Van Ruiten doet het in het groot PZC Straatfestival Ovezande trekt veel belangstelling URnTTT^"'"" Terneuzen eert boodschapper jazz Achter alle theorie wordt gewoon geleefd zeeland 9 week 22 Variatie in fietsroutes flink vergroot dankzij het Z-Vlaams netwerk straatnaam _rr1fg«sqa kunst cultuur Jeugd Brassband wil beste zijn maandag 25 mei 1998 heeft nog even de machinisten- school gedaan. Maar verder dan Breskens met de pont is hij Het oude pakhuis in de Vrouwestraat in Vlissingen dat bij de groentezaak in de Walstraat hoorde. De foto is vermoedelijk in de jaren veertig gemaakt toen Schout nog slechts met groente ventte. De ondernemersfamilie bij elkaar: (vlnr) Kees Schout en Kees. Marcel, Richard en Irene Van Ruiten. foto Lex de Meester niet geweest. Zijn neef kreeg TBC. Anderhalf jaar rust bete kende dat. Dus nam Kees van Ruiten (52) de melkhandel van zijn neef over. „Melk verkopen was leuk. Mijn vader was het er niet mee eens. Een vak moest ik leren. Ook toen was ik al eigen wijs." Ze trouwden in het najaar van 1966. Kees verliet de melkhan del en kwam in de zaak. „Iedere groenteboer had wel een res taurantje of een ziekenhuis er bij waar hij groente bracht", vertelt Kees van Ruiten. „Dat was toen nog gewoon een leuke bijkomstigheid. Maar de wet geving veranderde, er werden hogere eisen aan geleverde groente gesteld. Als ik nog wil de leveren, moest ik daar meer tijd en energie in steken. Ik ben me op het grootverbruik gaan richten en mijn vrouw bleef in de winkel staan. Studentje "De handel ging goed, er moest een nieuw pand komen. Na de verhuizing naar de Hermesweg overleed Kees' broer. Kees' zoon Richard (30) kreeg het voor elkaar om zijn stage te on derbreken om te helpen in de drukke zomertijd. De stage heeft hij nooit afgemaakt. Ri chard verdiende goed bij zijn vader. Een autootje was er snel. Dat wilde zijn broer Marcel ook wel. „Ik zat op het Delta Colle ge maar ik was niet zo'n stu dentje. Een hele zomer heb ik bij mijn vader gezeurd om als jeblieft van school te mogen om bij hem te komen werken", ver telt Marcel. Dat mocht. Maar dan moest hij wel beloven naast het werk nog diploma's te halen. Marcel heeft nooit meer een leerboek ingekeken. Nooit ruzie Vader, moeder, twee zoons, al lemaal in dezelfde zaak. En nooit ruzie, beweren ze. Irene van Ruiten-Schout: Er wer ken hier 26 mensen. De zaak is te groot om elkaar voor de voe ten te lopen. Kees doet de in koop, Richard en Marcel doen de verkoop. Ook zij hebben nooit mot. Vroeger wel, toen sloegen ze elkaar geregeld de hersens in. Maar als Richard vrij is, belt hij 's avonds zijn broer om te vragen of het druk was en voor de volgende dag af te spreken." De broers wonën bij elkaar in de buurt en rijden 's ochtends samen naar de zaak. Irene's vader is vorige week tachtig geworden. Maar elke dag komt hij nog even langs, 's Ochtends om negen uur staat hij voor de deur. Verder dan de kantine komt hij niet. Hij legt vers brood voor de jongens op tafel, drinkt koffie en gaat weer naar huis. Kritiek heeft hij niet. Toen hij de zaak aan Kees van Ruiten en zijn dochter over deed, draaide hij twee ton per jaar. Het zijn miljoenen gewor den. door Roelf Reinders Opa is ermee begonnen, vol gend jaar honderd jaar ge leden. Groenten leuren langs de deur. Dat was nog met een duwkar. Of misschien nog wel een hondenkar. Haar zoons kennen alleen de luxe van een auto met koelcel. Maximaal ze ven graden. De groenten- en fruithandel in de Vlissingse Walstraat van de vader van Ire ne Van Ruiten-Schout (53) is allang verkocht. De zaak aan de Hermesweg was al snel te klein. En nu zit Van Ruiten Fruit, groothandel in groenten en fruit, in een groot pand op een saai industrieterrein hal verwege Vlissingen en Middel burg. Heel Zeeland bestrijken ze. Ziekenhuizen, verpleeghuizen, restaurants, het loodswezen, de kerncentrale in Borsele, honderden mensen eten dage lijks door de Van Ruitens gele verde groenten. Irene's vader ventte alleen in Vlissingen. Die had vlak voor de overstroming een pand in de Walstraat ge kocht. Speciaal voor zijn vrouw, die graag in een winkel wilde staan. Alles net klaar, mooi ingericht. Het water stop te bij twee meter zeventig. Toen ze van de Prins Willem af kwam, kwam ze haar moeder helpen. Ze was toen 14. Irene Van Ruiten-Schout: „Dat was vroeger normaal voor meisjes. Lagere school gedaan? Aan het werk! Maar dat wilde ik ook. Ik had altijd al wel geholpen. Kistjes opruimen, de winkel schoonmaken. Mooi werk. Ik heb een kwart eeuw in de win kel gestaan." Ze werd verliefd op een melk boer die op Souburg reed. Die had eigenlijk willen varen en Theater Schrikkelmet 'King Gier'. foto Willem Mieras door Mieke van der Jagt OVEZANDE - Het weer lijkt weinig invloed te hebben op de bezoekersaantallen van het Straatfestival in Ovezande. Loeidruk was het zondag tijdens de elfde aflevering, ondanks de wat lage tempertuur en af en toe een spetter. Het publiek weet de weg inmiddels naar Ovezande waar de combinatie tussen een bra derie, een vrijmarkt voor kinderen, straathea- ter en podiumaanbod ieder jaar hogere ogen gooit. Sommige straatacts moest je achterna lopen om toch een keer vooraan te kunnen kruipen en de hele voorstelling te kunnen zien. zoveel mensen verzamelden zich telkens rond de acts. De werkgroep festivals van de 25-jarige Soos de Klomp bleek er weer in geslaagd om nieuwe en bijzondere artiesten naar Ovezande te krij gen met verrassende voorstellingen. De festi valtenten, met Hemelvaartsdag nog gebruikt voor het Klomppop-festival, puilden uit als er op de podia werd gespeeld. De gouden formule zit hem waarschijnlijk in de programmering- De braderie en de kindermarkt beginnen in Ovezande om 11.00 uur. De kindermarkt is te gen vijven afgelopen en de braderiekramen pakken rond zes uur in. Dan verdwijnt ook het straatheater, wat om 13.00 uur begonnen is. Het tentprogramma begint om 14.00 uur en gaat door tot 23.00 uur. Doordat overal van al les te eten en te drinken te koop is, weten de or ganisatoren de mensen vaak tot laat in de avond vast te houden. door Piet Kleemans ZIERIKZEE - Hij windt er geen doekjes om, dirigent Ronnie de Rooy. Hij wil dat 'zijn' Jeugd Brass Baud Zeeland (JBZ) de beste brassband van de provin cie wordt. Zondag speelde het in augustus vorig jaar opgerichte muziekgezelschap in Zierikzee. De Rooy en JBZ-manager Qui- rine Hollenberg vinden dat de brassmuziek in Nederland on dergewaardeerd wordt. Om de belangstelling voor deze koper muziek op te vijzelen werd JBZ opgericht. Van de vijftig muzi kanten die zich aanmeldden voor het nieuwe orkest bleven er uiteindelijk na strenge selectie 28 over. De eisen zijn hoog. „Want in een brassband is iede re muzikant een solist." Het doel van JBZ: met elkaar muziek maken van hoog niveau. En als het even kan op zoveel mogelijk plaatsen spelen. Een concerttrip door Zuid-Enge- land en eentoernee door Noord- Amerika staan al gepland. Am bitieus? Zeker, beaamt De Rooy. Hij voegt er wel meteen aan toe dat het voor de jeugdige muzi kanten - in leeftijd variërend van 12 tot 25 jaar - allemaal te behappen moet zijn. Balans De dirigent is constant op zoek naar de juiste balans tussen het hoge niveau dat hij nastreeft en de kwaliteiten van de jonge mu sici. Speelplezier moet voorop staan. Alleen een goede tech niek is niet voldoende. „Als je alleen op techniek speelt geeft dat harde noten", omschrijft de dirigent. Hollenberg vult aan: „Maar je moet als dirigent na tuurlijk proberen eruit te hallen wat erin zit. Daar is Ronnie heel goed in." Sidderen en beven voor de dirgent is uit den boze in haar visie. „Je moet de muzi kanten het gevoel geven dat ze het kunnen. Je moet ze waarde ren zoals ze zijn." Schouwen-Duiveland is in de Jeugd Brassband Zeeland ver tegenwoordigt door drummer Jos Otte uit Bruinisse ert trom bonist Peter van der Schee uit Zierikzee. Viktor Moricz uit Stellendam houdt de eer van Goeree-;Overflakkee hoog. Het concert van JBZ in Het Gebouw in Zierikzee zondag werd be zocht door naar schatting veer tig muziekliefhebbers. door Bianca Abrahamse Als eerbetoon aan de grond legger van de Terneuzense jazztempel Porgy Bess in de Noordstraat kreeg de steeg zijn naam: de Frank Koulensteeg. De smalle doorgang -voorheen de Smalsteeg- werd op 22 april '89 hernoemd na drie jaar we deropbouw van het naastgele gen café. Koulen was oprichter van een lunchroom die uitgroeide tot een vermaarde jazzclub, beden ker van de eerste New Orleans- streetparade in '67 en stuwende kracht achter de Terneuzense middenstand. Maar ook iemand die de zeelieden van heinde en ver met gastvrijheid ontving en de jeugd een warm hart toed roeg. En zijn jazztempel stond aan de wieg van het Schelde Jazz Festival Terneuzen, dat dit jaar van 5 tot 7 juni zijn 26ste editie beleeft. De jazzfanaat was een hoorn blazer die in '44 Terneuzen leer de kennen. Geboren in het Suri naamse Nieuw-Nickerie kwam hij als uitgezonden marinier via België in Terneuzen terecht. De jazzfanaat was gemobiliseerd om Europa te bevrijden. Om de landing bij Normandië voor te bereiden verzamelden de mili tairen zich in New York, waar de opera Porgy Bess draaide. Een bezoekje aan de opera - die tot Koulens stomme verbazing ook voor kleurlingen bedoeld was - maakte zo'n indruk op hem dat hij die naam aan zijn in april '57 geopende lunchroom gaf. Koulen raakte aan Terneuzen verknocht en trouwde in '47 met de Terneuzense Vera van de Bruele, met wie hij zeven kinde ren kreeg. Ze runden een poosje de wolzaak die Koulens schoon ouders waren gestart. Later, ruim veertig jaar geleden, open de de jazzfanaat - de 'eerste Zeeuwse neger' zoals zijn bij naam ook wel luidde - een ei gentijdse lunchroom die niet lang daarna de eerste jazzband verwelkomde en op den duur uitgroeide tot een ver buiten de streek vermaard jazzcafé. De soberheid, gezelligheid, gast vrijheid - elke bezoeker werd uitgebreid verwelkomd - en vooral de sfeer van zwarte mu ziek maakten Porgy Bess tot een uniek café. De opbloeiende kroeg was een favoriet ontspan- ningspunt van een uiteenlopend publiek: van constructiebou wers tot de thuis ontvluchtende jeugd. Bedreven, eigenzinnig, impul sief en begaan met het lot van de jeugd en de stad Terneuzen. De grondlegger van de Terneuzense jazztempel stierf na een slopen de ziekte op 83-jarige leeftijd in 1985. Het steegje is zeker niet de enige herinnering aan de leven de legende van Terneuzen. Het café is Franks levenswerk. De Stichting Porgy Bess zet zijn droom voort. Diverse verenigin gen hebben de kroeg als thuis haven en als vanouds klinken de jazz en blues op het cultuurpo dium. Bovendien leeft Koulens enthousiasme en bedrevenheid voort in de groep fervente jazz liefhebbers die elk jaar het Ter neuzense Jazz Festival op poten zetten. Tiny Maenhout van het Toeristisch Bureau Zeeuws-Vlaanderen: ...zelf ideale route kiezen... foto CharlesStrijd bijeen te krijgen. Daarop be sloot ze alleen het project van de uniforme bewegwijzering on der de vlag van het ROP op te zetten. De ANWB was direct en thousiast. vertelt Maenhout, en wilde wel meewerken. Net als het Europese structuurfonds 5B, Duur/aam Veilig West- Zeeuws-Vlaanderen, de provin cie en de wegbeheerders Axel, Terneuzen, Sas van Gent, Hon- tenisse en Het Hulster Ambacht en de Drie Ambachten. Wegwijzers Zonder inschakeling van een duur bureau, maar 'gewoon met mensen uit de streek met ge zond. boerenverstand', is toen gekeken hoe fietsers het snelst en veiligst van A naar B kunnen fietsen en wat vervolgens de aantrekkelijkste route is. De ba sis voor dit netwerk vormen 89 knooppunten. Op elk knoop punt krijgt de fietser de keuze tussen een rode (snelle) of groe ne (recreatieve) route. Om dit mogelijk te maken zijn de afge lopen weken door de ANWB 563 nieuwe wegwijzers in Zeeuws- Vlaanderen geplaatst. Ter ondersteuning van deze borden is vanaf donderdag bij de lokale VW's een kaart van Zeeuws-Vlaanderen te krijgen waarop de bewegwijzerde we gen zijn ingetekend. Behalve in formatie over de routes, biedt de plattegrond ook tips over streekprodukten, fietsverhuur, picknickplaatsen en natuur- doe-activiteiten. door Pascalle Cappetti Hoera, de tijd van de ver plichte fietsroutes in Zeeuws-Vlaanderen is voorbij. De acht bestaande bewegwij zerde fietstochten blijven na tuurlijk bestaan, maar er is voor kilometervreters of mensen met kinderen die veertig, vijftig ki lometer wel wat veel vinden, nu een flexibel alternatief. Zij kun nen voortaan zelf hun ideale route uitstippelen en de lengte ervan bepalen. Gaat het regenen of raken ze toch wat moe, dan is deze onderweg eenvoudig in te korten. Aanjager van het 'integrale fietsroutenetwerk' is Tinv Maenhout, die in haar laatste dagen bij het Toeristisch Bureau Zeeuws-Vlaanderen donderdag nog gauw even directeur P. A Nouwen van de ANWB naar Zeeuws-Vlaanderen haalt voor de officiële opening. Haar idee om de korte routes en de recrea tieve tochten via knooppunten te verbinden - geïnspireerd door een initiatief van Belgische col lega's in de Hoge Kempen - krijgt landelijk navolging. De oorsprong van het fietsrou tenetwerk ligt drie jaar geleden, toen Maenhout het plan voor een flexibel fietsroutesysteem had opgevat. Aanvankelijk was het de bedoeling om aan te slui ten bij het Regionaal Ontwikke- lings Plan Zeeuws-Vlaanderen, maar deze pot bleek te klein om hiex-uit al het benodigde geld, ongeveer één miljoen gulden, GOES, 't Beest 'Rouwklacht', van Wallace Shawn, door De Trust, met Syl via Poorta, Jappe Claes en Ton Kuyl. Vormgeving en regie van Theu Boermans. doorWillem Nijssen Er viel een last van me af nu de liefde weg was. Het was altijd een moeilijk woord voor ïxie geweest. Woorden van Jack, een van de drie personages uit 'Rouwklacht'. Zijn vrouw Judy en haar vader Howard zijn de andere twee. Aan het einde van het stuk zijn ze gestorven, en Jack is - als enige overgeblevene van een clan - de rouwklager. Naar een traditie uit een ver land, waar hij ooit over gelezen had. Zijn rouwklacht gaat niet over verdriet, maar over op luchting. Wat Jack in het stuk van zich af werpt, is niet alleen de last van de liefde of het verdriet. Het is een stelsel van nonnen en waar den, waar Howard en Judy de vertegenwoordigers van waren en waar hij zich bij aangesloten had. Omdat hij nu eenmaal de schoonzoon was. Welke waar den en normen het precies wa ren, blijft onduidelijk. Kenne lijk waren ze hoogstaand en idealistisch, maar vermoedelijk ook hypocriet. Alle noimen en waarden zijn hypocriet, zoveel lijkt het stuk te zeggen. Ze perken je boven dien in, ze belemmeren je om het andere te zien. Howai'd treurt als een verwend kind om een rij bomen die 'ze' gekapt hebben. Jacks bevrijding is de ontdek king dat „dit licht, zo mooi en warm, niet is gekapt. De bloe men aan mijn voeten, met hun blaadjes die mijn erxkels kussen als kleine lippen, zijn niet ge kapt. De tx'illende lucht en de trillende hemel zijn niet ge kapt." Leven mét en genieten van de dingen die er wel zijn, dat lijkt het motto. Wég met al die hoogdravendheid. Wég met dat irritante 'zelf'. Jack vermoordt het. „Ilc gooide dat schepsel, dat zelf dat van mij was, op zijn rug en tx-apte het flink in zijn ge zicht. Toen ging ik er bovenop zitten, gx-eep het bij zijn strot, en verstikte het, en wurgde het, en beukte z'n schedel tegen de grond tot het stopte met krijsen, stopte met jammeren, naar lucht hapte, en er was geweest." Dat is een emotioneel moment in een voorstelling, die - van zit tende achter een tafel - verder voornamelijk een waterval van woorden is. Vooral Judy en in mindere mate Howard doen ook wel hun duit in het zakje, maar het is in hoofdzaak Jack die af rekent. Ik haal er wel een lijn en een standpunt uit, maar het grootste genoegen schuilt in het waarnemen van die drie perso nages. Waardevrij, want ik heb geen mening, geen voorkeur. Bij ontbreken ex-van, word ik ook niet gegrepen door dramatiek. Ik kan kijken, kijken en nog eens kijken. Naar de gezichten. Voor al die van Sylvia Poox-ta en Jap pe Claes. (Schittex-end acteren!) En ik zie dat achter alle theox-ie- en - ook achter die van Jack - ge woon geleefd wordt. Tamelijk wanhopig, dat wel. Maar fel. 'Rouwklacht' heet autobiogra fisch te zijn. Wallace Shawn is een van de 'jonge' Amerikaanse toneelschrijvers. Zelf afkomstig uit een bemiddeld liberaal mi lieu, maar al jong scherp gecon fronteerd met wat achter de fa cades schuilgaat. Vx-agen volop, en antwooi-den zijn er niet. Wel een rouwklacht, die toch min of meer een aanklacht inhoudt. Terneuzen eert de grondlegger van jazztempel Porgy Bess met een naar hem genoemde steeg. foto Charles Strijd foto PieterHonhoff. Leden van de eerste jeugd brassband in Zeeland musiceren in Zierikzee.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1998 | | pagina 23