Omgekeerde beeldenstorm in Middelburg
Omroep houdt ruim miljoen over
Klomppop klassiek en vernieuwend
Zeeuwse jongeren
lopen mee in mars
tegen kinderarbeid
Inkomensverschillen
tussen regio's kleiner
zeeland vrijdag 22 mei 1998 12
kunst cultuur
Stichting zou in één keer schuld aan Delta kunnen aflossen
Het optreden van de BMC-band. foto Willem Mieras
door Mieke van derJagt
OVEZANDE - Wanneer wordt een pop
festival een klassieker? In ieder geval als
een groot deel van de bezoekers bij de eer
ste aflevering nog niet geboren was.
Klomppop, begonnen in 1981, is inmid
dels zo'n klassieker: Trouw aan het eigen
concept, maar steeds vernieuwend. Het
achttiende Klomppopfestival, donderdag
gehouden in twee tenten bij Ovezande,
was wéér een succes. Tegen de duizend be
zoekers kwamen luisteren naar twaalf
bands, waarvan zeven met duidelijke
Zeeuwse roots.
Klomppop heeft het uitgangspunt van
1981: Zeeland heeft waarachtig wel de
kwaliteit in huis om een publiek te boeien,
altijd weten vast te houden. Ook toen er
geld. op tafel kwam om grote trekkers van
buiten Zee- en Nederland te kunnen beta
len, programeerden de organisatoren, al
tijd met een goede neus voor potenties,
Zeeuwse bandjes, die het negen van de
tien keer nog ver wisten te schoppen. Jong
publiek kwam donderdag ten dele voor
bandjes als Nimbus, Tremor en Sure maar
ook voor Van Dik Hout. Bij het optreden
van deze Nederpopgroep ging de stamp
volle tent volkomen uit zijn dak. Er was
niets meer wat niet bewoog.
Echt verrassend was het niet, het sublie
me optreden van Handsom 3 some, want
ook vorig jaar speelde dit Rotterdamse
trio op Klomppop. Nu was er echter een
CD te koop, die gretig aftrek vond. De mu
ziek van Handsome 3 some, die wat doet
denken aan die van de Vlaamse band K's
Choice, zou weieens snel populair kunnen
worden over de hele globe.
Oude garde
De oude garde is Klomppop ook trouw ge
bleven. Mensen die in 1991 al kwamen,
komen nu nog. Ook zij worden door de or
ganisatoren in de watten gelegd. De Rock
'n Roll van B.M.C.-band wist overigens
ook de jonkies tot dansen te krijgen,
waarna Moonflower en The Perks het
doorgewinterde festivalpubliek bedien
den zoals het bediend wilde worden:
Moonflower hard en scherp en the Perks
knettergek en hilarisch.
doorRoelf Reinders
VLISSINGEN - Op je derde ste
nen sjouwen in een steenfa
briek. Als achtjarige kolen bik
ken in een mijn. Over de wereld
werken meer dan 250 miljoen
kinderen. Om tegen kinderar
beid te protesteren lopen
Zeeuwse jongeren zaterdag 23
mei van de Markt in Middelburg
naar het Scheldeplein in Vlis-
singen. De wandeling maakt
deel uit van de Global March,
een wereldmars tegen kinderar
beid waar honderden organisa
ties uit 97 landen aan meedoen.
De belangstelling van Zeeuwse
verenigingen voor deelname
aan de mars valt vooralsnog te
gen.
Het jeugdmuziekkorps Blue
Spirit Cadets loopt vooraan de
stoet, die zaterdag om 11.00 uur
vanaf de Middelburgse Markt
vertrekt. De Koninklijke Har
monie Ons Genoegen ontvangt
de groep op het Scheldeplein in
Vlissingen. Op deze dag lopen
jongeren in meer plaatsen in
Nederland tegen kinderarbeid.
De mars heeft als doel regerin
gen in ontwikkelingslanden on
der druk te zetten om kinderar
beid aan te pakken. „Kinderen
moeten naar school om te leren
lezen en rekenen en niet in fa
brieken staan'', zegt Marry Co-
dée van het Regionaal UNICEF-
comité Walcheren dat de mars in
Zeeland organiseert.
Genève
De Global March is in januari in
de Filipijnse hoofdstad Manilla
begonnen en eindigt op 2 juni in
Genève in Zwitserland. Daar
begint op die dag een conferen
tie met regeringen, werkgevers-
en werknemersorganisaties uit
verschillende landen over een
nieuw verdrag over kinderar
beid. Volgens Codée gaat de
conferentie vooral over de aan
pak van extreme vormen van
uitbuiting van kinderen. „Ge
zinnen met kinderen die wer
ken, zijn afhankelijk van het
geld dat de kinderen verdienen.
De ouders zijn vaak al niet meer
in staat te werken omdat ze zelf
als klein kind al hebben ge
werkt. Daarom zou het al goed
zijn als kinderen bijvoorbeeld 's
ochtends werken en 's middags
naar school gaan. Onderwijs
maakt kinderen mondiger en re
kenen leert ze hun uitbetaling te
controleren."
Voor de Global March hebben
leerlingen van de Vlissingse af
deling van de Christelijke Scho
lengemeenschap Walcheren de
Zeeuwse bevolking over kin
derarbeid geënqueteerd. Uit de
resultaten bleek dat zesentach
tig procent van de mensen wel
zou willen meewerken aan ac
ties tegen kinderarbeid. Toch is
de bereidheid van vooral de
Zeeuwse sportverenigingen om
aan de mars mee te doen mini
maal. „Mensen zijn blijkbaar
erg met hun eigen wereld bezig
Dat is verschrikkelijk jammer
In Nederland bestond honderd
jaar geleden nog kinderarbeid.
Nu moeten we zorgen dat kinde
ren op de hele wereld een goede
toekomst krijgen", zegt Codée.
Positieve reacties kreeg UNI-
CEF-Walcheren van leerlingen
raden van middelbare scholen.
Buiten Zeeland zijn de marsen
door de regionale afdelingen
van het Centrum voor Interna
tionale Samenwerking (COS)
georganiseerd. Maar het COS-
Zeeland in Goes was niet in
staat de wandeling van Middel
burg naar Vlissingen te regelen,
„Doordat de collega die de mars
zou hebben georganiseerd een
andere baan heeft gekregen,
konden wij de organisatie niet
rond krijgen. We hebben een
kleine organisatie en konden de
mars er niet meer bij doen", al
dus Peter van Vooren van het
COS-Zeeland.
Portretten van
Herman Brood
GOES - Herman Brood opent op
zondag 21 jimi een tentoonstel
ling van portretten in café De
Post in Goes.
De snelle, kleurige portretten
van de kunstenaar/zanger heb
ben bekende en minder bekende
figuren als onderwerp. Tijdens
de opening zal Brood in een ac
tion painting zijn techniek en
opvatting demonstreren.
The Wild Rom ancesinds j aar en
dag de begeleidingsband van
Herman Brood, zorgt voor de
muzikale omlijsting. De vernis
sage begint om 14.30 uur.
door Lianne Sleutjes
DEN HAAG - Het Centraal Bu
reau voor de Statistiek voorziet
dit jaar een stijging van de
koopkracht voor veel huishou
dens. De verwachting is dat de
stijging van de lonen iets hoger
zullen zijn, een procentpunt,
dan de inflatie. Ook ligt een las
tenverlichting in het verschiet.
De welvaart van de bevolking is
tussen 1990 en 1996 met gemid
deld vier procent gestegen,
blijkt uit het Jaarboek Wel
vaartsverdeling 1998 dat het
CBS heeft gepubliceerd. Niet ie
dereen profiteerde daarvan in
gelijke mate. Bij de helft van de
bevolking veranderde de koop
kracht, positief of negatief, met
meer dan twintig procent.
Het besteedbaar inkomen van
het Nederlandse huishouden
bedroeg in 1996 gemiddeld
46.700 gulden. Ongeveer een
derde van de in totaal 6,6 mil
joen huishoudens bestaat uit al
leenstanden. Hun besteedbaar
inkomen (het bruto inkomen
min de premies voor sociale ze
kerheid plus ziektekosten en de
loon-inkomsten- en vermo
gensbelasting) lag gemiddeld
op 26.700 gulden. Huishoudens
met twee of meer personen had
den gemiddeld 56.500 gulden te
spenderen.
Uit het jaarboek blijkt dat de af-
gelopen vijftig jaar de inko
mensverschillen tussen de re
gio's kleiner zijn geworden. Dat
komt omdat de voorsprong die
het westen had op het noorden,
zuiden en oosten is afgenomen.
Beterbetaalden verruilden de
grote steden voor kleinere
plaatsen waar het beter wonen
was.
Zeeland
In Zuid-Nederland (Zeeland,
Brabant en Limburg) is het
inkomen tussen 1946 en 1994
toegenomen. Zeeland ligt het
relatieve inkomen nu een pro
centpunt hoger dan het Neder
landse inkomen. Als het relatie
ve Nederlandse inkomen op 100
wordt gesteld in 1994, ligt het
voor Zeeland op op 101. In 1978
stond dat Zeeuwse inkomen op
99, in 1960 op 95. In 1946 gele
den stond het al op 100 maar dat
was te danken aan incidenteel
hoge inkomsten in de agrarische
sector.
In 1996 had een Zeeuws huis
houden gemiddeld 46.800 gul
den te besteden. Daarmee is
Zeeland een middenmoter.
Utrecht staat aan kop met een
besteedbaar inkomen per huis
houden van 50.300 gulden. In
Noord-Brabant lag dat bijvoor
beeld op 48.000 gulden. Gronin
gen is hekkesluiter met 38.600
gulden aan besteedbaar inko
men per huishouden.
fotomontages Ramon de Nennie
vandaag onder meer bij het
Toeristisch Huis, Zeeuws Mu
seum en boekhandel Fanoy, zo
dat geïnteresseerden de kunst
werken kunnen opzoeken.
Initiatiefnemers
De Nennie eri Overvliet zijn de
initiatiefnemers van het pro
ject. „Ik had al jaren iets met
die nissen", zegt De Nennie.
„Dat is gekomen nadat ik van
de Stichting Beeldende Kunst
Middelburg een afwijzing had
gekregen om te exposeren. Ik
was dus op zoek naar een ten
toonstellingsruimte en ik vond
die nissen heel geschikt." Na
dat Overvliet hem vorig jaar
benaderde voor een expositie in
zijn galerie Caesuur, kwam het
idee om de lege nissen te ge
bruiken weer boven
Overvliet legde vervolgens een
link met de Beeldenstorm die
vanaf 1566 in Nederland woed
de. Die markeert de verdrin
ging van het beeld door het
woord. Doordat onder invloed
van tal van oorzaken het anal
fabetisme in de zestiende eeuw
zienderogen afnam, gingen
teksten een steeds belangrijke
re rol spelen in het dagelijks le
ven. De protestanten, die het
Woord ook daadwerkelijk wil
den verspreiden, sloegen de
beelden van de katholieke kerk
stuk. Die verdwenen dus uit de
nissen op straat en restanten
kwamen - later - terecht in mu
sea. Kennelijk geïnspireerd
Hein Venver, Bellinkplein.
door de lege nissen die de Beel
denstorm achterliet, namen ar
chitecten sindsdien vaak lege
nissen op in hun ontwerpen. In
Middelburg zijn het elektrici
teitshuisje op het Koorkerk
plein en de voormalige biblio
theek Achter het Hofplein
daarvan goede voorbeelden.
Bureaucratie
De veertien kunstenaars heb
ben de nissen nu weer willen
vullen. Overvliet: „Wij zijn
beeldend kunstenaars en wil
den daarom de nadruk weer
eens op het beeld leggen. We
zien dit als een omgekeerde
beeldenstorm. Als musea en
galerie tegenwoordig gelden
als een soort toevluchtsoord
voor het beeld, een asielzoe
kerscentrum waar de kunste
naar mag bestaan, dan verliest
naar onze mening de kunste
naar zijn nomadisch karakter.
Hij is ergens aangekomen.
Maar volgens mij is dat noma
dische karakter juist een voor
waarde .voor het maken van
kunst. Vandaar dat we de open
bare ruimte weer hebben opge
zocht. zonder toestemming
vooraf. We zouden dan toch in
door Ernst Jan Rozendaal
OOST-SOUBURG - Omroep
Zeeland heeft vorig jaar ruim
een miljoen gulden overgehou
den. De radio bleef 105.637 gul
den in de plus, het batig saldo op
de jaarrekening van de televisie
bedraagt 917.438 gulden.
Het dagelijks bestuur stelt voor
een gedeelte van de rijkssubsi
die terug te storten, maar in het
algemeen bestuur gingen
woensdagmiddag stemmen op
de lening van Delta Nutsbedrij
ven versneld af te lossen.
Het voordeel is vooral te vinden
in de jaarcijfers van de televisie
die in 1997 is begonnen met uit
zenden. Dat kostte minder dan
aanvankelijk was begroot, on
der meer omdat een aantal acti
viteiten later van start ging dan
van tevoren was gepland. Het
overschot op de rekening voor
de radio kan zonder problemen
bij de reserve worden geboekt,
maar daarvoor is de meevaller
van de televiepoot te fors.
Lening Delta
Om regionale televisie mogelijk
te maken, heeft Omroep Zee
land vorig jaar 350.000 gulden
geleend van Delta. Dat bedrag
heeft staatssecretaris A Nuis
verdubbeld. Het dagelijks be
stuur informeerde woensdag
het algemeen bestuur dat aan
het Commissariaat voor de Me
dia is voorgesteld die bijdrage
van Nuis weer terug te storten.
De rest van het overschot zou
dan bij de financiële reserve van
de omroep kunnen worden ge
boekt.
Daarbij stelde algemeen be
stuurslid K. Scherphuis vraag
tekens. Hij wilde weten of de le
ning van Delta niet beter kan
worden afgelost. In dat geval
wordt niet onnodig rente be
taald en kan niemand op ver
keerde gedachten komen over
de relatie die Omroep Zeeland
met het Zeeuwse nutsbedrijf
onderhoudt. Scherphuis: „Ik
zeg het heel voorzichtig. We
zouden het vreemde gevoel kun
nen wegnemen dat uit die lening
bepaalde morele verplichtingen
voort zouden kunnen komen.
Secretaris/penningmeester
H. W. A Koch wees erop dat
eventuele invloed van Delta op
de programma's van Omroep
Zeeland in een schriftelijke
overeenkomst is uitgesloten. Na
enige discussie besloot het alge
meen bestuur eerst het ant
woord van het Commissariaat
van de Media af te wachten. In
een volgende vergadering van
het algemeen bestuur komt de
kwestie dan nog eens aan de or
de.
Margo hangt haar kunstwerk op, terwijl Hans Overvliet het trapje vasthoudt, foto Lex de Meester
het doolhof van de bureaucra
tie terecht komen en vóór de
Beeldenstorm werd de pastoor
ook niets gevraagd. Ik vind het
ook spannend om 's nachts zo
iets te doen. En het is toch
prachtig als de zon opkomt en
er is iets veranderd in de stad?
Het is duidelijk ook een cadeau
aan de inwoners van Middel
burg. Het zijn poëtische beel
den. Ik denk dat veel mensen
erdoor geraakt worden."
Poorten
Volgens Overvliet zijn de deel
nemende kunstenaars serieus
te werk gegaan en hebben ze
beelden vervaardigd die aan
sluiten bij hun oeuvre. Als
voorbeeld noemt hij Ko de Jon
ge die als mail arf-kunstenaar
iets met dichtgemetselde brie
venbussen heeft gedaan aan de
Maisbaai; de Gortstraat, de
Singelstraat en de Houtkaai.
Gates of paradise noemt hij ze:
poorten naar het paradijs. Het
woord kan er niet meer door
worden ontvangen, vandaar
dat beelden zijn geplaatst. Bij
de Directie Rijkswaterstaat,
een voormalig bankgebouw
aan de Gortstraat, lijkt een gro
te munt in de gleuf te vallen. De
woorden 'met ons' zijn lees
baar, het goddelijk handelen
('God zij') blijft verborgen.
De tijd zal leren of de beelden
door overheid of eigenaren van
gebouwen worden weggehaald
of juist geadopteerd, of ze ver
nield worden of gekoesterd.
Overvliet: „Lucebert schreef
het al. Alles van waarde is
weerloos."
Hans Overvliet, Spuisluis.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Het centrum
van Middelburg is de afgelopen
nacht onverwacht verrijkt met
een groot aantal kunstwerken.
Veertien beeldend kunstenaars
hebben in het grootste geheim
meer dan vijfentwintig beelden
geplaatst in een aantal van de
honderden lege nissen die in de
stad te vinden zijn. Ze hebben
daarmee een 'omgekeerde beel
denstorm' willen ontketenen.
Het gemeentebestuur is niet om
toestemming gevraagd.
over de rechtbank en Roepman
toont een diaprojectie op de
hoek van de Lange Delft en de
Koorkerkstraat.
Bewoners van omliggende
panden hebben vanochtend
een folder in de bus gekregen,
waarin de kunstenaars hen
over het project informeren.
Dezelfde folders met kaart en
routebeschrijving liggen vanaf
Peter Steutel. Engelse kerk.
De deelnemende kunstenaars
zijn Bregje de Heer, Ko de Jon
ge, Margo, Ramon de Nennie,
Hans Overvliet, Goof Remijn,
Rinus Roepman, Anne-Marie
van Sprang, Peter Steutel,
Kees de Valk, Harry Vande-
vliet, Hein Verwer, Philip Veu-
rink en Ferry Zeelenberg.
Het werk dat zij donderdag
nacht - alleen De Valk en Van-
dev(iet hebben woensdag reeds
de eerste werkzaamheden uit
gevoerd - aan gebouwen, elek
triciteitshuisjes, portalen, een
brug of gewoon op straat heb
ben aangebracht, is zeer divers
in omvang en materiaalge
bruik. De Heer heeft bijvoor
beeld slakken van was ge
plaatst in ontbrekende stenen
op het Abdijplein en de Wage-
naarstraat, De Valk en Vande-
vliet hebben marmeren sokkels
neergezet bij de Nieuwe Kerk,
Steutel heeft panelen opgehan
gen boven het portaal van de
Engelse Kerk, Overvliet heeft
metalen bollen bevestigd aan
het spuigat van de sluis tegen-
Bregje de Heer, Abdijplein.
Ko de Jonge, Gortstraat 36.