Top KPN
jubelt over
PTT Post
Ideeënarmoede leidt tot overnames
Naar een flitsender onderneming
Magie op de Keukenhof
Weinig aandacht
voor scholing
bij CAO-overleg
economie vrijdag 10 april 1998
Stijging van nettowinst
Voice mail kip met gouden
eieren voor PTT Telecom
Verkoop Bartels Decor ketst af
Nachtploegen goed tegen onkruid
Hanze Milieu koopt Insulinde
Van der Moolen draait beter
Paaspakket Veonn-personeel
Van Ommeren
rekent op
verbetering
ri\a<
FNV akkoord
met zuivel-CAO
door Fred van Essen
AMSTERDAM - De eerste
zorg van PTT-Post directeur A
Scheepbouwers als PTT Post
los staat van KPN is het nega
tieve ambtenarenimago van
Post. „Dezelfde ongrijpbare
perceptie van arrogant staats
bedrijf waardoor de KLM ook
altijd minder verwijten krijgt
dan NS. De kloof met het pu
bliek moet beslist kleiner."
Scheepbouwer (53) maakt van
de verzelfstandiging van Post
een rigoureuze breuk met het
verleden. Meteen na de laatste
gezamenlijke presentatie van
de jaarcijfers met PTT Tele
com/KPN, is een reclamecam
pagne losgebarsten die het
nieuwe concern moet profile
ren als logistiek concern en
distributiespecialist.
Spots met haastige mannen,
strak in het pak, welvarend
kapsel. Organisatie en distri
butie van de voorraden in de
Gamma- en Karweiwinkels,
daar gaat het voortaan om.
Wereldwijde distributie van
auto-onderdelen voor Toyota,
Fiat, Volkswagen en Ford,
overname van de postafhan-
deling van Aegon. De postbo
de komt in het verhaal niet
voor.
Van de 2,7 miljard nettowinst
van KPN over 1997 kwam 1,9
miljard van Telecom en 'maar'
694 miljoen van Post. „Maar
voor een eerlijke vergelijking
moet je dat afzetten tegen het
geïnvesteerde kapitaal", zegt
Scheepbouwer, „Onze renta
biliteit op 'het eigen vermogen
komt met 12,3 procent al in de
buurt van de 14,4 procent van
Telecom."
Het aandeel KPN was 'een te-
lecomaandeel met een gouden
randje', zegt Scheepbouwer.
„Telecom bracht de risico's
met zich mee, Post zorgde voor
de stabiliteit. Nu krijg je twee
geprofileerde aandelen, nu
gaan wij ook op jacht." De di
recteur heeft zijn volgende
overnames - Italië, Frankrijk,
Duitsland - al in de pijplijn.
Van de 15 miljard omzet van
Post komt nog maar 35 pro
cent uit postbezorging. Veertig
procent wordt behaald met lo
gistieke diensten, de rest in
voorraadbeheer en distribu
tie. In postbezorging zit nog
maar een beetje groei, in logis
tiek veel. De balans verschuift
dus naar meer risico met hoge
re rendementen en minder
vastigheid.
In de Europese postbezorging
valt voorlopig nog niet veel
groei te halen. Scheepbouwer
belooft wel een scherpe aan
val, zodra de grenzen in Euro
pa opengaan voor post, wat na
2003 het geval zal zijn. „Er valt
dan een markt van 84 miljard
vrij."
„Sommigen zullen zeggen:
zorg eerst dat je de post in Ap-
pingedam goed doet voor je
begint met logistiek in Italië.
Maar we moeten allebei. Ik
verontschuldig me voor de
fouten van de afgelopen
maanden. We hebben ons ver
tild aan de kerstdrukte, maar
dat heeft een oorzaak: er zijn
vorig jaar bij ons 20.000 men
sen veranderd van baan en het
overschakelen op automati
sche postsortering heeft meer
moeilijkheden opgeleverd dan
verwacht. Dat wordt dit jaar
weer beter." GPD
Activiteiten in het in aanbouw zijnde PTT-sorteercentrum in Nieuwegein. PTT Post investeert met het oog op de toekomst veel in lo
gistiek. foto Koen Suyk/ANP
van onze redactie economie
AMSTERDAM - PTT Post, een
dochter van KPN heeft vorig
jaar een uitstekendresultaat ge
boekt. De directie van KPN is,
anders dan bij de telecompoot,
uitermate tevreden over de gang
van zaken bij haar postdochter
en verwacht voor dit jaar een
verbetering van de cijfers.
KPN verwacht dit jaar een
winstgroei van 10 tot 15 procent
bij het postbedrijf. Vorig jaar
behaalde PTT Post ook een uit
stekend resultaat. De netto
winst steeg met ruim 19 procent
tot 694 miljoen, waarvan 64
miljoen afkomstig was van TNT.
De omzet steeg autonoom met
bijna 13 procent tot 15,3 mil
jard. En het postbedrijf is al
weer op jacht naar nieuwe over
names, met name in Zuid-Euro
pa en Scandinavië.
De splitsing van het huidige Ko
ninklijke PTT Nederland krijgt
op 29 juni haar beslag. Op die
dag krijgt het aandeel van het
postbedrijf onder de naam TNT
Post een notering aan de effec
tenbeurzen van Amsterdam,
Frankfurt en New York. Het te-
lecombedrijf blijft opereren on
der de naam KPN, met een iets
gewijzigd logo. De huidige aan
deelhouders van KPN krijgen
voor elk aandeel dat ze hebben
een aandeel TNT Post en een
aandeel KPN nieuwe stijl.
Pas op de eerste noteringsdag op
29 juni zal uit de koers blijken
welke waarde beleggers toeken
nen aan het postbedrijf. Een
schatting is wel te maken, aan
gezien financiële analisten het
postbedrijf momenteel op 13
tot ƒ16 miljard schatten op een
totale waardering van circa 50
miljai-d voor het huidige KPN.
Voor TNT Post zou dat een koers
betekenen van circa 30 procent
van het huidige aandeel KPN.
Na de splitsing op 29 juni zou
het aandeel KPN 30 procent
goedkoper moeten zijn dan op
28 juni. ANP
door Fred van Essen
AMSTERDAM - De introductie
van voice mail heeft PTT Tele
com vorig jaar tientallen mil
joenen guldens extra inkomsten
opgeleverd. Uit metingen van
de PTT blijkt dat de tikkentel-
lers in de centrale door de voice
mail per dag 700.000 keer vaker
in werking worden gezet. Alleen
al het startbedrag van een dub
beltje voor elk gesprek is goed
voor 25,5 miljoen gulden op
jaarbasis.
De voice mail - een antwoorcl-
appraat in de telefooncentrale
dat 'opneemt' als de abonnee
dat zelf niet doet, is een van de
innovaties die PTT Telecom vo
rig jaar heeft ingezet tegen de
oprukkende concurrentie. Na
dat de PTT voice mail in de loop
van vorig jaar landelijk invoer
de op het vaste net, bleken mil
joenen abonnees het systeem in
gebruik te nemen. Telefoontjes
die anders niet zouden worden
opgenomen - en de PTT dus
niets opleveren - worden dooi
de voice mail omgezet in winst.
De voice mail neemt de hoorn op
en brengt de tikkenteller in wer
king. Bovendien zien veel abon
nees zich genoodzaakt de bood
schappen te beantwoorden, wat
ook weer geld kost. De PTT
heeft berekend dat er door voice
mail elke dag 700.000 keer een
verbinding wordt gelegd die
eerst niet werd gelegd. Dat is
255 miljoen per jaar. GPD
MAASTRICHT - De winkels van Bartels Decor komen voor
alsnog niet in andere handen. De overname van zeventien van
de twintig winkels door Profiel Verf Behang, die in novem
ber was aangekondigd, gaat niet door. Profiel is een franchi-
seketen die beschikt over tweehonderd speciaalzaken in verf
en behang.
Eigenaar Macintosh heeft gisteren bekendgemaakt dat geen
definitieve overeenkomst is bereikt over verkoop van Bartels.
Het detailhandelsconcern (Kwantum. Manfield, Halfords) is
inmiddels besprekingen met andere kandidaat-kopers be
gonnen.
Macintosh heeft niet bekendgemaakt of Bartels verlies lijdt,
maar duidelijk is dat de onderneming niet voldoet aan de ren
dementseis van een bedrijfsresultaat van 3 procent op de om
zet. Bartels Decor boekte vorig jaar een omzet van f 20 mil
joen. ANP
LONDEN - Het loont als boeren hun akkers 's nachts omploe
gen. De groei van onkruid kan namelijk met 18 tot 80 procent
worden gereduceerd, zo blijkt uit onderzoek van de universi
teit Bonn.
De ontkieming van onkruidzaad wordt in gang gezet door
korte belichting, terwijl graan ook in het donker kan ontkie
men. Het korte contact met het zonlicht bij het ploegen over
dag is voldoende om de ontkieming in gang te zetten, aldus de
conclusies van het onderzoek die zijn gepubliceerd in het
Britse vakblad New Scientist.
De beste resultaten zijn bereikt op tarwevelden. De weten
schappers hebben tevens een ploeg met dakje ontwikkeld dat
de onkruidzaden ook bij het ploegen overdag tegen het zon
licht moet afschermen. DPA
ZWOLLE - Hanze Milieu, een onderdeel van energiebedrijf
EDON, koopt Insulinde recycling. Flanze breidt er haar mi
lieuactiviteiten mee uit. Insulinde kan nu de groeiplannen
verwezenlijken.
Hanze milieu maakt met zeshonderd mensen een omzet van
300 miljoen gulden. Bij Insulinde werken veertig mensen die
samen 40 miljoen omzetten. Het bedrijf is vooral sterk in de
verwerking van afval tot materiaal dat bij wegen- en spóor-
bouw gebruikt kan worden. ANP
AMSTERDAM - Het Amsterdamse hoekmansbedrij f Van der
Moolen heeft zijn omzet en resultaten in het eerste kwartaal
van dit jaar duidelijk zien stijgen. In vergelijking tot dezelfde
periode vorig jaar is er opnieuw sprake van een forse verbete
ring, zo maakte directievoorzitter P. van der Lugt gisteren be
kend tijdens de aandeelhoudersvergadering.
De directie houdt vast aan de eind maart uitgesproken ver
wachting dat de winst tot 2002 jaarlijks met 20 procent zal
stijgen. ANP
HEEREN VEEN - Met Kerstmis kon het er nog niet af. nu wel
De 2,200 medewerkers van vervoersmaatschappij Veonn heb
ben een paaspakket gekregen. In december ontstond grote
ophef binnen het bedrijf toen bleek dat het jaarlijkse kerst
pakket was geschrapt, omdat daar volgens de directie geen
geld voor was.
Volgens een woordvoerder van het Friese streekbusbedrij.f
moet het paaspakket niet worden gezien als een goedmakertje
voor het misgelopen kerstpakket. „De Veonn zit midden in al
lerlei reorganisatieplannen. Met dit pakket willen we ieder
een een hart onder de riem steken.ANP
ROTTERDAM - Het Rotter
damse transport- en tankop
slagconcern Van Ommeren is
het jaar goed begonnen. De
gang van zaken in het eerste
kwartaal was zo gunstig dat het
concern voor 1998 rekent op een
sterke verbetering van het re
sultaat uit gewone bedrijfsuit
oefening (1997136,2 miljoen).
Dat is nog exclusief boekwin
sten op de verkoop van het be
lang in Hvide Van Ommeren en
de bundeling van belangen in de
zeetankvaart in Brovo. Die lei
den tot ongeveer 40 miljoen
aan buitengewone baten tegen
25,8 miljoen vorig jaar.
In de tankopslag gaat het Van
Ommeren in alle sectoren voor
de wind. De sterke vraag naar
opslag van minerale oliepro
ducten heeft zich voortgezet.
Oorzaken hiervoor waren da
lende olieprijzen door overpro
ductie in combinatie met ver
minderde consumptie. Ook
speelde de crisis in Azië en de
milde winter in de VS en Europa
het bedrijf in de kaart.
De resultaten van de chemieop-
slag waren stabiel; die van eet
bare oliën toonden een
opwaartse tendens door toege
nomen aanvoer van tropische
oliën uit Azië. In de zeetank
vaart stelde de sterke marktpo
sitie United Tankers en Van Om
meren Iver Ships in staat de
lagere tarieven te compenseren.
Ook in de binnentankvaart deed
het bedrijf het goed. Bij trans
portdiensten verbeterden de re
sultaten van agenturen en
zwareladingvaart. Dit was vol
doende om het wegvallen van de
Verkochte belangen in distribu
tiecentra en de projectlading-
vaart op te vangen. ANP
Advertentie
Bedrijven steken kapitaal liever in opkopen concurrent dan in nieuwe producten
De fusie- en overname
aankondigingen volgen
elkaar in hoog tempo op.
Geen enkele bedrijfstak
lijkt aan de groeikoorts te
kunnen ontsnappen. Over
nut en noodzaak vanfuse-
ren wordt nauwelijks na
gedacht, 'big is beautiful'
is de leus. Toch zijn er kri
tische kanttekeningen te
maken. De weinige be
schikbare onderzoeken
laten zien dat het meestal
flink tegenvalt met de
voordelen van een fusie.
door Peet Vogels
DEN HAAG - Overnamen en fu
seren is 'sexy business' en geeft
een ondernemer een daad
krachtig imago. Bovendien is
het veel gemakkelijker markt
aandeel te kopen door de con
current over te nemen, dan op
eigen kracht de verkopen op te
schroeven.
Dat geldt temeer nu bedrijven
bulken van het geld en nauwe
lijks een creatief idee hebben
voor de besteding ervan. Omdat
het geld op de bank nauwelijks
iets oplevert, wordt het maar
aan overnames uitgegeven. Of
de ondernemer de aandeelhou
ders daarmee een plezier doet, is
de vraag. Uit onderzoek van
KPMG is gebleken dat de waar
de van de gefuseerde onderne
mingen veelal niet hoger is dan
de waarde van de twee onderne
mingen af zonder lijk. „De over
genomen partij zag de koers van
het aandeel stijgen. De overne
mer zag de koers echter dalen in
de loop van het jaar, waardoor
per saldo nauwelijks extra
waarde werd gecreëerd", aldus
G. Landheer, directeur corpora
te finance bij KPMG.
Visie
Wat opvalt bij veel fusies en
overnames is het ontbreken van
een strategische visie. Samen
sterk tegen de boze buitenwe
reld, zoals Vendex en KBB roe
pen, of meer marktaandeel zijn
de meest gehoorde redenen voor
fusies of overnames. Dat geldt
zowel voor de grote als deTdei-
nere bedrijven. „Bedrijven
staan steeds voor de vraag wat
willen we in de toekomst. Daar
moeten ondernemers een visie
op formuleren. Daar moet je de
strategie van het bedrijf op ba
seren. Dan kun je bij een over
name- of fusiekandidaat ook de
juiste wagen stellen. Past een
bedrijf bij ons, wat willen we er
mee en wat zijn de voordelen die
we er uit willen halen", aldus
Landheer.
Nu wordt een bedrijf overgeno
men om marktaandeel te win
nen, bleek uit recent onderzoek
door KPMG naar driehonderd
fusies en overnames waarmee in
totaal ruim 600 miljard gulden
was gemoeid. „Eenbedrijf over
nemen voor het marktaandeel is
een snelle manier van scoren
voor de ondernemer. Je stelt een
daad en hebt snel resultaat. Het
is een beetje grote stappen snel
thuis", aldus Landheer. „Je
vraagt je soms af of de onderne
mers te veel geld hebben of te
weinig ondernemingszin ont
plooien."
Rendement
Bedrijven leggen vrij achteloos
tientallen miljoenen guldens op
tafel om en bedrijf over te ne
men. „Als ze dat geld in machi
nes moeten investeren, dan
wordt er de hele dag over verga
derd en laat men rentabiliteits-
studies maken. Een overname
wordt vaak zonder gedegen on
derzoek gedaan. De kans was te
mooi om te laten lopen zeggen
de ondernemers dan." Maar in
de praktijk blijkt een overname
of fusie nauwelijks tot extra
rendement te leiden. „Dat komt
doordat bedrijven het samen
gaan niet goed onderzoeken en
geen duidelijke doelstellingen
formuleren. Vaak gaat de inte
gratie niet verder dan de mede
deling aan de administratie van
het overgenomen bedrijf dat de
resultatenrekening voortaan op
een andere manier moet worden
aangeleverd", illustreert Land
heer.
„Het zou een goed idee zijn als
de aandeelhouders eens kriti
sche vragen zouden gaan stellen
over het rendement van overna
mes en fusies. De meeste bedrij
ven hebben helemaal geen
rendementsdoelstellingen ge
formuleerd en evaluatie achter
af is al helemaal een uitzonde
ring", weet Landheer,
Het zijn vooral de grote fusies en
overnames die de aandacht
trekken. Vendex en KBB, Wol-
ters Kluwer met Elsevier en Co
opers Lybrand met Price Wa-
terhouse.
MKB
In het midden- en kleinbedrijf
(MKB) voltrekt zich een soort
gelijk proces maar dan in alle
stilte. „Er fuseren per jaar dui
zenden bedrijven in het .mid
den- en kleinbedrijf", aldus E.
van den Vijver, bedrijfsadviseur
bij het Instituut voor het Mid
den- en Kleinbedrijf (IMK).
Ook in het MKB zijn de redenen
om te fuseren vooral defensief
van aard. „De concurrentie
wordt sterker, dus de marges
dalen. Daarom wordt vooral re
gionaal gefuseerd om het
marktaandeel vast te houden of
te vergroten en op die manier
een concurrent minder te heb
LISSE - De Keukenhof, visitekaartje van de Nederlandse bloembollensector, trekt elk jaar een
enorme hoeveelheid bezoekers. Zij doen Lisse aan om bloemen in alle variëteiten te bewonderen.
Gisteren echter kregen ze behalve kleurenpracht ook 'toverkracht'. Illusionist Hans Klok liet zijn
nieuwe assistente boven de bloemen zweven. Dit als generale repetitie voor zijn theatershow die
25 april begint. foto Cees Zorn/GPD
ben. Bovendien zien de onder
nemers om zich heen dat er
gefuseerd wordt en ze willen
meedoen", aldus Van den Vijver.
Van den Vijver ziet jaarlijks een
groot aantal fusies in het MKB
mislukken. Volgens hem hangt
dat samen met de onderschat
ting van de bedrijfscultuur. „In
kleinere bedrijven heerst toch
veel sneller een familiegevoel
dan in de grote bedrijven. Bo
vendien fuseren kleine bedrij
ven vaak met concurrenten. Het
personeel moet dan gaan sa
menwerken met hun voormali
ge concurrent en dat is toch een
hele omslag", weet Van den Vij
ver „Als het personeel niet tij
dig bij het fusieproces wordt be
trokken, dan kan dat tot een
complete mislukking leiden. In
het algemeen kun je stellen dat
de fusies niet goed begeleid en
voorbereid worden."
„Alleen uit defensieve overwe
gingen .fuseren is niet verstan
dig", meent H. de Boer, voorzit
ter van MKB Nederland. „Je
moet juist een nieuwe uitdaging
hebben om alle neuzen dezelfde
kant op te krijgen. Als je fuseert
om de concurrent uit te schake
len, dan blijven de oude cultu
ren naast elkaar bestaan en dat
gaat wringen."
Die cultuurverschillen spelen in
heel grote bedrijven veel minder
een rol. „Daar is toch vaker
sprake van een overname en dan
worden de bedrijven meestal
niet volledig geïntegreerd", al
dus Landheer. „Bovendien zijn
cultuurverschillen vaak ge
woon verschillen in persoon
lijkheid tussen de topmensen.
Als de directies van twee bedrij
ven niet met elkaar overweg
kunnen, dan wordt het vaak op
'cultuurverschil' gegooid, maar
ze willen gewoon allebei de baas
spelen." GPD
UTRECHT - De leden van FNV
Bondgenoten hebben gisteren
het eindbod van de werkgevers
voor een nieuwe eenjarige CAO
in de zuivelindustrie morrend
geaccepteerd.
De landelijke vakgroep stemde
in met een loonsverhoging van
3,6 procent voor de 12.500
werknemers per 1 juli. De leden
van CNV Zuivel moeten zich
nog over het eindbod uitlaten.
Behalve een loonsverhoging
van 3,75 procent per 1 april eis
ten de bonden aanvankelijk een
eenmalige uitkering van 500
gulden per 1 oktober. ANP
door Sylvia Marmelstein
DEN HAAG - Geen moppe
rende werkgevers, geen on
rust bij de vakbonden. Het
CAO-seizoen is rustig. Nogal
vreemd, want in de CAO's is
precies het tegenovergestel
de afgesproken van wat de
bedoeling was. Na de Phi-
lips-CAO is die trend duide
lijk: smijten met loonsverho
gingen is geen probleem,
maar met de afspraken over
scholing is het triest gesteld.
Philips heeft het onderwerp
scholing dinsdag tactisch
doorgeschoven naar de vol
gende CAO-onderhandelin-
gen. Een werkgroepje gaat
verder onderzoeken hoe de
employability (het chique
woord voor scholing) kan
worden opgeschroefd.
Praten over scholing willen
de werkgevers nog wel, maar
zodra het aankomt op het
maken van concrete afspra
ken stokt het gesprek. Be
drijven zijn bang dat de kos
ten de pan uit zullen rijzen
als werknemers diploma's
gaan verzamelen. „Want", zo
stellen de bonden, „iemand
met meer diploma's moet
daarvoor wel extra beloond
worden via zijn loonstrook."
Bovendien kosten de cursus
sen zelf ook geld en willen de
bonden ook dat ze gevolgd
mogen worden iiï de tijd van
de baas.
Lekker
De manier waarop Philips
met employability omgaat is
tekenend. Philips-onder-
handelaar De Haas had de
bonden eerst lekker gemaakt
met een scholingstoeslag. Al -
le werknemers die een plan
indienden voor een oplei
ding, zouden daarvoor geld
krijgen. Maar dat bleek een
sigaar uit eigen doos: de toe
slag moest namelijk uit de
loonruimte worden betaald.
En dat gaat ten koste van de
loonsverhoging en banen
plannen. Toen riepen de bon
den in koor: „Hou die toeslag
maar."
In andere grote CAO's is het
van hetzel fcle laken een pak.
Bij de banken is over oplei
dingen amper gepraat. Bij
Akzo is het nog gekker: daar
hebben de werkgevers zelfs
een deel van de scholingsre
geling afgeknabbeld. Zo
maar een opleiding volgen
die de kans op een andere
baan vergroot zit er niet meer
in. Wil een werknemer een
cursus doen die niets te ma
ken heeft met zijn huidige
functie, dan moet hij eerst
plechtig beloven dat hij op
zoek gaat naar een andere
baan.
De werkgeversvereniging
VNO-NCW leek nog wel zo
gecharmeerd van het voor
stel. „Afspraken maken over
scholing is geen enkel pro
bleem", zei voorzitter Hans
Blankert aan het begin van
het seizoen. Bedrijven profi
teren er immers ook van als
de werknemers beter zijn op
geleid.
Geld
Als goedmakertje voor de
gebroken scholingsbelofte
la-ij gen de werknemers geld.
In alle grote CAO's 'liggen de
structurele loonstijgingen
boven de 3 procent. De
46.000 werknemers bij Phi
lips krijgen er de komende
twee jaar 6,5 procent bij, Ak
zo (18.000 werknemers) trekt
de knip iets verder open met 7
procent over eenzelfde perio
de. De metaalindustrie komt
ongeveer even hoog uit met
7,5 procent in 27 maanden.
De werknemers bij de ban
ken krijgen 3 procent ir,
slechts negen maanden.
Krenterigheid is er bij do
werkgevers dus niet meer bij
De plotselinge vrijgevigheid
ligt voor de hand. Bedrijven
boeken recordwinsten en
willen dat delen met de
werknemers. Immers, als ze
de hand op de knip houden,
breekt er onrust uit onder het
personeel, dat jarenlang ge
noegen heeft moeten nemen
met loonmatiging.
Boze werknemers is wel het
laatste waar werkgevers op
zitten te wachten. Steeds
meer bedrijven kampen met
personeelstekorten en willen
daarom zo aantrekkelij k mo
gelijk zijn voor werknemers.
Met geld kunnen zij jonge
goed opgeleide mensen mak
kelijk hun deuren binnen
lokken. Voor scholing lopen
veel minder lieden warm.
GPD
