Landbouw botst weer met natuur voor 40-plusser
PZC
Werkloosheid val
Terugblik op het oude Krabbendijke
Met Havenfront
Kortgene wil het
maar niet vlotten
Landinrichting St-Philipsland klaar
zeeland
b14
Boeren in Borsele dreigen medewerking aan projecten op te zeggen
Aantal werkzoekenden
Zeeland licht gedaald
Gemeenteraad tegen
uitbreiding van Kats
Comité Baraolt steekt
handen uit de mouwen
voor medische zorg
vrijdag 8 mei 1998
door René Schrier
HEINKENSZAND - De geor
ganiseerde landbouw in Borsele
heeft gedreigd medewerking
aan natuurvriendelijke projec
ten te beëindigen. De oude te
genstelling tussen natuur en
landbouw werd donderdag
weer opgerakeld in de gemeen
teraadsvergadering van Borse
le. Zowel een vertegenwoordi
ger van de georganiseerde
landbouw als de fractie van de
VVD ging op die toer. Wethou
der P. J. Vollaard (PvdA) waar
schuwde dat deze tegenstelling
niet opnieuw opgeklopt mag
worden. Als dat gebeurt, voor
spelde hij, zullen de conflicten
zeker toenemen.
Aanleiding tot dat dreigement
van de landbouw, uit de mond
van M. van 't Westeinde die ge
bruik maakte van de inspraak
mogelijkheid, is het ontbreken
van een convenant dat erop ge
richt is de verzuring van land
bouw- en natuurgebieden in
Borsele tegen te gaan. B en W
hadden - evenals de landbouw -
wel zo'n convenant op willen
stellen, maar andere partijen
zoals natuurbeschermingsorga
nisaties en vertegenwoordigers
van verschillende ministeries
weigerden. Om toch de Interim-
wet ammoniak en veehouderij
goed uit te kunnen voeren, heb
ben B en W een verordening op
gesteld waardoor aanvankelijk
zestien bedrijven in hun be
drijfsvoering zouden worden
beperkt.
Donderdag was een wijziging
van die verordening aan de orde,
waarin het aantal gedupeerde
bedrijven tot vijf was terugge
bracht. Dat ging Van 't Westein
de niet ver genoeg. Hij had het
over 'boertje pesten' omdat het
ging om bedrijven die kleiner
zijn dan vijf hectare. Hij riep de
gemeentebestuurders op te ko
men tot een situatie waarmee
alle betrokken partijen tevre
den kunnen zijn.
Uitvoerig
Het kersverse WD-raadslid
S. M. Vermue-van 't Westeinde
deed er nog een schepje boven
op. Ze constateerde dat de Ver
eniging tot Behoud van Natuur-
monumenten spelbreker is
geweest in een poging een con
venant van de grond te krijgen
en nu door het college van B en
W wordt beloond. Ze vei*loor
zich vervolgens in een uitvoerig
betoog waarin ze er zaken bij
haalde als de Heidelberggroep,
het regeringsbeleid, CAO-on-
derhandelingen, de afscheids
speech van een Tweede-Kamer
lid en de opkomst bij de
verkiezingen. Vervolgens con
stateerde ze dat de meerderheid
van gemeenteraadsleden mak
kelijk over de inkomensproble-
matiek van boeren heenstapt,
omdat die raadsleden ieder jaar
automatisch prijscompensatie
bij hun inkomen krijgen.
Dat ging burgemeester J. L. M.
Mandos te ver. Hij vond dat
daarmee de integriteit van de
raadsleden ten om-echte in twij
fel werd getrokken. Ook vond
hij de gemeenteraadsvergade
ring niet de plaats voor een
algemene economische be
schouwing over onder meer het
regeringsbeleid.
Vollaard voegde daaraan toe
dat de positie van de betrokken
boeren niet wordt aangetast,
omdat er niet wordt getornd aan
de bestaande situatie. Verder
gaf hij aan dat er wel degelijk
mogelijkheden zijn voor die
boeren, bijvoorbeeld door om
schakeling, om er een gezond
bedrijf op na te kunnen houden,
al erkende hij dat het vinden
van een oplossing niet gemak
kelijk zou zijn.
Oppositierol
Vermue-van 't Westeinde kwam
met voox-keursstemmen in de
gemeenteraad, mede dankzij
steun vanuit de landbouw. Ze
trok donderdag met haar optre
den de oppositierol vanhet CDA
naarzich toe. Volgens haarishet
niet 'in' om voor de boeren te
pleiten en tegen de natuur: „Het
is gemakkelijker en goedkoper
om voor het belang van de na
tuur te kiezen in plaats van de
landbouw."
In een poging de belangen van
de boeren voor de volle 100 pro
cent veilig te stellen diende de
CDA'erC. R.Nieuwenhuijseeen
amendement in met als doel de
verordening voor verzuxingge-
voelige gebieden (de zogenaam
de schraallanden) in haar ge
heel in te trekken. Dat kreeg de
steun van de WD. Maar bij de
hoofdelijke stemming waren al
leen de zeven CDA- en WD-
stemmen niet voldoende. De
SGP/GPV/RPF-fractie toonde
zich een waardig coalitiepart
ner en ondersteunde - net als
D66 en PvdA - het college.
Uiteindelijk werd het voorstel
van B en W met de vijf gedu
peerde bedrijven aangenomen
met alleen de vijf stemmen van
het CDA tegen. Argument van
de WD: als we tegen hadden ge
stemd was wellicht de verorde
ning niet gewijzigd en wai-en er
zestien bedrijven gedupeerd.
Leden van vrouwenvereniging Dorcas.
door Esme Soesman
KRABBENDIJKE - Een tikje beschadig
de foto's afgewisseld met prenten van per
fecte kwaliteit. Het boek Krabbendijke in
vroeger tijden, samengesteld door Leen
Moerland en Annette Kuiper-Timmer
man, biedt aan de hand van zo'n negentig
foto's een visuele wandeling door het
Krabbendijke van weleer.
Niet alleen het lang veivlogen vei-leden is
op gevoelige plaat vastgelegd. Een foto
van het stationsgebouw genomen in 1988
en de prille ontwikkeling in 1965 van het
winkelcentrum op het Dorpsplein maken
eveneens deel uit van het boek. Het me
rendeel van de prenten gaat echter vei-der
in de tijd terug. Het boek opent met een
ansichtkaart uit 1900, waarop het Dorps
plein met het pi-ominente gebouw Hotel
de Koophandel en de oude muziektent is
te zien.
Gebouwen
Gebouwen vormen een rode draad in de
publicatie. Met name de panden die door
de jaren heen met enige regelmaat zijn
vastgelegd laten zien hoeveel er is veran
derd. Zo geven twee foto's van de Doips-
sti'aat, genomen in 1910 en I960, een dui
delijk beeld van wat er - omwille van het
vei-keer - zoal is verandex-d. Debeklinkex--
de weg begrenst door een rij bomen heeft
plaatsgemaakt voor een recht stuk weg
dek met stoep. Woningen in de gehuchten
Gawege en Luchtenburg zijn eveneens in
de publicatie opgenomen. Hoewel in min
dere mate kan daarnaast kennis worden
gemaakt met vele (oud)inwoners van
Krabbendijke. De foto's - veelal voorzien
van namen - laten schooljeugd, werkende
en poserende mensen zien. De in kleder
dracht gehulde leden van vrouwenvereni
ging Dorcas (zie foto) is daar een
voorbeeld van. Dokter Geill die, zich vex*-
plaatsend met paai'd en wagen, veel bete
kende voor het dorp is één van de andere
gepoili'etteerden.
Het fotoboek van uitgeverij Deboektant
Oostvoox-ne schetst door de afbeeldingen
en korte teksten een globaal beeld van het
Krabbendijkse verieden. Exemplaren
zijn verkrijgbaar bij boekhandel Van
Velzen in Krabbendijke.
door Richard Hoving
MIDDELBURG - Ouderen zijn
oververtegenwoordigd in de
groep die langer dan drie jaar
als werkzoekende staat inge
schreven. Uit een analyse van de
bestandeix van de verschillende
regionale arbeidsbureaus blijkt
dat de afstand van de ouderen
tot de arbeidsmarkt groot is.
Ruim veertig procent van alle
werkzoekenden die staan inge
schreven bij bureaus in Zeeland
en op Goeree-Overflakkee is 40
jaar of ouder.
Volgens cijfers van Arbeids
voorziening Zeeland stonden op
1 april jongstleden bijna 5300
mensen van 40 jaar of ouder in-
geschi'even als niet werkende
werkzoekenden (NWW). Het
aandeel van ouderen in het tota
le NWVV-bestand in de regio
Zeeland, waartoe ook Goeree-
Overflakkee behooxt, is niet
groter dan het gemiddelde in
Nederland (40,7 procent). Bin
nen de regio is er wel sprake van
duidelijke verschillen.
Landelijk
In 12 van de 21 gemeenten is het
aandeel van ouderen gx-oter dan
gemiddeld. In Hulst, Oostflak-
kee en Middelharnis maken ou
deren meer dan de helft van het
bestand van de arbeidsbureaus
uit. In de vier Zeeuwse steden,
Texmeuzen, Vlissingen, Goes e
Middelburg, ligt het aanh
mannen en vrouwen van veerti:
jaar en ouder dat werkt zoek:
lager dan het landelijk gemid
delde.
Langdurig
Veel van de oudex-en bhj ven lan
gere tijd zonder wex'k. In de ca
tegorie 'korter dan een jaaj
ingeschreven' komen werkzoe-
kenden van boven de veertij
jaar nauwelijks voor.
Een groot deel van de ouderen:!
goed opgeleid; de oudere man-
nen nog iets meer dan de ouder,
vimxwen. In vergelijking me,
het totale NWW-bestand valto;
dat oudex-en vaker dan jongere:
een hogere beroepsopleiding i
een wetenschappelijke scholin;
hebben gehad.
Congres
Onder de titel 'Een nieuw,
eeuw, een nieuw personeelsbe-
leid' houdt Arbeidsvoorziening
Zeeland op donderdag 28 mi
een congres over employabilu.
en leeftijdsbewust personeeh
beleid. De bijeenkomst in d
Stadsschouwburg is met nam
bedoeld voor wex-kgevex-s. 0;
het congres worden onder met
praktische tips gegeven voc
een effectief en betaalbare inze
van huidig personeel en va
werkzoekenden uit alle leef
tijdscategorieën.
door Richard Hoving
MIDDELBURG - De werkloos
heid in de regio Zeeland is in het
eerste kwartaal van 1998 licht
gedaald. Op 1 april stonden
13.023 personen als niet wer
kende werkzoekeixden inge
schrevenbij een van de regiona
le arbeidsbureaus in Zeeland of
op Goeree-Overflakkee. Ten op
zichte van eind december 1997
betekent dit een daling met
ruim 450 werklozen.
Volgens Arbeidsvoorziening
Zeeland is de aanzienlijke stij
ging van het aantal werkzoe
kenden in de afgelopen vijf jaar
teniet gedaan. De werkloosheid
is voox-al gedaald in de bouw,
horeca en onder sociaal- en ge
neeskundig personeel. In de sec
tox-en metaal en landbouw e:
onder het kantooxpersoneé
daalde de werkloosheid even
eens. Dat was niet het geval bi
de ovex-ige beroepsgx-oepen.
Koploper
In absolute aantallen uitgi
dmkt is Schouwen-Duivelas
koploper met een afname
116D e gemeenten Tholen (-65
Middelburg (-53) en Oostburg
52) volgen. In percentages isc
daling van het aantal werkloze
het gi-ootste in de gemeen!
Dirksland, 15 procent. In Ge*
dereede, Kapelle, Axel, Huk
Reimex-swaal en Goes was ine
eerste drie maanden van 19!
sprake van een lichte stijgi:
van de groep werkzoekenden
door Mieke van der Jagt
WISSENKERKE - Het wil
maar niet vlotten met het Be
stemmingsplan Havenfront
Kortgene.
Donderdag, tijdens een verga-
dex-ing van de commissie Ruim
telijke Ontwikkeling, Economie
en Recreatie van de gemeente
Noord-Beveland in Wisserxker-
ke, werden toch wel wat zuch
ten geslaakt. De exploitatie
overeenkomst is nog steeds niet
ondexlekend omdat de belang
hebbende pax-tijen die met het
college om de tafel zitten, het
maar niet eens kunnen worden.
Bovendien vex-wacht burge
meester M. Evex-aers geen volle--
dige goedkeux-ing van het plan
door Gedeputeerde Staten.
Voorzichtig uitgaande van ge
deeltelijke goedkeuring, wilde
hij toch niet pessimistisch zijn.
„Over de hooflijnen van het
plan, dat er daar wat moet ge
beuren en de ontwikkelings
richting, daarover bestaat geen
enkel vex-schil van mening. Een
gedeeltelijke onthouding zou
betrekking hebben op de voor
schriften en de invulling van de
voormalige landbouwhaven.
Op zich is dat helemaal geen
ramp want de gemeente zou dan
een jaar de tijd krijgen om het
Bestemmingsplan te wijzigen
naar de wensen van de px-ovin-
cie."
De commissie, die al lang niet
meer vrolijk wordt van Haven
front, waarover al jaren wordt
gekibbeld, drong nog maar eens
aan op enige haast achter de on
dertekening van de exploitatie-
ovex-eenkomst. In januari van
dit jaar werd Everaers al op pad
gestuurd om die klus snel te kla
ren maar de ondex'handelaars
wisselen en daarmee ook de in
zichten. Echt kans op een snelle
overeenkomst is er, blijkens de
uitlatingen van de burgemees
ter, niet.
door Mieke van der Jagt
WISSENKERKE - Uitbreiding
van de dorpskern Kats ten be
hoeve van woningbouw zit er
niet in. De gemeenteraad van
Noord-Beveland wil dat niet.
Burgemeester M. Everaers gooi
de de uitbreidixxg van Kats in
zuidwestelijke richting donder
dag, tijdens een vergadering
van de commissie ruimtelijke
ontwikkeling, economie en re
creatie, in de groep maar de
groep zei 'nee'. SGP-raadslid A
van der Maas vond dat eerst het
langbeloofde Stx-uctuurplan
voor Noord-Beveland en de no
titie Volkshuisvesting maar
eens moet worden vastgesteld.
A Oudshoorn van Noord-Beve-
lands Belang wees erop dat de
pi-ovincie nieuwbouw door uit-
bi'eiding in de plattelandsge
meenten tegenhoudt.
De raadscommissie was van
mening dat geen verwachtingen
moeten worden gewekt bij
eventuele belangstellenden. In
Kats is geen bouwgrond meer
maar het doxp leent zich uitste
kend voor inbreiding en dorps
vernieuwing zoals de provincie
die in het Streekplan beoogt. In
de kern Kats staan nog veel hxii-
zen die recreatief worden be
woond. Volgens Oudshoom zal
de vraag naar bouwgrond zich,
als de gemeente duidelijk is over
het niet toestaan van uitbrei
ding, vanzelf verleggen naar
plaatsen binnen de bestaande
contouren van het doxp.
Charme
Kats ontleent zijn aantrek
kingskracht niet aan de mooie
mogelijkheden in de periferie
maar aan de stex-ke sociale sa
menhang en de kleinschalige
chaxme van de dorpsuitleg.
Komt daarentegen het praatje
in de wereld dat de gemeente
overweegt een bouwplannetje
te ontwikkelen, dan krijgt ie
dereen zin om daar te bouwen.
Gedeputeex-de Staten zouden
waarschijnlijk goedkeuring aan
het plan ontlxouden, waax-door
Noord-Beveland opnieuw met
gefrustreei'de aspirant-grond-
kopers zou komen te zitten.
Geen uitbreiding voor Kats dus,
maar alle kansen op dorpsvei'-
nieuwing.
De Bruintjeskreek.
foto Willem Mieras
door René Schrier
SINT-PHILIPSLAND - Alles bij elkaar
heeft het nog behoorlijk lang geduurd, de
ruilverkaveling Sint-Philipsland. Op 30
mei 1980 werd hij aangevraagd en bijna
op de kop af achttien jaar later wordt de
ruilverkavelingscommissie ontbonden en
bedankt voor de moeite. Wat de commis
sie achterlaat is een landinrichtingspro
ject dat zonder veel problemen en discus
sie kon worden uitgevoerd.
„Het landschap is niet veel veranderd en
dat was ook niet de bedoeling. Het was en
het is gewoon een grootschalig landbouw
gebied. De kromme kreken liggen er nog
en het karakter is hetzelfde gebleven",
vex-telt H. Jonkers, medewerker inrich
ting van de Dienst Landelijk Gebied
(DLG).
De agrariërs op het noord-Zeeuwse eiland
hebben de ruilverkaveling destijds aan
gevraagd. Het zou een verkaveling met
een administratief karakter worden. Dat
gaf al aan dat het gebied niet al te ingrij
pend op de schop moest. Weliswaar be
schikten ze wel over gx-ote kavels, maar
het kon altijd nog beter, zo redeneerden de
betrokken boeren. Het resultaat is nu dat
iedere landbouwer ten minste één kavel
minder heeft en in pi'incipe kan beschik
ken over even veel grond als vóór het pro
ject. „Dat lijkt een marginaal resultaat",
vertelt Jonkex-s, „maar op Sint-Philips
land praten we wel over bedrijven van
veertig tot honderd hectare. Dat is toch
vrij fors. Het landinrichtingsproject
kwam hier eigeixlijk neer op puzzelen met
weinig grote stukken. Normaal is het puz
zelen met veel kleine stukken grond."
Dorpsbos
Ook al is het project uiteindelijk allemaal
vlot verlopen, er rest een kleine
wanklank. Aanvankelijk was het name
lijk de bedoeling bij Sint-Philipsland een
dorpsbos aan te leggen. D at lukte niet om
dat de grond die daarvoor nodig was niet
vex-woiven kon worden. Hetzelfde geldt
voor de uitbreidi ng van het Bos van Klom-
pe.
Een lange voorbereidingstijd mag dan
voordelen hebben, het kan ook negatieve
effecten opleveren. Zo is de Bruintjes
kreek in het kader van het project op
nieuw ingelicht. Was dat gebeurd onder
de huidige inzichten dan zou het natuur
gebied rond de kreek ongetwijfeld veel
groter geweest zijn. Overigens zijn er in
het px'oject wel maatregelen genomen die
goed zijn voor de natuurontwikkeling. Zo
is het terrein van de eendenkooi met vier
hectare vergroot en er is een afvoer van
landbouwwater om de Bruintjeskreek
heen geleid. Dat laatste werk heeft het
waterschap betaald en de ruilverkave
lingscommissie heeft het uitgevoerd.
Andex-e werkzaamheden die in het kader
van de milverkaveling zijn uitgevoerd
zijn de aanleg van nieuwe sloten, nieuwe
dammen, opritten en drainage. Verder is
op een aantal plaatsen, bijvoorbeeld langs
de Noorddijk en de Noordweg, de berm
verbx'eed. Ook zijn er ten behoeve van re
creanten picknick-sets geplaatst, evenals
vogelobsex-vatiehuisjes.
Afscheid
De totale kosten van het project bedroe
gen 915.000 gulden. Het was aanvanke
lijk geraamd op 1,3 miljoen gulden, maar
door het wegvallen van twee stukken bos
en doordat het werk wat goedkoper kon
worden uitgevoerd bleek het eindbedrag
lager uit te vallen. De kosten zijn gedra
gen door de agrariërs, het waterschap, de
provincie Zeeland en het Rijk. Zo droegen
de gezamenlijke eigenaren 218.000 gul
den bij. Het project besloeg een opper
vlakte van 1900 hectare. Vxijdag 12 juni is
er een afscheidsbijeenkomst voor de ruil
verkavelingscommissie. Die is in 't Veer
huis te Anna Jacobapolder.
door Esme Soesman
GOES - Het comité Baraolt, een
initiatief van de Christelijk Ge
reformeerde Kerk in Goes,
maakt zich sterk voor medische
zorg in het Roemeense plaatsje
Baraolt. Aanvankelijk werd het
comité opgericht met als doel
het streekziekenhuis op te
knappen. Met aandacht voor zi
geunerkinderen en voor huis- en
tandartspraktijken breidt de
organisatie haar werkterrein
geleidelijk aan uit.
De Chx-istelijk Gereformeerde
Kerk in Kerkwerve vestigde be
gin jaren negentig de aandacht
op de erbarmelijke toestand in
Baraolt. De bewoners van deze
streek gelden - door het feit dat
ze Hongaarstalig zijn - als min
derheidsgroep. „Ze worden niet
echt gesteund door de overheid
en Kerkwerve onderhield hier
over contact", schetst secretaris
van de pr-werkgroep H. J.
Scherrenburguit 's-Gx-a venpol
der het prille begin. Een aantal
leden van de Goese kerk hielp
mee hulpgoederen naar Baraolt
te vervoeren. Daar sprong de
slechte staat van het ziekenhuis
in het oog. „Alles moest geschil
derd worden, de elektx-iciteit en
het sanitair moesten worden
vervangen en zelfs op de opera
tiekamer ontbrak het aan goede
verlichting", stelt Scherren-
burg. Ook de wasruimte bleek
niet meer om het lijf te hebben
dan een roestige trommel. „Je
zag hetverschil niet meer tussen
vuile en schone was."
Gratis
Reden voor de Goese kerkleden
de handen ineen te slaan. In zes
jaar tijd werd het streekzieken
huis volledig gerenoveerd. Be
drijven leverden gratis of tegen
geringe vergoeding materialen.
Vrijwilligers brachten twee tot
drie weken van hun zomeiva-
kantie klussend in Baraolt door.
„Daarna zijn we niet gestopt.
We blijven medische materialen
aanlevei'en en zetten ons in voor
de eerstelijnszorg", bevestigt
Scherrenburg.
Dit laatste houdt in dat het co
mité zich ten doel heeft gesteld
de zeven huis- en tandax-tsprak-
tijken in de omgeving drastisch
aan te pakken. Bovendien is
voor de zigeunerbevolking
rondom Baraolt een kindere-
vangelisatiekamp opgezet.
„Die zigeunerkinderen worden
een tijdje in een kamphuis on
dergebracht, onder begeleiding
van Roemeense theologiestu
denten. Ze krijgen een pakkf
met wat kleding, een tandei
borstel en andere goederen en:
zijn er eens uit."
De ene activiteit lokt de ande:
uit. Toch hebben de comitéled;
niet het gevoel een bodexxilo;
put te spekken. „Je ziet mete
het resultaat van je werk i
mensen zijn er erg blij mee. Aai
vankelijk hadden ze de inste
ling vanxxit het oude regime a
leen maar iets te doen als:
opdracht kregen, maar nu zie
dat ze de boel zelfstandig ga:
onderhouden." Vanaf maand:
18 mei collecteert het comité
de gemeente Goes.
Actie voor
terugkeer van
klaar-overs
HEINKENSZAND - Oud;
van schoolkinderen uit Heir
kenszaxxd hebben donderdaj
avond in de Borsel
gemeenteraadsvergadering 31
handtekeningen en een stap
tekening van de kinderen aai
geboden. Ze protesteerd;
daarmee tegen het weghali
van de klaar-overs uit het cc
trum van Heinkenszand, na
reconstructie van de Dorp
straat.
Volgens woordvoerster 1
Steenbakker heeft de reed
structie de straat er niet veilig
op gemaakt. Het is volgens hs
al enkele malen gebeurd dat it
nauwenxood ongevallen v«
komen konden worden.
vroeg zich af wie besloten b
dat de klaax-overs rxiet meerc I
cüg waren.
Wethouder P. J. Vollaard (Pvq
zei dat de maatregel was ges
men in overleg met de coördif.
tor van de klaar-ovei-s. I j
merkte op dat de reconstruc!
nog niet helemaal was afgerot1
maar erkende dat de situs:
niet optimaal was. Vollaard si
de sclxuld voox-al op de fiets;
en automobilisteix die volgs
hem geen verantwoord gebtf
van de ruimte maken. De nif
we situatie wordt niet als vei!
ger ervaren, merkte hij op.
De wethouder zegde toe dal
een gesprek komt met de coön
nator van de klaar-overs, dec
ders en de gemeente onx nog ft
te bezien wat er het beste k
gebeuren. Misschien dat in ift
geval de klaar-óvers tij de-
weer terug moeten komen, st
gex-eerde hij.
