OM wil verhoren in Suriname
CDA
IMF verstrekt
weer kredieten
aan Indonesië
Nederland herdenkt oorlogsdoden
4 WEKEN
Net benoemde
chef Zwitserse
garde vermoord
BrunelSunergy op laatste plaats
VOOR 15,00
JA, ik wil:
Samenleven doe je niet alleen
Ratten zijn lachebekjes
Gedwongen rust in Deense tankstations
Onderzoek naar betrokkenheid Bouterse bij internationale drugshandel
Beurzen vast na rel om Duisenberg
Liever praten dan meppen
Zeeuwse disco's prijzen zich gelukkig dat het geweld tegen
hun portiers tot nu toe binnen de perken blijft. Uitwassen zo
als recent in Rotterdam, waar twee uitsmijters onder vuur
werden genomen, komen in Zeeland nog niet voor.
De strategie van de disco's bestaat uit goede controle A
en tactisch optreden: liever praten dan meppen.
De achtste etappe van de Whitbread zeilrace om de wereld is
in gang gezet. Het Amerikaanse zeiljacht Chessie Racing
heeft daarbij de leiding genomen. Het Nederlandse
jacht BrunelSunergy met schipper Roy Heiner ligt A ""l
op de achtste, tevens laatste, plek.
feiten en meningen: 2; binnenland: 3; varia: 4; buitenland: 5;
financien en economie: 6; economie: 7; radio en televisie: 9;
zeeland: 11,12,13 en 15; sport: 16 en 17.
KOPENHAGEN - Pompbediendes bij Kopenhagen genieten werkeloos van het mooie weer nu de stakingen het tankstation hebben
drooggelegd. In heel Denemarken krijgen steeds meer inwoners te maken met schaarste aan allerlei artikelen nu de acties de tweede
week ingaan. foto Keld Navntoft/AP
Pagina 5: Deense winkels raken leeg
van onze redactie binnenland
Koningin Beatrix en prins Claus tijdens de Dodenherdenking op de Dam. foto Phil Nijhuis/GPD
AMSTERDAM - Op veel plaat
sen in Nederland zijn gisteren
de slachtoffers van de Tweede
Wereldoorlog herdacht. Konin
gin Beatrix en Prins Claus leg
den een krans bij het gerestau
reerde Nationaal Monument op
de Dam in Amsterdam. Na deze
plechtigheid volgde twee minu
ten stilte.
Op de Waalsdorpervlakte in de
Haagse duinen kwamen enkele
duizenden mensen bijeen voor
een stille tocht langs het sobere
monument met de vier houten
kruisen. In de duinen fusilleer
den de Duitsers tijdens de oor
log 253 mensen, onder wie veel
verzetsstrijders.
In Nijmegen legde een vertegen
woordigster van samenwerken
de grensoverschrijdende vre-
desgroeperingen als eerste
Duitse tijdens de Dodenherden
king een krans. Zij deed dat sa
men met een Nederlandse jood,
die eveneens lid is van de poli
tieke en kerkelijke vredesorga
nisaties in de regio Nijmegen.
In Amsterdam waren het ko
ninklijk paar en prins Willem-
Alexander ook aanwezig bij de
herdenkingsbijeenkomst in de
Nieuwe Kerk. De schrijver
Adriaan van Dis hield daar zijn
voordracht 'Een deken van her
innering'. Leo Vroman las zijn
gedicht 'De laatste wereldvre
de' voor.
Van Dis stelde in zijn toespraak
dat de 'tijd van troostende my
thes en clichés' voorbij is en er
een gedegen onderzoek moet
komen. „Het gaat niet om het
gelijk van nu, maar om het
achterhalen van de ware histo
rische toedracht", zo merkte hij
op. „Misschien kunnen we nu
helderder denken en meer af
stand nemen, om het verleden in
al zijn nuances te ontleden, hoe
veel schijnzekerheden ons daar
mee ook worden ontnomen, hoe
pijnlijk zo'n operatie ook is. Dat
is een opdracht aan onze gene
ratie."
Burgemeester Patijn van Am
sterdam zei tijdens zijn toe
spraak op de Dam dat de herin
nering aan de oorlog nog steeds
levend is. „Het verleden is niet
voorbij, het is steeds bij ons. Het
gedenken verbindt het verleden
met de toekomst. Het herschept
het heden, ontrukt het aan de
vergetelheid en schept hoop
voor de toekomst." Het défilé op
de Dam eindigde met een her
denkingsconcert in de Beurs
vanBerlage.
In Nijmegen bepleitte prof. dr. J
Bosmans, bestuurslid van het
Stedelijk 4 en 5 Mei Comité dat
de jaarlijkse herdenking ont
daan moet worden van nationa
listische sentimenten. „De
Duitse bevolking is net als wij in
1945 bevrijd van het zelfde
kwaad. Herdenken is meer dan
omzien in machteloze woede."
Bosmans zei trots te zijn op de
voortrekkersrol die Nijmegen
als grensstad speelt in het grens
overschrijdend herdenken van
de Tweede Wereldoorlog. „Nij
megen is samen met Arnhem en
Rotterdam het zwaarst getrof
fen. Meer dan tweeduizend bur
gerslachtoffers zijn te betreu
ren. Het is onze plicht jegens de
slachtoffers om de democrati
sche samenleving goed te on
derhouden met iedereen die
daarvoor borg staat, aan beide
zijden van de grens." ANP
zie ook pagina 11
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - Het Interna
tionaal Monetair Fonds (IMF)
hervat de kredietverstrekking
aan Indonesië. Het IMF-bestuur
zette gisteren het licht op groen.
Een eerste portie van een mil
jard dollar 2 miljard) wordt in
juni overgemaakt.
IMF-directeur Michel Camdes
sus zinspeelde er eerder op de
dag vanuit Singapore al op dat
de geldkraan weer zou worden
opengezet. Het IMF mobiliseer
de vorig jaar een steunoperatie
van ruim 40 miljard dollar voor
Indonesië, dat na de val van de
roepiakoers in de zomer in een
diepe financiële crisis belandde.
Het bewind-Soeharto kwam
echter zijn toezeggingen tot ra
dicale hervormingen als tegen
prestatie tot twee keer toe niet
na. Na moeizame onderhande
lingen kwam begin april een
derde, aangescherpt akkoord
tot stand.
Het fiat van het IMF zal andere
donoren over de srieep trekken,
is de verwachting. Als Indonesië
zijn best blijft doen, zal het in
juni en juli twee tranches van
elk een miljard dollar overge
maakt krijgen.
Rellen
Zeker veertig mensen liepen
gisteren verwondingen op bij
botsingen tussen studenten en
de politie in verscheidene stre
ken in Indonesië. Voorzover be
kend is één student naar een zie
kenhuis gebracht na botsingen
tussen meer dan 1.500 studen
ten van drie staatsuniversitei
ten en ordetroepen bij de lera
renopleiding in Medan in het
noorden van Sumatra.
Dertig mensen moesten naar het
ziekenhuis in Palu, de grootste
stad van Sulawesi, na botsingen
waarbij duizenden studenten
waren betrokken die naar het
plaatselijke parlement wilden
optrekken. Dit meldde het offi
ciële persbureau Antara.
In Yogyakarta op Java raakten
zeker negen studenten gewond,
zo verklaarden studenten en ad
vocaten. KRF/RTR/AFP/ANP
zie ook pagina 2
(Advertentie)
(eenmalig binnen zes maanden)
een proefabonnement van
4 weken voor 15,00
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen;
per maand met automatische
afschrijving a 33,25
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 93,50
Naam:
Voorletters:m/v
Straat:
Postcode:
Plaats:
Telefoon:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller 0800-0231231
De PZC
(Advertentie)
Vier jaar lag de nadruk op het individu.
Vier jaar telde vooral het geld.
Het is tijd om weer eens aan elkaar te denken.
door Peter de Knegt
DEN HAAG - Een onder
zoekscommissie onder lei
ding van rechter-commis-
saris mr. I. de Vries wil in
juni afreizen naar Surina
me om tientallen getuigen
te horen over de vermeen
de betrokkenheid bij in
ternationale drugshandel
van 'adviseur van staat'
Desi Bouterse.
Onder de getuigen, die de zoge
noemde rogatoire commissie
wil horen, bevinden zich de Su
rinaamse president Wijden-
bosch en Bouterse zelf .Het zou
gaan om circa vijftig getuigen.
Het Openbaar Ministerie (OM)
ril komend najaar de drugs
zaak tegen Bouterse voor de
rechter brengen.
Deze voornemens zijn bevestigd
door goed ingevoerde justitie
kringen. Persofficier L.
Horstink wil de missie naar Su
riname bevestigen noch ont
kennen. „We plannen zoveel op
Justitie. Ik kan niet bevestigen
of en wanneer we gaan. Dat
doen we pas als de dingen zeker
zijn. Dan komen we er zelf mee
naar buiten. Het OM is in deze
zaak niet alleen afhankelijk van
verdachten en advocaten, maar
ook van ministers hier en in Su
riname en van internationale
verdragen."
De advocaat van Bouterse, mr.
A Moszkowicz, liet eerder we
ten dat Suriname niet zou gaan
dwarsliggen als een onder
zoekscommissie zijn cliënt in
Paramaribo wil ondervragen.
De Surinaamse minister van
justitie zou hem per brief heb
ben laten weten dat de rechter
commissaris welkom is.
BOWLING GREEN - Ratten
kunnen lachen, dat is niets
nieuws voor wetenschap
pers. Maar dat ze wel van een
lolletje houden en schateren
van het lachen als ze gekie
teld worden, is nu voor het
eerst aangetoond.
De Amerikaanse weten
schapper Jaak Panksepp van
de Universiteit van Bowling
Green in Ohio besloot op een
dag ratten te gaan kietelen.
Een student suggereerde met
speciale meetapparatuur, die
hoge klanken opvangt, na te
gaan wat voor geluiden de
ratten produceerden als ze
gekieteld werden. Panksepp:
„het klonk als een school
plein". De ratten leken groot
plezier te hebben en bedank
ten naderhand met een speels
bijtje in de hand.
Panksepp realiseert zich dat
veel mensen hem zullen uit
lachen om het experiment.
Maar dat deert hem niet. Als
psycholoog-bioloog doet hij
onderzoek naar de biologi
sche herkomst van plezier en
met dit experimentje heeft
hij in ieder geval aangetoond
dat ratten en mensen qua lol
meer gemeen hebben dan ge
dacht werd. AP
van onze redactie buitenland
VATICAANSTAD - De net be
noemde commandant van de
Zwitserse Garde, Alois Ester-
mann, is vermoord. Een woord
voerder van het Vaticaan beves
tigde dinsdagochtend dat het
lijk van Estermann, zijn vrouw,
en een ander lid van de Garde,
Cedric Tornay, gisteren zijn ge
vonden in een appartement in
het Vaticaan. Allen waren dood
geschoten.
Volgens woordvoerder Navaro-
Walls lijkt het erop dat Tornay
(23) Estermann en diens echtge
note heeft vermoord, waarna hij
zichzelf van het leven beroofde.
Het moordwapen is onder het
lijk van Tornay aangetroffen.
Artsen in het kleine kerkstaatje
zullen later op de dag lijkschou
wing verrichten.
De Paus is op de hoogte ge
bracht van het voorval. Het is
voor zover bekend het eerst in
mensenheugenis dat iemand op
gewelddadige wijze aan zijn
eind komt in het Vaticaan.
Paus Johannes Paulus II had Es
termann (43) net maandag be
noemd tot commandant van de
Garde, de bewakingsdienst van
de kerkvorst. Kolonel Ester
mann die tot gisteren interim
commandant van de Garde was,
maakte op 13 mei 1981 naam
door zich tijdens een aanslag op
de paus voor de kerkleider te
werpen. De Turk Mehmet Ali
Agca loste toen op het Sint Pie
tersplein van dichtbij enkele
schoten op de paus.
De uit Luzern afkomstige Es
termann was de 31e comman
dant van de Zwitserse Garde
sinds de oprichting op 21 janua
ri 1506. De eervolle, maar finan
cieel weinig aantrekkelijke post
was sinds november vorig jaar
vacant. De chef van het elite
korps verdient jaarlijks 40.000
Zwitserse frank 60.000).
De honderd gardisten zouden
morgen de 492e verjaardag van
hun korps vieren. Wie helle
baardier wil worden, moet
rooms-katholiek, Zwitser, on
gehuwd en tussen de 19 en 30
jaar zijn. In het algemeen zijn de
gardisten twee jaar in dienst.
De commandant moet traditie
getrouw van adel zij nMaar vol
gens het Italiaanse dagblad
Corriere della Sera voldeed het
slachtoffer niet aan die eis. Es
termann werd in 1980 benoemd
tot kapitein van de Zwitsere
Garde. Daarvoor was hij onder
meer officier in het Zwitserse le
ger. RTR/AFP/DPA
Opklarend
Vanochtend lichte regen, vanmiddag
opklaringen. Matige west tot zuidwestwind,
maximumtemperatuur rond 13 graden.
li
pagina 11
De rel rond de benoeming
van Wim Duisenberg tot
eerste president van de
Europese Centrale Bank
heeft op de beurzen geen
paniek veroorzaakt. De
stemming was in onder
meer Amsterdam en
Frankfurt (foto)
zelfs vast te noe- J~
men.
Toch is de vrees van Justitie dat
toestemming voor een spoedig
vertrek naar Suriname uitblijft
niet denkbeeldig. De officiële
verzoeken zijn nog niet ver
stuurd en de verhoudingen tus
sen Suriname en Nederland zijn
al lange tijd ernstig vertroebeld.
Sinds voormalig procureur-ge
neraal Docters van Leeuwen
vorig jaar bekend maakte Bou
terse dit jaar voor de rechter te
willen slepen en bekend werd
dat Nederland een internatio
naal opsporingsbevel tegen hem
had uitgevaardigd, probeert de
Surinaamse regering op alle
mogelijke manieren de straf
zaak tegen hun adviseur van
staat van tafel te krijgen.
Mediahype
Bovendien vreest Justitie voor
een mediahype rond de reis naar
Suriname. Vorig jaar trokken in
het kielzog van advocaat M.
Moszkowicz hordes journalis
ten mee naar Suriname en werd
de verdediger van Bouterse
door de Surinaamse regering tot
'redder van de natie' gebombar
deerd. De komst van de onder
zoekscommissie met in haar
kielzog advocaten en journalis
ten veroorzaakt zo mogelijk een
nog groter mediacircus en zal de
strafzaak geen goed doen, zo
vreest Justitie.
Mocht de reis van rechter-com-
missaris I. de Vries en de zaaks
officier E. Harderwijk doorgang
vinden, dan gaat de strafzaak
tegen Bouterse een beslissende
fase in. In justitiekringen ver
wacht men het gerechtelijk
vooronderzoek tegen Bouterse
snel na de getuigenverhoren in
Suriname af te kunnen ronden
en Bouterse een dagvaarding te
kunnen sturen. De strafzaak
kan dan in het najaar voor de
rechter komen. GPD
Advertentie
