Tegenslag Iers akkoord
Banken maken einde aan
tweedeling geldautomaten
A
Dolfijn Renée went weer aan de zee
Gentse ambtenaar
op bierrantsoen
4 WEKEN
w
mo°
■QÉA
14°
Aardgas twee
cent goedkoper
door olieprijs
Slijptol voor
t ontsnapping
TBS'ers zat
in televisie
Leden protestantse Oranje-orde vooralsnog tegen
Kleuter raakt in
coma door steen
vanaf viaduct
Zalm twijfelt aan Italië
Studie afkicken
VOOR 15,00
Natte akkers spelen boer parten
Zie Mitsubishi.
Seedorf en Davids in finale
ZW 4
i
Overwegend droog
I, Zonnige perioden en zeer lokaal een bui.
ji Matige tot vrij krachtige zuidwestenwind.
Middagtemperatuur 9 a 10 graden.
door Lizette Dalebout
NEELTJE JANS - Voorzichtig wordt
het gestreepte dolfijntje Renée in het
zoute water van de Oosterschelde ge
zet. Medewerkers van het Dolfinarium
Harderwijk stappen in waterdichte
pakken achter haar aan. Ze spreken
kalmerende woorden. Bioloog R. Kas
telein van het Dolfinarium kijkt ge
spannen toe: „Gestreepte dolfijnen zijn
veel schichtiger dan bruinvissen." Als
Renée rustig rondzwemt om haar nieu
we omgeving te verkennen, haalt
Kastelein opgelucht adem. „Ze doet het
goed. Ze raakt niet in paniek."
Tot nu toe heeft het Dolfijnencentrum
op Neeltje Jans alleen bruinvissen te
gast gehad. Kastelein: „Gestreepte dol
fijnen zijn in Nederland zeldzaam. Ze
komen gewoonlijk alleen in de grote
oceanen voor. Het is een raadsel hoe
Renée in de Noordzee terecht is geko
men."
Jaarlijks stranden er ongeveer dertig
dolfijnen aan de Nederlandse kust,
waarvan zo'n negentig procent sterft.
Renée is vernoemd naar Renesse; de
plaats waar ze december 1997 aan
spoelde. Het was de eerste keer in de ge
schiedenis dat een gestreepte dolfijn le
vend op het droge werd aangetroffen.
Kastelein: „Renée is ter plaatse heel
goed verzorgd en opgevangen door de
politie. Maar ook zij had het bijna niet
overleefd. Doordat ze van zo'n wilde en
schuwe soort is, heeft ze, voordat ze
werd gevonden, urenlang met haar
staart in het zand geslagen en is ze over
verhit geraakt."
Tot het begin van dit jaar was het niet
zeker of Renée zou overleven. „Tiental
len vrijwilligers hebben haar dagen
lang door het bassin van het Dolfinari
um gedragen om te voorkomen dat ze
zou verdrinken. We hebben moeten
vechten voor haar leven", zegt Kaste
lein.
Inmiddels is Renée op krachten geko
men. Kastelein: „Ze is heel langzaam
aan mensen gewend geraakt. Zo heeft
het een tijd geduurd voordat ze vis uit
de hand durfde te eten."
Renée is nu 1.87 lang en weegt 63 kilo.
Haar leeftijd wordt geschat tussen de
twee en drie jaar. Kastelein: „Ze is nog
niet volwassen. Vrouwtjesdolfijnen
kunnen pas op achtjarige leeftijd kin
deren krijgen. Renée is nu te vergelijken
met een kleuter."
De overplaatsing van Harderwijk naar
N eelt je J ansdie woensdag plaats vond,
heeft tot doel Renée te laten wennen
aan de zeeomstandigheden. Kastelein:
„Ze wordt er hier op voorbereid om
straks weer voor zichzelf te zorgen."
Terugkeer
Het Dolfijnencentrum op Neeltje Jans
is een gezamenlijk project van Water
land Neeltje Jans, Dolfinarium Har
derwijk en Rijkswaterstaat. Sinds 1995
worden er dolfijnen voorbereid op te
rugkeer naar open zee. Op dit moment
is Renée de enige dolfijn die in het cen
trum op Neeltje Jans verblijft. Kaste
lein: „Het is de bedoeling dat ze in sep
tember, oktober van dit jaar in het wild
wordt teruggezet. Ze zal waarschijnlijk
terug worden gebracht naar wat zuide
lijker wateren, nabij Frankrijk of
Spanje, zodat ze zich bij haar soortge
noten kan aansluiten."
Medewerkers van het Dolfinarium Harderwijk zetten Renée woensdag op Neeltje Jans in het Oosterscheldesop.
foto Pieter Honhoff
REKKEN - De slijptol waarmee
drie TBS'ers vorige week kans
zagen te ontsnappen uit de TBS-
kliniek Oldenkotte in Rekken,
werd waarschijnlijk de kliniek
binnengesmokkeld in een om
gebouwd televisie- of videotoe
stel. De politie heeft op een
parkeerplaats in Eemnes een
65-jarige man uit Almere aan
gehouden op verdenking van
hulp bij de ontsnapping.
Dit heeft een politiewoordvoer
der gisteren bevestigd. De poli
tie wil over de exacte betrok
kenheid van de verdachte geen
mededelingen doen, maar vol
gens advocaat J. Plasman wordt
zijn cliënt ervan verdacht te
hebben geholpen bij het bin
nensmokkelen van de slijptol.
Daarmee zaagden de gedeti
neerden drie spijlen door en ko
zen vervolgens de vrijheid.
De slijptol zou de verdachte
hebben verstopt in een televi
sie- of videotoestel, die vervol
gens ongehinderd de strafin
richting binnenkwam. Wanneer
dit gebeurde, is de raadsman
niet bekend. De verdachte heeft
een strafblad en is geruime tijd
werkzaam geweest voor de
Stichting Themis, een belan
gengroep voor gedetineerden.
Volgens Plasman is zijn cliënt
een half jaar geleden met de
werkzaamheden voor de stich
ting gestopt. De verdachte ken
de een 26-jarige man, de enige
van de drie ontsnapten die in
middels is aangehouden. Hij
werd vrijdag opgepakt op een
parkeerplaats inBussum. Dat is
slechts 15 kilometer van de plek
waar de Almeerse verdachte is
aangehouden. De politie kan
niet zeggen of er een verband is
tussen deze twee. locaties. Waar-
Ivan de twee elkaar kennen, is
evenmin bekendgemaakt. Twee
van de ontsnapte TBS'ers zijn
nog voortvluchtig. ANP
van onze redactie buitenland
BELFAST - De Oranje
orde in Noord-Ierland, die
rond 30.000 protestanten
verenigd, heeft gisteren
het vredesakkoord voor
het gebied vooralsnog af
gewezen.
Secretaris John McCrea zei na
afloop van een besloten verga
dering dat de leiders eerst
opheldering wensen over de
vrijlating van gevangenen, het
inleveren van wapens en een
hervorming van de politie.
De afwijzing is een klap voor
leider David Trimble van de
grootste partij van Noord-Ierse
protestanten, de Ulster Unio
nist Party (UUP)De orde tekent
namelijk voor ongeveer een
kwart van de stemmen binnen
zijn partij. Trimble moet in het
weekeinde het akkoord door
zijn 700-koppige partijraad
zien te krijgen. De orde is ver
antwoordelijk voor de duizen
den marsen die protestanten in
Noord-Ierland jaarlijks door
katholieke gebieden houden.
Vijf van Trimbles negen partij
genoten die net als hij in het
Britse parlement zitten, hebben
zich tegen het akkoord ver
klaard. Een zesde collega, Mar
tin Smyth, zei 'sceptisch' te zijn
over de overeenkomst. „Het
lijkt mij dat sprake is van een
opstapje naar wat zij (de katho
lieken) willen: een verenigd Ier
land", zei Smyth, een voormalig
'grootmeester' van de Oranje
orde.
Paisley
Radicaal tegenstander van elk
akkoord, dominee Paisley, die
niet deelnam aan de onderhan
delingen, startte gisteren een
campagne voor afwijzing van
het akkoord in het komende re
ferendum van 22 mei. De 72-ja-
rige leider van de Democratisch
Unionistische Partij (DUP) zei
woensdag op een persconferen
tie dat de overeenkomst zal lei
den tot de vernietiging van de 77
jaar oude unie van Noord-Ier-
land met Groot-Brittannië, en
de provincie zal brengen 'op de
weg naar een verenigd Ierland'
De DUP is momenteel goed voor
ongeveer 15 procent van het
electoraat, maar Paisley zelf
kan - naar is gebleken bij ver
kiezingen voor het Europarle
ment sinds 1979 - rekenen op
veel meer steun onder het pro
testantse deel van de bevolldng.
De regels van de volksraadple
ging vereisen dat een meerder
heid van de 1,6 miljoen Noord-
Ieren - 55 procent pro-Brits en
protestants, en 40 procent pro-
Iers en katholiek - het akkoord
ratificeert, wil het worden uit-
gevoei'd.
De Britse premier Blair riep de
Noord-Ieren gisteren op geen
aandacht te schenken aan scep
tici. „Luister naar degenen die
een succesvolle toekomst willen
voor Noord-Ierland en niet naar
degenen die slechts willen dat
de hele overeenkomst in duigen
valt."
Gerry Adams, de leider van
Sinn Fein zal zaterdag op het
jaarlijkse partijcongres steun
van de leden vragen voor het
vredesverdrag. ANP/RTR/AP
GRONINGEN - Kleinverbrui
kers (gezinnen) gaan op 1 juli
twee cent minder voor een ku
bieke meter aardgas betalen. De
verlaging kan worden doorge
voerd door de lagere prijzen op
de wereldmarkt voor huis-
brandolie.
De prijzen van gas en olie zijn
met een vertraging van een half
jaar direct aan elkaar gekop
peld. Het is de tweede verlaging
binnen een jaar. Ook op 1 janua
ri ging de gasprijs almet 1,4 cent
omlaag.
Een en ander heeft gisteren de
Gasunie bekend gemaakt. De
kale aardgasprijs, dus exclusief
milieuheffingen en dergelijk,
komt op 1 juli uit op 46,8 cent.
Een gemiddeld gezin mêt een
verbruik van 2000 kubieke me
ter is op jaarbasis zo'n vijf tien
tjes voordeliger uit, afhankelijk
overigens wel van hoe het regio
nale gasbedrijf de prijs vast
stelt.
Van de verlaging eerder dit jaar
werd concreet in de huishoud
portemonnee niets gevoeld. Die
werd namelijk teniet gedaan
door een hogere milieuheffing.
GPD
zie ook pagina 6
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - Gentse ambtena
ren die tijdens werkuren te veel
pintjes achterover slaan, lopen
straks het risico naar de politie
gestuurd te worden-voor een
ademtest. Bij meer dan 0,8 pro
mille volgt een werkverbod ge
durende de rest van de dag. De
'schepen' voor personeelszaken
van de gemeente Gent, Guy Ser-
raes, wil op deze manier bet al
coholmisbruik in de ambtelijke
dienst van de Vlaamse stad te
rugdringen.
Volgens Serraes mag van het ge-
meentepersoneel verwacht
worden dat zij na twee glazen
bier of wijn overschakelen op
alcoholvrije dranken. Dat dit
niet geheel spontaan zal gebeu
ren, beseft de bestuurder ook
wel, vandaar dat hij de nuchtere
collega's wil inschakelen voor
de onderlinge sociale controle.
Gisteren publiceerde de wet
houder een reglement dat bij het
gemeentepersoneel nogal op de
lachspieren heeft gewerkt.
Want hoe omschrijft Serraes een
ambtenaar die te diep in het
glaasje heeft gekeken? Onder
het hoofdstukje 'uiterlijke ken
tekenen van alcoholgebruik' is
te lezen: 'De betrokkene heeft
bloeddoorlopen ogen, verhit ge
laat, schuim op de lippen, heeft
de hik, vertoont sporen van
braaksel, heeft een onvaste
gang, zoekt naar een breed
steun vlak, spreekt met dubbele
tong, is lawaaierig, weet niet
waar hij zich bevindt, grijpt on
zeker naar voorwerpen...'
Ambtenaren die hun collega's
op dergelijk liederlijk gedrag
betrappen, dienen 'onverwijld'
hun chef daarvan in kennis te
stellen. De redenering van Ser-
HULSHORST - Een 4-jarige
kleuter uit Hollandscheveld
(Drente) is gisteren in coma ge
raakt, nadat zij in de auto van
haar vader getroffen was door
een flinke kei. Onbekenden
gooiden die vanaf een viaduct
op de auto, die op de A28 reed.
Het is nog niet duidelijk vanaf
welk viaduct de kei gegooid is.
Voor de politie staat het vast dat
iemand de grote steen moet heb
ben gegooid, gezien de kracht
waarmee het projectiel door de
voorruit van de auto sloeg. ANP
De toetreding van Italië tot de Europese Monetaire Unie is
wat Nederland betreft nog steeds niet zeker. Minister van Fi
nanciën Zalm houdt nog steeds rekening met een 'nee' van
Den Haag, zo bleek gisteren tijdens het kamerdebat.
Het kabinet wacht de maatregelen van Rome af ter
sanering van de overheidsfinanciën.
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Rekeninghou
ders van de Postbank kunnen
vanaf half mei geld opnemen bij
geldautomaten van andere ban
ken en omgekeerd. Daarmee
komt een einde aan het jaren
lange gesteggel tussen de ban
ken over het gebruik van el-
kaars automaten.
Vorig j aar al werd het zogeheten
gastgebruik aangekondigd,
maar dat is keer op keer uitge
steld. Gisteren zijn de banken
het er definitief over eens ge
worden dat het gebruik van el-
kaars automaten vanaf half mei
mogelijk moet zijn.
Voor de klanten is de nieuwe
dienstverlening gratis. Het kost
geen geld om bij andere auto
maten geld op te nemen. Maai
de banken hebben wel afspra
ken gemaakt over onderlinge
tarieven.
De banken eisten een vergoe
ding, omdat de Postbank-klan
ten het meest profiteren van het
'gastgebruik'. De rijen wach
tenden voor de Postbank-auto-
maten zijn meestal langer dan
die bij de banken.
„Wij willen onze ldanten het
zelfde serviceniveau bieden als
wij nu gewend zijn", aldus een
woordvoerder van de ABN Am-
ro Bank. Hij wijst erop dat de
ABN Amro 1300 automaten
heeft voor 3 miljoen rekening
houders, terwijl de Postbank
slechts 1200 automaten heeft
voor 7 miljoen klanten. De ABN
Amro wil nieuwe automaten
plaatsen als blijkt dat door de
Postbank-klanten ook rijen
voor de ABN-automaat te lang
worden.
Daarom hebben de banken en
de Postbank afgesproken om el
kaar een vergoeding te betalen
voor elke keer dat een klant geld
opneemt bij een automaat die
niet van zijn eigen bank is. Hoe
hoog die vergoeding is, willen de
woordvoerders van de banken
niet kwijt. Het zou om minder
dan een dubbeltje per transactie
gaan.
De verwachting is dat dat de
Postbank per saldo geld kost.
Tegenover de 1200 geldautoma
ten van de Postbank staan in to
taal 5000 automaten van de ove
rige banken. Sinds 1992, na de
fusie van de NMB en de Post
bank, is het voor Postbank
klanten al mogelijk om bij auto-
DEN HAAG - Minister Borst
van Volksgezondheid wil een
landelijk onderzoek naar het af
kicken onder narcose.
Zij gaf woensdag in de Tweede
Kamer ook aan een studie naar
marihuana voor medisch ge
bruik te willen betalen. ANP
maten van de ING Bank te pin
nen. Sinds vorig jaar kunnen
ING-klanten omgekeerd ook bij
de Giromaten contant geld op
nemen.
Jarenlang heeft Nederland twee
banksystemen gekend: dat van
de Postbank en dat van de 'ge
wone' banken. De afgelopen ja
ren is geprobeerd de systemen te
integreren. Zo is het sinds vorig
jaar mogelijk om direct geld
over te maken vanaf een Post
bank-rekening naar een bank
rekening. Het gastgebruik van
de geldautomaten is een ander
onderdeel van het streven naar
integratie.
Een recentere scheiding tussen
de Postbank en de overige ban
ken betreft de elektronische
portemonnee. De Postbank
heeft de chipper, terwijl de ban
ken de chipknip ter beschikking
stellen van hun klanten. Hier
wordt onderhandeld over tech
nische samenwerking. ANP
raes is een juweel van eenvoud:
teveel drinken mag in het ver
keer niet, dus ook niet tijdens
kantooruren.
Toch wordt betwijfeld of de
Hollands aandoende regelge
ving in Gent veel effect zal sor
teren. Zullen ambtenaren hun
collega's-al dan nietmet braak
sel op het revers - wel willen ver
linken? Wat ook niet helpt, is dat
de wethouders en burgemeesters
zichzelf niet gebonden achten
aan de alcoholbeperking. GPD
Advertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
JAj ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 15,00
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 33,25
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 93,50
Voorletters: m?v
Straat:
Postcode:
Telefoon:
:°te A
Een comfortabele auto die ruimte biedt aan grote
gezinnen? Die bestaat. Zie de Space Wagon. Standaard met
elektrisch bedienbare ramen, airco, 2 airbags en maar
liefst 7 zitplaatsen. Bel voor 'n kennismaking 0800-0383. TJÏtsUbIshT
De Space Wagon is er vanaf 49.995,-. MOTORS
Prijs iiicl, BPM/BTW, excl. venvijdermgsbijdrage, kosten rijklaar maken, af Hoofddorp.
Leaseprijs Space Wagon v.a. f 1.126,- per maand (exel. BTW. 4S mnd/20.000 km).
Wijzigingen voorbehouden. Met 3 jaar MiiltigaramieHnter-Euro Service.
Imp MMSN B.V. (023) 55 55 222. Mitsubishi Dealer Lease (070) 51 51 151.
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 0800-0231231
!z41e jaargang no. 90
donderdag 16 april 1998
losse nummers 1,75
feiten en meningen: 2; binnenland: 3; varia: 4; buitenland: 5;
financiën en economie: 6; radio en televisie: 7; dossier: 9,10,
11 en 13; zeeland: 15,17,19,20 en 21; sport: 23,25 en 27
(Advertentie)
De Zeeuwse akkerbouwers wachten op beter weer. Door de
aanhoudende reeks buien, met zelfs sneeuw, is voorjaarsar-
beid op het land onmogelijk. De weersvoorspellingen blijven
somber. „We zien lijdzaam toe. Je doet er toch niets
aan", zegt de directeur van de koninklijke maat-
schap De WilhelminapolderinWilhelminadorp. w
Clarence Seedorf en Ed
gar Davids treffen elkaar
op 20 mei in de Amster
dam Arena voor de finale
van de Europa Cup I. See
dorf had met Real Madrid
aan de 0-0 in Dortmund
genoeg voor de eindstrijd.
Davids verloor met Ju-
ventus weliswaar met 3-2
bij Monaco, maar had het
eerste duel thuis
met 4-1 gewon- yr
nen.