Scepsis over beloftes Rome blijft
PZC
Reserves bij Inspectie over zorg verpleeghuis
iViTi lY/i
Jorritsma neemt voorstel baan
Schiphol noodgedwongen terug
Coalitie eist extra Inzet voor light-rail
Straf voor jonge grafschenners
Brugmai
Kamer hecht weinig
geloof aan mooie
woorden Van Mierlo
Kabinet reserveert
meer geld voor
een soepeler ANW
binnenland
Parlement behoudt zich recht voor tegen deelname Italië aan EMU te stemmen
Gepakt bij witwassen 1,2 miljoen
Volgsysteem voor boefjes
Aangifte ontucht op school
Celstraf voor rechercheur
Jomanda doet het rustig aan
Biograaf: Colijn liet in Indië
vrouwen en kinderen doden
donderdag 16 april 1998
Jdoor Maurice Wilbrink
^DEN HAAG - Het is twee weken
ijvoor de finale beslissing welke
gEU-landen worden toegelaten
L- tot de monetaire unie nog altijd
onzeker of Nederland de toetre
ding van Italië zal accepteren.
Minister Zalm van Financiën
'"houdt er nog alti j d rekening mee
"idat Nederland tegen stemt.
De WD riep het kabinet giste
ren opnieuw op tegen de opna
me van Italië in de monetaire
Kabinet
schrapt
bescherming
titel makelaar
DEN HAAG - De titel ma
kelaar is, als het aan het
kabinet ligt, niet langer
beschermd. Ook hoeven
makelaars geen eed meer
af te leggen.
In plaats daarvan komt
een certificeringsregeling
en een onafhankelijke ge
schillencommissie. die
door de markt zelf met de
consumentenorganisaties
moeten worden opgezet.
De ministers Sorgdrager
(Justitie) en Wijers (Eco
nomische Zaken) hebben
hun voorstel gisteren naar
de Tweede Kamer ge
stuurd. De stap past in de
lijn om meer aan de markt
zelf over te laten.
Volgens het kabinet biedt
de huidige titelbescher-
ming geen garantie voor
goed werk, omdat er
slechts een eenmalige
toets op deskundigheid is.
In een certificeringrege
ling, die de branche op
kan zetten, wordt regel
matig op kwaliteit en des
kundigheid getest.
De NVM reageert weinig
enthousiast op de kabi
netsplannen. „Het simpel
opheffen van de beëdiging
komt de consument niet
zonder meer ten goede",
aldus een woordvoerder
van de makelaarsvereni
ging. ANP
unie te stemmen, als er in dat
land onvoldoende politieke
steun is voor verdergaande sa
nering van de overheidsfinanci
ën. Het kabinet wacht nu op het
pakket maatregelen, dat de re-
gering-Prodi heeft beloofd.
D e Italiaanse regering zal de ko-
mende dagen met een meerja-
renbegroting komen, die het
Italiaanse financieringstekort
terugbrengt tot 1% van het bru
to nationaal produkt in 2001.
Nederland is het enige land in de
EU dat als voorwaarde stelt
voor de Italiaanse toetreding,
dat dit pakket ook in het Itali
aanse parlement voldoende
wordt ondersteund.
Aanvallen
WD-leider Bolkestein moest
zich gisteren verweren tegen
aanvallen van PvdA en D66 dat
hij zich in het buitenland te ac
tief had betoond in het pleiten
voor harde toelatingscriteria.
PvdA-fractievoorzitter Walla
ge zei dat Bolkestein zo de in
druk heeft gewekt dat de Neder
landse regering het niet alleen
af kon. De WD-leider vindt dat
'een bekrompen opvatting over
het Kamerlidmaatschap'. „Wat
hebt gedaan voor de hardheid
van de Europese munt", zo
vroeg hij aan Wallage.
De liberale leider diende ook
een motie in waarin hij steun
uitspreekt voor de benoeming
van de Nederlander Duisenberg
als president van de Europese
Centrale Bank. Bolkestein wil
met de motie een signaal afge
ven aan Frankrijk dat het niet
langer deze benoeming moet
blokkeren. Premier Kok raadde
de motie af. Hij vreest dat deze
alleen maar een negatieve in
vloed heeft op de Franse opstel
ling. Bolkestein kreeg geen
steun voor zijn motie en verweet
de andere partijen 'slappe knie-
Oppositiepartij GroenLinks
vindt dat de Europese Unie nog
niet klaar is voor één munt.
Fractieleider Rosenmöller zei
dat Europa eerst tot meer ge
meenschappelijk sociaal en eco
logisch beleid zal moeten ko
men. Met uitzondering van het
CDA waren alle oppositiepar
tijen tegen de manier waarop de
Economische en Monetaire
Unie nu van start gaat. GPD
zie ook pagina 5
Premier Kok en minister van financiën Zalm betreden opgewekt de zaal voor het kamerdebat over de EMU. foto Toussa i nt KI u ite rs/AN P
door Dineke van der Burg
DEN HAAG - De regeringsfracties vinden
dat er in een komende kabinetsperiode
veel meer aandacht moet komen voor de
ontwikkeling van light-rail, de tram- en
metroverbindingen tussen de grote ste
den. Volgens de regeringsfracties heeft
minister Jorritsma van Verkeer en Water
staat de ontwikkeling van deze verbin
dingen te traag ter hand genomen.
Ook zijn de paarse fracties het niet eens
met'de aanbeveling van een commissie,
bestaande uit vier gerenommeerde plan
bureaus, die onlangs berichtte dat de ont
wikkeling van light-rail niet rendabel kan
worden. Deze commissie ontraadde een
volgend kabinet tot aanleg over te gaan.
Uit de berekeningen zou blijken dat het
vervoerssysteem tussen de verstedelijkte
gebieden in het westen van het land erg
duur zou worden, terwijl de file-omvang
gelijk zou blijven.D66-minister Wijers,
die het zogenoemde ICES-rapport pre
senteerde, zei op basis hiervan dat de ont
wikkeling van light-rail 'geen prioriteit'
hoeft te krijgen. WD-woordvoerder J.D.
Blaauw bestempelt deze opmerking als
een 'uitglijder' van de minister.
Net als de andere twee regeringsfracties,
was ook de WD 'verbaasd' over de ICES-
benadering. PvdA en D66 menen even
eens dat dit vervoerssysteem noodzake
lijk is om het autoverkeer terug te dringen
en ook zij maken zich zorgen over de 'zeer
trage voortgang van de ontwikkeling van
light-rail'. D66-woordvoerder Van 't Riet
zegt dat Jorritsma dit onderwerp 'ge
woonweg niet heeft aangepakt'. Volgens
PvdA-woordvoerder Van Heemst heeft de
bewindsvrouw slechts 'mondjesmaat' dit
vervoer in onderzoek laten nemen.
Bij het ministerie van Verkeer en Water
staat zijn zes plannen voor een light-rail-
project in de Randstad ingediend. GPD
AMSTERDAM - Twee mannen, uit Frankrijk en Colombia,
zijn gisterochtend aangehouden op het centraal station in
Amsterdam op verdenking van het witwassen van 1,2 miljoen
gulden. Het geld is vermoedelijk afkomstig van de handel in
verdovende middelen.
Rechercheurs van het landelijk rechercheteam (LRT) hielden,
in samenwerking met de spoorwegpolitie, het tweetal aan
toen zij bij het grenswisselkantoor (GWK) Nederlandse gul
dens en Engelse ponden omwisselden in ongeveer 600.000
Amerikaanse dollars.
Het LRT begon het witwasonderzoek na meldingen van het
wisselkantoor. Daar was sinds augustus voor ruim acht mil
joen gulden gewisseld. ANP
ROTTERDAM - De politie, Justitie en de Raad voor de Kin
derbescherming gaan hun gegevens over jonge criminelen
koppelen via een computer. Met het nieuwe 'volgsysteem'
krijgen agenten, medewerkers van Justitie en de Kinderbe
scherming in een oogopslag te zien hoe vaak en wanneer een
jongere eerder is ontspoord.
Het systeem is gisteren in Rotterdam gepresenteerd. De be
doeling is dat ook elders in Nederland de jongeren beter in
kaart worden gebracht. Het Cliëntvolgsysteem (CVS) geldt
voor jongeren tot achttien jaar. De gegevens omvatten wets
overtredingen, veroordelingen, maar ook opvoedingsproble
men, schoolverzuim en ondertoezichtstellingen. ANP
AMSTERDAM - Drie oud-leerlingen van de Vrije Scholenge
meenschap Geert Groote in Amsterdam-Zuid hebben vorige
week aangifte gedaan van seksuele mishandeling door een
docent. De jongens zeggen in 1989 door de leerkracht te zijn
misbruikt.
De ontucht met de jongens kwam bijna 10 jaar geleden aan
het licht. De school besloot na een intern onderzoek de leer
kracht te ontslaan. De directie deed echter geen aangifte bij
de politie. Drie maanden geleden besloten de jongens alsnog
aangifte te doen. De directie van de school onthoudt zich van
ieder commentaar. ANP
BREDA - Wegens schending van het beroepsgeheim is een re
chercheur uit Etten-Leur woensdag veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van drie maanden, waarvan 74 dagen voor
waardelijk. De ï-esterende zestien dagen komen overeen met
het vooraiTest. Het vonnis van de politierechter in Breda is
conform de eis van officier van justitie.
De politieman van het korps Midden- en West-Brabant speel
de in 1995 en 1996 vertrouwelijke informatie uit politieregis
ters door aan het detectivebureau CIO uit Breda. De recher
cheur is geschorst en wordt vrijwel zeker ontslagen. De agent
had een blanco strafblad en werkt 35 jaar bij de politie. ANP
TIEL - Jomanda heeft haar 'healings' in Tiel tijdelijk ge
staakt. Het medium heeft 'een sein van boven' gekregen dat ze
het even rustig aan moet doen. „En daar moet ik naar luiste
ren."
De berichten dat Jomanda stopt omdat ze ziek en overver
moeid zou zijn, doet de'Lady of the Light'af als 'je reinste kol
der'. Volgens het sein dat Jomanda van de 'goddelijke wereld'
heeft gekregen, moet ze het even rustig aan doen, omdat er
grote ontwikkelingen voor haar op komst zijn. „Dus wacht ik
even af." Zondag hield ze haar laatste 'healing'. Ze weet nog
niet wanneer ze haar bij eenkomsten kan hei-vatten. „Op 5 mei
ben ik jarig. Misschien dat ik tegen die tijd meer weet." GPD
Systematische controle op wat een patiënt eet en drinkt ontbreekt
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Verpleeghuizen
moeten meer aandacht schen
ken aan toediening van vocht en
voeding aan patiënten. In veel
instellingen bestaan nauwelijks
vaste richtlijnen en ontbreken
systematische controles op de
hoeveelheid eten en drinken die
een patiënt dagelijks werkelijk
(binnenkrijgt. Hierdoor kan de
voedingssituatie van patiënten
onnodig verslechteren.
Dat stelt de Inspectie voor de
Gezondheidszorg na een repre
sentatief onderzoek onder 29
van de 328 verpleeghuizen in
Nederland. Het rapport is giste
ren gepresenteerd. Aanleiding
voor de inventarisatie is de zorg
die de inspectie al jaren heeft
over de basiszorg in verpleeg
huizen, niet alleen over de
vocht- en voedselvoorziening,
maar ook over de incontinentie-
zorg.
Ook de publiciteit vorig jaar
rond het onthouden van voedsel
en vocht bij doodzieke patiën
ten (versterving), onder meer in
de Groningse instelling 't
Blauwbörgje, was reden de situ
atie snel te onderzoeken. Uit het
onderzoek blijkt dat op de
meeste verpleegaf delingen geen
of onduidelijke richtlijnen zijn
voor situaties waarin patiënten
slecht drinken of eten. Zo is me
dewerkers ni et duidelijk in welk
stadium zij een arts moeten in
schakelen en wanneer zij tot
kunstmatige voeding moeten
overgaan. Voor dit specifieke
probleem wordt dit jaar nader
onderzoek verricht.
Voedingsproblemen kunnen
ontstaan doordat de service van
het verpleeghuis niet aansluit
op de behoeftes van de patiën
ten. De tijdstippen van maaltij
den stemmen niet overeen met
het dagritme, tussen ontbijt en
lunch zit te weinig tijd en tussen
lunch en diner te veel en er is on
voldoende variatie in het voed
selaanbod. Wat betreft toilet
gang zijn er vaste toiletronden
en zijn er te weinig toiletten,
waardoor de wachttijden lang
zijn. Te vaak wordt teruggegre
pen op incontinentiemateriaal.
De inspectie vindt dat voor ie
dere bewoner een individueel
zorgplan moet komen waarin de
eigen behoeftes zijn vastgelegd.
De knelpunten worden voor een
groot deel veroorzaakt door te
kort aan personeel en organisa
torische beperkingen (dienst
roosters). ANP
Defensie wil
langer contract
DEN HAAG - Staatsse-
cretaris Meijling van De
fensie wil beroepsmilitai
ren voor bepaalde tijd
(BBT-ers) een langer con
tract aanbieden.
Zij tekenen nu in principe
voor 2,5 jaar, maar de
staatssecretaris wil dat
voor de landmacht tot 4,5
jaar verlengen.
Meijling zei gisteren in
een overleg met de Tweede
Kamer te verwachten dat
een langere contractsduur
meer jongeren over de
streep trekt om voor een
baan bij Defensie te kie
zen. ANP
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Hendrik Co-
lijn, tussen 1910 en 1940 meer
maals minister en premier èn de
onbetwiste leider van het gere
formeerde volksdeel, was in Ne-
derlands-Indië verantwoorde
lijk voor de moord op negen
vrouwen en drie kinderen.
Tijdens zijn militaire loopbaan
in Nederlands-Indië tussen
1895 en 1904, waarbij Colijn de
vertrouweling was van gouver
neur Van Heutsz, liet hij 'negen
vrouwen en drie kinderen, die
genade vroegen, op een hoop
zetten(...) en doodschieten'. Dat
blijkt uit een briefwisseling van
Colijn met zijn vrouw Helena.
Dit wordt onthuld in de gisteren
verschenen biografie van Colijn
van de hand van de VU-histori-
cus Herman Langeveld. Colijn
schreef in een brief aan zijn
vrouw: „Het was onaangenaam
werk, maar 't kon niet anders."
De terechtstelling gebeurde tij
dens de Atjeh-oorlog begin deze
eeuw, waarbij de inlandse be
volking, die voor haar vrijheid
streed, genadeloos werd bestre
den. GPD
BLEIJERHEIDE - Duitse jongetjes van tien
jaar zijn bezig met het herstel van vernielingen
op de begraafplaats bij het centrum van Bleij-
erheide bij Heerlen. Vorige week vernielden ze
daar een aantal graven. Ze werden door hun
ouders aangegeven. Gisteren meldden de jon
gens zich om mee te helpen bij de reparatie. De
ouders draaien voor de kosten op. foto ANP
(Advertentie)
Gratis geïntegreerde Pelgrim
vaatwasser t.w.v. 1.500,-''
bij aankoop van
<2# een complete keuken
cia.
KEUKENS
Adressen vindt u in de Gouden Gids
5. Actie geldt t/m 26 opril 1998 Of do helft van de waarde in contui
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Minister Jorritsma van Ver
keer en Waterstaat heeft de Tweede Kamer
gisteren om uitstel gevraagd van de behan
deling van het wetsvoorstel over de versnel
de aanleg van een vijfde start- en landings
baan van Schiphol. Door het uitstel zal over
het wetsvoorstel pas na de zomer worden
gestemd.
Jorritsma werd tot de manoeuvre gedwon
gen omdat er momenteel geen meerderheid
voor versnelling Van de procedure is. De
tijdwinst van vijf maanden, die het kabinet
wilde boeken, is met het uitstel verloren ge
gaan. Als de wet wordt aanvaard zal deze
hooguit verdere vertragingen voorkomen.
Jorritsma meent dat het uitstel nodig is om
de vele vragen van de Kamerleden, met na
me over onteigening, te beantwoorden.
Het kabinet wil met de noodwet bereiken
dat de vijfde baan uiterlijk in het jaar 2003
in gebruik kan worden genomenD eze baan
zou de geluidhinder rond de luchthaven
verminderen.
WD-Kamerlid Te Veldhuis wil redden wat
er te redden valt aan het wetsvoorstel. Vol
gens hem kan ten minste een deel van het
wetsvoorstel nog voor de zomer worden
aanvaard. Het meest omstreden hoofdstuk,
over de onteigening, kan er wat hem betreft
desnoods worden uitgehaald. Met de split
sing van het wetsvoorstel hoopt de liberaal
te bereiken dat een Kamermeerderheid van
CDA D66 en WD de aanleg van een vijfde
baan alsnog bespoedigt. D66-Kamerlid Van
't Riet is niet ongelukkig met het uitstel van
de behandeling van het voorstel. „Van uit
stel komt afstel. De wet zal geruisloos van
de agenda verdwijnen", voorspelt ze.
Minister Jorritsma werd gisteren onaange
naam verrast door D66. Die partij nam gis
teren alsnog afstand van het kabinetsbe
sluit om Schiphol jaarlijks 20.000 vluchten
extra toe te staan. De democraten vinden
dat Schiphol zich dit jaar tot de reeds goed
gekeurde 360.000 vluchten moet beperken.
Pas als de groei van de luchtvaart binnen
milieugrenzen wettelijk goed is geregeld wil
D66 instemmen met 100.000 extra vluchten
in de periode tot het jaar 2003.
Minister Jorritsma (Verkeer en Waterstaat)
uitte onverholen kritiek op D66-Kamerlid
Van 't Riet. „Zo kunnen wij niet bestuurlijk
omgaan niet derden. Ik ga er altijd vanuit
dat. wij verder kunnen werken aan ons be
sluit, tenzij de Kamer duidelijk maakt dat
het anders moet. Ik zet toch niet voor niets
mijn ambtenaren aan het werk", bromde de
minister. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De Tweede Kamer
is er niet van overtuigd dat de
gebrekkige ondersteuning van
Nederlandse gevangenen in het
buitenland uitsluitend is toe te
schrijven aan incidenten. De
paarse fracties plus het CDA
vinden dat minister Van Mierlo
van Buitenlandse Zaken serieus
werk moet maken van een struc
turele oplossing voor het bij
staan van het snel groeiend aan
tal Nederlandse gevangenen in
het verre buitenland.
Dat bleek gisteren tijdens een
hoorzitting van de Tweede Ka
mer met vijf organisaties die
zich het lot van Nederlandse ge
detineerden in het buitenland
aantrekken.
In een recente brief aan de Ka
mer schreef Van Mierlo dat zijn
departement enigszins is over
vallen door de explosieve toena
me. Momenteel zitten zestien
honderd Nederlanders buiten
onze landsgrenzen vast.
Van Mierlo overweegt de instel
ling van een soort vliegende on
dersteuningsbrigade, het ver
sterken van enkele ambassades
en het opzetten van een speciaal
fonds om armlastige gevange
nen in hun eerste levensbehoef
ten te kunnen voorzien.
WD en CDA uitten kritiek op
het beeld dat de minister in zijn
brief over de inspanningen van
zijn ministerie probeerde te
schetsen. De liberaal Blaauw
vond dat de bewindsman de ge
brekkige organisatie bij de on
dersteuning van Nederlandse
gevangenen in met name landen
buiten West-Europa probeert te
maskeren. Het CDA-Kamerlid
Bremmer constateerde dat 'er
iets structureel verkeerd zit' bij
de begeleiding. ANP
door Hans van Soest
DEN HAAG - Het kabinet heeft
meer geld toegezegdvoor een
verdere versoepeling van de Al
gemene Nabestaandenwet
(ANW). Voormalige AWW-ge-
rechtigden mogen, afhankelijk
van hun inkomen, meer bijver
dienen zonder dat er op hun
ANW-uitkering wordt gekort.
Daarnaast wordt de bodemuit-
kering die zij mogen houden,
opgetrokken van 30 procent van
het netto minimumloon naar 30
procent van het bruto mini
mumloon. Dit scheelt hen
maandelijks meer dan honderd
gulden. De veranderingen gel
den met terugwerkende kracht
tot 1 januari dit jaar.
De extra versoepelingen kosten
150 miljoen gulden, aflopend
over een periode van vijftien
jaar. Staatssecretaris De Grave
zag op korte termijn geen ande
re oplossing dan dit te betalen
uit het overschot op het budget
voor de sociale zekerheid. Ei
genlijk was dit geld bedoeld
voor het tekort in de gezond
heidszorg. Het kabinet moet de
komende maanden nog een op
lossing zoeken om de rijksbe
groting sluitend te houden.
Dinsdag schaarden de rege
ringspartijen zich tijdens het
debat over de ANW onverwacht
achter enkele verdergaande
versoepelingen die de oppositie
voorstelde. De Grave schortte
het debat op om te kij ken hoe hij
die moest betalen.
Om de terugval in inkomen van
oud-AWW'ers op te vangen,
kwamen de coalitiepartijen
PvdA D66 en VVD in september
vorig j aar met een eerste versoe
peling van de wet. De getroffen
groep mocht ongeacht het inko
men of geboortedatum in ieder
geval een bedrag houden van 30
procent van het netto mini
mumloon. Dit bedrag is nu ver
hoogd.
Daarnaast is de ANW in tegen
stelling tot cle vroegere AWW af
hankelijk van het inkomen. In
het oorspronkelijke wetsvoor
stel mochten oud-AWW'ers 50
procent van het bruto mini
mumloon en eenderde van wat
zij meer verdienden uit arbeid
houden, zonder dat er werd ge
kort op de ANW. Dit percentage-
wordt nu 70 procent. GPD
