Hip design
uit Londen
Groene stillevens in huis
PZC
Lijm voor peuters
bouwen en wonen
41
Eerste
expositie
Ron Arad
in Nederland
ÖDe Nationale
Hypotheekbeurs
hypotheken
Home and Garden Fair
voor de dikke beurs
zaterdag 16 mei 1998
De Nationale Hypotheekgarantie?
maakt werk van uw hypotheek!
Voor Zeeland:
GOES
MIDDELBURG
VLISSINGEN
TERNEUZEN
ZIERIKZEE
VLASMARKT
STATIONSSTRAAT
BADHUISSTRAAT
BROUWERIJSTRAAT
MANHUISSTRAAT
3-25 1588
8-65 I I 22
8-41 3900
TEL. 01 15-648990
TEL. 01 I 1-420124
TEL. 0
TEL. 0
TEL. 0
Engeland is hip. Vanuit Londen
bestookt een nieuwe generatie
ontwerpers en kunstenaars de
wereld met avantgardistische mode,
meubels, design en architectuur. De
Fashion Week geldt als een van de
vernieuwendste in de wereld, zoals
ook de verrichtingen van
ontwerpers van meubels en
aanverwante producten
nauwlettend worden gevolgd. De
Brit Ron Arad behoort volgens
kenners tot de internationale Top-
10. In Rotterdam is vanaf dit
weekeinde zijn eerste one-man-
show in Nederland te zien. Een
kennismaking met een zeer
productief heerschap.
Ze hebben namen als Big Easy
en Little Heavy, hebben veel
te grote armleuningen en wiebelen
als de ouderwetse schommelstoel
van oma. Wie eenmaal kennis
maakt met de zitkunst van Ron
Arad, herkent ze vervolgens uit
duizenden.
Het werk van de Britse ontwerpei-
kent aanhangers in de gehele we
reld. Van Italië tot de Verenigde
Staten en van Duitsland tot Ko
rea. In Nederland hebben het Ste
delijk Museum in Amsterdam en
Boijmans Van Beuriingen in Rot
terdam een en ander van Arad in
huis, maar het bekendste ontwerp
in ons land is ongetwijfeld de
flexibele boekenworm geworden.
Vanaf de komende anderhalve
maand kunnen we ook hier offici
eel kennismaken met een van de
productiefste vormgevers en ar
chitecten ter wereld. In de Kunst
hal start dit weekeinde de eerste
one-man-show van Arad in Ne
derland. Rechtstreeks van de Sa-
lone Internationale dell' Mobile in
het Italiaanse Milaan naar de
Westzeedijk in Rotterdam, waar
de allernieuwste meubelontwer
pen van Ron Arad tot eind juni ge
toond zullen worden.
Kunstacademie
Hoewel Arad geldt als een van de
bekendste ontwerpers in Groot-
Brittannië, stond zijn wieg in Tel
Aviv, waar hij in 1951 werd gebo
ren en opgroeide in een milieu van
kunstenaars. Met een schilderes
als moeder en een fotograaf als va
der. Ron Arad ging naar de kunst
academie in Jeruzalem en ver
huisde in 1973 naar Londen, waar
hij architectuur ging studeren.
Begin jaren tachtig opende hij in
Covent Garden samen met Caroli
ne Thorman zijn eigen designstu
dio en showroom onder de naam
One Off. In deze periode boekte
Ron Aradzijn eerste succesjes met
stoelen als de Rover Chair en de
vacuüm verpakte Transformer.
Sindsdien heeft de ontwerper uit
Londen niet te klagen over be
langstelling. Musea in allerlei lan
den hebben zijn werk opgenomen
in him collectie.
De Kunsthal in Rotterdam aasde
al een tijdje op Arad. Volgens ad
junct-directeur Wim Pijbes hoort
hij zonder meer thuis in de inter
nationale Top-10 van
(meubel)ontwerpers. Misschien
zelfs wel in de Top-5
„Wat Arad maakt, is van interna
tionale klasse," legt Pijbes uit.
„Qua verfrissing is hij te vergelij
ken met iemand als Philip Starck,
hoewel Starck een veelzijdiger ta
lent is. Het oeuvre van Arad van de
afgelopen tien jaar is wezenlijk
van belang. De man komt ieder
jaar weer met geheel nieuwe din
gen, die echter wel duidelijk zijn
handschrift dragen."
In een tentoonstellingsruimte als
de Kunsthal, die zich bezighoudt
met design, past volgens Pijbes
ook een expositie over Arad. Dat
nu pas de eerste solopresentatie
van deze Britse ontwerpèr in Ne
derland wordt gehouden, is vol
gens Pijbes toch een tikkeltje
vreemd. „We hebben het over een
ontwerper die al tien j aar beeldbe
palend is voor de ontwikkeling
van het design. Een solist, die ge
woon tien goeie dingen per j aar af
levert. Tachtig procent van wat
Arad jaarlijks maakt is van goed
niveau. Dat alleen maakt 'm al
heel bijzonder."
ToenTheBritish Council een tijdje
geleden met het idee kwam om de
ze zomer Brits design onder de
aandacht te brengen in Nederland
had de Kunsthal eindelijk een
kapstok om een tentoonstelling
over Arad samen te stellen. Het
British Design Season speelt zich
af tussen mei en oktober en omvat
naast de Arad-expositie ook Bri
tish Sportscar Design en Look at
me, een tentoonstelling over Brit
se modefotografie vanaf 1960 in
de Kunsthal.
„Of we wat met Brits design wil
den doen? Nou graag! In Enge
land, Londen dus, zijn ontzettend
veel hippe, nieuwe ontwerpers die
wat mij betreft aandacht verdie
nen," aldus Pijbes.
Kenmerkend voor het werk van
Arad is de rauwe behandeling van
verschillende soorten metaal. Ver
der hebben ze nogal eens een over
sized formaat en hebben veel stoe
len een soort wiebelfunctie. Wat
Ron Arad vorige maand op de
meubelbeurs in Milaan heeft ge
toond, is een nieuwe collectie
meubels, vazen en objecten van
aluminium.
Klassieker
Zijn bekendste ontwerp in Neder
land is ongetwijfeld de boeken
worm, een variant op de aloude
boekenkast die er eigenlijk altijd
hetzelfde uitziet. De boekenworm
daarentegen is een geheel nieuw
concept, bestaande uit een flexi
bele strip die j e als plank in vrijwel
elke gewenste vorm tegen de wand
kunt schroeven. Een radicale op
lossing voor een oud gegeven, die
nu al te boek staat als een design-
klassieker. Ook is het op dit mo
ment het best verkopende product
van Kartell, die de boekenworm in
zijn collectie heeft opgenomen.
Arad heeft onlangs ook een nieuw
systeem bedacht om cd's op te ber
gen. Het cd-rek, ook aanwezig in
Rotterdam, is een ontwerp voor
Alessi. De Britse vormgever werkt
wel vaker voor fabrikanten en
producenten zoals Vitra, voor wie
hij meubels in grotere oplagen
maakt.Hij is trouwens net zo ac
tief op het terrein van de architec
tuur. Zo ontwierp hij het restau
rant Belgo Centraal in Covent
Garden, een van de hipste restau
rants in Londen. Verder is zijn
naam verbonden aan een boetiek
voor Jean-Paul Gaultier in de
Britse hoofdstad, het Adidas Sta
dium in Parijs en een Adidas sport
café in het Franse Toulon.
Arad heeft zijn wortels ergens in
de punkscene liggen. Vanuit die
achtergrond ontstonden zijn rau
we, oversized ontwerpen. „Heel
primair, weinig opsmuk. Heel in
dustrieel ook. Lasnaden zijn niet
weggewerkt," verklaart Pijbes.
„Het is een primitieve benadering
van vormen en materialen. Arad
maakt ze niet mooier dan nodig.
Z'n schommelstoelen zijn echt te
gek en dat geldt ook voor de boe
kenworm. Zo simpel en gelijk zo
vernieuwend. Iets wat iedereen
had kunnen bedenken."
Evelien Baks
Ron Arad Design. Kunsthal Rotter
dam. Van 9 mei t/m 28 juni.
Groenten en fruit zijn er niet
alleen om op te eten; ze kun
nen ook als knutselmateriaal
dienen voor decoraties zoals
kransen. Het maken van deze
stillevens met diverse natuurlij
ke materialen is een populaire
hobby. Vandaar dat onlangs twee
nieuwe boeken over decoreren
met groenten, fruit en groen zijn
verschenen.
Schrijfster Olga Dol verklaart:
„De belangstelling voor knutse
len met natuurlijke decoraties
groeit; het is werken met verse en
groene materialen die een jaar
lang mooi blijven." Om op de ge
stegen aandacht in te spelen is
onlangs haar boek Natuurlijke
Gr oendecoraties verschenen,
waarin ze onder meer uitlegt hoe
kransen van coniferengroen,
vogels van buxus takken en zo-
merboeketten van rozenbottels
worden gemaakt. Het boek is een
vervolg op een serie van tien ver
schillende uitgaven die decora
ties met natuurlijke materialen
als uitgangspunt heeft.
Sommige titels zijn aan een ze
vende druk bezig. Dat is opval
lend, omdat de meeste andere
hobbyhoeken hooguit tot een
vierde of vijfde druk komen. Het
tv-op treden van Dol iedere
woensdag in het ochtendpro
gramma 'Winkel van Sinkel' van
Veronica draagt bij aan haar
hogere boekenverkoop. Vast on
derdeel van dit amusementspro
gramma vormen de knutselles-
sen van Dol, die aan de kijkers
uitlegt hoe bijvoorbeeld een
krans van mos is te maken. Ze
zegt: „Het huis versieren is in
trek en dan komen groene deco
raties die aan de muur zijn te
hangen goed van pas. Het basis
materiaal is makkelijk voorhan
den: bladeren en takken uit de ei
gen tuin."
Dol geeft in haar atelier in Eem-
nes vier dagen per week work
shops, waar cursisten in één dag
de belangrijkste vaardigheden
leren voor het maken van een
groen stilleven. Dol vertelt: „Met
name werkende vrouwen die tus
sen de twintig en zestig jaar zijn,
nemen deel aan de workshops. Ze
hebben een druk sociaal leven en
vinden het tij dens de cursus pret
tig om iets voor zichzelf te doen."
De hobbyisten" willen vooral
kransen en slingers van groen en
bloemen maken; de zogenoemde
guirlandes. Ook in decoratievor-
men zoals vogels en schapen
word geoefend. „Iedere keer ver
zinnen we nieuwe vormen", zegt
Dol. „Populair is momenteel de
ouderwetse dokterstas waarin
een loden rand en bladeren van
de klimop zitten."
Het groen van deze plant komt
voor veel meer decoraties van
pas. „Dat komt doordat de klim
op hard groeit, de bladeren snel
drogen en groen blijven. Blade
ren van andere planten verkleu
ren eerder. De klimop is overi
gens niet te duur en groeit op veel
openbare plaatsen. Vrijwel ie
dereen kan dit materiaal verza
melen en vervolgens aan de slag
gaan."
Het knutselen kan in alle jaarge
tijden, want met een groen
stilleven is een winters kerstar
rangement, herfsttafereel, zo
mers boeket en voorjaarskrans te
maken.
Lijmpistool
Er bestaan verschillende tech
nieken om een natuurlijke deco
ratie te schikken, maar Dol ge
bruikt graag een lijmpistool. In
dit apparaat zitten lijmpatronen
die door verhitting smelten,
waardoor de lijm uit de loop van
het pistool wordt gedrukt. „Met
de lijm plak ik de blaadjes op bij
voorbeeld een krans van stro."
Daarnaast kunnen takken en
bladeren met steel ook in groen
plantenschuim ofwel oase wor
den gestoken. Dun kippengaas is
het geheim achter een opvallende
groene vorm zoals een vogel. Het
gaas is met wat handigheid in
vrijwel ieder voorwerp of dier te
buigen: het is de moderne metho
de.
Een decoratie op traditionele
wijze in elkaar zetten is bijvoor
beeld een courgette, een kom
kommerachtige pompoensoort,
uit te hollen en er vervolgens
bloemen in te steken. Het reste
rende vruchtvlees heeft dezelfde
functie als plantenschuim. Na
deel is dat deze decoratie hooguit
een week vers en mooi blijft.
Fruit
„Stillevens van groenten en fruit
blijven veel minder lang goed
dan die van bladeren en takken",
zegt CarlyEdens. Van haar is on
langs het boek Natuurlijke deco
raties met groenten en fruit op de
markt gekomen. Liefhebbers
krijgen daarin tekst en uitleg
over het maken van een piramide
van knoflook, een wanddecora
tie met brood en gevulde kool
blaadjes gecombineerd met
bloemen. Ze gébruikt geen kip
pengaas en lijm, maar wel plan
tenschuim. Een satéstokje steekt
ze bijvoorbeeld in een paprika,
die vervolgens in een krans van
plantenschuim gaat. Vervolgens
wordt dit opgevuld met onder
meer vruchten en bloemen.
„Het is geen dure hobby", zegt
Edens. „Een ochtend naar de
markt gaan is voldoende om het
belangrijkste materiaal te ko
pen. Eenmaal met plezier ge
maakt, zijn mijn decoraties na
een paar dagen ook nog lekker op
te eten."
Alex van Hoog
Natuurlijke decoraties met groenten
en fruit', f24,90, ISBN 90 5121 7331.
Natuurlijke groendecoraties f4,90,
ISBN 90 5121 734 X.
Voor dit tafelstuk zijn onder meer groenstukken nodig van de hulst en
Viburnum Tinus.
Deze week zijn alleen de tarieven van HH/Efima gedaald met 0.1 tot
0,3%. De rente op de kapitaalmarkt is deze week vrijwel ongewijzigd ten
opzichte van de vorige week.
Hypotheekrente
netto werkelijke
per
rente
afsluit
opgave rente bij fiscale
12 mei 1998
vast
provi
bank
besparing van
gedu
sie in
constant
rende
36,35%
50%
ABN AMRO
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,90
3,29
1,91
spaarhyp.
10 jr.
1,00
6,30
3,49
2,09
spaarhyp.
15 jr.
1,00
6,80
3,82
2,34
ann. hyp.
variab.
1,00
4,80
3,31
2,62
ann. hyp.
5 jr.
1.00
5,70
3,90
3,07
ABP
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,50
2,97
1.72
spaarhyp.
10 jr
1,00
5,80
3,16
1,85
spaarhyp.
15 jr.
1 00
6,10
3,35
1,99
ann. hyp
5 jr.
1,00
5,30
3,64
2,87
ann. hyp.
10 jr.
1,00
5,60
3,83
3,02
Aegon
spaarhyp
5 jr.
1,00
5,40
2,94
1,71
spaarhyp
15 jr.
1,00
6,10
3,38
2,02
AmevLeven
spaarhyp
15 jr.
1.00
6,30
3,37
1,98
Bouwfonds
spaarv.hyp.
5 jr.
1,00
5,60
2,98
1,71
Combinatie
spaarv.hyp.
10 jr.
1,00
6,20
3,37
1,98
Centraal
spaargar.hyp.
5 jr.
0,25
5,60
2,92
1,68
Beheer
spaargar hyp.
15 jr.
0,25
6,20
3,36
1,99
CVB
spaarhyp.
10 jr.
1,00
6,40
3,53
2,12
ann. hyp
2 jr
1,00
5,00
3,44
2,72.
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,60
3,83
3,02
Delta Lloyd/
hyp.tot.plan
5 jr.
1,00
5,60
3,06
1,79
Leven
hyp.tot.plan
15 jr.
1,00
6,40
3,57
2,16
Direktbank
besp.dir.hyp.
5 jr.
1,00-
5,60
2,98
1,71
FBTO
spaarhyp.
5 jr.
0,00
5,20
2,81
1,63
spaarhyp.
15 jr
0,00
6,10
3,37
2,03
GWK-bank
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,60
3,06
1,79
ann. hyp.
1 jr
1,00
4,50
3,12
2,47
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,40
3,70
2,92
HNG
spaarv.hyp.
5 jr.
1,00
5,50
3,00
1,75
spaarv.hyp.
10 jr.
1,00
6,10
3,38
2,02
HoogHuys/C
hyp.spaarpl.
5 jr.
1,00
5,80
3,11
1,80
ING-bank
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,80
3,13
1,82
spaarhyp.
10 jr.
1,00
6,40
3,52
2,10
ann. hyp.
0/1 jr.
1,00
4,80
3,31
2,62
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,60
3,83
3,02
Nationaïe
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,60
3,06
1,79
Nederlanden
spaarhyp
15 jr.
1,00
6,30
3,51
2,11
NOG verz
garant hyp.
5 jr.
1,00
5,30
2,84
1,62
garant hyp.
10 jr.
1,00
5,80
3,15
1,84
garant hyp.
15 jr.
1,00
6,10
3,34
1,98
Postbank
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,70
3,11
1,82
spaarhyp.
5/7 jr.
1,00
6,10
3,36
2,00
spaarhyp. 10/12 jr.
1,00
6,50
3,62
2,19
ann.hyp.
2 jr.
1,00
5,00
3,32
2,61
ann hyp.
5 jr.
1,00
5,50
3,65
2.87
PVF pens
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,20
2,78
1,58
spaarhyp.
15 jr.
1,00
6,00
3,28
1,93
ann. hyp.
5 jr.
0,75
5,00
3,43
2,71
ann. hyp.
10 jr.
0,75
5,60
3,82
3,01
ann.hyp.
15 jr.
0,75
5,80
3,95
3,11
Rabo.
sp.opt. hyp.
3 jr.
1,00
5,50
2,93
1.67
(adviesrente)
sp.opt. hyp.
10 jr.
1,00
6,30
3,43
2,02
SNS bank
spaarhyp.
ideaal
1,00
5,60
3,02
1,75
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,80
3,15
1,84
ann. hyp.
1 jr.
1,00
4,90
3,38
2,67
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,60
3,83
3,02
Westland Ütr.
lage last.
7 jr.
1,00
6,10
3,38
2,02
Zwolsche Alg. hyp.-gar-plan
5 jr.
1,00
5,50
2,84
1,57
De vermelde tarieven hebben betrekking op standaard hypotheken met na
tionale hypotheekgarantie. De netto werkelijke rente (nwr) is gebaseerd op
de totale netto lasten van de hypotheek. De vermelde nwr-percentages gel
den voor een man van 30-jarige leeftijd en een hypotheek ad ƒ150,000,-
Voor vrouwen en/of bij andere leeftijden kunnen andere nwrpercentages
gelden. Bij andere hypotheekbedragen wijkt de nwr soms enigszins af.
Advertentie
Huis kopen? Hypotheek inruilen voor lage rente?
Wanneer u via De Graaf Hypotheken uw hypotheek afsluit betaalt u door de spec,
afspraken die zij hebben met bv. Postbank. Bouwfonds. PVF. ABN-AMRO e.a. veel
lagere renten dan in bovenstaande overzichten zijn vermeld. Bel voor een vrijblijvende
afspraak met één van onze adviseurs, bij u thuis of op kantoor, overdag of 's avonds.
De Graaf Hypotheken is niet gebonden aan een bank, verz. mij. of franchiseorganisatie.
BEL GRATIS 0800-022 14 15 of 0118-633 035
Jong geleerd is oud gedaan. Dat
is de gedachte achter een nieu
we lijm voor peuters, waarmee al
vroeg de eerste knutselervaringen
kunnen worden opgedaan. Om
peuters enthousiast te maken voor
deze zogenoemde Pop Up-stic
wordt de lijm in vier felle kleuren
verkocht: blauw, oranje, groen en
rood. Daarnaast lijkt de verpak
king op een ijslollie, want met een
stokje wordt de lijm naar voren ge
duwd.
Dankzij de ovale vorm maakt hij
dunne en dikke plakstrepen, maar
die veroorzaken weinig klieder-
werk: alleen karton en papier zijn
aan elkaar te kleven. De lijm is uit
wasbaar en er zitten geen schade
lijke oplosmiddelen in. De Pop
Up-stic is in de kantoorboekhan
del voor bijna vijf gulden te koop.
De pop up-stic is bedoeld om op
een veiliger manier peuters te le
ren knutselen.
Met niet te dik kippengaas zijn decoraties van verschillende vormen
te maken.
Landgoed Beeckestijn in
Velzen-Zuid is van 17 t/m 21
mei het toneel van de negende
Home and Garden Fair, de deftig
ste woon- en tuinbeurs van het
jaar. Er zijn ruim 250 van de bete
re, en uiteraard ook duurdere win
kels en handelaren present op wat
de organisatoren in stijl 'outdoor
Fair' noemen.
Alleen de kostbaarste en kwetsba
re spullen zijn ondergebracht in
een tent, die 'Interior Pavilion'
wordt genoemd. Behalve kramen
zijn er fleurige uitstallingen van
bij voorbeeld Tage Andersen, de?"
'levende bloemenlegende' uit De
nemarken, van bloemarrangeur
Marcel Wolterink uit Laren, die er
ook wat van kan, en van bloemcre-
ateur Gregor Lersch. Klinkende
namen voor interieurbij dragen
zijn onder anderen de Duitse de
signer Günther Lambert en bin
nenhuisadviseur Emile van Dijk
uit Breda.
Home aiid Garden Fair, Landgoed
Beeckestijn, Velsen-Zuid; zondag 17
t/m donderdag 21 mei; 11-21 uur (zo),
10-21 uur en 10-18 uur (do); toegangs
prijs f30, kinderen 7 t/m 12 jaar f 15.
Stoel van plaatstaal, gemaakt door Ron Arad.
De boekenworm van de Britse ontwerper Ron Arad.