield. Onbekend gebleven
jongeren gooiden er een bromfiets doorheen. Diezelfde nacht
werd een ruit vernield van een auto die geparkeerd stond in de
Paul Krugerstraat. De hoogte van het schadebedrag is niet
bekend.
OOSTKAPELLE - Burgemees-
Ier A C. de Bruijn leest woens
dagmorgen tussen 8.00 en 8.30
uur de kinderen van basisschool
De Regenboog in Oostkapelle
Woensdag is het nationale voor
leesdag en in het hele land wordt
op een aantal scholen een speci
aal voorleesontbijt gehouden.
Sanne Spekhorst, leerlinge van
de Regenboog, gaat diezelfde
dag naar Utrecht om als Zeeuws
kampioene deel te nemen aan de
Nationale Voorleeswedstrijd.
AW- EN ST. JOOSLAND
Fietstocht - De stichting educa
tief toerisme Zeeland Oranje
zon houdt vrijdag 12 juni een
fietstocht naar en rondleiding
hoeve Nieuwlands Rust in
Nieuw- en Sint Joosland. De
boerderij heeft vorig jaar de
Zeeuws Erfgoed-trofee gekre
gen, vooral vanwege het oor
spronkelijke boerenerf. Start
om 18.15 uur bij het NS-station
Middelburg. Informatie:
0118-581507.
REDACTIE
MIDDEN-ZEELAND
Voorstad 22
4461 KN GOES
Tel: (0113) 273000
Fax: (0113)273030
e-mail: redgoes@pzc.nl
te Goes:
M.J. Schrier(chef)
M. J. van Barneveld
A.M. van der Jagt
M.A. de Jongh
E. Soesman
te Vlissingen:
N.J.C. Kluytmans
E.L. Ramakers
M.P.T. Sep
A.A. van der Sluis
R. Thannhauser(sport)
CENTRALE REDACTIE
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA VLISSINGEN
Tel: (0118) 484000
Fax:(0118)470102
e-mail: redactie@pzc.nl
City OnLine/Internet
http://www.city.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
door Aad de Klerk
Uw kijk op Middelburg zal vanaf
vandaag veranderen. Het moet zijn
geweest in het voorjaar van 1980, dat
een advertentie met woorden van die
strekking de vestiging aankondigde
van een van de eerste bedrijven langs de
zuidelijke entree van Middelburg. Het
is daar niet bij gebleven en het zicht op
de stad is sindsdien verder versluierd.
Wie zich vandaag dus wil laten verlok
ken door het altijd boeiende silhouet
van Middelburg, die benadert de stad
via een alternatieve route, over de
Nieuwlandseweg. Hoevelen zullen die
entree niet prefereren boven die via de
Schroeweg? Maar helaas, ook vanuit
deze richting zal de stad haar schone
zijde verliezen, als de gemeentelijke
plannen met het Mortieregebied wer
kelijkheid worden.
Op het eerste gezicht is de Mortiere een
gebied zonder kraak of smaak. Dat was
vroeger anders. Aan beide kanten van
de Segeersweg vond men lage wei- en
hooilanden, doorsneden door de Man-
nezeese watergang. De jonge F. P. Mesu
trof er in het begin van deze eeuw 'hooi
landen, paars van orchideeën en geel
van ratelaar' aan. En aan vogels de kie
vit, tureluur, scholekster, kluut en grut
to. Er is behalve natuurlijke historie
vooral ook waterstaatshistorie ge
schreven in dit gebied, dat gedurende
enkele eeuwen het belangrijkste 'por
taal' van Middelburg vormde.
Lanck ende erom
De stad had hier, in de richting van het
latere Nieuwland, een nieuw havenka
naal mogen graven als een efficiënt al
ternatiefvoor de bochtige Ame. Anders
dan de Ame, 'zeere lanck ende erom',
liep deze verbinding lijnrecht op de
stad aan. Een Bretons schip, geladen
met wijn, zeilde in 1535 als eerste via de
nieuwe route stadwaarts. Vele prenten
tonen dat Middelburg hiermee een ma
jestueuze entree had gekregen. Gevat
tussen twee dijken en wel 57 meter
breed.
Toch waarschuwden deskundigen al in
1546 voor een bekende Zeeuwse kwaal,
die van verondieping. Remedie daarte
gen verwachtte men van de twee slui
zen die het overtollige Walcherse
landwater loosden op het kanaal: de
Dampoort.se sluis aan de oostzijde van
Middelburg en de Mannezeese sluis,
halverwege Middelburg en Nieuwland
in de westelijke kanaaldijk gelegen.
Men noemde die laatste sluis ook wel de
sluis aan de havendijk buiten de Slijk-
poort.
Zeewater
Met deze sluis is het eigenlijk altijd tob
ben geweest. Al in 1546 sijpelde er zout
water door naar binnen, met als nadelig
gevolg de sterfte van veel vee. Een man
co dat kennelijk in 1593 niet was ver
holpen. En ook in 1682 berichtte men
'dat groote moeijte was met de Mane-
zeesluijs, dewijl die niet wel dichte te
crijgen en was', op zijn tijd toch een es
sentiële voorwaarde voor een sluis! In
april 1700 was de westelijke dijk van
het havenkanaal door ouderdom zover
ingeklonken, dat bij hoog water het
zeewater eroverheen de polder in liep.
Pech bleef de sluis achtervolgen. In
1735 bleken de buitenste sluisdeuren
door paalworm verteerd te zijn. En in
1798 constateerde oppercommies
Abraham Dingmans dat het met de uit
watering via Dampoortse en
Mannezeese sluis 'allerongelukkigst'
was gesteld. Daarom werden de
sluiskillen of uitmondingskanalen on
der handen genomen. Maar dat werk
was nog niet voltooid of het bleek dat de
Mannezeese sluis zelf defect was en
daardoor al enige tijd zout water bin
nenliet. Toen het in 1800 weer eens
langdurig hemelwater en dus klachten
bij het polderbestuur had geregend,
wees onderzoek uit dat de sluis nauwe
lijks werkte.
Afgedamd
Een zachte dood lag toen al in het ver
schiet. Tussen 1817 en 1829 werd het
havenkanaal aan beide uiteinden afge
damd. Dat. betekende tevens het einde
van de sluis. De waterafvoer van dit
deel van het eiland werd naar het zui
den geleid, om uiteindelijk via de Zui-
dersluis bij Ritthem de zee te bereiken.
Maar de herkenbaarheid is gebleven.
De ooit nieuwe haven is nu de hoog op-
geslibde Oude Havenpolder. Die biedt
De Mannezeese watergang en omgeving vormden enkele eeuwen lang het belangrijkste portaal van Middelburg.
foto Lex de Meester
automobilist en fietser op de Oostha-
vendijk behalve een fraai gezicht op de
stad, de sensatie een historische route
te berijden.
De Mannezeese watergang speelt nog
altijd een rol in de waterafvoer, zij het
dat de richting daarvan is gewijzigd.
Daardoor ligt de watergang niet meer
aan het einde, maar vormt ze het begin
van de weg die het water gaat. En waar
de watergang de westelijke havendijk
kruist, herinnert het witte bruggetje
aan de plaats van de roemruchte sluis
vanMannezee,
Ze vervulden eeuwenlang een belang
rijke rol in de Walcherse, in de Middel
burgse historie: het havenkanaal, de
sluis van Mannezee, en de Mannezeese
watergang. Wat ei-van over is, verdient
het daarom ook in de toekomst met zorg
gekoesterd te worden.
door Michelle Middendorp
VLISSINGEN - Het Blue Spirit
Drum Bugle Corps uit Mid
delburg gaat samenwerken met
het Vlissingse twirlteam Flushi
ng Girls. Op zaterdag 30 mei
houden zij hun eerste gemeen
schappelijke voorstelling in
sportpark Irislaan in Vlissin
gen.
Op die dag wordt de Zeeuwse
provinciale voorronde van de
Nederlandse drumkorps kam
pioenschappen gehouden. De
voorstelling is uniek voor Ne
derland, want een samenwer
kingsverband tussen een Drum
Bugle Corps en een twirlteam
is nog nooit eerder vertoond. De
showinvulling van beide groe
pen verschilt normaal gespro
ken erg. Maar door een aange
paste choreografie belooft het
een speciaal optreden te wor
den.
Een Drum Bugle Corps be
staat uit drie onderdelen: een
blaasgroep, een slagwerkgroep
en een showdansgroep. Muziek
en dans zijn in Amerikaanse
stijl. Het twirlteam de Flushing
Girls gaat voor het eerst in haar
dertigjarig bestaan met een mu
ziekkorps in zee. Twirling wordt
ook wel de kunstzinnige versie
van de majorette genoemd,
want daarbij wordt net als bij
majorette een baton (stokje) ge
bruikt.
Showelementen
De showdansgroep van Blue
Spirit en het twirlteam Flushi
ng Girls hebben zich in één
dansgroep gevoegd. In deze spe
ciaal gechoreografeerde dans
moesten de Flushing Girls zich
ook in het gebruik van andere
materialen dan de gebruikelijke
baton bekwamen. Het samen
voegen van de verschillende
showelementen heeft veel oefe
ning en tijd gekost. Op 26 sep
tember worden de Nederlandse
Kampioenschappen gehouden.
Dan doen de Flushing Girls en
Blue Spirit Drum Bugle Corps
ongeacht de voorrondes in elk
geval mee. In juni wordt bekend
gemaakt waar de kampioen
schappen worden gehouden.
door Marten de Jongh
HEINKENSZAND - De inwo
ners van de toekomstige woon
wijk Over de Dijk in Heiukens-
zand gaan gebruik maken van
huishoudwater voor het spoelen
van hun toilet en het wassen met
de wasmachine. Dit water van
iets minder hoge kwaliteit is ui
termate geschikt voor deze
doeleinden.Dit project Duur
zaam Watergebruik is van de
gemeente Borsele en Delta
Nutsbedrijven.
Het spoelen van het toilet en het
wasmachinegebruik zijn goed
voor de helft van het waterge
bruik. In de nieuwe woningen
komen voor consumptie ook
aansluitingen voor drinkwater
beschikbaar. De gedeeltelijke
vervanging door huishoudwa
ter biedt twee voordelen. In de
eerste plaats betekent het ge
bruik van huishoudwater een
bezuiniging voor de gebruikers.
Een besparing die oploopt zo
dra de drinkwaterprijs duurder
wordt. De bezuiniging is ook
een voordeel voor het milieu.
Het te gebruiken huishoudwa
ter in de nieuwe wijk is afkom
stig uit spaarbekkens in de Bies-
bosch.
VLISSINGEN - Bij radarsnel-
heidscontroles op Walcheren
zijn gisteren 63 overtreders be
trapt.
In de Gerbrandystrraat in Vlis
singen reden tussen 06.15 en
16.50 uur 26 van de 2256 passe
rende voertuigen te hard. Op de
Middelburgse weg in Buttinge
werden tussen 06.40 en 07.45
uur 23 van de 375 passerende
voertuigen geflitst. Óp de Kou-
dekerkseweg in Middelburg re
den tussen 08.50 en 16.40 uur
veertien van de 1869 passerende
voertuigen te hard.