Hybride-Toy ota
rijdt niet anders
PZC
Sterkere Twin
Sparks voor Alfa
Ligfietsers meten
hun krachten
Mini nog springlevend
auto motorfiets
43
Combinatie
elektrische en
traditionele
aandrijving
zaterdag 23 mei 1998
De hybride auto lijkt de
beste kansen te hebben
om op korte termijn het
alternatief voor de huidige
auto met verbrandingsmotor
te worden. Heel wat
autofabrikanten werken aan
dit aandrijfconcept, dat door
een combinatie van
elektrische en traditionele
aandrijving nauwelijks
vervuiling en een bijzonder
laag verbruik biedt. En het
eerste serie-rijpe product, de
Toyota Prius, is inmiddels ook
te koop, al is het voorlopig
alleen maar op de Japanse
markt. Toyota heeft echter
enkele exemplaren naar
Europa gehaald, waarmee we
vorige week konden
kennismaken.
Onze demissionair milieumi
nister Margreet de Boer was
een maand geleden de eerste Euro
peaan die rijervaring kon opdoen
met een hybride auto, want Toyota
bood haar aan om twee weken in
een Prius te rijden. Vreemd genoeg
besloot ze die ervaringen op de
achterbank te willen verzamelen
en haar door chauffeurs naar de
verkiezingsbijeenkomsten te la
ten rijden. En rapporteren over de
rij eigenschappen zag ze ook niet
zitten, zodat we over de kwalitei
ten van deze revolutionaire auto in
het ongewisse werden gelaten.
Totdat Toyota ons in de gelegen
heid stelde om zelf met de Prius te
rijden.
De techniek van de hybride-aan
drijving van de Toyota Prius is
zeer geavanceerd. De elektromo
tor en de gewone verbrandings
motor (in het geval van de Pi'ius
een 1,5 liter benzinemotor) zitten
samengebouwd onder de motor
kap. Ze zijn beide aangesloten op
een speciale automatische trans
missie, waarbij een computer aan
de hand van de rij-omstandighe
den bepaalt welke motor er ge
bruikt wordt. Dat kan alleen de
elektromotor zijn als er bijvoor
beeld erg langzaam wordt gere
den, alleen de benzinemotor als er
iets meer prestaties worden ge
vraagd of beide motoren als de be
stuurder volgas geeft.
De elektromotor haalt zijn energie
uit een compacte nikkel metaal-
hydride (Ni-MH) batterij, die op
zijn beurt wordt opgeladen door
de benzinemotor als er niet zulke
hoge prestaties worden gevraagd.
De Toyota Prius is de eerste in serie geproduceerde hybride-auto.
Bij de Toyota Prius vloeit er ook
nog energie in de batterij tijdens
het remmen, omdat de elektromo
tor dan als generator wordt ge
bruikt.
1 op 28
Door efficiënt om te gaan met bei
de motoren verbruikt de Toyota
Prius volgens de Japanse meetme
thode maar de helft van de brand
stof van een traditionele midden
klasse auto. Dat is ongeveer 1 op
28. Daarnaast heeft de Prius veel
schonere uitlaatgassen. De C02-
uitstoot, die medeverantwoorde
lijk wordt geacht voor het broei
kaseffect, bedraagt slechts de
helft. En de uitstoot van COHC en
NOx bedraagt slechts tien procent
van de in Japan toegestane maxi
ma.
Zulke geavanceerde techniek
wekt hoge verwachtingen ten aan
zien van het rijden in de Prius.
Maar spektakel blijft uit tijdens
onze eerste rit met deze hybride
auto. De Prius is net zo'n 'instap
pen en wegrijden'-auto als elke
andere Toyota. Het starten van de
auto gaat net als bij een normale
auto, alleen schakelt de benzine
motor kort na het staften weer uit
als je niet vlot wegrijdt.
Onze eerste manoeuvres uit het
parkeervak geschieden geheel op
de elektromotor. Pas als we iets
meer gas geven tijdens het wegrij
den, wordt de benzinemotor weer
gestax-t en bijgeschakeld. Dat bij
schakelen is niet voelbaar, maar
het starten kun je wel horen met
het raam open.
Bij de eerste kruising remmen we
af, wat niet echt soepel verloopt.
De rem grijpt vrij abrupt aan en is
als je wat zachter probeert te rem
men niet makkelijk te doseren.
Bovendien is er een licht gierend
geluid te horen. Net als het moei
lijke doseren is dat waarschijnlijk
toe te schrijven aan de generator
die de energie probeert terug te
winnen.
Als je bijna stil staat schakelt de
benzinemotor weer uit. Voor een
stoplicht of een drukke voor
rangskruising sta je dus niet met
lopende motor. Wegtrekken gaat
de eerste meters op de elektromo
tor, dan schakelt weer snel de ben
zinemotor bij.
De Toyota Prius is standaard
voorzien van een lcd-beeld-
schermpje voor het navigatiesys
teem. Je kunt daar echter ook een
schematische voorstelling van de
hybride aandrijving op laten to
nen, waarbij gekleurde pijlen la
ten zien welke motor zijn kracht
levert. Tijdens vlot accelereren
kun je bijvoorbeeld zien dat de
elektromotor en de benzinemotor
samen voor de kracht zorgen. En
als je wat gas terugneemt, wordt
het overschot aan vermogen van
de benzinemotor gebruikt om de
batterij bij te laden. Tijdens het
remmen geven groene pijlen die
vanaf de wielen naar de batterij
wijzen aan dat er energie terug
vloeit.
De capaciteit van de batterij is
niet zo heel erg groot. Dat ontdek
ten we toen we in de omgeving van
Brussel even de snelweg namen.
Bij een sterke stijging op de weg
vanuit de Ardennen moesten we
even plankgas rijden om de snel
heid erin te kunnen houden. De
elektromotor en de benzinemotor
moesten enkele minuten volle
kracht leveren, maar het elektri
sche deel gaf er al snel de brui aan.
De batterij was leeggetapt en zon
der stroom waren we aangewezen
op de 43 kW/58 pk van de benzine
motor.
Met vol ingetrapt gaspedaal wilde
de Prius heuvelop niet harder dan
125 kilometer per uur en op de
vlakke weg bleek even later dat de
topsnelheid tot krap '140 km/h was
teruggelopen. Terwijl de auto met
beide motoren ingeschakeld toch
tegen de 170 km/h kan halen. Op
het dashboard lichtte een oranje
lampje in de vorm van een schild
pad op, om ons erop te wijzen dat
de auto niet meer zo vlot kon zijn,
Half vol
Dat de batterij snel leeg was, heeft
wellicht te maken met het feit dat
de elektronica probeert om hem
steeds ongeveer halfvol te houden.
Dat is namelijk de beste conditie
De Hyundai Excel heeft een facelift ondergaan.
Een passagier kan plaatsnemen in deze McLaren Formule 1-wagen.
Formule I
De Formule I-renstal McLaren
heeft een speciale tweezits
Formule I-auto ontwikkeld. De
auto is gebouwd om een passagier
met de sensatie van het racen ken
nis te laten maken. De coureur en
de passagier zitten achter elkaar
in de bolide en kunnen door mid
del van een radioverbinding met
elkaar communiceren. In de loop
van dit jaar zal de auto voor het
eerst met eenpassagier rijden. De
ze rit wordt bij opbod verkocht.
Nissan Serena
Nissan heeft een speciale versie
van de Serena ontwikkeld. De
ruimte-auto krijgt de toevoeging
Invitation II en is zowel technisch
als qua uitrusting verfijnd in ver
gelijking met de andere Serena's.
De Serena Invitation II heeft on
der meer twee schuifdeuren, cen
trale deurvergrendeling met
afstandsbediening, binnenver-
lichting met vertraging en een uit-
neembare hoedenplank. De met
een 1,6 liter benzinemotor lever
bare Serena Invitation II heeft ook
een ander onderstel. De auto staat
op 195/70 R 14-banden en de
schokdempers zijn aangepast. De
prijs is vastgesteld op 44.340 gul
den.
VW diesel
Volkswagen ontwikkelt een direct
ingespoten driecilinder dieselmo
tor die speciaal geschikt is voor
kleine auto's. De motor zal een in
houd van 1,4 liter hebben en 55
kW/75 pk leveren. Uit technische
oogpunt is de nieuwe motor zeer
geavanceerd, want hij beschikt
over een nieuwe hogedruk in-
spuitsysteem (tot 2.000 bar) en een
turbocompressor. Daardoor levert
de relatief kleine motor bij 2.200
toeren een voor deze cilinderin
houd erg hoog koppel van 195 Nm.
In een auto van het formaat Polo
verwacht Volkswagen met deze
motor een gemiddeld verbruik
van ruim 1 op 23 te verwezenlij
ken. Andere motorversies met de
ze nieuwe techniek zijn in ontwik
keling.
Hyundai Excel
Hyundai heeft de Excel een face
lift gegeven. Het uiterlijk van deze
compacte middenklasser is aan
gepast aan dat van de andere mo
dellen. De meest in het oog lopen
de vernieuwing is aan de voorkant
te vinden, waar de motorkap een
U-vormig profiel heeft gekregen
en de grille is aangepast. Verder
hebben de meeste modellen nieu
we wielsierdeksel, die volgens Hy
undai niet van lichtmetalen wie
len te onderscheiden zijn. Wie toch
liever echte lichtmetalen wielen
heeft, kan driespaaks exemplaren
als optie bestellen.
In het interieur hebben grauwe,
grijze bekledïngsstoffen plaats
gemaald; voor fleurige en kleurige
dessins. De uitrusting bleef op het
oude niveau. Technische vernieu-
voor een lange levensduur van de
batterij. Toyota heeft berekend
dat hij tussen de 150.000 en
200.000 kilometer zal meegaan en
heeft er in elk geval 100.000 kilo
meter of vijf jaar garantie op.
Zo'n batterij is nu trouwens nog
wel erg kostbaar, want hij kost
zo'n 6.000 gulden. Verder zitten er
in de Prius met uitzondeiing van
de hybride aandrijfunit geen ex
treem kostbare onderdelen. De
auto is wel zo licht mogelijk ge
construeerd met veel extra sterk
staal en aluminium. Het gewicht
van de Prius is met 1.240 kilogram
dan ook redelijk binnen de perken
gebleven. Daardoor is het wegge
drag vergelijkbaar met dat van
een gewone middenklasse auto.
Speciale banden zorgen voor min
der rolweerstand, maar ook voor
iets minder grip in bochten.
Toyota verkoopt de Prius sinds de
cember vorig jaar in Japan. Per
maand worden er zo'n 1.000
exemplaren gebouwd, maar al
leen al in Japan is er belangstel
ling voor een veel groter aantal.
Daarom wordt met ingang van ju
ni de productie opgevoerd tot
2.000 stuks. Ook dan is er voorlo
pig geen zicht op dat de Prius naar
Europa wordt geëxporteerd. Als
Toyota een hybride auto expor
teert is dat in eerste instantie naar
Amerika, Europa komt pas daar
na aan de beurt. En dat zal zeker
niet meer deze eeuw zijn, heeft
Toyota herhaalde malen ver
klaard.
Dat is erg jammer, want de Prius
toont aan dat het hybride-concept
al serie-rijp is. De auto rij dt als een
normale middenklasse automo
biel en de bezitter hoeft geen reke
ning te houden met beperkingen.
De Prius is alleen niet in staat om
langdurig snel te rijden, maar
daar is dit economische concept
ook niet voor gemaakt.
Mario Vos
Alfa Romeo heeft verbeterde Twin
Spark-motoren geïntroduceerd
voor de 145- en 146-reeks. De motoren
zijn sterker en soepeler dan hun
voorgangers door de toepassing van een
variabel inlaatspruitstuk.
Een aantal jaren geleden kwam
Alfa Romeo binnen de Fiat
organisatie niet zo goed uit de
verf. Daar kwam verandering in
met de komst van nieuwe model
len zoals de 145 en 146, de GTV en
de Spider. Deze modellen luidden
ook een nieuwe motorengeneratie
in, gebaseerd op Fiat-machines,
maar met typische Alfa Romeo-
kenmerken zoals dubbele ontste
king.
Alfa Romeo bleef deze motoren
verder ontwikkelen en presen
teerde vorig jaar in de 156 sterkere
uitvoeringen van 1,8 en 2,0 liter.
Deze krachtbronnen, respectieve
lijk 106 kW/144 pk en 114 kW/155
pk stei'k, zijn voorzien van zo'n
beetje alle moderne snufjes die je
op een motor kunt bouwen. Ze
hebben vier kleppen per cilinder,
dubbele ontsteking (Twin Spark),
variabele nokkenas-timing ën dus
ook nog een variabele inlaat.
Vermogen
Die vax'iabele inlaat zorgt ervoor
dat de aangezogen lucht bij hogere
toex-entallen een zo kox't mogelijke
weg kan afleggen, waardoor liet
maximale vermogen hoger uit
valt. Bij lage toerentallen wordt ex-
een klep in het inlaatspruitstuk
gesloten, waardoor de lucht een
veel langere weg moet afleggen.
Dit is weer bevox-derlijk voor de
trekkx-acht van de motor. Het re
sultaat is dat deze nieuwe Twin
Spark-motox-en niet alleen enkele
pk's extra vex-mogen leveren, maar
ook meer trekki-acht bij lage toe-
wingen vonden plaats aan de
ophanging van motoren en trans
missies, die nu minder trillingen
doorgeven. Verder zijn lichtge
wicht, recyclebare kunststoffen
gebruikt.
De vernieuiode Hyundai Excel is
er vanaf 20.995 gulden.
Internet
De RAI Vereniging is gestart met
de AutoRAI op Internet. De site is
de digitale versie van de bekende
tweejaarlijkse tentoonstelling in
Amsterdam. De informatie wox-dt
direct aangeleverd door de impor
teurs en fabrikanten.
De internetsite van de AutoRAI
biedt een compleet overzicht van
alle nieuwe modellen van de auto
merken. Daarnaast wordt er actu
eel autonieuws getoond, informa
tie over techniek en design en
adressen van officiële merkdea
lers.
De digitale AutoRAI zal 365 dagen
per jaar open zijn. Het adres is
■wivw.autorai.nl.
x-entallen bieden. Dat merk je al
tijdens de eerste meters met de 145
of 146 met deze motor. Hij is zeer
soepel en trekt vanaf lage toeren
tallen pittig weg. In absolute cij
fers is de winst niet zo groot; zowel
de 1,8 als 2,0 liter motor sprinten
een tiende seconde sneller vanuit
stilstand naar de 100 km/h (bij de
145 x-espectievelijkin 9,1 en 8,3 se
conden, bij de 146 in 9,3 en 8,4 se
conden). En de topsnelheid is ook
enkele kilometers hoger
Maar veel belangrijker is de wijze
waarop die prestaties ex-uit ko
men. De nieuwe Twin Sparks ieve-
x~en hun kx-acht zo makkelijk en
gaan zo enthousiast aan de slag
dat je steeds de indruk hebt met
een veel grotere motor ondei-weg
te zijn. De nieuwe motox-en wor
den zonder prijsvei'hoging in de
145 en 146 ingevoerd. De Alfa 145
1.8 L kost 38.950 gulden, de 2.0
Quadrifoglio 46.250 gulden. De
146 1.8 L kost 40.450 gulden en de
2.0 ti 47,450 gulden.
145 Junior
De Alfa Romeo 145 heeft er ook
nog een extx-a spox-tieve en betaal
bare uitvoering bij, de Junior De
ze versie is vooi-zien van de 1.4 li
ter Twin Spark-motor, die 76
kW/103 pk levert. De auto is speci
aal op sportief gebruik afgestemd.
De zijskixts, spiegels, bum
perspoilers en deur-hendels zijn in
kleur van de cax-rossexie gespoten
en hij heeft 195/50-banden op 15
inch lichtmetalen wielen.
De 145 Junior krijgt ook andere
intexieurbekleding en een met leer
bekleed stuur en pookknop. De
auto heeft trouwens ook de iets di
rectere besturing van de 146 ti ge
kregen. Vanaf juli is de Alfa 145
Junior leverbaar voor 33.500 gul
den.
De Alfa 146 TI kreeg een sterkere Twiix Spark-inotor.
Lelystad staat het weekein
de van 6 en 7 juni in het te
ken van de ligfiets. De Neder
landse Vereniging voor Human
Powered Vehicles (NVHPV)
höudt daar voor de tweede keer
Cycle Vision, een intematio-
naal treffen voor liefhebbers
•van ligfietsen. Dat gebeuii in
samenwerking met ligfietsfa-
bxiek Flevobike in Dx-onten. Er
zijn races te zien, er is een ten
toonstelling en een beurs kan
wox'den bezocht. Plaats van
handeling is de testbaan van de
Rijksdienst voor het Wegver
keer vlak bij het vliegveld van
Lelystad.
Hoogtepunt is zaterdag om 12
uur een tijdrit van zes uur. Voor
de deelnemer die de meeste ki
lometers aflegt ligt aan de fi
nish f 10.000 te wachten. De vo
rige keer legde de winnaar 320
kilometer af, een gemiddelde
van iets meer van 53 km/u. De
ox-ganisatoren verwachten dat
dit recox-d gebx-oken wox-dt, ge
zien de deelnemers uit binnen-
en buitenland, die met zèer la
ge, gestx-oomlijnde ligfietsen
aan de start komen. Het we-
reld-uuxTecoi'd per ligfiets
staat op 78 km/u.
Zondag om 15 uur is er een
spectaculaire afvalrace voor
alle deelnemex-s. Op een over
dekte beurs stallen de belang
rijkste fabrikanten van ligfiet
sen hun producten uit. Ook
zelfbouwers zijn present. Uit
proberen van diverse modellen
is toegestaan. Op een beurs
worden tweedehands ligfietsen
en onderdelen verhandeld.
Ontwikkeling
Cycle Vision is in het leven ge
roepen om de ontwikkeling van
coirrfoxiabele, snelle, mens-
aangedreven voex-tuigen te be-
vordex-en. Het is de bedoeling
dit evenement jaaxiijks in het
eerste weekeinde van juni te
houden,
Rond het evenement wordt een
speciaal ligfietsarrangement
gepresenteerd om het publiek
kermis te laten maken met zo
wel de ligfiets als de px-ovincie
Flevoland. Er wordt twee da
gen op een ligfiets door Flevo
land getoex-cl, inclusief twee
overnachtingen in Lelystad-
Haven in een hotel-pension of
een tx-ekkershut op de camping,
Dit arrangement is ook later in
het jaar te boeken.
Theo van der Kaaij
De entree voor Cycle Visioii '98 be
draagt vijf gulden. Per auto of fiets
richting vliegveld Lelystad volgen,
per openbaar vervoer bus 107 (Le
lystad-Harderwijk). Vanaf de halte
vliegveld rijdt een lig fietstaxi naar
de testbaan RDW.
Na bijna veex-tig jaar is de Mini nog
altijd springlevend. Dat bewijst
een speciaal model, dat Rover in
samenwerking met het Nederlandse
kledingmerk Lapagayo
ontwikkelde.
De Mini Lapagayo is geba
seerd op de Cooper en
wordt alleen geleverd in de
kleur Tahiti Blue. In het interi
eur zijn de stoelen en de achter
bank bekleed met blauw leer en
gele alcantara.
De Mini heeft ook een elek-
trisch bedienbaar zonnedak
over de hele lengte van het dak
en witte 12 inch lichtmetalen
wielen. Verder is het interieur
aangekleed met een notenhou
ten dashboard en een houten
pookknop. De Mini Lapagayo
wordt alleen verkocht bij de
importeur Rover Nederland in
Vianen en kost 27.990 gulden.
De Mini Lapagayo in de kleur Ta
hiti Blue.