Frans Bauer nu al in Ahoy'
PZC
Feiten en feitjes over Beatles in Holland
Schatkist vol jazz
van Bill Evans
Van Halen klinkt
soms als Queen
Nieuw
succes
jonge
megaster
kü Pist CU ItU U r vrijdag 27 maart 1998 21
Rondvaart van The Beatles in Amsterdam, 6 juni 1964. Lennon en McCartney spelen samen met Hot Humpers-gitarist Oscar Rexhauser.
Even moet hij gedacht hebben dat hij
droomde. En toch is Azing Moltmaker
uit Alkmaar wel wat gewend als het om
zijn favoriete groep The Beatles gaat.
Maar toen hij in november van het vorig
jaar de documenten die betrekking
hadden op de organisatie van de twee
Blokkerconcerten in handen kreeg, heeft
hij zich nadien herhaaldelijk in de arm
geknepen om zich er van te vergewissen
dat allemaal echt waar was. „Ik dacht
meteen: 'Daar moet een boek van komen'
en ben aan de slag gegaan." Drie maanden
later is het spulletje naar de drukker en op
4 april wordt het boek The Beatles in
Nederland gepresenteerd. Naast juni 1964
komen ook de bezoeken van de solo-
Beatles aan Nederland aan bod.
"IVTatuurlijk, er was al heel wat geschre-
1N ven over het bezoek dat Blokker op 6
juni 1964 wereldberoemd maakte. 'B-
Day'werd in 1989 herdacht door de schrij
vende fans Henk van Gelder en Lucas
Ligtenberg. Een kwart eeuw na dato re
construeerden zij het evenement in 'The
Beatles in Holland'.
Het handzame boekje liet, in de ogen van
Azing Moltmaker, echter nog heel wat te
raden over. „Wat er al was, viel me eigen
lijk een beetje tegen. Dat boekje van Van
Gelder en Ligtenberg is al jaren niet meer
te koop. Verder was er nog een Muziek-Pa-
rade bijlage. Maar dat was het wel zo'n
beetje. Ik wilde er dieper op in. Meer feiten
op tafel hebben", aldus de hard-core fan.
Moltmaker kreeg die feiten zomaar in de
schoot geworpen. „Een mazzeltje", zegt
hij achteraf. Toch kan hij nog niet uit over
de vondst die de basis werd van zijn boek:
„In november was ik op een beurs in
Utrecht. Onder meer om mijn boek 'Mees
terwerken', het eerste deel van een trilogie
over de Beatles, onder de aandacht te
brengen van fans.
„Op de tweede dag van dat weekend
kwam Marijn van Gelder naar onze stand.
Hij is de neef van Dick van Gelder; de thea
terproducer uit Amstèrdam die samen met
Ben Essing uit Blokker en een theaterbu
reau uit Den Haag de Bèatles naar Neder
land haalde."
„Marijn was, zo zei hij, op zoek naar een
Beatles-fanclub. Ik maakte hem duidelijk
dat wij een van de twee Nederlandse fan
clubs zijn. Toen kwam het gesprek op de
Beatles. Hij vertelde dat hij allerlei be
langrijke zaken met betrekking tot het be
zoek aan de Beatles aan ons land van zijn
heef had geërfd en hij wilde graag dat daar
iets mee zou gebeuren."
Draaiboek
Een afspraak was snel gemaakt en Molt
maker mocht in de plastic tas met beschei
den grutten. Hij geloofde zijn ogen niet:
„Er zat van alles bijVanhet draaiboek dat
de politie hanteerde, tot en met werkver
gunningen voor de artiesten. Maar uit de
boekhouding kom je ook te weten welke
bedragen er omgingen. Dick van Gelder
had aanvankelijk aan Beatles-manager
Brian Epstein een percentage-regeling
aangeboden. Maar Epstein wilde daar niet
van weten en verlangde een vast bedrag."
„Tot op heden is daar alleen maar naar ge
raden. Bedragen van tussen de dertig- en
negentigduizend gulden circuleerden.
Maar nu weten we het exact: The Beatles
ontvingen voor het tweedaagse bezoek
aan Nederland het bedrag van 39.077,70
plus duizend gulden reiskosten. Dick
moest de helft van het bedrag vooraf beta
len en de rest na afloop. De contracten wa
ren getekend en dat was dat."
Moltmaker is geen onbekende in het Beat
les-wereldje. Hij nam het initiatief tot
evenementen, boeken, platen en cd's. Ook
tilde hij Beatles Fan Next Generation van
de grond. Deze fanclub, die in onmin leeft
met grote broer Beatles Unlimited, pro
beert met name de nieuwe lichting fans
van informatie te voorzien.
Maar de 39-jarige Noord-Hollander
maakte geen van de twee concerten mee:
„Ik was bijna zes jaar en miste de Beatle-
mania dus. Toch kan ik me wel herinneren
dat de Beatles in ons land zijn geweest. Ik
woonde in Krommenie en het hele dorp
was in rep en roer, heel veel mensen gingen
naar Amsterdam om de rondvaart door de
grachten te bekijken. Iedereen had het
over de 'Bietels die kwamen'. Wat 'Bietels'
precies waren, wist ik niet, maar het
maakte wel indruk."
Toch weet Moltmaker nu meer van het
VARA-interview en optreden in Treslong
Hillegom, de rondvaart door de grachten
en de twee concerten in veilinghal 'Op
Hoop van Zegen' te Blokker dan wie ook:
„Door die spullen van Marijn kom je ach
ter de meest bizarre dingen. Er zijn bij
voorbeeld 1184 programmaboekjes ver
kocht voor vijftig cent. Maar ook de omzet
van de consumpties is bekend:
14.820,88. Het avondoptreden bracht
59.002,50 op."
Tijdsbeeld
De documenten bevatten veel materiaal
dat nader inzicht geeft in het tijdsbeeld.
Zo is er eenbrief van 26 juni 1964, geschre
ven door voorzitter Elle Mol van de Stich
ting Festival Blokker en burgemeesters
zoon/organisator Ben Essing aan de
districtscommandant van de rijkspolitie
te Alkmaar. De commandant wordt
hartelijk bedankt voor de medewerking.
In de brief wordt een aanbod gedaan: „Het
bestuur heeft gemeend, als dank voor uw
spontane en tactische medewerking, de
corpsleden een éénmalige fruitverpak-
king aan te bieden, als een ander voort
brengsel van de veiling. Om dit ten uitvoer
te kunnen brengen, zouden wij gaarne de
namen, adressen en onderdelen van de op
het festival aanwezige rijkspolitie van u
ontvangen..."
Ab Winkel
Azing Moltmaker: The Beatles in Nederland -
ISBN: 90-803978-2-2. Soflcover-editie f 39,95,
genummerde hard-cover 50,-. Uitgave Stich
ting Beatles Fan, verkrijgbaar vanaf 4 april.
Begin jaren vijftig belde gitarist
Mimdell Lowe de jonge
platenproducer Orrin Keepnews op.
'Dit móet je horen', zei Lowe en draaide
een bandje voor de telefoon af met een
eigen opname. Muziek van Lowe's
schoolmaatje Bill Evans en het begin
van diens platencarrière. „We wisten
dat je zoiets natuurlijk nooit moet
doen", herinnert Keepnews zich in zijn
boek 'The view from within' en op de
hoes van 'Peace piece and other pieces'.
„Maar ondanks de belachelijk
ongunstige omstandigheden, was er iets
in die pianist op dat bandje dat je dwong
te luisteren."
Bill Evans (1929-1980) zou een
van de opmerkelijkste pianis
ten in de j azz worden. Een musi cus
die collega's als Keith Jarrett,
Herbie Hancock en Chick Corea
beïnvloedde, die op 'Kind of blue',
een van de allermooiste jazzplaten
aller tijden, samen met Miles Da-
vis een belangrijke stap zette naar
het gebruik van modale structu
ren in plaats van akkoordensche
ma's en die het fenomeen pianotrio
in de jazz nieuwe diepte gaf.
Een ster die zijn publiek 'bespeel
de' zou Evans nooit worden. Aan
modes deed hij niet. Een zachtaar
dige bebrilde man, aan wie het
meest opvallende was dat hij een
tijd lang een wat wilde baard liet
staan. Alsof hij privé nóg verder
van zijn publiek wilde blijven.
Tekst had hij niet bij een concert,
hij zat als een treurwilg, ver voor
over gebogen, voor zijn instru
ment. Bijna in een trance, alsof hij
achter die piano sliep. Pianist Ri
chie Beirach: „Datdeedhij omzijn
geluid beter te kunnen horen, niet
omdat hij moe of high was."
Bij Evans was het de pure muziek
die zijn verhaal moest vertellen.
Daarin gaf hij zich bloot, daar lag
zijn totale kwetsbaarheid. In
breekbare lyriek, ragfijne en ver
rassend ingekleurde akkoorden
waarin toonsoorten vervaagden
en waarmee hij zelfs een simpele
melodie zonder verdere improvi
saties nieuw kon maken. „Ik wil
dat mijh muziek, of mijn trio,
zingt", zei hij zelf. Geen vernieu
wer per se, al koos Miles Davis
hem nota bene als enige blanke in
1958 op een cruciaal moment in de
ontwikkeling van de jazz. Hij
kreeg er aardig wat kritiek op,
maar Davis wilde loskomen van
de akkoordendwang van de hard-
bop en had, met zijn feilloze oor, in
de rijk gelaagde benadering van
Evans een uitweg gevonden.
Toen Evans in 1962 zijn contract
met het Verve-label tekende was
hij 'een geïnspecteerde hongerar-
tiest'. Zo omschrijft Phil Bailey
het in de inleiding van zijn com
mentaar bij de uitgave van alle
sessies die Evans in acht jaar voor
het label opnam, Evans had met
bassist Scott LaFaro en drummer
Paul Motian al laten zien wat hij
wilde. Triojazz waarbij de keurige
oude rolverdeling zachtjes opzij
geschoven werd. Alle drie de stem
men moesten even belangrijk zijn,
met te drukke drummers zou
Evans het altijd moeilijk hebben,
en vooral de harmonische inventi
viteit van de bas moest hem impul
sen geven om tot dat meerstemmi
ge weefsel te komen.
Eerder kwamen van Evans The
complete Riverside recordings en
The complete Fantasy recordings
in cd-sets uit. Belangrijk. Maar
Evans was het langst bij Verve en
in die tijd kreeg hij drie Grammy
Awards, voor zijn driemaal over-
gedubte solo 'Conversations with
myself', voor 'At the Montreux
Jazz festival' en voor de soloplaat
'Alone'. Op achttien cd's heeft Ver
ve die acht jaar werk dus opnieuw,
soms voor het eerst uitgebracht.
Een uniek project (prijs rond de
475 gulden), verpakt in een soort
schatkistje van metaal met roest-
vlekjes (en dat worden er meer, be
looft Verve-eigenaar Polygram).
Inclusief een zeer uitgebreid
boekwerkje.Inclusief een dolletje-
na-afloop met Stan Getz en het
door Evans gek-nasaal gezongen
'Santa Claus is coming to town'.
Om te laten horen datje met Evans
ook kon lachen.
Bert Jansma
The complete Bill Evans on Verve,
achttien cd's in een metalen doos.
Twee jaar geleden had de in
Roosendaal geboren en geto
gen en nu in het Brabantse Fij
naart wonende zanglieveling van
het grote publiek daar stilletjes al
leen maar op gehoopt. In een inter
view verklaarde hij toen dat één
concert in Ahoy' zijn jongens
droom al in vervulling zou doen
gaan. Tegelijkertijd voegde hij
daar bescheiden aan toe dat het
nog wel een fiks aantal jaar zou
duren omdat hij zichzelf toen nog
niet echt tot de groten van Neder
land vond behoren. Daar zat
Frans Bauer dus mooi naast!
Na de succesvolle tournee met zijn
show in 1997 en de eerste weken
van dit jaar langs de grotere zalen
en schouwburgen van Nederland,
besloot hij de 'megasprong' naar
Ahoy' te maken en in de voetspo
ren te treden van vaderlandse col
lega's als André Hazes, René
Froger, Anita Meijer en niet in de
laatste plaats Lee Towers. De
Scheveninger is met 45 shows in
Ahoy', waar hij met zijnin voorbe
reiding zijnde 'Millennium Gala'
op de grens van 1999 en 2000 nog
minimaal zeven aan wil toevoe
gen, onverbiddelijk recordhouder.
Frans Bauer moet zijn eerste nog
scoren, beseft hij terdege, om een
partijtje te mogen meeblazen in
het ervaren koor van nationale en
internationale vakgenoten die
hem in Ahoy' voorgingen. Vergele
ken bij hen is Frans in muziek- en
showland nog een 'jong broekie',
die echter alle records kan gaan
breken en zich ook - naar hij zelf
zegt - in die uitdaging ijzersterk
heeft vastgebeten. Dat Frans Bau
er een uitdaging aankan, bewees
hij in de achterliggende zes jaar
waarin hij van een onbekend deel
nemer aan een talentenshow van
Rita Young in Vlaardingen uit
groeide tot de jongste megaster
van Nederland die.hij anno 1998
is.
Zelfdiscipline
Het succes is Frans Bauer, die uit
een uiterst nuchtere familie voort
komt, volstrekt niet naar het
hoofd gestegen. Het is hem ook
niet komen aanwaaien: hij werkt
er keihard voor en ontzegt zichzelf
veel pleziertjes waar andere jonge
twintigers zich graag aan laven.
Frans Bauer leeft volgens een ijze
ren zelfdiscipline voor zijn vak en
stippelt daarin ook nog eens zijn
eigen weg uit. Adviezen bereiken
hem bij honderden, maar alleen
die waarvan hij de bruikbaarheid
zelf inziet, neemt hij in overwe
ging. Een uitdrukking als 'over het
paard getild' is hem wereld
vreemd.
Zijn carrière kent de laatste jaren
vrijwel alleen hoogtepunten. Con
certzalen zijn maanden vooraf
uitverkocht en de muziekdragers
die Frans Bauer uitbrengt zijn
vrijwel allemaal goed voor goud,
platina en zelfs dubbelplatina.
Niet alleen in eigen land, maar ook
bij de oosterburen is hij grenzeloos
populair sinds er Duitstalige ver
sies van zijn cd's in de schappen
liggen.
Als een absoluut hoogtepunt geldt
voor Frans Bauer de vier shows in
Ahoy', waarvan alleen voor die
van zondagmiddag (aanvang
14.30 uur) nog kaarten aan de kas
sa te koop zijn. Tot voor kort kende
hij de muziektempel vrijwel alleen
van de optredens van Lee Towers,
van wie Frans Bauer een groot fan
én bewonderaar is.
„Vorige week was ik in Ahoy' om
de boel nader te verkennen", ver
telt hij aan het stuur van zijn de
auto onderweg naar een garage
bedrijf in Rotterdam. „Het was er
akelig leeg, sfeerloos en koud.
Licht brandde er nauwelijks en
publiek was er natuurlijk niet.
Wat is zo'n gebouw dan groot en
mistroostig tegelijk, op het akelige
af! Op dat moment had ik werke
lijk niet echt het besef dat ik daar
vier maar liefst vier concerten
mag geven."
„Vanzelfsprekend leef ik van mi
nuut tot minuut naar het moment
van het eerste applaus. Al weken
ben ik elk uur van de dag bezig met
de show. Is het niet in een bespre
king dan toch wel in gedachten.
Inderdaad, het zijn voor de men
sen die mij helpen en mezelf ook,
héél drukke tijden. Zeg maar ge
rust een gekkenhuis."
Showballet
Hij benadrukt: „Ik heb bij het pu
bliek een hoog verwachtingspa
troon geschapen. Natuurlijk ga ik
trachten dat op bijzondere wijze
waar te maken. Samen met de er
varing en geniale invallen van Lee
Towers moet dat lukken. Het wor
den vier prachtige shows met ook
een showballet, speciale gasten en
tal van bijzondere effecten die het
allemaal nóg fraaier maken."
„Néé, ik verklap niet wat er inhou
delijk op het programma staat.
Dat blijft een verrassing." Wél
zegt hij: „Mijn show bestaat volle
dig uit Nederlandstalig werk en is
volstrekt geen kopie van de shows
die ik in het land heb gedaan. Na
tuurlijk breng ik een aantal van de
bekende hits, maar ook volstrekt
nieuw werk dat staat op mijn
nieuwe album dat op 2 april ver
schijnt."
Frans Bauer treedt op met begelei
ding van het orkest Greenlight
Expresse (dat voor de gelegenheid
is uitgebreid met de blazerssectie
Stylus Horns), een achtergrond
koor en de Dutch Image Dancers.
Lee Towers, door Frans Bauer de
'Godfather van Ahoy' genoemd, is
vorige maand aangezocht om te
helpen bij het opzetten van de
show, want de tijd van voorberei
den was niet echt ruimTij dens het
eerste van twee concerten in De
Doelen op 2 december vorig jaar
maakte Frans Bauer zijn gang
naar Ahoy' bekend. Elf dagen la
ter waren al twee concerten uit
verkocht, zo groot was de vraag.
Lee Towers over zijn jonge disci
pel: „Over de keuze van repertoire
hoef ik Frans niks meer te vertel
len. Dat weet ie zelf héél goed.
Frans is leergierig, luistert goed en
weet precies waar hij mee bezig
is." De Ahoy'-pionier over zijn
functie: „Noem het maar regisseur
of art-director; want dat is het in
feite. Ik heb geloof in Frans, zijn
aanpak en zijn show. Daarom heb
ik er mijn naam aan durven ver
binden. In de loop van jaren heb ik
veel ervaring opgedaan met het
ontwerpen van decors, verlich
ting, lasertechnieken en vuur
werk. Uiteraard komen die onder
delen allemaal in de show van
Frans terug, maar wel op een wijze
die bij zijn repertoire en uitstra
ling past."
Rein Wolters
Frans Bauer live in Ahoy' 1998: Van
daag (vrijdag), zaterdag en zondag om
20.00 uur in Ahoy' te Rotterdam. Ook
een ingelast matinee zondag 29 maart
om 14.30uur. Alleen voor het middag
concert zijn nog kaarten aan de kassa
verlcrijgbaar.
foto Roland de Bruin
IZZT STEABLIiT
117»=.-
Izzy Stradlin
Op zijn tweede solo-album
1171/2 (Geffen/Universal) sol
liciteert Izzy Stradlin nadruk
kelijk naar een plekje bij de
Rolling Stones. De voormalige
gitarist van Guns N' Roses
speelt hier een album vol met
eerlijke blues, country, rock 'n
roll en een beetje surf; een al
bum, dat niet zozeer opvalt
vanwege de vernieuwing als
wel vanwege de lekker soepele
wijze, waarop Izzy en zijn ;-rxX. Y~ V
bandje musiceren. Nummers
als 'Ain't It A Bitch*' en 'Bleedin' zouden op een goeie Stones-plaat niet
misstaan en wie daar nog niet van overtuigd is luistert maar naar de
messcherpe vertolking van Chuck Berry's 'Memphis'. Izzy geeft de gi-
taar-eredits overigens ook aan voormalige Georgia Satellites-gitarist
Rick Richards, en terecht, Trouwens, als Keith of Ron nog niet willen af
haken, dan zal Izzy ook wel genoegen nemen met een plekje in het voor
programma van de komende Stones-toumee.
Gert Meijer
Begrijpen doe ik het
waarschijnlijk pas goed
als het allemaal voorbij is,
lacht Frans Bauer (24). Deze
week geeft hij in Rotterdam
onder de naam Frans Bauer
live in Ahoy' 1998 maar liefst
vier concerten. Hij is de
jongste artiest ter wereld aller
tijden die een eigen show in
Ahoy' neerzet.
Frans Bauer is de jongste Nederlandse artiest, die het podium van het Rotterdamse Ahoy' mag betreden.
Morcheeba
Who Can You Trust? vroeg Mor
cheeba zich af op meeslepende
debuut-album, maar ondertus
sen liet het Britse trio zich daar
op toch vooral meeslepen door
triphop-pioniers als Massive
Attack, Tricky en vooi'al Portis-
head. Om het vertrouwen in één
klap te herstellen is er nu het
prima Big Calm (China/Warner
Music) waarop de band van
voormalig jazz-zangeres Skye
Edwards zich van haar beste
zijde laat zien. Vooral omdat het
werkterrein van Morcheeba
flink uitgebreid blijkt. Door het
constant wisselen van beats en tempi is Big Calm een opvallend gevari
eerd album geworden. Skye Edwards klinkt met haar smoothy zang bij
vlagen als een moderne Sade, maar door de wisselwerking van eigen
tijds gefröbel met échte instrumenten creëerde Morcheeba een weids ge
luidsbeeld, dat de ene keer refereert aan Björk ('Shoulder Holster'), dan
aan The Doors (de Fender Rhodes in 'Let Me See') en weer een volgende
keer aan DJ Shadow ('Bullet Proof'). Bovendien doet Morcheeba ook
nog aan reggae ('Friction'), folk ('Over Over') en iets van bossa nova
('Fear Love'). Tel daarbij op de hemelse melodieën van de band ('Part
Of The Process' en 'Blindfold', met een prachtig duel tussen viool en gi
taar, zijn hits in de dop) en de''verrassing is compleet.
Van Halens nieuwste heet
Van Halen III (Warner
Bros.), een zo op het oog wat
vreemde titel voor een twaalfde
album, negentien jaar na Van
Halen II. De Amerikaanse rock
band zal er wel mee willen aan
geven dat het gedoe rond de
zangers David Lee Roth en
Sammy Hagar ten einde is en
definitief begonnen kan wor
den aan een nieuwe periode.
Wat op deze plaat meer dan ooit
duidelijk wordt is dat de zan
gers slechts als trekpop vooT de
kunsten van gitarist Eddie Van
Halen dienen. Hij maakt in elk nummer de dienst uit met zijn gitaarge-
fröbel en voor de pauzes is er dan een zanger. Die heet tegenwoordig Ga
ry Cherone (ex-Extreme) en is een goede frontman, die in de wat symfo-
nischer stukken opvallend sterk doet denken aan Freddie Mercury.
Waarmee, echt waar, Van Halen in stukken als 'From Afar' en 'Josephi-
na' als Queen klinkt. En in 'Once' zelfs als Pink Floyd... Je moet Van Pla-
lennageven dat het het experiment niet uit de weg gaal. Maar echt veel
goeie stukken levert dat op Van Halen III niet op. En het feit dat de band
op veel stukken als los zand aan elkaar hangt, doet elke vorm van en
thousiasme onmiddelüjk weer de kop indrukken.