Irma Heeren de wanhoop voorbij
Zeeuws sportgala
Alle wegen leiden naar
één doel: Sydney 2000
Natuurtalent Kalun Yu:
een lange weg te gaan
Judobond wil investeren
in Jessica van der Spil
Ze heeft net afscheid genomen van haar
collega's. Precies op haar 31e verjaar
dag. Overladen met bloemen en kado's
verlaat ze het Middelburgse politiebu
reau. Niet voor de eerste keer: na het be
halen van haar twee wereldtitels werd ze
uitbundig gehuldigd door het korps.
Maar nu is het voor het laatst.
Een emotionele gebeurtenis? „Ja natuur
lijk wel. Je verlaat mensen met wie je ja
ren hebt samengewerkt, met wie je een
band hebt opgebouwd. Sommigen zijn
echte vrienden geworden. Maar tranen
heb ik niet weggepinkt. Daarvoor ziet de
toekomst er veel te rooskleurig uit.
We schri j ven 2 3 j uni 1996. Irma Heeren zit
op de fiets en rijdt over het fietspad langs
de Veerseweg. Een onvoorzichtige auto
mobilist slaat af en schept de Middel
burgse duatlete. De botsing maakt een
abrubt aan een seizoen dat een aaneen
schakeling van successen kent.
Precies een jaar later. 23 juni 1997 dus. Ir
ma Heeren is nog maar enkele maanden
hersteld van het ongeluk op de Veerseweg.
De sleutelbeenbreuk heelde snel. Maar
van haar heup, waaruit een stukje bot is
gehaald om de breuk beter te laten gene
zen, bleef ze maar last houden. Toch is ze
weer helemaal terug: op de duathlon wint
ze alles wat er te winnen valt. Maar dan
pakt haar vriendin haar spullen en ver
trekt. Voorgoed. Heeren valt in een heel
diep gat.
,Bij na alles was ik kwijt. Ik zat verschrik-
kelijk in de put, had wel over de rand van
m'n balkon willen springen. Dat ik dat
niet gedaan heb, heeft alles met mijn ka
rakter te maken. Ik ben een felle donder,
maar ook een bijter. Een doorzetter. Wan
neer ik iets wil bereiken, dan haal ik het
ook."
„Ik ben gevlucht in mijn sport, heb abnor
male dingen gedaan. Voor en na wedstrij
den ging ik gewoon door met keihard
trainen. Alleen maar duurtrainingen
trouwens. Voor tempotrainingen had ik
geeri discipline. Ik kon me er ook niet op
concentreren. Mijn aandacht verslapte
bij alles waarbij ik moest denken. Ik sliep
slecht, woog nog maar 45 kilo."
De krankzinnige trainings arbeid leidde
wel tot topprestaties. Heeren werd zo
maar Nederlands kampioene op de halve
marathon. In een tij d 1 uur, 10 minuten en
30 seconden) die hier nog maar nauwe
lijks was gelopen. En terwijl ze zich er he
lemaal niet op had voorbereid. Zo maar,
midden in de week, hakte ze de knoop
door dat ze 's zondags mee zou doen.
Haar hoogtepunt lag natuurlijk in Guer
nica, Spanje. Op het wereldkampioen
schap run-bike-run liet ze bij de start ie
dereen haar hielen zien en werd ze niet
meer achterhaald. Het was op de dertien
de september 1997, drie maanden nadat
haar werelcf ineenstortte. „Eigenlijk heb
ik in die tij d alleen maar gehuild. Toen we
naar Spanje vlogen, heb ik van begin tot
eind zitten janken. We zouden met z'n
tweeën gaan. En ik was maar alleen. Van
overal waar ik was, belde ik mijn moeder
op. Huilend. Dus ook vanuit Spanje."
Een uur voor het vertrek vanuit het hotel
naar het WK-parkoers zat ze op haar bed
te huilen. Heeren heeft in die dagen toen
veel steun gehad van Willy de Nooijer uit
Serooskerke, die aan de titelstrijd bij de
vrouwen-veteranen deelnam. Bij de ge
dachte aan haar breekt een flauwe glim
lach door.
Lachen
„Ik ben gewend om een paar uur voor de
wedstrijd nog een half uurtje in te lopen.
Een half uur, had mijn trainer gezegd. Be
slist niet meer. Samen met Willy ging ik op
pad. Maar laten we nou verdwalen. Pas na
een uur waren we terug in het hotel. Ik heb
het pas na de wedstrijd verteld. Toen kon
den we er hard om lachen."
De wereldtitel was niet meer dan een
klein doekje voor het bloeden. Heeren bi
vakkeerde even in de zevende hemel,
trakteerde zichzelf op kopj es koffie en ge
bak. Maar ze viel al snel weer terug in de
keiharde realiteit. „Ik wilde stoppen,
vroeg me af voor wie ik dit eigenlijk alle
maal deed. Ik dacht: voor niks en nie
mand. Toen ik last kreeg van mijn scheen
been en de sportarts vertelde dat ik een
stressfractuur had, kon ik hem wel om
zijn nek vliegen. Ik hoefde even niet
meer."
De Weltschmerz bleef. Tot januari bleef ze
werken, maar toen de werkdruk door
ziekte van collega's steeg, moest ze ook
daar afhaken. Totdat ze in februari een
nieuwe vriendin, Chris, ontmoette. Het
kan niet toevallig geweest zijn, zegt Hee
ren. Want in toeval gelooft ze niet. „Ik heb'
dit gewoon door moeten maken. Het is er
gens goed voor geweest. Uit dit soort cri
ses kom je altijd sterker dan je erin gaat.
Bovendien: ze maakte het niet alleen door.
„Ik heb steeds het gevoel gehad dat mijn
opa bij me was, dat hij me er doorheen
leidde. Met hem had ik een ijzersterke
band. Hij is vier jaar geleden overleden,
maar is nog altijd bij me."
Nee, toeval bestaat niet. „Ik heb een Goe
se vriendin die paranormaal begaafd is.
Ze heeft in juli voorspeld dat ik een half
jaar later plotseling uit eten zou gaan. Ze
heeft voorspeld dat ik Chris zou ontmoe
ten. Ze heeft haar helemaal beschreven.
Het klopt. Ze heeft ook gezegd dat er in
mei een grote verandering op komst is.
Het klopt. In mei gaan we samenwonen.
InZeewolde."
„Ja, ik besef dat het heel erg snel is. Maar
ik ben heel erg zeker van m'n zaak, Dit
voelt.zo zeker, het is iets wat ik nooit ge
kend heb. We doen alles samen op basis
van gelijkwaardigheid. Vandaar cÜe durf
voor zo'n grote stap. 't Is geen risico."
„We versterken elkaar door plezier en le
vensvreugde. Dat is zo belangrijk. Mijn
relatie komt op de eerste plaats, sport op
de tweede. Toch zijn de omstandigheden
voor sport heel goed. Ik denk dat ik op de
ze manier heel goed kan presteren.
„Het is ook heel goed dat ik eens ergens
anders naartoe ga. Kan ik met een schone
lei beginnen. Alles is verfrissend. Een he
kel aan Zeeland heb ik niet gekregen. In
tegendeel. Zeeland is gewoon fantastisch.
De mensen die ik er ken wil ik ook abso
luut niet kwijtraken. Maar ik kan nu bij
voorbeeld in een heel andere omgeving
trainen. Dat werk heel verfrissend."
Al met al kan Irma Heeren weer vooruit
kijken. Op 7 juni maakt ze haar rentree, in
een stratenloop over 10 kilometer in Til
burg. Daarna richt ze zich op het verdedi
gen van haar wereldtitel run-bike-run,
op 22 augustus in Duitsland,
Verder blijft veel open. Met de kantteke
ning dat alle wegen naar dat ene doel
moeten leiden: Sydney 2000. Of ze zich
gaat richten op de marathon of op de tien
kilometer weet ze nog niet. Het is maar de
vraag of ze fysiek geschikt is voor de ma
rathon. Dat kan alleen de praktijk uitwij
zen. Er zijn tal van onzekere factoren,
zoals de structuur van haar botten. Uit
onderzoek blijkt dat de dichtheid van het
botweefsel minder dan gemiddeld is. Het
gevaar op stressfracturen lijkt daardoor
groter.
Scherp
De tijden op de tien kilometer staan heel
scherp. Heerens persoonlijk record is 32
minuten en 17 seconden. Ze zal laag in de
31 minuten moeten lopen om naar Sydney
te kunnen. „Maar dat persoonlijk record
liep ik wel aan het eind van het seizoen, op
de weg. Dus het moet sneller kunnen."
En mocht het mislukken, dan is er nog
geen man overboord. Irma Heeren is nog
lang niet afgeschreven. Met een glimlach:
„Mijn Goese vriendin heeft voorspeld dat
ik tot mijn 37e doorga. Dus dat zal wel
kloppen."
Het gaat weer goed met Irma Heeren. Ze
zit op een roze wolk en ziet die voorlopig
nog niet dalen. Ze kan weer aan de toe
komst denken. Aan de 23e juni 1998 bij
voorbeeld. „Ik heb tegen Chris gezegd dat
ik dan de hele dag binnen blijf. 'Ben je
gek', zei ze. 'We gaan lekker uit eten.' Het
is een heerlijk vooruitzicht.
Koen de Vries
Kalun Yu zal er vanavond niet bij zijn.
Wanneer in Tholen bekend wordt gemaakt
wie zich Zeelands sportman of sportvrouw van
het jaar mag noemen, verblijft de 16-jarige
Middelburger in Eindhoven. Hij zit er op de
bank van het Nederlands tafeltennisteam
tijdens het EK voor landenteams. Om 18.30 uur
ontmoet de Oranjeploeg Rusland.
Kalun Yu zal vanavond niet in actie ko
men. Daarvoor is hij nogniet goedge-
noeg. Maar dat hij op de bank bij het Ne
derlands team zit, is al een unicum. Er
moet ver in de geschiedenisboeken wor
den teruggezocht om een speler van zes
tien te vinden, die deel uit maakte van de
mannenploeg. Bij de vrouwen is het na
tuurlijk een ander verhaal. Bettine
Vriesekoop speelde op haar veertiende al
voor Nederland.
Het gaat dan ook snel met Kalun Yu. De
linkshandige tafeltennisser wordt al ja
ren erkend als een talent. Maar wie vorig
j aar had gezegd da t bondscoach Peter En
gel hem op het EK zou bombarderen tot
lid van de mannenploeg, zou slechts hoon
hebben geoogst.
Wie de nationale jeugdkampioen van
1993, 1995, 1997 en 1998 ontspannen te
gen een balletje ziet tikken, kan het niet
vermoeden: Yu is op zijn sterkst wanneer
hij ten aanval kan trekken. Zowel zijn fo
rehand- als zijn backhandaanval kan een
vernietigende uitwerking hebben op het
reactievermogen van de tegenstander.
Dat, gecombineerd met een gevarieerde
service en een grote dosis creativiteit,
maakt van Yu een gevreesde aanvaller.
Minder is hij wanneer de tegenstander
ruimte krijgt. „Passief ben ik niet al te
sterk", weet hij. „Daar moet ik nog heel
hard aan werken."
Geen probleem
Maar dat is voor Yu geen probleem. Hij
overweegt om zijn havo-studie op een la
ger pitje te zetten, zodat hij meer tijd kan
besteden aanzijn sport. Het moet een eer
ste stap zijn op de weg naar een bestaan
van prof-tafeltennisser.
Vorige week liet hij zich voorlichten door
iemand van uitzendbureau Randstad.
Dat bedrijf sponsort NOCNSF en heeft
veelvuldig contacten met topsporters.
Een veel gevolgde formule is een combi
natie van trainen ('s morgens en 's avonds)
werken (enkele uren 's middags) en stude
ren (een aantal uren per week).
Over een paar maanden neemt Yu een be
slissing. „Als ik mijn hart volg, kies ik
voor een profbestaan. Maar ik moet er nog
eens goed over nadenken.
Dat lijkt niet onverstandig. Het gezegde
'in het land der blinden is eenoog koning'
is op Yu echter niet van toepassing; hij be
schikt wel degelijk over een forse portie
natuurtalent. Maar het aantal tafelten
nissers dat een goede boterham aan de
sport kan verdienen is laag. In Nederland
zijn er welgeteld drie mannen die dat echt
lukt: Chen Sung, Trinko Keen en Danny
Heister.
Investeren
Maar ook zij hebben enorm moeten inves
teren. Het heeft jaren geduurd voordat zij
hun talent konden vertalen in het leveren
van prestaties op Europees niveau. Het is
een kwestie van dag in dag uit, jaarinjaar
uit, schaven en nog eens schaven.
„Ik beschouw het EK een beetje als een
nieuwe start", zegt Yu. „Ik moet vooral
sfeer proeven, ervaring opdoen. Het is het
begin van een leerproces. En ik moet na
tuurlijk wat laten zien in het individuele
toernooi. Van zenuwen zal ik geen last
hebben. Die heb ik de laatste jaren niet
meer. Wel zal ik moeten leren om niet te
gen tegenstanders op te kijken. Ik heb te
snel ontzag voor degene die tegenover me
staat. En zeker op het EK kan dat snel ge
beuren."
Koen de Vries
Kalun Yu: „Ik beschouw het EK als een nieuwe start."
Jessica van der Spil: „Ik heb nog even tijd om naar het seniorenniveau te groei
en." foto Dirk-Jan Gjeltema
Jessica van der Spil in Nederland altijd een
van de besten geweest. Toen ze op haar zesde
begon met judo, toen ze aan de Zeeuwse
kampioenschappen meedeed, daarna op de
Zuid-Nederlandse kampioenschappen en ook
op het NK. Zelfs op internationale toernooien
strijdt ze mee in de top.
Eigenlijk lijkt Jessica van der Spil wel
een beetje op Kalun Yu. Net als bij de
Middelburgse tafeltennisser ziet het tech
nisch kader in de 18-jarige judoka een ta
lent waarin geïnvesteerd kan worden. De
judo-bobo's denken dat ze in Van der Spil
iemand hebben die over niet al te lange
tijd de eer van Nederland hoog kan hou
den.
Maar ook voor Van der Spil is de weg lang.
Over niet al te lange tij d stapt ze over naar
de senioren en daar wordt uit een ander
vaatje getapt. Haar tegenstanders zijn
sterker, zwaarder, gehaaider en geniepi
ger. Maar wat is onzeker? De judobond
ziet het wel zitten met Van der Spil. Er
wordt fors in haar geïnvesteerd.
Het lijkt terecht. Van der Spil werd Ne
derlands kampioen in de categorieën tot
veertien, tot zestien en tot negentien jaar.
In die laatstë leeftijdsgroep greep ze de ti
tel zelfs drie keer: op haar zestiende, ze
ventiende èn achttiende. Ze is haar tijd
dus een beetje vooruit.
Toernooien
Om te wennen aan het seniorenniveau,
reisde ze dit jaar af naar toernooien in
Moskou en Warschau. In Polen ging het
niet zo best, maar in Rusland liep het op
rolletjes. In de klasse boven de 78 kilo
gram (Van der Spil weegt zelf 90 kilo en is
1.70 meter lang) won ze twee partijen en
eindigde ze op de vijfde plaats. „Mooi
meegenomen, maar niet meer dan dat. Ik
heb nog even tijd om naar dat seniorenni
veau te groeien. Ik kan er nu onbevangen
kennis mee maken."
Podium
De Goese, die al twee keer genomineerd
werd voor de titel Zeeuws sporttalent,
maar beide keren niet werd gekozen, was
in internationale jeugdtoernooien wel
succesvol. Vorig jaar stond ze op het podi
um in Berlijn (tweede), Paxdjs (derde) en
Portimao, Portugal (derde).
Ze liet er zien vooral verdedigend ijzer-
sterk te zijn. „Ik ben goed in het overne
men van aanvallen. Vooral mijn been
technieken hebben succes. En het
grondwerk, daar ben ik ook goed in." Bij
de senioren is echter alles anders: „Ik ben
gewend om mijn tegenstander met één
hand bij de rug te pakken. Op die manier
kan ik ze naar me toetrekken. Bij de
zwaardere senioren lukt dat niet meer.
Die zijn te gevuld, zal ik maar zeggen.
Daar moet ik wat op verzinnen, ik heb er
nog geen antwoord op."
Van der Spil is dit jaar in Breda begonnen
aan een studie fysiotherapie. Momenteel
is ze in staat om zes of zeven keer per week
te trainen. Maar of dat in de toekomst
kan? „Mijn school houdt geen rekening
met topsporters. Met aangepaste roosters
wordt niet gewerkt en dat is een pro
bleem. Wanneer ik vijf in plaats van vier
jaar over mijn studie zou kunnen doen,
zou dat geen enkel probleem zijn. Nu is
het moeilijk. Ik ben aan het twijfelen hoe
ik verder moet."
Net als Kalun Yu zal Van der Spil van
avond niet in Tholen aanwezig zijn. Ze is
net afgereisd naar Marseille voor de open
Franse kampioenschappen voor de jeugd.
Het is een tussenstation. Dit jaar moet ze
pieken op het EK en WK voor junioren. En
misschien bij de verkiezing van de sport
man of sportvrouw van Zeeland.
Koen de Vries
Vanavond wordt in Sport- en Gemeenschapscentrum Meul
de editie van het Zeeuwse Sportgala gehouden.
Tijdens de avond, georganiseerd door de Zeeuwse Sportra
sportman of sportvrouw gekozen, alsmede de Zeeuwse sportploeg, het 2
en de Zeeuwse gehandicapten-sporter. Tevens wordt een vrijwilliger in het zonnetje
gezet.
Voor de titel Zeeuwse sportman of sportvrouw 1998 zijn drie kandidaten. De Goese ju
doka Jessica van der Spil (18), duatlete Irma Heeren uit Middelbrug (31) en tafeltennis
ser Kalun Yü (16), ook uit Middelburg.
Het hoogtepunt
Berasategui.
Irma Heeren voor het stadhuis in Middelburg: „Zeeland is gewoon fantastisch. De
mensen die ik er ken, wil ik absoluut niet kwijtraken." foto Lex de Meester
Soms zit het mee en soms zit het tegen. En bij steenvretertjes - bij
mensen van hoge bergen en diepe dalen - zit het soms heel erg mee
en heel erg tegen. Zoals bij Irma Heeren. Alleen: toen ze in september
wereldkampioene run-bike-run werd, zag ze de wereld op z'n
zwartst, en nu ze al maanden aan geen wedstrijd heef t meegedaan is ze
dolgelukkig. „Ik zou het wel van de daken willen schreeuwen."
in de carrière van Irma HeereiiT de wereldtitel duathlon, behaald in het Spaanse Guernica, voor de Australische Michelle Dillon (links) en de Spaanse Virginia
foto Txema Fernandez/EPA
